MAGNA.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
5e Jaargang
No. 1243.
OU DE SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 0 cent per week
.10 per kwartaalbfl onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
post f 1-50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
'ngezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
-ewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentlëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentlën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Poëzie schuilt overal.
fa, maar antipapisme niet minder!
£00 vinden we in 't H b 1 d. midden jjn
stuk over Hagenbeck's dierenpara-
s te Hamburg, waar oök vaak verte-
ïwoordigers van vreemde volksstam-
in huizen, deze passage:
„Geen volk heeft zooveel monniken
als de Birmanen, zelfs Nederland niet,
waar zich thans de verdreven klooster
lingen uit alle landen vestigen."
Is het niet teekenachtig?
3aar loopt nu zoon' journalist midden
schen herinneringen aan allerlei lan-
n, welke zijn aandacht verre van hier
eren. Maar nauwelijks ?iet ttiijl een Bir-
lansChen priester, of een qnvriendelijik-
id welt bij hem op over *de vreemde
losterlingen, die hier gastvrijheid vin-
n.
Waar 't hart van voll is!
Zulke kleine trelkjek lijken ons nog
ikenachtiger dan lange artikelen, want
>or deze gaat men zitten en raadpleegt
uwgezet z'n memorie. Zoo'n los daar-
en geworpen opmerking evenwel tooait,
e .hoog bij den schrijver de wrevel
jens de kloosterlingen zit.
[Wisten we nu maar, wat de priesters
religieuzen eigenlijk misdoen, dan
inden we ons die zwartgallige gemoeds-
emming verklaren. Den godsdienst ver-
eiden, onderwijs geven, de kranker*
;rzorgen dit all zijn toCh waarlijk
'en misdaden, waarbij nog komt, dat
t den 'Staat tot dusverre altijd geld
spaarde als onzerzijds voor leerlingen
zieken werd gezorgd.
Pcü .men zich misschien stooten .aan
feit, dat ieder geestelijk gewaad een
nmaning is ten goede?
KAMEROVERZICHT.
TWEEDE KAMER.
Rotterdam en Hoek van Holldnd
Militaire rechtspraak.
Heel kort kunnen wij zijn. W:at de
weede Kamer gisteren tolt stand heeft
bracht wordt zakelijk weergegeven in
ze mededjeeling:
„De Tweede Kamer heeft gisteren heft
etsontwerp tot toevoeging van terrein
en langs den Nieuwen Wlaterweg dn
et Scheur, thans deel uitmakende van
gemeenten 's-Gravenzande ieh Naalcj-
ijk, aan de gemeente iRotfteildam1, aian-
enomen met 51 tegen 5 stemmen".
En over de discussies zullen wij maar
et breed gaan uitweiden; alleen dit:
Ie betoogen, die de voorstanders van
Miexatie hielden tegen verklaarden
ich e heeren Brummelkamp (A. R.)
Lohman (Ch. H.) lijken ons wel
leekhoudend. Zij komen hierop neer:
leeft ook in het Buitenland niet menige
'oote havenstad zeggenschap over de
londen der rivier? Is het niet zoo in
remen, Hamburg, Liverpool En wil
bevolking zelf niet gaarne de annexa-
e? Lagen in den Hoek vain; JioH'anicf
let op 4 November de vlaggen gereed
m de reeds dien dag verwachte Kamer-
eslilssdng duidelijk te vieren? En 'is de
FEUILLETON.
Als hij ergens in de' leer geweest
is, zou zijn vader ook niets aan hem
ehad hebben, hij is pas veertien. Gij
ebt toch August nog thuis; die is toch
link genoeg en zou zijn vader goed
unnen helpen. Uw man klaagt ech-
er, dat August slechts aan pleizier en
innutte dingen denkt; zijn onderwijzers
ibben daar ook altijd over geklaagd.
Ja, op dien jongen hebben zij het
Men begrepen, dat weet ik wel, zeide
ie vrouw dreinerig. En zijn mooie va
der op de eerste plaats.
Schaam je, vrouw1 Helbrinck, zoo
jjan je goeden man te spreken, zeide
Magna toornig.
Ja, wat waar is, is waarl griende
de vrouw daartegen in. Kan de jongen
let helpen dat hij naar mij aardt. Ik had
°°k niet gedroomd hier als de vrouw
ïan een handwerksman mijn leven te
'dien slijten. Van jongs af heeft hij
Stoote plannen gehad. Hij had altijd
fen potlood tusschen de vingers en ten
fijt van zijn meesters teekende hij, dat
de menschen er verwonderd van waren.
I I 1
gemeente Hoek van Holland op zich'
zelve niet ten doode gedoemd?'
Biij het behandelen van het ontwerp
tot invoering van militaire rechtspleging
was reeds het voor een stemming ver-
eischte aantal leden nieit meer aanwe
zig. Hoofdzakelijk liep de gedfachten-
wisseling over de vraag of de president
van den krijgsraad bij voorkeur zou we
zen een Militair, 's Ministers voorkeur
had een burger-rechtsgeleerde presidjent,
die naast de vier and-.ere militaire Jedfen
minder in militaire zaken bedreveh hoeft
te wezen als wel over juridische geschikt
heid en ervaring moet beschikken.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Terwijl er zeer velen zijn die den toe
stand geschapen door het steeds rekken
der onderhandelingen tusschen
Turkije en Griekenland
allesbehalve rooskleurig inzien, be
schouwt men (te [Berlijn den toestand zon-
-der overdreven pessimisme. Men is van
oordeel, dat Turkije, Bulgarije en Grie
kenland, zich zeer goed bewust van het
gevaar, dat uit een gewapend conflict
zou voortvloeien, het binnenkort eens
zullen worden. De pogingen der mo
gendheden rijn er op gericht Turkije en
Griekenland tot elkaar te brengen. In
Turkije moge een strooming zijn, die een,
ooriog met Griekenland gunstig is ge
zind, men heeft alle reden te gelooven
dat de strooming ten gunste van vrede
sterker zal blijken.
Dit 'laatste nog te eer wanneer we
houding van Roemenië in de ge
heeld Balkankwestie en ook nu weer in
genomen, nagaat. Roemenië, dat zich als
bewaarengel van de Balkan heeft opge
worpen, heeft ook nu weer te kennen ge
geven dat het geen aanval van Turkije
of Bulgarije op Griekenland zal dulden.
Italië is, zooals men weet, nogal bang
voor den invloed van Griekenland. Men
mag op rekening van die angst dan ook
gerust stellein het besluit om een eskader
onder commando van den (hertog der Ab-
zuszen in de Levant te laten kruisen.
De „Petit Parisien" schrijft oVer dit be
sluit dat het „moet in Verband gebracht
worden,met 'den kruistocht Van liet Fran-
sche en het Engelsche eskader in de
Middellandsche Zee en friet de voortdu
rende spanning tusschen Italië en Grie
kenland over Zuidelijk Albanië. De re
geering te Rome is er op uit den invloed
van Italië in de Levant te stevigen en
wil meteen pressie op Griekenland uit
oefenen. Daarom heeft zij haar vlag wil
len vertoonetvHegelijk fn'et beide genoem
de mogendheden, die van oudsher de op
perheerschappij in de Middellandjsche
Zee hebben gehad. Ondanks alle tegen
spraak is het niet onmogelijk dat ook
eenige Oosten rij ksche oorlogsbodem!
zich bij' het Italiaansche smaldeel zullen
aanslfriten."
In Mexico
is nog steeds geen verbetering in den
toestand waar te nemen, eer het tegen-
Dat er wat in dat kind steekt, kan een
blinde wel zien.
Als schrijnwerker zal zijn teeken
talent hem zeer van nut zijfr.
Schrijnwerkerja schrijnwerker
zal hij' worden, opdat mijnheer zijn
broeder zij wist niet, hoe zij dat
woord heer verachtelijk genoeg kon uit
spreken recht minzaam op hem neer
kan zien. Omdat de freule en de pastoor
zich in het hoofd gezet hebben, een pas
toor» van Frans te maken, zouden wij
onzen laatsten penning daaraan moeten
geven? Ik zeg, dat het niet gebeuren
zal. August zal niet achtergesteld wor
den. Daar staat zijn moeder borg'voor.
Deze laatste bedreigende woorden
gingen vergezeld van een grooten tra
nenstroom.
't Is' genoeg, vrouw Helbrinck,
zeide Magna opstaande. Doe met je
August wat je Verkiest, maar neem je
in acht, dat uw blinde naastenliefde zich
niet wreekt. De arme Frans heeft nog
weinig van je moederliefde bemerkt, dat
weet het heele dorp.
Nu zal ik nog een slechte moeder
wezen ook, riep zij op hoogen toon uit.
Magna zou nog beslister geantwoord
hebben, indien niet een luid kloppen op
het venster haar aandacht getrokken
had.
deel. De V. S. schijn er echter nog wat
den kat uit den boom ie willen kijken
voor ze tot andere maatregelen overgaan.
President Wilson heeft te kennen ge
geven, dat hij op het oogenblik geen
plan heeft een speciah- boodschap aan
het Congres te zenden, daar de toestand
in Mexico hem daartoe geenerlei aanlei
ding geeft.
Hij verklaarde verder, dat hij aan
Huerta geen termijn had gesteld voor
de beantwoording van het vertoog der
Vereenigde Staten en overigens deelde
hij 'mede, dat hij op net oogenblik iniet
in staat was eenigerlei mededeeling te
doen omtrent de erkenning der consti-
tutionalisten.
Een bericht uit New York daarentegen
zegt dat uit Washington gem'eld wordt
dat de regeering der V, S. Huerta thans
een ultimatum heeft gesteld. Hem zou
72 uur rijn gelaten om zijn verzet te la
ten varen en 'af te treden.
Men acht te New York deze tijding
betrouwbaar en juist.
Intusschen heeft Huerta, Wiens besluit
om aan het 'bewind te blijven, we gister
vermeldden, aan de „New York Times"
een schriftelijke verklaring gezonden, lui
dende: „ik denk voorloopig niet aan af
treden, ook al omdat -er thans niemand jn
Mexico is, aan wien ik mijn ontslag zou
kunnen aanbieden. Een Nationlale Ver
gadering zal er .eerst 11a een nieuwe ver
kiezing rijn. Indien ik hu aftrad, zou ik
tegen de grondwet handelen."
IHet is Wel handig vsn Huerta, dat hij
nu teg.eno.y_er de V. Jv -als-b.escherroër
der grondwet gaat optreden. Hij heeft
bovendien een air van belangeloosheid
aangenomen, door aan het diplomatie
ke corps te verzekeren dat ook bij de
tweede verkiezing voor het president
schap hij zelf geen candidaat zal zijn.
De Amerikaansche pers wordt steeds
somberder in haar beschouwingen over
den afloop van het avontuur, waarin de
idealistische politiek van president Wil
son de Unie dreigt te wikkelen. Zoo
spreekt de New Yorksche Tribune van
deze staatkunde als Van „de ten top ge
dreven onhandigheid", de Philadelphia
Ledger klaagt och dat de regeering
maar de 'gewone beginselen van inter
nationale politiek in ,acht had genomen";.
.Vele politici dn de Vereenigde Staten
bepleiten opheffing van het verbod van
wapenuitvoer naa|r Mexico'anderen
daarentegen bestrijden dit plan met den
meesten ernst. Zij wijzen er op, dat de
wapening van de opstandelingen in!
Mexico ernstige gevolgen zou kunnen
hebben, wanneer de vele bandieten
die thans poseeren als opstandelingen
allerlei geweldenarijen en moordpartijen
op groote schaal zullen plegen, die de
wereld ten zeerste zullen schokken. Een
buitengewone medewerker van de Ti
mes, die een reis van vier weken in
Mexico gemaakt heeft, bevestigt die op
vatting. Hij wijst er op dat vele opstan
delingen-leiders ernstige, fatsoenlijke
mannen zijn. Zij! zijn echter niet in! staat
Naar buiten blikkend zag zij' Josi en
Tiny Landskron, die te paard waren
aangekomen. Josi kon staande van den
stijgbeugel met zijn rijzweep bij het ven
ster reiken en had zoo geklopt.
Magna opende terstond het venster
en riep hun het welkom toe.
Mogen wij afstijgen en bij u ont
bijten, riep Tiny.
Maar op uw kamer, zooals eer
tijds, voegde Josi er aan toe.
Magna knikte hen vriendelijk beves
tigend toe en wenkte een knecht in
den tuin de paarden over te nemen.
Toen zij weder omzag was vrouw Hell-
brinck! tot haar groote voldoening ver
dwenen. Buiten gleed zij de gasten als
een schaduw voorbij.
Magna gaf spoedig bevel het ontbijt
op haar kamer klaar te zetten en ging
de aangekomenen tegemoet. Tiny was
al naar boven geijld en wierp zich met
overijling in Magna's armen.
Ik heb geen rust meer, Magna; ik
moest je zien en spreken. Ik weet, dat
ik gisteren onredelijk ben geweest.
Waart gij er boos om?... Heeft uw broe
der het mij kwalijk genomen? Maar gij
weet ook niet, hoe het met mij is. O, ik
ben zoo ongelukkig.
Niettegenstaande deze bekentenis zag
zij er, frisch getint door den rit in de
hun roofziekf* onderbevelhebbers in
toom te houden.
GEMENGD.
Niet zonder ironie maakt de „bur
gerlijke" Duitsche pers er melding van,
dat de sociaal-democratische in-
koopvereeniging van coöperatieve Duit
sche verbruiksvereenigingen aan de ge
meente Groeba bij Riesa een le e n i n g
van 300.000 mk. heeft verstrekt, ten ein
de haar in staat te stellen een nieuwe
lichtfabriek te bouwen. Groeba moet
41/2 pUt. rente betalen en elk jaar 10.000
mk. aflossen.
De burgerlijke pers ziet hier gerust
stellende teëkenen in. In de eerste plaats
omdat een sociaal-democratische veree-
niging hiermee het bewijs levert dat zij
ruïlm genoeg denkt, om het gehate ka
pitalistische stelsel van rentetrekken ten
opzichte van eigen bezit niet te versma
den; en in de tweede plaats omdat rij,
door zulk een som voor dertig jaar aan
een gemeente ter leen te verstrekken,
ook vertrouwen aan den dag legt in de
bestendigheid der burgerlijk-maatschap
pelijke instellingen.
Aan de Berliner Börsen Courier
wordt uit Halle geseind: Er is een com
missie in het leven geroepen, die tot
taak heeft pogingen te doen om in
Duitschland, Engeland en Nederland
3 miljoen mark bijeen te brengen voor
een luchtschip-expeditie naar
N i e u w-G u i n e a. Men zal, tot het
luchtschip voor de expeditie gelreed is,
vertooningen en passagiersvluchten hou
den met Parseval-ludhtsChepen in heel
Duitschland. en vnor.il in plaatsen^ waar
nog nooit een luchtschip geweest is. Van
de 3 miljoen imark zullen 300.000 mark
gebruikt worden voor het aanschaffen
van een luchtschip, 400.000 mark voor
het aanschaffen van 2 draaibare lood
sen en 400.000 mark voor brandstof
(olie) en exepditie-kosten. De bruikbaar
heid van het expeditie-luchtschjp zal
door vluchten over de Alpen beproefd
worden. In kringen te Berlijn, die het
meest rijn aangewezen om de gelden
vtoor de expeditie cft> [te brengen, voelt
men niet veel voor de onderneming.
Koninklijke Besluiten.
|Bij Kon. besluit is aan M. Clément
eervol ontslag verleend als (hoogleeraar
aan de Technische Hoogesdhooli te Delft;
is aan Z. V. Beyl, lector aan de Tech
nische Hoogeschool te Delft, eervol ont
slag uit die betrekking verleend;
is bevorderd tot kolonel, inspecteur
van het korps mariniers, de luit.-kolonel
der mariniers G. A Linckers, thans be
last met de waarneming der betrekking
van inspecteur van het korps voornoemd.
Bond van A. R. Gemeenteraadsleden.
Maandag heeft te Utrecht de Bond
van Antirevolutionaire 'Gemeenteraads
leden vergaderd onder presidium van
mr. S:. de Vries, wethouder van Am
sterdam.
ochtendlucht, het hoeidje coquet op het
hoofd, gezond efr opgewekt uit.
Mijn broeder, zoo antwoordde
Magna, heeft met duidelijke ingenomch-
heid je partij getrokken en hoopt nog
menige politieke kamp met je te voeren.
Jam,mer genoeg moet hij vandaag vroeg
naar de stad.
Op „Landskron" sliep alles nog,
berichtte Tiny, hoed en handschoenen
afleggend, maar wij hebben al een heer
lijken rit door de velden gemaakt. Als
'alles groen is, kan het hier toch wel
aardig zijn, betuigde zij, om blijk te ge
ven van haar veranderde stemming. Ik
heb Josi bijna moeten sraeeken bij je
aan te gaan, zeide zij schertsend, daar
Josi juist binnenkwam.
Dat gelooft de freule toch niet,
zeide hij' Vrijmoedig en zijn van Vreugde
stralend gezicht, gevoegd bij den liarte-
lijken blik, dien hij op de jonge dame
wierp, lieten geen twijfel over omtrent
zijn gevoelens.
In ieder geval hartelijk welkom,
verzekerde Magna vriendelijk. Het is
wat aardig, dat gij dc oude vriendschap
zoo onderhoudt en die zelfs op onze
leeskamer overdraagt.
Eerst sinds dat uw kamer gewor
den is, zeide hij beteekenisvol.
Zoo vroeg in den morgen al zoo
Briët uit Leiden sprak over ge
meentelijke grondpolitiek.
Na een uiteenzetting van de beteeke-
nis van grondpolitiek, zeide spr. voor
stander te zijn van de inrichting van een
grondbedrijf; maar hij ,acht het wensche-
lijk om de rente van de aankoopsom
niet bij te schrijven en uit buitengewone
inkomsten te voldoen, maar die* te be
talen uit de gewone inkomsten. De zeer
noodzakelijke rem tegen den vergaanden
aankoop wordt daardoor verkregen. Hij
volgt [hierna 'het Rotterdamsohe stelsel.
jDiaarna behandelde spr. de wijze van
uitgifte der gemeentegronden en besprak
achtereenvolgens verkoop, verhuring en
erfpacht. Voor eigen woningbouw door
de gemeente, behalve voor eigen ambte
naren, gevoelt [hij weinig; alleen in zeer
hoogen nood mag daartoe worden over
gegaan. De uitgifte in erfpacht werd uit
voeriger besproken. Niet één stelsel kan
als steeds gewenscht worden aanbevolen,
het voorzichtig beleid van de gemeente
moet telkens beslissen. 'Maar bijl pitgifte
in erfpacht op groote schaal en aan
kleinere ondernemingen en particulieren
is een gemeentelijke hypotheek-verlee
ning vrijwel onmisbaar.
Prof. dr. H. |H;. Kuyper had tot onder
werp gekozen: „de taak der gemeente
inzake Zondagsrust"*.
Diocesane bond v. R.K. Drankbestrij-
dersvereeniging in het bisdom Haarlem
Onder voorzitterschap van den heer
iWj. J. van iDam werd gisteren dn het
gebouw der St. Josephs-Gezellenveree-
niging te Amsterdam dei 9e algemeene
verandering gehouden yen den" Diocesa-
nen Bond van R. K Drankbestrijders-
vereenigingen in het bisdom Haarlem.
|Te J0 uur was allereerst in de St
Hubertuskapel een U. Mis opgedragen,
welke door alle afgevaardigden werd bij
gewoond.
(Te 11 uur 'dan opende de voorzitter
de vergadering en gaf een overzicht van
de geschiedenis van het Krudsverbond
in het afgeloopen 'jaar.
Vervolgens heette dc WieJeerw. heer B.
M!, J. van Rooi jen, geestelijk adviseur
van den Dekenalen Bond van Amster
dam, de afgevaardigden namens dien
Bond hartelijk wolkom en sprak de hoop
uit, dat deze vergadering de rijkste vruch
ten zou mogen dragen niet alileem voor
het bisdom Haarlem, doch ook voor heel
Nederland.
De voorzitter wees er hierna op, dat
nu het reglement bijna vijf jaar bestaat,
de gelegenheid gunstig! is, om er wijzi
gingen in aan te brengen.
'De afdeelingen kunnen de door haar
gewenschte wijzigingen vóór den 15en
Maart 1914 bij het bestuur jnzenden.
Een commissie uit het bestuur zal de
wenschen rangschikken, zoodat men dan
op de volgende algemeene vergadering
de regiementswijriging grondig voorbe
reid vindt
Nog deelde de voorzitter mede, dat
den 17en November 1914 de Diocesane
Bond tien jaar zal bestaanhet bestuur
zal de vieringIhicrvan voorbereiden.
galant, zeide Magna, die klaarblijkelijk
geen gevoelsuitingen wilde laten blij
ken. Gij moet echter na den rit honger
en dorst hebben, kom en verkwik je.
Je sopha lijkt wel een arke
Noachs cn Je schrijfbureau dien van
een secretaris-rentmeester. Wat een me
nigte papieren l
Licht blozend sLaat.Magna het groote
bureau gade.
Mijn kamer komt je zeker wel
erg ouderwetsch voor, nietwaar Tiny.
Gezellig is ze, sprak Josi, zijn
lang lichaam behagelijk in een grooten
leunstoel uitstrekkend. Ze bevalt mc
heel wat beter dan al onze tabouretjes
en boudoirs, waarin men zich door al
de snuisterijen niet wenden of k'eeren
kan en waar geen stoel staat, waari'ri
men zich kan laten [neervallen, zonder
gevbar dat zij breekt.
Nu, dat doet mc plezier, dat het
naar je zin is, zeide Magna vroolijk.
En van den bediende een bord met wei
belegde boterhammen overnemend^ [gin'g
zij voort: Dit zal ook wel naar je zin
wezen. Onze oude Mina heeft je smaak
nog onthouden.
(Wordt vervolgd^