DE TWEE VRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Ae Jaargang
No. 1146.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïlluslreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
i
Juli
1013.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen liandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
y Niets bijzonders.
't Heeft er allen schijn van, dat het
roode congres den heeren Troelstra c.s.
jtal verbieden een portefeuille te aan
vaarden.
Het Volk heeft weliswaar uit den
rijken voorraad socialistische resoluties,
samen vormend den rooden Koran, er
een paar opgediept, welke het in bij
zondere omstandigheden den congressen
toestaan, aan partijgenooten portefeuille-
verlof te verleenen, maar het blad kan
niet inzien en het spreekt blijkbaar
namens de groote meerderheid dier kop
stukken van de „S„ D. A. P." dat
fcich thans wat bijzonders voordoet. Het
[blijkt zelfs van meening, dat de zaak
,van het „deïnocratisahe algemeen kies
recht" beter gediend wordt als er maar
'geen socialistische ministers komen.
Een en ander staat vervat in alvast
!drie lange artikelen, zoodat blijkbaar de
redeneering nogal moeite kost. 'tWil dan
ook heel wat zeggen, om den bewusten
arbeider diets te maken, dat de- verwer
ving van 18 socialistische Kamerzetels,
eerst als een feit van grrroote beteekenis
.uitgekraaid, eigenlijk niet bijzonder ge
noeg is om het optreden van socialis
tische ministers te wettigen.
'tCongres zal 't intusschen ook wel
gemakkelijk vinden, maar liefst geen ver
antwoordelijkheid te aanvaarden, zoodat
'de heer Troelstra dan tocih nog deze
maand naar den Hartz zal kunnen ver
trekken, van alle regeeringsbanden vrij.
De N, R. C rt. staat over dezen waar-
schijnlijken loop van zaken al op haar
achterste beenen en verwijt om te be
ginnen de „S. D. A. P.", dat zij de
zaken ophoudt. Als we niet op dat con
gres moesten wachten, zou in 't volgende
parlementaire jaar de Grondwetsherzie
ning al wel klaar kunnen komen, maar
nu vreezen we er voor. Aldus het libe
rale orgaan, dat wel erg luchtig over
Grondwetsherziening denkt, om over een
'dag of veertien zoo in zak en asch te
zitten. -
Hoe 't zij, 't botert blijkens djt alles
slecht ter 'linkerzijde, maar nu zeggen
wij op onze beurt: niets bijzonders.
*5* In de knel,
0JDe sociaal-democratische partij zit in
1de knel en zij m'oet er op tie een of
andere manier uitkomen", aldus het...
spciaal-democratische lid van den Rijks-
!dag0 Kolb, in de „Volksfreund"^
En deze :openhartige bekentenis doet
[hij naar aanleiding van wat de s.ociaal-
dermocraiie in Duitschland reeds over
komen ia en van wat... haar hier te
lande te wachten staat. In Duitschland
moet zij nl mederegeeren en daarom veel
laten varen van wat d'oor haar op partij
congressen door besluiten is vastgelegd,
tot veel dingen medewerken, die in lijn
rechte tegenspraak zijn met hare be
ginselen,
Z;oo schrijft Kolb letterlijk: „Hjet be
ginsel: gelen man en geen groschen (voor
!het leger) is slechts zoo lang hoog ge
houden al9 de sociaal-d<emocratisdhe ver
tegenwoordigers in den Rijksdag voor
.FEUILLETON,
239)
XII.
HET AANZOEK,.
Eenige dagen waren verloopen.
Pierre Lasson had het druk! gehad met
'de verschillende belangen die aan zijn
zorgen waren toevertrouwd.
Van zijn vader had hij een aantal or
ders gekregen omtrent de belegging van
diens kapitaal, welke orders h'ij stipt uit
voerde en tevens was hij bezig met de
verwezenlijking der plannen van ?ijn
vriend.
Hij ontwikkelde een groote werk
kracht.
Den geh'eelen dag doorkruiste hij Pa
rijs, bracht bezoeken aan Barras, aan de
notarissen, aan Annette Lange, aan Lydie
Manon en aan het kleine hotel in de rue
du Bac, waar hij steeds met de grootste
'hartelijkheid werd ontvangen en waar
h'ij ook Het liefst kwam.
Van den kalmen Bretagner, lachend
Jen onbezorgd, die zich' liet meevoeren als
ieen afgevallen blad do.or den wind, die
zich liet leiden door zijn kameraad waar-
het consequente volhouden van dat be
ginsel niet de minste verantwoordelijk
heid hadden te dragen. In het oogenblik
echter, waarop de politieke machtsver
houdingen in den Rijksdag naar de so-
ciaal-demjocratie toe verschoven waren,
mioest de partij in het parlement met dat
beginsel ten minste voorzoover het dc
groschen gold, breken. Zoo zal het met
pog menig in moties neergelegd beginsel
gaan."
En dat alles verdedigt Kolb wel als
staande op het „consequent revisionisti
sche standpunt", maar intusschen geeft
hij toüh toe0 dat de sociaal-democratie
„in de knel" zit! En dat laatste zeer
terecht. Waar blijven de beginselen, als
zij, zoo gauw als er kans bestaat hen in
toepassing te brengen, over boord wor
den gegooid?
[Wij begrijpen heel gjoed, dat mr. Troel-
stra en de zijnen hun uiterste best doen
niet „in de knel" te komen, en alle ver
antwoordelijkheid door zitting te nemen
in een kabinet van zich trachten af te
schuiven.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De berichten van gister dat vrede op
handen zou zijn, waren wel ietwat voor
barig, Hoewel de krijgsverrichtingen niet
gestaakt zijn heerscht er rust op het
oorlogsterrein. Te Belgrado is echter
niets bekend van een zending van Bul-
gaarsche onderhandelaars. Inmiddiels is
het Bulgaarsche ministerie afgetreden en
heerscht er een geweldige strooming te
gen de tot nogtoe gevolglde regeerings-
taktiek.
Volgens de Zeit hebben de oppositie
partijen in Bulgarije openlijk den Koning
en de dynastie, die zij verantwoordelijk
stellen voor de tot nu toe gevolgde
staatkunde, bedreigd.
Wat aangaat de
vredesonderhandelingen
wordt uit Sofia aan de „Köln. Ztg." ge
meld, dat daar het gerucht loopt* diat
Servië en Griekenland, die zich sterk
gevoelen in verband met de inmenging
van Roemenië, in het sluiten van een
wapenstelstand slechts zullen toestem
men, indien het geheele gebied in Ma
cedonië, thans door hun troepen bezet,/
hun door Bulgarije voor goed wordt af
gestaan.
Het is niet onmogelijk' dat Oosten-
rijk-Hongarije zich tegen dien eisch, die
strijdig is met zijn belangen, zal verzet
ten. De opwinding der nationalisten in
Bulgarije is groot
Uit Belgrado verneemt hetzelfde blad,
dat Servië niet alleen het veroverde ge
bied wil behouden, doch ook een wijzi
ging van de oude grens met Bulgjarije
zal eischën ter beveiliging van de spoor
baan naar de Adriatische Zee.
Pasjits heeft voor hij zidh naar de
conferentie met de minister-presidenten
van Griekenland en Montenegro begaf,
een langdurig onderhoud gehad met den
Koning en daarna met den Russischen-
zant I
an hij zich had gehecht gelijk een schild
knaap uit de middeleeuwen aan zijn rid
der, wiens bevelen h'ij blindelings uit
voerde, zonder andere hartstochten dan
de zijne, van $at alles was niets over
gebleven.
Hij had nu zijn doel en dat streefde
hij na met de vasthoudendheid die den
plattelandsbewoners eigen is.
De liefde had hem tot een ander
mensch gemaakt, maar h'ij verborg die
liefde in zichzelf en zij werd nog vuri
ger nu hij wist dat h'ij een mededinger
had in den misdadiger, dien Rij nu net
felst van allen h'aatte, omdat hij het
wiaagde de oogen op te slaan tot de
vrouw, die voor Pierre L/asson de ver
persoonlijking was van alle vrouweljjke
deugden. i j
Zijn uiterlijk was nog even wel ge-
gemoed als altijd. i I
Vroolijk keken zijn oogen de wereld In.
Kalmte lag op zijn gelaat uitgedrukt.
Toch stond zijn besluit onwrikbaar
vast en haakte hij er naar het ten uitvoer
te brengen. i 1 i
Zijn reis naar Vitré h&'d hem ook tot
de uitvoering van zijn besluit moeten
'dienen. i i J I
Hij was te Lamballe geweest waaf
hij Gouray had opgezocht eetf Uflg
gesprek met hem geyoe.fo
Te Belgrado gelooft men, dat de vrede
spoedig zal zijn geteekend. Hoe bloedig
de oorlog is geweest, blijkt uit de opga
ven van het aantal slachtoffers. Meer
dan 50.000 man zijn in de Macedonische
veldslagen gedood of gewond.
In Belgrado echter blijkt men zich op
het ergste voor te bereiden.
Aan het Duitsche vakblad Heer pnd
Politik wordt (zónder opgave van da
tum) uit Sofia beschreven, dat geheel
het rijk in de iaatHë dagen op een groo
te kazerne gelijkt. Alle jongelui van 17
jaar zijn opgeroepen om het vaderland
te verdedigen, en zij voldoen daaraan
met geestdrift. Overal ziet men hen zich
oefenen in het gebruik van wapenen.
Het aantal der nieuwe troepen bedraagt
ongeveer 150.000 man.
Als deze mededeelingen juist zijn, valt
eruit af te leiden, dat Bulgarije in het
ergste geval een wanhopigen strijd te
gen al zijn tegenstanders zou willen aan
binden.
Terwijl aan den eenen kant met veel
bloed vergieten, rich de tegenstanders
een baan naar de Bulgaarsche grens heb
ben gebroken, gaat het aan den anderen
kant, in het Oosten, veel vreedzamer toe
ofschoon ook de vijand door
Turkije cn Roemenië
groote vorderingen maakt.
Roemenië neeff zijn inval op Bul-
gaarsch grondgebied niet bepaald tot de
streken tusschen de oude .grens en de
lijn Toertoekai-Baltsjik. De troepen zijn
de streken van Jioestsjoek, Sjoemla en
Warna binnengetrokken en hebben, naar
de Times meldt, ook Rahowo aan den
Donau bezet.
Te'Sï. PtvEÉSbin'è/ïS men in officieele
kringen van meening, dat Roemenië
geem plan heeft deze streken te verove
ren, doch alleen om o,p Bulgarije krach
tige pressie uit te oefenen ten gunste
van den vrede met Servië en Grieken
land. Zelfs zou Roemenië bereid zijn
Bulgarije te steunen in zijn verweer tegen
de al te hooge eischen van Griekenland.
De „Militarische Rundschau" ziet de
zaken donkerder in en verwacht dat de
iRoemeensche troepen naar Sofia zullen
oprukken.
Voor de Turken blijkt het doel wel de
gelijk Adrianopel te zijn. Behalve de stof
felijke voordeden, die met zulk een ver
metele beweging op het oogenblik te
behalen zouden zijn, zou de moreele uit
werking van een succes in die richting op
den binnenlandschen toestand de positie
van de regeering versterken en beves
tigen. Daarom is men van meening, dat
men het er op kan wagen. De Turken
hebben nu reeds Loele Boergas, waar zij
in den vorigen oorlog zoo geducht klop
kregen bezet en jukken voort naar
Oezoer Keupru. Hun Oostelijke vleugel
moet Orza cn Boenar Hissar bezet "heb
ben en op Kirk-Kilisse aanrukken.
De Bulgaarsche regeering heeft nu aan
de mogendheden verzocht door dringen
de vertoogen te Konstantinopel de Porte
te bewegen den o^marsch der Turksche
troepen fe doen staken, aangezien het
vredesverdrag te Londen tusschen Tur-
Op Vaudreuil had hij zijn peet weer
gezien, den braven vader Canteleu, se
cretaris der gemeente Vitré, die even
vroolijk gestemd was als zijn vriend, den
oud-graankooper Lasson.
Die goede man zag de toekomst nu
weer helder in. I
In het land keerde de rust terug, men
bewoog zich weer vrijer en als hij aan een
welvoorzienen 'disch zat, waaraan zijn
vriend, de oude Lasson, hem meermalen
uitnoodigde, dan herhaalde hij telkens
zijn oude machtspreuk!: i
„Post tenebras spero lucem". (Na
duister licht.) I li i
Maar dat licht verlangde Rjerre nog
sterker dan zijn peet. l i
Zijn vader, die tot dusverre altijd ge
heimzinnig was geweest omtrent het bej-
drag van zijn vermogen, had er einde
lijk! toe besloten hem op de hbogte van
zijn zaken te steil ea*
Vroeger had hij, ondankb de liefde
'die hij voor zijn eenigen zoon had, op
wien hij al zijn hoop had gevestigd, hem
even spaarzaam te maken als hijzelf zijn
leven lang geweest was, een leven, door
gebracht In noeste ylijt en bij Seen handel
waarin hij steeds gelukkig was geweest,
rood at hij juW Winsten had ópgesta-
dnJ Se
kije en Bulgarije gesloten, voor beide
partijen bindend is.
De mogendheden hebben echter totnu-
toe geen enkele mededeeling tQt de Porte
gericht met betrekking tet de beweging)
van de Turksche troepen en daarom ach
ten Turksche kringen tusschenkomst van
de mogendheden niet waarschijnlijk.
Overigens denken Turksche kringen
dat, zelfs in het weinig waarschijnlijke
geval dat de mogendheden pressie zou
den oefenen tot handhaving van de grens
Enos-Midia, Turkije zou kunnen aandrin
gen op het insttellen van een autonomie
in Thracië.
GEMENGD.
Uit Boekarest wordt aan de „Deut
sche Tageszeitung" geseind: Reizigers,
die uit Rusland hier zijn aangekomen
verzekeren, dat het goederenvervoer op
de spoorwegen in Bessarabië sedert eer
gisteren gestaakt werd. In de militaire
districten Odessa en Kiew werd voofte-
reiding tot troep en mobilisatie geconsta
teerd.
De Fransche Kamer heeft de
i n 1 ij v i n g op 2 0-j arigen leeft ijd
met 376 tegen 199 stemmen goedge
keurd en besloten de soldaten, die .30
maanden hebben gediend, naar huis te
zenden, als de omstandigheden dat ge-
doogen.
Uit Londen wordt aan de „Berliner
Zeitung ain Mittad" geseindVolgens
een bericht uit Peking vermelden de bla
den daar het gerucht, dat d<e ex-vice>-ko-
ning Tsen-choen-Hsun, een verbitterd
vijand van Joeansjikal. in gezelschap
van dr. Soenjatsen bevindt, om een
bond van de zuidelijke Staten
van China te proclameeren, die onaf
hankelijk is van het noorden. In Sjanghai
wordt de toestand als zeer ernstig be
schouwd.
Ongeveer 6000 arbeiders van de
Hamburgsche scheepswerven
hebben een vergadering van het Puit-
sche verbond van metaalbewerkers be
zocht. De gevolmachtigde van het be
stuur verklaarde, dat dit de staking niet
erkende en geen uitkeering zou verstrek
ken.
Bij een daarna gehouden geheime
stemming verklaarden zich 5662 man
voor en slechts 120 tegen een voort
zetting van de staking.
Z. Em. Kardinaal van Rossum
in Nederland.
Gistermorgen heeft de Kardinaal in
de kerk van den Allerheiligsten Verlos
ser aan den Goudschen Rijweg voor een
stampvolle kerk een stille ,H. Mis ge
lezen, onder welke door het zangkoor
liturgische gezangen werden uitgevoerd.
Om half elf werd door den burgemees
ter van Rotterdam, mr. A. R. Zimmer
man, aan den Kardinaal in het klooster
een bezoek gebracht.
Het onderhoud duurde ongeveer twin
tig minutenZ.Em. bood den burge
meester daarbij zijn portret met naam-
teekening aan, hetgeen deze als een her
De val van het Schrikbewind kwam
hem voor als 't feeken dat er betere
dagen aanbraken en hij zeide tot zich
zelf, dat dit een gunstig tijdstip vvasi,
waarvan hij partij moest trekken.
Paarom had hij zijn zoon opgedragen,
nu de gelegenheid te zoeken voor het
beleggen van de.gelden, die hij tot dus
verre renteloos in zijn kelder had laten
liggen.
Toen hij zijn zoon het noodige geld
gaf om het huis nabij het theater Fey-
deau te betalen, 50.000 fr., had hij hem
tegelijk het goud laten zien, dat h'ij in
de laatste jaren had gewonnen met ge
duldige speculatiën en verborgen totdat
er betere dagen zouden aanbreken, waar
in de orde was hersteld en de zaken weer
geregeld gingen 1
[Met trots had hij uitgeroepen:
iOij zult rijk' zijn. Hier liggen meer
dan 100.000 goudstukken.
Dat was een groot vermogen voor
'dien tijd. j
Daarbij kWamen nog zijn pachthoeven,
zijn bosschen, zijn weilanden en bet
goed Vaudreuil, dat het midden hield'
tusschen een boerderij en een kasteel.
Tevreden over zijn succes, voegde hij
er bij: i
De handel is goed geweest, ondanks
'de ellende yan het land.
innering aan dit bezoek gaarne aanr
vaardde.
In den loop van het onderhoud dankte
de Kardinaal den burgemeester voorts,
voor het aanbieden van den boottocht,
alsmede voor de uitstekende politiemaat
regelen tijdens Zijn bezoek genomen. i
Z.Em. verklaarde de attentie van den
burgemeester op zeer hoogen prijs te
stellen.
Een geestdriftig gejuich steeg er op,
toen de Kardinaal even over elf in Zijn
auto stapte, vergezeld van den Hoog-
eerw. heer deken P. A. F. Thier. In een'
tiental andere auto's reden voorop dei
leden van het huldigingscomité, eenigej
Eerw. paters Redemptoristen, de Iioog-
eerw. pater provinciaal A. Beukers, dej
Zeereerw. heer Mersel, pastoor der pa
rochie van de H. Barbara, waarin het
klooster der Eerw. paters Redemptorist
ten is gelegen, en het gevolg van Z.Erm,
Langs Hugo de Grootstraat, Oostvest-i
plein en Oostplein, ging het naar den'
aanlegsteiger bij het Maasstation.
Hier werd aan boord gegaan van de
boot der gemeente „iDe Stad Rotter-
dam", waarmede de door het gemeente
bestuur aangeboden boottocht werd on
dernomen.
De „Stad Rotterdam" werd begeleid
door een politieboot, die op uitstekende
wijze voor de orde op de rivier zorgde
Omstreeks half één werd aan den stei
ger bij het Park1 aangelegd, waar de
auto's reeds stonden te wachten.
Wethouder Stulemeijer, wiens taak als
gastheer hier was geëindigd, nam toen'
afscheid van den Zijne Emi-i
nentie verklaarde, ten noogste voldaan;
te zijn over den boottocht en met heeL
veel belangstelling de grootsche haven
werken van Rotterdam te hebben bezich
tigd.
Bij den tocht, dien Z.Em. vervolgens
door de stad maakte, werden Hem bij
het St. Antonius-gesticht cn het St. Thc-
resia-gisticht, bij de St. Elisabethskerk!
cn de St. Jozefskerk bloemen aangebo
den. Op verschillende plaatsen werden
aan Z.Em. enthousiaste ovatie's gebracht.
Omstreeks half twee arriveerde de auto's
aan het klooster op de Goudsche Rijweg.
Om twee uur vereenigden zich de Kar
dinaal, het gevolg, de leden van het co
mité van huldebetoon en de Jcerw. Pa
ters Redemptoristen in den refter van
het klooster aan den Goudschen Rijweg
aan een maaltijd.
Even over vijven begaf den Kardinaal
zich, vergezeld van zijn gevolg, de leden
van het huldigings-comité en de E. E.
P. P. Redemptoristen, naar de kerk, om
voor zijn vertrek nóg enkele oogenblik-
ken in stil gebed neer te knielen.
Zegenend schreed Zijne- Eminentie
daarop tusschen de met een dichte me
nigte bezette banken door naar den uit
gang der kerk, waar Zijn verschijnen een
spontaan gejuich ontlokte aan de hon
derden, die daar buiten het vertrek ston
den af te wachten.
In een langen stoet van auto's,, waarin
oók de leden van het huldigings-comité
en de Paters Redemptoristen hadden
Hij had wel kunnen zeggen: I
Dóór de ellende van het land.
De opkooper van het graan, zooals
Barras hein schertsend noemde, had zich!
niet te beklagen over zijn lot.
De groote revolutie was hem gunstig)
geweest en hij had er van gebruik ge
maakt «als een behendig koopman, om;
voordeelige zaken te doen. I
Zijn huis in de rue Saint-Marc, nabij
het theater Feydeau, beloofde odk flink
in waarde te zullen stijgen,
v Gij kunt er nog meer zoo koopen,
Pierre, als gij ze ziet, zeide hij tegen
zijn zoon.
En de oude vader Canteleu, voor wien
de oud-graankoopman geen geheimen
had, lachte zijn petekind vriendelijk toe
en zeide:
Hij heeft u nog niet alles gezegd,
maar er ligt nog een verrassir<g yoor
u te wachten. Zijn rjjkdom neemt meij
den dag toe. i
Pierre was dus naar Parijs terugge
keerd met een groot bedrag in geldstuk
ken, die de beeltenis der voormalige ko
ningin droegen.
Hij wist tevens, dat er nog een ruimd
voorraad van lag in den kelder van
Vaudreuil.
Met eigen oogen had hij het gezien^
(Wordt yervolgd.)
