reclnts.
Stemt als principieel man
Hoogerhuijze te Amsterdam en ds. G. H.
Wagenaar te Rotterdam, in welk mani
fest dezen de protestants die ki ezers aan
raden te stemmen op de rechtsdie candi
dates Deze iheeren, die dus eerst het
gebouw in brand hebben gestoken, ko
men nu ter elfder ure met water aan
dragen, Spr. (hoopt, dat het ailsnog zal
ihielipen,.
Het liberalisme is m'iet in staat het
sooiaiisme te 'bedwingen. Het gaat "erom:
tegen de revolutie of tegen de beginselen
van 't evangelie. Het gaat er om, oïliet
woord Gods op staatkundig terrein zal
erkend worden al 'dan niet. Spr. schetst
het verschil van de meeningen, der linker-
politiek ten opzichte van gezag, recht en
huwelijk. Links is de mens ah op politiek
terrein alles, de Almachtige niets. Het
groote rad van1 het menschelijk leven, is
omgewenteld; wat boven was, God, is
neergehaald wat beneden was, het kind,
is omhoog, gebraaht
Daartegenover staat de redhitsicjhe partij1,
die zich 'bukken wil!'voor God; en dat
bukken is het geloot Zoo willen we
bukken voor God in 'het huiselijk leven,
in het ambtelijk leven, in het publieke,
politieke leven. In den Bijbel vindt ge
wei geen staatkundig stelsel ontwikkeld,
maar de beginselen vindt mem èr wel.
Het schip Van Staat moet varen geholpen
door het compas van Gods woord. Wijl
volgen de verticale lijn en leiden onze
politieke (beginselen van God Almachtig
at [Het gaat niet om het tarief, niet om
het staatspensioen, maar ihet gaat over
morgen tusschen menschelijlke verzinning
en Goddelijke iWaarheid, om de horizon
tale lijn ofwel om de verticale liijn.
De rechtsche partijen gaan samen, om
dat zij in de fundamentede politieke be-
ginsden één zijn. Natuurlijk, op kerke
lijk gebied (bestaan er 'bij de drie recht
sche groepen verschüeii. Spr. tóomt er
tegen op, dat mem de coalitie 'bestrijdt
op kerkelijke gronden. Bijeen hoort op
politiek gebied wat een ds, rifiet op ker
kelijk, maar op politiek gebied. Welnu,
hierin komen de drie gecoaliseerde par
tijen overeen, dat ze willen de politiek
van de opgaande lijn. niet die van de
horizontale lijn. ^.(Applaus.)
Nu is er wel gezegd, dat de coalitie
„in dkaar geknutseld" zou wezen. Spr.
geeft toe, dat er eenig verschil van mee
ning geweest Is; het beste regiment gaat
wel eens uit de pas. Maar nu voor de
tweede maal het signaal geblazen is, nu
gaat rechts weer eensgezind in de vuur
linie. (Applaus.)
Aangaande het tarief zegt spr., dat de
liberalen met veel geld het land bew-erkt
hébben tégen die wet. Ze hebben ge
schreeuwd over dure klompen en 'dure
kaas, (Vroolijkheid.) Maar ze hebben ver
geten te zeggen aan de kiezers, clat het
hier gaat om een" matige vërhooging van
het bestaande tarief; welke matige
verhooging in staat is de nationale nij
verheid in bloei te doen toenemen. Spr.
wil een rekensommetje maken. Dan staan
aan de eene zijde de dure klompen, de
dure kaas, aan de andere staan: de bij(-
zondere school, de zending, de nationale
eer, die niet wil, dat men op zijn ouden
dag b e d ee 1 d wordt. Laat het zjjn, dat
het ook gaat om .materieele 'belangen,
hooger staan de belangen van huis en
haard en zending en persoonlijke eere,
Spr .sluit met het bijbelwoord: Wat baat
het den ménsch, als hij dé heele wereld
wint en schade lijdt aan zijn zieL (Luid
applaus.) 1
Tijdens de rede van ds. Knap was het
herkozen Statenlid, de heer Pera, de zaal
binnengekomen, waar hij met reusachtig
enthousiasme ontvangen werÜ.
Daarna kwam aan het woord de heer
mr. dr. J. van Best, het herkozen Kamer
lid voor Eindhoven, idie in Leiden geen
onbekende meer is.
Rede van den heer van Best
Spr. wijst erop, dat er rouw is in
menig huisgezin, waar men hoopvol had
opgezien naar de wetten van minister
Talma. Het is echter nu wél avond, maar
nog geen naaht, omdat .wijl -nog 'werken
willen. '(Donderend applaus.)
Spr. wijst er onder luid applaus op, dat
hier dezen dag ook weer Leiden ontzet
is. Hoe komt het, dat de stembus van
verleden Dinsdag geen zuivere uitspraak
heeft gegeven Wie weten immers, dat de
wind toch nog steedsi rechts waait. Wel
nu, de stemming is verkeerd uitgevallen,
"omdat men van dink's den menschen twee
spoken heeft voorgehouden, ihet spook
van het tarief en het spook van het anti
papisme.
Spr. zal het hebben over de tariefwet
'Het wórdt voorgesteld, alsof de Neder-
Iandsche handel door het tarief naar den
kelder zou gaan. Maar iweet u wel, dat
we in Rotterdam zeshonderd com
miezen hebben,. "Die zijn er zeker, om
een pijipje te rooken, jwant we leven 'in
het land van den vrijhandel. (Groote
Vroolijkheid.) 1
Is het niet belachelijk, dat wij ons
Vrijhandelaars noemen, terwijl >ve overaj
bij onze buten de deuren dicht vinden?
Het „Berliner Tageblatt" heeft ons ge
feliciteerd, dat wij na den uitslag der
stemming den Vrijhandel behouden heb
ben. Die libetalen, die in Duitsdhland
met de socialisten samenwérkten om He
grenzen te beschermen, hebben "ons ge
feliciteerd met het behoud van den vrijk
'handel!
W;ij moeten vrijhandel "hebben in dien
zin, dat alles vrij binnen kan komep,
maat dat alles er ook vrij uit mag gaan!
Onze handel zou die bescherming niet
noodig hebben. In de Oranjeboekjes is
zoo .hoog ppgegeven van onzen handel.
Maat mr. Èverwijn, die de Oranjeboekjes
ook samenstelde, spteekt er echter anders
over in zijn later werk „Handel en Nijver
heid", dat niet voot het buitenland be
stemd was. (GelalChJ.; Die Ofanjeboekjes
beoogden- eenvoudig reclame.
Nedetiand is met zijn handeL achteruit
gegaan, te'rwiji1 Duitschland met zijn be
scherming er zoo op vooruitging. Spr.
geeft reusachtige cijifers, om'dat aan te
toon en. De winkelstand gaat niet goed,
omdat et zooveel van die kleine winkel
tjes zijn, gehouden door menschen^ die
geen kennis hebben van den handel, maa'r
daa'rin gaan omdat zij door arbeid niet
Voldoende in~hun levensonderhoud kun
nen voorzien. Dat moet veranderen. Er
móet meer .arbeid komen, en die zal er
komen, als ér meer industrie en meer
Moeiende industrie komt, en deze zal
lontstaan tengevolge van het tarilef.
Men heeft gedreigd met de vrees voor
het buitenland. Spr. gelooft daar niet
aan. Op geestige wij'ze hekelt sp'r. de
positie van Nederland als „de meest be
gunstigde natie". Spr. denkt ook aan de
4000 kiezers van Wiaalhvijk, die vfoor den
vrijhandel zouden geweest zijn, maar
waarvan er slechts 700 op den vrijhan-
de laar stemden, aan de 16 lederfabri
kanten, waarvan er 14 werkten Voor
buitenlandsóhe huizen en geen fabrieken
irn N ederland hadden, enz. enz. (April
Alles z,al duurder Worden, zegL uien.
Natuurlijk heeft men gespróken van
duurte Voor den kleinen manDe kleine
n\an is in de verkiezingsdagen
de lieveling van de liberalen! Jammer
dat het na de verkiezingen wel
eens anders Wordt! (Vroolijkheid.)
Spr. ontneemt den liberalen het recht
•om met tranen in de oogen te spreken
over de duurte, weüke ,uit de tariefwet
Zou voortkomen. De tariefwet-Pierson is
van een Hibernal, het ontwerp-de Meester
is van een liberaal, de tariefwet-Eoick voor
de koloniën is van een liberaal. E|n de
tariefwet van '^ierson, waaronder wij
thans leven, belast den kleinen man "drie
maal zoo zwaar als de tariefwet-Kolk-
man. Onder groote hilariteit hekelt spr.
de ontwerpen-Eock en de tariefwet van
Pierson.
Spr. zal het eens hebben over een
,arbeidersbudget, dat de socialist Hels-
dingen in de Kamer genoemd heeft. Dat
was van een arbeider, die f 16.83 per
week verteert. Spr. heeft nu uitgerekend,
d,at zoo'n arbeider met huur en kleeding
'en beddengoed en alles en alles f2.66
in het jaar betaalt, "als alle rechten tot
hun recht komen. Met cijifers uit bet
buitenland, vooral uit .Zvitserlandj, welks
(ariefwet vrijtwel met "die van Kolkman
overeenkomt, toont spr. aan, 'dat de ar
beiders bij de (ariefwét inderdaad gebaat
zijn. [Het rapport, dat over de Zwitser-
scfre tariefwet is verschenen, toonde
duidelijk a^n» dat de aibeider er onder
vooruitging. Maar dat rapport is door een
vrijhandelaar nimmer genoemd!
Spr,. sluit met een enthousiaste aan-
spoflng om ziCh niiet 'door een spook
beeld te laten tegenhouden om Woensdag
te stemmen opi mr. Biriët.
'Daverende toejuichingen weerklonken
na deze met groote gteestdrift .uitge
sproken rede.
Daarna sprak de heer C.van der
Voort van Zijp, het herkozen A. R.
Kamerlid voor Tietjerksteradeel.
Rede van den heer v. d. Voort van Zijp.
Deze spreker bfcgon met ironisch erop
te wijzen, dat de liberalen Ijet anti
papisme hebben gebruikt, zeker om daar
door te bevorderen de eenheid der natie!
]H;et moet zoo betreurd worden, dat
men, ook hier in Leiden, gewerkt heeft
met het (arief; alsof er geen andere be
hangen op het spel stonden! En over
het K^ab.net zelf heeft men gezwegen. En
toch is in 'jaren geen Kabinet aan het
bewind geweest, dat zooveel arbeid heeft
tot stand gebracht. Spr. somt een groote
reeks wetten op, die alle van sociale
beteekenis waren. Maar ,die groote wet,
de inv(aliditeitswet, was die niet van zulk
een aard, dat het Nederlandsche volk
aan het ministerie en de rechterzijde
daarom alleen zijn vertrouwen had moeten
sdhenken? De minister Talma wilde niet
de verzorging van arme menschen, of, ze
oud zijn of niet, Talma wilde een rege
ling der arbeidsovereenkomst, een, nieuwe
wijze van loonvorming, een hervorming
yan het arbeidersbestaan.
Men spreekt van staatspensioen. Spr.
toont met citaten aan, dat Parijn in de
Tweede Kamer sprak van f2.50 staats
pensioen op 70-j.arigen leeftijd. Wie ver
wacht staatspensioen van de linksChe
.meerderheid? schreef de sociaal-demo
cratische „De Strijd",. 'Maar bij de her
stemmingen zullen de socialisten toóhi
maar Patijn en Tydeman steunen.
Men h|ad moeten maken,, dat Talma
zijn wetten zou kunnen uitvoeren,. Thans
weet de Nederlandsrche arbeider, wat hij
heeft. Al kreeg hij later staatspensioen,
de invaliditeitsverzekering zou dan toch
voor hem voor jaren van de baan zijh.
'Er is no,g een andere belangrijke zaak:
het vrij onderwijs. We weten nog niet
wat de herstemmingen brengen zullen,.
De heeren Hoogenhuij'ze en Wagenaar
(hebben al gezegdhet is nu genoeg, stemt
nu rechts! (Donderend applaus,.)
'Spr,. wijst op de spotplaatjes in het
blaadje „Waakt voor uw school", dat
ook hier in Leiden verspreid is door de
tegenstanders van het vrije onderwij's.
Kijkt dat blaadje nog imaar eens inj
dan weet ge ook, hoe uw tegenstander
over uw vrije school denkt. (Luid
applaus.)
De strijd voor onze school zal zege
pralen, ook al heeft men met de
tariefwet de kiezers weten van *de wijs
te brengen. (Applaus.)
Spr. constateert met genoegen, dat bij
de herstemmingen de reohtsdhe partijen
één zijn in hun adviezen. 'Het kan ons
niets ongerust maken, ,al) kwamen er
twintig sociaal-democraten in de Kamer!
De liberalen hebben van ons niets te
wachten, vooral omdat die liberalen zoo
schandelijk het antipapisme pp den voor
grond hebben geschoven. Spr. besluit met
een geestdriftige aansporing .om te zor
gen, dat Woensdag Briët uit de bus
komt.
"Luid en herhaald .applaus volgde op
deze schitterende rede.
Debat.
Mr. Biekker, secretaris ,van het anti-
tariefwet-comité, zegt, Hat .hijf an de ope
ning van de stembus gaarne vernomen
had, of de tariefwet nu al dan niet van de
baan is. Als de tariefwet van de baan
was,, zou spr. hiér niet staan, omdat hij
hier komt namens een comité,, dat poli
tiek neutraal is. \Stemmen: links!) Sp'r.
zou het jammer vinden, als die eminente
minister Talma in de O'ranjeiboekjes enkel
reclame zou gemaakt hebben. De daarop
volgende „witte boekjes" wezen weer op
vooruitgang. Dr. Kuyper heeft op 18 Oct.
1911 geschreven,, dat de handel van Ne
derland de naburige landen tot jaloersch-
'heid dwingt.- 'Spr. vindt,, dat door de
tariefwet de {welvaa'ri van het Land in
gevaar komt en het leven moeilijker
wordt. Sp'r. meenj, dat fiscaal recht tot
strekking heeft meerdere prijsstijging.
Dat beschermend recht eveneens die
strekking heeft, zal de heer van Besr
niet durven ontkennen. Uitvoerig staat
spr, stil bij het „rekensommetje-van Best".
Spr. .noemt de belaste artikelen op, en
vindt, dat inderdaad ,de dagelijksc'he
levensbehoeften diuurder zullen .worden.
IToen de klompen" genoemd werden,
ontstond allweer groote vroolijkheid.
'Spr. beweert, jdat de tariefwetten van
Denemarken en België velschillen met het
ontwerp-Kolkman. Voo\r den landbouw
vreest spr. vooral groote bezwaren. En, in
het ontwerp-Kolkman. zijn ook vele tech
nische onjuistheden, omdat de Kamers
van Koophandel niet gehoord zijn. Men
za^ a^s men in het buitenland repressaille-
maatregelen zal gaani nemen, die artikelen
van export treffen, die wiji absoluut noo
dig hebben. Ten aanzien van het artikel
kaas heeft de piinister geen kaas ge
geten! Spr,. ontkent, dat jaarlijks ,30.000
arbeiders ons land verlaten. Jn 191;2 waren
er maar 3700 weggegaan. Protectie is
belang voor een enkelen fabrikant; voor
de massa is het uitbuiting. (Applaus.)
j De heer Vissaher vraagt Wiat
heeft het ministerie gedaan? Daarover
is volgens spr. weinig gesproken. Spr.
vraagt hem, één stemming te noemen,
waarbij de eenstemmigheid van de coa-
iitiegenooten bleek. Spr. behandelt uit
voerig de premiebetaling biji de invalidi-
teitswet-Talma; deze wet .achit spr. niet
in 't'belang der arbeiders.
De heer van B|est vindt, dat het
anti-tariefwet-comité volstrekt niet neu
traal wordt, omdat er een paar rechtsche
menschen in zitten, Spr. herinnert eraan,
dat de heer Bekker spr.. op een vergade
ring heeft gesommeerd te bewijzen, dat
het anti-tariefwet-comité niet neutraal' zou
zijn. Spr. heeft daarop een'brief gezonden
aan den heer BéKker, en daarop heeft het
anti-tariefwet-comité nooit geantwoord.
De heer Biekker interrumpeert: Dien
brief heb ik nooit ontvangen..
De heer van Biest antwoordt, dat hij'
inderdaad dien brief gezonden heeft. En
als het anti-tariefwet-comité dien 'brief
nimmer zou ontvangen hebben, zou het
spr. er wel over hébben aangevallen.,
Spr. herinnert eraan, dat ministerTalma
inderdaad geweigerd heeft de verant
woordelijkheid over de Oranjeboekjes op
zich te nemen. En de samensteller Ever-
wijh heeft toegegeven, dat de boekjes
voor de Birusselsche tentoonstelling re
clame waren. Uitvoerig bespreekt spr. de
samenstelling van die f2.66, welke hij
volkomen tegenover den heer Biekker
handhaaft. Spr. zal die samenstelling mis-
sahien wel eens 'publiceeren, dan wordt
het misschien nog interessant! Spr,. houdt
vol, dat een arbeider met een budget
van f 16.83 betaalt 30 pet. van het ge
middelde per hoofd en per jaar van wat
uit dat tarief gehaald wordt.
In Denemarken brengt de tariefwet
veel .meer op. Daar wordt de boer veel
meer belast dlan hier, en toch gaat het
hem daar goed! De Kamers van Koop
handel zij'n niet gehoord! Maar die waren
overal nu juist niet zoo op .de hoogte;
dat blijkt ib.v. uit de publicatie van de
Kamer van Deventer.
Ofschoon spr,. meent aangetoond te
hebben, dat het. buitentand geen reden
heeft om repressaille-maatregelen te ne-
rnen, blijft de ,heer Bekker het tegen
deel volhouden,. De Kamer van Koop
handel van Elberfeld opperde zelfs het
denkbeeld, om, als Nederland het tarief
'heeft ingevoerd, door Duitschland met
Nederland een contract te laten sluiten!
Uitvoerig bespreekt de heer van "Best
nu de technische bezwaren. Er worden
soms wel allerlei bezwaren geopperd,
maar om ter plaatse zijn licht te gaan
opsteken, zijn de heeren niet te vinden.
Het argument, dat er wel veel arbei
ders in Duitschland gaan werken, doch
dat dezen 's avonds weer naar hier te-
rugkeeren omdat ze het in ons land be
ter hebben, gaat niet op. Daar komen
ook nationaliteitsargumenten _bij. Protec
tie is niet veen patroons-, doch een ar
beidersbelang. Niemand kan ontkennen,
dat de arbeider er goed aan toe is, als
de vraag naar arbeid groot is, Er zou
den heef wat arbeiders meer rechts stem
men, als ze wat beter inzicht hadden
gekregen in de Tariefwet. (Donderend
applaus)
De heer v. d. Voort v. Zijlp beant
woordt den heer Visser mét te wijzen op
het samengaan der coalitie, o.a. bij de
stemming over de invaliditeitswet.
De heer Visser heeft niet gewezen er
op, dat de arbeider als hij invalide wordt
reeds op 56-jarigen leeftijd een rente
kan krijgen van bijna f 4 per week. En
de 70-jarige werkman, die kan aantoonen
dat hij 156 weken arbeid heeft ver
richt, krijgt op Sint Nicolaasdag van dit
jaar reeds f 2 per weeTc. Er heeft zich
reeds zoo'n arbeider aangemeld! Na ver
der, door herhaaldelijk applaus onder
broken, te hebben uitgeweid over deze
heerlijke sociale wet, eindigde spr. piet
den uitroep Stemt Woensdag Mr. Biriët.
'Te middernacht eindigde 'de voorzit
ter met een kort gebed de vergadering.
Gemeentelijke Aankondigingen.
Het adres van F. M. Wempe om vergunning
tot oprichting van eene kalkblusscherij in het
perceel Nieuwe Mare no. 23a. is op de secre
tarie dezer gemeente ter visie gelegd op Maan
dag 7 Juli a.s. 's voormiddags te elf uren is op
het Raadhuis gelegenheid om bezwaren tegen
dit verzoek in te brengen.
Gemengd Nieuws.
Gestoken, Donderdagmiddag is
de 19-jarige Pliester v,an 's-Heerenbierg
door den 17-jarigen Schólten uit Beek
met een mes in den rug gestoken, naar
aanleiding van een twist om' het b'osch/-
bessen zoeken. S. liep intusschen bij bfet
verweer een vervelling aan het oog op.
Van P. is de wond !door dén geneesheer
genaaidS. werd gearresteerd en over
gebracht naar de kazerne der marechaus
sees.
Verdronken. Gisteren is te
Utrecht een 9-jarig jongetje bij h,et spe
len in de Vecht geraakt en verdronken.
Gisterochtend omstreeks 7 uur is
een 29-jarige zandschipper in Den Haag
door uit te glijden te water geraakt. De
man werd spoedig op het droge gep
bracht, maar was toen al bewusteloos, en
even later kon een geneesheer niet an
ders doen dan den dood vaststellen.
.Afgebrand. Te iDrunen bij Waal
wijk is gisternacht de stoomschpenenfa-
briek van de firma El shout en Vesters
tot den grond toe afgebrand en dé ge-
heele voorraad schioenen en leer zijn een
prooi der vlammën geworden. Het woon
huis, even voor de 'fabriek gelegen, is
met groote moeite behouden gebleven.
Veertig mannen zijn door den brand
werfdoos
Do:od el ijk Ongeval. In de ha
ven te Zaandam is Zaterdag een 28-ja-
rige bootwerker door een uit de strop
schietende sleng hout op het hoofd ge
troffen met het gevolg, dat de ongeluk
kige onmiddellijk dood! was.
Doodgevallen. Op den stoom
trawler „Zaanstroom", welke in de vis-
séhershaven te IJmuiden Zijn vangst los
te, viel de visschersknecht Stol van de
loopplank, met liet noodlottig gevolg,
dat hij enkele oogenb'likken later den
geest gaf.
Gevaarlijk speelgoed. Te
Hoogwoud kreeg het 3-jarig zoontje van
den heer H. O. al spelende een schaar
te pakken en stak zich zoodanig in het
oog, dat het oog wel verloren zal zijn.
Dramaopeen school. Een af
schuwelijke misdaad heeft de vorige week
plaats gehad in de katholieke Maria-
school te Bremen, waar een persoon, als
heer gekleed, enkele kinderen dood?
schoot <en er verschillende zwaar ver
wondde.
Het misdrijf speelde Zich volg'ens de
verklaringen van ooggetuigen als volgjt
af.
Om elf uur was er als gewoonlijk een
kwartiertje pauze. De onderwijzeres van
een meisjesklas van1 6 a 7-#arige kinderen
opende dus de gangdteur en verliet het
schoolvertrek, toen een dertigjarige heer
met een revolver op haar toetrad en een
revolverschot loste zonder haar evenwel
te raken. Voor de onderwijzeres 't kon
verhoeden, ging dé ellenldéling d'aarop dé
klas der kleine meisjes b|innen en begon
met twee revolvers opi ze te schieten.
Twee kinderen waren onmiddellijk d'ood',
twee andere werden door twee kogels le
vensgevaarlijk gewond, vier meisjes wer
den zwaar gewond, hoewel niet levens
gevaarlijk, een tiental andere kreeg
schampschoten. In wilde angst vluchtten
de gewonde kinderen weg, één struikelde
op de trap en werd later met gebroken
hals voor dood opgenomen.
De onderwijzeres vluchtte in het
schoollokaal der jongens en de onderwij
zer daar had genoeg tegenwoordigheid'
van geest om de deuren te sluiten hij
maakte daarna de ramen open en hielp
de jongens naar de binnenplaats ont
vluchten. De moordenaar, die zich als
een waanzinnige aanstelde, trachtte te
vergeefs in het klaslokaal door te drin
gen.
De portier, die inmiddels toegeschoten
was, greep den moordenaar, die hem
in de kin schoot, Zoodat hij hem los
moest laten.
De waanzinnige stormde toen naar 'bo
ven en begon van het'venster met op de
jongens op de binmenplaats te schieten,
vij1 fvan hen werden verwond'. Door een
Verdwaalde kogel werd een leidekker op
een der daken nog ,aan den arm verwond!.
Een der leeraars was den moordenaar
nagesneld en wierp ziah op hem, maar hij
schoot den onderwijzer in de borst. Toen
liet deze hem los en worstelde, tot hjj
een kogel in het onderlijf kreeg en be
wusteloos neerviel. Op dat oogenblik
werd dé ellendeling echter van ,alle kan
ten door onderwijzers en politie-agenten
besprongen en hoewel hij te keer ging
als een bezetene, eindelijk overweldigd.
Vijftien dokters en talrijke verplegers
met een ziekenwagen ku^amen intusscheln
reeds bij de school aan.1
Toen de moordenaar in hechtenis ge
nomen was, riep hij: „Een begin is ge
maakt, een einde gaat komen."! Zes re
volvers werden mef tal van patronen
op hem gevonden.
Het gerucht van het wanbedrijf had
zich in de wijk verspreid, en toen de
moordenaar door de politie vergezeld!,
de straat opkwam, ging een groote me
nigte hem met stokken te lijf en de po
litie kon hem slechts met moeite tegen
de honderden verbitterde burgers in be
scherming nemen.
De toestand van den gewonden lee-
raar is hopeloos.
Volgens het politie-rapport is de moor-
genaar een zekere Ernst Schmidt, een
ambteloos leeraar van 30 jaar, uit Scnwe-
rin, protestant, die sedert 1 Januari in
Bremen woonachtig is. Volgens het rap
port zou hij zijn misdaad bedreven heb
ben „wijl hij een feilen haat tegen de
'Jezuieten koesterde".
Op den moorden aar werd nog een brief
van diens Zuster gevonden, welke eindig
de met de woorden „dat heblbén de Je
zuïeten gedaan".
Later ontving de politie nog een brief
van een ,arts te Bremen, die mededeelde
om één uur dien dag een brief van!
Schmidt te h ebben ontvangen, waarin de
ze vertelde, wat hij van plan was en he
laas ook reeds had kunnen volvoeren.
Stoomvaartberichten.
Het s.s. B e s o e k i, v. Rotterdam en Ant
werpen n. Java, pas-. 23 Juni Vlissingen. Ban
doeng, v. Rotterdam n. |ava, vertr. 22 Juni
v. Suez. M a 1 a n g, v. Rotterdam n. Batavia,
pass. 23 Juni Point de Galle.-G o e n t o e r, v.
Rotterdam n. |ava, passeerde 21 Juni Perim.
O p h i r, v. Rotterdam n. Java, vertr. 22 Juni v.
Tanger en Gibraltar. Kangean, v. Batavia n.
Amsterdam, vertr. 22 Juni van Port Said.
Koning Willem III, v. Amsterdam n.
Batavia, arrlv. 22 Juni te Southampton. Boe-
ton, v. Batavia n. Amsteidam, ve.tr. 22 Juni
v. Port Said. Oranje, v. Batavia n. Amster
dam, pass. 22 Juni Kaap del Armi. B i 11 i t o n,
v. Batavia n. Amsterdam, pass. 22 Juni Oues-
sant. Calcutta, v. Amsterdam n. Batavia,
arriv. 23 Juni te Padang. B o e t o n, v. riatavia
n. Amsterdam, arriv. 23 Juni te Alexandrië.
Nias, v. Amsterdam n. Batavia, pass. 23 Juni
Pantellaria. Rotterdam arriv. 23 Juni v.
Rotterdam te New York. J a v a vertr. 20 Juni
v. Java n. Calcutta. Oranje Nassau, v.
Amsterdam n. Paramaribo, pass. 22 Juni Oues-
sant. Delfland vertr. 21 Juni v. Buenos
Ayres n. Amsterdam. Hollandia, v. Amster
dam n. Buenos Ayres, arriv. 22 Juni te Rio
Janeiro. Maasland, v. Amsterdam n. Buenos
Ayres, vertr. 22 Juni van Las Palma-. A m s t e 1-
land arriv. 19 Juni van Amsterdam te Buenos
Ayres.
Marktberichten.
ROTTERDAM, 23 Juni. Buitenlandsche
granen, op de conditiën van de Rotterdamsclie
Graanbeurs, gezond, boordvrij, tweemaands, bij
minstens 5 last. Stemming stil.
Rogge per 2100 kg.: loco: c.a. 67 kg Tagan
rog f153; 70/75 kg. dito f156; 7l/i2 kg. dito
f163; 70^ kg. Helena f164; 73 kg. dito f173;
74 kg. dito mooie kwaliteit f 1 HO
stoomend 9 pud 10/15 Nicolajeff f 14773/74
kg. Siberische droog f lb3; 73 kg. Helena ge
laden/gestoomd f 167
aflading: 70/71 kg. Duitsche Oostzee Sept./
Dec. f155; 70/71 kg. Petersb. Mei/Juni o/s af
lading f 164.
Gerst per 2000 kg.: 59/60 kg. Azof Zwarte
Zed loco f 14öH 59/60 kg. dito dilo dito Sept./
Dec. f 145.
Haver per 103 kg.: La Plata alhier disponibel
n. kwaliteit f 7.25/765; 47/48 kg. Petersöurgcr
Mei/Juni o/s. afl. f 7.50.
Mais per 2C00 kg.Amerik Mixed Sa.lgread
aangekomen f105; dito dito dito Juli/Oct. ail.
f 145/4; grove Donau disponibel en sioomend
f132; Galfox disponibel fizy; gele La Plata
ouden oogst disponibel f 1 -C/25dito dito nieu
wen oogst f131; dito dito Juli/Octuber levering
f130; dito dito Juli/December leveri g 1132.
GORINCHEM, 23 Juni..Zware kalf koeien f 24 j
a f28-, melkkoeien f180 a f 2_0, kalfvaarzen
f180 a f230, nuchtere kalveren f 14 a i 23, vette
varkens 26V? a 27c., biggen f 11 a f20, boter
70 a 75 c., eieren f 1.15 a f 1.20.
Aangevoerd 104 runderen, 14 nuchtere kalve
ren, 35 vette varkens, 583 biggen en 2 schapen.
OUDEWATER, '23 Juni. Kaas. Aangevoerd
67 partijen 3415 stults, wegende pim. 17,165 K.G.
Ie soort f29—31.50, 2e soort f 26—28, zwaardere
f30—32.50. Handel mat'g.
AMSTERDAM, 23 Juni. B u i t c n 1 a n d s c h e
granen op de conditiën van de Amsterdam-
sche Korenbeurs.
Alais. Amerik. disp. f140, Juni f 140, Juli/Oct.
f148; La Plata disp f131, >toomende f131,
Juli/Oct. f132, Sept./Dec. f133; Java. gele en
mixed f126, loco f126, Mei/Juni f 127,juni/Juli
f129, jub/Augs. f130, loco witte f 125.50.
Gerst. Azof/Zwarte Zee stoomend f 149, Juni
f149, Sept./Dec f147.
Haver.. Dantziger 52/53 kg. disp. fR.75, La
Plata f7.85.
Rogge. Koningsb. met lucht f150, loco flbO,
Mei/juni f165, Juni/Juli f164, Sept./Oct. f162.
Lijnkoeken. Disp., stoomende en op afl. f85H
f86, f 90. "0.
(R.A.) LONDEN, 23 Juni. V,ee. Aanvoer:
Runderen 510, schapen en lammeren 50UU, kal
veren 5. Prijzen pe sieen runderen 2/9 a 5/4,
schapen en lammeren 4/— a 6.