Uit Stad en Omgeving.
TfLEPH. „J. |jt(jen SpgCja|g aan>
bieding in: 1
naakte Goederen
t<-gep spotprijzen.
HAAHLEVMERSfR. iyi4-t36.
ineming aan een vrijzinnig miilnjisterie het
algemeen Kiesrecht kan worden gered,
acht gi| dar het geval aanwezig, dat
die deelneming principieel toelaatbaar
maakt?
Np een korte bespreking van de be-
t eekenis van bovenbedoelde resolutie,
geeft Kauiskv ten slotte als zijn. oordeel
te kennen.;
De situatie, waarin zich de Hollandsclie
nartij bevindt, is de moeilijkste, waarin
sedert langen tijd eeni der partijen van
de Internationale zich heeft uevonden.
Het <s onmogelijk,, van uit het buitenland
een 'oplossing aan de hand te doen.
Hoe echter ook ae I ioilaindsche partij
moge beslissen, één zaak staat vast: door
uw hardnekkigen tegenstand tot heden
tegen het ministeriaiisme hebt gij volko
men gehandeld in den geest der Inter
nationale resolutie en uw aanzien in de
Internationale &an daardoor slechts heb-
ben gewonnen,
Indien de liberalen voor een eventueel
uitstel der kiesrechttoervorming, de schuld
mochten geven aan dier. tegenstand, zoo
zouden zij daarmede slechts bewjjzen,
dat het hun met die hei vorming geen
ernst was.
ïk hoop. dat de Hollandscine partij uw
houding tot heden in de vragg van het
msn&sierialisme volkomen begrijpt en bil
lijkt
De intrede wi een socialist in een
burgerlijk ministerie as met zgovcIc geva
ren en nadeden verbonden, dat de Inter
national haar steed*; met vrees ziet ke
rnei -r ich dasreede hoogstens dan
kr vtr'r.euer., als h?ar in een bepaald
g-'-al cv fc incest dringende wijze wordt
aangetoond, dat het p.qjlerg niet gaai
Ik w;:t niet, of deze vluchtige woor
den dat zijn,wat gij verwacht Tot een
dhepec gaande mati veering ontbreekt mij
thans helaas de tijd.
Mr. Troelstra schrijft naar aanleiding
van Kavtaky's, brief:
Waar h te/echt geen oordeel uit
spreekt over de beteékenis der sftuatie
ter» onzent eer oordeeiP dat hem ook
niet was gevraagd. daar blijkt uit zijin
gans^he red encoring", dat zijn antwoord
op' de door ons p^s+clde vraag: of drin
gende noodzakelijkheid ter verovering van.
het algem. en kiesrecht een dwangtoe-
stan.d schept, die pnz.c. deelneming aan de
regeering toelaat, niet twijfelachtig is.
Dat antwoord luidt bevestigend.
Of en Yn hoever ten onzent op
dit oogenbük die dringende noodzake
lijkheid bestaat*— dat is een vraag, aie
straks door ons buitengewoon congres
zal moeten worden beantwoord.
Gisterochtend om half elf zijn het par
tijbestuur, de Kamerfractie en de redactie
van „Het Volk" in Amsterdam bijeenge
komen, ten einde de resolutie op te stel
len, die aan hét Zaterdag! en Zondag
a.s .te Zwolle te houden con'gres zal
worden voorgelegd.
Een groot gedeelte van den dag was,
volgens de „Tel.",' aan de voorloiopige
besprekingen en de samenstelling dier
resolutie gewijd, die natuurlijk ook den
hoofdschotel voor de te Zwolle te hou
den besprekingen zal vormen. Zooals
men weet, komt het voorstel neer op een
besluit, om de aangebeden minister-ze
tels te aanvaarden, indien de zaak zóó
staat, dat zonder Hie H?-d staatspensioen
en algemeen kiesrecht, waartoe de
grondwetsherziening den weg moet ope
nen,, in 't gedrang zullen geraken.
LEIDEN, 6 Augustus.
De Jonge Garde
Door Z,D|. H. den Bisschop van Haar
lem, is benoemd tot geestelijk adviseur
van de R. K. Prop. Club „De Jonge'iGar-
de", de Wielecrwc Heer A. van Meeuwen,
kapelaan aan de ..kerk yan O. L. Vr-
Hemelvaart, alhier.
- Bij de groote nationale wedvlucht
van Tours (afstand hemelsbreedte tot
Den Haag 5S3 K.M.) gehouden op Zon
dag 13 Juli l.L vanwege de Postduivjen-
vereeniging „De Ooievbar"! te 's Gra-
venhage is de 1ste de 23ste. de 39ste
en de 40ste prijs behaald door D. Bode
va nhier, de 6de en de 7de dioor L. W.
Veen van Gouda en de 41ste door Wl
Mair van hier» Een verguld zilveren me
daille, uitgeloofd door het bestuur van het
Kcvninki. ZoöL Genootschap, werd 'be
haald door D .Bode van hier, een bron
zen medaille, uitgeloofd door Aviicultura
te 'sGravenhage is gewonnen door W.
W Mair van hier. De grootste snelheid
welke werd behaald was 1142 meter
per minuut.
ROO^bCtth AGENDA.
Vrijdag 9 uur. Ledenvergadering
der R K. Drankbesfc-ijders-propaganda-
club „Dr. Ariëns".
Z,ond/ag 121/2 uur- Verplichte ver
gadering van de afd. Leiden van d"en
Ned. R. K .Volksbond.
Oorsprong van Plaatsnamen.
In 't tijdschrift „Vragen van den Dag"
schreef S. Bartstra een artikel over de
beteekenis van enkele woorden en plaats-
luw--, ^'ooral dit laatste leek ons wel
interessant voor onze lezers, waarom, wij
er het volgünide aan on tl een en
Leiden, Lvjgidun urn, Hoe komt
Leiden, dat, naar men zegt, zijm naam
zal ontvangen hebben van een stroompje
of waterloop, dat daar ergens is ol ge
weest is men zou eerder zeggen, dat
men dan den machtigen Rijin ais doop-
vader zou gevraagd hebben hoe komt
Leiden aan die vreemde Latijnsche ver
taling van zijn naam: Lugdunuim? Andere
plaatsen, als men ze in 't Latijin. ge
bruiken wik worden voorzien van een
Latijnschen staart. Alkmaar wordt Aio-
maria, Amsterdam Amstelodanum, De
venter D>avcntria, enz., maar Leiden en
Lugdunum lijken zoowat niets op elkaar.
Ligt de sleutel hier ook misschien weer
in 't Germaansche land en niet in de
scholen der Latijnsdbe grammatici? Zou
„disnum" ook misschien de voikuitspraa'k
kunnen zijin .van wat latere Hollanders
„duin" genoemd hebben met 'den Lat. uit
gang „urn" ér aan gehedht?
,En „ludunum" dan? In 't Dluitsch be
staat nog 't werkwoord „lugen" voor uit
kijken, de zelfst. naamw. „Lugaus", uit
kok, en „Lug-ins-land", een hoogte van
waaruit een wachter in den ouden ridder
tijd! den omtrek verkennen moest, ,eine
Spahwarte", Lyon heet in zijn; deftigen,
Latijnschen vorm ook Lugdunpm, en ligt
op een steilen. heuvel; het cerne gedeelte
van de stad i9 wel een torenhoogte boven
het lage gedeelte vertoeven en meer nog
boven het omliggende vlakke land.
Een uitstekende uitkijlkgelegenheid,
„loegduun" dus». Zal nu misschien niet
in oe overoude plaats, die nu sedert
eenige eeuwen Leiden heet, daar tevoren
Loegduun Kijkduin dat hebben we
hier ook in Noord-Holland geheeten
hebben, omdat het gebouwd was, bp een
hoogte, boven het omringende land uit
stekende, en dus geschikt om in 't land
te .Joegen",'uit te kijken? „Ien ijl loeg
oafsjen".
De Rouebten, teen ze hier kwamen in
't begin onzer jaartelling, hebben natuur
lijk met hun scherp Krijgskundig .'nzidht
zulk een goed gelegen punt aldra opge
merkt en nog meer bevestigd; de sage
,wil, dat de Leidsche. burctot een Ro-
meinsch bouwwerk is; in elk geval is
het het rondste gebouw der wereld
Aalsmeer. Lig* de beteekenis h'er-
van niet vlak voor de hand; heet dat
dorp niet zoo, omdat het gelegen js aan
een meer, dat overvloed van aal of
paling bevat? Als dat zoo was, is 't
toch opmerkelijk, dat niet alle dorpen, in
ons land, die aan meren liggen, dieav
zelfden naam dragen, want die eigen
schap hebben al onze meren nog, al ge
meen. Neer», we moeten het een beetje
dieper zoeken. Allereerst dit, dat de
Friesche plaatsnamen, en dus ook de
oude Hollandsche, want dat zijn Friesche,
zijn samengesteld met een persoonsnaam.
Ook zelfs waar het niet zoo lijkt. B.v.
Haringhuizen en Haringkarspel zijn niet
plaatsen, waar meer haringy gevangen
wordt ze liggen midden in 'tland
of hi eer haring gegeten wordt dan op
andere dorpen, maar dat is, het karspel,
de kerkgemeente van een zekeren Haring,
de huizen, toebe'hoorende aan, gesticht
door zekeren Haring. Dat is de Friesche
persoonsnaam, ^die o.a. het aanzijn ge
geven heeft aan het adellijke geslacht
Harinxma thoe Slooten. Dus in Aalsmeer
zal een Friesche voornaam zitten, n"L
„Ale", waarvan wij in Nederland nog
wel overal den vrouwelijiken vorm, Aaltje,
kennen. „Ale" is een verloopen vorm van
het oorspronkelijke „Adel" en familie er
van ?ijn Adèle en Adelheid en Aleida.
Zulk een oud-Friesche „Adel" heeft daar
in voortijden gewoond aan dat meertje,
dat naar hem den naam van Adelsmeer,
Alcsmeer, Aalsmeer verwierf, en van
lieverlede werd die naam overgedragen
op het groepje huizen, ihci gehucht, jlict
do:p, dat daar verrees.
ij aa r I e m, Daar is pok wat over
gefabeld 1 .Hercules is er bij te pas ge
bracht en Heer Lem of (Wil) lem, He
zoon van koning Dib'bald. Het eenige
juiste, dat in 'deze uitleggingen is, is het
als 'tware instinctmatige gevoelen, dat
er een persoonsnaam in Haarlem ver
scholen ligt. Die persoonsnaam moet al
wederom in Friesland opgediept worden.
Het is Harle, de stichter ook van Har-
lingen. Dat wil niet zeggen, dat Haarlem
en Harlingen door denzeffden persoon
gesticht zijn, maar dat de s'tiichiters van
beide steden, eerst natuurlijk enkele hoe
ven, .gehuchten, dorpjes, beiden H.arle
heetten. Achter Harle de uitgang „iheim",
„hem", .„um", of em, en „H,aarlehem"
of Haarlem is volkomen jvenfclaard.
H o 11a n eb Van al de van oude tijden
gegeven verklaringen bevredigt geen een.
liet „holie" land, of als u dat niet bevalt, i
het „holt" of hout-land. Hol, in de eenigsr
zins gewrongen beteekenis, dat het laag
gelegen is, van vele wateren doorsneden,
met vele meren, poelen, plassen bedekt,
is het wel, maar dat heeft het met de
meeste Nederlandsche gewesten gemeen.
En' houtlandji Waarom, zou het bij uit
stek zoo genoemd hebben moeten wor
den? Afgezien van den duinkant en de
hoogere geestgronden, die ten slotte toch
maar een betrekkelijk smalle strook uit
maken, heeft er in Holland in den ouden
tijd ook geen' hout van beteekenis ge
staan, Het is toen hoofdzakelijk moeras-
wildernis geweest met wat kreupelhout
en rjet- en biezenvelden en kribbel dorens
en struikgewas, niet voldoende, dgriikt mij, j
om het Holtland te noemen, \X/;at dan? I
Ik voor mij zie er geen licht in, dan
wanneer ik ook weer een persoon aan-
neem met den naam Holle (die in Fries
land nog vaak genoeg aangetroffen
wordt), dewelke een man van "gewicht,
van aanzien en befceekenisl zali geweest 7.ijr»
en voorzoover over de gehee'e landstreek
bekend,.
ICenn em erla 11 d. Gok op deze
harde noot hebben in vromer eeuwen
de taalgeleerden en oudheidkundigen zich
de tanden stomp gebeten. De fabelachtige
,beek de Kinnem, ^ie^in, jNergensland loopt,
kwam er bij te pas, en wat niet al meer,
Wie nu echter 't lichtje gebruiken wil,
dat de donkerheid dier oude namen ver
heldert, zal ook 'hier toet ware wel kunnen
Vinden, Dat lichtje is: oud-Hollandsche
namen zijn oud-Friesche namen; plaats
namen zijn voor verreweg het meeren-
deel uit persoonsnamen samengesteld.
Is Kennemerland He oude vorm van
dien naam? Neen, Kiinnem,. De uitgang
„em" hebben we daareven ook bij Haar
lem aangetroffendat is de uitgang, dien
honderden, ja duizenden plaatsnamen
hebben, niet alleen in Friesland, maar in
alle Germaansche landen. Em um
hem Iheim toiem home. Niet
„huis", maar „tehuis",. Niet „house",
maar „home", Niet „Haus", maar „heim".
Hier of daar ben ik tehuis, 'Die heele
streek is mij eigen en bekend. Iemand
heeft het „Heimweto", niet alleen naar
dat gebouw, waarin hij geboren en
opgevoed is, maar naar d e geheel e
omgeving, naar alles, de omstandig
heden, dje leefwijze van die streek, waar
hij bekend is. „Homvè sweet home"^ zingt
een „English girl" in dien vreemde, en
een traan rolt haar daarbij over de
wangen, als zij denkt, niet aan dat huis
alleen, dat het toare was, waarin haai
lieven en dierbaren wonen, ook wel daar
aan denkt zij, maar aan nog zooveel
meer, dat daarmede samenhangt en in
dezen gedachtenkring voor 'toog harer
herinnering oprijst. Home, heim, hem,
kan wijd, kan nauw begrensd zijn
„je nachdem". Wanneer we nu voor ons
zien „Kinnem" of Kinhem en wij ver
nemen meteen, dat er in Friesland een
dorp Kimswerd ligt, in Groningerland
eon buurtschap Kenwerd, en namen en
familienamen voorkomen met dezen per
soonsnaam „Kene" samengesteld;, dan is
'tons volkomen helder, hioe dit geval in
elk.tar zit. „K.nnem" is Kennis-heim, de
streek, waar een zekere „Kene" machtig
was. En nu herinneren wij ons ineens
Kenau^ Simons Hasselaar, de heldin van
Haarlem in den Spaanschen tijd. Ja, dat
is de vrouwelijke vorm van het manne
lijke „Kene". N
A b k o u d e. Staat misschien met koude
in verband? En „ab" lijkt haast wel
Latijn. Neen, we moeten weer naar Fries
land, om de verklaring te zoeken. Daar
treffen we nog bi) 't bosje namen aan
met Ab: Ahbega. Abbewier enz. enz.
Dat is het dorp van Abbe, de wier,de
hoogte van Abbe. Om die „koude" hier
te verdrijven, maken we een uitvlucht je
naar Berkenwoude achter Gouda, en
hooren daar, dat dit in de wandeling
Berkou wordt genoemd. Dius, Berkou
Berikenwoude. Dan zal ook Abcou Abbe-
kewoude moeten zijn. En zoo is het ook
het woud van een oud-Friesche Abbe.
Ben nebroek. Het zijn wel twee
goede HoJandsche woorden: ...ben" is
een mand of korf, „"broek." is een panda-
Ion, dus een wijde, mandvormige panta
lon, een harembroék ongeveer. Wjel aar
dig, maar mdnider geschikt voor een
plaatsnaam,. Als we nu echter de broeken
over ons gëheele vaderland eens op
zoeken, d. \v. z. de plaatsnamen met
„broek" samengesteld, of enkel uit
„broek" bestaande, er zijn er zoo'n hon
derd, zullen we ai spoedig inzien, dat
daarmede overal wordt aangeduid „laag,
met veel water doorbroken land",. En al
plaatst men er nu oökTeen Fransch „de"
voor en al maakt men er een ^bruuek"
van met ck' en ou», het blijft daarom
net zoowei het ectote Nederlandsche,
laaglandsche broekland, gebroken land.
En Ben.ne brengen we ook wel terecht.
Dat'is de oude Fries van dien naam, die
aan of in dat „broek" zich een boeren-
plaatsje ontgon en toen dat wat lukte
de stichter werdi vani het dorp, dat naar
hem Bennebroek of, naar zijin geslacht,
Benningbroek heet.
HAARLEMMERMEER. Te 'sGraven
hage slaagde voor acte Engelsch 1. o. de
heer A. H. v. d. Lent.
HILLEGOM. Te 'sGravenhage slaag
de voor acte Fransch 1. 'o. de heer M.
C. J. Scheffer en te 's Hertogenbosch
voor de hoofdacte de heer R. J. J.
Heirman.
NOORDWIJK AAN ZEE. Om den
talrijken gasten een zeer gewenschte af
leiding te bezorgen, had de directie van
„Huis ter Duin" gisteren een wedstrijd
in het maken van bruggen georganiseerd,
waaraan »le kinderen van alle badgasten
te Noordwijk konden deelnemen. Zoo
als elk jaar was de deelname groot. 37
groepen van mededingers hadden zich
voor id>en wedstrijd opgegeven. Er wa
ren dus ook 37 bouwwerken van zand
op het strand te bewonderen. Onder
groote belangstelling van het publiek wa
ren de jeugdige badgasten den geheelen
morgen druk aan den arbeid.
Te ongeveer 2 uur in den namiddag
begon de jury, bestaande uit de dames
Fraülein Dihlmann en Fraülein v. Melle
en de heeren C. Staib en Mr. Sprenger
van Eijk haar lang niet gemakkelijke
taak.
Er waren prijzen uitgeloofd voor de
mooist^ de eigenaardigste en de sterk
ste bergen, voor elke afdeeling 4 frrij,zlen.
,Na «foopi van Hen wedstrijd, toen
de onmeedoogende vloed reeds een ein
de had gemaakt aan het kortstondig be
staan van de meeste kunstgewrochten
van zand, had in uc tent op net strand
de uitreiking der prijzen plaats.
Gisteravond ontstond er een begin
van brand in de keuken v,an „Huis ter
Duin." Met behulp van ,,'Minimax snel-
blusschers" werd het brandje spoedig
door eigen personeel gebluscht.
INOORDEN,. Zaterdag jU. werd door
het bestuur vanj «de èecombnneerd,e
Noordsohe buurten en» Voordijksche Pol
ders bij inschrijving ptlbliek! aanbesteed
in één perceel het schoonmaken der Voor
wetering, Kruisvaart en Kadesloot, gele
gen in het gedeelte Noordsctoe buurt.
Ingeschreven werd afs volgt: J„ Voshart
te Zevenhoven f 325; G. van Kapel f198;
L. van Koert f180; A. de Lange f150,
welken laagsten inschrijver het werk is
gegund.
WOUBiRUGGE. Door B. en \V. dezer
.gemeente is aan Mejuffrouw de wed. J.
Boot alhier, voorwaardelijk toegestaan
om op een harer werven ijzeren schépen
te herstellen.
•ZOETERWOUDE. (Hooge Rijndijk.)
Wiij vernemen uit goede bron, dat alhier
plannen bestaan om in September een iR.
K. Volksbond op te richten.
GEWESTELIJK GEMENGD.
Do dubbele rrjoord te Oude Wetering
De instructie in zake den dubbelen
moord door arsenicum vergiftiging te
Oude Wetering is geëindigd. De behan
deling in openbare rechtzitting zal be
gin September voor de rechtbank te
Haarlem' plaats hebben.
Den 13-jarige galgebrok v. L. gehee-
ten, trachtte gisteren zich te verrijken ten
koste van een winkelier aan de Waard-
gracht te Leiden, door de winkellade
te lichten. Dit kwam echter faliekant uit
daar de eerste lade slechts 40 cent in
hield en hij vervolgens direct gepakt
werd.
Te Rijnsburg brak gisteren door
het vullen van een lamp. brand! uit "b'ij
de nbakker Paul v. D. Een bed enijeenig,
huisraad verDrandde voor men den blrand.
meester was. 1
Mej. C. M., van Katwijk aan den
Rijn werdt'gisleren .ter hoogte van de
Krugersbuurt door een fietser van Kat
wijk aan Zee zoodanig aangereden en te
gen den grond geworpen, dat zij eenilgen
tijd het bewustzijn kwijt was. Behulpza
me mensch.cn brachten haar weer tot
bewustzijn. De schuld was geheel bij
den woesten fietser.
G. van der Stol jm. en C. H. Smil |d.
Briejer jm. en C, M. Madcr jd.
Rechtzaken.
Ned. Staatsloterij.
TWEEDE KLASSE - 3l- LI|ST
Trekking van Woensdag 5 Aug.
Hooge prijzen.
f 2C000: 18'25.
f 2000: 20901.
f 1000:
2248.
f 4C0:
>056,
85S6,
12444
f 200 5879.
f 100
1 -»y;5.
Prijzen van f 30.
39
2586
5833
8201
10912
13614
15S02
18142
51
631
58
341
12
700
07
223
16
64
92
4«0
110.-7
62
19
76
178
796
956
511
154
66
30
85
204
893
98
79
601
267
864
16035
321
61
6012
02
445
66
42
23
300
989
33
91
503
91
89
421
334
3052
121
711
40
964
100
53
57
95
48
51
57
95
48
511
68
97
73
57
612 14C60
68
605
438
148
234
61
18
46
85
14
5z6
245
74
85
75
95
214
758
31
72
313
89/
700
100
93
65
99
90
37
939
68
04
L6
805
655
302
83
43
84
21
331
27
75
07
89
61
8-8
73
33
30
89
1
458
75
902
202
54
34
722
43
UOZ
89
0/
44
71
58
:o
<8
9020
Ö7
95
435
64
68
99
626
29
12005
344
636
936
70
478
711
165
43
73
84
76
1047
77
529
86
70
49
98
91
90
34
841
237
50
441
99
19C95
229
651
77
364
SI
601
833
100
32
724
82
481
99
609
34
05
42
35
969
659
236
19
914
08
46
71
7ul2
711
73
26
21
11
85
804
18
42
87
36
53
50
93
09
85
50
325
69
99
59
95
22
101
899
75
772
17136
253
368
26
05
917
435
81
41
354
96
27
1!
67
38
90
94
74
403
934
34
10036
65
808
99
79
87
55
49
54
568
50
209
560
89
59
50
91
603
93
33
72
91
4140
71
120
24
97
355
74
501
79
255
35
46
900
72
739
68
231
90
210
90
21
81
71
72
486
91
14
732 15076
89
75
642
526
356
16
99
85
«5
855
70/
74
68
35
821
122
400
77
11
83
460
50
27
23
04
9-3
17
93
65
314
39
43
39
94
943
642
525
27
42
49
82 20037
48
716
56
50
68
59
542
50
86
32
88
69
89
61
(7
163
2005
35
718
74
919
220
612
J.45
39
801
34
99
62
312
26
53
49
99
58
402
70
31
83
59
63
951
92
30
13008
38
96
70
99
76
709
37
31
72
729
348
126
5G07
26
97
43
444
48
411
75
SI
41
555
86
95
874
13
95
119
75
049
127
98
97
61
235
23
94
51
97
572
912
04
300
73
8 6
86
2.5
94
18015
683
04
67
937
752
99
647
40
725
77
353
61
64
340
52
47
49
96
465
65
81
56
731
51
827
415
574
68
822
60
43
85
90 i
tl
81
8135
904
5,7
67
118
96
500
660
Burgerlijke Stand.
LEIDEN. Gehuwd: W. M. Roosen aa w.
en G. van Vliet id. AL de Melj jm. en J.
Al ioien id. A. Schneider jm. en J. Al.
Kingenherg jd. W. Blok jm. en H. van der
Nat jd. H. Slijkhuis jm. en J. Canbier jd.
De Kantonrechter te Delft vercordet
J,. v. Dl te Nootdorp wegens otp
openbaren weg een 'trekdier onbehe
laten staan, tot f3 of 3d.; J. de
en P». O. te Stomp w ijl,kj wegens
vereeniging o.ngereoht.'gd loopen op
ders hooiland ieder tot f3 of 3d. en
B. te Stomp wijk! jwegensi Jppehba
dronkenschap tot f 1 of 1 d. 1
Land- en Tuinbouw.
Een koele melkkelder.
Dat op vele boerderijen het loka
waarin de melk bewaard wordt, de me
kelder, dikwijls niet aan de gesteh
eischen voldoet, 'kan ieder weten, die
vele hofsteden komt. Over de verschilli
de eischen willen wij nu niet uitweid
doch bij een enkele nader stilstaan,
melkkelder moet koel en luchtig zijn, n
te warm en dompig. Natuurlijk hangt
veel af van diepte, inrichting, venti
tie en plaatsing op het Noorden. Mj
zelfs in den besten kelder kost bet mo
te om liet in de warme 'dagen 'koel
houden. Daarvoor de volgende raai
Men opene het raam van den kek
of kamer en hange daarvoor een of mi
linnen lakens, die vooraf in zuiver wa
goed nat gemaakt zijn. Door deze vo
tige lakens wordt veel warmte voor
verdamping van het water verbruikt,
aan de lucht, welke in- en uitstrooi
onttrokken wordt. Men heeft .hierdi
eene afkoeling van 4 a 5 gr Gels. Vi
kregen. Deze afkoeling moet niet alle
plaats hebben ,als de zon in het ra
schijnt ,doch ook daarna; om een
resultaat te krijgen moéten de lake
herhaaldelijk nat gemaakt worden dc
bespuiten of begieten.
Boerinnen, probeert dit eenvoudige
kostelooze middel.
Uitvoer naar België.
Het overzicht van de maand Juni
Onze handel in rundvee met Bielgië y
in de vorige maand minder levendig d
gewoonlijk. Vooral invoer van f<
vee was aanmerkelijk lager dan in
meeste maanden van het jaar. IngeVoe
werden in België u:t ons land 32
randeren tegen 5791, 3724 en 4170
de maand Juni van 19121910. In
slaciithuizen te Luik, Brussel en Gi
werden geslacht 429 Nederlndsche st
ren. die een gemiddeld gewicht haciy
van 472 kilog'r. en 577 vette ossen, mei
in Rotterdam gekocht, die door eikani
532 kiloer. per stuk wogen. Naar ve
kalveren was tamelijk veel vraag. D
Vlaamsche handelaars werden op de H
landsche en Friesche marktenf'de bs
opgekocht, waarvan de meeste naar A
werpen werden opgezonden, enkele 0
naar Gent. Ingevoerd werden 548 ve
kalveren. Deze wogen gemiddeld 1
kilogr. Toegelaten werden in België 1
koeien en 796 vaarzen. In de eerst he
van dit jaar werden uit ons land :in (Bi
gië ingevoerd 23.090 runderen, teg
36.785 in de eerste h»elft van 191'
.19.427 in 1911 en 25.683 in 1910. V<
gens een berekening, opgemaakt do
het Belgisch ministerie van financié
bedroeg d ewaarde van h,et ingevjoi
d'e vee uit Nederland in de eerste hel
van dit jaar fr. 9.801.3S0 (V(
14.690.087). Naar vette varkens en bi
gen was van Bdlgisch.e zijde wei'nj
vraag, wel maar ty'leesch. en gevogelte. \1
verkochten 652 kg. versch varkensylees
1737 k.g. versch rundMeesch, 54.676 Ij
vleeschconservien en 116.114 kg. hamni
spek en worsten. Bovendien verzond!
wij 23.402 'kg. kippen en hanen, 14!
duiven, 5026 kg. eenden en ganzen
2100 'kg. ander levend gevogelte. Na
Nederlandsche schapen was niet zoovl
vraag als gewoonlijk', toch. verzonden 1
naar België 2404 schapen. Onze uitvo
va nlammeren was ook wat lager d
in de maand Mei ,toen 3181 stuks wl
den uitgevoerd. Van veel belang bij
onze paardenhandel. Wij verzonden 1
vorige maand 750 paarden en 198 ve
lens terwijl Neder lands che landboi
wers in België 242 paarden en 25 ve
Sens kochten. 1
Hoenderteelt.
Zal d'e hoenderteelt zonder groot
tegenslag en met voordeel gedreven kt
nen worden, dan moet, behalve vb
een doelmatige verpleging en h.uisMI
ting, zorg gedragen worden voor e
O|0rdeel'kundige fokkerij, waarbij l
kruisen der rassen en het uitkiezen
beste voortbrengers in acht wordit f
nomen. 1
Men kieze steecBs hoenders, die 1
■meeste 'kenmerkende eigenschappen y
het ras bezitten en gelieve'inacht te 1
men, dat niettegenstaande de grool
zorgen, waarmede men zijne kippe
kweektzij toch op den duu rverbaster
en weerkeeren tot het oorspronkelij
ras. 1
Een afdoend middel om dit kwaad
voorkomen is het bloed van tijd tot t
te verfrisschen, door kippen aan te schi
fen van denzelfden stam. Eer. goed hoe
.derfokker zal nooit dieren van hetzelf
bloed onder elkander laten paren, mi
zal altijd zoeken het bloed af te wiss
len .Dit is ook het eenige middel
iets volmaakts en degelijks te bekome
zoowel wat de kleur der veeren als d
lichamsbouw aangaat. JJe ondervind»
leert, in het algemeen, bij het krui»
