BUITENLAND.
eg) MAGNA.
BINNENLAND.
No. 1304.
5e Jaargang
Bureau üUOü SINUËL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met ORATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post t L50 per kwart» ll.
Afzonderlijke nummer» 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Dinsdag
Januari
19! 4.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent.
KAMEROVERZICHT.
TWEEDE KAMER.
Marine. Verkoop van vergiften.
Artsen-monopolie. Lijkverbranding.
De begrooting van Marine is afgehan
deld. Op aandrang van rechts had er
een eindstemming over de begrooting
plaats; men wilde klaarheid. En zij werd
aangenomen .jnet alleen de socialistische
stemmen tegen.
Toen is voortgezet de begrooting van
Binnenlandsche Zaken. De Voorzitter
deelde mede, dat er... Vijftig sprekers
waren ingeschreven voor deze begrooting.
Dat kan dus nog 'n paar weken duren»
Eenige leden bespraken bij de afderling
^Volksgezondheid" het verkoopen van
vergiften in andere winkels dan apothe
ken. Bij den apotheker is de verkoop
met verschillende waarborgen omgeven,
andere zaken gaan echter praktisch yrij-
uit, daar is .geen toezicht op.
Voor de niet minder actmeele kwestie,
of het artsen-monopolie moet gehand
haafd blijven, dan wel in zekere mate de
vrije uitoefening der geneeskunde moet
worden toegelaten, wilde de heer Van
Nispen, dat de Regeering zich liet advi
see.en, niet door "naar gewone, ititeraard
partijdige adviseurs, maar doo?~'rt com-
vaarin ook voorstanders der
vrije uitoefening zitting hebben.
Over deze zelfde zaak sprak zich ook
du heer v. °H|an.el uit, die van de een
voudige handhaving van het artsenmono
polie geen voorstander scheen. Deze laat
ste afgevaardigde sprak ook nog over
dc lijkverbranding, H,ij meende,,Mat lijk
verbranding yolgens de wet geoorloofd
is, als de asch na de verbranding wordt
begraven. Die regeering heeft echter al
eens verklaard, dat Volgens haar lijkver
branding wettelijk onmogelijk en straf
baar is. De. minister zal zich nog wel
duidelijker daaromtrent uitlaten.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De „Echo de Paris'7 beweert uit goede
bron vernomen fe hebben, dat het vraag
stuk der
jAegeische eilanden
ais volgt za» worden opgelost Chios en
Myiilene zullen definitief aan Griekenland
worden toegewezen, doch de Grieksche
regeering moet zich verplichten jde eilan
den niet te versterken. Op dezen eisch'
zal Griekenland antwoorden, het voor
stel wel te willen aanvaarden, maar al
leen op voorwaarde, dat de mogend
heden borg blijven, dat Turkije de eilan
den niet zal aanvallen.
Of de „Echo dé Paris" hier juist is
ingelicht en of Turkijje en de mogend
heden deze wijze van oplossing zullen
goedkeuren, valt ten zeerste te betwijfelen.
De uiterst gespannen, onzekere toe
stand tusschen Griekenland en Turkije
blijft dan ook aanhouden. Toch zouden
feüïl letonT-"
Over een ander bericht sprak hij ech-
dezen avond niet (met zijn zuster. Den
18e Juli was de welbekende onfeilbaar
heidsverstoring door het Vaticaansch
Concilie uitgesproken en door den Paus
bevestigd. Met het oog op den naderen
den oorlog was,het concilie toen ver
daagd; de meeste bisschoppen hadden
zich 'terstond naar hun diocezen begeven.
Dezfe groote gebeurtenis, welke zoo
veel opgewondenheid had veroorzaakt,
scheen in het luidruchtig krijgsalarm on
opgemerkt voorbij te gaan. Voor Ber
nard was het toch niets bijzonders ge
weest; hij wist dat het slechts de be
vestiging gold van een lang bestaand
grondbeginsel.
De oorzaak der opgewondenheid Zij
ner zuster kende hij echter maar H te
goed. Hij wist, dat zij zelf geen twijfel
koesterde, maar zich slechts ter wille
van den ander het hoofd ermee brak.
Hoe zou het Vaticaansch besluit op
Dor nick werken? Welke houding zou
hij tegenover de uitspraak der kerk in
nemen? Was het, nu Dornick de hand
zijner zuster gevraagd had, niet Ber-
aan de zijde van Turkije geen verwikke
lingen te vreezen izijn, althans TalaatBey,
de minister van buitenlandsche zakep,
zou aan den Constantinopelsehen corres
pondent van de ^Temps" verklaard heb
ben, dat de Rorte met de vriendschappe-
lijkste gevoelens bezield is en de hoop
niet opgeeft met Griekenland tot een
goede, vredelievende oplossing te komen.
Alle berichten over bewapening, over den
aankoop van verdere oorlogschepen wa
ren onjuist, zoo zelde de minister.
De mogendheden schijnen echter niet
zoo gerust over de bedoelingen en plannen
van Turkije. Volgens de „Temps" zou
er op het oogenbuk tusschen de mogend
heden van den Driebond en die van de
Triple entente onderhandeld worden oro
elk een kruiser naar de Egeïsche wateren
te zenden, teneinde den status quo aldaar
te handhaven en iedere poging om ver
andering te brengen met geweld te ver
hinderen. De „Temps" voegt er aan toe,
da(, zoo de mogendheden zulk een be
sluit nemen, dit slechts in het voordeel
van Griekenland zou zijn.
De Amerikaansche pers zingt het oude
liedje over
Huerta's aanstaanden val
President IWiilson heeft al maatregelen
genomen om hem op te vangen. „Hij!
heeft, zegt de „N.-Y. Herald", besloten
troepen naar de hoofdstad van Mexico
te zenden en ze er te lat-en totdat de ver
kiezingen van een nieuwen president zijn
afgeloopen. Drie dagen 'geleden heeft
schout-biji-nacht Fletcher orders ontvan
gen om, zoodra Huerta's val bekend
wordt, dit plan ten uitvoer fe leggen»
Gisteren heeft president (Wiilson met de
senaatscommissie van buitenh zaken lang
durig beraadslaagd."
Uit de laatste alinea moet men opimaken
dat het te volgen beleid inzake Mexico
nog niet zoo /vaststaat als uit de eerste
zou blijken.
Volgens een andere lezing zou generaal
Huerta voornemens zijn het veld te rui
men en zou hij door bemiddeling van
Lind de instemming der Vereen. Staten
hebben doen vragen met het denkbeeld
om senor de la Larra tot zijn opvolger
te benoemen. Huerta zou dan op een
oorlogsschip naar Zaragoza vluchten.
De minister van buitenlandsche zaken,
senor Moheno, wilde dit laatste bericht
noch tegenspreken noch bevestigen.
Ondertusschen blijft de burgeroorlog
voortwoeden. Terwijl de federalen een
overwinning bij Aviles in Duranzo heb
ben te boeken, waar 680 rebellen sneu
velden en 300 werden gevangen genomen,,
hebben de opstandelingen bij San Louise
de Poiosi een nieuwe victorie behaald.
Daarbij schijnen de rebellen op verschrik
kelijke wijze tc hebben huisgehouden.
Een honderdtal vrouwen en kinderen
en 150 federale soldaten, die in «en farm
gevlucht waren, doch zich reeds hadden
overgegeven, werden onder de verschrik
kelijkste martelingen afgemaakt. Geen
vrouw of kind werd gespaard.
De wKöln. Z,tg." verneemt uit Rome,
nard's iplicht, die vraag ter sprake te
brengen
Hij had reeds sinds eenigen tijd een
voorgevoel gehad van deze gebeurtenis;
hij"1 had bemerkt, hoe Magna's denken en
voelen zich naar Dprnick toewendde. In
gewone omstandigheden zou hij het aan
zoek imet vreugde begroet hebben, want
Dornick vermocht zijn zuster een positie
aan te bieden, zoo schoon, als hij1 maar
voor haar wenschen kon. Toch kon hij
er nu geen vreugde voor gevoelen. De
richting, door Dornick met betrekking
tot de gewichtigste dingen ingeslagen,
leek hem1 valsch. Kon hij onder deze om
standigheden aan het geluk zijner zuster
igelooven
Een der volgende dagen bracht hem
den beloofden brief van Dornick., Hij
schrijft op hartelijk kinderlijke wijze,
gelukkig gemaakt door Magna's ja-woord
toch lag er iets zelf-zuchtigs in de wij
ze, waarop hij dit vooruitgezien en er
zijn iplannen op gegrond had. Hij ver
klaarde zijn verrassend snel besluit daar
door dat hij zichzelf en zijn zoon in
Magna's hoede weten wilde, in 't bij
zonder ook voor 7t geval, dat hem' een
ongeluk boven 't hoofd hing. Hij wilde,
zeide hij, het knaapje voor, aan 't va
derland vijandige invloeden, beschutten.
Magna's groote en edele vaderlandslief
de had hij steeds bewonderd. Zij had
dat de berichten, dootj. eenige bladen over
de gezondheid yan den Paus
verspreid* absoluut valsch zijn; 'de Paus
is zoo gezond, als men op zijn 'leeftijd
verwachten kan. Zaterdagmorgen ver
leende Z. Hi. nog verschillende particu
liere audiënties, o.m. pook aan den vorst
en de vorstin von Bülow, met wie hij
zich gedurende geruiihen tijd onderhield.
Hun indruk was, dat de Paus J,frisch
und wohl" was.
In den stand der
staking in Londen
is geen merkbare verandering gekomen.
De kolensjouwers schijnen besloten den
strijd voort te zetten en hebben hef aan
bod van de Londensche kamer van koop
handel, om het geschil door scheidsrechte^
lijke uitspraak te beslechten, van de hand
gewezen. Een aantal stakers hebben den
arbeid evenwel hervat en ook vrije arbei
ders zijn in dienst gesteld.
Sir George Askwith, de hoofdcommis*
saris voor nijverheidsaangelegenheden y
heeft zijn bemiddeling ter bijlegging van
het geschil aangeboden. De vakvereeni-
ging van kolensjouwers zal heden zijn
aanbod overwegen. Zij heeft gisteren be
sloten de voorziening van steenkool voor
ziekenhuizen toe te staan. Naar een lid
der vereeniging van steenkoolhandelaren
gisteren 'heeft verklaard* is de vereeniging,
die alle mogelijke concessies aan het per
soneel heeft gedaan, jvast besloten niet
verder toe te geven».
GEMENGD.
De koude drijft in de bosschen van
Frankrijk de w i 1 d e z w ijl n e n uit hun
schuilplaatsen. Men vraagt zich af waar
die dieren zich bij minder nijpend weer
toch wel ophouden, in den omtrek van
Nancy hebben dragonders er dezer dagen
acht met de lans geveld. De wolven-
jagermeesters, een ambt, dat in Frank
rijk nog steeds bestaat, halen hun schil
derachtige uniformen uit de kast, gespen
zich het mes om en wapenen ook hun
mannen. |Het vlo„ vlo-geroep van de jagers
die het wild zien, heeft in de Vogezen
reeds weerklonken en uit de diepte der
bosschen klinkt het geschal van den
jachthoorn.
Een aanzienlijk Mohammedaansch
Albanees heeft den correspondent van
de Romeinsche „Tribuna" verzekerd, dat
het geheele Albaneesche volk den prins
von ,Wiied met geestdrift als vorst zal
begroeten. Alleen de pasja's en de bei's
zullen zijn komst imet leedwezen zien, om
dat zij van een geordenden toestand
schade in hun beurs vreezen. Een Havas-
telegram uit Wjalona maakt gewag van
het voornemen van Ismail Kemal bei,
den afgetreden president der voorloopige
regeering, om naar Berlijn te gaan en
er den prins von Wjied op te zoeken.
Uit goede bron verneemt men i'it
Straatsburg, dat staatssecretaris Zorn von
Bulach en de onderstaatssecretarissen
Mandel (van binnent zaken) en dr. Petri
(van justitie) na den verjaardag vaft den
keizer zullen aftreden. Zooals begrijpe-
hern beloofd, niets nog aan zijn hoede
toe te vertrouwen voor hij tegen de
Vijanden des vaderlands ten strijde trok.
Er volgde een phrase, die echter op
Bernard's kalm1 oordeel slechts ontnuch
terend werkte» Hij moest er om, lachen,
hoe Dornick plotseling alles, zelfs zijn
liefde, imet patriottisme verwarde. De
volgende bladzijden legden echter een
zoo schoone getuigenis af van het ver
trouwen, dat hij in Zijn vrouw stelde,
toonden zoo innige zorg voor haar wel
zijn, dat Bernard even ontroerd werd.
Dornick schreef, dat hij haar, voor 't
geval hij sneuvelen mocht, tot èenige
voogden van zijn zoontje benoemd had.
Hij had ook in ieder ander opzicht op
de grootmoedigste wijze voor haar on
afhankelijkheid en zekerheid zorg ge
dragen. Ondanks den haast, waarmede
alles geschiedde was toch niet de klein
ste omstandigheid vergeten, waardoor
later haar rechten verkort zouden kun
nen worden.
Omtrent zich zelf deelde hij mede, dat
hij er in geslaagd was, bij een infanterie-
regiment ingedeeld te worden, dat bij
het legercorps van een der zuidduitsche
vorsten behoorde. Zooals Bernard voor
uit gezegd had, was hij te Berlijn bij een
achterblijvend bataillon geplaatst hij had
echter zijn diplomatieke relaties en .jijn
vriendschappelijke verhouding tot een der
lijky is dit een gevolg van de Z a b e r n-
geschiedenis. Een ministerieele crisis in
Elzas-Lotharingen schijnt dus na op
handen»
De staking aan de sporen te Durban
is opgeheven.
Alle partijen te Lissabon leggen
grootlei bedrijvigheid aan den dag; de
politieke leiders houden bijeenkomsten.
President Arriaga heeft den president van
den ministerraad, van den senaat en van
de verschillende parlementaire groepen
in gehoor ontvangen. De bladen ver
wachten de vorming van een nieuw
kabinet
Koninklijke Besluiten.
Bij kon. besluit is aan C. van Waes,
eervol ontslag verleend als burgemees
ter van Westdorp;
is aan den directeur van het postkan
toor te Eindhoven, J. A. K. van Has
selt, eervol omeslag verleend
is voor het tijdvak van 1 Maart 1914
tot en met den dag, waarop heft lid*
maatschap van de Eerste Kamer der
Staten-Generaal van den hoogleeraar aan
de Technische Hoógeschool te Delft op
non-activiteit, J. van der Swaay, ein
digt, het geven van onderwijs in de
electrotechniek aan genoemde hooge-
schoo! opgedragen aan dr. H. S. Halio,
werktuigkundig ingenieur, buitengewoon
hoogleeraar aan, de Technische Hooge-
school te Karlsruhe.
RK. Werklieden-vereenigingen.
De Bond van R. K. Werklieden-Ver/-
eenigingen in het aartsbisdom Utrecht
hield Zondag in de groote zaal van het
St. Josephgebouw, te Utrecht, een al-
gemeene bondsbestuursvergadering on
der presidium van den heer M. van Wiijk,
te Zwolle,.
Er waren 37 afdeelingen vertegen
woordigd.
Onder zeer vele andere punten stond
op de agenda een voorstel-Hilversum om
in den bond en, zoo mogelijk, daarbuiten
meerdere centralisatie in het zieken
fondswezen aan te brengen. Het dagel.
bestuur, deze zaak urgent achtend, leg
de een schema voor centralisatie aan de
vergadering voor.
Artikel 1 van dit ontwerp luidt: Er
wordt gesticht een vennootschap, ten
doel hebbende de leden der aangesloten
afdeelingen te verzekeren tegen de gel
delijke gevolgen van ziekte en ongeval
len. Tot de vennootschap kunnen toe
treden: a. bestaande ziekenfondsen in
de aangesloten afdeelingen; b. op te
richten ziekenfondsen in de afdeelingen;
c. bestaande parochiale ziekenfondsen in
die plaatsen, waar een bij den bond aan
gesloten vereeniging bestaat en d. ver
spreide leden van den bond en leden van
correspondentschappen. In art 2 wordt
o.m. gezegd: dat de reglementen van be
staande en op te richten ziekenfondsen
uniform worden ingericht, waarbij de
zuidduitsche regenten weten te hervat
ten. Reeds een der eerstvolgende dagen
zou hij overgeplaatst worden bij het re
giment, dat zich al op marsch bevond.
Hij zou zorgen, tijdig des morgens in
Bruchhoven te zullen zijn en vandaar
zich regelrecht naar Feldhaus en naar de
kerk begeven. Na 't voltrekken van 't
huwelijk zou hij dan met zijn jonge
vrouw Feldhaus verlaten; hij hoopte een
of twee dagen tijd te hebben, om op
't slot Dornick zijn zaken in orde te
brengen. Hij verzocht Bernard, intus-
schen alle maatregelen voor een wettig
verloop der plechtigheid té willen nemen.
De teerling was alzoo geworpen en
er bleef Bernard niets anders over, dan
met den pastoor te onderhandelen. De
blik van den geestelijke richtte zich ern
stig en vragend op Bernard en deze las
wel op des pastoors gelaat, dat hij niet
zonder zorg zijn zuster dezen stap zag
doen.
Nadenkend liep de oude heer eenige
oogenblikken de kamer op en neer.
't Is te laat om tegenwerpingen
te maken, mijn waarde heer, sprak hij.
Wij moeten alles maar in Gods hand
stellen, die ook dit toegelaten heeft. Ik
heb sinds eenigen tijd getracht mij met
de gedachte aan dit huwelijk te ver
zoenen; maar zoo heel goed is mij dat
.niet mogen gelukken. Met eene zaak ziet
contributiebetaling en uitkeering van 'zie
kengeld worden geregeld naar loonklas-
sen.
Met algemeene stemmen verklaarde de
vergadering zich in principe vóór centra
lisatie van ziekenfondsen.
R. K. fabrieks-, haven- en transport
arbeidersbond „St. Willibrordus".
In de Gildezaal van het St. Joseph
gebouw aan de Obrechtstraat te Utrecht,
werd Zondag de eerste vergadering ge
houden van den Bondsraad van boven-
gènoemden Bond, onder voorzitterschap
van den voorloopige voorzitter de heer
G. Koch.
In behandeling kwam o. a. een voor
stel van het Bondsbestuur met de daar
op betrekking hebbende afdeelingsvoor-
stellen tot uitgifte van een Bondsorgaan.
De kosten voor een orgaan worden ge
schat op f200 aan drukloon, te betalen
uit de Bondskas, waarbij nog komt een
bedrag van f100 als vergoeding voor
het werk van den redacteur. Na eenige
discussies werd het bestuursvoorstel met
algemeene stemmen aangenomen. Het
orgaan zal eenmaal per maand verschij
nen met ingang van 1 Februari a.s. De
naam zal zijn „De Roomsche Klok."
Met het oog op de vele werkzaamhe
den verbonden aan de uitbreiding van
den Bond en de hiervoor te maken pro
paganda, werd na eenige discussie met
algemeene stemmen besloten een bezol
digd ambtenaar aan te stellen en werd
hiertoe onder luid applaus benoemd de
heer W. Mooyman, te Rotterdam, Bonds-
secretaris, die deze benoeming onder
dankzegging voor het in hem gestelde
vertrouwen aannam, bij zijn te verrichten
werkzaamheden aller steun inroepend.
De voorloopige bezoldiging werd be
paald op f 200 per jaar met vergoeding
van reis- en verblijfkosten.
Tot bestuursleden werden gekozen de
heeren G. Koch, Amsterdam, L. P. F.
Hulselmans, te Wormerveer, J. Pinke,
te Den Haag, J. G. de Jong, te Delft,
H. Burger, te Doorn, H. B. van Zwet,
te Utrecht en M. J. van Es, te Rotter*
dam, die allen hun benoeming aannamen.
Uit dit zevental werd tot voorzitter
gekozen de heer G. Koch, te Amster
dam, met 30 van de 35 uitgebrachte gel
dige stemmen.
Bondsfeesten te Haarlem
Op luisterrijke wijze heeft de afdee-
ling Haarlem van den Ned. R. K. Volks
bond haar zilveren jubeljaar ingezet.
Het programma vermeldde voor dit
jaar een heele reeks van groote feesten.
Met Paschen een drietal tentoonstellin
gen i in September, den oprichtingsda
tum'van de afdeeling, een eeredag; in
October feestavonden met nationale» too-
neelwedstrijd; in December kinderfees
ten en 6luiting.
In de afgeloopen week zijn de-zilveren
jubelfeesten begonnen met geestelijke
oefeningen.
In een zevental prachtige conferenties
heeft de zeereerw. pater Redemptorist
het er bij hem treurig uit. Freule Magna
is wel verstandig en goed; zij weet mis
schien beter dan wij, hoe het met hem
staat en een kloeke, geloovige vrouw
vermag veel. (Wjij hebben niet het recht
hem vragen te stellen; hij moet dat met
zijn geweten uitmaken. Ik had mij an
ders den bruiloft van onze lieve freule
anders voorgesteld. Zij schijnt zeer te
vreden en gelukkig te zijn; er blijft ons
niets over, mijn waarde Landraad, dan
ons naar de nieuwe verhoudingen te
schikken en recht hartelijk voor haar ge
luk te bidden. De beste zaak daarbij is,
dat wij uw. zuster vooreerst nog hier
houden. Als de oorlog begint, kan 't
lang duren en wij zullen het aan ge
beden voor onze gelieven niet laten ont
breken. Ik ben maar blij, dat wij u hier
vast houden.
God weet, dat ik liever ginds, was,
sprak Bernard wel gemeend. Ik heb toch
geen waar geluk.
Nu, nu, vermaande de pastoor. Wil
de jonge heer nu ook al ontevreden wor
den en dat heden, nu hij waarschijnlijk
in de gansche streek om den nieuwen
zwager benijd wordt Ik hoop maar, dat
de Heer het mij laat beleven, ook uw
huwelijk te mogen voltrekken. Daar zou
ik mij nu eens hartelijk om kunnen ver
heugen. (Wiordt vervolgd.)
