Gemengd Nieuws.
Grondwetsherziening om te komen tot
algemeen kiesrecht en wegneming van'
dc belemmeringen voor vrouwenkies
recht.
En voor velen zal de kracht van het
kabinet in de eerste plaats gelegen zijn
in het feit, dat deze belofte zoo duidelijk
wordt afgelegd.
Eveneens de Nieuwe Courant.
Deze zegt n.l.
Strekt de paragraaf betreffende de
grondwetsherziening ter voldoening aan
den wensch der linkerzijde, welke aan de
rechtsche meerderheid bij d|e jongste ver
kiezingen een einde maakte, over de
ministerieele plannen met het andere
groote onderwerp, het staatspensioen of
liever de ouderdoms-voorziening, blijft
nog .een sluier hangen. 1 v
Een wetsontwerp zal worden inge
diend tot het kosteloos verleencn. van
ouderdomsrenteaan behoeftige zeven
tigjarigen die gedurende zekeren termijn,
geen bedeeling genoten. Dat is de ge-
lachte van de Deetisëhe staatspensiouec*
ring, geënt op tiet beginsel der gedwon-v
geil oudeidpmsVerzekering. Een uitwer
king van het bekende amendement
Drucker-Borgeslus-Tydeman op de wet
van minister Talma maar waarbij wij
de voorwaarde van het goede levensge
drag missen. Is het hier aangekondigde
wetsontwerp nu bedoeld als een over
gangsmaatregel die vervalt wanneer de,
Invaliditeitswet over drie jaren in Wer-'
king (treedt? Of zalfde Invaliditeitswet in
dien tusschentijd worden herzien, aldus
dat ook haar werking £ich, wat de ouder-*
domsrente betreft, niet slechts tot werk
lieden bepaalt maar tot „behoeftige ze
ventigjarigen" uitstrekt? Zal het dus
daarna algemeene dwangverzekering met
vrijstcllingenvan premiebetaling voor de
zeer lage inkomens zijn, en wordt de
vrijwillige verzekering volkomen opge
offerd? Kan men een uitbreiding van
üe wet Talma, als hier verondersteld,
«echter wel verstaan onder de „vereen-»
voudlging" der Invaliditeitswet, die in
de volgende zinsnede van de Troonrede
wordt aangekondigd? De -nieuwe mi
nister van Landbouw heeft ons op het
critieke punt van zijn optreden heden]
niet veel wijzer gemaakt dan we gisteren
waren.
Het Vaderland is blijkbaar bang,
dat wij vun de commissie voor regeling
van on9 bijzonder onderwijs te veel zou
den verwachten en zegt dan:
Tiet gedeelte aangaande "het onderwijs
kan niet vreemd klinken voor hen, die
zicll'den inhoud he/innüren van een an.-
dere nota, n.l. die welke door den tegen
woordige» premier met de heeren Van
Doorn, Druckei, Van der Fettz, Qppeu-
heim en Tvd'urtaYi werd ingediend bij
het rapport der Staatscommissie tot her
ziening der Grondwet-, door het vori
ge Kabinet ingesteld. Daarin wordt be
toogd, dat, waar het bestaande onder
wijsartikel van de Grondwet bij de op
dracht aan de overheid van het onderwijs
als Staatstaak, de operibate school aan
wijst om zich van die taak te kwijten, hef
op ruime schaal subsidieeren van bijzon
dere scholen uit 's Rijks, kas, feitelijk in
strijd is met de Grondwet. De ondertee
kenaars der nota vonden het noodig de
Grondwet in overeenstemming te bren
gen met de practijk, doch verzetten zich
tevens mét klem tegen het voorstel der
Grondwetscommissie, dat later in hoofd
zaak door de vorige Regeering is over
genomen, (bijzondere school regel, open
bare sehool uiizondering). In plaats
daarvan werd door hen voorgesteld een
formule, waarvan een der voornaamste
onderdeden was, dat nergens de gele
genheid zou ontbreken om aan dc kin
deren openbaar lager onderwijs te doem
geven, terWijl er in bepaald werd, dat
de voorwaarden, waarop aan bijzondere
scholen geldelijke bijdragen uit 's lands
kas zouden kunnen worden gegeven, bij
de wet zouden worden geregeld.
STATEN-GENERAAL.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 16 Septem'b.
De Griffier doet voorlezing van
het Kon. besluit van benoeming tot voor
zitter der Eerste Kamer voor het zitting
jaar 1913-1914 van den heer J. E. N.
baron Schimmelpenninck van der Oye.
Is ingekomen een schrijven van den
heer H. Barge, gedateerd Coblenz 9
September, waarin deze mededeelt, dat
aangezien zijn privaat belang hem nood
zaakt, geregeld eenigen tijd iii het bui
tenland te vertoeven, en hij daardoor
niet in de gelegenheid is de zittingen
der Kamer geregeld bij te wonen, hij zich
verplicht acht, ontslag te nemen als lid
der Kamer.
Na de gewone formaliteiten worden
de nieuwgCkozen leckn geïnstalleerd!.
Het zijn de heeren van den Biesen, Re-
gout, Reekers, 't Hooft, van Wassenaar
van Rosande, van den Bergh, Kuvper.
van Nierop, Staal, van Houten, Fokker
van Kol, Franssen, Zijlma, Michiels van
Kessenich en Drueker.
De Voorzitter zegt ongeveer het
volgende: Mijne heeren! Op voordracht
van Z.Exc. den Minister van Binnen-
lan'dsche Zaken werd ik door het hooge
vertrouwen van H. M. de Koningin we
derom geroepen Uwe met deze ope
ningszitting aangevangen vergaderingen
te leiden. In onze Kamer zijn als uit
vloeisel van het grondwettelijk perio
diek aftreden harer leden weder vele
mutatiën gebracht. Veteranen gingen
heen, nieuwe krachten zijn haar toege
voegd. Maar ook in haar nieuwe sa
menstelling zal de Kamer, naar ik ver
trouw, hare roeping bewust blijven en
kalm, rustig, doch met gepaste voortva
rendheid de haar voorgelegde wetsont
werpen toetsen aan hét belang van het
volk, daarbij bedenkende, als zij zich
daarmede, kan vereenigen, dat zulk? ze
ker bevorderlijk is aan een goede en
vlugge afdoening van zaken, en als ze
dit niet kan doen, bedenkende (fat op
positie zonder dat daaraan toegevoegd'
worde het woord „loyaal", hier niet
denkbaar is. Ik vertrouw dat in de Ka
mer zal blijven heerschen een kalme at-
mospheer, waarbij men over en weder
elkander rustig aanhoort, niet naar inter-
ne drijfveeren vragend, maar het hoofd
koel houdend, al is het hart vaak warm.
De Kamer ondergaat voortdurend ver
andering. Van de 50 leden die van de
Kamer deel uitmaakten toen ik in 1902
voor het eerst als voorzitter optrad, zijn
nog slechts 10 over; maar de wijze waar
op de Kamer haren voorzitter steeds
hielp gveft mij het vertrouwen dat zij
zulks ook ditmaal weder zal doen. Ik
heb gezegd. (Applaus).
De Voorzitter stelt voor, de
Troonrede met een Adres van Antwoord!
te beantwoorden. Conform besloten.
"De Kamer gaat over tot het trekken
der afdeelingen en begeeft zich daarop
in de afdeelingen ter benoeming van
voorzitters, ondervoorzitters eir leden dfe;r
commissie van redactievan het adres
van antwoord.
De Voorzitter noodigt de leden
der commissie van redactie uit, heden
ochtend 11 uur (met liem bijeen te komen.
Hij verdaagt de vergadering tot heden
2 uur en stelt voor, oo~k Donderdag
openbare vergadering 'te houden ter ver
kiezing van twee leden der Huishoude
lijke commissie en van 3 leden der ge
mengde commissie voorde stenographic.
Conform besloten.
Dé vergadering Wordt gesloten.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 16 Sept.,
Om drie uur kwam de Tweede Kamer
in gewone zitting Jbjjeen onder presi
dium van den heer Lieftinck, als oudste
lid in jaren.
Deze qpent de vergadering en zegt
daarbij ongeveer het volgende:
Als oudste i n jaren open ik ^eze ver
gadering en zij het mij vergund een kort
woord tot u te spreken.
Pe Kamer is veranderd, in vele cupziich-
ten veranderd.
Het zou niet hoffelijk van mij rijn. en
ook niet hatelijk, wanneer ik niet den
nieuwgekozen leden een woord van. wel
kom toevoegde. Mijne heeren, gij zijt
door het vertrouwen der kiezers hier
geroepen. Ge komt hier met uw idealen
ten aanzien van hetgeen de belangen des
volks eisichen. Behoudt die ideaien als
gij kunt (gelach). Ge hebt ze hier zeer
noodig. Zoodef idealen toch zou de ar
beid niet steeds de nbodige opgewekt
heid vinden.
Ik heet u welkom. Gij* zult doen wal
gij in het belang aicht van het volk.
Maar nu ook een woord van» afscheid
tot hen, die niet meer op deze .plaats
zijn teruggekeerd. Mogen wij hen geden
ken met een gevoel van, erkentelijkheid
voor den arbeid, dien zij hebben verricht
Wij, anderen, die reeds vroeger lid
waren en reeds vroeger werkten, zullen
ook pogen wederom datgene ie dioenA
wat in onze .macht staat tot heil van het
land.
De jongste verkiezing is zooals wel
verwacht werd voorafgegaan door een
groote, machtige werking in het land.
Er is veel gedebatteerd en gtdiscussir
eerd, er is bi] deze stembus zelfs gebe
den! Moge veel daarvan dan ook reeds
gedisconteerd geacht worden, wanneer
straks de debatten over de begrooting
aanvangen.
We zijn straks vergaderd geweest als
leden van de Staten-Generaal en hebben
wedefom de woorden gehoord van de
Koningin, die rich als steeds gedroeg als
echt constitutioneele Vorstin, en bewees,
hoe het eahte Oranjebloed ook de telg,
die nu regeert, doorstroo.mt.
En als we nu morgen weer vereenigd
zijn en ieder zal hdbben. verklaard, dat
hij niets heeft beloofd of gegeven óm
tot lid der Staten-Generaal te worden
benoemd en ieder de Grondwet bezwo
ren zal hebben, dan, staan we hier als
mannen met reine handen, van zuiver
verleden en goeden naam, mannen dus,
van wie goed werk mag worden ver
wacht .Laten wij ons best doen, opdat
van ons werk zal worden getuigd, dat het
strekte tot heij, voorspoed en zegen voor
het volk.
Luide bravo^s volgen op 'de rede.
De voorzitter benoemt daarna de drie
^commissies voor het onderzoek "der ge
loofsbrieven en stelt voorlieden, om één
uur te vergaderen, o.a. fot het opmaken
van een nominatie van drie leden voor
de presidentskeuze.
Conform wordt besloten, waarna de
vergadering uiteengaat.
Intrekking Zuiderzee-ontwerp.
KracMens machtiging van H. M. de
Koningin, hebben de Ministers van Wa
terstaat, van Landbouw, Nijverheid >en
Handel en van Financiën aan de Tweed,e
Kamer medegedeeld, dat het bij Konin
klijke Boodschap van 4 November 1907
aan de Kamer Ifer overweging aange
boden wetsontwerp tot aanleg van een
gedeelte van de afsluiting der Zuiderzee
en indijking en droogmaking van de Wie-
nmgermeer wordt ingetrokken.
Een opzietiwekkende aanhou
ding. Die Leeuw. Ct. medt Zater
dag zijn onder politiegeleide van Roer
mond naar Leeuwarden overgebracht «een
lieer en dame uit de hoogste kringenDe
dame is een Hollandsdie yan afkomst
en gehuwd met qen Ainerikaaniscben di
plomaat. Zij waren in Üe buurt yam Roer
mond aangehouden op verzoek, in ver
band met den inkoop van antiquiteiten
bij een handelaar te Leeuwarden. Aan 't
station w^s aanwezig een celwagen, be
stemd voor hun vervoer, waarin zij wei
gerden plaats te nemen. Zij gingen daar
op te voet naar 't politiebureau, hetgeen
veel bekijks uitlokte en heel wat wien-
scli.en op de been bracht.
Nadat de beide personen door edn
commissaris van politie en justitie waren
gehoord, zijn rij later >veer qp vrije voe
ten gesteld. Zij zijn vermoedelijk nfiar
Parijs vertrokken in gezelschap van twee
andere iieeren, die Zaterdagavond npjg te
Leeuwarden waren aangekomen om pen
zoo noodig ter zijde te s taan. i
De dame was zeer kostbaar gekleed>e)n
droeg oau parels van buitengewone af
meting.
Het Leeuw. NwSbl. meldt omtren^<jit
geval
De heer en mevrouw hij een Ameri
kaan, zij: een Hollamdsche van adellijke
Haagsche familie bereisden in een
auto ons land. Bij hun verblijf te Leeuw
arden kochten zij bij een .antiquair voot
een duizend gulden oudheden, welke naar
een opgegeven adres moesten worden
verzonden. Een enkel dingetje ter waarde
van 'n gulden of twintig stak de heer in
zijn zak onder het zeggen „Put tt on my
bill" (zet het op mijn rekening'.)
Door eeh niet hoorem of piet verstaan
de Hollandsch sprekende mevrouw
deed de overige inkoopen verzuitude
de verkooper dit, en eerst na het ver
trek van den heer ern de dame werd 't
bewuste voorwerp vermist. Direct werd
aan diefstal en oplichting gedacht, aan
gifte bij de politie vplgde, en daar het
echtpaar reeds weer de stad verlaten
had, moest de politie tott opsporing last
geven.
Zaterdag nu werden de heer en dame
te Roermond aangehouden. Ze moeten
vreemd opgezien hebben ,toen ze hoor
den onder welke verdenking, ze stonden,
en waarom hun oVerbrenging naar
Leeuwarden noodig geacht werd. Ze stel
den direct liet Amerikaansche gezapt-
schap met het gebeurde in kennis, dat
direct maatregelen trof om liet misver
stand, dat hier klaarblijkelijk schuilde,
zoo spoedig mogelijk op te helderen.
Op het politiebureau had eerst een
verhoor plaats door den commissaris van
politie. Later kwam de justitie. De kla
ger, de antiquair, werd eveneens op hët
politiebureau ontboden.
Het verhoor moet niet alleen geen be
wijs van schuld tegen de verdachten"
hebben geleverd, doch, tot een volkomen)
rehabilitatie hebben geleid.
VDiarrh ee. In den pacht van Za
terdag op Zondag zijn een 100 soldaten
van het garnizoen te Midelburg gekweld
door diarrhee. Van dezen hebben een vijf
tig zich gisterenmorgen ziek gemeld, al
waren toen de verschijnselen reeds zeer
verminderd.
Men vermoedt b'ior met een geval van
vergiftiging tengevolge van 'het gebruik
van Argentijinsch vleesch te doen te heb
ben, al is dit manlijk uit te maken, daar
van het vleesch, dat Zaterdag gebruik*
is, niets is overgeschoten. Het midag-
maal had dien dag behalve uit vLeewdr en
vet, bestaan uit aardappelen en woi>
tel.tjes, aan het gebruik waarvan, men
de verschijnselen niei toe ftan schrijven
Bij soldaten die niet in de kazer»e he-
ben gegeten, hebben rich geen yerschüjn-
selen voorgedaan, wel bij. eenigen ,die
geen vleesch, doch wel vet gebruikt
hadden.
De toestand van alle patiënten is gun
stig, zoodat er geenerlei reden voor on
gerustheid bestaat. M. Ct.
Instorting. Op d'e Nn.Z. Voor
burgwal te Amsterdam zijn gisterennacht
plotseling eenige ramen van perceel 183
gesprongen, zondier dat men er onmid
dellijk een oorzaak van kop aanwijzen
Eenige oogenblikken later onstonden
echter scheuren in den voorgevel en wer
den de vensters ontzet. Het huis werd in
allerijl ontruimd door degenen, die zich
er in bevonden, omdat men een instorting
vreesde. De werking in de muren en de
fundamenten was vermoedelijk het ge
volg jhieryairi, dat er geheid is'naast dit
pand.
Overreden. Gisteravond is op
het. spoorwegemplacement te Els't over
reden de rangeerder P. v. B. De-man
werd gedood. Hij laat een vrouw met
zeven kinderen achter.
Over boord. Gisterenmorgen is,
naar de D. Ct. meldt, bij het lossen van
balken van de boot Levensau in de Kalk-
haven te Dordrecht de sjouwerman A,
v. E. over boord geslagen en verdronken.
Hij Iaat een vrouw en zeyeni kinderen
achter. i
Bedwelmd. - Een man werkzaam
bij het gemeente electriri(teitsbedrijf in
Den Haag, is bij het schoonmaken van
een ketel bedwelmd geraakt en kort
daarna overleden.
Ingebroken. Te Baarn is giste*
ren in de vroegte ingebroken in tweei
villa's aan de Heemstralaan, In beide
huizen werd heel wat schade aangericht
aan verschillende meubelen), en uit een
der villa's wordt een klein bedrag aan
geld vermist. De inbreker, die op Iheeter-
daad door een huisknecht werd betrapt,
wist te ontkomen.
Branden. Te Moerstraten onder
Wouw (N.-Br.) is gisteravond de boen-
derij yan Damen geheel afgebrand. Oor
zaak onbekend. Verzekering dekt de
schade.
Te Wessim (L.) zijn Zondag door
onbekende oorzaak de woningen van
den gemeenteveldwachter v. d. Meer en
den landbouwer H. Pulkens afgebrand.
Verzekering dekt de schade.
G; r u w e 1 ij ke moord. Weer is
in Diuitschland een gruwelijke moord ge
pleegd. Te GrooLivioyeuvre, in- Lo'bia-
yringeiij verscheen V-rijdagavojid, toen de
duisternis ingevallen vv,a(S, een Kroaat
in liet huls van den kruwierwer ,Qemont.
Hij ging dc keuken binnen-, waar luj
Ciemont zelf a^drof. Hij gaf hem
een stuk van Jwee francs, voorgevende
dat hij inkoopen wilde doen. M,aar dade
lijk (rok hij; een dolkmes en tractie
GLemont de keel af te snijden. Toen ii.em
dit niet dadelij kgelukte, sloejj hij op de
vlucht. Op ilvet oogenblik dat pjij de gang
inliep, kwain hij de vrouw Man Ciemont
tegen. Zonder zich, lang te bedenken
sneed, de Kroaat mat ,zijii n,og aJtijjd ge
trokken roes de vrouw de keel af, zooi
dat zij na enkele oogenblikken. den geest"
gaf. Dqarna liep hfj de dochter tegen
het tijf. Ook deze brachft hij! een veri
vaarjijke snede toe, van hjet rechter oor
tot aan de keel. Het meisje is zwaar ge
wond. Die kruidenier js sLeoh<tjs lich.tr
gekwetst
Dc Kroaat is c-r in geslaagd, zich uit de
voeten te maken. Ongetwijfeld was het
hem erom tc doen, in hqt huis van Cl er
moutte stelch. Hij Was er indent laats/ten
tijd meer geweest, blijkbaar om te zien,
hoe het ingedeeld was.
De politie heeft zich met een speur
hond naar de grens begevpm, om te ver
hinderen, dat de kerel de wijk naar
Frankrijk neemt
Een zonderling b e d r ijfTe
Plattsjburg, in dert staat New-York, is
James Farley MstakU»gbreker" van be
roep, als inillvonair overleden. Hij, had
zijn geld yerdiend met jn de tivn laatste
jaren in de Vereeil. S>taten vijftig gfoQ-i
te stakingen te breke#, Hij begon zijn
loopbaan als jongen in ee;j paardenspel
Een Vjhi 'zijn stelregels wajs pm nooit
e«n veldtocht tegen stakers te beginnen
voor hij de overtuiging h.ad^dat de pa
troons in bun rpdif waren .Daarna kwgm
hij aanzetten met zijn leger vani 150Ü|
„onderkruipers", wiep hu ïooiien be
taalde.en kostgeld vergoedde, waartegen
over hij ziph door de werkgevers liet
betalen, Hij regeerde zijn leger met
ijzeren tuchi en weed bïindeljn-gs ge
hoorzaamd. Hij betaalde zijn mannen,
als rij werkten, 2Va dQhar i°on daags
en 1 'dollar kostgeld.
Voor elk man die hij leverde, ontving
hjj, 5 dollars terug. B;ij; de spoorwegsta--
kiag op de kiterborough Rrilwa.y ver
diende hij alleen 300,Q0C| «dollars
schpon.
Het Staatsmijnbedrijf.
Naar aanleiding van het aanvaarden
door den heer R. de Kat, een der drie
directeuren van het Staatsmijnbedrijf, van
het ambt van directeur der gouverne-
mentsbedrijven in Ned.-Indië, acht het
„Vad." het wel de moeite waard te on
derzoeken, welke resultaten de Staats
manen thans opleveren, nu de regeering
voor een beslissing komt te staan in za
ke het beheer van haar Staatsmijnbe
drijf,
Aan het hierover door dit blati gepu
bliceerde artikel ontleen én wij o.a.
Het -beste uiiddd voor beoordéeltng
is vergelijking met andere ondernemin
gen en een vergelijking dringt zich van
zelve op: de Maatschappij1 tot exploifatje
van Limburgsehe Steenkolenmijnen te
Heerlen, die de beide Oranje Nassaumij'r
nen ontgint, werkt niet alleen onder de
zelfde wetten en omstandigheden en in
hetzelfde gebied des lands, maar zelfs
vrijwel in dezelfde steenkoollagen als de
Staatsmijnen, zoodat de voorwaarden, der
ontginning en der commercieele exploi
tatie identisch zjjh. De „Oranje Nassau"
en de Staatsmijnen hebben ook hetzelfde
boekjaar, loopende van 1 Januari ïot 31
December; haar werkzaamheden „wor
den in dat tijdperk dus door dezelfde
gebeurtenissen benvloed, haar bedrijfsre
sultaten zijn van dezelfde marktconjunc-
turen en andere omstandigheden: afhan
kelijk.
«Welnu, de vergelijking tusschen de
Staatsmijnen en de „Oranje-Nassau", in
alle opzichten gewettigd, valt in het na
deel der eerste uit.
Uit de verslagen over het afgeloopen
jaar blijkt, dat de Staatsmijn Wjlhelmina
in 1912 vol bedrijf was en dat het daar
in gestoken kapitaal (ongerekend de kos
ten van concessie, terrein en arbeiders
woningen), op 31 Dec. 1912, zonder de
afschrijvingen over dat jaar, 'bedroeg
f3.326.338, terwijl in het geheel werden
gewonnen 315.656 ton s'teenkolen.
Bij de Maatschappij tot Exploitatie van
Limburgsehe Steenkolenmijnen bevonden
•zich de mijnen Oranje Nassau I en Oran
je Nassau II in volle exploitatie; het daar
in geplaatste kapitaal bedroeg op 31 Dec.
1912 f 3,172,748, eveneens zonder af
schrijvingen over 'dat jaar, terwijl in to
taal 544,663 tot steenkolen werden ge- 1
wonnen.
De Staatsmijh Wilhelinina leverde over
1912 een bruto-winst (zonder afschrij
vingen), van f622.697 op, de particu
liere Oranje Nassaumijnen f 1,735,148.
Per ton steenkool bedroeg de brutowinst
van de Staatsmijn WilheLmina f 1.95, van o
de Oranje Nassau mijnen I en II, f3.10, 1
Uit de verslagen blijkt voorts dat de c
gemiddelde verkoopsprijs per ton bij de j
Oranje Nassaumijnen niet minder dan 1
24 a 25 cent hooger is geweest ,(lan bij
de «sriaatsmijn 'Wilhelm in ade eerste 1
maakte in doorsnee ruim f7.57V2, de an-
dere (met inbegrip van den verkoop van
slik en electrischen stroom) f7,33. Neemt
men echter de gemiddelde opbrengst per
ton bij de staatsmijn op f7.22 aan
cijfer verkregen doordien aan hei per
soneel der mij'n kolen tegen verminder,
den prijis geleverd worden en waarbij
slik- en stroomverkoop 'buiten rekening
zijn gelaten dan blijft het resultaat 1
der ondergrondsche ontginningskosten
nog hoogst ongunstig: in het eene geval
bedragen zij juist één guldon, in het an
dere S9 eent per ton méér dan bij de
Oranje Nassaumijnen.
Die verschillen zijn enorm. De hooge
steenkoJenpriizen mogen ze in 1912 niet
in hun volle beteekenis hebben doen ge
voelen, waar de Staat van elke ton
steenkool een rendement van minstens
f 1.24 meer zou 'kunnen trekiken, bij voor-
deelgier ondergrondsch en commercieel
beheer, vertegenwoordigen iij in werke
lijkheid over het jaar 1912 een gedorven
winst van f391.413.
Zulke cijfers wettigen een onderzoek
naar de wijize van exploitatie; de regee
ring moet de middelen overwegen om
het staatsmijnbedrijf zoo productief mo
gelijk te maken. Als straks de mijneti
Emma en Hendrik van Staatswege in
ontginning komen en de kolenopbrengst
sterk zal wassen, zal het zooeven ge
noemd bedrag der gedorven winst aan
merkelijk toenemen; zoo straks de Jto-
lenprijzen beginnen af te brokkelen, zal
het Staatsbedrijf wellicht aan verliezen
blootgesteld zijn, terwijl particuliere on
dernemingen jn haar onmiddellijke omge
ving nog kunnen bloeien. Slu de heer
De Kat den naar ons land terugkeeren
den heer Wenckebach in Iridië gaat ver
vangen, is het oogenblik gunstig' voor
onderzoek, desnoods reorganisatie.
Burgerlijke Stand.
LEIDEN. Geboren: Elisabeth Geertje d,
van D. J. Knotter en G. E. Binnendijk. Ell
sabeth d. van I., van der Heijden en M. van
Gelder. Gerardus Maria d. va>^ p. Bisschop
en A. M. J. Günther. Johanna Catharina d.
van J. F. W. Truijers en J. C. Verhoogt.-
Lydia Alida d. van N. Bavelaar cn J. Filippo.
Jacobus Wilhelm z. van J. M. J. Giezen en C
van der Zeeuw. Pieter z. van P. Keijzer ea
B. Feijn. Abraham van I. Crania en S.
M. Koienhof. Petrus Matthii- z. van L. H.
P. C. van Leeuwen en J. C. Kriek. Alida
Cornelia cn Petronella Cornelia 2 d. van B. W.
Mooijek/nd en J. M. Hoogendoorn.. Willem
z. van W. Marijnis en J. Varkevisse'r. /Marie
d. van L. Men-ken en A. Blommesiein. An-
dries z. van L. de Wit en J. K. van-den Brink.
Cornelia Willieunina .Maria d. van H. S. Fles
en T. C. J. Stikkelman. Johanna Cornelia d.
van P. W. Ranselaar en S. Fuchs. jansje d,
van W. van der Glas en C. Wets laar. -
Weijer Willem z. van F. Muijs van de Moer
en L. A. Hattink. Overleden: W. van
Bienen m. 78 j. L. van de.i Berg geb. van
Putten 59 j. M. Steenbergen d. 7 w. H.
K. A. Mast z. T d. E. C. Prins d. 1 m.
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
Stadstimmerwerf. Telefoon no. 127. j
Geopend van 9—12 uren des morgens
•en van 2—5 uren des middags.
Aanvragen van werkzoekenden
1 reiziger, 3 kantoorbedienden, 4 timmer
lieden, 2 metselaars. 1 opperman, 1 schilder,
1 boekbinder, 1 letterzetter, 1 waker. 1 maga-
zijnknecht, 2 loopknechten, I portier, 10 losse
werklieden, 1 waschvrouw, 1 werkster.
Gevraagd:
1. machinist-baakwerker, 2 blikslagers.
Opgave van personen, die zich te
Leiden gevestigd hebben.
E. ter Steege en gezin, Stadhoudersiaan 4,
brievenbesteller. L. Brugman en gezin, Pan-
crassteeg 3, - jgarenmaker. Mr. I Pauuls en
gezin, Rijnsburgerweg 7, O.-l. hoofdambtenaar.
J. C. j. Pulles, Breestraat 76. wi kei bediende.
N. Stavleu, Zoeterw. Singel 61, dienstbode.
M. Th. H. van Houten, Gesticht „de Voor
zienigheid", Medezuster. W. Roebert Steen-
bruggen en gezin, Heerengraelit 8UA, kleeder
maker. C. Groot, Ges' cht „de Voorzienig
heid", liefdezuster. C. W. A. Hillegaart, Haar
lemmerstraat 160, winkelierster. C. Vermeulen
en gezin. Morschstraat 39, arbeider. K. 0-
Engelmayer, Beschuitsteeg 1. M. R. Engel-
mayer, cieschuitsteeg 1. F. Bos, Lange Mare8.
A. C. de Jong, Haarlemmerstraat 13, slagers
knecht. P. Huismanen gezin, l lof „de Blauwe
Klok", scheepstimmerman. A. v. d. Linden,
Minnebroersgracht 8. W. F. Zetteler, Vree
wijkstraat 6. ElLabC. Blok. Botermarkt 29. -
W. J. A. Rigter, R. K. Liefdegesticht, liefde
zuster. D. J. Nieuwenhuijsen én gez., Sophia-
straat 6, kleedermaker. K. M- Dorrepaal,
Nieuwerijn 50. P. van Egmond, Oranjestr.
11, sigarenmaker. Wed. M. C. v. Campen-
Meckhof, Doezastraat 15.
Opgave van personen, die uit Leiden
vertrokken zijn.
G. J. Lamkamp, Apeldoorn, Deventerweg 72.
J. de Wit, Rotterdam, Peperpolder. J. Husen.
den Haag, Marconistr. 10a.J. Milikan. Mepw
Hotel Voorthuis. Mej. J. b. Rufer, Utrecht.
Breedstraat 44. J. A Trouwee, Oegstgeest,
Morschweg 75f. Wed. Blonk-v. d. Knaap.
Oegstgeest, Morschweg 75b. H.-Vermeulen.
Woerden, Kazernestr. 2L Mej. H. M. v. d.
Raad, den Haag, Wagenaarweg 12. R. A. Kern.
Katwijk a. Zee. Fr. de Lange Oude Pekela.
Mej. J. Ch. A. H. Onland, Haarlem..— Mei. A.
P. Schipaanboard, den Ha.ig, v, Slingélandstr.35.
J. H L. Lebbe, No jrdwijic, villa Gruns, Oiijk
Zeeweg. H. Scholting, Utrecht, Cremerstr.
K. Vink. Leiderdorp. Lage Rijndijk. Mej.J-
Perfors, Rijnsburg. L. Gorissen, Zevenhuizf
Spoorwegbeambte. A. Straver, den Haag.
