BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang
No. 1141.
Bureau O (J DC Sll\\iöL ^4, FvCIDii.W.
Interc. Telefoon 935. Postbus
DIT BLAD VERSCHIJN I ELKEN DAU, UITUEZONDEKL) ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt mei GRATIS POO'S Ongevallen-verzekering
en het GEILLUS TREERD ZONDAGSBL\D voor L.-iden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent ;jer week, 130 per kw.irlual. Franco
per post f 1.50 per kwarraal.
Afzonderlijke nummers 21/ll cent, met Geïllusireerd Zondagsblad 5 cent.
1 1 vm 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ii i i l in -cii van I —5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bew iisnu nmer. Bij coniract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Adyerientiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
llit de Leidsche Vroedschao.
De kwestie, welke in den}. Leidschien
gemeenteraad een vijftal jaren ,aan de
jjrde was, heeft eindelijk haar beslag
gekregen.
Ondanks de eigenaardige agitatie,
welke van zekere zijde; tegenl een ver
ordening op de winkelsluiting is op touw
gezet, heeft de Raad gistermiddag) 'de
kwestie beëindigd', door met 15 tegen
12 stemmen die verordening vast te stel
len, nadat tengevolge van het aannemen
van enkele amendementen, sommige be
palingen er van móg aanmerkelijk waren
verzacht
Nog onder presidium van den vorigen
burgervader, mr. De Ridder, en wel in
het jaar 1907, is deze materie voor het
eerst in de Raadszaal behandeld'. Het
was naar aanleiding van een verzoek
der vereeniging Leiden's Belang, om den
sluitingstijd van winkels bij verordening
te regelen. Van het eerste oogenblik af;
dat deze zaak ter tafel kwam, heeft het
Dagelijksch Bestuur zich met hand eh
tand ijegen een dergelijke verordening
verzet.
Toen in de vergadering van 21 Maart
1907 het afwijzend praeadvies van; Bi.
en ,W|. in behandeling genomen, werd,
kwamen al dra dezelfde bezwaren naar
voren, welke sinds dien uit den treure
herhaald zijn, hoe menigwerf en hoe
afdoend ze ook weerlegd werden. Hief
'was toen ook! al: del persoonlijke vrijj-
heid wordt te veel aan banden gelegd.
Dit princiipiëele bezwaar der oud-libe
ralen was destijds reeds zoo kort en
zoo kernachtig door den heer Aalberse
gewezen van de hand met deze woor
den: „De dwang, welke door een ver
ordening op een kleine minderheid wordt
uitgeoefend, brengt vrijheid voor de
meerderheid."
Sedert de dagen van 1907 zijn de
meeningen in den Raad omtrent een
verordening regelende de winkelsluiting
wel wat gewijzigd;.
Wel merkwaardig is^ dat in de Raads
vergadering van 28 Maart 1907 eei\ mo
tie, Avaarin de wenschelijkheiid werd uit
gesproken een dergelijke verordening te
ontwerpen, verworpen werd met 15
tegen 12 stemmen; terwijl inj de ver
gadering van 10 Juli 1913 een Zoodanige
verordening met 15 tegenl 12' stemmen
werd aangenomen.
Op hetgeen in het eind van het
Vorig jaar in den Raad over deze zaak
nog te doen is geweest,, zullen wij op
dit oogenblik niet meer terugkomen. Bij
*een ieder, die in deze materie meer dan
gewoon belang stelde, zullen cle toen
jgevoerde debatten nog wel niet uit het
geheugen gevaagd zijn.
In de Vergadering van gistermiddag
zijn geen nieuwe gezichtspunten meer
geopend. Na al hetgeen er in de afge-
ïoopen jaren en vooral nog in het pas
achter ons liggende half jaar eerst over
de verplichte winkelsluiting in 't gene-
Vaal en daarna rrneers speciaal óver 'de
FEUILLETON.
DE TWEEJRPDEN.
234)
XI.
GERUSTSTELLING.
Toen hij het antwoord van Rose de
Trémazan ontving op den brief, dien hij
met zooveel zorg had opgesteld en waar
aan hij al zijn rijkdom aan vleiende, be-
driegelijke woorden had uitgeput was
Hubert Nollan een oogenblik verbaasd
geweest en daarna van vreugde opge
sprongen.
Hoe nu dit hooghartige, koele meisje,
had zich eindelijk zoozeer laten vertee
deren
Begon het beeld te leven?
Kon dit hart van marmer dan nog
kloppen, zooals elk ander?
Het zou zeker een wonder zijn, maar
is de liefde niet een toovenares, die het
onwaarschijnlijkste mogelijk maakt?
Het was tien uur in den morgen.
De dokte(r zat in zijn Weelderig gemeu
bileerde studeerkamer aan de schrijf
tafel en hij had al voor de tiende maal
maal den brief van Rose de Trémazan
gelezen, die den vorigen dag bij hem
besteld was.
ontwerp-verordening geschreven en ge
sproken is, was het onderwerp inderdaad
dood gepraat. De heer v. d. Lip heeft
nog wel de bezwaren der Amsterdam-
sche winkeliers ter sprake gebracht, maar
die zijn buiten den Raad al meer idan
eens ontzenuwd. Met eenig leedvermaak
heeft die heer Pera gezinspeeld qp de
actie eener vereeniging, welke louter het
negatieve doel had: tegen, de winkel
sluiting. Die actie liep, zooals onzen le
zers bekend is, oj* een totale misluk
king uit. De anti-winkelsluiting-man Wel
ling kreeg bi.v. bij de jongste gemeente
stemming van de 2054 geldige stemmen
het armzalige Cijfertje) van, 44!' Dat dit
feit op niet meerdere raadsleden, indruk
heeft gemaakt, bevreemdt ons wel eenlgs-
zins.
Wethouder v. d. Lip heeft succes ge
had met zijn amendementen, welke alle
strekten om aan de verordening inder
daad een zachteren vorm te geven. Het
eerste amendement leek ons zelfó van
dien aard, dat 'de aanneming er van
niet te onderschatten moeilijkheden met
zich mee zal brengen. Maar we willen
niet gaan napleiten.. De' amendementen
zijn aangenomen en ook de verordening
passeerde den hamer zijj moet nu
binnen tweemaal 24 uren in, afschrift
aan Qed. Sitaten worden meegedeeld, die
binnen veertien dagen bericht van ont
vangst zullen terugzenden. Biezwaren zul
len er van die zijde niet meer gemaakt
worden, zoodat we er op kunnen reke
nen, dat 1 Januari van het volgend "jaar
de verordening in werking komt. De prac-
4ische ondervinding zal dan- Wel uitma
ken, of de voorstemmers in. 'den Raad
een goed werki deden.r Wij' van onzen
kant meenen te mogen voorspellen, dat
de uitkomst hen in het gelijk zal stellen.
Nog even willen wi| aanstippen, dat
de stemming over het geheele ontwerp
denzelfden uitslag had alsi die, welke in
December over het praeadvies van, VB.
en Wi. plaats had. Diezelfde leden, welke
toen tegen het praeadvies van B. en W|.
stemden, brachten gisteren hun stem uit
voor de verordening. Alleen de heer Hee-
res, die tegen het praeadvies was ge
weest, was gisteren niet ter vergadering.
Zoodat wij maar even constateeren wil
len ,hoe weinig steekhoudend toch eigen
lijk de argumenten der tegenstanders' zijin
geweest, dat zij: niet "één; enkelen voor
stander van nieening heblbeni kunnen
doen veranderen.
E)n hiermee nemen wij afscheid van
de sluitingsverordenjjig, orrn nog korte
lings eenige belangrijke, punteni aan/ te
roeren, waarover gisteren beslissingen
zijn gevallen,.
Het voornaamste is wel de oprichting
eener school voor zwakzinnige kinderen,
waarmede men ons. in/ JDien' Haag en
Utrecht reeds ver vooruit is,. Als men
even overweegt, dat reeds in 1905 door
de hoofden van een aantal scholen over
den bestaan,den toestand geklaagd werd,
zal men het met ons eens zijn, dat het
thans wezenlijk hoog tijid; wordt, dat in
deze iets gedaan gaat worden,. Die Raad
Een straal van hoop bracht hem1 deze
brief, van hoop, zoo zoet en tevens zoo
onverklaarbaar, daar hij aan de echtheid
maar niet kon gelooven.
Dokter Hubert Nollan was een man
zonder geweten, zelfzuchtig, wreed en
huichelachtig, jmaar dom |of onnoozel waS
hij geenszins.
Integendeel, zijn verstand was bewon
derenswaardig ontwikkeld en vooral in
het maken van berekeningen en het sme
den van intriges was hij een meester.
Men kon zeggen dat hij in dit op
zicht niet te overtreffen Was.
Diep had hij over den brief van Rose
nagedacht, maar hij kon zijn wantrou
wen niet van zich afzetten.
Toch was het een werkelijikjheid, waar
aan niet te twijfelen viel.
De 'brief lag1 voor hem,, tastbaar, en
het stond er zwart op wit.
Nogmaals herlas' Hubert er enkele zin
nen van:
Uw brief heeft mijl doen ontroeren, en
ik ben verontwaardigd over mijn eigen
zachtheid,.
De beleediging die ik ondergaan heb
is nog te kort geleden, mijn verdriet te
schrijnend, mijn rouw te zwaar. Xjij
spreekt van den tijd. Laat aan hem de
zorg mijn gevoelens tot kalmte te bren
gen en balsem te gieten in de nog bloe
dende wonden.
heeft dat ook ingezien, en apbtte zelfs
geen stemming over het voorstel van
B. en Wj. noodig. Wlij kunnen natuurlijk
het Dagelijksch Bestuur dezer gemeente
geen verwijt maken,, aat de afhandeling
dezer materie zoovele jaren heeft moe
ten wachten; wij kennen er niet de juiste
oorzaken van. Maar men mag thans todb
wel verwachten, dar meti bekwamen
spoed aan de voltooiing) der plannen
zal worden voortgebouwd.
Een merkwaardige benoeming lieeft
verder plaats gehad,, die namelijk van
dr„ $mits tot leeraar in, de oude talen
aan hét gymnasium,. ,Wie noemen die
benoeming merkwaardig, niet zoozeer o,m
den persoon van den benoemde, alswel
vanwege een bijzondere omstandigheid,
onder welke de verkiezing plaats vond.
Het slcheelde namelijk maar een haar,
of niet dr. Smits, maar de tweede op de
voordracht, de heer Brascamp, ware be
noemd geworden. We hebben, .hooren
fluisteren, dat deze omstandigheid te wij
ten moet zijn nieü zoozeer aan 'de be
twiste bekwaamheid van den sollioitant
als wel aan ietsi anders. Voor de hee-
ren, die op nummer twee .stemden, ho
pen we, dat we verkeerd verstaan heb
ben.
Het voorstel van B. en W|. om aan
de scholen 3e en 4e klasse vervolgklas&en
te verbinden oyen w.elk voorstel de
liberale raadsleden in da vorige verga
dering hun ontstemmi igj te kennen ga
ven komt dent vogendenJ keer aan
de orde. De wethom' :r van onderwijs
zal de kwestie nog ns nader onder
zoeken, zoodat dan x üicht beide par
tijen worden tevreden; gesteld.
ALGEMEEN OVERZICHT.
in de Fransche bladen komen vele
berichten voor, die er op wijzen, dat
Bulgarije berouw heeft
over zijn aanstichten van denj broeder
oorlog. Jammer is het, dat het eerst door
scha en schande wijs geworden^ is.
De „Figaro" vernam dan uit St.
Petersburg, dat koningl Ferdinand aan
de Russische regeering mededeeldie,
dat hij niet aïleen generaal Savof had af
gezet als legercommandant en hem vcr-<
antwoiordelijk stelde voor de gevechten
aan de Servische grens, maar dat hij om'
een broederoorlog te voorkomen, aan de
Bulgaarsche legers heeft gelast om over
de geheele lijn terug te trekken.
Naar aanleiding hiervan heeft Rus
land krachtige vertoogen gericht tot de
regeeringen te Boecharest, Sofia, Athe
ne en Belgrado, om den Balkanbond met
opneming van Roemenië, te herstellen.
De Roemeensche regeering dringt er
echter te Sofia op aan, dat Bulgarije aan
Roemenië belangrijke concessies zal doen
om een toenadering mogelijk te maken.
De Matin to,eldt, dat minister Pichon
den Franschen gezant te Sofia last gaf
Bulgarije .ernstig aan te raden oim zich
toet zijn tegenstanders te verstaan, ten
Mijn godsdienst gebiedt mij te verge
ven, maar voor miji zal veel kracht noodig
zijn, om dat gebod Je volgen,. Zal God
mij die kracht schenken?
Kon het duidelijker? l
|Welk een verandering sedert hun laat
ste gesprek, dat in zijn woning plaats
had!
Toen zoo onhandelbaar, nu zoo zadhj.
Hij stond op en wreef zich de handen.
Op zulk een succes had hij niet meer
durven hopen.
Tüsschen de beide vensters van zijn
studeerkamer hing, in een sierlijk ge
beeldhouwde lij&t, een prachtige, Veme-
tiaansche spiegel,.
Hij plaatste zichi daarvoor en be
schouwde zich met welgevallen.
Inderdaad, hij zag! er goed) uit, dat
kon niemand ontkennen.
"Hij bewonderde zijn regelmatige ge
laatstrekken, zijn, blozende kleur onder de
geparfumeerde poeder, de glans van zijn
haar en zijn smaakvolle Weeding.
Het was werkelijk zeer verklaarbaar,
dat 'bok Rose daar oog voor had ge
kregen en zij er zoodoende toe gekomen
was hem de eerste concessie te doen
Nu zouden behendigheid en overleg
noodig zijn, om haar tot verder toegeven
te bewegen, maar daaromtrent maakte
Hubert zich niet bezorgd, die gaven bezat
hij in voldoende mate.
einde aan de vijandelijkheden een einde
te maken.
De Matin meent te weten, dat de ge
zanten der overige mogendheden in den
zelfden zin zullen optreden.
■Vermoedelijk zullen de mogendheden
de meesje moeite te Athene hebben,
daar het leger zeer opgewonden is door
zijn succes,. Men mag echter hopen, dat
de lessen, geput uit de gebeurtenissen
der laatste dagen, ter harte genomen
zullen worden, ook in Griekenland.
iAlleen een onmiddellijke staking der
vijandelijkheden kan de neiging van Tur
kije, om ook aan den strijd deel te
nemen, en de eischen, die Roemenië
gaat stellen, verijdelen.
Intusschen hebben de Grieken en Ser
viërs de Bulgaren wederom een eind
verder teruggeworpen en blijven zij hen
achtervolgen. Naar uit Belgrado bericht
wordt, zijn de Bulgaarsche; troepen in
Macedonië totaal verpletterd.
.Havas verneemt nu uit St. Petersburg,
dat Bulgarije, om verder bloedvergieten
te voorkomen, Rusland heeft verzocht
een wapenstilstand tot stand te brengen.
Roemenië is inmiddels gereed gekomen
met zijn mobilisatie. Heden zou de op-
marsch beginnen met als doel Sofia. Naar
echter uit Wieenen bericht wordt, zijn
de Roemeensche troepen reed9 gister
middag om vier uur de Bulgaarsche grens
overgetrokken. Het bericht is nog niet
officieel bevestigd.
GEMENGD.
De unionistische lord' Lansdowne
heeft meegedeeld, dat hij op 22 Juli
bij de tweede lezing der Home Rule-
bill in het Hoogernuis een voorstel zal
indienen, strekkende om het Huis te
doen besluiten niet verder voort te gaan
met de behandeling der wet, totdat de
kiezers gelegenheid zullen hebben ge
had ziah over Home Rule uit te
spreken.
In Lucca hebben dieven inge
broken in de San Frediano-kerk
en kostbare kerkschatten uit de 15de
eeuw dateerend, gestolen.
Te Manchester, waar de koning en
de koningin van Engeland een biezoek
brengen, heeft de politie een heel arse-
naal van de kiesrechtvrouwen
ontdekt. Bommen, pistolen, maskers, ka
tapulten, scharen om telegraafdraden door
te knippen enz. zijd in beslag genomen.
In de laatste dagen heeft iii het
Noorden van Italië een vreese-
1 ijlee storm gewoed, die de rivieren
buiten haar oevers deed treden. Ber
gamo, Verona, Ud/ine, Arona en Lceco
zijn overstroomd; ook het eiland Elba
heeft veel geleden. Hagelbuien hebben
den oogst op vele plaatsen vernield. Te
JBcrgamo is een jongetje verdronken,
terwijl verscheidene personen door de
neervallende dakpannen gewond werden.
Te Bustrio zijn de daken van 55 huizen,
alsmede van !het station,, weggeslagen.
De verbinding tusschen 4e J oscaan-
schie eilanden en Italië was geheel ver-
bfroken; sinds jaren was de zee zoo
woest niet meo'r geweest
Hij zette zich weer aan zijn schrijftafel
en dacht verder na,.
De spanning die over geheel Parijs
geheerscht had in de dagen van 'Ther-
midor scheen te bedaren.
De Nationale Conventie was weer de
opperste macht geworden en had alle
overige bestuurslichamen aan zich onder
worpen, maar'niettemin had de regeering
nog met groote moeilijkheden te kampen.
Jfaar geld, de assignaten, waren in
weinige dagen gedaald tot hen eden 20
pCt. van de nominale waarde.
Men zeide zelfs, dat ze geheel waar
deloos zouden worden, wat zou gelijk
staan met een staatsbankroet, waarover
niemand zich behoefde te verbazen, wan
neer men bedacht, dat er voor meer
dan 40 milliard van waren' uitgegeven,
ongerekend 'het valsdhe papier, dat uit
het buitenland ingevoerd en zelfs iin het
geheim binnenslands gemaakt werd ien
dat met nog grooter zekerheid den koers
drukte en het openbaar icrediet onder
mijnde. C
Dokter Nollan glimlachte spottend ;bij
die overwegingen. i
Voor hem op de .schrijftafel, naast den
brief van Rose de .Trémazan, lagen de
kwitanties van de domeinen die hij be
taald had met het nationale papier, dat
de staat niet had hunnen weigeren, om
dat het zijn eigen papier was..
Z. Em. Kardinaal van Rossum*
in Nederland.
Omtrent de audiëntie van Z.Em. Kar
dinaal van Rossum kan nog worden ge
meld, dat zij ongeveer een half uur duur
de en dat ongeveer ,vjjf minuten ija den
aanvpng ook Z. K. H. Prins Hendrik^
die naar het concours 'hippique op Houit-
rust was geweest, aanwezig was.
H. M. verleende den Kardinaal het
grootkruis der orde van den
Nederlandse hen Leeuw.
Aan zijn omgeving verklaarde de Kar
dinaal na afloop der audiëntie zijn groo
te voldoening over de.minzaamheid van
J"L M. Reeds het feit, dat onze Vorstin
expresselijk van haar zomerverblijf naar
de residentie overkwam, moet als vrien
delijke daad tegenover den hoogen Kerk
vorst worden gewaardeerd.
Z.Em. zou met den trein van 5 uur 47
naar Amsterdam vertrekken.
Klokslag half zes kwamen de auto'sj,
waarin Z.Em. Kardinaal van Rossum en
de nuntius Mgr. Tacci gezeten waren met
gevolg, voor het station .aan. J3ggeleid
door den stationschef ging het hooge
gezelschap naar het tweede perron, waar
de dameswachtsalon voor Z.Em. was ge
reserveerd. Hier waren ter begroeting
aanwezig de dames mevr. Bps-van Ros*
sum en mej. van Ross'um, nichten ;van
Z.Em.
Bij aankomst van den trein begaf zich
cle Kardinaal onderhet gejuich en .eer
biedig groeten van de aanwezigen naar
den gereserveerd en -coupé. Hier ramen
nog afscheid eenige verdere familieleden
o.a. de heer en mevrouw van 'Rossum-
Nierop, neef en nicht van den Kardinaal.
Weldra zette de trein zich, in beweging,
luide hpera's stegen op en zegenend reed
Z.Em. het station uit.
Z.Em. Kardinaal van Rossum heeft
gisteravond op het Bagijnhof een plech
tig Lof gecelebreerd.
Op het Spui stonden een groot aantal
menschen de komst van den Kardinaal
af te wachten. i
Te 7 uur 40 arriveerde Z.Em. in een
auto. Mgr. Be H. Klönne ontving den
Kardinaal aan den hoofdingang. Z.Em.
was vergezeld van Mgr. Meeuwissen, den
secretaris dr. Drehmanns, den gentilh'om-
mc, den Hoogeerw. pater Beukers, pater
Haagh en nog enkele paters Redempto
risten.
Voorafgegaan door de heeren van het
Gilde van liet H. Sacrament van Mirak'eb
een stoet misdienaars in roode toga's en
Eerw. heeren geestelijken in koorhemd),
schreed Z.Em. met gevolg over het hof„
waar van uit alle huisjes de vlag gesto
ken was.
Op den weg van den hoofdingang tot
aan de kerk was een bescheiden aantal
menschen toegelaten, welke eerbiedig
neerknielden, terwijl Z.Em. den zegen
gaf. I
Het kerkje zelf was: in den tooi van
het hoogfeest, van Mirakel en geheel met
De operatie 'had vruchten afgeworpen.
Al het goud dat hij in voorraad liadi
gehouden, was niet eens verbruikt.
Hij bezat er nog! voldoende van om
zijn loopende zaken te regelen *èn zich
volkomen vrijheid van beweging te ver
zekeren.
Zijn berekeningen waren juist geweest.
Welk een vermogen 1
Vier kasteelen^ een veertigtal pacht
hoeven, prachtige bosschen, vorstelijke
jachtvelden, dat alles noemde hij zijn on
aantastbaar eigendom.
De groote Revolutie mocht voor velen
noodlottig zijn geweest, hèm had zij tot
een gunsteling der fortuin gemaakt.
Hij lachte luidkeels.
Wianneer Parijs voor den koning van
Navarra wel een mis waard! was, dan
waren al die domeinen wel eeniitge laag
heden waard voor den; zoon van een rent
meester, van een eenvoudigen plattelands
zaakwaarnemer.
Hij had zijn scheepje in veilige haven
weten te sturen.
Wanneer de jonkvrouw van La Guyon-
nière er nu maar In plaats wilde nemen,
dan zou zijn overwinning volkomen en
zijn rustig bezit verzekerd zijn.
En waarom zou ze dat niet willen?
De eerste stap daartoe had zij reeds
gedaan en de andere zouden vanzelf wel
volgen. (Wordt verv.)