23
BUITENLAND.
DE TWEE VRIENDEN.
BINNENLAND.
5e Jaargang
No. 1228.
Esaa-easa OUDE SINGEL 54, LEIDEN,
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO. UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per «eek
10 por kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
post /1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Donderdag
October
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent met gratis
je wijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiöngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiBn) 1—5 regels 25 cent Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent Iedere regel meer 10 cent
Ietwat verbluffend.
lenige maanden geleden stonden de
rijsche bladen vol bijzonderheden over
„politieschandaal" te Parijs. Eenige
11e dienders" „dofgajessen" hee-
ze in de Hollandsche dieventaal, oinM
ze immers doffe knoopen hebben
den afpersingen gepleegd hebben! en.
eigen houtje zoogenaamd bewijsma-
aal in de zakken hunner slachtoffers"
)ben gestopt.
Wen stond er verbaasd van dat zoo,
in „la ville lumière" [gebeuren kon.
de Amerikaansche [politie is men
ke dingen gewoon, maar ini Parijs, dat'
itrum van beschaving Wlaren de aap-
:n er al niet gevaarlijk genoeg, moes-
daar nu nog onbetrouwbare agenten
komen.
Men riep om licht in die duistere
ik. Een proces zou dit ontsteken en{
hier het resultaat: de procedure is ge-
digd met de vrijspraak der beklaag-
d. 'i. !de 'stille dienders, en eem beris-
ïg aan het adres der agentem in uniJ
m, die hun „doffe" collega's beschul-y
rd hadden.
Hoe hebben We 't nu?
De Fransche rechtspraak baart meer)
rrassingen, in treurige huwelijkshisto-J
:s b.v. Hier echter is geen ziekelijke'
ifdesopvatting in 't "spel, zoodat We ge-
igd zijn aan te nemen, dat de rechter,
juiste uitsp'raak vleide en dus' dei
tillen"' belasterd zijn. Blijft over "de
intoestand, dat andere 'politiedienaars
lasteraars Waren, wat evenwel nogi
it op corruptie behoeft .te wijzen, want
pusie en ontevredenheid tieren overal,
fntusschen nogmaals: hoe hebben we
nu? Waren dan de bladen, die inder-
d schande riepen over de Parijsche
ilitietoestanden, zoo slechts Ingelicht
i er lichtvaardig ingeloopen?
We 'moeten zulks Wel aannemen.
$aar dan zouden We deze conclusie
illen trekken: laten we nog voorzich-
[ér worden met het "accepteeren van
at die kranten ons opdisschenl.
Ze pakken Wel eens uit over de Room-
hen ook, hè? Nu, dan weten we waar
in ons te houden. 1
ALGEMEEN OVERZICHT.
Dat 'we zoo maar niet aanstonds de le
ng mogen aannemen over de j
onlusten in Portugal
oor öe regeering gegeven, zegt ons het
ericht dat de cencuur Weer danig werkt!
let ls dus al mooi dat de regeering
elf «sprak van ernstige onlusten, wellicht
at ze zullen blijken gevaarlijker te zijn
an tie regeering ze wil voorstellen. Eeni
ing Is zeker, dat de officieele mededee-,
ngen elkaar leelijk tegenspreken!. In een'
lededeeling aan de gezantschappen!
rerd verklaard dat monarchisten be
roofden ieen oproerige beweging uit te
okken, waarin zij echter volkomen faal-*
len. Eenige telegraaflijnen en een sp|Oorj
FEUILLETON.
118)
In de verte lagen cie heide en de
'osschen Waarboven hier en daar zich
:enige rotsgevaarten verhieven.
Aan den anderen kant had men eenige
'euvels, ofpj »wier golvende hellingen de
akkers 'waren van koren, boekweit en
andere landbouwvoortbrengselen, die er
tegenaan 'lagen als vierkante tapijten,
groen, 'geel of bruin.
Nergens eenige versiering, geen bloe
men, een strenge, koele eenzaamheid.
'Hier 'had Thérèse Nollani nui 3 jaren
geleefd, zoude r eenige [gemeenschap
met 'de buitenwereld, bijna zonder fe
Weten wat er van haar vrienden gewor
den Was, of zij levend! of dood waren.
Wielk treffender bewijs vari haar wan
hoop had zij kunnen geven?
De 'jonge vrouw kwam spoedig terug.
Zij wenkte Jean en zeide:
Kom. s
[Het was Suzanne d'Evron.
Rijk en schoon als zij Was had zij vol-
JP de aardsche genoegens kunnen sma-
Ken, maar zij verkoos daarboven het le
van van afzondering en gebed.
lijn werden beschadigd, hetgeen echter,
geen verwarring in het verkeer teweeg
bracht en geen persoonlijke ongelukken'
ten gevolge had. Een man, die de hand
heeft gehad in deze aanslagen, is gei
arresteerd. Geen lenkele (militair nami djeel
aan de oproerige beweging.
D,e regeering Was volkomen op1 de
hoogte van de samenzwering en| zal dd
verantwoordelijke leiders straffen. Geen
van dezen werd aangetroffen op: da
plaats pvaar zij zich volgens afspraak
zouden bevinden. In! het geheele land'
heerscht rust. 1 1
De civiele gouverneur van Lissaborf
beweerde verder in een door hem uitJ
gevaardigde proclamatie dat de sam'en-1
zWeering wijd-vertakt was ov.er het ge--
heele land, doch dat desniettemin del
orde overal gehandhaafd bleef.
De grondwettige waarborgen zijn nog
onaangetast, maar de regeering behoudt
zich het recht voor haar toevlucht te ne
men tot maatregelen, welke de omstan
digheden kunnen' vereischen.
Djt laatste zinnetje geeft al iets te
denken. Terwijl echter van deiï eenen
kant de regeering beweert dat geen mili-f
taire elementen in Het oproer betrokken!
zijn 'Jlaat zij van den anideren kant bet
volgende telegram los.
Eenige der gearresteerde personen be-i
kleeden hooge maatschappelijke ambten
onder hen bevinden! zich ook officieren)
en vijf [politiebeambten. Volgens oïfi-
cieuse inlichtingen werdeni in de mari
nierskazerne twee officieren en eenigö
onderofficieren gevangen genomen.
Over het complot weet de „Patria"!
te vermeTden dat 'de oproerige beweging
geleid werd door twee comité's, een)
burgerlijk en een militair. Het plan was
allereerst de ministers en de noodige
ambtenaren over de (kling te jagen]. <Daar:
na zouden drie a'fdeelingen gewapenden*
geformeerd in de voorsteden van Lissa
bon, de hoofdstad binnen marcheererf
en de rest van het werk doen. Afgespro
ken was, dat tegelijkertijd de revolutie
zon uitbreken te Porto, Briga, Eyora en
Vianna.
Naar het heet is echter het noorden
van Portugal rustig; desniettemin zijn! er!
tal van lieden gevangen.1 en wapens in
beslag genomen.
Bovendien melden uit Portugal geko
men reizigers dat de gemeenschap tus-
schen Lissabon' en Gporto is verbro
ken. Te Vianna is het vijfde regiment
artillerie aan het muiten geslagen. "Eean
kapitein is gedood. i
Uit Mexico
komen nog steeds berichten, die doen.)
zien dat de algemeene toestand er mie-K
beter doch eer ingewikkelder op wordt)
Zooals men weet hebben de rebellen te)
Forreon daar eenige 'buitenlanders als)
gijzelaars genomen, iets Waartegen na
tuurlijk door betrokkenen is geprotes-j
teerd. (De [Meixicaansche (minister van bui-
tenlandsche zaken heeit nu aan denj
Spaanschen gezant'meegedeeld ,dat de)
regeering' miet in verbinding kan Rorneuf
Zij had een rijzige, slanke gestalte en,
een gelaat, Waarop ieen eindelooze zacht
zinnigheid llag uitgedrukt.
De graaf volgde haar een granieten:
trap op naar de eerste verdieping.
Daar opende zij een deur voor hem en
zeide met een stem vol droefheid erf
medelijden
Treed binnen, mijnheer.
Een aangrijpend schouwspel wachtte
hem.
In een groeten, met fluweel beklee-
den armstoel gehuld in een zwart kleed,
de borst bedekt met een wollen omslag
doek, waarvan een gedeelte om haar
hoofd gewikkeld was, zoodat slechts en
kele lokken van haar 'prachtig blonde
haar zichtbaar bleven, lag Thérèse Nol-
l'an uitgestrekt, het hoofd achterover, te
gen den rug Van den stoel geleuinld,
iHaar boezem' zwoegde.
Ondanks ziekte en. uitputting hadden!
haar trekken de souvereine schoonheid:
hunner zuivere lijnen behouden!.
Toen zij den vriend van haar kinds
heid, den verloofde uit haar gelukkige
jeugd herkende, die twee passen vai
haar af was blijven staan, kwam er o]
haar, reeds verstramde gelaat, een glans
van hemelsche vreugde.
Jean de Trémazan beschouwde haar
met weemoed, met wanhoop.
Reeds was er geen kracht, geen warm-
met Torreon. Zij kan inzake de door deu|
öpstandelingen-generai- Villa in gijze
ling .gehouden buitenlanders niets ver
richten.
De Amerikaanse!: e laakgelastigde t©
Mexico (stad) heeft krachtig geprotes-
teerdv.
Het Amerikaansche departement van
Staat heeft generaal Villa laten weten,
dat de Vereenigde Staten bescherming
eischen der buitenlanders in, Torreon. Zij'
eischen van Villa dezelfde Waarborgen,
voor de gevangen gehouden Eingelschen,'
Franschen, Duitschers en andere buiten
landers als voor de Amerikanen.
Tusschen .Engeland en 'de V. Si is
nu ook 'efen bron van oneenigneid ont
staan door Mexico. De. nieuwbenoemde
Engelsche gezant te Mexico heeft nl.
daags na Huerta's Staatsgreep dezen zijn
geloofsbrieven tér hand gesteld. Het
is te begrijpen (dat de V. iS. over een der
gelijke erkenning van1 IHuerta's regime
niet goed te spreken zijn. De Britschei
regeering echter verklaart, dat zij niets
anders Op het oog heeft, dan het her
stel van geregeme toestanden in Mexico1
en dat zij Jfuerta heeft erkend, omdat
zij van meening is, dat hij op het oogen-
bïk de meest ge&cliikta mam 'ter plaatse
is. i
Intusschen blijft men niet overal er,
van overtuigd. Zoo heeft de Fransch©
kruiser Condé last gekregen naar de;
Mexicaansche Wateren te stoomen olm1,
zoo noodig de belangen van Frankrijk tq
behartigen. 1
GEMENGD.
De „Berl. Lokal, »z." weet te meT
den, dat de bondsraad 2ich nog vóóh
het bijeenkomen van den rijksdag Sn et id d
J ezui e ten-kw es tie zal bezighou
den. De behandeling dezer kwestie is
eenigszins vertraagd, doordat de verslag
gever over deze aangelegenheid de ge
zant der Hansa-steden dr. Klügmarfn af
getreden is en de zaak aan zijn opvolger,
dr. Sjeveking heeft toevertrouwd.
Deze is echter met de kwestie vol
komen bp de hoogte, Wijl hij reeds Jaren
lang Elzas-Lotharingen in den bondsraad
heeft vertegenwoordigd.
Generaal WckoWits, de bevelheb
ber der Mon ten egrijn sche tjroc-
p en, heeft Van de regeering opdracht
ontvangen 'de stellingen van de verschil
lende grensposten m te gaan en dji|
Welke op Albaneesch gebied lig
gen terug te trekken.
Dc machinist Caudle, wien men
de schuld geeft van het spoorwegon
geluk te Ais gill, is veroordeeld tot
twee maanden gevangenisstraf. De ver
oordeeling van Caudle heeft groote ont
stemming gewerkt in sommige kringen
van werklieden, waar men met eenf
spoorwegstaking dreigt om hem te wre
ken. Het dreigement zal echter vermoe
delijk piet in dader, worden omgezet, al
thans niet voor de zaak van Caudle in)
hooger beroep; is behandeld. Ook heeft
een uitlating van de directie der Mid'-
ïandsplQor, 'dat zijl Caudle Iwcder in 'dienst
te, bijna geen leven meer in dit trnog zoo
jonge en schoone 'lichaam1 van haar die^
met den'moed een er heldin en martela
res. de Wreede straf had ondergaan voof
misdaden die een ander had gepleegd!.
Zij trok hem tot zich met de Jnaclit
van haar blik en mompelde
Eindelijk.
Jean boog zich over "haar heen.
Ja, gij zijt het, ging zij voort. Wat
ben ik gelukkig. Nu kan ik in vrede ster-
Ven.
Sterven?
Mijn toestand is hopeloos, dat Weet
ik. Al' zoolang heb ik God gesmeekt,'
mij tot zich te nem'en. 1
Suzanne, die begreep Welk droevig
toneel hier zou Worden afgespeeld, was
haar genaderd ien zeide met tranen in|
de 'oogen:
Ik ga heen, Thérèse, maar straks
kom ik terug. Hebt gij niets meer üoor
dig?
Neen, dank u, nu niets meer.
Zij verwijderde zich stil.
Jean Was neergeknield.
In zijn handen hield hij de doorschij
nende handen van1 zijn Thérèse.
[Hij bedekte ze met kussen.
Daarop zeide hij:
Nu ben |}c hier ydn Ijkjzall u piet meer
verlaten.
Wat deedt gij, zoo ver van mij'?
zal nemen, zoodra hij vrijkomt, en mid
delerwijl 'de zorg voor zijn gezin op zich
zal nemen, de strij'dlustige stemming van|
het spoorwegpersoneel aanmerkelijk ge
temperd.
De (s t a k j n gi (in het jmijnbekken! Van
Rio Tinto breidt zich nog steeds!
ujt. De machinisten die tie stoompompen
bedienen, Waren tot PU toe aan het werk!
gebleven, 'doch hebben het Dinsdag neer
gelegd, zoodat de mijnen wel spoedig
onder Water zullen staan.
|Het spoorwegpersoneel heeft zich ook
bij de staking aangesloten. Troepen uit
Sevilla bewaken den weg.
Vóór gedwongen winkelsluiting.
De Kamer van Art>eid voor tie Voe-
dings- ien Genotmitidelien te Amsterdam
heeft een adres aan tien juab verzonden,
waarin zij verklaart:
„dat zij met leedwezen kennis heeft
genomen van het yoorsteL van de raads
leden, de heeren j. ter ,Haar Jr., B. C.
E. Zwart, P, ,W(, Sutorius en Th. Ruys
Gzn., strekkende tot uitrekking van de
verordening op [dc .winkelsluiting;
dat de Kamer niet beslistheid kan con-
staïeeren, dat de verordening op de win
kelsluiting bij de groote groepen van
winkeliers dp bedrijven, die ondier de
Kamer ressorteeren?, meer en meer .aan
waardeering wint;
dat de Kamer nog nimmer qrnstige
klachten over deze verordening jnocih vaan
de zijde der winkeliers, noch van de
zijde der "bedienden omtrent de werking
daarvan 'bereikten;
dat die Katner is gebleken, dat ook het
publiek zich voegde in den toestand en
zonder bezwaar de inkoopen, die het
vóór de invoering van de verordening
op de winkeLsl'Uiting ,na negen uur uced,
nu vóór dien tijd doet, of verzorgt, het
geen heeft geleid tot een economist!
voordeel van de bedrijven en lichamelijk
voordeel voör patroons en bedienden
dat de Kamer ^ich nog veroorlooft
te doen -opmerken, dat het der Kanier
beleend is geworden, dat enkele leden van
den raad het voornemen hebben, een
voorstel- te doen, (die verodenting op dc
winkelsluiting in dier voege te wijzigen,
dai. winkels in voediings- en genotmidde
len zouden worden uitgeschakeld; of air
thans voor deze winkels een later slui
tingsuur, dan thans in de verordening
is bepaald, vast te stellen;
dat de Kamer meent met nadruk er
op te moeten wijzen, dat voor ben der
gelijke Wijziging van de verordening! ner
gens de noodzakelijkheid is gebleken;
dat, waar reeds de Kamer van Arbeid
voor den Kleinhandel te Amsterdam, in
welke Kamer met do atiresseerende Kar
mcf het winkeliers el cm ent een behoor
lijke afspiegeling vindt, bij den raad' aan
dringt op Ongewijzigde handhaving van
de verordemn0', véitóg mag worden nam-
gertmen, dat tde an den b.atsten tijd hier
en daar gehoorde tegenWerpiingcn vree-
Heb ilc het u niet geschreven? Ik
ben soldaat geworden, ik was wanhopig,
daarom ben ik vertrokken en heb ik al
les verlaten. Ik trachtte te vergeten..^
-- Mij?
Het was onmogelijk. Zonder vrees
heb ik mijn plicht volbracht Ik Was dap
per, want ik hechtte geen waarde aan
het leven. Ik heb bevordering gekregerf.
Gij zijt' officier?
Kolonel. Ik worstelde tegen de ge
dachte aan u, dat Was een dwaasheid,
een hopelooze worsteling. O! Thérèse,,
hoe heb ik zoo kunnen dwalen, hoe heb
ik dit hart voor u kunnen sluiten, dat ik
u- met zooveel vreugde zou geschonken
hebben? Ik wilde uwe beeltenis uit mijp
geheugen wisschen, maar zij volgde mij
overal. Zou ik dat hebben gekund? Zou
ik 'dat hebben gewild? Nooit. Liever zorf
ik duizend' dooden gestorven zijn. Mijrf
eenige geluk Was aan u te denken, mij t4
Verdiepen in (mijn herinneringen mij pnzq
beloften, de eed en, die Wij elkaar ge
zworen hebben, te herhalen. Ten slotte
ben ik het er met mijzelf over eens ge
worden, 'dat niets ons mocht scheiden,
dat tie misdaden van anderen de onzen
niet zijn, dat de gebeurtenissen zich heb
ben aaneengeschakeld met een geheim
zinnige macht, waartegen wij niets ver
mogen. Ik heb van mijn opperbevelheb
ber een verlof gekregen en ben hierhefen
selijk overdreven zijn en niet ernstig moe
ten worden opgevat;
dat het der Kamer bekend is, dat het
belang van het oveigroote deel van de
winkeliers ten zeerste gebaat is 'bij de
v 'Ordening, zooals die thans is vast-
cld, en intrekking van of wijzigingen
tie verordening voor die winkeliers
-ten zeer wijde strekking kunnen hebben.
Redenen, waarom tie Kamer er bij den
raad ten sterkste op aandringt, het door
de heeren Ter Haar, Zwart, Sutorius
•en Ruys ingediende voorstel te verwer
pen en met aandrang verzoekt tie ver
ordening op tie Winkelsluiting onverzwakt
te handhaven.
Minister Bosboom en de aanstaande
pensionneeringen.
Men schrijft van welingelichte zijde
aan de „Tel."
In militaire kringen wekt het optreden
van den nieuwen minister van oorlog
groote verbazing, vermengd met ergernis.
De nieuwe titularis toch heeft de gene
raals Jonnet, Bruce, JCleinhens en Fa-
bius, respectievelijk commandanten van
de 2e en 3e divisie, der nieuwe Holland
sche waterlinie en stelling van Amster
dam, voorgeschreven,, dat zij met 1 Nov.
den dienst met pensioen moeten verlaten.
Dit optreden is te meer bevreemdend,
daar ai deze ojjpcrofficieren -een zeer
goeden naam htibbcj, ,en 'dat Hum ontslag
geschied is zoiuk r medeweten of goed
keuring, van den chef van 'den staf, gene
raal Snijders, ,en do twee eersten boven
dien pas ervarin gen ais divisie-com ai anr
darit bij de manoeuvres hebben opgedaan.
Men meent dan pok, dat het minister
Bosboom vooral te doen is geweest om
generaal Snijders te dwarsboomen.
De minister, hoewel geen onbekwaam
officier, heeft de, vooral voor een hoofd
officier, lastige eigenschap, geen incening
naast de zijne te kunnen dulden. Zijn
bijnaam is daarom pok „je $ais tout".
Hoe het zij, kolonel Bosboom, destijds
commandant der veldartillerie in Den
Haag, werd idoor generaal Sn!,tiers niet
benoemd totsous-chef van tien geno-
ralen staf, waarover hij zich zoo gebelgd
toonde, dat hij onutidftdeliijlc zijd ont
slag nam.
Van toen af probeerde hij opvolger
van minister Golljn te worden. Nauwe
lijks was hem dit dan ook gelukt, of de
gepeusiionineerde kolonel [Bosboom liet
zich door tien ministerraad) tot generaal
benoemen en stuurde pen bervengenoem
den generaals hun ontslag thuis. Ook
kolonel de Vries, commandant der 7e
infanteriebrigade, wien door minister Co-
lijir, dus indirect 'door generaal Snijders,
een generaais plaats beloofd was. JJc^e
laatste heeft zich echter gebelgd over liet
onliebbelij'ke optreden slechts 'drie
weken te voren kreeg hij bericht van zijn
ontslag tn niet, zooals de anderen, ge-
liaast oin pensioen te vragen, maar zich
met een request tot de Koningin gewend.
(Over het (heengaan van generaal1 Fabiiup
is reeds veel te doen geweest Inderdaad
was er scherpe oritiek op de manoeuvres
gesneld. Ik smeek het u, unijn lieve, mijn
aangebeden Thérèse, laten wij alles ver
geten. Laten wij uit ons geheugen nikken)
dat verleden, dat ons zooveel leed be*
rokkend heeft, laten wij slechts aan dd
toekomst denken. Laten Wij ons toever
trouwen aan den tijd, die alle wondeojl
heelt, die elk leed verzacht. Wij beiden
gelooven in God, die goed en vergevens
gezind is, die u niet kan veroordeeld
hebben, u}de|(reinste, de fedelsielder wou
wen. Thérèse, vergeef mijl Bemin mij!
Laten wij elkander beminnen.
Maar ik L^min u Jean, ik heb nooit
o'p'gehoudeu u te betninnen.
Een verscheurende hoest belette haar
verder te spreken.
Op( haar lippen vertoonde zich een
rose schuim.
Toen welden er tranen in haar oogen
oipj.
Zij zag haar beminde aan rni'et een blik,
zoo zacht als de teederste liefkoozingj
Met Zwakke stem hernam ze:
Ja, ik bemin u Jean, maar, Wat baat
dat? Het is beter dat ik heenga van dezo
wereld, waarin ik mij sedert nagenoeg
vijf jaren zoo diep rampzalig heb ge
voeld. Het verdriet heeft mij gedood.
(Wordt vervolgd).