9
BUITENLAND.
so) MAGNA.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
5e Jaargang
No. 1315.
Ste (Soti/tomf
Bureau OUOB SINQKL S4, LBIDBN.
Inter*. Telefoon 941. Poetbo* 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UTTQEZONDERD ÏON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS v/ngtTallen-eenekerltig
en bet GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD root Letdea eest per week
ƒ1.10 per kwartaal; bf onze agerrtm 10 sant per week, 1.30 per kwartaal. France
per post 1.30 per kwark "4.
Afioederltjke nummers Tl, «ent, met OefftMtreerd ZendagSMad 3 cent
Maandag
Februari
1014.
n. tr)VFRri;NriP"ifi|s hMmgt van 1—3 rrgtli 0.75, elke regel 13 cent
IngLz inden men'deelingen van 1—5 regeli 1.90. elke regel meer 30 cent met gratie
bewljtniimnii'r Bi| contract aanrlenlljke korting. Groote lettere aaar ptaatenilmte.
Kleine Advertentlëngevraagde bebekklngen, knur en verhuur, koop en verte«p
(geen handele-advertentlln) 1—3 regels 25 eent. Iedere regel menr I eent;
betrekkingen 1—3 regale 30 cent Iedere regel meer 10 reet
ALGEMEEN OVERZICHT.
Volgens een bericht van Reuter,, is de
tegenwoordige revolutie
in Peru
een uiting van den beslisten wil van
het congres en het leger om ieeji con
stitutioneel regime in het leven te roepen,
daar een zoodanig regime door den thans
verjaagden president Billinghurst onder
drukt was. Tijdens zijn regeeringsperiode
van 16 maanden had de president de
hoogere klassen der bevolking geïgno
reerd en een ^kliek" van personen om
zich vergaderd, die bereid waren aan zijn
geringste wenken te gehoorzamien. Reeds
eenige maanden lang heerschte er onte
vredenheid daarover, die zich meer en
meer in het openbaar uitte. De president
stelde daarom alle pogingen in het werk
om een meerderheid in het congres te
verkrijgen, waarover hij tot nu toe niet
beschikte. In Juli van het vorig jaar had
hij een begrooting samengesteld,, waar
aan het congres weigerde zijn goedkeu-
ruig te hechten. Desondanks liet hij den
29en Dec. afkondigen, dat deze begroo
ting geldig was. Daarop kwami het con
gres onder voorzitterschap van Carlos
Legina bijeen om te beraadslagen,, wielke
stappen ondernomen zouden wördeni.
Men besloot de constitutie tot eiken prijs
te verdedigen, |D;s leider der libleralei partijl,
AugUoto Du rand, werd als gevolmachtig
de aangewezen^ (Djurand deed idadielijtk eietn
beroep op het leger en Verzocht het om
steun teneinde de constitutie te bescher
men,* De verschillende legercommandan
ten verklaarden (zich aanstonds bereid hum
hulp te verleenen.
Onder leiding van den overste Blena-
vides, een jongen knappen Officier, mar
cheerden de troepen Woensdagmorgen
naar het paleis van president Billinghurst
om zijn aftreding te eischen. Tiijdens de
herrie» die daarbij ontstond, en die m,et
de noodige gewelddaden gepaard ging,
werd generaal Bjarela, minister-president
en minister van oorlog, gedood.' De pre
sident werd later naar de gevangenis ge
bracht en heeft reeds zijn verklaring van
afdanking onderteekend, zoodat de post
van president vrij is.
Durand riep daarop eenige vertegen
woordigers van het congres samen,, en
een voorloopige regeering werd benoiemd,
die de zaken van bestuur zal leiden tot
aan de buitengewone zitting van het
congres, welke a.s. Donderdag zal ge
houden worden fen waarop verdere beslis
singen zullen worden genomen;.
Naar een telegram
uit Mexico
meldt, heeft de rooverhoofclman Castillo
de Cumbra-tunnel bij Casas-Grandes in
brand gestoken. Een trein, die 's morgens
vroeg uit Juarez vertrokken was,,, reed de
brandende tunnel binneni eni ligt mui als
een hoop smeulend puin aan den uit
gang. Zeven /imerikaansche spoorweg
beambten zouden omjgekomen zijn.
Deze brandstichting is waarschijnlijk
FEUILLETON.
'tSmaakt goed! zei Dornick lachend,
nadat hij had gedronken. Gij hebt hier
alles in beste hoedanigheid.
Voor de zieken zoowel ah voor
de verpleegsters. In tegenstelling met
uw zusters vertegenwoordigen wij alleen
het beginsel van den arbeid, niet ook
dat der onthouding. De arbeid is ons
zwaar genoeg. Welkom is ons alles, wat
het leven vervroolijkt -en veraangenaamt.
Als katholiek zal u dat natuurlijk zeer
stuitend voorkomen. Uw beschermeling
heeft mij verraden dat gij katholiek zijt.
Maar toch niet een zeer ijverig geloovige,
dat heb ik al lang aan uw redevoering-
gen gemerkt. Waarom zijt gij indertijd
niet ter verpleging bij uw zusters ge
gaan?
Het toeval heeft mij, toen het mijl tot
u voerde, te goed geleid, dan dat ik mij
die vraag had mogen voorleggen, antfc
woordde hij galant, terwijl hij op
stond. Gelooft gij overigens, dat onze
wederzijdsche beschermeling hier zijn
genezing zal kunnen afwachten, of zal
het beter zijn, hem zoodra mogelijk naar
zijn vaderland over te brengen.
een daad van wraak van Castillo^ wijl
Villa eenige dagen te voren 22 mannen
van Castillo had doen doodschieten.
Generaal Villa heeft nu bevel gegeven,
dat alle personen, die in den omtrek van
Casas-Grandes gevangen genomen wor
den en voor hun aanwezigheid aldaar
geen bevredigenden grond kunnieni geven,
zullen gefusilleerd worden. Deze maar
regel van den aanvoerder der constitur
tionalisten wijst er wel op, dat deze allen
tegenstand wil breken om zijn plannen
door te voeren.
Er valt thans niet meer aan te twij
felen of
de Zuid-Afrikaansche Volksraad
zal het indemniteitsvoorstel aannemen,
dat wil zeggen zijn goedkeuring
hechten aan de bekende maatregelen,
door de regeering genomen tot beteuge
ling der revolutionnaire werkstakingsbe-
weging* Minister Smuts heeft in zijn
groote redevoering, die twee zittingen in
beslag nam, zijn eigen beleid en dat
zijner ambtgenooten schitterend verde
digd, zoo, dat hem een langdurige ovatie
werd gebracht Hij wees erop,, dat na de
staking aan den Rand in Juli van het
vorige jaar het der .regeering gebleken
was, dat groote hoeveelheden wapenen
aan de in de mijnen werkende inboor
lingen waren 'uitgedeeld. het recht-
streeksche gevolg van de propaganda van
IWiaterson e. a., ,die hen hadden opge
stookt een staking om opslag van loom
en korteren arbeidsduur te beginnen. De
toestand was in .den laatsten tijd zóó
dreigend geworden, dat de regeeringi (Je
spoorlij1 en door troiepen moest laten be
waken over honderden kilometers. In zes
maanden tijd had ziij| het hoofd moeten
bieden aan drie revolutionnaire bewe
gingen en op 'dien buitengewoon drei
genden toestand was haar besluit go-
grond, om [de leiders der (staking, fdie (d'oor
hun handelingen en huin1 redevoeringen]
blijk gaven samen te spannen tegen de
openbare orde, (jfe verbannen. Dat er
slechts negen leiders verbannen zijln,
pleitte, verzekerde de minister onder
hilariteit van het Jiuis, voor de gematigd
heid der regeering, want de politie had
een langeren lijst van namen overgelegd.
Grieken en Albaneezen vechten nog
steeds lustig met elkaar
in Zuid-Aibanië
Dat zal op 31 Maart geëindigd moeten
zijn. Zóó wenschen en willen het de
groote mogendheden eenstemmig. Want
Driebond en Tweebond zijn het met
elkaar èn over Albanië èn over de
Egeïsche eilandefiKwestie eens geworden.
Onlangs deelden de ambassadeurs van
het drievoudig verbond ieder afzonder
lijk aan den Britschen minister van bui-
tenlandsche zaken mondeling het ant
woord van hunne regeeringen mede op
Grey's jongste nola over "Albanië en dé
genoemde eilanden.
In diplomatieke kringen, te Londen t—
zoo meldt Reuter is men van meening,
dat het mondelinge antwoord gevólgd zial
worden door een ander van meer for-
meelen aard. Misschien dat nog eenige
Daarover houd jk steeds de beslis
sing aan mij zelf. Ik gaf mijn zieken
niet eerder af voor ik bet goed vond,
verklaarde zij vastberaden. Gij hebt hem
mij gebracht, dus dan moet gij u ook
daarnaar schikken. Denkt gij in den
eersten tijd naar Duitschland verlof te
nemen?
Vooreerst zal mijn kwartier hier
nog wel blijven, antwoordde Dornick,
zich tot vertrek gereed makend, en ik
vrees, dat ik u nog dikwijls zal moeten
lastig vallen.
Natuurlijk vanwege een zieke, vol
tooide zij lachend en bood hem de hand.
Intusschen altijd aangenaam. Als u vro
me gemalin verneemt, welke vrijzinnige
denkbeelden ik ben toegedaan, zal zij
ons verkeer stellig hoogst afkeurens(-
waardig vinden, voegde zij er schertsend
aan toe, een scherts die toch Dornick
niet scheen te bevallen.
Wie heeft u gezegd, dat mijn
vrouw bijzonder vroom is?
- O, ik hoor alles. Gij behoeft ech
ter daarom op uw beschermeling niet
te grommen); hij is discreet genoeg.
Maar de brief van zijne moeder, die ik
hem voorlezen moest, deed veel begrij
pen. Hij liep geheel over een feest ter
eere van den Paus, die weder een jubi»
leum viert. Uw vrome vrouw heeft het
wijzigingen worden voorgesteld, maar in
beginsel is men het aan de zijde van
den driebond met de voorstellen van En
geland eens.
Essad Pasja reist pp 12 Febr. naar
Neuwied, om daar aan prins lW|ilhelm von
W|ied offideele de Albaneesche vorsten
kroon aan te bieden. Onmiddellijk daar
na vertrekt de vorstelijke familie. Von
Trotha, de hofmaarschalk, reist met een
gevolg van 16 personen vooruitkom te
Durazzo alles voor de komst van "den
vorst in gereedheid te brengen. De
Weener meubelfinma L idwig legt die laat
ste hand aan de inricht ag van den regee-
rings-„konak" tot palets.
GEMENGD.
In de Engelsche suffragetten-
beweging is sinds enkele dagen een
scheuring ontstaan. Deze oneenigheid is
het gevolg van een openlijken twist tus-
schen de zusters Christable en Sylvia
Pankhurst, de leidsters der kiesrecht-
vrouwen. Er hebben iich nu twee par
tijen gevormd, waarvan de eene, onder
onder Christable Pankhurst, inet de tot
nu toe gevolgde methode van geweld
daden val breken,, zooals ook mevrouw
Pankhurst, de moeder der twee kam,-
pioenen voor het vrouwenkiesrecht,
wenscht, terwijl de andere, onder Sylvia
Pankhurst, op den ouden weg wil voort
gaan en van geen vredelievende actie
wil weten.
De hofmaarschalk van prins von
IW] i e d, von Trotha, is Zaterdagavond
naar Triëst vertrokken,,, De prins zelf ven-
trok gistermiddag naar Rome,
Luitenant von Fox s toer was Zater
dag te Zabern voor persoonlijke aan
gelegenheden. Toen hij in gezelschap van
twee andere officieren door ieen der stra
ten ging, werd hij gevolgd door ongeveer
vijftig kinderen,. Ook werd het een ien
ander geroepen; de gendarmerie verhin
derde echter, dat er ongeregeldheden
ontstonden.
Op 1 Maart a.s. zal in België een
maatregel in werking treden, waarbij het
aan postambtenaren verboden is stukken
poste restante aan jongens beneden
17 jaar en meisjes beneden 18 jaar uit
te reiken, zoo deze althans niet voorzien
zijn van een geschreven machtiging van
hun vader, moeder of voogd.
De Russische Rijksraad
zette Zaterdag de beraadslagingen over
het wetsontwerp betreffende de regeling
van den brandewijnverkoop voort. Aan
genomen werden de artik-ds, waarbij de
verkoop vóór 9 uur des morgens en na
11 uur 's avonds in Petersburg,] en na
6 uur 's avonds overigens overal ven-
boden wordt Met algemeene stemmen
nam de Rijksraad een voorstel van prins
Golitzin-Moerawliij aan, dat door graaf
,Wjtte en Maxime Korvalewski onder
steund werd, waarbij de verkoop van
spiritualiën in een groot aantal open
bare lokalen, regeeringsbureaux en in
de koffiekamers en foyers van schouw
burgen, concertzalen, cinematografen
tentoonstellingen en m openbare tuiman
over geheel Rusland verboden wordt,
plan geopperd en de broeder van Hcll£-
brinck levert er het gedicht voor. Het
schijnt een artistiek aangelegde familie
te zijn.
Toen Dornick spoedig daarop den te
rugtocht aannam, kon hij zijn ontstem.-
ming niet meester worden.
Wat was dat voor een overdreven in'-
val van zijln vrouw, een feest ter eere
van den Paus te willen organiseeren,
hoewel zij toch zijn inzichten op dit
punt genoeg kende, 't Gieleek hem een
tegen hem zelf gerichte aanval.
Dornick had gedurende den tijd, dat
hij bij den staf stond, vrijen tijd genoeg,
om aan de theologische vraag, die door
den oorlog onderdukt was, opnieuw op£
merkzaamheid te schenken. Ook in het
vaderland trad zij weder op den voor
grond. Zij kon thans niet langer een in
nerlijke strijdvraag dér kerk blijven, maar
een machtsvorming worden tusschen de
Germaansche en Romaansche geesten
zoo droomden de hoofden der beweging.
Het nieuwe Duitsche rijk moest bewaard
blijven, van roomsche overheersching,
was de leuze van den dag, die immer
luider werd aangeheven, en Dornick
had zich al lang met zijn gansche over
tuiging aan de zijde van de tegenstan
ders der kerk geschaard.
Allerminst zou geduld worden de
De Haagsche landbouwtentoonstelling
In Mei zullen de medailles, getuig-
getuigschriften en herinneringsmedailles
behaald op de groote landbouwtentoon
stelling te 's Gravenhage, in 1913 ge
houden, officieel worden uitgereikt.
Landweeroefeningen in 1914.
De minister van oorlog heeft, zooals
wij reeds gemeld hebben, zich niet kun
nen vereenigen met de tijdperken van
opkomst der landweer-infanterie in 1914
zooals zijn ambtsvoorganger die vastge
steld had. Behoudens Kon. goedkeuring
is de opkomst voor de lichtingen 1912
en 1913 thans vastgesteld als volgt:
28e bat. (Leiden) van 25—30 Mei in
het kamp bij Katwijk, 29e bat (Gouda)
van 2530 Mei in het kamp bij Kat
wijk. i
Het kader dezer lichtingen en dat van
de lichtingen 1909, 1910 en 1911 komt
drie dagen vroeger onder de wapenen,
en wordt bij het actieve leger in onder
houd gesteld en ,|j
KORTE KRONIEK
De chauffeursstaking te Amsterdam
is geëindigd. De patroons hebben de
vakvereeniging erkend.
Door. de afd. 's-Gravenhage van
tien iR.K. Vrouwenbond is gisteren aan
alle R.K. kerken na afloop der H.H.
Missen een vlugschriftje uitgereikt aan
,alle R.K. vrouwen en meisjes, waarin
wordt aangespoord tot deelneming aan
(een te organiseeren actie tegen de inde
cente vrouwenkleeding.
Naar de „Stand." heeft hooren ver
luiden, zou er een Sociaal Weekblad,
[uitgaande van de anti-rev. beginselen en
onder redactie van de heeren Talma en
Diepenhorst, op til van komen zijn.
LEIDEN, 9 Februari.
„Van de Kribbe tot het Kruis"
Voor een stampvolle zaal werd gis
terenavond andermaal in de Bioscoop
Royal deze prachtfilm vertoond.
in ademlooze stilte genoot het over-
talrijk publiek de wonderschoone beel
denreeksen en de onovertreffelijke mu
ziek
Wij hoorden iemand, die reeds ver
scheidene malen deze fikn zag, de opmer
king maken„;W}aarlijk, men kan dit heer
lijk werk gerus,t iedere week een keer
gaan zien en er steeds opnieuw van (ge
nieten, elke week aanschouwing open
baart ons nieuwe schoonheid!
En zoo is het inderdaad!
Nog slechts twee avonden wordt thans
de gelegenheid geboden om dit heerlijk
genot te smaken.
Men verzuime dus niet heden, Maan
dag, o$ morgen, Dinsdagavond, o;p( [te
gaan naar de Bioscoop Royal.
Voor de prijzen, die uiterst laag ge
steld zijn, en binnen ieders bereik val-
allernieuwste machtsvergrooting van den
Paus, hoewel hij die in het concilie had
doorgezet, 't Zou te beter zijn, als hij
er geen afstand van wilde doen, dan kou
misschien ook in de kerk het nationale
bewustzijn tót zijn recht komen.
Dornick meende oprecht met deze ge
dachte te dweepen, en als vertegenwoor
diger daarvan te moeten optreden.
Zou zijn vrouw hem daarbij belem
merend in den weg treden?
XXV.
De politieke gebeurtenissen waren in
tusschen voor Duitschland steeds gun
stiger geworden. Den 28 Maarjt was
eindelijk de vrede gesloten. Frankrijk
moest er in berusten de beide provinciën
die het Duitschland ontnomen had, af
te §taan, en boete ,te betalen voor den
krijg, die hier zoo onbedacht begonnen
was.
Zijn gansche innerlijke verwarring trad
treurig aan het licht door de verschrik
kelijke tooneelen, die in Parijs afge^i
speeld werden, toen de vijand voor de
poorten lag.
In Duitschland richtte zich nu echter
alle aandacht op den voor den eersten
maal en wel door het algemeen stem
recht herkozen Rijksdag. De verkiezingen
hadden plaats gehad te midden van deze
geestdrift voor keizer en rijk en iedere
len, verwijlzen wij naar de advertentie
in ((lit nummer*
Concert.
iW|ij herinneren onze lezers aan het zoo
veel belovende concert ten bate der R.K.
iVacantie-kolorijesjf morgen avond in de
kleine Stadsgehoorzaal
,De namen van solisten, pianiste en
accompagnatrice beloven een avond van
heerlijk en hoog kunstgenot
Daarbij komt: Het doel is voortref
felijk. Wat is er nog meer noodig voor
een talrijke opkomst?
Nationale Bond van R.K. Sociale
Propaganda clubs.
Gistermiddag had in het gebouw van
de Voorhoede alhier de jaarvergadering
plaats van bovengenoemden bona. Verte
genwoordigd waren de afdeelingen Den
Haag, Nijmegen, Arnhem (Eer en deugd),
Delft, Vlissingen, Langendijk, Ulft, Rot
terdam, Schagen, Heemskerk, Gouda,
Scheveningen, Arnhem (Leo XIII), Alk
maar, Delden en de nog niet aangeslo
ten propagandaclub van Bergen.
De voorzitter, de heer Bi. A. Teunis-
sen (Arnhem) opende de vergadering,
met den Christelijken groet, heette <£e
afgevaardigden welkom, en wekte de
aanwezigen op om den Bond in waar
heid te maken tot een n a t i o n a 1 e n.
Dit is hij nog niet: er zijln slechts een
twintigtal clubs aangesloten.
Daarna las de secretaris, de heer Jj
C. M. Biurkunk (Alkmaar) de notulen
voor der vorige jaarvergadering en deed
de voorzitter mededeeling van eenige in-
'gekomen stukken.
Met eenige toepasselijke woorden in
stalleerde de voorzitter de vijf dit jaar
toegetreden propagandaclubs.
Uit het daarna voorgelezen jaarverslag
stippen wij aan, dat, terwijl er vijf nieu
we afdeeiingen toetraden, nl. propagan
daclubs te Groninigen, Delft, Vlissin
gen, Nijmegen en DelR, drie afdeelingen
den bond verlieten, ml die te Amersfoort,
Deventer en Bussum. Er werd verder in
het keurig saamgesteld verslag gewezen
op de vele propagandaclubs, die hun
ontstaan direct of indirect aan den bond
te id anken hebben, op djp vele door den
bond gegeven adviezen, op de versprei
ding van „De Propagandist", het orgaan
van den Bond.
Volgens het jaarverslag van den pen
ningmeester den heer C. M. C. van
Zwet (Den Haag) blijkt dat de uitga4
ven hadden bedragen f 100.\77i/2> de
ontvangsten f 99.61, dus een nadeelig
saldo van f 1.161/2.
Het voorstel van het bestuur om de
jaarvergadering in het vervolg in Sep
tember te houden werd aangenomen.;
Het bestuur wil op zich nemen een!
agentschap van „de Roskam", teneinde
deze in te voeren bij de aangesloten pro
pagandaclubs, die er dan mede colpori
teeren. Eenige afdeelingen hebben reeds
succes gehad met de colportage. Blij de
discussie over dit punt wijzen eenigfei
afdeelingen erop, dat de prijs van viifl
cent (in de practijk wel wat te duur blijkt
waar tegenover wordt opgemerkt, dat de
partij was bereid het hare tot grootheid
van het rijk bij te dragen.
De katholieken waren door verschei
dene ondubbelzinnige kenteekemieni ;er op
merkzaam op gemaakt, waakzaam te zijn
dat de te ontwerpen Rijksgrondwet niet
benut werd, om hun vrijheid van gods
dienst te verkorten. De wijze waarop
in officieele en niet-officieele pers gej-
sproken werd over het uitsluitend „Evan
gelische Keizerrijk" kon hen in die waak
zaamheid slechts versterken.
Met het oog hierop hadden eenige
der aanzienlijkste katholieken in het par
lement zich aaneengesloten tot een frac
tie, die zich met de verdediging van de
rechten der Katholieken en evenzeer de
verdediging van Duitschlands Bonds-
rechterlijk karakter tot hoofdzaak ge
maakt had, en in de handhaving der
rechten zagen ze den waarborg voor de
rust en den bloei zoowel van de ver
schillende stammen als van de eenheid
des rijks.
Tot de fractie, hoewel nog klein in
getal, behoorden de meest op den voor
grond tredende mannen uit den Rijks
dag, waaronder ook andersdenkenden.
Wordt vervolgd.
1 IJ
