DE TWEE VRIENDEN.
1]
Uit de Pers.
'weede Blad, behoorende
ij De Leidsche Courant van
aterdag 13Sept.no. 1195.
De Katholieken op den Balkan.
Ook voof Jiem, die zich niet tot in
nutieuse bijzonderheden interesseert
or wat zich daar op het roerige Balkan-
liereiland afspeelt, en "die nu eenmaal
weinig poLiiteke of diplomatieke neir
ïgen bezit om zich te kunnen ver-
euteren in voorloopige of waarschijn-
ce onderhandelingen en in de gevolgen
n die vooirloopige of waarschijnlijke
derhandelingen ook voor hem is
;h déze viraagl van belang!Hoe is
t gesteld met de belangen van de Ka-
olie k e n op den Balkan, na alles wa't
h daair in 'de laatste maanden heeft
espeeld?
Zouals raert weet, is de nu doo.r den
lijhvirede van Bovkarest geëïndigden
rlog, door de verbonden Balkanstaten
ulgai'ije, Servië, Griekenland en Monte-
jro) tegen Turkije gevoerd om d'e Ma-
Ionische broeders te bevrijden. Een
>oie leuze in tstchijn. Zeker, nergens
jben de Turken een wei-geordend
atsbestuur en ook in Macedonië kon
n gerust spreken van een Turksch
nbtheer. Maar in Macedonië was de
stand treuriger dan in elk ander
rksch gewest, juist door en dit
het opmerkelijke de herhaalde
rallen der Servjsche, Bulgaarsdhe en
ieksche roovers, onderdanen van de
■sten, die 'hun legers opriepen tot een
ligen oorlog, tot zooals iijl het
irrie voorstelden y— een strijd Van, Kruis
Halve Maan, een anderen kruistocht.
Die eigenlijke drijfveer van de verbon-
i Balkanstaten was machtsuitbreiding
i koste van Turkije, en vooral speelde
rbij een voorname rol de sluwe Fer-
and van Bulgarije.
in hoe die veroveringsoorlog van'de
Ikanstaten tegen Turkije is geëindigd?
:n weet het: Niet slechts Macedonië,
ar ook Albanië, Salonika, J~hracië enz.
op den Turk veroverd. Doch men
et ook, dat de verdeeling van 'den
it onder 'de veroveraars een „broeder-
rlog" heeft verwekt, heviger dan de
overingsoorlog. Eindelijk, toen de
ijdende volkeren waren uitgeput, is
vrede geteekend, de schijn vrede, waar-
slechts alleen «enige hoofdpunten wcr-
n vastgesteld. De afbakening der grein-
i, i, welke de Macedoniers en de andere
r, het Turksche juk „bevrijde" vol-
en onder het bestuur zal brengen van
Jgarijie, Servië, G 'ekènland en Motite»
in nu is het opmerkelijke en "dat
ritst, dat er nog lang 'geen vrede is,
den Balkan dat ide „bevrijde" vol-
en liever Turksch willen blijven dan
Ier e macht komen van hunne „he
lders". En vooral de Katholieken,
larom? Het antwoord op deze vraag
eft de laatste aflevering, van de „Hist.
L Blatter" in een zeer belangrijk arti-
getiteld „Der Friede von'Bukarest".
n de Balkanstaten heerscht nog altijd
tschisma van Plho td us,die zich» af
leidde van den Paus van Rome. Die
keren hebben elk zich een kerkelijk
eprhoofd gekozen, dat de plaats in-
I emt van den. Pausi van Rome. En n/ii
enen velen, dat het voor de o r th o-
ixe, de ware Katholieken, nog
er is te wonen onder Turksch bewind
i onder een schi smatiek, Ven af
lig Katholiek regiem.
Hen ziet dué uit deze korfe uiteenzet-
dat de veroveringsoorlog op Turkije
)r de Katholieken volstrekt niet 'voor-
:lig is.
I Het spanning mogen we tegemoet zien
toekomst van den Balkan, waar de
de voornamelijk tengevolge van dc
terij, het schisma van Photius zoo
1 »eilijk is te verkrijgen en te handhaven.
Mleen Oostenrijk zoo concludeert
schrijver van genoem'd artikel zou
l{ 'ding kunnen brengen, als het zijln
erschappij over den Balkan uitstrekte.
FEUILLETON.
32
t Had zij hem dat zelf niet reeds ver-
Men?
I, w*s^
^ijn stervende vader had hem beschiul-
ld en daar was zij bij tegenwoordig
ft'eest.
Sterk tegenover alle anderen, voelde
zich machteloos tegenover h,aar qn
K poogde zelfs niet meer het ijs t'ufr-
tën hen „te doen brekeni
Toen hij van tafel opstond bleef hij
n oogenblik voor haar istaan en k'eek
[ar in de schoon e, reine oogen, die zijln
R weerstonden, zónder neer te slaan.
Gij doet er verkeerd aan met u
lc| geheel door uw smart te laten over-
:Idigqn. Ik begrijp haar, maar die
kan toch piet eeuwig duren?'
Jhérèse schudde h'et hoofd en ver
eerde zich, zonder dat 'één woord
^verwijt over haar lippen kwam.
keerde terug naar haar kamer,
aar zij zich opsloot.
oogenblik later, toen zij voor
venster stond, dat .op de straat
Of het edhter daartoe bijl madhte is,
betwijfelt de schrijver. En ook is het nog
de vraag: zal de na'ijVer van de andere
Europjeesche mogendheden zop iets niet
onmogelijk maken?
Photius ds een ketter uit de negende'
eeuw. Bij hem is de oorsprong te vinden
van de schismatieke Griek&che Kerk.
Deze kerk heeft zich edhter in den loop
der tijden verdeeld in verschillende klei
nere groepen, onderling afhankelijk, dik
wijls vijandig, naar gelang der nationali
teit van de aanhangers. Het Grieksch
schisma toch huldigt bet beginsel, dat
de Kerk groótendeels onderworpen js
aan den Staat.
Socialisme en privaatbezit.
Neer aanleiding van het bericht, dat
de Duitsdie socialistische voorman Bc-
,bel ieen vermogen van 937.5*00! fres. heeft
bagelaten, schrijft het G en t r u m
Iemand, die bijna een millioeii!
francs of bijna een. h a l f mitiioem
gulden, wist bijeen te garen, behoort
ontegenzeggelijk tot de beziifters of tot
de „bezittende klasse", gelijk men in
socialistische kringen bij voorkeur /egt.
En zooals men weet, stond Bcbel
daarin niet alleen.
T a I van sociaal-democraten, ook in
ons land, zijn te rangschikken onder de
gefortuneerden en beschikken over een
inkomen, een kapitaal, of kapitaaltje,
dat menige gesmade „bourgeois" hun
zóu kunnen benijden.
Nu make men daaruit geen verkeerde
gevolgtrekking.
Om het volk, den arbeider, den pro
letariër" een goefd hart toe te dragen,
is het gcenszinjs noodig, dat men- zelf
doodarm zij.
Het lijkt er niet naar.
Men kan vermogend zijn1, zeer ver
mogend, en toch met volle overtuiging
werken aan het wegnemen ,van maat
schappelijke nooden, de samenleving wil
len verbeteren en vernieuwen, de arbei
dende standen opheffen, een nieuwe toe-
komst voorbereiden.
Juist in de zoogenaamde „hooge"'
kringen vindt men* soms de ijverigste
democraten en sociale hervormers.
En al zijn wij er natuurlijk verre \an
af de democratische en sociale opvat
tingen, dooi* Bebel voorgestaan, aan te
prijzen, het ware, dunkt ons, onbillijk^
hem een grief te maken van het door,
hem verworven en bézeten vermogen.
Toch rijst hier als vanzelf een vraag,
of liever dringt zich een gevolgtrekking
op, welke liet socialisme p. 1 is
Z) o o d a n i g treft.
"Wanneer het persoonlijk' bezit Th zoo
ruime matje ook door socialistische lei
ders in de pracijijk wordt .gehuldigd,
pleit dit dan niet ten 9fferk9ttc tegen de
socialistische leer, welke het privaatl
bezit uit den booze achtf?
En ten andereis het niet een beetje
al te vermetel, dat de socialisten zich
maar steeds de partij der arbeiders, der
proletariërs, der bezitlooze klassen blij
ven noemen, terwijl zij onder hunne lei
ders en voorgangers mannen tellen, en
niet weinigen, die persoonlijk over
zoo groote inkomsten beschikken
Of krijgt het kapitaal een ander ka
rakter, .wanneer het door een ^sociaal
democraat bezeten wordt, en worden de
begrippen „kapitalist", arbeider" of
„proletariër" eenvoudig bepaald door
het al dan niet behooren tot de socia
listische partij?
(Wij behoeven niet verder te vragen.
De socialisten trachten te hunnen batte
een kunstmatige grenslijn te trekken
tusschen zich en de andere leden der
Maatschappij.
Zij z.jn de „partij": der'arbeiders"
die anderen de „bourgeoisie", de bezit
tende klassen.
•Maar de ervaring leert, dat men gan
beide zijden armen en rijken, bezitters
en bezitloozen, rijken en| proletariërs
telt, en dat de socialistische leer aan
gaande den persoonlijken eigendom vier-
uitkeek, mét de herberg van Gourray
aan den overkant, hoorde zij ,de .groote
deur in de koetspoort van het h aftel,
die knarsend op haar hengels werd ge
opend.
Zij zag een ruiter, die uitreed, ge
zeten op het paard, waarinee haar broe
der het vorige jaar zoo menigmaal naar
het kasteel La Guyonnière had gereden,
ook in dien avond, toen hij in het boself,
van Kilian den ongelukkigen baron de
Guern bespied bad, die, gewond en
vluchtend, een schuilplaats was gaan
zoeken bij rijn neef de Trémazan.
Het was Hubert.
Waar ging hij heen?
Zijn domeinen in oogenschouw nemen,
zijn pachters bezoeken
Want thans waren de landerijen, dc
kasteel en, de bosschen zijner slachtof
fers van liem, zijn eigendom', zijn onbe
twistbaar goed.
Schandelijk
O! wanneer zij slechts een plaats had
gekend, waar zij zich kon terugtrekken,
een hut of een klooster, met hoeveel
vreugde zou zij deze omgeving verla
ten hebben, waaraan zooveel smartelijke
herinneringen voor haar verbonden wa
ren, waar zij met den dag angstiger
werd, alsof een jjeheime stem haar waar
schuwde voor een naderend onheilj dat
kanr wordt gelogenstraft door de p rac-
t ij k.
Terugkeer tot de oude practijk.
Onder dit opschrift schrijft bet Huis
gezin:
Het „Volk" gelast, dat „het gevraag
naar h^j geloof van iemand, die zich
komt aanbieden voor brievenbesteller,
rechter of notaris, nu maar eens voor
gced uit moet zijn".
Dit komt, in andere woorden gezegd',
tamelijk goed overeen met de verzuchting
van de „N. R. Crt.",. dat met den val
van het ministerie-Heemskerk de partij-
benoemingen gedaan zijn.
We keeren dus blijkbaar weer naar
het oude liberale regime terug.
Het régime toen er ook niet naar het
"geloof der candidaten gevraagd werd,
w.it voor gevolg hadd dat zoo ^goedl als
•uitsluitend liberalen werden benoemd.
iWiant men uiocht zich voor het „ge
loof" van den candiidaat niet interes
seeren, terdege wist men Öf deze van
het gewenschte Ihout was.
Dat de „N. R. Crt." den terugkeer
to tde profijtelijke liberale methode met
welgevallen begroet, Ligt voor de hand;
maar van bet ^Vollc", dat zoo goed als
w'i) weet hoe de Liberalen in hun "gouden
tijd alles naar zich toe hebben gehaald,
bevreemdt ons dat.
Men kan het natuurlijk niet tot op
een centimeter precies afpassen, maar
overigens is er toch alles voor te zeg
gen, clat, bij gelijke bekwaamheid, de
openbare betrekkingen naar evenredig
heid onder dc burgers van verschillende
richting en denkwijs worden verdeeld.
Zoo wordt het best, en zoo wiordt
ook alléén, aan het bekende Grondwets
artikel voldaan.
Gp avontuur.
|D;q Standaard besluit een .artikel
over het njeuwe Kabinet met cLe volgen
de beschouwing
De vraag is nu maar, h|0e het loopen
zal.
Zijn de socialisten door Kun fiasco nu
reeds zoo murw, dat ze in het opdokken
van oorlog en „marine geen* bezwaiari
meer zien, dan zal links het heft in
handen houden. Lukt dat niet, en gaat
het Kabinet van twee walletjes e|ten,
om met onze li,ulp militair klaar te ko
men, en met 10 socialisten het algemeen
stemrecht cr door te krijgen, dan zult
ge liet apegapen van, 190/ opnieuw be
leven en wordt de tragedie vanlijetj
Kabinet-D|e Meester met den ouden
klaagzang ingeluid.
(<eeh|ts staat warm en bqslist voor
;s lands defensie, maar kan die met Co-
lijn als minister evengoed, neen beter,
leveren. Van ons kan daarom niet .ge
vergd dat we, om de .defensie geen ge
vaar te doen loopen, een Jinks Kabinet
op de been zuilen houden.
Doch ook afgezien van deze bjjk'wes-
tie, van reclus zal men over het p o, 1 i-
lieke hoofdverschil nooit heenstappen.
Stuurt dit Kabinet ten finale op
Grondwetrevisie, en hierbij op wijziging
van artikel' 80 in concentratiegeest aan,
dan staat het nu reeds als een paal bo
ven water, dat men onzerzijds, al moest
het kiesrecht reyolujtionaif worden, tochi
in ji|Ct stemrecht nooit zwich(ten zal, {ten
zij gelijktijdig en in één verband Heems-
kwk's revisie-yoorstel van artikel 192
er onverkort en. tegelijk mee doorga.
Van een .omverwerpen yiami dit Kabi-
nci behoeft voorshands geen sprake te
zij'Laat het uitleven. Straks zakft en
zinkt het toch vanzelf levensmoe ineen.
laar wil h.et zijn eigen dood verhaas-
ter., ljaat li^t dan aan rechts den eischf
su len, om, in wat voorstel to|t grond
wetsherziening ook, te bewilligen, zon
de dat tegelijk in art. 192 ons rech.t
ge ch.iede, en niemand kan er aan twij
felen of in antwoord op zoo onbillijken
eisch, zou de Eerste Kamer rich Van
haar plicht weten tekwijten.
En zegge nu niemand met het oog
op dit slot: in cauda venenum.
Immers^ in meer dan men denken zou,
zijn we tot schjkken en .toegeven be
reid, alleen in h;et onderwijs-geding
nooit'.
voor haar nog een smart meer zou voe
gen bij al die, waaronder zij reeds ge
bukt ging.
Maar waarheen kon zij1 zich wendeni?
Waar zou zij troost en een toevlucht
mekten zoeken?
Zij keek den ruiter nav die wegreed
in de richting van Plancoëtl
Op hetzelfde oogenblik vertoonde
Qouray zich op den drempel van rijn
herberg, zag haar aan haar halfgeopen
de venster staan en groette haar met een
glimlach, waarmee hij al zijn vriend
schap en zijn innig medelijden met haar
uitdrukte.
Die brave kastelein was haar vertrou
weling, haar vriend, op wien zij onder
alle omstandigheden rekenen kon.
Zij ondervroeg hem met een angstigen
blik.
Was er een brief voor haar?
'Had haar voormalige verloofde nog
eenïg teeken van'leven gegeven?
Niets.
Een licht rood kleurde haar gelaat,
om aanstonds weer te verdwijnen, zooals
een zonnestraal die op een triestigen
dag slechts even door het wolkenfloers
heenboord.
Haar hoofd zonk op de borst.
Gouray zag duidelijk een traan pare
len aan haar lange oogwimpers, die
De concentratie.
H et Vad e r Ia n d .geeft een over-
rich.t van den invloed der concentratie
op den afgeioopen verkiezingsstrijd en'
uit den wensch, .dat de Concentratie
partijen ook in de toekomst voeling met
elkaar blijven houden. Het blad acht
het in de eerste plaats van het hjoogsjte
gewicht, dat de „drie Kamerfracties over
alle gewichtige vragen, die zich zulien
voordoen en die zullen niet weinige
zijn onderling overleg zullen plegen,
opdat onder het ministerieXDort van der
Linden niet weer mogelijk zij wat ,we op
21 December 1907 hebben aanschouwd
n.I. dat bij gemis aan onderling overleg
een deel der vrijzinnigen' meewerkte om
de cl(ericalen weer aan d£ regeering te
roepen".
„Het ConcentratieprograTn' was een
compromis, welfau ook in de Kamer
zal er op bepaalde punten een ccnnr
promis moeten kunneni worden ge
vonden alls de mannen van de Concen
tratie tenminste bij de meeninig bllijL
ven, dat wat 't zwaarste is ook
zwaarste moet wegcn.v
Na vervolgens op betere organisatie
der vrijzinnige kiezers te hebben, aange
drongen, stelt het blad de vraag, of
thans ook niet moet aangestuurd wor
den op fusie der drie vrijzinnige ,par-
tijen tot ééne vereenigde democratisch-
liberale partij, en h.et antwoordt daarop
,yWe gelooven van niet. Zeker, daar
moet het eens toe komen, en daar
1 zal het eens toe kouten', maar we
zouden hjet tveiinig bevorderlijk vin
den voor de zaak, die wij voorstaan
om zulks te forceeren. En al kwam
menige stem tot ons, die van fusie
tusschjen de drie partijen als innig en
hiartewensch §prak, men vergete niet,
dat al ging men eenmaal uit elkaar
om verschil van inzicht omtrent de
toepassing van "de door allen beleden
beginselen, dat verschil van inzicht ook
personen uiteen dreef, die 'tot nog toe
innig hadden samengewerkt, en dat
alle gevoeligheid daarover nog ver ver
dwenen is. Daarenboven brengt fusie
van drie lichamen, die ieder op zichzelf
georganiseerd zijn, die hunne eigen
propaganda, hunne eigen persorganen
hebben en wat niet al, niet te onder
schatten moeilijkheden met zich, zoodat
van zulk eene fusie meer dan van iets
anders geldt, .dat zijl die gelooven niet
haasten.
'Trouwens tot die fusie, die natuurlijk
ons eindstreven iis, zal men niet beter
geraken, dan door bijl de vrijzinnigen
van alle nuance het gevoel te kweeken,
dat zij niet alleen Ikl zijn van ééne
divisie, maar van een geheel leger, dat
uit drie divisies bestaat.
Dat gevoel van samenhoorigheid aan
te wakkeren op de hierboven door pns
geschetste wijze dunkt ons thans de
eerst aangewezen TAAK DER CON-
pENTRATIE. En wij bevelen haar
dan ook onze denkbeelden in. alle be
scheidenheid aan."
Weekpraatje.
In die paar weken, dat we niet met
elkaar gepraat hebben, is! er iets heel
voornaams gebeurd. Zoo als gewoonlijk
voorname menschen lang op zich laten
wachten, zoo hebben we ook die voor
name gebeurtenis langen tijld in geduldig
afwachten tegemoet gezien. De lezer of
lezeres begrijpt al lang, wat ik bedoel.
Het nieuwe ministerie is er! En wat zal
het geven? Ach, u ihebt er reeds zoo
veel over gelezen, maar dat vele kwam
hierop neer: De kiezers, de linksche kie
zers, zijn bedrogen: zij krijgen niets.
Van minister Treub, die de plaats in
neemt van minister Talma, schreef het
socialistische blad „De Tribuun", dat „hij
veel minder democratisch is dan mi
nister Talm*". En dat heeft het blad
rv^g nirt zoo slecht opgemerkt. Minister
Treub heeft rich steeds getoond een ver
woede en verbitterde vijand van Staats
pensioen. Deze man nu wordt gegeven
als minister aan de kiezers, die... bij
de verkiezingen enthousiast naar de stem
bus zijn gegaan om... Staatspensioen te
iets donkerder waren dan het prachtige
haar.
Zij wierp hem nog een laatsten dank
baren blik toe, een glimlach, die veel
geleek op een klacht.
Toen sloot zij haar venster.
Zij zette zich aan haar tafel en ver
borg haar bleeke gelaat in de handen
die vermagerd, uitgeteerd waren, zoo-
als haar geheelè lichaam dat wegkwijn
de onder het verdriet, dat haar inwen
dig verteerde als een smeulend vuur.
Eensklaps kwam er een denkbeeld in
haar op.
Zij herinnerde zich een schoolvriendin
die te Plouër woonde, in het hart van
Morbihan, bij haar tante.
D'eze was priores van een klooster en
had zich, bij het uitbreken der revolu
tie, met eenige van haar nonnen ver
borgen op een landgoed, dat zij bezat
in een der eenzaamste streken vani Bre-
tagne.
Thérèse schreef haar:
„Mijn lieve Suzanne!
Ik heb besloten afstand te doen van
de wereld. Ik heb geen kracht, geen
moed meer, geen geloof in de toekomst.
Kan ik bij u een schuilplaats vinden?
Schrijf het mij. Ik zal alles verlaten om
bij u 'te komen. Gij weet hoe innig ik u
genegen ben, wij zijn op school altijd
•krijgen. Van groote woorden houd ik
niet, maar ik stem volkomen met u In,
als u het .„volksbedrog" noemt^ om
iemand, «lie het aan 1de kiezers beloofde,
Staatspensioen als „volksbedrog" heeft
bestempeld, tot minister van landbouw,
handel en nijverheid, tot opvolger van
Z. Exc. Talma te maken.
Maar laten we de toekomst met eenig
geduld en veel goede hoop afwachten.
Er zullen nog harde noten door de con
centratie gekraakt moeten worden, in-
tusschen ben ik erg'benieuwd, wat a.s.
Dinsdag de Troonrede zal brengen. Dins
dag wordt nl., zooals u bekend zal zijn,
de Staten-Generaal door ,H„ M,. cLe Ko
ningin plechtig geopend.
',\V(ij hebben hier in Leiden vani de week
ook een plechtige opening gehad, n.L
een avn de nieuwe R. K Meisjesschool
foor M(eer) U(uitgebreid) L(ager) On
derwijs), oftewel afgekort: Mulo-school.
Die opening kunt ge n*u wel biet ver
gelijken met die van de Staten-Generaal,
want er is m. dit eene groote verschil
tusschen beide: In de nu plechtig ge
opende school zal ongetwijfeld veel meer
goeds tot stand 'worden gebracht, dan
in de Dinsdag plechtig te openen Staten-
Generaal. Volkomen juist, vindt u niet?
Deze week is oud-minister Heemskerk
benoemd tot lid van den Raad van State
ter vervanging van den nieuwen jDremier
Cort v. d. Linden, Is 't niet vreemd, dat
nu door de vrijzinnige regeerLng aan de
zen man, die, volgens geweren der vrijzin
nigen, te zamen met zijn ambtgenooten
zulk een gevaar voor het land vormde,
zulk een verantwoordelijke positie wordt
geschonken? En is het nog niet vreem
der, dat een blad als: de „„Nieuwe Cou
rant" op hoogen toon den lof zingt van.
den afgetreden minister Heemskerk
Maar zco langzamerhand begint de „N.
Crt." den lof te zingen van alle afge
treden ministers. Wje hebben nu Colij'n
gehad, van Swinderen en Heemskerk;
ook Idenburg, de gouverneur-generaal,
ontving zijn deel.
Het blijkt eerst, hoe voortreffelijk de
clericale bestuurders zijn, als ze zijn af
getreden
Maar we zullen die lofprijzing ont
houden. Wie weet hoe gauw de onzen
weer aan het bestuur /ipi! JAN.
Land- en Tuinbouw.
Chili bij Granen in den Herfst.
Meer en meer wordt een kunstmest-
bemesting bij onze granen toegepast,
vele landbouwers zijn er reeds, die hun
graan in uitsluitend kunstmest verbou
wen.
Dit heeft echter tengevolge gehad, dat
de bemesting, althans in den beginne
in den herfst, onvolledig plaats heeft,
en eerst later, in het voorjaaj:, wordt
aangevuld. Men geeft namelijk Thomas-
meei en kaïniet, in ;t algemeen een
phosphorzuur- en kali-bemesting, en
past eerst in tvolgend voorjaar een
stikstofbemesting in den vorm van Chili
toe. 't Is te begrijpen, dat dit onder
bepaalde omstandigheden op sommige,
of vele akkers, verkeerde gevolgen moet;
hebben; dat door stikstofgebrek in den
aanvang van den plantengroei het gewas
wordt gedrukt, te weinig zich ontwik
kelt, vóór de winter invalt, te Weinig
wordt gehard tegen de vorst en afwis
selende weergesteldheid. Dit Wreekt
zich nog later en doet in vele gevallen
beduidend schade aan den oogst.
Inzonderheid zullen deze gevolgen der
onvolledige bemesting zich openbaren,
wanneer het land schraal, arm aan stik
stof is, *en het najaar nat en koud, waar
door de salpeterzuurvorming in den bo
dem in onvoldoende mate plaats heeft.
Gepasseerde zomer, welke veel nattig
heid en weinig warmte gaf, is ook aan
de salpeterzuurvorming weinig bevor
derlijk geweest.
Men dient derhalve in den herfst niet
alleen phosphorzuur en kali toe te die
nen, maar ook stikstof, opdat het jonge
graan de tafel gedekt vinde, voorzien
van alle voedingsstoffen, 't Is daar
toe liet noodig, de geheele aan te wen
den hoeveelheid Chili te geven: dit
wordt immers in. den eersten tijd slechts
vriendinnen geweest. Ik wacht op uw
antwoord. Gij kunt niet begrijpen hoe
bitter mijn verdriet is, hoe mijn ziel ge
bukt gaat onder rouw. Al mijn hoopj
is cr u gevestigd.
Uw ongelukkige vriendin
THERESE NOLLAN."
Z j adresseerde haar brief aanl
Mejuffrouw Suzanne d'Evron
te Plouër.
nabij Guém-ené-sur-Scorff.
Daarna zegde zij voor zich:
'Gouray zal wel een middel We
ten om haar dien brief te doen toekomen.
Dokter Nollan reed rustig over dea
grooten weg.
Al zijn ongerustheid was verdwenen.
Te Lamballe had hij in weinige uren
alle kwade geruchten omtrent hem ver
smoord, aan de kwaadsprekers 't zwij
gen opgelegd, de openbare meening ge
heel te zijnen gunste doen keeren.
O, hij wist handig te handelen.
Sfcard had wel gel ijle.
Ce lessen, die hij te Parijs gekregen
had, op de clubs, in de openbare bij
eenkomsten, waar redenaars de menig
te in beweging wisten te brengen en
zich te doen toejuichen, zelfs al bepleit
ten zij de slechtste zaak, die lessen had
hij met Vrucht genoten.
(Wordt vervolgd).
