,7) MAGNA.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITOEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DG ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering;
en hei GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
5-10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, J \J&> per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwarfci 1L
Afzonderlijke nummers 270 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Do >OVERTEN TIHPRiJS Opdraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeel ir.gen van 1—5 regelt 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiöngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentlën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 6 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel tneer 10 cent
V Onderwijzersopleiding.
De noodzakelijkheid der verbetering
van deze opleiding is weer eens in de
Kamer besproken.
Dit is rl zoo dikwijls gebeurd^ dat 't
dhmael misschien achterwege zou zijn
gebleven, als niet de nieuweling Otto
gemeend had, in zijn maidenspjeech
i> m «.-tec verkondigen: geef betere sala
rissen cft gij zuR bettre ciMerwijjzeiS £b
dus ook beter onderwijs krijgen,.
Terecht noemde de minister deze rede
neering „belangwekkend, maar niet
nieuw", bovendien eenigen twijfel uit
sprekend aan de onfeilbaarheid van het
middel, door den heer Otto nog eens aan
de hand gedaan.
Nu, ook wij twijfelen. Betere salariee-
ring zal mogelijk ook uit and#* kringen
der maatschappij, dan w*?ruit tot dus-
ven? de onder wijztf» werdtn g*t?ec:ru~
teeid, onüei wijhktaebtcü zien opduiken,
naar bij dat al blijft deze grondfout
bestaanjuist voor het zoo hoogst ge
wichtige onderwijzersvak geschiedt de
beroepskeuze te vroeg.
Hoe gaat het hiermede? Men heeft
'.■ti: min of meer begaafd kind; men
ziet de gemakkelijkheid der opleiding
aan normaal- of kweekschool; in de
verte lonkt ai het vaste baantje met pen
sioen enz., wat wonder dat men tot dat
kind zegt: Jij möé-.t maai ouderwijzer
worden. Nu het kweekeiicg-zijjti wel
verluU-ur.G, zuodat oe „beroepskeuze"
word', gedaan. Misschien valt na een
paar j..ur i ak tegen, ma,ar dan is de
juisic leeftijd om wii anders te be
ginnen voorbij en soo blijft menige kwee-
keling dan voortstudeeren. 'JWJie den cur
sus kan blijven volgen, haalt natuurlijk
de acte wel en langs dezen weg treedt
menigeen den onderwijzersstand binnen
zonder voor het moeilijke werk den
rechten zin te hebben.Al krijgt zoo
iemand nog zoo'n goed salaris, zijn
onderricht zal minderwaardig, zijjn hairt
onvoldaan blijiven.
Juist voor het onderwijlsvak* waarbij
niet alleen het welzijn van den meester,
maar ook dat van de hem toevertrouwde
leerlingen is gemoeid,, moest de beroeps
keuze als regel op rijpee leeftijd ge
schieden.
Hoe dit ie bereiken?
[W.el, men stelle de onderwijzersacte
bereikbaar voor alien, die toonen kunnen
met een diploma van H. B, S., van
Gymnasium of van soortgelijke inrichting
dat zij behoorlijk ontwikkeld zijn. Den-
zulken zou rnen dan de acte moeten
uitreiken, nadat zij met goed gevolg ook
een paedagogischen cursus doorloopen
hadden.
iWe geven het denkbeeld yoor beter,
maar meeneri, dat langs dien weg zeer
geschikte onüenvijskrduitec verkregen
zouden worden. fv</jié zich op rijperen
leeftijd voor 't onderwijs geroepen ge
voelt, zal daarbij wel op zijn plaats wezen.
Natuurlijk zou, tenminste aanvankelijk,
de bestaande opvoeding a booze tongen
spreken wel van opfokking «i van onder-
FEUILLETON.
Godvruchtig en kalm* als een getrouw
zoon der Kerk, had hij zich op zijn einde
voorbereid. Zjjn laatste wensch was ge
weest, dat zijn dochter hem uit het boek
der boeken het hoofdstuk, dat hij reeds
zoo vaak had gehoord w -dat hij de
grootste courant voor tijd en eeuwig
heid genoemd had, nogmaals voorlas. En
met die plechtige woorden van het Jo-
annes-evangelie ging hij over tot het
licht, dat hem in de duisternis toege-
blonken had en Jiem alle aardsche dwa
ling had leeren verdragen.
Zijn dood baarde geen opspraak, want
sinds jaren was hij aan het dagelijksch
leven vreemd geworden. 'Zijn kinderen
echter gevoelden diep, wat zij verloren
hadden en zelfs de gemeente, die hean
in de laatste jaren niet anders gezien
had dan aan het venster zijner kamer,
was i.i» door zijn laatste optreden in aller
herinnering gebleven.
Voor Magna was het zeer smartelijk,
dal haar echtgenoot ook in deze. dagen
van rouw niet aan haar zijde stond- Zijln
brieven echter klonken gevoëlvol en vol
deelneming voor Magna's rouw* hoewel
hij zelf het verscheiden van den ouden
wijzers in normaal- en kweekscholen be
houden kunnen blijven* maar dan liefst
met zeer strenge schifting naar gelang) van
paedagogische geschiktheid* teneinde bet
aan die inrichtingen verbonden euvel tot
een minimum te beperken. En wie weet
of dan gaandeweg de oude en de nieuwe
wijze van opleiding tot onderwijjzer niet
zoo zouden samensmelten, dat ten slotte
de tksvaaadê .,kweek'^gebouwen slechts
noöuig Zouden zijn voor der» paedago
gischen eindcursus* Langs lijnen, van
geleidelijkheid ware dan naar onze be
scheiden meening een mooi resultaat be
reikt, in 't belang van onderwjjs en on
derwijzers.
KAMEROVERZICHT.
nv£c;iE KAMST
Patronaten. - Analphabete*'.
De socteal democratisch? afgevaardig
den de heer Gerhard kJaagi? over het
gebrek aan opvoeding en onderwijs bij
de kinderen in de jaren nadat zij de
schoolbanken hebben verlaten. Spr.
vraag, of bij1 de groote plaats, die in
het vraagstuk het particulier initiatief
moet innemen, het niet mogelijk is, van
regeeringswege te weten te komten, wat
dat particulier initiatief doet. Men kan
dat nooit goed te weten komen*
Hierop antwoordde dè heer Van Wijn
bergen zeer ad rem, dat de heer Ger
hard veel zal kunnen leeren uit het Katho
liek Congres der Patronaten, dat in Juli
a.s. te Utrecht wordt gehouden.
't Is zoo waar„ dat ook in dat opzicht
de katholieken zich niet de minste ach
terlijkheid hebben te verwijten. Ook wij
grijpen deze gelegenheid aan om reeds
nu de aandacht onzer lezers te spitsen
voor dat nuttige en leerrijke congres
der patronaten.
,De heer De Jong had zich gepermit
teerd te beweren, dat in het Katholieke
België 30 pCt analphabeten zijn. Hier
tegenover kwam de heer Van Wijnber
gen uit statistieken bewijzen, dat he)É
percentage der analphabeten niet 30o/o
maar 7.74 bedraagt. De heer Van Wijn
bergen hield de heer De Jong nu het
spreekwoord voor:
Errare humanum est, persévarare dia-
bolicumdwalen is menschelijk, maar
de dwaling volhouden is iets duivel
achtigs.
Toch trok de heer De Jong zijn val-
sche beschuldigingen niet terug
De tactiek.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Venizelos,
die de rist zijner onderscheidingsteek-fr-
nen alwier imet één vermeerderd ziet
hij ontving van den Tsaar de Alexan
der Newsky-orde heeft, naar uit Athe
ne gemeld wordt* van zijn onderhoud
met den Servischen eersten minister Pa-
sjitsj te Sint Petersburg al de voldoe
ning beleefd, welke hij er van verhoopte.
zonderling slechts eerst beschouwde als
een verlichting voor zijn opófferende
dochter,
Arthur wenscht nu, dat Magna, zoo
spoedig als mogelijk was, naar Dornick
verhuisd^. H;ij was van meening,, dat nu
juist een verandering van woonplaats
voor haar het beste was. Daarachter
school echter de onuitgesproken wensch*
haar zoo spoedig mogelijk van Bernard
te scheiden. Reeds bij hun laatste ont
moeting had hij bemerkt, dat de kloof
tusschen hun beider inzichten nog bree
der was geworden en hij wilde Magna
aan den invloed haars broeders^ onttrek
ken.
Op 't slot Dornick was alles reeds
lang voor de nieuwe meesteres kwam
gereed. Magna mocht aan den wensch
van haar gemaal niet wederstaan, hoe
wel zij getracht had, eerst onder zijn
geleide daarheen te gaan. Hij had ge
lijk: nu haar taak in Teldhoven geëin
digd was, hoorde zij in 't huis van haar
man.
Tot verwondering van allen ging zij
dan ook korten tijd na den dood haars
vaders met den kleinen 'Dietriets naar
Dornick over.
Dornick had tante Clarisse opgedra
gen, tot de ontvangst zijner gemalin al
les zoo vriendelijk mogelijk in te rich
ten, zoodat Magna een aangenamen in-
Uit de besprekingen van beide staatslie
den is n.1, gebleken, dat er tusschen hen
op geen enkel punt vanpolitiek belang
verschil van meening heerscht en dat
Servië Griekenland tegenover Turkije zal
steunen in de kwestie van de toewijzing
der eilanden en ook tegen eventueele
aanvallen van (Bulgarije. Er wordt bij
vermeld, dat ook de Russische regeering
den Criekschen premier de verzekering
heeft te kennen gegeven van haren be
slisten wensch, dat de Porte zich zai
neerleggen bij de beslissing der mogend
heden omtrent het lot der Egeïsche-zee-
eilanden. De „Nowoie iWkemja" weet
zelfs mede te deelen, dat de beloften
van steun tusschen beide staten den vorm
hebben aangenomen van een v&rdrag, aan
het tot stand komen fraarvan de Russi
sche diplomatie een **erkxsam aandeel
heeft gehad. De wensdt, dat ook Roe
menie en Bulgtrijg aan dit Mguwe Bal
kan-verbond zouden deHnemf-. is niet
in vervulling gegaan,, voornamelijk omdat
Duitschland den koning van Roemenië
deelneming fcou (hebben ontraden.
Een tegenhanger van Beze voor Grie
kenland en Servië goede tijding vormt
een bericht uit Cettïnje* volgens hetwelk
ook tusschen de Porta en Bulgarije een
verdrag zou 'zijn gesloten, met de
bedoeling om de actie te steunen ten
gunste der benoeming Yan een'Moham
medaan tot vorst van Albanië.
Een verdrag hier, een overeenkomst
daar. )Wjat klinkt dat alles mooi.
ihïet Moskousche blad Rocokoije SJowo
komt deze vreedzame stemming nog ver-
hoogen. Genoemd blad' bevat het ver
slag van een onderhand met koning Ka
rei van Roemenië* die een nieuwen oor
log op het Balkanschiereiland hoogst on
waarschijnlijk zeide te achten. In de eer
ste plaats omdat het daarvoor noodige
geld ontbreekt, maar ook omdat Turkije
en Griekenland, tusschen wie 't spant om
de eilanden in de Egeïsche zee, te land
niet bij elkaar kunnen komen^ daar ze
geen gemeenschappelijke grens hebben.
Indien Bulgarije het Turksche leger zooi
vergunnen over zijn gebied te trekken,
zou Roemenië dat als schending van den
vrede van Boekarest opvatten en ingrij
pen. Alleen wanneer de oorlog tot Tur
kije en Griekenland bepaald bleef, zou
Reomenië geen termen vinden er zicb
mee te bemoeien. Zulk een oorlog kan
bij de tegenwoordige omstandigheden al
leen ter zee worden gevoerd en daar
voor zal Turkije niet voor October over
de noodige schepen beschikken. Er is
dus alle reden om te vertrouwen, dat
het vrede blijft, meende koning Karei.
Laten we hopen, dat alle (profeten, die
een derden Balkanoorlog voorspellen, het
mis zullen blijken te hebben I
Naar uit goede bron
uit Lissaböf»
gemeld wordt, zijn hedennacht nieuwe
onlusten in Lissabon uitgebroken. Op 6
verschillende plaatsen in de stad ontplof
ten bommen, waardoor groote schade
werd aangericht Of er menschenlevens
druk ontving als zij, door tante Cla
risse verwelkomd, haar nieuw tehuis
betrad.
De eens door hem zoo nadrukkelijk
voor zich opgevorderde tuinkamer, had
hij voor haar zitkamer bestemd.
„Het vertrek, waar wij ons zoo vaak
onderhielden zal verder aan u toebe-
hooren. De wederzijdsche overeenstem
ming, die tusschen ons ontstond, zal ons
geluk uitmaken", schreef bij in 'den (brief,
die tot harer begroeting gereed lag.
Deze teedere oplettendheid roerde
Magna diep. Maar toch greep haar een
eigenaardige vrees aan bij t lezen van
die woorden. De wanden schenen de
gesprekken te bestalen die hier gevoerd
werden; zij waren getuige geweest van
den geestesstrijd, dien zij indertijds sa
men leverden.
Zij had zoo gehoopt Dornick door
haar hulp op 't rechte pad te brengen.
Nu was zij ten prooi aan een .groote
vrees en wist zij geen orde te brengen
in de haar overstelpende gedachten.
Eindelijk wist zij niets beters te doen
dan op de knieën te vallen en God te
smeeken, den ingang van dit huis te
openen, opdat zij haar doel: de ziel van
haar gemaal voor 't geloof te winnen,
niet ontrouw mocht worden en opdat
God haar eigen ziel voor afdwalen
mocht behoeden.
zijn te betreuren, is nog niet bekend.
Men meent te mogen aannemen, 'dat de
ze bomaanslagen gepleegd zijb door ge
wezen spoorwegarbeiders* die, omdat zij
aan de staking hadden deelgenomen, wa
ren ontslagen. Gisteren was het besluit
der spoorwegdirectie bekend gemaakt,
dat de gestaakt hebbende arbeiders niet
weder zouden worden aangesteld.
In Oporto is in de hal een bom ont
ploft. waardoor ernstige materiëele scha
de werd aangericht en vele personen ver
wond werden. Er loopen geruchten, dat
de royalisten een nieuwen inval in het
Noorden van (Portugal beproefd hebben.
Eene bevestiging hiervan is nog" niet ont
vangen, doch wel staat het vast, dat de
regeering van Portugal een groote troe
penmacht naar het Noorden van het land
oeefi gebonden,
GEMENGD.
r—Alle Romeinsche pladen bespreken
de indiening bij de Kamer van een wets
ontwerp, waarin bepaald wordt, dat het
burgerlijk huwelijk aan de sluiting
van het kerkelijk huwelijk moet vooraf
gaan. Men voorziet,, dat de besprekingen
levendige debatten zullen uitlokken.
De protestvergadering tegen de ver
plichting om het burgerlijk huwelijk aan
het kerkelijk te laten voorafgaan, heeft
te Rome plaats gehad in de Sala Pia^
voor een dichte menschenmassa, luiste
rende naar de rede van graaf de la
Torre.
Alle Katholieke vereenigingen hadden
hare vertegenwoordigers gezonden,, ook
de werkliedenorganisaties en de R. K.
Vrouwenbond, Het geheel, gaf een beeld
van den enormen vooruitgang van het
Katholiek vereenigingsleven te Rome, De
beijenkomst werd gepresideerd door dien
voorzitter van de Romeinsche afdeeling
der „Unione Popolare".
De redevoering van graaf de la Torre
muntte uit door juistheid van uitdrukking
en zeggingskracht, door geestdrift en
sierlijkheid. Zij was een krachtig betoog
voor het heilig recht der Kerk, een recht
zetting van verschillende onjuiste bewe
ringen en een wederlegging van de drog
redenen, waarmede men het burgerlijk
huwelijk wil doordrijven.
Graaf de la Torre herinnerde aan de
woorden, die minister Pisanelli reeds in
1863 tot den Piemonteeschen Senaat ge
sproken had en waarmede hij verklaarde,
dat het „een roof was, gepleegd aan het
kerkelijk recht en een schennis van de
vrijheid der kerkelijke macht"
De voorzitter, den spreker dankend
voor zijne woorden, prees vooral de
scherpte, waarmede graaf de ba Torre
het feit had aangetoond, dat de burger
lijke macht zich gaat bewegen op het
terrein van de kerkelijke macht en zicb
aldus in de rechten der Kerk indringt.
'4 |W)egruimen van de sneeuw
te Berlijn heeft in dezen winter 410.000
mk, gekost Aangezien het plaveisel daar
in het geheel 11.350.000 vierk. meters
beslaat, bedroegen de kosten 3.6 pfenning
den Vierk. meter. In het geheel werden
XXIV.
Het jaar, dat voör Duitschland zoo
groote gebeurtenissen gebracht had, was
ook voor Frans Hellbrinck van beteeke-
nis geweest ,Hjj had het admissie-exa-
men met glans afgelegd hij was zelfs
van de mondelinge ondervraging vrij
gesteld geworden en zoo kon hij
nu met groote voldoening op zijn leer
tijd terugzien.
Over zijn toekomstig beroep was hij
nog in 't onzekere. jWjel stond de geeste
lijke staat hem zeer aan: want het
was de schoonste en hoogste werkkring,
dien hij kiezen kon. Bovendien lag de
weg daartoe hem zonder eenige moei
lijkheid open. Van den anderen kant ge
voelde hij den drang naar dat verheven
beroep toch niet zoo onwederstaaiibaar,
dat hij aanstonds daartoe besluiten kon.
Er leefde en streefde bij hem een ver
langen, een heimwee, om deel te heb
ben aan den grooten strijd van den dag,
werkdadig in te grijpen in het bonte
gewemel van den tijd. Hij had er een
voorgevoel van, meer dan op eenig an
der gebied met de pen zich verdienstelijk
te kunnen maken. Zou hij daarmede niet
in den strijd voor de kerk, voor het wa
re en goede kunnen optreden? Kon hij
hij daarmede niet voor zijn vaderland
werken? 1
Van tijd- tot tijd stelde zijn jeugdige
376.723 kub. meters weggevoerd en in
de riolen of in het water gestort.
iEen ij s s c h o t s, waarop zich 447
visschers, deels Finnen uit Lavansari,
deels Russen, bevonden, liet van de Fin-
sche kust los en landde bij het kleine
eiland Seskaer.
De ijsbreker „Tramo" is met levens
middelen vertrokken om hulp te verlee-
nen.
Te New-York zijn het vorige jaar
2499 menschen omgekomen door
ongevallen, moorden enz. Door auto's
werden er 176 gedood, door rij'tuigen 309,
door treinen 58, bij branden 249, door
verstikking 372, door vallen 790, 194
menschen werden vermoord, 453 pleeg
den zelfmoord, terwijl 21 bij ongeluk su
blimaat slikte*
Naar aanleiding vas Je tendentteu»
berichten, dit in htt buitenland t/mtrtnt
den gezondheidstoestand van
den Paus dc ronde doen,merkt men te
Rome óp, dat de Paus, hoewel zijn ge
zondheid nog steeds groote voorzorgs
maatregelen vereischt, voortgaat dagelijks
audiëntie te verleenen.
rEen telegram uit Lima meldt,, dat
de president door opstandelingen gevan
gen genomen is, die een aanval deden
op het paleis van den president,, onder
aanvoering van kolonel Bjenavide.
De eerste minister, generaal Varela,
werd in een levendig gevecht, dat er
volgde, gedood.
Dr. August Piurand, reeds vroeger re
volutionair leider, is in het bezit van het
paleis en zou een nieuwe regeering vor
men.
President Billinghurst werd als gevan
gene naar iCallao vervoerd,, vanwaar hij
uit het land werd verbannen.
De uitsluiting te Tilburg.
Men verzoekt ons opname van het vol
gende:
Dinsdagmorgen is de Stoom-schoenen-
nenfabriek L. Blankers te Tilburg door
7 onderkruipers betreden, die onder al
lerlei schoone beloften uit Rotterdam
derwaarts gelokt waren, om de plaatsen
der arbeiders in te nemen, die op 24
Januari 1.1. door den heer Blankers zijn
uitgesloten, omdat zij weigerden eene
verklaring af te leggen, waardoor hun
organisatierecht op ernstige wijze aan
gerand werd.
Hoe slecht echter deze vreemdelingen
zich op hun gemak gevoelen in Tilburg,
blijkthieruit.dat zij noch bij. dag, noch bij
nacht de fabriek verlaten.
Dinsdagmiddag werd n.l.de fabriek
tot algeheele woon- en slaapplaats inge
richt, doordat 2ij van eêne hoeveelheid
stroo, bedden en levensbenoodigdheden
voorzien werd
Nog denzelfden dag kozen een paar
onderkruipers eieren voor hun geld, 'door
zoo spoedig mogelijk naar Rotterdam te
rug te keeren, terwijl de overigen even-
verbeelding hem een schoon tafereel
voor den geest; hoe hij het duidelijk
uiteen zou zetten, £at een vrije kerk in
vereeniging met een sterken staat 't
grootste! 't hoogste zou kunnen doen.
Met de pen zou hiji dan denzelfden strijfd
strijden als de krijgsman met'het zwaard,
als de volksvertegenwoordigers met het
woord.
Terwijl zijn geestdrift hem deze rich
ting wees, sloeg intusschen zijn prac-
tische beschouwing een anderen weg in.
In zooverre hij ze beoordeelen kon en
hoorde beoordeelen was de journalistiek
meteen in zijn loopbaan op dat gebied
min of meer dubieus. En hij moest ook
aan de practische zijde van zijn loop
baan denken. Zijn ouders hadden voor
zijn broeder, die immers in achterstand
was, offer op offer moeten brengen.
Frans zelf had ook al zijn kleine spaar-
sommetje geofferd om hem in den
vreemde niet in den steek te laten. De
tijd, dat een jaarlijksche rente voor hem
was uitgezet, liep bovendien voor Frans
ten einde en voor geen prijs had hij lan
ger voor ondersteuning in aanspraak
willen komen. Voor de studiën aan de
universiteit en voor zijn lateren militai
ren dienst had hij vele middelen noo-
dig, die hij zich zeer bezwaarlijk ver
schaffen kon.
(Wordt vervolgd.)
