DE TWEE VRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
«Ie Jaargang
No. 1144.
cu/ta/nt
Bureau
OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
(e|)IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
a het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
>er post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
L>.
'ij-» t) dra;
tn 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezo den inedudeeiingen van 1^5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiöngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent tedere regel meer 10 cent
na Het Concentratie-program is
een Socialistisch-program.
Met evenveel woorden wordt dit er-
potend in het avondblad van gisteren van
na le oud-liberale „Nieuwe Courant" Schit-
n erender rechtvaardiging van wat wij al-
;ijd hebben beweerd dat n.l.. het po
li ti eve gedeelte in het concentratiepro-
rram louter en alleen was. jreergeschre-
ren om de sociaal-democraten in het ge-
vjo rlei te komen konden yrij niet wen-
2; ichen I
Het „Volk" zou graag zien ifcen ge-
nengd-b u r g e r 1 ijik kabinet maar op
fz< le grondslag Van het concentrati'-e-t
n irogram. De „Nieuwe Courant"' zegt
ïaar aanleiding van deze wensch, van 'het
iociaal-democratisch orgaan
^Wiij (Zouden er niet tegen frebbengr
als het kon. Op dit oogenblik echter
heeft de publicatie van zulk 'een advies
in het „Volk" al den schijn Van veen|
middel om aan aansprakelijkheid Voor
de stembus-overwinning te ontkomen
en zich niettemin den buit te verzeke-
keren."' t I
Met andere woordenAls er een~re-
;eering komt, die het concentratie!
rogram uitvoert, strijkt de S. D. A.
den buit op. Wie zouden zoo zeggen
ujils er een regeerinfg komt, die toet con-
n :e n t r a t i e-program uitvoert, dam sitrijkt
rv ie concentratie dem buit op dat
s tochi logisich? Neen, zegt de „Nieuwe
Courant", dan gaat de S„ D. A. P, met
le eer strijken, 'n Prachtige erkenning.
V Grootmoedig uit benauwd
heid.
In Hi et Volk betoogt de (*)-mede
werker, die niemand anders moet wezen
2 dan mr„ Troelstra, dat het toch zoo uit
stekend zou zijn, indien er een Kabinet
kwam, uit vrijzinnige èn rechfeche heer en
samengesteld, dus zonder sociaal-demo
craten.
't Is waar, zoo geeft bij toe, de anti
these-politiek ging dan verloren, maar
kijk eens hier:
„Voor de burgerlijke partijen zou die
politiek voor de toekomst toch onmoge
lijk blijken, omdat zij bij een stijging
van de marlet der sociaal-democratie,
als thans plaats vond, baar een parle
mentairen invloed doet wiimlnen, dubbel
zoo groot als 'haar invloed in bet volk.
"Een invloed, dien de sociaal-democra
tie, als een partij, die slediits rekent
met de werkelijkheid en mei haar
wezenlijke macht buiten het parlement,
in het volk zelf, niet kan begeeren,.
!Een invloed, die haar-een verantwoor
delijkheid oplegt, groóter dan zij' met
het oog op baar werkelijke beteekenis
in bet volk, kan dragen, zoodat zij
geen bezwaar kan hebben tegen een
kabinetsformatie, die haar óók in het
parlement tof hare werkelijke propor
ties terugbrengt."
Of die -medewerker met zijn IS
Kamerzetels ook verlegen zit, dat hij zelf
toegeeft: bet aantal gaat de ^werkelijke
proporties van onzen invloed te boven.
FEUILLETON.
237)
Overigens was er een schitterend ge
zelschap leveranciers -van den Staat en
leden der Nationale Conventie, officieren
met damesi, Tallien met de markiezin
de Fontenay, die binnenkort zijn vrouw
zou worden, muscadins en financiers.
Er werd druk gepraat en gelachen, de
Fransche vroolijkbeid sdheen "terugge
keerd, het was alsof de val van bet Schrik
bewind bij iedereen weer den eetlust had
had opgewekt.
Heerlijke geuren verspreidden de spijzen
in het rond en de bedienden repten zich
om de gassen .op hun wenken te bedienen,
want zij1 ..wisten, dat dit soort gasten niet
karig was met fooien,.
Lydie Manon groette vriendelijk Sicard,
die haar voorbij! gingj maar zij deed alsof
zij den dokter niet opmerkte.
Deze naderde haar en vroeg:
Waar zijt gij tegenwoordig toch?
Men ziet u nérgens meer,.
Koel antwoordde zij:
Ik heb het ook zoo druk, Tbijna geen
oogenblik voor mijzelf.
Toen Sicard aan een tafeltje tegenover
zijn gastheer za£, merite hij met het
O £00 graag zou "hij eenvoudig tot
de oppositie blijven) behooren, en vandaar
zijn grootmoedigheid,welke echter slechts
uit benauwdheid geboren.
Zoo weinig wordt intusschen die groot
moedigheid van harte betoond, dat hij
op bovenstaand citaat onmiddellijk deze
voorwaarde voor zijn inschikkelijkheid
laat volgen:
„Mits die Kabinetsformatie plaats
vinde op den feitelijken grondslag,
door de verkiezingen gelegd, dat is:,
ter uitvoering van het 'kiesrecht- en
pensioenprogram, door de vrijzinnigen,
ook bij de herstemmingen aanvaard."
't Is eenvoudig belachelijk,.
iDe (*)-medewerker wil genadiglijk toe
staan, dat uit de 82 niet-roode Kamer
leden een Kabinet wordt gevormd, maar
eischt daafbij, dat dit ministerie dus
n.b. ook de rechtsche l.eden ervan
zich zou voegen naar "de eischen der 18
rooden.
Hoe kan zoo iets bij een ernstig politi
cus opkomen!
Toch blijkt het in de conferentie van
het Partijbestuur en de Kamerfractie der
S„ ,D|. A. p. als de meest wenschelijke
oplossing der hangende parlementaire
crisis te zijn besproken,. En waar het in
die conferentie Troelstra was, die deze
oplossing der parlementaire crisis als de
meest gewenschte op den voorgrond
stelde, ligt het voor de hamc^, dat zij' ook
te bevoegder plaatse in overweging zal
zijn gegeven).
Aldus vinden we in Hjet Volk ver
meld, zoodat 'blijkbaar de Koningin de
primeur heeft mogen genieten van bet
zonderlinge advies, ter roode conferentie
uit benauwdheid gekozen,.
'Een doodgeboren kindje voorwaar!
,De opdracht tot Kabinetsformatie aan
dr. Bos toont, dat men „te bevoegder
plaatse" de zaken verstandiger is blijven
inzien.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Weinig wordt er vernomen van het
terrein van den strijd. Blijkbaar is er
een oogenblik van
rust ingetreden
bet is, dat de Grieken en Serviërs
wachten op de pogingen der mogend
heden, om tussühenbeide te komen, óf
dat zij voor het oogenblik uitgeput zijn,
valt niet goed uit te maken. W,el benut
Bulgarije weer deze oogenblikkelijike rust
om de noodige grootspraak de wereld
in te sturen. Over de geheele linie heb
ben zij den vijand tegenstand kunnen
bieden, en waar zij ^ndere stellingen in
namen, was het een kwestie van taktiek.
Het is de vraag of ze bet zelf gelooven.
Het eenige bericht van belang komt uit
Athene en is een rapport van Zaterdag
van .het hoofdkwartier aan cfen Griek-
schen minister van oorlog* Daarin wordt
gezegd, dat de Biulgaren bun terugtocht
over de passen van Kresna en Petsjewo
onnoozelste gezicht van de wereld op:
Er schiijbt een verkoeling gekomen
te zijn tusschen u en de ster van het
theater Feydeau. ,W]at hebt gij met elkaar
gehad? j,
Niets.
Zij is een goed meisje en gij zoudt
ongelijk hefyben wanneer ge met haar
kwade vrienden werd.
De slimme snaak! wist alles en deed
alsof hij niets wist;.
In de salons van Méot was genoeg
om zich te verstrooien. De studie van. de
spijskaart, die piet minder dan een hon
derdtal gerechten bevatte, was op zich
zelf al leerzaam en de gesprekken, die op
lui/den toon gevoerd werden, waren dat
mog meer,.
Op de spij'skaart las men: „Médoc,
2 fr„ in zilver, 18 in assignaten. Gebraden
kip met rijst, t> fr„ in zilver, 54 in
assignaten,."
En 200 ging het voort. De tijd was
niet ver meer afA dat'men voor een pond
bioter 3 a 400 fr. in bankpapier zou
betalen en voor een bos radijb 150. Over
zes weken zou men vreugdevuren stoken
van het staatspapier op de openbare
pleinen.
Wanneer wij zeggen „vreugdevuren",
dan is dat irpnisch bedoeld, want wan
neer al zekere speculanten rijk werden
en zonder eenige moeite vermogens ves
tigden, waarvan nu kleinkinderen nog
Ij_I 1
voortzetten. De Grieken zijn voortdurend
met den vijand in voeling en vinden overal
achtergelaten wapenen, munitie en levens
middelen, De Bulgaarsche soldaten, die
op de viucht van uitputting neervallen,
zijn voor het meerendeel stervend. Dit
bewijst alzoo het rapport dat de
vijand geheel gedemoraliseerd is. Tijdens
de vervolging van Istip naar Petritsj
hebben de Grieken 26 kanonnen, 40 wa
gens met munitie, inrichtingen voor
draadlooze telegrafie en veel levensmid
delen buit gemaakt.
Turkije is het ernst
blijkbaar met zijn poging om de Bulgaren
terug te werpen en Adrianopel te her
overen. Een deel van de troepen heeft
Jsjorloe reeds bereikt. De Bulgaren heb
ben Rodosto ontruimd, dat door de
Turken bezet is.
Volgens de „Daily Mail" heeft het
Turksche leger de lijn Midia-Enos al
40 K.M. overschreden en zou het op weg
zijn inaar Adrianopel. Hetzelfde blad deelt
mede, dat het Turksahe leger bij Tsja-
taldsja bestaat uit 120.000 mail, dat bij
Boelair uit 50.000 man, zoodat in het
geheel 170.000 man voor den nieuwen
veldtocht beschikbaar zijn.
De Bulgaarsche troepen, die ziah nog
ten Zuiden van Adrianopel bevinden, zijn
slechts 25,000 man sterk.
Op hun terugtocht yolgen ook daar
de Bulgaren dezelfde taktiek als in Mace
donië. Ze stekeni alles 'in brand.
Naar gemeld wordt, hebben Grieken
land, Servië en Roemenië aan Turkije
hun steun toegezegd, wanneer de Turken
zouden trachten ziidh depr een militaire
operatie weder in het tezit van Tihratië
en Adrianopel te stellen.
Een duidelijk bewijk hiervoor is, dat
gisteren een keizerlijk schrijlven is ge
publiceerd, waarin vermeld staat, dat de
sultan zijn goedkeuring schenkt aan het
vredesverdrag met Servië* De onderteeke-
ning van het vredesverdrag door den
sultan kwam tot stand na een langdurige
bespreking tusschen den grootvizier en
den Servischen gezant Pavlowitsje. Dat
de teekening van diit verdrag zoo snel is
geschied, sichijnt te danken aan het feit,
dat ^Servië aan Turkije gewichtige toe
zeggingen moet hebben gedaan.
IDe Turksche generale staf zou thans
pogingen doen om gezamenlijk met het
JGrieksche leger op te treden. De Grieken
zouden dan van uit Dedeagatsj eener-
zijds en van uit Macedonië anderzij)dsi
vooruit rukken.
Nieuwe documenten
die de verraderlijke trouwbreuk der Bul
garen bewijzen, zijn in het militaire archief
dat door de Grieken bij de overwinning
bij Kilkits'j is buitgemaakt, gevonden.
Het eerste document is een dagorder
aan het 32e reg. infanterie, den 29en
Juni in het hoofdkwartier van Hassan
Ombaschi 'Uitgevaardigd, drie dagen dus
voor het begin der vijandelijkheden. In
deze dagorder heet het, dat geen nieuwe
berichten over den vijand (Griekenland)
genieten, dan staan daar tegenpver an
deren, bij duizenden, die ai hun bezit
verloren.
£)e meeste dames droegen blonde
pruiken „a la Victime", ter herinnering
aan de haren, die de slachtoffers van het
Schrikbewind zich lieten afsnijden, om
hun vrienden een gedachtenis na te laten.
Sicard kende iedereen* Hij wees dokter
Nollan de verschillende gasten aan en
had van de meesten eenige bijzonder
heden te vertellen.
Diie daarginds i9 Seguin, de leder-
leverancier van het leger* Hij heeft het
mooiste hotel van den faubourg Saint-
Germain gekocht. Over eenigen tijd zal
hij er feesten geven, waar geheel Parijs
heenstroomt. Door zijn handlangers, die
hij aan het ministerie heeft en die hij
voor belangrijke sommen, omkoopt, laat
hij zich alles betalen wat hij vraagt en
levert zooveel als hem goeddunkt. Ziet
gij daarginds die dame met 'haar ronde
vormen/haar gebronsden tint, haar schit
terende oogen en ravenzwart 'haar? Dat
is Josephine, de bekoorlijke Creoolsohe,
weduwe van generaal Beauharnais. Zij
heeft eerst onlangs den rouw over haar
edhtgenoot afgelegd en dejeuneert nu 'in
vroolijk gezelschap met haar vriendin,
de sChoone Thérèse Cabarrus, voormalig
markiezin de Fontenay en binnenkort
burgeres Taillien.
„Wanneer Robespierre een paar dagen
ingekomen zijn; verder worden verschil
lende maatregelen aangegeven om de
operaties der Bulgaarsche troepen tegen
de Grieken te doen slagen.
Het andere document, gedateerd van
I Juli, is een bevel van generaal Sara-
voff aan den commandant der tweede
divisie, waarin bevolen wordt, dat de
derde brigade de Grieken dien volgenden
morgen hij Karasoeli moet aanvallen.
GEMENGD.
De „Daily Telegraph" verneemt uit
China, dat er ernstige berichten ,uit het
Jangtse-gebied komen; er is een bloi&-
dige strijd begonnen "tusschen de
noordelijke en de zuidelijke troepen in
de buurt van Kjoe-Kjang, waar tien ba>-
taljons der zuidelijke troepen de stra
tegisch belangrijke forten van Hoekou
ingenomen hebben. Naar het heet, heb
ben de noordelijke troepen vergeefs ge
tracht de forten te heroveren. Er wordt
voorts gezegd, dat er een algemeene op
stand i_n het Jangtse-gebied voor de deur
staat.
Een telegram uit Mexico meldt,
dat een samenspanning, om Huerta,
Blanquet en Felix Diaz, den minister van
oorlog, te vermoorden, verijldeld is door
de inhechtenisneming van; een afgevaar
digde .en van Ntt'en andere liedien. Zij
waren van zins, om bommen te ge
bruiken op het oogenblik, dat Huerta,
iBlanquet en Daaz ,in een rijtuig over
straat zouden rijden. De in hechtenis
genomen mannen zijn, naar uit bij hen
gevonden stukken is gebleken, aanhan
gers van Zapata.
President Wilson heeft overleg ge
pleegd met de presidenten van de vier
groote Amerikaansche Oost er -
spoorwegmaatschappijen, die
ook de andere maatschappijen vertegen
woordigden, en met de vertegenwoordi
gers der vakvereenigingen van -conduc
teurs en treinbeambten. Men is tot een
overeenkomst geraakt in dien zin,
dat de wet op de arbitrage van arbeids
geschillen zoodanig zal worden gewijzigd,
dat de eischen der beambten aan arbi
trage kunnen worden onderworpen. De
dreigende staking is hiermede voorkomen
In een mijn bij Aubin (dep. Avey-
ron) is mijngas ontploft. Er zij|n
II werklieden gedood en; 9 gewond.
Twee electrische treinen,
die vol met dagjesmens-cben te Los An
geles van het strand naar de stad terug
gingen, zijn op elkaar ingeloopen.
Er zijn 12 dooden en een "50 gewonden.
Op de werf de V.ulcaan te Ham
burg legden alle werklieden 'den arbeid
neder, op de werf Blohm-Voss het groot
ste deel der werklieden. De staking
wordt veroorzaakt door een ioomeisch.
Op de andere werven wordt de arbeid
voorloopig voortgezet.
Z. Em. Kardinaal van Rossum
in. Nederland.
Tijdens zijn doortocht door Delft, van
langer geleefd had, dan zou men dji-é
twee schoone dames nu niet bij Méot
bewonderen. Den 9n Thermïdor Zaten zij
beiden in de gevangenis, die Zij niet
dachten te zullen verlaten, dan om naar
de place du Tröne of de la Révblution
te gaan wat heel jammer zou geweest
Zijn, wanneer die twee mooie kopjes'
onder de guillotine gevallen waren. De
man, die daar alleen aan een tafeltje zit,
die dikke, met zijn vuurrood gezicht en
3 onderkinnen is Nivert, een gewezen
kamerdienaar, nu de vermetelste spcu-
lunt, die men kent Alles is hem goed
leder, laken, koren, suiker, tabak* kaar
sen. Hij koopt alles op en uit alles* slaat
hij winst.
Met gedempte stem voegde Sicard er
bij:
Men vermoedt ook dat hij assigna
ten laat maken, maar men is er nooit
achter kunnen komen, waar.
De slimste speurhonden der politie
heeft hij om den tuin weten te leiden. Nu
loont het de moeite niet meer valsche
assignaten te mak'en, de qdhte zijn haa'sft
niets meer waard. Ja, dokter, gij zijt wel
een troetelkind der fortuin.
Hier werd het gesprek afgebroken.
Een jonge man met aangenaam voor
komen, goed gekleed, een vroolijken
glimlach om de lippen, trad binnen en
bleef by het tafeltje van Sicard en den
dokter staan.
den Haag naar Rotterdam,, vertoefde
zijne Eminentie eenige oogénblikken in
de Delftsche St. Hypolituskerk, waar hij
aan de toegestroomde geloovigen den
paus el ijken zegen gaf.
Tegen vijf uur hadden zich' even voor
bij het viaduct van de Ceintuurbaan op
den straatweg naar Overschie, waar het
grondgebied van Rotterdam begint, dfe
leden vati het ontvangst-comité veree-
nigd, om Zijne Eminentie hetwelkom
binnen deze stad toe te roepen.
Een weinig over den vastgesteld en'
tijd kwamen de auto's van den Kardihaal
en zijn gevolg in het gezicht. Ondanks
den neerplassenden regen haastten thans
allen zich naar de plaats, waar'de auto's
stilhielden en de Kardinaal door het ont-
yangst-comité bij monde van den Hoog-
eerw. deken P. A. F. Thier, werd be
groet.
Na een oponthoud van enkele minuten
stelden de auto's van den Kardinaal en
zijn gevolg zich wederom .in bewejgingl
en begeleid door een tiental auto's waar
in de leden van het qomité haddien plaats
genomen werd nu in Jangzainen gan'gf
den Overschieschen straatweg naar de
Heulbrug afgereden.
Bij de Heulbrug stond $en groote
belangstellende menigte, die den .Kar
dinaal hartelijk toejuichte.
Voor den ingang van het St. Francis-
cus-gasthuis op de ,Sdiie werd een oogen
blik halt gehouden. In de geopende deur
en op het bordes hadden zich de Eerw.
Zusters opgesteld, benevens eenige jeug
dige verpleegden. Een der meisjes mocht
hier den Kardinaal een teekening van
het gasthuis aanbieden, waarna Zijne
Eminentie de eerbiedig neerknielende
Zusterschaar zegende.
Vervolgens werd langs het Hofplein,/
den Goudschen Singel en de Hugo die
Grootstraat naar de kerk van den Aller
heiligsten Verlosser aan den Goudschen
Rijweg gereden. Op verschillende plaat
sen werd de Kardinaal warm toegejuicht
van vele huizen was de driekleur met
pauselijken wimpel ontplooid, terwijl de
firma Jamin den gevel van hare fabriek
aan de Hugo de Grootstraat prachtig
met groen en bloemen had versierd.
Aan den ingang van de kerk werd
Zijne Eminentie door de .gezamenlijke
geestelijkheid dier stad ontvangen, d$e
den Kardinaal naar het altaar geleidde^
waar Zijne Eminentie eenigen tijd in aan
bidding neerknielde.
Het altaar prijkte in een eenig-mooien
tooi van hooge palmen en kleurige'
bloemen. In het midden, vóór den bidk
stoel van den Kardinaal, en aan weerszij
den stonden een drietal groote .bloem
stukken in de Nederlandsche kleuren:
roode rozen, witte lelies en blauwe dis
tels. Als op een berg van bloeiende
lelies verhief zich boven het altaar het
beeld van den H. Alphonsuse En mog
hooger wenkten in schitterend .licht stra
lende letters den Kardinaal hét welkom
toe: „Salve Illustris Ecclesiae Princep's").
Daarboven weer prijkte het wapen van
Hij groette hen beiden, terwijl hij, met
een blik yan verstan dhouding tegen Si -
qard zegde:
Gaat het goed burger? Verheugt
u te ontmoeten.
Maar hij 'hield zidh niet lan'g bij hen op.
Men wenkte hem reeds van het tafel
tje waar Barras met zijn 2 dames zat.
Daar werd hij als vriend ontviangen.
Het was Pierre Lassbn.
De dokter keek-hem na en niet zonder
verbazing zag hij, hoe Lydie Manon hem
hartelijk de hand drukte.
Hubert vroeg aan zijn metgezel
Is hij een vriend van Lydie Manon
Zeker, ik heb hem een paar malen
in haar kleedkamer in het Théatre Fey
deau ontmoet.
Zoo?
Zij is altijd zeer vriendelijk jegens
hem, maar hij is ook 'een aardige jongen,
zoo rondborstig en openhartig, dat hij
iedereen dadelijk voor zich inneemt. Hij
heeft mij; verteld dat !hij voor zlaken te Pa
rijs is. Zijn vader heeft hem opgedragen
hi/er belegging voor zijn geld te zoeken.
Hij is een provinciaal die in den graan
handel rijk geworden is en die nu voorne
mens is van zijn rente te ,gaan leven.
Ik weet het.
Kent gij hem ook
Al lang.
Dan verwondert het mij niet dat hij
mij ook over u sprak. (Wordt verv.)
