BINNENLAND.
23) iVlA-GNA.
BUITENLAND.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2% cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Donderdag
'2*1?
November
101-3.
,r>VF?TR!'TriPPi?!|S hHrn-rt vin 1 -5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
in len medèdeeiingen van 1 regels 1.50, elke regel .meer 30 cent. met gratis
be tin-ner. Bij conraci aanzienlijke korting. Groote letters n?ar plaatsruimte.
•He Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(get n nandels-adverteotiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 ceni; aangeboden
bctiL kingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
5e Jaargang
- No. 1256,
dig de opvarenden een toevlucht hadden
kunnen vinden als'het schip gezonken
was. Toen de reddi rugbooten der te h.ulp
gesnelde schepen versöhenen, heeft de
kapitein de landverhuizers aangemoedigd
in zee te springen. Toen dat wei
gerden, hebben verscheidene lieden der
bemanning hum (herd voorbeeld gegeven
om te laten zien hoe zij het moesten
aanleggen.
Lord Pes art, de president, constateerde
ook, dat de bemanning, zich» moedig en
voorbeeldig heeft gedragen.
De verhouding tusschen
Turkije en Griekenland
wordt er nog met beter op.
Uit Konstantinopei wordt aan de Köl-
nische Zettuajg gemeld: De van verschil
lende zijden gedane pogingen om een
betere verstandhouding tusschen Turkije
en Griekenland tot stand te brengen, zijn
hier uiterst koeltjes opgenomen. De re-
geering schijnt geneigd de Grieken het
leven op alle manieren (lastig te maken;
a'Jle Grieksche kranten zijin geschorst en
de invoer van "bladen uit Athene is ver
boden.
Het verzoek van het O e cum eens che
piatriarchiaat om dien maatregel' in te trek
ken, is door den grootvizier geweigerd.
In Turksche kringen erkent men open
lijk, dat sedert het sluiten van den vrede,
die geen ontspanning heeft gebracht, om
dat de kwestie der Egeïsche eilanden
hangende is gebleven, de wrok tegen
Griekenland nog aanmerkelijk is toegeno
men. 'Men verlangt algemeen dat het
vraagstuk, deiu eilanden; ju rechtstreeksQhe
onderhandelingen met Griekenland on
verwijld wordt geregeld in dien zin, dat
ten minste 'de bij de Klein-Aziatische
kust en voor de Dardanellen gëlegen
eilanden aan "Turkije blijven.
De gisteren naar Athene teruggekeerde
gevolmachtigde GaLib Kemal bei moet
last hebben gekregen bijl de uitwisseling
der ratificaties van het vredesverdrag met
nadruk aan de Grieksche regeeriing: itn
dien zin voorsteEen te doen.
In
Mexico
wordt de toestand voor president JJuenta
steeds benauwender. Volgens een tele
gram uit El Paso- zijn 700 gevangen
genomen regeeriingssoklaten te Juarez
aangekomen. De hospitalen daar liggen
voi gewonden.
Naar luid van uit JHermosillo in den
staat Sonora ontvangen telegrammen, zijn
Carranza en zijln staf van oordeel, dat de
nederlaag der regeeringstroepen bij Jua
rez Huerta's macht in noordelijk.Mexico
heeft gebroken. Die vermeestering van
Chihuahua zal nu naar hun meejiiing niet
moeilijk zijn.
Generaal ViEa (die de opstandelingen
bij Juarez aanvoerde) deelt mede, dat
hij de regeeringstroepen volkomen heeft
verslagen en drie militaire treinen mét
alle geschut, munitie en voorraden heeft
vermeesterd.
Van andere zijde verneemt mien, dat
de opstandelingen 1550 do oden en vele
honderden gewonden hebben» 'Die" ver
liezen der regeeringstroepen moeten ech
ter nog veel grooter zijn.
Generaal Obregon, de bevelhebber der
opstandelingen in het Noordwesten', is
te Hermosilo aangekomen, oim met Car
ranza te beraadslagen over 'het plan om
een algemeenen opmarsch naar het Zui
den te ondernemen*
GEMENGD.
Te Dublin heeft een vergadering
van ruim 7000 ingezetenen besloten tot
vorming van een korps vrijwilligers,
dat tot taak zal 'hebben „de rechten van
het geheele Iersdhe volk te handhaven"
(tegen de Ulsterianen). Reeds thans heb
ben zich 10.000 vrijwilligers laten in
schrijven. Er waren ter vergadering ook
leden van het lersnhe transportarbeiders*
verbond aanwezig, die zeer rumoerig in
oppositie kwameTx tegen het besluit
Een militair vliegtuig (twee
dekker), bemand met 'twee sapeurs, is
gevallen. Tengevolge ee,ner ontploffing
van het benzine-reservoir zijn beide vlie
gers verbrand.
Het Japans che stbom schip So&jpe
Maroe is opi de reede in aanvaring
geweest met een Chinees ah vaartuig, dat
passagiers vervoerde. Het Chinees che
schip is gezonken; 30 menschen zijn ver
dronken, 20 gered.
Gisterochtend is een buurttreoin bij
aankomst aan (hel Frans-Jozef-station te
Praag, vermoedelijk tengevolge van ver
keerden wissellstand, iln botsing ge
komen met een goederentrein. De
- krC-omotief is- ontspoord eii enkele rijh
tuigen zijn beschadigd; 2 personen zijn
zwaar en 58 licht gekwetst
„Een afschuwelijk misverstand".
Naar mlen weet had het Eerste Ka
merlid Van Kol zich heel anders uitge
laten over de bekende ^quaestie-Douwes
Diekker dan zijln partijgenopiteri in de
Tweede Kamler.
Wiijl echter in den boezem' djetf
D. A. P." reedls' verldjeeMbeild] genoeg
heerscht heeft mlen gietraeihft tdat „afsdhfu-
welijk misverstand" op te helderen in
een vergadering! van idjejn heer v. Kol nfet
zlijh colleges ter overzijde ven het Bin
nenhof.
Uit besprekingen bleek, dat de heer
Van Kol met zijn, volgens zijn! mededee-
lingen geenszins geheel juist weergege
ven interview, geen oogfenlblik er aan
heeft gedacht om! de interneeringsbeslui-
ten tegen Diouwes Dekker c. 9. te ver
dedigen en dat hij zich in hoofdzaak
klom vereenigen miet dje Wijlze, waarop'
narriens d|e fractie djoor den heier Vliegeni
in zijn red|e van 1>3[ Nov. j. 1. deze zaak
in idjel Kamér was behandeld'. "Zijfn hou
sing tegenover de Indische Partij was
vooral het gevolg} van zij!n overtuiging,
dat de door die piartij! gevolgde s.trijQ-
\Vij!ze niet de juiste was ion de1 gezonide
ontwikkeling van de beweging onder de
Inlandjsche bevolking niet .ten go,ed,e
kwam. Hij juichte het toe, dajt de geïn
terneerden na herhaald oVerleg met de
fractie en enkele harer led|en thansi een
opvatting omtrent de te voeren beweging
in Indjië Zijn toegedaan, idie id|oor hem
kan worden goedgekeurd. In eene .ver
klaring, door hen onderteekenld, werd
die opvatting nader omschreven.
Zoo lijkt dus alles weer pais en 'vree
tusschen de roode dieeren, ten minste
op dit ééne punt. Of zulks meer schijn
dan wezen Is, zal pas blijken bij1 't In
disch debat in de Eerste Kamer. Moge
lijk praat d|e heer v. Kol Zijn mbnd daar
nog wel eens voorbijl
Jolige Pleyte.
Men schrijft ,aan ;de „Msbct,"
In de vergadering, van de Tweede Ka
mer der Stateu-GeneraaJ yam Maandag
j.l, herinnerde de Minister v.un| Koloniën
volgens het analytisch verslag er aan,
dat bij de algemeene beschouwingen vep-
schjillende opmerkingen zijn gemaakt
over den vorm van 's Ministers Memo
rie van Antwoord.
Volgaarne gaf de Minister toe, dat een
grond van waarheid :aan deze opmer
kingen niet kan! ontzegd worden en' d!at
inderdaad hier en daar het antwoord
„wat kort en bondig is".
Dje heer Pleyte noemde dit „le défaut
de ses qualités antérieuwtesf*.
In de rechtspraak was Zjijne Excelr
len tie altijd' gewoon geweest, bij schrif
telijke behandeling de zaken beknopt te
behandelen, om' later bij de mondelinge
beraadslaging eer. en ander wat aan te
dikkener wat relief aan te geven.
Ter aand,ïkking dezer openbaring
vervolgde spreker aldus: dat hij, wat
dje schriftelijke behandeling betreft, denkt
aan een parapluie, die piten opgerold bij
zich draagt en die men opzet op het
oogenblik, (dat de bui losbarst
Prachtig. Stel u voor, Minister Pleytte
in amibtscostuum»... onder de parapluie!
Waar blijft ge, edjele cariicaturisten, om'
djezen zet aan de vergetelheid te ontruk
ken?
Merkwaaiidig toch 1 Niets veranderd,
zelfs jolige Theo is herleefdt
Nominatie Hooge Raad.
De Tweede Kamer maakte de volgen
de nominatie op voor 4e vervulling van
de vacature van raadsheer in den Hoo-
gen Raad, ontstaan door het overlijden
van den 'heer mr, J» Hl. van Goor:
1. Jhr. mt. R. Feith, raadsheer in 'het
gerechtshof te ;s-Gravenhage.
2. Mr. H. C. Dresselhnys', secretaris
generaal (b'ij het Ideparteimlent van Jusfitie.
'4 Mr. dr. L. E Visser, vice-piresli-
d>ent van de arrondissemienfs^rechltbankl
te Rotterdam'.
Zeeliedenstaking te Umuiden.
De berichtgever Van het „Hbld,; te
IJmiuiden meldf:
Nadat gisteren .d(e teeiders van vis-
schersvaartuigen eene Vergadering had-
den gehouden is1 door die commissie uit
Bevestigd vermoeden.
Naar aanleiding der Kamerdiscussies
"van gisteren, speciaal wat betreft het
Indisch' onderjwiijls, zegt de overziiahter
van 't (Hjtoldi.:
„Er ontwaakt ter rechterzijde mis
schien allengs eenülg vermoeden dat
to oh njiet alles zooi bij 't oude blijft
als de (heetten, bij het algemeen debat,
het z&chzélven p® althans den vollce
ihelbben willen wijsmaken»
„!Dle G» G. moge dezelfde zijn ge
bleven, er zit een andere Minister op
't Plein."
iDat woord „wijsmaken" maakt de
schr. fin 't Hibld. zichzelf wijs. Want
men as rechts doof noidh bllilnd, al beant
woordt men er een tegemoetkomende
houding van de ministers tafel met ge
lijks gezindheid, voor zoover de begin
selen zulks toelaten.
fW|e vergeten geensrins, dat er een
andere minister zit op ;t Plein; ja, we
zijn er zelfs voortdurend op bedacht, dat
ier overal andere miiniiisters zitten. Vandaar
de zóó stevige houding der Katholieke
Kamerdluh, dat de regeeriing reeds jtn
haar eerste vooriioopig vers-lajg. meer kleur
moest bekennen, daan haar eigenlijk wel;
lief zal geweest zijln. Hierdoor is geens
zins „ter rechterzijde eemig vermoeden
gewekt", doch werd slechts een niet ge
ring vermoeden bevestigd.
En zoo Is 't ook ten aanzien van Indië.
Twee commissies.
In de Troonrede werd een onderwijls
commissie beloofd, terwijl er van Even
redige Vertegenwoordiging met geen
woord werd gerept*
Maar zietde Evenredige Vertegen
woordiging is reeds aan- een commissie
toevertrouwd, terwijl) van' de onderwijs-
dii;to nog geen spoor te zien is.
iDle eene commissie is lang de andere
niet, dat ziet men.
Met die voor, de E. V. zijln we iin-
tnssciien zeer in onzen s.chiikwant
nu zien we ten minste het evenredig
kiesstelsel wat naderen, 't Gaat immers
reeds om de keuze van het voor ons
land beste stelsel.
;Op onderwijsgebied behoeft hiernaar
niet meer gezocht te worden: daar fis
gelijkstelling het beste systeem* Indien
dg regeering dit in 't oog wil houden,
kan zij ook met de tweede commissie
spoedig gereed komen*
:W!e zien dit echter zoo glad niet ge
beuren.
""KAMEROVERZICHT.
TWEEDE KAMER.
Bitovtfer Ondierwijs.
Een verschrikkelijk ding is in de 'gis
teren gehouden Kamerzitting afgeweerd.
Er bestonden nl plannen om te Bandoeng
een bijzondere Hpogere Burgerschool op'
te richten» Dat moest worden voorko
mend E|n met de roerendste eenstem
migheid trokken nu vrijzinnigen en so
ciaal-demo craten te zamen op. om fe be-
FEUILLETON.
Hij had heel handig gemanoeuvreerd.
Tegen een kolom geleund en gedekt
door zijn groote gestalte kon zij hem
niet ontsnappen. Zijln trouwe, blauwe
oogen zagen haar daarbij' vast en innig
aan, zijn woorden konden niet verkeerd
opgevat wordenAis een echt krijgs
man ging hij: recht op zijn doel af.
Maar Josi, hoe dikwijls heb ik je
al niet verboden, zoo. tot mij te sprekein,
zoo kwam het zacht over hare lippen.
Nu, zoo geheel als een jongen, die
precies doet wat meester zegt, ben ik
toch niet meer, klonk het eenigszins
spottend. En veel tijid te verliezen heb
ik nu ook niet.
Josi, het is kinderwerk... ik ben
veel ouder dan gij.... 'Het zou je liater
berouwenUw familie zou het niet
goedkeuren.
Waarom? Mijn ouders beminnen
en eeren je. Maar ik vraag ook heden
nog geen toezegging. Ik weet, dat ik
uwer nog niet waardig ben. Alleen wil
de ik u duidelijk doen weten, wat ik
wensch en wat ik denk. „Landskron" en
de heele geschiedenis hier is mij alleen
pleiten, dat er te Bandoeng noodzakelijk
een openbare Hi. B. S. moet worden
gesticht iWlaaroin juist te Bandoeng?
Zpoveel? andere pilaatseri kunnen im
mers met hetzelfde recht om een
HJ. B,. Sj. bijl de regeeringv aankloppen?
De hee^ De Meester kwam er "maar
rond voor uit: om de oprichting van
een bijzóndere Hl- B|. 'S|. tegen te werken.
In den namiddag een zelfde geval» Op
Amboina is de 'neutrale school, de goiu-
vern em ent'ss chooj, opgeheven. 'Hoe en
waarom wist men niet Toch stond het
voor de heeren Die Meester en Van De
venter vast, dat het een gevolg was van
„confessioneel drijlven" natuurlijk. Die
minister Wist echter te verzekeren, dat
de gouvernementsschool door een an
dere zal vervangen worden. Het neutraal
onderwij's is dus gered!
De heeren gaan zoo fel te keer tegen
het bijzonder onderwijs, dat Wijl van den
minister heel graag een duidelijker ver
klaring wenschen betreffende zijn stand
punt. De heer Rutgers wendde gister
middag daartoe eetn pogilng aan^ die niet
gelukte; de minister bleef nog 'rivenken
naar alle zijden, wat betreft de yerkla-
ring, die hij aflegde over het godsdienstig
onderwijls op dé' bijzondere scholen ï'n
onze overzees che bezittingen. Zoo alls men
weet, wenschen de heeren Tydeman en
Van Deventer dit te beperken tot e enige
uren in de week, en mag ,het niet de
andere vakkön doordringen.
Wie vertrouwen, dat de Eerste Kamer
minister Pleijite v/al kal dwingen om
klaren wijn te schenken»
ALGEMEI N OVERZICHT.
Gisteren is te Londen aangevangen bet
onderzoek naar de
Volturno-ramp
De commissie, bestaande uit lord De-
sart (president) en vier assessoren, heeft
in opdracht van hert ministerie van .Han
del het onderzoek naar vde omstandig
heden, waaronder de ramp der Voltuirno
heeft plaats gegrepen, .geopend» Advo
caat Acliand, optredende voor het mini
sterie, schetste de gebeurtenissen op 't
brandende schip en' wees daarbij' op en
kele nog onopgehelderde omstandighe
den, alsmede op het feit, dat, ofschoon
de Volturno genoeg scheepsbooten had
om 150 mens enen meer te redden dan
aan boord waren, er jn het geheel slechts
zeven opvarenden met'eigen booten zijin
gered. Het is, in verband met de schip
breuk der Titanic, wei opmerkelijk, dat
het verEes aan menschenlevens kleiner
zou zijln geweest, indien de Volturno
in het geheel geen booten had gehad.
Die lading der Volturno bestond ui|t va
ten teer, olie, turf, lompen en met sitroo
omhulde fless oh en»
De kapitein en de bemanning hebben
zich inoediig gedragen; de kapitein;, 'de
hoofdmaichinist en twee matrozen zijn
den geheel'en nacht hezijg geweest met
het maken van vlotten, waarop zoo noo-
wat waard om u, en nooit zal er een
andere meesteres komen dan gij. Mijn
leven lang zal ik je op de banden dra
gen.
Josi, ik smeek je... sprak Magna-
Ge weet niet wat ge zegt. Als anderen
het eens hoorden.
Dat zou ik juist wenschen, ging
hij opgewekt voort. Wat mij betreft
mag er openbaarheid aan gegeven woe
den. Maar ik wil u niet dringen. Eerst
moet ik een andere kerel worden. Maar
een beetje hoop geeft ge me toch wel
mede.
Zijn stem klonk zoo smeëkend. Hij
zag haar zoo trouw en zoo ernstig aan.
Het was haar of haar hart werkelijk
voor hem klopte, en iets van die ge
dachten sprak waarschijnlijk uit haar
blik.
Een vreugdestraal vloog over zijn ge
laat; hij groep haar beide handen en
drukte er vurige kussen op.
Als gij mij: zoo aanziet, ben ik
al tevreden, fluisterde hij: hjaastig, zoo
zal ik u immer zien. Dit hier (en hij
haalde van onder zijn uniform zorg
vuldig een portret te voorschijn) heb ik
uit Tiny's album gehaald, omdat zij mij
het zeker niet geven zou. Maar iets van
u, iets van het ruikertje daar, 'dat gij
draagt, dat zou ik graag ter herinnering
medenemenNeen, niet die viooltjes,
die zien er zoq treurig, ui;t, tn|aar ;dje irpps
daar.
Hij strekte de hand uit en eer Magna
het verhinderen kon, had hij zich de
bloemen toegeëigend. Als in een droom
zag zij, dat hij' ze kuste ën bij de phjotct
grafie légde.
'Nu ben ik tot vertrekken gereed,
zeide hij overmoedig.
Een plotselinge gedachte de eene
belofte is de andere waard kwam bij
haar op. Bewogen zag zij hem aiam en
sprak:
Als gij1 u werkelijk toerust toit ver
trekken, Josi, denk daarbij dan ook aan
den goeden God. Gij1 weet, wat ik meen.
Gij liebt gelijk. Ik geef u mijn
woord, dat ik het zal doen, sprak hij
op zijn kinderlijke wijze, die zonderling
bij zijn groote gestalte afstak.
Josi trad onmiddellijk ter zijde.
Stpor ik misschien een belangwek
kende samenspraak? vroeg Dornick,
toen hij Magna ten dans voerde.
Mag ik freule Magna om een dans
verzoeken, zoo kwam Dornick's stem
thans tusschenbeiden.
Graaf Josi is opgeroepenhij moet
naar zijn regiment.
De diepe ontroering, die zich van hlaar
had meester gemaakt, was aan haar
stem te bemerken.
Er kwa meen spottende trek op Dob-
nick's gelaat.
Op dit oogenblik weérklonk echter
muziek, welke niet die van den danszaal
was. Gezang en gejuich werden op hét
terras gehoord en alles liep naar de
vensters, of naar buiten, om de stoet
te zien, die zich 'daar verzameld had.
Men riep om bet bruidspaar, ,en lopi Igraiaf
Josi.
Die fakkeloptocht u ter eere,
sprak Magna tot Josi, die in haar na
bijheid stond. Nu ziet ge, hoe men zich
verheugt, dat ge spoedig Landskron be/-
wonen gaat.
Toen Josi buiten kwam, ontstond er
een stormachtige toejuiching
Magna zag plotseling haar broeder
naast zich staan.
Ik heb je al eenigen tijd gezocht,
zeide hij. Ik moet, jammer genoeg, het
feest gaan verlaten. Men breng mij zoo
even de boodschap uit de hoofdplaats
Maar blijf gij hier; de graaf zal u laten
thuis brengen. Weet gij, dat Josi bevel
tot onmiddellijken terugkeer heeft?
Magna knikte, maar den afschuw der
verschrikkingen van den krijg kwam
plotseling over haar.
Lang zal hij leven. Vele jaren mq-
ge hij in geluk en gezondheid onder ons
zijn. Graf Josi hoch, und nochmals
hoch.
Zoo klonk de woordvoerder van den
optocht zijn rede. E|n de overigen juichV
ten, terwijl' de muziek een fanfare aan
hief.
Josi Landskron stond daar en sprak
eenvoudig maar oprecht:
Ik dank u allen voor uw goedheid
en uwe attentie. Ik - gevoel mij altijd
als een kind van deze landstreek en
vertoef gaarne onder u. Zoodra mijn
soldatenplicht het mij veroorlooft, keer
ik terug, om' voortdurend bij u te blij
ven.
Als gij terugkomt, zullen wij je
voor goed hier houden, herhaalde Mag
na onwillekeurig, toen hij terugrad en
zich weder tot haar wendde. En dan
zullen wij een heel andere fakkeloptocht
hebben, voegde zij er aan toe, zich tót
schertsen dwingend.
Een deel ider gasten was tijdens den
optocht op het terras getreden. De stoet
werd, zooals dat gewoonlijk gaat, ge
volgd door een groote menige nieuws
gierigen, dio zoo dicht mogelijk op het
terrein naderden, om ook hun deel van
het feest te hebben.
Onder dezen behoorden de gebroe
ders Hellbrinck.
(Wordt vervolgd.)