18 BUITENLAND. BINNENLAND. Uit Stad en Omgeving. 5e Jaargang No. 1224. Ouiresss QUDB SINGEL 54, E.fE2S23BNL Interc. Telefoon 935. Postbus IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ctagevaflen-TCirekerlng bet GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD toot Lelden 0 eent per week 1.10 per kwartaalbij ome agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco post f 1-30 per kwartaaL Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent Z iterdag October 1013. De. ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ;""P7onden mededeellngen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis vijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine AdvertentlSngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentlën) 1-5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent Iedere regel meer 10 cent Dit nummer bestaat uit DRIE BLADEN en een GEÏLLUS TREERD ZONDAGSBLAD. Jhr. Mr. Victor de Stuers. Over dezen Katholieken veteraan valt einig nieuws meer te zeggen, zoozeer as zijn verdienstelijk leven een open jek, waarin gretig werd gelezen. De onh andigheden brachten trouwens mede, it ieder al eens een blad van dat boek «Sloeg, want om monumenten te be- hermen, kunstwerken tegen verval te ihpeden, wanSmlaak te bestrijden en de fc.oonh.eid te dienen, daartoe was' 't iak noodig vooral toen Holland' op tistiek gebied nog zoo 'smal dacht !t de 'heer de Stuers in 't openbaar ptrad en luide de artistieke 'misstanden, idke zoo welig tierden, hekelde. En hekelen kon hij! Met bijtend sar- isme vermocht hij zijn tegenstanders ontwapenen, bij Welk werk hij zonder anzien des persoons handelde, wijl 't tlang der kunst hero boven alles ter arte ging. Stellig heeft hij zich daarbij rel eens vijanden gemaakt en niet altijd - zijn ambtenaarsk'amer in het departe- lent van Binnenlandsche Zaken bevatte imaangaiande tn'erkwaardige getiuige- assen, welke hij den bezoekers gaarne xpliceerds— niet'altijdl liep alles even vlot an stapel, maar het éinde kroont bij hem eerlijk het werk. Algemeen erkent midn tails zijn juist inzicht, zijn waar oor kei, zijn onmiskenbare verdiensten, wat lorwaar niet weinig ook hieraan te dan- Bis,dat mr.deStuers waar noodig nooit toomde, met persoonlijke opofferin- (m zijn sdhoon doel na te jagen en lieeds met groote onbaatzuchtigheid helt ind van Rembrandt en Jacob van Cam- >en gediend heeft Moge de Zeventigjarige volledig her tellen en nog lang kunnen genieten den, Brtverheffenden aanblik*, welke het in leeds ruimer kring opluiken v,an ware aast 'en van waarheid in d'e kunst Voor leml is. i* Indië. Over 'dit land., hetwelk 'door het eed genootschap De IWjaal Malefijt-Idenburg naar den rand van 'den afgrond Werd [evoerd verkiezingsstijl 1913 over lit land blijven Ide gunstige berichten lanhouden. Zoo moet nu weer het Hbtd. ver- Uaren, dat de memorie van toelichting op de Indische begrooting voor 1914, looals die onlangs bij de Tweede Kamer verd ingediend, wederom een gunstigen lijk geeft op de Indische financiën. Voor den gewonen dienst wordt een voofdee- !g verschil verwacht van f 1.415.386. Bovendien bleek de laatste jaren voort durend, .dat de ramingen, der ontvangsten in belangrijke mate door de uitkomsten werden overtroffen. „De laatste jaren''. Waren toen niet ">e zgn. achterlijke Ghristenen aan 't bewind, zoowel te Buitenzorg als op 't Plein 1 Gelukkig dat de heer idenburg voor- loopig nog op zijn post blijft om zijn verstandig beleid verder door te voeren. ALGEMEEN OVERZICHT. Algemeen wordt verwacht, dat het gis ter door ons vermelde optreden van diefri Duitschen kroonprins in zake de Brunswijksche kwestie geen nieuw uitstel voor de troonsbe klimming van prins Ernst August zal veroorzaken. Het eenige gevolg om dit stelling nemen van den] kroonprins te genover zijn Keizerlijken vader, diie in deze aan den kant zijner eenige dochter en haar gemaal staat, zal ialleen zijn da(t hij nog voor langen tijd ver van het hof zal verwijderd worden gehouden. De „Lok. Anz." irueent toch te we ten, dat teloor deni Pruisischen minister raad goedgevonden is het volgende voor4 stel bij den Brunswijkschen landdag in te dienen. Aangezien prms Ernst August van Brunswijk-Liineburg, zoowel door zijn eed op het vaandel als in zijn brief aan den rijkskanselier waarborgen heeft gef- geven, dat hij de vermeende rechten van zijn vader op Hannover nooit zal laten) gelden, acht de Pruisische rege|ering, in °verleg met de Brunswijksche, een uit drukkelijke verklaring van afstand van den prins ten aanzien van Hanno\er, welke verder gaat dan deze béwijzen van zijn gezindheid, niet noodig. In plaats daarvan moet de prins op den dag van zijn troonsbeklimming in) een plech tige verklaring de grondwet des rijks erkennen, welke dn artikel 6/Uitdrukte ijik bepaalt dat Hannover van Pruisen deel uitmaakt. In dit artikel staat, dat Pruisen in den Bondsraad „met de vroegere stemmen van Hannover, het keurvorstendom Hes sen, Holstein, Nassau en Frankfort" 17 stemmen uitbrengt. In andere goed ingelichte kringenHtwif feit men echter sterk aan de juisthejild1 v,an dit bericht van de „Lokal—Anzei- ger". iHoe het echter zij de geruchten 'blijven loopen dat de laatste toebereidselen voor de troonsbeklimming getroffen worden. IHet Brunswijksche ministerie zal over enkele dagen zijn opwachting gaani m!a- ken bij den ouden hertog van Cumber land te Gmunden, die ten behoeve vaiü zijn'zoon iafstand van deni brunswijkschen troon heeft gedaan. Uit het paleis te Gmunden worden ook tal van kostbare meubelen naar dat te Brunswijk overge bracht. En voor de hertogelijke stallen- te Brunswijk heeft de oude hertog aan Zijn zoon 70 rij- en koetspaarden, ge schonken, die daar tegen het einde van1 de maand zullen aankomen. Frh. von Schale, leider der 'Wielfen- partij in Hannover, is naar BrumsWijk vertrokken om te zorgen dat het fpaleis voor het hertogelijk paar in orde wordt gemaakt. Indien de bondsraad het voorstel van Pruisen goedkeurt, zal de landdag van Brunswijk er van in kennis worden ge steld. De landdag zal daarop in geheime zitting bijeenkomen en den1 prins uitnoo- digen de regeering te aanvaarden, het welk Ernst August met een proclamatie doen zal. r Een kort telegram vermeldde gistiér het vergaan der L 2 jhet nieuwste Zeppel'inluchtschip dat gis ter zijn laatster» proeftocht zoui "doen al vorens aan de marineautoriteiten te wor den overgedragen. Een oifficieele mede- deeling over de ramlp zegt, dat 3 minu ten na de afvaart, op "290 M. hoogte, tusschen de voorstel motorgondel en het omhulsel een vlammenpluim zichtbaar, werd. Twee of drie seconden later stond 't geheele luchtschip in lichte laaie éf\ ontplofte. Tezelfder tijd viel d'4.L 2 -lang zaam met de spits naar beneden, totdat op 40 M. hoogte een tweede ontploffing (vermoedelijk van de benzine) weer klonk. Bij den schok tegen den grond volgde een derde ontploffing; het ge raamte stortte ineen. Een compagnie ge niesoldaten, personeel van het vliegveld liepen toe en ook genejesheeren waren) weldra ter plaatse. Twee mannen, die nog levend bij dé L 2 werden gevonden, zijn weldra storven. Een luitenant werd zwaar ge\- kwetst naar het ziekenhuis vervoerd waar hij gisteravond overleed. De overige 25 man zijn tijdens den val gedood. De oorzaak van de ramjpl wordt tot nu toe gezocht in een ontplof fing in of boven de voorste motorgondelL Onder de slachtoffers van de ramjp yieil L 2 bevinden zich de korvetcomman dant Behnisch, de oberbaurat Neumann, de architect Pietzier, drie technische b&- ambten, allen behoorende .tot de ma rine. Tot de afdeeling luchtvaart defl marine behooren de dooden kapdtein- luitenant Freyer von Trenk, de marine- ingenieurs Hausinann en Von Busch, be nevens twaalf personen, machinisten,, hulpmachinisten -en bootsmansmaten!.. Verder zijn nog gedood kapitein Gluth en twee monteurs van de Zeppiejli'nwerf. De zwaar gewonde, idiie later ook over leed is de luitenant van het Königin Au gusta-regiment Von Beuel. De oorzaak, waarom'zich zoovele men- schen f28) in het luchtschip bevonden,, is, dat het was opgestegen vo-or een hoogtevlucht en daarvoor meer dan ge wone belasting wenschelijk is. Een oog getuige zegt, dat de motoren al dadelijk niet goed werkten, zoodat het vertrek nog een kwartier is uitgesteld om ze na te zien. Statig steeg daarna om kwart over tien de ballon op. "Boven uit de schuitjes stonden de passagiers naar beneden) te wenken. Velen staarden hen na. To-en zag men plotseling een vuurstraal schie ten uit het voorste schuitje. In een oog* wenk was het geheele ;evaarte in rook en vlamimen gehuld. Nog draaiden de luchtschroeven. Op eens een gefsvéldige ontploffing, die de ruiter, tot op 3 K.M. afstands deed trillen. In een omtrek van) 2 K.M. zijn geheele reeksen ruiten ge broken. Menschen, die voor de vensters zaten, werden door de i luchtdruk van hun stoelen geworpen. Eenige aviatebrs, die in de lucht waren, konden ternau wernood hun evenWichLbewaren. In de school te Johannisthal éntstond een' he vige paniek, doordat men aan een aard beving dacht. Toen kwam het geraamte, want meer was er niet van o'/ergr bleven, raar be^ neden. Men zag lichamen er uit vallen. SoirJmige ooggetuigen beweren gillende kreten gehoord te hebben. Onmiddellijk schoot van alle kanten hulp toe. Vlak in de buurt hielden eenige ger njesoldaten oefening. Zij behoorden tot de eersten, die het brandende wrak be reikten. Er was weinig meer te helpen. Eenige slachtoffers werden nog levend te voorschijn gehaald. De ongeiukkigen. leden zoo vrees el ijk, dat zij de helpers smeekten, hen uit hun lijden te verlossen. Vele der helpers werdifen door het gloeiende aluminium gewond. Maar Zij lieten Zich niet ^afschrikken. Zij vertelljen afgrijselijke bijzonderheden van verkool^ de ledematen, 'die zij'in de hand hiiêtyfem bij het aanpakken der onherkenbaar ver minkte lijken. Jntusschen kwam de brand weer "Uit den omtrek en een lange reeks zaeken-automobielen. Zij konden h'pg gebruikt Worden om lijken te vervoeren; deze lagen hedenmiddag in een lange rij in de leege hal van de marinelucht- schepen. Alleen een jong garde-officier, Freiherr Von Beuel, die op zijn verzoek; als gast meegenomen was, is nog levend naar 'het hospitaal' gebracht En nauwelijks was die ramp geschied' of telegrammen meldden twee andere vliegrampen, waarbij drie andere mili taire vliegers zijn omgekomen. Van twee Vliegtuigen beide in den nacht opgeste1- gen is er een gevallen waardoor die twee inzittenden direct gedood werden, het andere moest een noodlanding doen, waarbij een ontploffing het vliegtuig in brand stak, en een der Inzittenden levend yerbrandde terwijl de andere ernstige brandwonden opliep. Wiel een ongeluksdag voor het mili taire Duitschland. GEMENGD. .Uit Rome wordt gemeld, dat de Paus gisteren een 250-tal pelgrims uit Keulen, tegelijk met e,en 3000-tal pel grims uit Midden-Italië op den Doma- sus hof in a ud iëntie ontving. Bij het verschijnen van den H. Vader hi-eveni di'e* pelgrims/een geestdriftig gejuich aan. |D<e( „Schola Gregoriana" Izong onder leiding van mgr. Müller en onder begeleiding! van de Pauselijke kapel een b'e-dle tot O. L. Vrouw voor het welzijn van den Paus. De H. Vader gaf daarop met lui der stemme den Apostolischen Zegen. Het kabinet te iSofia lis d oo r R u s- land gewaarschuwd, Idat indieni Bulgarije in geval van nieuwe verwikke lingen op den Balkan, zich niet onzijdig houdt, Roemenië dezelfde houding ten aanzien van Bulgarije zal aannemen. Te Kon stantinopel loopen wilde geruchten, dat men de voorberei ding van een nieuwe staatsgreep op het spoor gekomen is. Die geruchten wordt voedsel gegeven1 door 'de omstandigheid, dat de chef van de politie en -militaire gouverneur van' Konstantinopel in de laatste dagen herJ haaldelijk conferenties hebben gehad met Talaat bei, den minister van binnenland!* sche zaken. Ook neemt de politie maatre gel-en van voorzorg. "De directies der imljnen van Char- feroiy hebben gisteren e(eji méBedeeling doen aanplakken "Qat de l oon en, van T November af, met 10 procent zuft l'en verminderd worden. Ook de mijndirecties van de Borinage, hebben hetzelfde besluit genomen. De directies der mijnen verklaren, dat) zij dit besluit hebben moeten nemfeïi,, wijl de marktprijs van de fabriekskolen zoo laag is. De prijs van de genomen kolen zal echter niet verminderd worden. De Uranium Stoomvaartmaatschapi- pij deelt mede, dat uit New-York bericht is ontvangen, dat de Hol land sche fa mi lie, waarvan het eene kind zich in Montefiore bevindt, gered en in) New-York is. Het is mevrouw Groen e- veld—de Groot uit den Haag, met drie van haar vier kinderen. Koninklijke besluiten. Blij Kon. besluit is prof. dr. ,W|. |H|. No- lens, lid van den Mijlnraad, aangewezen als voorzitter van dien Raadi en is ,A. S. Talma, oud-minister van "Landbouw,, Nij verheid en fclandel, voor den_ tijd van vier jaren benoemd tot lid van den Mijn- raad is iHj. A. Su Schrijnemakens, hoofd der St. Vincentius-burgen9chooI) te Amster- dam, "benoemd tot ridlder iji de or-de yan Oranje-Nassau; is A. van [Wiarendoip, ontvanger der gemeente 's-Gravendeel, benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau; is aan M. van Wiestrienen eervtfi? ont slag verleend als ieeraar aan de R. JHl B. S. te "Gouda; zijn benoemd tot burgemeester te Put te P. H Leys; te Beek en .Donk Q. Verhaak; te Puttershoek N. A. de Jon- cheere; te Weespercarspel J. C. F. Biletz gemeente-secretaris; te Aardenburg »7 O. Reepmaker van Belle; te Dwingelo-o F. E. BI. van den Biesheuvel Sdhiffer, ge meente-secretaris is benoemd tot (directeur van het post en telegraafkantoor te Oude Tonge J. J. Noteman, thans commies der posterijen en telegrafie 2e kL; is aan A. Overduin eervol ontslag ver leend als burgemeester van IWlestkapelie is de directeur van het post- en tele graafkantoor te Zeist C. Burgersdijk eer- vdi avn zijn tegenwoordig beheer onthe ven zullende hij tijdelijk met een anderen werkkring worden belast; is benoemd tot directeur van het post en telegraafkantoor te Schoonhoven D. Bijlo, thans in gelijke betrekking te Leer dam. Invaliditeitswet. Bij Kon. besluit van 10 Oct. (Stbh no. 388) wordt bepaald: Na de eerste uitbetaling eeoer rente, toegekend krachtens art. 369 o-f 370 der Invaliditeitswet, kan jdoor den directeur van het kantoor der posterijen, alwaar de rente wordt uitbetaald, voor verdere betalingen dier rente als- betaaldag wor den aangewezen een andere werkdag diain Dinsdag. De betaaldag kan daarna niet meer op een anderen werkdag ^vorden gesteld dan met goedvinden van den rentetrekker. i Indien de vastgestelde 'betaaldag valt op Paaschmaandag, Pinkstermaandag^ Hemelvaartsdag, een Kenstdag óf Nieuw jaarsdag, wordt de rente üitbetaald op den daaraan voorafgaan den werkdag. Art. 2. Van den Hoor hem aangewezen betaaldag geeft de directeur van het kan toor der posterijen onmiddellijk schrif telijk kennis aan den rentetreMcer. Een benoeming. Donderdagmiddag had jn den Rotter- damsch-en Raad de benoeming plaats van een genees- en heelkundige bij het Bur gerlijk Armbestuur. Nummer één op de voordracht stond dr. Konipg. v. Nummer twee dr. Dagevos. Met voorbijgaan van den 'eersten voor- gedragene werdi door den raad be noemd...* dr.Dagevos, V Naar aanleiding vaii deze benoeming heeft de „Maasbode" eenige zeer juiste opmerkingen gemaakt, welike wij heb ben opgenomen In ons persoverzicht van heden. c Tweede-Kamer verkiezing. Mr. Paul J. Reimer, te Hilversum, die door ide R. K. kie&vereeniging candidaat was gesteld (in de vacature-Polak Am sterdam III) heeft voor deze candidatuur bedankt De R. K, kiesvereeniging heeft nu candidaat gesteld den heer Dl Kuir oer, voorzitter van den Katholieken Me- taalbewerkersbond, 'behoudens nadiere goedkeuring van het centraal bestuur dier R. K. kiesvereenigingen. LEIDEN, 18 October. Debatingclub. Zooals bekend, hebben eenigen tijd geleden de R. K. vereendgingen de Jonge Garde en de St. Jozetfsgezellenvereenir ging het plan gevormd om in dit Winter seizoen een reeks debatingavonden te organiseeren. Gisteren werd de eerste dezer avonden gehouden in het gebouw van laatstgenoemde vereeniging. Inleider was de voorfltter van de Jonge Garde, de heer G. Molkenboer, die tot onder werp had gekozen „Neutraliteit in het vereenigings- en openbare leven is onbe staanbaar". i De korte, jnaar zakelijke inleiding, rif kelijk geïllustreerd met voorbeelden van zeer recenten 'datum, lokte een aange name en vruchtbare discussie uit. Deze eerste avond is reeds een suoces geweest. Het bestuur dezer debatingclub zal worden gevormd door twee leden van beide genoemde vereenigingen, bijge staan door den IWjeleerw. heer A. J. M. van Meeuwen als geestelijk adviseur. Aan het einde der vergadering deed de voorzitter van de Jonge Garde den leden een aangename mededeeling be treffende 'de zooveel belovende uitvoe ring van „ArtL et Rehgioni!". Elders 'id dit blad is daar meer over Ie 'vinden De le Mitrailleursafdeeling. Hedenmorgen heeft kapitein I. P. J. Verberne voor het Stadhuis aÖiier He lste mitraiheurafdeeliing, welke sinds 1 October hier ter stede in garnizoen Tigt, aan Burgemeester jhr. mr. dr. N. VC|. de Gijselaar gepresenteerd Omstreeks elf uur kwam de eenstö mitrailleurafdeeling, bestaande uit zes stukken, aangereden onder het vrooljjk geschetter der trompetters. Voor het Stadhuis werd' halt gehouden. Op het hooge bordes hadden plaats ge nomen de Burgemeester £n luit-kolonel Ferf, commandant van de afdeeling véld- artillerie alhier. Kapitein Verberne reed daarop voor het bordes van het Raadhuis en sprak met luide stem, zobdat het verre de Breestraat doorklonk, den Burgemeester als volgt toe: „Mijnheer de Burgemeester, het was mij een voorrecht voor eerüge dagen bij de opening van het AUütiair Invalidenhuis getuige te zijn vap de JbeLangelooze wlijze, waarop u en de Jngezetenein. van Leiden medeleven met het leger. Daarom is het dan ook voor mij een nog grootere vreugde, ,dat de lste mitrailleurafdeeling hier geplaatst werd. Ik wensch de le mitrailleurafdée- ling geluk, dat zij hier jn Leiden in garnizoen is gekomen, en u, mijnheer de Burgemeester, breng ik mijn hart- grondigen dank, dat u mij in de gelegen heid hebt gesteld, de le mitrailleurafdee ling aan u te mogen presenteeren. Ik geef u de verzekering, dat het personeel van de le mitrailleurafdeeling mee zal werken, om de goede verstandhouding tusschen burgerij en garnizoen hoog te houden. i Zich daarop tot de afdeeling wendend, riep kapitein Verberne zijn ondeirhoonigeii toe: „Officieren, onderofficieren, koirpor raals en soldaten! Ik noodig, u uit 'tof een hoera! voor den Burgemeester en de burgerij van Leiden!" Aan deze utinoodiging werd vol geest drift gehoor gegeven en luide weerklonk door ide lucht het gejuich der soldaten. De Burgemeester dankte daarop in een kort woord. Daarna weerklonk het commando: „Om te defileeren, voorwaarts in stap", en defileerde de geheele afdeeling voor den Leidschen burgervader. Waarmede deze korte plechtighid, die door véle Leidenaars werd bijgewoond, geëindigd was. Met Stct na 244 zijn verzonden wijzigingen in de statuten van de Ver eeniging tot stichting en instandhouding van eene Christelijke Kweekschool tot opleiding van onderwijzers en onder wijzeressen voor scholen mét den Bijbel alhier. U A -(Bij beschikking van den Minister van Binnenlandsche Zaken is voor het tijdvak van 1 Nov. tot en met 31 Dec. 1914 benoemd tot conservator bij de geolqgie en mineralogie aan de Rijksr universiteit alhier dr. A. Quaas, te Berlijn. j ill De dames M. Saraber en G. N. van der Schenk, beiden alhier, zijn te Amster dam geslaagd voor het examen vrije en orde-oefeningen der gymnastiek. De tooneelvereeniging „Futura" zal waarschijnlijk in Januari een uitf voering geven

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1913 | | pagina 1