ien zetel heroverd.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Be Jaargang
No. 1210.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAOSBLAD voor Leiden 9 cent per week
(0 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, j 1.30 per kwartaal. Franco
post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V9 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Woensdag
1
October
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
lewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte..
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent.
te overwinning van de rechtsidho par-
bij de LeidsiOhe gemeenteraadsver
ing van gisteren is schitterend ge-
st en boven aller verwachting,
ij de vorige verkiezing wefdi van het
iimencijlfer, hetwelk de redlutscihe can-
iten in dit diisftriot behaalden, reeds
verwondering gewag gemaaiikt. En
behaalden, bij! eerste stem mingy
heeren Bosclh, Mulder en Timp er
746, 765 en 707,, bij herstemming
:eniigde de heer Van Tol 810 stemmen
zich, terwijl nuj, e v e n e e m si 'bi ij e e r-
stemming, de heer Pera met niet
der dan 782 stemmen uit de .bus
it.
baarlijk, de coalitie staat in Leiden,,
nals overal elders, wel hecht hoe
een of ander schempblaadje er Ook
en moge sputterenDte Katholieke
:ers hebben de eere-schuld tegenover
anti-revolutionaire bondgenooten op
de en waardige wijize betaald.
ji hoe hebben de andere partijen zich"
deze verkiezing gehoudien?
ooals onze lezers weten, is de con-
tratie als een zeepbelletje in de lucht
logen. De vpjfc.-democraten hebben
afgescheiden van "de andere vrij-
ligew eni hebben hun steuni gegeven
den S. Dl. A. P'.-er. De vrijlzinnige can-
aat mr. De Jong behaalde dan ook
deze stemming niet meer "dan 133
innen. En dat, terwijl er gestemd
rd voor een vrijlzinnige vacature 1 Een
roevend resultaat.
k S. D. A. P.-er; de heer v. "Hemerik,
[het met behulp van de vrijz.-dcmocr.
irengen tot 255 stemmen, terwijl hij
vorige maal, zonder die hulp, '390
mm en behaalde. Ook al geen bemoe-
end resultaat!
let stemmen cijfer van den S. Dt P.-er
Knuttel* hetwelk vier bedraagt, moet
partij zelfs zijn meegevalleni
in nu komen wjj tot de candid atuur
antt-winkels'luiters. Het fiasco, dat
doze candiuaiuur is gemaakt, -jver-
Ugt ons niet om; e enige per-
onJijl 1ce reden, doch om de be-
egelijike wijze, waarop door sTommi-
n (door wie, is. niet bekend)'voor dezen
didaat in het Leidsidhi Dagblad i
lame'i9 gemaakt.. Het verheugt ons,
dat er uit blijkt, dat de 'kiezers zich
op zulk een wijize laten beetnemen,
;^zij zich te hoog achten voor -zulk
gedoe. Den vorigen keer behaalde
ie candidaat .254 stemmen, nu.. '60,
n deplaise de vergadering 'jjn 'de
aanbeurs.
ren slotte een eere-saluut "kan *cie
htsche propagandisten. Zij hebben eer
ihun werk!
)at de uitslag van deze stemming een
iwijizing zij van een algeheelie fcente-
g[ in de ideeën der Leidsche kiezers.
Onze juristen.
n een academiestad verschijnend, mag
;er ook ons blad zich wel mengen in
gedadhtenwisseling, ontstaan door het
dat dezer dagen twee rectoren onzer
iversiteiten, zelf hoogleeraren j,n de
dicijnen, in hunne afsidheidsredevoeri.n-
i weer eens kwamen protesteereu
[en de onbeduidendheid der -„promo-
B op Stellingen", waarmede onze
idee rende juristen hun „doctoraat in
rechten" plegen te verdienen.
We hebben zij 'tdan dat we er
dezer plaatse toen nog geen uiting
i konden geven 't afschaffen der
rplichte proefschriften van meet af aan
treurd'. Natuurlijk >vas onder 't koren
■r vaak mooi gedrukte boekjes ook we]
maar in 't algemeen noopten ze toch
schrijvers, er naarstig voor te zorgen,
ze bij! hun promotie konden instaan
°r wat in hun werkjjle gedrukt stond
een noodzakelijkheid, welke tot bree-
p studie prikkelde dan met een lijistje
"Hingen waaronder soms. waarheden
koeien het geval is.
Intusschen, dat de toestand, zoo .was
'taard als de twee scheidende rectoren
eenden te moeten signaleeren, viel ons
di tegen, vooral ook wijl hun veroor-
fclende woorden tot dusverre onaan-
jVochten bleven. Er schijnt inderdaad
'e reden te zijn om terug te keeren
H den vroegeren "toestand of minstens
betere, meer der wetenschap waar-
Se regeling te treffen.
En dan sluit zich hierbij een ander
punt aan, dat ook ernstige overweging
verdient Het Jdbld. wijst er zeer ad rem
op, dat men onzen toekomstigen juristen
voor het hen wachtende, „toidh meeren-
deels practische werk de practisdie vóór-
oefening onthoudt, van welk gemis zoo
wel de betrokkenen als' de hun toever
touwde justitiabelen jarenlang het ange-
rief ervaren".
Men zou in dit gemis 'kunnen voorzien,
't zij door aan het bestaande academische
onderwijl? zelf eerie practische scholing
te verbande. gelijk b.v, reedis! met onze
media het g'&vsil Sis; fin zekere mate ook
te Delft. Of men kan na 'tverlaten der
Universiteit een paar jaar eryaringeiischen
zooalis voor notarissen, die eerst can
didaat moeten zijln geweest alvorens
de bevoegdheid om als zelfstandig' jurist
op te treden, wordt verleend. Tob gaat
het in Duitsdhland met het referendaris^
en assessors-examen, in J3e!g{fé en Frank
rijk met de stage, ongeveer ook in
Engeland, waar de juriddschfe beroepen
slechts door de voorhoven der praktijk
bereikt kunnen worden.
Dit is inderdaad een hoogst ernstige
quaestie, welke maar niet zoo opeens
op te lossen valt, eerstens wijl het een
ander verschiet opent voor de vele juri
dische studenten, die er hun studietijd
door verlengd' zouden zien, tweedens wijil
het moeilijk zou kunnen blijken', die velen
aan practisiche oefeningen te helpen.
Thans oefenen zijl zich vaak „pro Deo"
of komen heelemaat niet tot .oefenen,
wijl het veelbegeerde, maar soms de
beide rectoren zeiden het makkelijk
behaalde praedicaat „Mr." hen de deur
voor een levenspositie opende.
Maar al is de quaestie moeilijk, xzij
moet niettemin onder 'toog gezien...t
En indien de oplossing er toe mocht
leiden, dat wat minder jongelui „irnaar
in de rechten" gingen studeeren, omclat
ijhet hun wat moeilijker werd' gemaakt,
dan Zbuiden we zulks noch voor die
jongelui zelf, noch voor den stand der
juristen in 't algemeen een ramp achten.
Integendeel
ALGEMEEN OVERZICHT.
Niét veel vertro.uwenswaard nieuws
komt er binnen, over den Albaneeschen
opstand die weliswaar van Servische zij
de bijna onderdrukt wordt geheeten,
doch waarover van den kant der tegen
partij voor dezen gunstige berichten ko
men. Hoe het zij, Servië zou het wel
aangenaam vinden omtrent Issa Bole-
tinats die hun de handen vol werk geeft
eenzelfde bericht te kunnen geven als er
iuit Tanger komt over
El Hiba
Deze bekende opstandelingenaanvoer
der, de aartsvijand der Franschen moet
n.l. in Marokko overleden zijn. Dit be
richt is weliswaar nog niet officieel be
vestigd doch als het waarheid bevat, heb
ben dè Zu,id-Marokkaansche opstandi-
'lingen hun bekwaamsten aanvoerder ver-
doren. Reeds voor mieer idan 10 jaar dook
deze El Hiba el Malainin als „groote
heilige" op in het uiterste Zuiden van
Marokko, in het Spaansche gebied Rio
del Oro. Ook zijn vader was steeds een
verbitterd vijand der Franschen geweest
en had hen met zijn Derwische benden
in de bezittingen in Senegambië lastig
gevallen. Toen de Franschen Casablan
ca veroverden, organiseerde deze een
kruistocht tegen de "Franschen en leidde
den opstand in Sjanja.
Tijdens de Agadir-kwestie verwekte
El Hiba onder de Kaids in het Zuiden
een heftige beweging.
Toen ten slotte de Franschen aanstal
ten maakten om ook in het Zuiden van
Marokko vasten voet te kragen, verga
ten 'de Kaids hun onderlinge twisten en
•vereenigden 'zich onder aanvoering van
El 'Hibax die als tegen-sultan v,an Mulai
Hafid uitgeroepen werd.
Ook 'gelukte het El- Hiba den Fran
schen in de omgeving van Marakesch
ernstigen tegenstand te bieden en Taru-
dant herhaaldelijk te bedreigen. In de
laatste maanden heeft men echter niet
veel meer ven'hem gehoord, behalve dat
'zijn 'tegenstand volkomen was gebroken.
Zondag eerst meldde een telegram',
dat de aanhangers van El Hiba op den
16den Sept. door de kaids van Tarudant
'verslagen Waren. Zooals van zélf spreekt
verspreidt 'zich, bij de berichten over zijn
dood, zooals dat bij den dood van alle
Oostersche 'grootheden gebeurt, het ge
rucht, 'dat hij vergiftigd is.
Vrijmetselaars in een klooster
is het allernieuwste wat Frankrijk te
zien geeft De „Univers" schrijft daar
over het volgende:
.Het is een Wonderlijke geschiedenis.
Zij verdiende geïllustreerd te worden en
als prentenboek in millioenen exemplaren
te worden verspreid.
In een enkel voorbeeld en onder een
felle 'belichting kan men er 'de gèheele
ontwikkeling in zien vari een, formeele
roofpartij, gedaan volgens alle wettelijke
bepalingen, op gezag van het parlement
en met machtiging van de rechtbank.
Die geschiedenis is aldus weef te geven
le tooneeL Die leekenstaat maakt zich
door diefstal meester van een klooster,
tot een congregatie behoorend.
2e. .tooneeL Die staat verkoopt het
gestolen klooster.
3e tooneeL Een Jood koopt het.
4e tooneeL De jood verkoopt het met
een overwinstje aan de vrijmetselaars.
5e tooneeL 'De yrijmètselaars richten
zich in het klooster in.
Gagn wij nu de geschiedenis in bij
zonderheden even na.
•De congregatie van de religious en van
St. Antonius. van Padua bezat in de rue
de Puteaux een prachtig klooster, dat
behalve verschillende gebouwen ook een
kapel en een prachtige crypte bevatte.
Krachtens de scheidingswet legde de
staat de hand' op dat klooster en dreef er
de bezitters uit
Luuiil&oui: vid isSacCF z.iUi us ge
bouwen weer te verkoopen. H;iji richtte
zich tot zijn handlanger en medeplichtige
Duez, op het oogenblik „en vïllégiature"
te... .Cayenne. ,Duez liquideerde.
'Het klooster had de congregatie vao
St Antonius van Padua 1.400.000 francs
gekost. Het werd door Dtuez Verkocht
voor 350.000 francs.
Wie was de kooper? Een Jood, mij'n-
heer Bernheim.
Dat alles is gewoon. Telkens als
krachtens de scheidingswet z.g^ „open
bare goederen" verkocht moesten wor
den, werd een Jood bereid gevonden ze
tegen lagen prijisi te koopen om ze met
een overwinst te verkoopen.
Dat deed ook Bernheim. Het kloos
ter, voor 350.000 francs .gekocht, Ver
kocht hij voor 400.000 francs^
Wat, maar 50.000 francs overwinst?
Ja, het sommetje is'niet te versmaden.
Maar Bernheim kon zijn prijs ook niet
hooger stellen met het oog op de per
soon van den kooper.
Want de kooper voor 400.000 francs
was niemand anders dan de groot-loge
van Frankrijk.
Dat is de vrijmetselaars-looping-the-
loop. De vrijmetselaars waren begonnen
in de Kamer de wet te doen aannemen,
waardoor de congregatie van St. Anto
nius beroofd werdi van haar klooster en
zij eindigen met 'het klooster in beslag
te nemen.
'Dat is niet alles. Er zijln inbrekers,
die niet alleen ziahi meester maken -van
de voorwerpen, die hun hebzucht gaande
maken, maar die de vertreden waar zijl
oogenblikkelijlk meester zijn, bevuilen.
Zoo doen ook de vrijmetselaars van
de groot-loge van 'Frankrijk. Zij gaan zich
in het oude klooster van St. Antonius
installeeren, en dat is al een zekere daad
van cynisme. Maar zij doen ook meer.
In de kapel gaan zij hun bijeenkomsten
houden en in de crypte hun ritueele ce
remonies'.
Hebben wij geen gelijk van een „mo
del-operatie" te spreken. De staatsroof,
de liquidatie door Duez, de koop door
den Jood, die met de vrijmetselaars kon
kelt en ten slotte een schandelijke daad
van vrijmetselaars-sadisme. A^68 vindt
men bijeen.
Men moet aan die geschiedenis 'blij
ven denken en ze aan de kinderen lee-
ren."
Nog in het laatst der maand wordt
melding gemaakt van de steeds beruchte
Septemberstormen 'die nu met
zwaar weer en overstroomingen
geteisterd hebben Spanje en Frankrijk,
terwijl ook uit Konstantinopel noodbe-
richten 'komen. Door hevige stortbuien
die daar gisternacht zijn gevallen, zijn
Therapia, Boejoek Deere en Sari Jaar
(de Voorsteden van den Bosporus) over
stroomd. 'Het water Idrongjde houten hui
zen binnen. Stukken van huizen, daken
en meubelen drijven op den Bospörus
rond. Er zijn verscheiden dooden; men
spreekt van een honderdtal slachtoffers.
De schade is zeer groot. Ook de ooste
lijke oever is op verscheiden punten
overstroomd.
Terzelfder tijd heeft te Cerbère een
hevig onweder, gepaard gaande met;
overstroomingen, gewoed. Op het markt
plein zijn drie menschen door den blik
sem gedood. In verscheidene huizen is
brand ontstaan. Zeven menschen worden
vermist en er zijn veel gewonden. Naar
latere opgaven van de prefectuur zijn
er 14 dooden en 3 [gewonden. De spoor
verbinding is verbroken.
Tengevolge van de zeer hevige regens
zijn drie treinen onderweg tusschen Cer
bère en Banyulo blijven steken. Drie wa
gons zijn ontspoord. Persoonlijke onge
lukken zijn niet voorgekomen.
Ook over geheel Spanje heeft het hard,
geregend. Verscheidene streken van Ai-
meria zijn overstroomd.
De spoorwegverbinden in Zuid-Spanje
moeten op verscheidene plaatsen ver
broken zijn.
Te Saragossa is een trein ontspoord.
Een sneltrein naar Madrid kon bij San
Vincente niet verder. Te Barcelona zijn
twee dooden. Reizigers wit Valencia dee-
len mede dat de oogst op het grootste
jgedeelte van het traject Valencia-Barce
lona vernield is.
In Catalonië staat het spoorwegver
keer geheel stil.
GEMENGD.
De Italiaan sche Kamer is
ontbonden en nieuwe verkiezingen
zijn tegen 26 October uitgeschreven.
Het kon. besluip waarbij de Kamer
wordt ontbonden, overweegt, "dat uït de
nieuwe kieswet de noodzakelijkheid van
een algemeene verkiezing voortvloeit,
opdat de Kamer alle burgers, wien deze
wet het recht verleent om deel te nemen
aan het politieke leven, vertegenwoor-
dige.
De nieuwe kiezerslijsten kennen kies
recht toe aan 8,672,249 burgers, dat is
een toeneming van het aantal kiezers met
5,352,349.
De nie,uwe wet, die een vrij ruime ver
goeding aan afgevaardigden toekent,,
maakt het mogelijk die uit alle volks
klassen te kiezen.
De Porte heeft een nota aan de
mogendheden gericht ten betooge, dat
de Egïsche eilanden bij de kust
van Klein-Azië onmisbaar zijn voor de
bescherming der Turksche kusten. Daar
om moeten de aanspraken van Grieken
land "op deze eilanden worden afgewe
zen.
Naar verluidt, zal de strijd over,
IHome Rule worden bijgelegd in de
zen vorm, dat het ministerie er in toe
stemt Ulster van het Iersche zelfbestuur
luit te zonderen. De Ulsterianen zouden
dan hun verzet laten waren.
De Polen, Westelijk van de Elbe,
gaan, volgens de Duitsche bladen, een
congres houdeneen commissie moet
reeds met de voorbereiding belast zijn.
Dit congres zal echter in het buiten
land plaats hebben, waarschijnlijk inl
Holland, daar, zooals men weet, een
'artikel in de rijks-vereenigingswet, het
gebruik der Duitsche taal voor publieke
vergaderingen als verplichtend voor
schrijft en er dus in Duitschland niet in
het Poolsch vergaderd" worden mag.
Tweede Kamer.
'P'e Tweede Kamer Is in openbare ver
gadering bijeengeroepen tegen a.s» Vrij
dag, ides namiddags te half twee.
In die vergadering zal de vqprzitter
namens de icentrale commissie nadere
regeling van werkzaamheden voorstellen.
Ambulance Dokter van Tienhoven.
Or. van Tienhoven, thans mef zjjlne
geheele ambulance op de terugreis,
schrijft ons het volgende:
Meer en meer naderde de dag van
ons vertrek ,daar ons aantal patiënten
tot 60 'geslonken was, en werd er be
sloten om 25 September te vertrekken.
;D(e laatste dagen gaven natuurlijk veel
drukte en werk. Wie moesten onze pa
tiënten overdragen aan onzen, opvolger,
een Servisch chirurg, die uit den oorlog]
teruggekomen was.
lW,e moesten alles in p alk en en Inventa-
riseeren en daarbij zou ik onzen opvolger
les geven in het maken van Röntgenf
photographieën, daar besloten was het
Röntgen-apparaat daar te laten.
Een zeer aangename attentie werd oris
bereid door den gemeenteraad van W^l-
jewo, als belooning van de moeite, die
we ons gegeven hebben voor "de inwo
ners van de stad en omgeving, om Nhun
geneeskundigen bijstand en zoo* noodig
ook verpleging te geven, toen de 'dok
toren van iWjaljqwo allen weg waren.
In het Grand-Hotel werden we, allen
aan een groot en schitterend banket ge-
noodigd. Dat daar veel gespeecht is, be
hoef ik niet te beschrijven. JJiet eenige
wat ik wil vermelden, is, dat men van
mij een halven Serviër heeft willen ma
ken, door eene benoeming tot eereburger
van Waljewo. t
Dat het een geanimeerd banket was,
laat zich begrijpen, daar we noode om
2 uur naar huis gingen.
Bij ons vertrek van Waljewo ^mor
gens om 6 uur waren een massa men
schen op het station aanwezig,om ons
uitgeleide te doen. i
Twee dagen blijven wij in Belgrado en
komen dan via Budapest, Weenen en
Berlijn naar huis, en hopen Zaterdag
4 October in 'Holland aan te; komen.
Nu al een kentering.
Gisteren heeft te Middel burg de stem
ming plaats gehad voor twee leden van
de Prov. Staten van Zeeland. Een vaca
ture was ontstaan door het overlijden
van den heer H- P. den Bouwmeester,
vrijiz.-dem. (aftr. 1919), de andere door
het bedanken van den heer S» Louwerse,
anti-rev. (aftr. 1916),.
jHetgeen thans overal in den lande te
constateeren valt, treedt ook bijj deze
verkiezing duidelijk aan het Licht, n.l. de
kentering in de publieke opinie der kie
zers, die bij! de algemeene verkiezingen
onder allerlei valsohe leuzen waren op
gezweept, doch thans» nu de gemoederen
zijn tot bedaren gekomen, hun verstand
wederom gelegenheid laten om1 normaal
te functionneeren. Immers, gisteren rijn
bij eerste stemming itwee leden $er
rechterzijde gekozen en wél met flinke
cijfers. v"
Na de algemeene verkiezingen en "de
na-verkiezingen hadden zitting in, de Sta
ten 20 rechts dhe leden, 1 lid der Volks-
Wilpartij (v. Dalsuin) en 21 linksche leden.
De heer van Dalsum gaf spoedig blijk bij
de linkerpartijën \huis te hooren.
Thans is er een vacature in het district
Z'ierikzee tengevolge van het overlijden
van den heer J. H^ G, Heijlse, lib."
(aftr. 1919).
Door de stemming van gisteren is de
stand inu: 21 rechts, 19 links, 1 lid der
Volkswilpartij en 1 vrijzinnige vacature.
Hoe ook de uitslag in £ierikzee eerst
daags valt de rechterpartijen hebben
hier eveneens een goede kans de
linkerpartijen met den steun van notaris
van Dalsum zijln de Leilding, de meerder
heid kwijlt. Dit is het mooie resultaat der
gisteren gehouden stemming.
Do cijfers .van de gisteren Je Middel
burg gehouden stemming zijln als volgt:
Voor de vacature-den Bouwmeester
(vrijz., aftr. 1919) werden uitgebracht
4666 geldige stemmen; hiervan verkregen
de heeren jlir. H. A. van Doorn te
Veere (vrijiz.) 1819, P. K. Peerlkamp
(S. D. A. P.) 434 en H. R. Struve (A.R.)
2383 stemmen, zoodat gekozen is de heer
Struve.
Voor de vacature, ontstaan door het
bedanken van den heer S. Louwerse
(A.R., aftr. 1916), werden uitgebracht
4650 geldige stemmen. Hiervan verkregen
de heeren mr. J. J. Heijlse £vrijz.) 1837,
'WL Melis (A.R.) 2392 en U Onderdijk
(S. D. A. R.) 421 stemmen, zoodat ge
kozen is de heer Melis. (MsbcL)
„Schijn bedriegt".
Men sdhrijlft aan de „Msbd.":
D'e Minister van Waterstaat hepft den
Directeur-Generaal der Posterijen opge
dragen aan het personeel kenbaar te
maken, (dat voortaan in personeelzaken de
godsdienstige gezindte geheel buiten be
schouwing zat worden gelaten.
De bekende circulaires, welke op last
van minister Regout waren uitgevaardigd
en waarmee bedoeld werd een einde te
maken aan alle achteruitstelling van
Roomsch-Katholieken, zijn ingetrokken.
