ÏO BUITENLAND. BINNENLAND. 4e Jaargang No. 1192. Bureau OUDE SINGEL, 54. LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. T BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week 10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, j 1.30 per kwartaal. Franco post /1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2'/j cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Woensdag September 1913. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent 'nnrezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis j .vijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. Stilte. Wat leven we thans rustig in Neder- id. Wie de kranten gestadig raad- eegt en deze zoo genoeglijk ziet keu- len over congressen, tentoonstellingen] onafhanVlijkheidsfeesten kan ziohj hier niet voorstellen, dat ze een paar inden geleden mekaar onophoudelijk 't h.aar vlogen. Zóó kalm is 't overal, dat de oproe- sg der heer en van Koetsvelden Blichlon n IJsselmonde slechts even £en kleine npeling heeft veroorzaakt aan effen litieke watervlak. Men is thans niet «en stemming om zich, druk te maken. Alleen Het Volk keft kis altijd en nu hjer, dan daar van jzich af. Laat- :lijk moesten de gemeenteraden het tgelden, die nog geen roode wet'hou- srs benoemden, waar tegenover dan ieen ur blauwe bladen een verdediging aatsten hunner Vroede Vaderen. Ook deze quaesties brengen 't evèn- il niet verder dan een lokaal karakter, er 'de politieke velden hangt zwae s'til- waarin ieder geluid spoedig verdooft. Maar 't is de stilte, die aan den storm loraf gaat. Nauwelijks zal Dinsdag a.s. de Troon de weerklonken hebben of het lieve to rntje begint opnieuw, ja, in erger mate an eerst. stembus bracht' de linker-stroomin- en tijdelijk bijeen, maar spoedig daar- p vloeiden ze nog verder uitelkaar dan oit te voren, zoodat er geen eind zal [«.en aan de verwarringen. Spreekt de Troonrede duidelijk, dan enen de partijen terstond stelling, irbij te voorzien valt dat Blauw en ood scherp tegenover elkander zullen omen te staan, want de heer Cort van ir Linden zal wel niet al aanstonds ich aan de uiterste linkervleugel gaan osteeren. Hij is niet voor niemendal itra-pa riem entair 1 Spreekt de .^ede in raadselen, dan egint de pers met Ideze nog wat door- te wikkelen, waarna het politieke tmerdebat de ministers zoo lang op de •oef gaat stellen tot de raadselen zijn >g!elost. Laat ons intuslsdren nog wat van de ilte profiteeren, want ook onzerzijds il geduch.t aan den strijd moeten wor- sn deelgenomen. Men (heeft pns willen verdringen, maar e zijn er nog en zullen dit tooneh 1 ALGEMEEN OVERZICHT. G&arne verremnn we de levensbijzon- eden van groote mannen, vooral als de- hun leven hebben gegeven aan de irecte verdediging onzer heilige kerk. aarom vinde hier nog een plaats het >lgende, ontleend aan de „Msbd1."* be- effende Kardinaal Vives. j men berichten daarover uit Ro- e gelooven, dan moet de dood v,a'n' kar- Inaal Vives y Tuto op den Paus een iepen indruk gemaakt hebben. „Ik heb, do zou de Paus hebben uitgeroepen, een in mijn beste vrienden verloren en de 'erk een van h,aar groote dienaren' Gesproken of niet gesproken, zeker i's at de woorden, zooals zij gemeld wor- en, waarheid bevatten. Kardinaal Vives as een trouw raadsman van den Pauk. let kardinaal de Lai en kardinaal Merry d Val werd h(ij door de anti-clerica'l e iaden voorgesteld een driemanschap te armen, dat den Paus geh.eel onder zijn 'vloed li.ad en waarvan alle voorname eslissingen van het Vaticaan uitgingen, ^'j mogen aan dit belachelijke praatje 'el herinneren, omdat, hoe dwaas hjet °k is, h,et toch zijn oorsprong in èlk ieval te danken heeft aan de groote 'aarde, die de Paus aan de voorlichting den nu overleden kardinaal hechtte. Het verluidt, dat vooral in den strijd ^gen het modernisme de Paus zich door 'e veel omvattende kennis en den scher- nblik van kardinaal Vives heeft laten plichten. In verschillende gmfr-deri ve bladen werd hij daarom als de „mo dernisten dooder" gescholden, welke de kardinaal, wanneer hij inder laad het hem toegeschreven aandeel ge- lad heeft in den strijd tegen h/et moder nisme, wel als een «eretitel beschpuwd zal hebben. Maar ook op ander gebied „heeft de kardinaal ontzaggelijke verdiensten voor de Kerk verworven. De oude Spaansche pater was een man van geweldige over tuiging, die gedreven door. zijn overtui ging en bezield dóór zijn liefde zijn ziel, zijn krachten en heel zijn leven aan de ndienst der Kerk geofferd heeft'% Hij werkte haast dag en nacht Hoor, en algemeen wordt dan ook .aangeno men, dat zijn vroege dood eeh jammer lijk gevolg daaryan is, dat h,ij zich over werkte. Hij spaarde zich. zelve! nfef in het minst, maar gaf zich geb(eel aan de vele en zware verplichtingen, die het kardinale ambt van hem eischt'e. Ook, en dat volgt uit het voorgaande als van zelf, was de >kardinaal uiteiftt godsdienstig. Nooit zag men hem in ?ijn rijtuig zitten dan biddend, of jn medita tie verzonken. 'Wel moet de dood van zulk een man als een zwaar verlies voor de Kerk be- sch.ouwd worden. De geweldige toewij ding, door hem voor de .belangen der Kerk betoond, doet hem dan ook meer dan anderen misschien recht hlebben op een gebed van alEeJo, wien de glorie van onze Moeder de H. Kerk wel ter harte gaat. Deze korte woorden van dankbare waardeering meenden wjj aan het gis1- teren reeds gegeven levensbeeld nog t:e moeten toevoegen. "Een onderwerp van voortdurende be spreking blijft nog altijd de toestand op den Balkan. Ook de officieuse Berlijnsche bericht gever van de Frankf. Zeitung laat zich zeer optimistisch uit over den loop der Bulgaarse h-»-T u r k s c h e onderhan delingen. Men d. w. z. de politieke kringen te Berlijn gelooft, dat de Bulgaren al het mogelijke in het werk zullen stellen om met Turkije tot een overeenkomst te komen. Zij wenscheh zich namelijk te verzeke ren van den steun of ten minste van de neutraliteit van Turkije, wanneer zij re vanche zullen nemen op Griekenland en Servië. Niet ajleen generaal Sawoff, die om zijn onvoorzichtige openhartigh/eid be kend is, maar ook de bedachtzame Nats- 'jewitsj, heeft in den laatstén tijd alle gelegenheden te baat genomen om te verklaren !dat zoo spoedig mogelijk tegen de beide voormalige bondgenooten zal worden opgetrokken. Maar merkt de bovengenoemde berichtgever op voor 'n revanche worden eerder de plannen gemaakt dan dat deze worden ten oiit- voer gebracht. Omtrent een bloedige botsing te Adrianopel tusschen aanhangers en tegenstanders van het Comité wordt nog het volgende medegedeeldGeneraal Iz- zet Pasja de Minister van Oorlog, en de generaals Huschit en Abuk Pasje, de Valt van Adrianopel en anderen, beyondem zich in de Konak om 'de Beiramwens'chen der notabelen in ontvangst te /ïiemem. Ook Enver Bley verscheen zonder ech ter generaal Abuk Pasja zijn geluk'wën- schen aan te bieden. Toen men. Enver Bey vroeg dit te doen, riep generaal Abuk Pasja: Van deze vent, van zulk' een dief wensch ik geen gelukwensch'. Enver Bey antwoordde op dezelfde toon met het Turksche scheldwoord Pesa- weng. Hierop sprong Abuk Pasja woe dend op en vuurde zijn revolver op Enver Bey af. Deze werd daardoor aan den arm verwond. Het voorval werd di rect naar Constantinopel geseind. De Regeering (gebood daarop, dat men Abuk Pasja zijn sabel zou afnemen en hem arre&teeren. Toen men dit bevel wilde ten uitvoer brengenverzetten zich de officieren van zij'n divisie en .ontstond' een hefitige strijid, waarbij vijf officieren gedood en 20 gewond werden. Of Abuk daarna gearresteerd is, is nog niet be kend. Die bevolking (van Xain'ti, en iDedeagitsj heeft zich met die van Goemoeldsjina vereenigd en hebben zich gezamenlijk onafhankelijk verklaard. In een proclamatie wordt deze stap op een zestal gronden verdedigd. Het komt daarop neer, dat .men bij weder-bezetting door de Bulgaren, een herhaling vreest van de verschrikkelijke misdaden, welke de Bulgaren de eerste maal hebben bef&reven. Het hoofd van het béstuur in West Thracië heeft zichi tot "dein 'Franschen consul te Adrianopel gewend, en hem medegefcleeld, dat de Bulgaren de plaat sen slechfs over de ljjken der bevolking) zullen kunnen binnentrekken. Als een bewijs van kleingeestige nnti-paaprche gezindheid kan het volgende dienen Aan de katholieke sportverenigingen uit verschillende landen, die Zondag door den Paus ontvangen waren, had de politie geweigerd, in optocht '.naar het Vaticaan te trekken op grond dat.de liberale vereenigingen, o.a. de v^eeni- gjing Giordano Bruno, £en tegenbetoo ging op touw hadden gezet. De Corriere d'Italia meldt nu, dat de katholieke vereenigingen voor 14 Sep tember betoogingen beraamd heb en tot het protesteeren tegen de voorvallen op Zondag. GEMENGD. Een telegram yan New-Madison (in Ohio), meldt, dat een express van de Pennsylvania-spoorweg hedenmorgen ontspoorde nabij die plaats. Van de 73 passagiers werden er 35 .gewond en drie spoorwegbeambten verbrandden. Een kranige ,b e rgb ek 1 i m'st er juffrouw Renée Eugster, een meisje van twee-en-twintig, is bij Chamonix in een diepe kloof gevallen en omgekomen. Met haar gewonen gids en een drager was zij opgebroken, om van de Aiguille de la Persévérance uit de Aiguilto Oriën tale te bereiken, een waiagstuk dat nog nooit volbracht is. He; gezelschap wa's bijna aan het einde van den tocht, toen het meisje naar beneden stortte. Haar twee (geleiders zijtn naar Chamonix terug gegaan, om helpers te halen voor hiet terugfbrengen van haar lijk. Het Neue Wiener Tagblatt ver neemt uit Cettinje dat Montenegro voornemens is om legaties in te stellen te St Petersburg, Wieenen eft Belgrado en 'die te Konstantinopel op te heffen. Het nieuwe Servische ge bied wordt in vijf districten verdeeld, weten: Ibar, hoofdstad, Nowi Bazar, Kossowo, hoofdstad Prisjtina, Wardar, hoofdstad Uskub, Bregalnit,sa, hoofd stad Istip en Mo nar,stir, hoofdstad Mo!- ,nastir. Óp Monastir maken echter de Grieken aanspraak. De politie heeft te Madrid twee personen aangehouden, die 115 kleine d y n a m i e t p a t r o n e n e n m e s sen bij zich hadden. Zij vertelden die patronen machtig te zijn geworden toen zij «eni gen tijd geleden in een mijn werkten en ze nu te Madrid te wilton verkoop en'. Het marineluchtschip L I is gisteravond om 7 uur hij «en orkaan 18 zeemijlen benoorden Helgoland ver- onglelukt en gezonken. Zoodra men het ongeluk bemerkte schoten tor pedobooten naar ide plaats van de ramp ter hulp. Het werd gecomtnandeefd door den eersten luitenant Hannq. Een plotseling) opstevenden storm .greep het luchtvaar tuig en drukte het op het watör, waar na het brak. Een uur later zonk het( Zeven personen zijn gered. Van de bemanning zijn 7 man gered en 13 verdronken, waaronder kapitein Metzing, command,ant van de afdeeling marineluchtschepen, en de teerste luite nant Hanne, de bevelvoerder van het luchtschip. Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit zijn bulten bezwaar van 's Rijks schatkist benoemd, tot ver tegenwoordigers van de Regeering op het van 38 Aug. 1914 te Londen te houden 6e internationale congres van tandheelkunde dr. O. van der Hoeven, arts 'te 's Gravenhage, en A. A. H|. 'Ha mer, tandmeester, privaat-docent aan de gemeentelijke universiteit te Amsterdam. is ingetrokken het kon. besluit, waar bij A. Noë werd benoemd tot tijdelijk leeraar aan de "R. Hi. B|. S. te Winters wijk, en is benoemd tot leeraar aan ~de R. H. Bt S. te Winterswijk dr. W- van Eed en Jr., te 's Gravenhage; is aan den directeur van liet telegraaf kantoor te Arnhem eervol ontslag ver leend; fijn benoemd tot ontvanger der directe belastingen, invoerrechten en accijnzen te Ter Apel M. Rinlkes, ontvanger "der directe belastingen en accijnzen te Tub- bergen; tot ontvanger der directe belas tingen: te Delft J. M. du Cellier Muller, ontvanger der directe belastingen en ac cijnzen te Voorburg; te Rotterdam (3e kanton) .J Blok, ontvanger der directe belastingen, invoerrechten en accijinzen te Kampen; tot ontvanger fler directe be lastingen en accijhzen 'te Geldermalseni T. A. Hermsen, ontvanger derzelfde mid delen te iWiJhe; te Elburg S. TaCk, ont vanger derzelfde middelen 'te Ónderden- dam; is ingetrokken cle benoeming tot ontvanger der directe belastingen en ac cijnzen te Zwijndreicht van den ontvanger derzelfde middelen C. Rambonnet te Loenen, en is hij bevestigd in zijn be trekking als ontvanger te Loenen; is be noemd tot ontvanger der 'directe belas tingen en accijinzen te Zwijndrecht J. Kruyff, ontvanger derzelfde middelen te Sliedrecht. Feestweek te Amsterdam. Te Amsterdam hebben de onafhanke lijkheidsfeesten een aanvang genomen. Het schitterendste van de feestviering zal zijn de kleederdrachtoptocht op a.s. Vrijdag, waaraan ongeveer 400 personen zullen deelnemen. Tusschen 12 en 1 uur verzamelen de deelnemers zich in Artis, om tegen 3 uur met extra-trams naar het terrein van de IJsclub te vertrekken. Daar worden ze op het terrein opgesteld, en als H. M. de Koningin is gezeten, wordt er gedefileerd en worden er een paar dansen uitgevoerd. Ongeveer 5 uur mar cheert men "in optocht met muziek langs het Museumplein ,de Museumstraat, on der het Museum, over Spiegelgracht, N. Spiegelstraat, Keizersgracht (oneven) Raadhuisstraat, Spuistraat, Hekelveld Martelaarsgracht, naar den E.N.T.O.S.- steiger, om vandaar overgezet te worden naar de tentoonstelling. Het bestuur van de E.N.T.O.S organi seert tijdens deze feestweek bijzondere feestelijkheden. Het koninklijk gezin te Amsterdam. Omtrent de aankomst van het Konink lijk gezin te Amsterdam, vernemen we nog het vojgende: Nadat de Koninklij'ke gasten aan 'het Centraal-Station op de gebruikelijke wijze waren ontvangen en verwelkomd, werd naar het Paleis gereden, awaar de Ko ninklijke standaard werd geheschen, zoo dra het Koninklijk gezin er was gearri veerd. Dadelijk vertoonden H. M. de Koningin en de Prins met het Prinsesje zich op het balkon, waar luide hoera's van 3e groote menigte op den Dam, hun in de ooren klonekn. Groot was de vreugde, toen het Prin sesje, nadat hare Koninklijke ouders reeds waren binnengegaan, nog eeiilgë oogen- blikken op het balcon bleef en met hare handjes het publiek toewuifde. Stormachtige hoera's werden nu aan geheven. De aubade, gisteravond aan het Ko ninklijk gezin gebracht, is schitterend geweest. Tegen 9 uur kwamen alle medewer kenden groepsgewijze van de Bieurs door de Beurspassage en den Nieuwendijk den Dam oipgemarcheerd en namen de onge veer 2500 medewerkenden snel hun plaat sen in. Zij waren voorafgegaan door padvinders en padvindsters en werden vergezeld door een honderdtal fakkel dragers. De Dam bood een 'inderdaad fantastischen aanblik; de fakkeldragers schaarden zich ter weerszijden „en haie' van het monument naar den. huizenkant op het middengedeelte voor het monu ment stonden twee muziekkorpsen, dat der Amsterdamsche Postharmonie en der harmonie der St. Joseph-gezellenvereeni- ging, welke beide niet als begeleiding der eigenlijke serenade behoefden dienst te doen,, en eindelijk vormden ook ,de „en haie" opgestelde padvinders met 'hun oranjegekleurde lampions een schilder- achtigen achtergrond. Klokslag 9 uur betraden H. M. de Ko ningin en tZ. K. Hj. 'Priinsi iHendrik het balkon, gevolgd door de grootmeesteres, mevr. de baronesse van Lynden, den grootmeester baron Sirtema van Grove- stins en den burgemeester, jhr. mr. dn. A. Röell. De Koningin was gekleed in avondtoilet, waarover een witten mantel; de Prins was in generaalsuniform. De overige leden van het gevolg en eenige autoriteiten, waaronder mr. dr. Wf. F. van Leeuwen, stonden voor'3e geopende vensters. Nauwelijks werd H, M. zicht- baar, of er klonk een spontaan gejuich, dat even aanhield, om daarna Hoor een accoord te worden overstemd. De heer Tierie hief den dirigeerstok op en leidde het eerste nummer, het Wfilhelmqs van Nassouwe, door allen staande en bloots hoofds aangehoord. Na afloop van dit schoon gezongen nummer namen de Vor stelijke personen en het gevolg de voor hen bestemde zelels in en luisterden met groote belangstelling naar de overige nummers, die vlot van stapel liepen. Het waren de bede voor "het vaderland, het zegekoor Uiit ,H|andeL's( Josua en het koraal Dankt allen God den Heer. Vooral het zegekoor, met den tU9schenzang voor het vrouwenkoor alleen, maakte groQten in druk. V Precies half 10 waren de nummers uit gevoerd, die luide werden toegejuicht. H. M. gaf hiertoe telkenmale het eerst door applaus het teeken. Alle comitéleden en ook de dirigent Tierie werden ten pa- leize ontboden en werden hier door H. Ml en den Prins ieder afzonderlijk toege sproken. Gezellenhuizen en gaarkeukens. Het volgende, wat wij ontleenen aan het „Kath. Volk", geeft een interessante kijk op de wijze, waarop de Duitsche Katholieken en in navolging van hen! onze Limburgsche Katholieken 'den ,on- gehuwden arbeiders ,aan een gezellig en goedkoop tehuis wetfen te helpen. Door den Limb. ,R. K. Wierklieden- bond zal in onze mijnstreek, zegtf het „Kath. Volk", een Gezellenhuis metl Gaarkeuken worden opgericht. De plannen zijn reeds klaar en nog| dit jaar zal met den bouw worden be gonnen. Daarom ïs het dagelijksch bestuur van gienoemdeii bond, in gezelschap van zijn adviseur, Dr. H. Poels, verleden v^gek naar Duitschland geweest, om daar de inrichting van soortgelijke instellingen te bestudeeren. In Keulen werden er verschillende aangetroffen, waarvan drie katholieke. Onder de laatste is het merkwaardigf" Ste het Kolpinigbhat^s in de iBreite Stras^e een gebouw, dat U/a millioen mark heeft gekost. Dit gebouw bevat niet in inder dan 300 logeerkamers voor arbeiders, waarin 450 beddeneen afzonderlijk apparte ment voor vrouwelijke bedienden een afdeeling voor de Eervv. Zusters, met de leiding en het toezicht over het vrou welijk personeel belast; een aantal „Fremdenzimmer" (slaapvertrekken voor vreemdelingen), eene slaapzaal meï 26 bedden voor doorreizende gezelleneen kapel, eene feestzaal, die 1200 perso nen kan bevatten, een turnlokaal, 2 rui me eetzalen, een restauratiezaal, een leeszaal, een groote keuken met machi nale inrichting, een slachterij, ccn waschhuis en 16 badkamers, terwijl het benedengedeelte, gelegen aan de straat zijde, nog ruimte geeft voor een 10-tal groote winkels'. Een zeer interessant gebouw. i Het reinigen frer slaapvertrekken en hjet werk in keuken en waschliia9 wordt verricht d,oor een '20-tal 'meisjes', werk zaam onder leiding van zes Eerw. Zus ters, terwijl de bediening in eetzaal en restauratiekamer is toevertrouwd aan vijf mannen. Natuurlijk 5s er dan pog een' lea der over 'het geheel personeel, de zoo genaamde ^,Hausmeister"v een admini stratieve dienst en een hoofdleider ,in den Eerw. Rector, dien men ech.ter in 't gebouw weinig aantreft. Het logies kost den gezellen .2 k 3 mark (f 1.20 a fl.80) per week), naar gelang zij in kamers met één of meer bedden slapen. Doorreizende gezellen, leden van .de Gezellenvereeniging, kunnen eert /nacht kosteloos logeeren en ontvangen avond eten en ontbijt bovendien. Middageten kost .36 cent. (Wij heb ben een Vrij'dags- en een Zaterdagsmaal gebruikt in de Kolpingshausen te 'Keu len en te Düsseldorf en waren allejszinsj tevreden over het gehalte en de smake lijke toebereiding der spijzen). Voor die 36 ct. ontvangt men een bord soep, aard appelen met eieren (of koek), visch (of vleesch.) en als nagerecht pruimen, ap pelmoes of salade. Het warm avondeten kost slechts 18 24 ct.het ontbijt 12 ct. In Dïcsseldorf ontmoetten wij een ge-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1913 | | pagina 1