Gewichtfee Herstemming.
Katholieke Kiezers
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang
No. 1143.
bureau 0(JL»it£ S N (i B L f?4, i u 4J i -J.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRI|S bedraagt mei GRATIS PO !S Ongevallen-verzekering
en het GEILLUSTREERI) ZONDAGSB! \D voor I dm o cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent pei w^ek 1 39 kw-m-m. rmuco
per post 1.50 per kwartaal. 9
Afzonderlijke nuinniers 2"s een', mei G TUn 1 7. ul-tgsb) i ut.
D i t) draagt v.in 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mede Delingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine AIverientiüngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1 —5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
I Er wordt dit jaar buitengewoon v*eel
[van de kiezers gevergd. t
't Is nu al voor den zesd'en maal,;
dat zij' ter stembus moeten gaan.
Eerst de Statui-Verkiezing met her
stemming, toen de Tweede-Kamer
verkiezing met herstemming, thans de
Gemeenteraaids-verkiezing met bersten>
[ining.
i-v kiezers hebben blijkbaar gedacht:
ook van liet .goede kan men tehreel' heb
ben. En 't gevolg is gjeweest,) dat bij de
Geinecnteraads -verkiezing betrekkelijk
vele kiezers hun kiesplicht niet hebben
1 vervuld.
Met gevolg hiervan is, dat wij thans in
alle drie de kiesdistricten een herstem
ming hebben.
Althans in 'het Derde District had
ons dat zoo gemakkelijk bespaard kun-*
nen zijn. Indien onze candidaat maar 16
stemmen meer had gehad, dan ware hij
reeds bij eerste stemming,; evenals onze
drie andere candicljaten, gekozen geweest,
't Mocht niet zoo zijn
En zoo is 't dan nu over de heele'
linie wiederom herstemming!
'We moeten thans nog eens ons beste
beentje voorzetten.
De strijd is de moeite waard.
In alle drie de districten hebben wij
een goede kans. Wij zouden 't ons zelf
nooit kunnen vergeven, wanneer wij deze
kans onbenut lieten voorbij gaan.
Ongetwijfeld staan ernstige jaren voor
de deur. Wï« zien het in onze eigen stad,'
hoe de ijzinnigen alle scrupules op zij
zetten, er. jpen lijk in bondgenootschap
zijn getreden met de sociaal-democratie.
Wij, katholiek'en, zijn Qp de gruwelijk
ste wijze gehoond door dezelfcfè vrij
zinnigen, die nu aan een sociaal-demo
craat bov.en ons de voorkeur geven.
Dit belooft niet veel goeds voor de
toekomst.
Wij hebben nu niet meer te strijden^
gelijk vroeger, tegen een vrijzinnige,
maar tegen een vrijzinnig-socialistische
meerderheid ia onzen Raad.
Ieder voelt, welke ernstige gevaren
hierin schuilen, gevaren voor ons bij
zonder onderwijs, gev,aren voor het
gemeente-bestuur in 't algemeen, 'ge
varen voor onze gemeente-financiën.
Dit groote kwaad van onze stad at
te wenden, is h,et niet eenige moeite
cv inspanning waard?
En toch, Katholieke kiezer, wordt van
U geen andere moeite, noch andere in
spanning gevraagd, dan .even tusschen
8 di 5 uur naar uw stembureau te gaan,<
en daar uwjstem op onze''rechtsche candi
dal on uit te brengen 1
Wie dat niet doet, verzaakt een ern-
stigen plicht, en laadt een zware verant
woordelijkheid op zich. Hij stelt zich
aansprakelijk voor de gevolgen.
Gaat dus allen stemmen.
En bovendien: stemt goed!
Dat wil zeggen: stemt alleen en uit
sluitend op de candidjaten onzer R. Kt
Kiesvereeniging. t
En dat zijn
In Djstrict I, de Heercn Huurman
en Pefa.
In District II, de Heeren Dir. D.uf-
fels en P,era.
In District 111, de Heei^C. J. van Tol.
Denkt cr echter wel om: houdt U
vooral strikt aan het adVies der Kiesy
vereeniging, een advies, waartoe m et
algemeen e stemmen werd bèslor
ten, na ampele overweging. -
Dit advies lu,idtin District I en II
slechts op twee candidaten te stem
men, n.l. op de zoo juist genoemde/
heeren.
Laat U dn, geen geval, en om geen en
kele reden, verleiden, van' dit dlrin'-f
g e n d advies af te wijken.
Eu dan ons derde District
Moeten nu waarlijk dé Katholinen
ken kiezers nog aangespoörd' worden
om daar te gaan stemmen, en om daar
goed te stemmen?
Wij kunnen liet moeilijk gelooven.
Wij hebben daar de keuze tussch.en
Katholiek en een Sociaal-de
mocraat. Is 't mogelijk, bij die keuze
nog te twijfelen?
;Welke bezwaren deze of gene ook
tegen den Heer van Tol mocht hebben/
zelfs al waren die bezwaren gegrond;
zelfs al waren die bezwaren buitenge
woon ernstig, dan nog zouden wij
vragenkan een Katholiek' ooit aan een
Sociaal-democraat den voorkeur geven
boven een geloofsgenoot, door de eigen
Katholieke Kiesvereeniging candidaat ge
steld
Geen waar Katholiek kan eraan twij
felen, hoe 't antwoord Oip deze vraag
dient te luiden.
Bedenkt ook dit:
Ernstig zou 't zijn, wanneer de eer
ste Sociaal-democraat thans, met beh,ulp
der vrijzinnigen, tot lid van onzen Leid-
schen Gemeenteraad gekozen werd.
Maar schandelijk zou het zijn/
wanneer die eerste Sociaal-democraat
gekozen werd in ons Rechtsche dprde
District.
Katholieke Kiezers! waakt ervoor, dat
ons deze schande bespaard wordt.
Alle krachten daarom ingespannen in
alle drie de districten mag geen enkeld
katholieke kiezer zijn kiezersplicht ver
zuimen. 1
Maar vooral in District III moet d,e(
laatste man naar de stembus, om te v e r-
hoede, dat in ons Rechtsche District
d,e eerste Sociaal-democraat .gekozen
word,t tot lid van den Gemeenteraad!
in ons Oranje-lievende Leiden
Mr. AALBERSE.i
begrijpt ten Volle, wat het zeggten wil,
dat de vrijzinnigen samengaan met de so
ciaal-democraten, welk samengaan mr.
Aalberse in het artikel hierbov'en zoo
juist ien izoo terecht aan den kaak' stelt.
Het Rotterdamsche Vrijzinnige hoofd
orgaan, de N i e u w e. R o 11. Courant,
noemt 't samengaan van vrijzinnigen en
sociaal-democraten bij de Gemeente
raadsverkiezingen „een onv(ergeef-
1 ij k e f o u t."
Het Amsterdamsche Vrijzinnige hoofd
orgaan, het H and e 1 sib' 1 ad, keurt
zulk een Verloochening Van| beginsel en. bij
de Vrijzinnigen pok ten sterkste af.
Maar 't Leidsche (om de veertien da
gen Verschijnend) vrijzinnige hoofd-on-
gaan.„.. de Balans heeft ten sterkste
zulk een samengaan aangeraden. En de
Leidsche vrijzinnigen zijn voor dien wij-
'zen raad gezwicht. Terwijl in Rotter
dam tenminste slechts twee Van de drie
vrijzinnige fracties zich tot samenwerking
met de sociaal-democraten hebben laten
verleiden, zijn zij er hier alle d r i e toe
beslotenWat moet de Leidsche vrijzin
nige tot zoo iets hebben bewogen De
heldere koppen onder hen moeten toch)
inzien, dat gelijk de JN. iRotb Crt."
zeer te recht zegt eenheid Van streven
tusschen :Jien en de sociaal-democraten1
op geen enkel belangrijk punt van gep
meente-politiek aanwijsbaar is. Waarom
dan toch .sluiten zij zulk een stembiu^
accoord
Als wij er op letten, uit welken hoek
de wind is komen waaien, weten .wij
ook in welke richting hij gaat.
't Is fel en grof anti-clericalisme, af
keer van alles, wat Christelijk! is, die de
Leidsche vrijzinnigheid, Jiaar ge
heel^ e n o m e n dus ondanks de be-
ter-wi II enden tot zoo iets verder f e-
lijks (qualificatie van de „N. IC 'Crt."!)
heeft bewpgen. De ,,N„ R. ,Crt." zegt h'et
zelf: Uit verbittering tegen den een en
tegenstander laat men zich gebruiken
we weten geen ander woord om den1
ander zeker niet minder feilen politieken
vijand naar binnen te halen.
Moet daar tegenover niet staan als
protest een eerlijke en waardige (zoo
als zij steeds geweest is) maar niet min
der krachtige en "ïiere actie onfcqT-
zijd s?
De slappen en de weifelaars onder
onze rechtsche kiezers moeten zoo zij
den naam „man van karakter" ook slechts
eenigszins waard zijn om ^e eer van
de Christelijke beginselen; die x2ij de
hunne noemen, morgen rechts gaan
stemmen en propagandist zijn voor de
rechtsche candidaten.
Deze zijn 4
in district I de heeren:
HUURMAN
en
PERA
in district II de heeren
DUFFEL;
en
PERA
in district III de heer
VAN Tü...
De waarde van één stem.
De propagandisten, hebben, steeds te
kampen met onwillige kiezers, die zich
verschuilen aühter het: :,Wat komt het
er nu op mijn, stem aan. Die zal 'them
niet doen,."
'tls dikwijls vruchteloos, die mensichen
er op te wijzen, dat kiesrecht is kies
plicht, en dat dus ieder, die het re cht
heeft om te gaan kiezen, ook den plicht
daartoe heeft.
Lang redeneeren om de menschem, te
overtuigen van de mogelijjcheid, dat
enkele stemmen of zelf één stem het
kan doen, zal dikwijls ook niet veel
helpen. j
De propagandist moei voorbeelden bij
de hand hebiben dai kan inslaan!
En hier hebben we drie sprekende
voorbeelden van de laatste dagen.
In Haarlem is Vrijdag ,n 111 de sociaal
democraat gekozen met en meerderheid
van Rechts zes stemm* n, terwijl in II
de rechtsche candidaat, de Katholieke
heer Jonckbloedt, is gekozen met een
meerderheid van niet r eer dan twee
stemmen.
'n Nog sterker voorbeeld.
In Bodegraven is Donderdag een libe
raal gewipt en een r ditsiöh, man ge
kozen met één stem.r—erderheid.
Hieruit moet een to ."besluiten, dat
het van zijn stem wel degelijk kan af
hangen, en dat er 'zeer veel kans be-
stata, dat hij bij de stemming den door
slag geeft, als hij 2 of 3 andere kiezers
opwekt om met hem rechts te gaan
stemmen.
'n Ieder zij dus, zooveel mogelijk,
propagandist!
Zijn 'beginsel vraagt het van hem, om
dat door zijn propaganda de overwin
ning kan behaald worden!
ALGEMEI.N OVERZICHT.
Over de geheele linie blijven de Grie
ken en Serviërs „zegevieren.
De Bulgaren trekken terug
steeds op den voet door hun vijandleri
vervolgd. Zij laten, naar uit Semlin aan
de „Nat. Ztg/'1 geseind wordty op hun
terugtocht amunitie en levensmiddelen
in groote hoeveelheid achter, daar de
Serviërs hun geen tijd laten om hun
voorraad te vernietigen. De verschillen
de deelen van het Bulgaarsche leger
verliezen steeds meer de voeling met
elkaar. De voorhoede van de ServiërSj
bestaande uit een divisie kavallerië, staat
slechts één dagmarsch van Sofia.
Serviërs en Grieken hebben voeling
met elkaar gekregen op de lijn Raido-
wiste-Stroemitsa en dit heeft tengevolge
gehad dat Macedonië thans meer en meer
van de geregelde vijandelijke troeperi
wordt gezuiverd.
Wat aangaat
de wapenstilstand
wordt aan de Politische correspondenz
geseind, in tegenstelling njet het Hara.s
bericht .volgens hetwelk de oorlogvoe
rende partijen aan Rusland volmacht
hebben gegeven om een middel voor de
staking der vijandelijkheden te vindien:
De uitingen van Grieksche en 4Senth
sche zijde dat de krijgsverrichtingen nog
in vollen gang zijn en eerst uitgemaakt
moet worden of een wapenstilstand op
de militaire positie .van beide landen
ook nadeel k'an zijn, wettigt de veronder
stelling dat Servië en Griekenland recht-
streeksche onderhandelingen met Bulga
rije verlangen voor zij de wapens neer
leggen, en dit in geen geval zullen doen
voor zij hun doelde bezetting van het
gebied, waarop zij aanspraak maken en
ontruiming daarvan door de Bulgaarsche
troepen "hebben bereikt.
Uit Belgrado wordt nog dienaangaan
de gemeld.
In verband met den militairen toestand
van het oogenblik, kan er van een wa
penstilstand geen sprake zijn, voor dat
eenige militaire maatregelen zijn ten
uitvoer gebracht, die noodzakelijk zijn
voor de veiligheid van de Servische
grenzen.
Voorts moet Servië, zoodra het gun
stige oogenblik daarvoor is aangebroken,
er jnet Jcracht op aandringen; dat de
onderhandelingen rechtstreeks tusschen
de oorlogvoerende partijen worden ge
voerd. Servië, dat nu al voornamelijk ter
wille van de belangen van de Bulgaren
in oorlog is, kan niet toelaten, dat Bul
garije dien oorlogstoestand door eindle-
looze onderhandelingen nog onbepaal-
den tijd laat voortduren.
Als Bulgarije dus waarlijk vrede
wenscht, moet het den rechten weg in
slaan, want die is het veiligst en h.et
kortst.
Naar thans verluidt heeft Bulgarije er
in toegestemd rechtstreeks met Servië en
Griekenland onderhandelingen aan te
knoop en.
Turkije en Bulgarije
zijn het niet eens geworden over de ont
ruiming van het Turksche grondgebied
dat de Bulgaren nog bezet houden. De
zending van Natsjewats is dus mislukt.
Als de officieuze Tanin gelijk heeft,)
zal nu ook Turkije de wapenen weer
opnemen. Het blad schrijft:
v.Het in Macedonië en Thracie door de
Bulgaren vergoten bloed van de vennoor-
de Mohammedaansche bevolking maakt
het voorloopig vredesverdrag ongeldig*
Als de wetten der menschelijkheid zijn
geschonden, bestaan de internationale
^verdragen niet meer.
„Wij hebben Natsjewits verder niets
meer te zeggen. Het uur, orn tot daden
over te gaan, is geslagen."'
De New York Herald verzekert dat
Turkije met Griekenland een overeen
komst heefi getroffen tegen ^ulganje^
De Po rtc zal' d e- Gr! ek sch e v I
hinderd door de Dardanellen laten om
de fyavens aan de Zee van Marmara
met name Rodosto te bombardeeren.
Griekenland zal in ruil een terugzending
van de Turksche troepen uit Tripoli en
Barka vergemakkelijken.
Naar de laatste officieele berichten
luiden, hebben de Turksohe troepen gis
ternacht den 'opmarsdi begonnen. Het
doel van het leger zou Adrianopel zijn.
Ter elfder ure, nu hij ziet dat het
ook aan dien kant weer meejiens wordt,
trekt de Bulgaar weer bij en heeft een
nieuwe commissie voor de gren^afbake
ning en ontruiming van het Turksche
gebied benoemd. De Turk zal zich echter
niet nog langer aan liet lijntje laten!
houden.
GEMENGD.
Te Soek-el-Kheuis heeft een Spaan-
sche verkenningskolonne een troep vij
andelijke Marokkanen voorbeel
dig getuchtigd. Aan Spaansche zijde zijn
vier man gedood en twaalf gewond.
'Te Eydtkuhnen was onder verden
king van spionage een werktuigkun
dige in hechtenis genomen. Toen hij naar
zijn cel werd overgebracht^ sloeg hij
den bewaarder neer en ging ervan door.
Totnogtoe heeft men hem' niet meer kun-
vatten. Er moeten nog allerlei andere
personen te Eydtkuhnen in de zaak be
trokken zijn.
T>e sneltrein naar Londen is
dicht bij het station van Colchester on t
spoord. De machinist, de stoker en
een conducteur zijn gedood, tal van pas
sagiers gewond. Het ongeluk geschiedde,
doordat de trein in .volle yaart tegen een
alleenstaande locomotief aanbotste. De
locomotief van den sneltrein .sloeg om;
evenals de voorste wagens,; die geheel
verbrijzeld zijn. De achterste rijtuigen
zijn niet ontspoord, doordien de koppe
lingen braken.
Gisternacht is bij Dyon een post
trein met een groep van zeven machi
nes in botsing gekomen.
Bij de treinbotsing kwamen 10 perso
nen ,om het leven, terwijl er 50 gewond
werden. j 1
Z. Em. Kardinaal van Rossum
in Nederland.
Zaterdagmorgen heeft Z. Em. Kardi
naal van Rossum het St. Ignatiuscollege
der Eenv. paters Jezuïeten bezocht. De
leerlingen van het college, die Z. Em.
bij zijn .komst aan het Wieesperpoortsta-
tion zoo geestdriftig ontvangen hadden,
mochten zeker van zulk een zeldzaam
bezoek niet worden uitgesloten.
Ruim twaalf uur arriveerde Z, Em.
De Zeereerw. rector, pater van Ever-
dingen, ontving den Kardinaal aan den
hoofdingang en stelde de leeraren on
heeren van het curatorium, de heeren Leo
van Ogtrop en J. Bonnike, aan Z. Em.
voor.
Pater van JEverdingen nam daarop het
woord om Z. Em. te verwelkomen. Wjj
vereeren in U aldus spr^ 'den Kardinaal
der H. Roomsche Kerk, staande als ver
trouwde raadsman in de onmidJdellijke
omgeving van den Stedehouder van Chris
tus. Reeds genoten wij" het voorrecht, dat
Uwe Eminentie door onze rangen Am
sterdam wildet binnenkomen. Thans heb
ben wij U in ons midden. Uit Rome zijt
gij tot ons gekomen, vanwaar eens de
Romeinsche veroveraar zegevierend deze
lage landen binnentrok. Ook gij hebt hier
een veroveringstocht gemaakt, echter niet
met het zwaard, maar door de liefde.
Gij hebt veroverd de harten der weezen
en der ouden van dagen, van den werk
man en den particulier, van leeken en
geestelijken en zeker ook van ^eze jeugd,
die nu aan uwe voeten ligt geknield.
Ook de leeraren zijn U dankbaar. Zij
zien in uwe komst hier een groote be
langstelling voor "het Katholieke onder
wijs. Aanvaard mede ook onzen dank
voor den H. Vader den Paus, dat Z. H.
U tot ons gezonden heeft.
.De leeraren zijn den H.. Vader zoo
dankbaar. De leerlingen hier moeten
zwaar studeeren; bovendien lokt de
groote stad met lichtzinnigheid en zonden
tot verderf. Menschelijke krachten schie
ten hier tekort. Maar de pries ter-leer aar
is door de goedgunstigheid vam den Paus
thans in staat de leerlingen het brood
der engelen uit te deelen en wel dage
lijks. .Waar zullen zij beter licht ontsteken
rtan~tr:t Pe eeuwige v.-ijsbeidTWoar r
kracht putten dan in het brood der
engelen? Eminentie, dank daarvoor den
H, Vader. Spr. eindigde met den Kardi
naal te vérzekeren, dat allen de beeltenis
van Z. Eminentie hun leven door zouden
dragen.
Vervolgens kwam een der oudste leer
lingen naar voren, de heer A. Geels. Deze
hield met ferme stem tot den Kardinaal
een toespraak, waarin de aanhankelijk
heid aan den H,. Stoel van de leerlingen
van het Ignatius-college werd betuigd,
en vooral de dank werd meegegeven aan
den H. Vader voor het decreet der ver
vroegde Communie.
Daarna sj>rak de Kardinaal. JL,. Em.
zeide, dat het hem een ware voldoening
was geweest hier te verschijnen', en dat
'hij hier met groote vreugde gekomen
was. Niet slechts dat ik, aldus Z. Em.,
hierdoor een blijk van belangstelling in
het Roomsche onderwijs heb willen geven,
maar ook omdat ik zelf mijn opvoeding
en wetenschappelijke opleiding bij deze"
zelfde -paters als gij, bi> de paters Je
zuïeten, genoten heb. Pater rector en de
leeraren wenscht Z. Em. vervolgen® van
harte geluk met hun schoonen werk
kring. Groot zijn de opofferingen, welke
gjij u moet getroosten, aldus Z. Em., maar
groot ook de troost, de overtuiging te
bezitten jongelingen te kweeken voor de
toekomst, sterk in het geloof, sterk in
hun Katholieke overtuiging, sterk 'door
het brood der engelen, hetwelk gij hun
dagelijks uitreikt.
En u, jongelingen, wensch ik van harte
geluk met Eet kostbaar goed, met den
schat, u door God geschonken in dit
onderwijs.
■Weest volgzaam aan de paters en geeft
gehoor aan hun stem, wanneer zij u aan
raden dikwijls tot de H.Tafel te naderen.
Een der schoonste gedachten, welke uw
woordvoerder vertolkt heeft, was de dank
aan den H. Vader voor zijn decreet om
trent de vervroegde Hu Communie. Ik zal
dat aan den H. Vader overbrengen en
ik ben er van overtuigd, dat dit den
heiligen grijsaard tot innigen troost zal
strekken, te weten u den weg te Jnebben
Igewezen naar het H|. Sacrament des
Altaars, als den weg des levens. En om
u te bestendigen in uw sqhoone voor
nemens en heilige gevoelens, zal ik u
thans den Pauselijken zegen geven met
vollen aflaat. Moge deze er toe bijdragen,
dat gij de vruchten moogt trekken uit
de opvoeding der Eerw. paters. Studeert
uit alle kraenten, maar bllijft frissche jon
gelingen. tSudeert, maar met een réin
geweten, opdat gij zijt een sieraad uwer
ouders en een steun voor de maatschappij.
Z. Em. gaf daarop den zegen en verliet
de gehoorzaal
Z. Em. ging vervolgensnog eenigen
tijd naar de kapel van het collegp en werd
