5e Jmrgang
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
No. 1290.
Bureau OUDE SINGEL, 54, BEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
i.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwarti
Afzonderlijke nummers 2Vfl cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De \OVERTENTIFPRi|S bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15,cent
ingezonden mededeelingèn van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
'<i"ine Advenentiën gevriagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
fgeen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betiekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Dit nummer bestaat uit TWEE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
V Heerlijke toekomststaat.
In den socialistisch en toekomststaat
gelukkig zal 'het wel altijd een „toekomst"-
staat blijven zal heerschen vrijheid.
Vrijheid, een mooi woord, maar, zooalp
't meer met mooie woorden 'i geval is,
al te dikwijls rnisbnuiikt om een leelrijke
zaak te betitelen. In dit geval wordt
met het mooie woord „vrijheid" beman
teld een tyrannieke overheersching.
Lees maar weer 'ns het volgend staal
tje van „vrijheid" in een socialistische
organisatie.
„Woensdagavond heeft de afdeeling
Den Haag II van de S. D. A. P, een
zeer druk bezochte huishoudelijke ver
gadering gehouden, waarin, zoo meldt
het „Volk", na breedvoerige discussies*
de vraagt of een 4oo,r den voorzitter be
gane daad zijn aftreden noodzakelijk
maakte, bij meerderheid van stemmen in
bevestigenden zin werd beantwoord.
Naar het „Vad," verneemt, bestaat het
misdrijf, waaraan deze voorzitter, de heer
Moolenaar, zich heeft schuldig gemaakt,
hierin, dat hij medegewerkt heeft aan
het onafhankelijkheidsfeest te Scheve-
ningen (n.l. als poortwachter bij de turf-_
poort in de W[eststraat)."
't Is wel een, teekenend feit, Ndie so
cialistische dwang, in verband met een,,.*,
on a f h an k e 1 i j kh eiidsf e est
Troelstra mag naar Hl. M,. de Konin
gin gaan en er lunchen, maar een prole
tariër mag niet voor.y. poortwachter spe
len.
Gezegende socialistische „vrijheid". De
Hemel beware ons er voor.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Op Driekoningendag heeft
de Paus
een 150-tal Duitsche gezellen in audiëntie
ontvangen.
Van het Campo Santo werd met ont-
pioui.dc vanen naar de bronzen poort
van het Vaticaan gemarcheerd; de stoet
werd geleid door dr« De ,)Viaal. In de
roode zaal stelden de gezellen zich oip.
Rond üi.et nieuwe bondsvaandel namen
verschillende presidenten van afdeelingca
en autoriteiten plaats.
Omstreeks elf uur verscheen de Paus,
gevolgd door zijn hofstoet1 en begroette
de gezellen met groote minzaamheid. De
ze zongen het lied, dat graaf von Hert-
ling als student dichtte: „Den Ruf. laszt
erschallen, zuw evvigen Rom."
Daarna hield de praeses van de Ro
meins uhe gezellenvereenig ng, dr. Hosier
een toespraak en verzocht den Aposto-
liischen Zegen voor 25,0.000 Duitsche ge
zellen, alsmede voor Jjet Eucharistische
Apostolaat, waarvan de meeste gezellen
lid zijn. Tevens verzocht hij den Paus
het nieüwe vaandel te willen zégeneni.
De Paus dankte de gezeLlen voor hun
komst Z. Hl. zeide zeer verheugd te zijp
door hun belofte van trouw en over ae
bewijzen van aanhankelijkheid aan den
Hl. Stoel, die zij in het vaderlanden
iin Rome gegeven hadden. Gaarne wilde
hif het vaandel, aangeboden naar ^aan
leiding van 'het gouden jubilé der Ro
mein sche afdeeling, 'zegenen.
Daarop zegende 'de Paus de gezellen
en het vaandel.
Nadat het Kolpiinglied gezongen was,
liet Z. H,., die er zeer ^opgewekt uitzag,
zich te midden der gezellen fotografe eren.
Na afloop 'der aucli'ëntie maakte het
bestuur zijn opwachting bij den Kardi
naal 'Staatssecretaris Merry del Val
Br zijn den laatsten tijd geruchten in
omloop gebracht, dat Hiuerta
in Mexico
zeer ernstig het plan overweegt, af te
trede n om zich aan het hoofd van de
regeeringstroepen te velde te stellen. De
minister van Justitie Gerostieta zou dan
opvolg en. Een heel1 andere opvatting van
Huerta was verkondigd in een interview,
dat de president had toegestaan aan een
Amerikaan en dat door dezen in het New-
Yorksch e dagblad World wordt wereld
kundig gemaakt. De president dictator
zou ongeveer het volgende hebben ver
klaard: ,,Eer zullen Wilson en ik zelf
verdwene.il zijn, dan dat ik aftreed. Zij
zullen mij mijn ouden kop van de romp
moeten rammelen vóór zij mij dood
li ebben en mijn regeering van d,e baan
krijgen. Wiilson heelt geen benul van den
staat van zaken in 'Mexico; en hef land
is er ver van af bankroet te wezen."
Dit is vrij ruwe taal van den president;
maar hoewel onwaarschijnlijk is
het toch niet geheel onmogelijk, dat
Huerta bij dit interview zijn geduld ver
loren heeft Trouwens de mentaliteit van
een Mexicaan, die boos is, kan vreemd
zijn. Wat te denken van den opstande
lingen-leider Villa, die voorioopig niet
vecht, omdat hij wachten wil tot de
cinematograaf-ondernemer, met wien hij
zich heeft geassocieerd, met zijn toe
stellen op het gevechtsterrein zal wezen.
De heldendaden van Villa en zijn mannen
zullen voortaan gefilmd" worden.
De Engelsche solicitor generaal, Stan
ley Biuckmaster, heeft in een redevoe
ring, te Kinghley gehouden, naar aanlei
ding van de berichten omtrent oneenig-
heden in het Engelsche ministerie inzake
de oorlogstoerustingen
verklaard, dat het ministerie eenstemmig
is wat de vlootkwestie betreft Hierom
trent bestaat geen meeningsverschil bij
de ministers, en a'le tegengestelde bei-
richten zijn van allen grond ontbloot
Het ministerie is vast besloten het ver-
eenigd koninkrijk en alle deelen van het
rijk te beschermen en noodige middelen
aan te wenden om dit doel te bereiken,
en onder deze middelen staat op de
eerste plaats de suprematie der Engel
sche vloot boven die van alle andere
mogendheden.
Tegelijkertijd moet hij echter ook ver
klaren, uat geen enkel lid van het
kabinet het plan had om de vloot groo'ter
te maken, dan voor dit doel noodzakelijk
is. Men wil geenszins den indruk ver
wekken, dat men een oorlog of een uit
daging van een der mogendheden op1 het
oog heeft; de vloot zal slechts zoo sterk
zijn, dat z;ij den 'B|ritschen ^handel vol
komen kan beschermen.
Engeland stelt er allien prijs op om
met de andere mogendheden in vriend
schap te leven. Daarom zal de regee
ring alle pogingen in het werk stellen om
dc periode van wantrouwen, die Europa
reeds zooveel zorgen bereid heeft, spoe
dig tot het verleden te doen behooren.
Die 1
arbcidsstrljd in Zuid-Afrika
die nu aan den gang is, is tweelejdig\
Er is een siak«ng aan de steenkolenmij
nen in Natal, hier cn daar in Transvaal
aan kolenmijnen gesteund, en een strijd
aan de spoorwegen. Aan de kolenlmij)-
nén gaat het om opslag van loon' en ven
mindering van werktijd, aan de sporen
om het ontslag van een kleine honderd
man en het dreigende ontslag van nog
cenige honderden. Dat ontslag is een
gevolg van de bezuiniging, die de re
geering bij de sporen noodig vindt, het
is met name aan de werkplaatsen dat
zij het personeel te talrijk acht'. Vandaar
dat tot nog toe de staking zich tot dia
werkplaatsen: heeft bepaald.
Pioutsma, die bij deze staking op den
voorgrond treedt, is een oud-Nederlan
der en oud-onderwijzer. Deze heeft na
den oorlog in den Vr ijst raat een buiten
school voor Boerenkinderen opgericht,,
waar Zijl ook in het landbouwbedrijif en
in ambachten opgeleid zouden wordem,
maar de school ging niet, om'dat men
vreesde dat liet rechtzinnig karakter van
het onderwijl niet tot zijn recht zou
komen.
Verder wofdt nog gehield dat die stac
king op de sporen, die gisteren op een
mislukking scheen te zullen uitloop en,
onder den krachtigen invloed van het
Verbond van vakvereenigingen te Johan
nesburg, dat tot dusverre geen werk
zaam aandeel in de beweging had gei-
ndmen, een geheel ander aanzien
gekregen heeft. Alle teekenen wijzen er
thans op dat de staking zich over het
land zal uitbreiden, met name in Trans
vaal en de Oranjekolonie en misschien'
in Natal.
Ook de toestand in Bloemfontein is(
plotseling ernstig geworden. De werk
lieden van alle werkplaatsen der spo
ren hebben den arbeid neergelegd. Het
station staat onder bewaking van pq-
litie en soldaten.
Te Durban is vanmiddag de staking
iri de werkplaatsen afgekondigd. Slechts
een vijfde deel van alle Werklieden heb
ben aan den oproep Voldaan, de meer
derheid verklaart nietUe Willen Staken
voor er Zondag over gestemd is.
Bij Wiitpoort'je (in' Transvaal distr.
Heidelberg) zijn op den spoorweg drie
dynaimietpa tronen gevonden, 'kort voor-
'dyat er een trein vol [passagiers van Zee)-
rust passeerde.
Naar Reuter verneemt zal morgen de
staat van beleg te Pretoria worden af
gekondigd.
GEMENGD.
Te Leede is niet .alleen bij de elec-
triciteitsfabriek, maar ook bij een ka
zerne, waar tijdelijk de versterkingen
voor de politie zijn ondergebracht, een
bom ontploft. Een waker werd ge
wond en vele ruiten sprongen in de
kazerne.
De chauffeur der auto van me
vrouw Isadora Duncan, wier twee
kinderen in April van het vorige jaar
in de Seine zijn verd onken, is veroor
deeld tot zes maanden gevangenisstraf
en 100 gulden boete wegens misdadige
nalatigheid. De rechtbank heeft aange
nomen dat door zijn schuld de auto
in de rivier is geraakt.
Te Brussel staken ruim 3 0 0
chauffeurs der auto-taxi's, omdat de
maatschappij,van welke zij hun voertuigen
in huur hebben, den prijs der benzine
heeft verhoogd.
Reuter seint uit Sjanghai, dat ge
neraal Sjangsoen, beiibemd tot inspec
teur der Chineesche' troepen in het
Janlgtse-dal, eergisteren heimelijk Nan
kin g heeft veria t e n. Het vertrek
van den gelweZen gouverneur en zijin
troepen! is voor de si ad een heele ver
ademing. De hande' Hond al eenigen
tijd stil, omdat de kooplui een plunde
ring van hun winkels en magazijnen
vreesden.
De correspondent van de „Times"
Vermoedt dat Sjangsoen zijin nieuw ambt
in het geheel niet zal aanvaarden, maar
als ambteloos burger te Tientsin zal
gaan wonen. Hij heeft daar een villa
laten bouwen. De regeering heeft hem
voor 800,000 dollars uit.Nanking „uit
gekocht".
De geweldige stormen, die
op de kust van Nieuw-Yersey geheerscht
hebben, hebben twee lijken op net strand
geworpen ien aldus {bet geheimzinnig ver
dwijnen van twee personen ontsluierd.
IHet eerste lijk was dat van den vlie
ger Jewel, die bij een vlucht spoorloos
verdwenen was; de vreeselijke vermin
king doet vermoeden, dat de motor ge
sprongen en de vlieger daarna in zee ge
vallen is. Het andere lijkt was dat van
Jessie Maccam, omtrent wier verdwij
nen allerlei geruchten in omloop waren.
Zij behoorde tot de rijkste en aanzien
lijkste families vanlBrooklynmen dacht,
dat zij zonder iemand te waarschuwen
naar Europa vertrokken was; nu wordt
een ongeluk als de meest aannemelijke
verklaring voor haar dood aangegeven.
De ontzaglijke aanwas van
de Vendre leidde tot overstrooming van
verschillende deelen der stad Venders
en van de eraan gelegen dorpjes in den
omtrek. Tal van industrieele inrichtin
gen zijin overstroomd. De schade is zeer
aanzienlijk.
De Bakkersstaking te 's-Gravenhage.
Gisffcerenfmiddag heeft er tusisbhen de
besturen dier 's-Gravenhaags^he bakk'ersr
patroonslvereeniging en de Nederland-
sfche Vereeniging van Werkgevers in hiet
bakkersbedrijf en het bestuur van den
Nedierland'sthen R. K. Bjotnd van Bakker^
cacao-, chocolaadp en suikerbewerker^
een conferentie plaats gehadf. Over eeni-
ge dagen zullen de besprekingen wor
den voortgezet.
De Zeeliedenstaking te IJmuiden.
In antwoord op het verzoek van heft
bestuur der afdeeling IJmuiden van den
Alg. Nederl. Zeemansbond aan de com
missie uit de Vereenlgde reeders om een
onderhoud ten einde de mogelijkheid te
Onderzoeken van ophe'ffing van de sta
king, heeft genoemde commissie giste
ren bericht, d,at zij ook nu nog bereid
Zijn tot een bespreking, uift^uitend me<
het bestuur of anderp leden der vereeni
ging, tot een aanltal van ten hoogsf.'e vijf
persjonen. I>e eventueele conferentie zal
gehouden kunnen worden op hedenvoor
middag 10 uu;r.
A. R. Landdag.
In het begin der volgende maand zal
te Hoofddorp een A.-R. landdag gehou
den worden. Alk sprekers zullen optre
den de oud-mi nisiter mir. Th. Heems
kerk! en prof. Diepenhors^.
Staatscom missie-Onderwijs.
Naar wij vernemen, zijVi de werkzaam
heden in de cons'titueerende vergaderingl
van de staatslcommiss/ie voor het onder
wijs van huisbioudel ijken aard geweest.
Besloten is^, gebruik te maken van de
bevoegdheid om de ^oorlich'ting in te
roepen van deskundigen buiten de com
missie, die als advisfeerende leden daar
aan zullen worden toegevoegd.^
De eerstvolgende vergadering i9 nog
niet vastgesteld.
De commissie, die haar eerste bijeen
komst gehouden heeft in de Trèvesi-zaal,
zal voortaan haar vergadering houden
in een of meer van de afdeeling^ver-
trekken in het gebouw van de Tweede
Kamer.
LEIDEN, 10 Januari.
De brug over de Donkersteeg
vele lezers zullen, 't nog wel nooit be
merkt hebben, is een. draaibrug, d. w.
z., dat ieder, die bij dag 5 cent en. 's
avonds 10 cent betaalt, kan eischen, dat
de gemeente Leiden de beide brugklap-
pen doet omhoog draaien..,., pardon, doet
omhoog werken.
Zoo gebeurde het, dat Wp ens dagmor
gen een schuit met spiering1 in de Ou,dc
Rijn arriveerde, welks wijfdgebroekite
schippers voor 'hum "5 centen In et hun
hooggemaste botter opening van de
brug vroegen, om door, te varen naar
de Aalmarkt. Twee brugwachters kwa
men, verroeste stangen gingen in open
gewipte klepgaatjes, brugwachters draai
den al maar door, de brug bleef zooals
ze wa$,.i.. dicht.
Na lang wachten kwam een schuitje
met twee stads-smeden, om te herstel
len 't dra ai werk onder de brug.
Brugwachters opnieuw aan 't draaien,
de smeden met handspaken mieewerkend.
Werkelijk gimg de eene klep omhoog.
De andere klep Jcon niet, tegengehou
den door een pas aangebrachte reparatie-
plank; toen deze half losgewerkt was4
slaagde de Volendamsche spderinghandel
er im de schuit door 't nauwe gaatje
te werken: de gemeente Ledden had 5
cents..*, verdiendl
Donderdagavond, omstreeks 8 uur,
toen de spiering was uitverkocht, wilden
de Volendammers weer huistoc.... 'tWas
avond, dus offerden ze 10 cents om de
brug aan de Donkersteeg te doen openen.
Twee brugwachters kwamen, enz. enz.,
de brug bleef dicht.
'ft Werd tien uur. „Drie man. "in een
boot" kwamen, karweiden bij 't schijn
sel van een kaarslamp aan 't draaiwerk,
klommen toen op de brug.
Blrugwachters (drie man steiik) aan ^t
draaien, de smeden met handspaken mee
werkend, met zware dreunslagen 't brug-
gedek rammeiend..,., 't werd haiftwaalf
en de brug Jbleef dicht.
Met 't middernachtelijk uur ben ik
naar bed gegaan, en vernam den volgenr
den morgen, dat de brug om *2 uur was
open gekomen.
Vrijdagmiddag .javam 'n stadstimmer
man, om te vernieuwen een. plank, die
door de handspaken was stukgewrongen,
maar wat zou dat.*.: de gemeente Lei
den had nu toch 10 cents.,... verdiend!
Zou 't ni,e,t in 't belang van 't ver
keer en van de belastingbetalers zijn,
als aan de Donkersteeg een vlakke, vaste
brug kwam? t
3-October Vereeniging.
In de kleine zaal van de Stadsge
hoorzaal werd gisterenavond om half
negen een vergadering gehouden van de
leden der October vereenigfing.
Als voorzitter fungeerde de heer J.
Draaijer, aan de bestuuEs(tafel zaten o.a,
ide heeren F. Driesslen, penningmeester
en P. de Wilde, secretaris* De vergade
ring was zeer slecht bezocht 't Natte
weer had ongetwijfeld tal van leden
thuis gehouden.
De heer J. Draayer, waarnemend voor
zitter deelt na opening mede dat de
heer Brouwer bericht gezonden heeift
de vergadering niet te kunnen presidee-
ren. Spir. roept daarop de aanwezigen
een woorid van welkom toe. De notulen
die daarop worden voorgelezen, worden
omgieWijzigd goedgekeurd.
Gevraagd wordt of het niet mogelijk
zou zijn, voortaan ook de leden meer
medezeggingschap bij de keuze van het
bestuur te geven.
De heer Draaijer zegt dat het bestuui
tegen December een relegmentswijziging
zal voorstellen, zoodat dan met deze
opmerking rekening kan worden gehou-
iden.
De penningtmeester leest 'daarop het
jaarverslag voor waaraan wij het volgen
de cijfers ontleenen. De ontvangsten
over 1913 bedroegen f 6,253,49, de uit-
'gfaven f 6,755,751/2. Er is een nadce-
lig saldo van f 479,3:51/2..
De gewone jaarlijksche uifdeeling op
■3! October kostte f 1805,631/2. Voor het
middagfeest werd een 'spm van f 408.80
besteed. Het avondfeest heeft de ver
eeniging f926.90 gekost.
Aan contributie werd ontvangenf 2690.
De uitvoeringen in de Stadszaal bracht
ten som van f 10131.80 op. Terwijl door
den verkoop van kaarten yoor het avond
feest een sk*m van f 857 in de kas i;$
gevloeid.
De heer v. Rossum ,du Chattel als lid
van de commissie van controle brengjt
hulde aan het door het bestuur gehou
den beheer. Spr. maakt echter op een
paar posten aanmerking, maar stelt toch
voor de rekening goed te keuren.
De waarnemende voorzitter zal van
deze aanmerkingen nota nemenl
De secretaris! leest daarop het jaar-
Vierslag voor, dat' door de vergadering
iniet belang*.lei!mg werd gevolgd!.! -Een
woord van dank volgde voor dit vol
ledige en duidelijke vprslag.
Op een vraag van een der leden werd
'geantwoord dat de vereeniging 2595 leJ
den en 60 donateurs telde.
Thans was aan de orde een bestuur|st'
verkiezing. Aan de beurt van aftreding
waren de heeren W. Pera, E. Levie cn
F. Driess<en. Deze heeren werdern her
kozen. De heer Pera verkreeg 17 do
heer Levie 18 eh de lieer Driessjen 23
stemmen. .Er waren 25 stemmen uit
gebracht
De tegen candid a ten waren dc heren
C. Th. Breebaart, Sw .Thors en Mr. I.
van Wen sen j
De heer Draayer deelde daarop medo,
dat het bestuur het noodig geacht heeft
een reglementswijziging voor te stellen
Het voorstel van het bëstuur betreffende
de reglementswijziging bedoelt bcstuurs-
uifbreidiing. De bestuursleden zijn vooi
het meerendeel saamge&teld uit betrek
kelijk bejaard.e personen. Het bcsituu
is idaarom van oordeel dat dit door ec
paar jongere krachten moet word,en vei
sterkt. Deze personen kunnen zich d,a--
van lieverlede in de zaken inwerken.
Dit punt mocht zich in d,e algchleel
belangstelling der vergadering verhei,
gen. Er Ontspon zich een zeer genu
ineerd debat, waa?u3t bleek, dat ,dc.
over 'talgemeen meer zeggingschap vvr-
schein inzake de keuze yan het beslui
De heer Piera geeft nog een duidelij;
uiteenzetting van de beteekeinis' van h
bestuursvoorstel en zegt dat er besuur
leden zijn,die slechts dan hun
tel zullen blijven inneimen inldjen devf
igadering tot bestuursuitbireidiing besli
Nadat de kwestie door gedachtenwisV
ling van alle kanten is toegelicht en
kwestie besjproken is op welke wi,
ieimand, als candidaat voor deze fun-
in aanmerking kan komen worü,ti t
bestuursvoorstel tot uitbreiding van I
bestuur met een paar jonge kracht*
met bijna algeimeene stemmen aan
nomen.
Naar aanleiding van hét tekort in
waarop ,door een der leden wordt
Wezen, levert de heer Pera een duid'
betoog, in het licht stellende, dat de 3
vereeniging de toekomst niet donke;
gemoet behoeft te zien. Door een or.,
lukkigen samenloop van omsftandi.
den is dit jaar voor de 3 October
ociniging niet bijzonder gunstig gew
maar zulks mag niemand bang ni
voor de toekoms.t
De lieer Hanselaar wij&t erop dat
spoedige inning der contributie de
der vereeniging groot voordeel kan
Het geinde geld kan dan rentege
worden gemaakt.
De heer P. de Wiilde, peaningme*.
