BUITENLAND.
BINNENLAND.
No. 1244.
Bui*ean OUDE SSFtfCSJSJL 54, ILESJQErii.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
r BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEILLUSTR6ERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week
10 per kwartaalMJ onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Woensdag
12
November
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van I--5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
'ngezonden mededeellngen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
.ewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentlën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
j Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Onpartijdig?
Toen gisteren ter Tweede Kamer de
r Bogaardt, bij de Indische begroo-
de bekende verbanningskwesti/e der
.ren Diouwes Dekker c.s. besprekend,
ïilge citaten "'voorlas uit een Indisch
igsch.ri.ft, werd Ihij Jieithaaldelijlk door
sociaal-democraten in de rede ge
len.
En dan laten de courantenverslagen
lgen:
De VOORZITTER verzoekt dat niet
te doen, anders komen er nog] meer
citaten. (Gelach),.
We kunnen ons begrijpen, dat de
mer lachte, want vanaf den voorzit-
rszetel moet die ironische vermaning
heel comisch geklonken hebben, 't
as toch, alsof de voorzitter den rooden
eren wilde zeggen: Laat dien heer
•gaardt liever rustig uitspreken; des
eer is hij klaar.
Ook in 't gezelschapsleven verkoopt
en wel van die aardigheden, maar on-
:r 't voorzitters baldakijn der Tweede
imer verwacht men ze niet.
En daar klinken ze alles behalve on-
irtijdig ook!
Onbegrijpelijk?
D e Notenkraker, het wekeLijlksohe
■entenboekje van Het Volk, liet zich
ateidag wat seinen ovér „een ritueelien
oord in Nederland". Dat quasie-nieuws
is aldus vervat*:
Schijn del, 4 Nov. (P. T.) Een geit
van de R. K. Geitenfokkerijf werd he
denmiddag in een slachthuis gedood.
De veldwachter legde beslag op het
lijk, aangezien verleden maand een Is-
raëlietisch reiziger deze plaats moet
hebben bezocht.
Schijndel, 4 Nov. (later telegr.),. Bij
onderzoek is gebleken, dat de geit
van de R. K. Geiïenfokkerij inderdaad
voor r'itueele doeleinden 'is geslacht.
Zij had een bloedende wond aan den
hals, terwijl duidelijk is gebleken, dat
bij het slachten bloed heeft gevloeid
Een verdacht individu, met een zwar
ten baard, is gearresteerd. Er heerscht
groote opwinding onder de bevolking.
Heeft men ooit flauwer praat gelezen
)at men aan een vergevorderde bitter-
ïfel om zulken onzin lacht, valt nog"
begrijpen; benevelde hersenen hebben
auw schik. Maar wat zoo'n hatelijk be-
loelde lafheid met de* socialistische pro-
•aganda te ma*ken heejt is voor ons
en raadstff. En louter "voor de 'propa-
[anda wordt de Notenkraker im-
lers gesdhreven, nietwaar? Anti-papisme
5 vreemd aan cfen inhoud, zooals ten
wnsie de roode leiders telkens verze
gen.
Toch moet er in die Sohijndelsche
telegrammen iets verborgen zitten, wat
aan ons „dompers" brein ontgaat, want
ziet: de deftige Nieuwe Rotte rd am-
c h >e Courant drukt ze over in haar
(Unstrubriek!
ja, ja, u leest goed: in de rubriek van
cunst 'en letteren. c
Snapt u, hoe ze daar komen?
Booze tongen beweren, dat de redac
teur dier rubriek ook eens heeft willen
toonen, dat hij wel Tnee kan doen aan
ophitsen tegen zijn Roomsche landge-
nooten en daarom zijn artistieke1 eischen
een oogenblikje onderdrukte.
Nus als dit waar is, heeft de man
stellig een pluimpje gekregen van zijn
hoofdredacteur, want deze houdt wel van
zoo iets.
En dan komt ons ook de zaak niet
onbegrijpelijk meer voor.
de onderhandelaars v.an beide partijen
beraadslaagd, waarna men tot het vol
gende compromis is gekomenDe kwes
tie der kosten van onderhoud der Turk-
sche krijgsgevangenen, de meeningsver-
schillen over de uitlegging van het pro
tocol omtrent de overgave van Saloniki
de schadevergoeding, voortvloeiend uit
het in beslag nemen van Grieksche sche
pen en 'de moeilijkheden inzake ide staats
domeinen zullen aan een scheidsrechter
lijke beslissing worden onderworpen.
Deze overeenkomst wacht nu nog op
nadere goedkeuring £Ler getrokken re'gee-
ALGEMEEN OVERZICHT.
Roemenië blijft unlet krachtige hand
invloed uitoefenen op den gang der on
derhandelingen tusschen
Turkije en Griekenland
Tot dat doel is de Roemeensche mi
nister Take Jonescu naar Athene en Kpnr
stantinopel op reis, en naar het schijnt
zijn zijn bemoeiingen reeds met succes
bekroond. Hij heeft den Atheenschen
staatslieden te kennen gegeven dat Roe
menië geen inbreuk wil laten maken op
den vrede van Boekarest, en evenmin een
nieuwen oorlog wenscht te zien.
Langen tijd heeft hij te Athene met
ringen.
Jonescu is nu naar Konstantinoipel1 Ver
trokken waar hij heden verwacht wordt
Het besluit vau Huerta
waarvan we bereids melding maakten is
nog niet officieel ter kennis gebracht
van de regeering der Vereenigde Staten,
doordat feitelijk de beide regeeringen
geen ambtelijke omgang met elkaar heb
ben. Toch is men natuurlijk van een en
ander op de hoogte.
In Amerikaansche regeeringskringen
wordt naar aanleiding van de verklaring
van generaal Huerta de opmerking ge
maakt, dat het niet goed is in te zien,
waarom de verkiezing van Huerta en
Blanquet wèl als ongeldig wordt be
schouwd, doch die van de leden van het
nieuwe Mexicaansche Congres als gel
dig. i I I
De Minister van Staat, Bryan, heeft
met "den Mexicaansohen zaakgelastigde
te Washington geconfereerd en dezen er
van in kennis gesteld, dat de verkiezing
van het Mexicaansche Congres door de
Amerikaanscïïë regeering evenzeer 'van
onwaarde wordt beschouwd als die van
den president en den vice-presidfent
Ook heeft Bryan van gedachten ge
wisseld met Europeesche diplomaten.
Hij liet nun weten, welke maatregelen
de Amerikaansche regeering ten opzichte
van Mexico heeft genomen. Kort daar
op verzonden deze diplomaten lange te
legrammen aan hun regeeringen.
Intusschen zijn er eenige oorlogssche
pen naar Mexico vertrokken. Volgens een
bericht uit Vera Cruz zijn in verband
met een dringend verzoek van den con-
sulairen vertegenwoordiger der V. S. te
Tuxtla de kanonneerboot Wheeling en
het slagschip Louisiana in allerijl daar
heen gestoomd.
Naar bericht wordt zullen de opstan
delingen de stad aanvallen, en nu is
er een oorlogsschip noodig om de eigen
dommen der buitenlanders te bescher
men.
Blijkens een telegram uit Mexico
(stad) is het terughalen van deposito's
bij de Londensche en Mexicaansche bank
en bij de Nationale Bank gisteren aldaar
zeer algemeen geworden. Die beleg
gers, die hun geld kom~n terugvragen,
maken queue en staan in rijen straten
ver. Honderden rijn met zakken zilver
geld naar huis teruggekeerd.
De directeur van de Nationale Bank
heeft verklaard, dat de opvragers allen
kleine spaarders waren.
GEMENGD.
De „staatsgreep" van Joe-
ansjikai, die dc parlementsleden be-
hoorende tot de Koeomingtang (de op
positiepartij in Zuidel'ijk-China) heeftaf-
gezet, is niet zonder gevolgen gebleven.
Volgens de „Daily Telegraph" hebben
de liberale leden van het kabinet (de mi
nisterpresident, de ministers van justi
tie en van handel) hun ontslag genomen.
De voorzitters van de twee kamers van
het parlement dreigen ook heen te gaan,
als de regeering haar willekeurige maat
regelen tegen de oppositie niet intrekt.
Joeansjikai schijnt ook de afzetting van
generaal Sjangsoen, den goeverneur v,an
Kiangsoe (om wien China het bijna met
Japan aan den stok had gekregen) te
overwegen. Hij' heeft een van zijln se
cretarissen naar Nanking gezonden, die
met den IgoeVemeur een onderhoud beeft
gehad, waarin Sjangsoen moet hebben
gezegd, dat hij geen verantwoordelijk
heid wenscht te aanvaarden voor de ge
volgen, als men hem tot aftreding
dwingt.
De kolonel der artillerie de Veer
en de majoor der infanterie Thomson,
door de Nederlandsche regeering uitge
zonden, om een onderzoek in te stellen
nopens delprganisatieiyan de'A 1 bane e-
sche gendarmerie, zijn Maandag te
Walona aancrekomen.
De raad van scheidsmannen, die
zich heeft beziggehouden met hlet on
derzoeken van de eischen om loonsver-
hooging, ingediend door conducteurs en
verder treinpersoneel van 4 1 spoor
wegmaatschappijen in het Oosten
van de Vereenigde Staten, heeft
besloten dat de loonen niet 7 pet. zullen
worden verhoogd. Dit beteekent een
kostenvermeerdering van ongeveer
6,000,000 pSt. in een jaar.
Tweede-Kamerverkiezing
Amsterdam III
Gisteren heeft in helt district Am sterJ
dam III de herstemlming plaats geha|cf
voor een zetel in de Tweed/e Kamer,
vacant geworden door het verkiezen vianj
den heer H. Polak (s, .dj. a. p,) tot lijdj
die'r Eerste Kamer. 1
Uitgebracht werden 12797 geldige
stemmen Hiervan verkregen <Je heer P.
Otto (U. L.) er 6715, en de heer J.
Oudegeest (s. &a. p.) 6082
Gekozen is dus de heer P. Otto (U.L.)
Biij de stemming op 4 November wa
ren uitgebracht 10144 stemmen, waar
van op de heeren P. Otto (U.L.) 3314,
J. Oudegeest (s..<$.a. p.) 4604, C, P,
Kuiper (R. K.) 1946 en D. Wjijnkoop (s,
d. p.) 180 stemmlen. i
Blij de stem'ming op 17 Juni 1.1. wer
den uitgebracht 12745 geldige aftemlm'ein.
Daarv anyjerkregen de heeren mr. Troel -
stra, (s. d. a. p.) 7309 fctemim'en en mr.
B. E. Asscher, (U. L.#2518mr. Paul
-J- ReijrTTcr -^(R. K.) 27-^1, en D. Wijn
koop, (S. d. P.) 137.
Bij de stemming voor d(e naVerkiezing
op 24 Juli werclen uitgebracht 9254 gel
dige stemmen. Daarvan verkregen d{e
heeren: P. Otto 2378; H. Polak (sld.
a. p.) 4831; Mr Reijmer 1828 en Dj.
Wijnkoop 217 stemmlen.
De Amsterda'm'sche redactie van d(e
,',iMsbd." teekent 'bij den uitslag dezer
herstemming het volgende aan:
De roode burcht is dan na een gewel
digen stormloop ingenom!eb!
Na .een verkiezingscampagne ,als wij;
pias achter den rug hebben, moest ieir
heel wiat gebeuren om over politieke
actie verwonderdi te sftaan. Toch is dbit
gisteren het geval geweealt Er is' bjjna
ongelooflijke gtrij'd gevoerd}. De concen
tratie werklte den geheelen djag jn'et 50
auto's en 200 kiezers jagers, waarvan er
zelfs uit andere provincies waren gere-
cruteerd. Zoo is het dien vrijzinnigen
gelukt hun candidaat gekozen tè krijgen
met een on gehoord'stemmen cijfer.
De algemeene opinie was wel dat
Oudegeest er ten slotte nog komen zott.
De geheele roode Xamerfractie Was in
't getouw geweesft. Otto moest meer
dan iwee duizend stemmen ophalen om
een redelijke kans te krijgen en jlpt leek
welhaast onmogelijk. In dit jaar van po
litieke verrassingen hebben wij h.et nu
beleefd, djat ,een vast_rood( disCrtct in'et
een m eerde rheii dj van ruimi 600 stemmen
is omgezet
Toen in 1902 de liberale afgevaardSgr
de Van district III, de heer C. H. den/
Hertog overleden was, Veroverdjen "d|e
socialisten het district bij tusscbentijdj-
sche verkiezing. Hun qandidjaat Troelstra
had toen bij; de herstemming een voor
sprong op den liberaal IJzerman van
ruim 1200 stemlrnen. Sindsdien is djistric#
III rood gebleven. De leider der socia
listen veroverde er ook in 1905 en 1909
zijp zetel met een flinke /meerde rh ei d(
doch steeds bij een herstemming. Diezen
zomer eerst gelukte helt Mr. Troelstra
bij eerste stemming reeds d(6 overwinnig
te behalen en in den roes van vjictorie
meende m'en nu voortaan Almsterdjam III
als vast rood te beschouwen. De dag van'
gisteren heeft anders geleër'd. Oudle-
geest is ondanks de geweldigste inspan
ning 1300 stemhfen bij den rooidfen cain-
didaat van 17 Juni achtergebleven.
Het Nederlandjsch Socialisme zal djen
slag als een gevoelig] Verlies te boeken
h'ebben. Óe roode stroom1 is beslist.ge
keerd. Duys heeft het djen avond vjoor
deze herstemming wel goed gezien toen
hij zeide: „Wanneer er thans weer al
gemeene verkiezingen Warein, zouden wijV
socialisten, een geweldigen opstopper
krijgen".
Wij moeten verklaren dat d^t feit ons
als algemeen verschijnsel in het landsbe
lang verheugt Het groeit aantal stem
men dezen zomer qp dje socialisten uit- I
gebracht, blijkt hoe langer hoe meer
een vergissing te zijn geweest.
Met het aanjtal stemmen op den h(eer
Otto uitgebracht, moge de concentratie
intusschen bij haar becijfering voorzicht
tig zijn. Daarin een huldiging te zien
van de vrijzinnige beginselen, zou al te
dwaas zijn. Het district toch telt 16516
stemmen. Wiij hebben meer dan goeden
grond om aan te nemen, dpt van dfe
overwegende arbeidjersbevplkinig in djt
district cje Chris/telijke kiezers Otto heb
ben gestemd om' den in hun,' kringen al
lerminst sympathieken socialist uiit de
Ka'm'er te weren. Behalve een aantal VrijV
socialisten zijn verder djtmaal zeker yel
len bij uitzondering naar cte stembus ge
gaan om tegen Oudegeest te getuigefn'.
De jneeningen die in de laatste dageh
uit dit district tot ons kwamen omft'rent
w<at de arbeiders noemen ,„de autocratie
van den leider van het Vakverbond",
gaven ons de overtuiging], dht djtm aal
van de duizenden, die anders in district
III thuis blijven, ditmaal zeer Velen een
waardevolle s tem jvoor dpi concentrajtie-
oandidaat zouden uitbrengen. Dijt al
les b ij een gen om en, bl ijft er vam
een t r i u m f van de v r ij z i n (h i'gffe
beginselen niet veel over.
P. Otto.
(Het nieuwe lid van de Tweede Ka
mer voor Amsterdam III, de heer Pi eter
Otto, is in 1872 te Winkel,.geboren. Hij
'heeft dus den leeftijd van 41 jaar
bereikt. De heer Otto genoot zijn oplei
ding aan de Normaalschool te Hporn,'
daarna aan de Kweekschool voor On
derwijzers te Haarlem'. Na voltooiing v,a:i
zijne studiën werd hij! dadelijk als onder
wijzer geplaatst te Amsterdam, waar hij
vervolgens alle rangen doorliep. Thans,
sinds 1899, is 'hij hoofd der openbare;
school voor uitgebreid lager onderwijs,
genaamd Van den Endeschool, aan de
Keizersgracht te Amsterdam.
Prov. Statenverkiezing.
Bij de gisteren in het Geldersche Sta-
tendistrict Aalten plaats gehad hebbende
stemming voor de vacature wijlen-A.
Willink (lib. aftr. 1916) werden uitge
bracht 7233 geldige stemtnen. Hiervan
kreeg 'de lieer J. B. Roelvink, (lib.), po-
taris te Winterswijk, 3803, >en de heer
Wi Sl J. Tcnkink (a.-r.), burgemeester
van Ambt Doetinchem 3430 stemmen,
zoodat gekozen is de heer J. ,B. Roel
vink (Lib.)
De Ouderdomsrente.
Naar de „N. Crt." verneemt heeft de
secretaris-generaal der Rijksverzeke
ringsbank voor allen die aan de ouder
domsrente werken de volgende dienst
order uitgevaardigd.
„Naar aanleiding van twee artikelen
in de „Nederlander" verschenen, wordt
in herinnering gebracht art. 402 der In
validiteitswet, volgens hetwelk alle per
sonen, in dienst der Bank, verplicht zijn
tot geheimhouding van al hetgeen rij in
hun hoedanigheid vernemen.'
Schadevergoeding voor preventieve
hechtenis.
[Voor het misdrjjlf, Waaraan dezer dagen
de terechtgestelde beklaagde uit Castrlaum
voor de Alkmaarsche rechtbank zich
schuldig erkende, onderging een ander,
dus onschuldig, een preventieve hechtenis
van vijf weken. Aan dien ander js, zegt
het „Wj. v. (h. R.", de gemeenschap ver
goeding schuldig voor de door hem ge
leden materieele en 'moreele sëhade,„naar
onze meening als een rechtsplicht, naar
die van vele anderen als een plicht van
billijkheid. Onze wet kent dien plicht
nog niet Straks zal de begrooting van
justitie aan de orde komen. Wij zouden
ineenen, dat onze Minister van "Justitie
eene schoone daad zou verrichten, door
op zijne begrooting alsnog een post te
brengen, waaruit hij) aan den hier be
doelden persoon eene vergoeding in
naam der staatsgemeenschap kan toe
kennen."
Bestrijding van Tuberculose onder
het vee.
Uit het verslag van heft veeartsen ij-
kundig staatstoezicht over het jaar 1912
blijkt wel, welk een grooten omvan'g
de tuberculose ondier ons vee heeft.
In die plaatsen, waar een abattoir
is, is het percentage dieren waarbij tu
berculose is geconstateerd, he(t grootst,
waarschijnlijk ais gevolg van het stren
ger toezicht
Den Haag: 22.5 pCt. bij kalveren en
runderen te samen, 9,8 pCt. bij varkens,
Rotterdam: 13.5 .pCjf. bij, rund,Ieren,
vette kalveren 0.1 pCjt, graskalveren 1.3
pCt, varkens 3.4 pCt.
Amsterdam!: 24.74 pCt. bij rundferen,
17.80 pCt. bij ingevoerde djto, 0.13 pQt
bij kalveren, 6.81 bij varkens.
Haarlem;: 21.7 bij runderen, 8.73 hij
Varkens.
Alkmaar24.55 bij runderen, 4.25 bij
Varkens. i
Er blijkt ook groot Verschil1 Ie bestaan
n,aar gelang van de soort yap runderen!.
Aan het abattoir,te Lei ld en b.v. ^e^di
aangetroffen: bij runderen; '10.7 pCt.,
Volwassen runderen 34.30, stieren 6.62
ossen 5.36, koeien 35,89, kalveren 0.32
Vette kalveren 1.04, graskalvereii 2.42/
nuchtere kalveren 0.09.
In plaatsen, waar geen abattoir, maar
vleeschkeuring bestaat, zijn de -tubercu-
losepercentages over het algemeen g]e-
ringer
Delft: runderen 6 pCt, varkens 5;
Schiedamrunderen 7.5, varkens 4
Naaldwijkrunderen 10.5, varkens 3.8
's-Gravenzanderunderen 15.6, varkens
4.6; Bodegraven: 16 gevallen bij
200 noodslachtingen of 8 _pCtA1-
phen: bij noodslach,tingen ,10 pCt.
Bussumi: runderen 23.7, varkens 12.7;
Helder: runderen 24.93 pCt, varkens
11.67.
D;etze laatste cijfers zijn hooger dan
aan eenig abattoir. Die .keuring is daar
dus zeer gestreng, ,of het aar^al tubeir-
cuLoze, gevallen bijzonder groot
Uit de mediedieelingen Van den inspec
teur van den Veeartsenij:icuncfjgen dienst
blijkt verder' cfat vaiT de 'gèïëgcjiïfèïd
omJ krachtens het Kon. Besluij van '1
Dec. 1910.(dat in het verslagjaar voor
het eerst in toepassing kwam), van Rijks
wege steun te ontvangen voor de be
strijding der tuberculose ond.er hel vee,
nog weinig gebruik werd gemaakt
Toen in 1912 de eerste Vetzbeken
Rm steun in kwanten, bleek daaruit, dpi
menigeen zijn verzoek ombsteun had in
gezonden uitsluitend mqt liet doel om
een van tuberculose verdacht dier Aan
het Rijk over te doen .(waft bewijst dpt
de „boerenslimheid" dc wereld nog niet
uit is). Maar van een stelsclmkHtige be
strijding der tuberculose wilden deze
aanvragers niets weten, i
Niettemin werd in den loop van1 het
jaar met 65 fokkers de Vereischte ,Vcr-
bintenis iaaugegaain(.
Met hen werd de bestrijdingswijze)
nauwkeurig besproken en in bijzonder
heden nagegaan, wat ged/urendle dein
duur van het contract djoor d}e veehou
ders moest wordjen gediaan zoodat zij
bij het aangaan der verbintenis zicVVol
komen bewust waren van de verplich
tingen, die zij diaarme'die op zich namen.
„(Hierbij bleek duidjelijk zegt het
Verslag de behoefte aan voorlichting!,
en hoe nuttig en noodig hdt is, dbor
het houden van voordrachten eni bespre^
kingen op de boerderij; de veehouders
een goed inzicht te geven in Ö[e grond
slagen der bestrijding en hen jle wljzleïi
op hetgeen zij persoonlijk kunnen doen
om; den vooruitgang der tuberculose in
hun Veestapels te sftuiten".
Men is dus blijkbaar op den goedjen
weg tot bestrijding Van het kwaacl„ iets
wat, zooals uit bovenstaande me de dee
lingen 'blijkt, lang niet overbodig is.
KORTE KRONIEK.
Het „Vad" merkt op, dat, zoo te
Zaandam een roode burgemeester wordt
benoemd, dat-niet de eerste zou rijn. On
der het Ministerie-Borgesius is reeds een
socialist, mr. Van Eek, benoemd tot bur
gemeester, naar het blad meent van
Leidschendam.
De raadscommissie te Zaandam, be
last met herziening van de salarissen
der gemeente-ambtenaren heeft ieen alj
geheele salaris-verhooging voorgesteld.
Voor de onderwijzers wordt b.v. het
minimum1 voorgesteld op f700 (bij' de
bestaande regeling f650), het maximum1
op f 1600 (thans f 1300), benevens f 100
voor de hoofdacte ien f 200 toelage voor
de gehuwde onderwijzers ouder dan 23
jaar. i
Hoofden van scholen: f 1400 tot
f1800 plus f350 voor vrije woning
(thans f1300 tot f1700 plus f300 voor
vrije woning).
De vrije Zaterdagmiddag aan de
Rijksverzekeringsbank te Amsterdam, bij
wijze van proef genomen, wordt niet
