De Uitslag.
Wvm VRIENDEN.
e Jaargang
No. 1120.
Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2VS cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVEK J EN 1'IEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, kcop en rerkct>p
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent: aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
MAANDAG
JUNI.
Stembusopening Stembussluiting
8 uur's morgens. 5 uur's avonds.
Houdt dezen dag der herstem
ming voor de Provinciale
Staten vrij.
Wij kunnen en moeten
OVERWINNEN.
De concentrating heeft e-tu ge
weldig fiasco gemaakt. Den 17en Juni
heeft zij aan te teekenen als een nood
lottig en dag. Dfc t staat buiten Allen twijfel.
En zelfs de liberale bladen van heden-
mprgen zegsgen 'het ronduit: Eeni con
centratie-meerderheid is onmogelij'k,
iWiat de concentratie bij .de herstemmin
gen nog zal winnen, zali zij te danken
'hebben aan de sociaaldemocraten. Ge
heel -en al zal zij zijn aangewezen top
■de hulp en den stetm dier partij!. En
dan te bedenken, dat zijl ,uit de hpogte
heeft verzekerd zonder de socialisten te
willen regeeren! Onmiddellijk na den
.uitslag van de verkiezingen ook al
zal deze zoo gunstig mogelijk voor haar
zijii staat de concentratie volkomen
machtelooa, lederen kiezer moei het
duidelijk voor den geest staanj dat de
concentratie ni et zal kunnen regee
ren, en ons land, zoo 'de rechterzijde
n i e t de meerderheid behaalt, een all er-
treurigste periode tegemoet zal!gaan!
De s o cira al- democratie heeft
gisteren geen onlgelukkigen dag gehad.
Dat is voor een deel 'te danken aan de
vrijzinnigen Door hun anti-papisme-
hetze, hun anti-tariefwet-leugens, hun ge-
coquetteer met 'het staatspensioen heb
ben zij den invloed der sociaal-democratie
dfïen wassen. Zoo 'is nu reeds* bij! de
e e r s te stemming een sociaal-democraat,
de 'heer Troelstra, gekozen, wat in 1909
niet gebeurd is. En waar zij in her
stemming komen, hebben zij op verschil-
1 de pitttDeni een goéds kan?,,
iH'oa stfïan de kansen, der co*ajltdc?
Gezien de cijfers, behoeven wijl niet zoo
.bang te zijn. ,Wlij moeten in de volgende
dagen voor de 'herstemmingen met''ver
dubbelde klacht aan. den afbeid In
Leiden, Apeldoorn,\Kampen en "Ridder
kerk waar wijl het te daniken hebben
FEUILLETON.
214)
Wat al gedachten moeten dien 'man
toen niet door het hoofd Izlijn gegaan!
jWielk een verschil tusschen dezen lij
densweg en den zegetocht dien h'ij een
maal had ondernomen naar het Clapiitool,
toen hij ongetwijfeld jhlpopte te zullen
stijgen tot den h oogsten sport der lad
der van menschelijke macht en eer!
Daar ging hij langs Jh(et huis wlaar h'ij
had gewoond, waar elk hem een grenze-
loozen eerbied betoonde en hem als een
halfgod vereerde.
Het was gesloten.
Duplay, Izfijn huisheer, wjas in de gevan
genis, de burgeres Qiuplav, zijn vrouwe
had eenige uren tevoren de hand! aan hbar
leven geslagen en üjin dochter w.as ge
vlucht, zonder te weten waar zij een
schuilplaats zoeken zou. I
Hier was ook Dianton, het grootste
slachtoffer van zijn eerzucht, voorb'ijge-
voerd en had hjij1 de voorspelling geuit
die nu in vervulling ging.
i—Gij zult ons 'volgen. Uw huis zal
verwoest worden. Men zal er zout strooi en.
Die woorden moesten hem nu op deze
aan de christen-socialisten den Biond
van Protestantsdie Kjezer.s, dat onze can-
didaat er niet bij,1 eerste stemming is
gekomen staan onze kansen zelfö*zeer
goed! De oogen dier menschen zullen
opengaan en zij zullen jnziein, wat een
verlies van de coalitie hun brengt!
In elf districten komt een carididaat
der rechterzijde in herstemming met een
socialist. Hpe het daar zal'gaan? D.e
vrijzinnigen zullen zich z.eer waarschijn
lijk trouwe belijders toonen van het:
Liever Turksch dan Paaps'ch.
Beverwijk viel ons wel het meeste
tegen. t Moet worden gezegdde kansen
van onzen emjnenten afgevaardigde Pas-
stoors staan niet schitterend, Amersfoort
was mede een groote teleurstelling, ook
hier zijn de kansen niet heel mooi. Tooh
moet men in deze beide districten den
moed niet geheel en al verliezen!
Vervolgens zijn wij bij d.e herstem
mingen het nicest bevreesd voor Am
sterdam 11, VII en Vlil en Rotterdam
IV» Gorcum en Haarlem staan er iets
beter voor»
De eind-indruk is d.eze: Zoo wij den
afges'ch. Chr.-Hist jlhr. S|dhimmelpvenninck
en den heer Bichon van IJsselmonde
mede rekenen^ tot de rechterzijde, be
halen wijl op zijn allerminst, in het
ongunstigste geval! 47 sfemmen. Ge
gronde hoop hebben wij! edhter op meer
dere stemmen, en een rechtsche meer
derheid is d'it zeggen wij' met be
slistheid door deze stemming nog
niet uitgesloten.
Aan den arbeid! Voor het heil van
het land en heel 'het Nederlandsjdhe volk!
'Hiier laten wij volgen een in cijfers
weergegeven overzicht van den stand dér
stemming.
Gekozen zijn:
A. Van de coalitiej partijen.
24 Katho 1 ieken.
in de districten
Almelo
Bpreda
Eindhoven
Drutetf
Eist
Grave
öulp'en
Haarlemmermeer
Helmond
's-H ertogenb;osdh
Hontenisse
Maastricht
Nijmegen
Dosterhput
Rhederi
Roermond
Sittard
Tilburg
V echel
Venlo
Waalwijk
Weert
Wijk blij Duurstede
Zevenbergen.
10 A n t i r e v o I u t i o n n a i r e n.
Breukelen
plaats, nog nagalmen in "de ooren.
Rouw was over het huis gekomen.
Eindelijk bereikte hij het doel van jzijh
noodlottigen tocht.
Daar verhief zich,, afgrijselijk en schrik
wekkend, de guillotine bp ven de Zee van
hoofden, die hlet ruime plein tot in cfe
verste hoeken vulden aan alle vensters
en tot zelfs op de daken Zaten dé pnen-
schen, die het laatste bedrijf van hje-t
{bloedig drama wilden bijwonen.
De guillotine was werktuig ge
weest, waarmee hij h|ad geregeerd.
Hij zou er nu op zijn hleurt door ver
nietigd worden.
Rechtmatige vergelding.
Hadden velen van zijn slachtoffers'
moed getoont in de laatste oogen blik
ken, hij1 stelde zich aaif als een lafaard
en was reeds half dood v(an angst toen
de kar stilstond aan den voet van het
schavot, zoodat men [hém naar de fatale
wipplank dragen moest.
Men bond hem er aan vast.
De bieul maakte den doek' los, waarmee
zijn wond was verbonden en nu vertoon
de zich dat afzichtelijk verminkte gelaat.
Een oogenblik slechts.
Het hoofd viel.
Een zucht van verlichting on'tvloodt aan.
de lippen van duizenden.
Zoolang die man leefde had men niet
kunnen gelooven dat het Schrikh'ewind
Delft
Doetincfhiem
Enkbuizen
Hilversum
Loosduinen
Sliedredht
S n e ek
Steenwijk
Tietj erksteradeel
6 Chr. H js iorischen.
Bodegraven
Dto'kkum
Goes
Harlingen
Katwijk 1
Schjedam
Zoodat te zarien zijn gekozen
leden van de rechterzijde terwijl in
Bergen-op-Zoom 2 Katholieken, in her
stemming komen, ;en in Ede een afges'ch,
Chr.-Hist. is gekozen, dus eigenlijk be
zet de rechterzijde reeds 41 of'42 zetels»
B. Van (de Concentratie par
tijen.
2 Vrijliberalen»
Amsterdam VI
Tiel
'7 U nie-li beralen.
Amsterdam IV
Emmen
's-Gravenhjage III
Meppel k
Oostblurg
Rotterdam III
Zieri'kzee
2 V rijzinnig-democraten.
Assen
Deventer
1 S o c i a a- d e mo c r -a at.
1 Amsterdam 111
Zoodat gekozen zijn 12 leden vau de
linkerzijde.
Herstemming
moet plaats hebben in 47 districten, ter
wijl iin 37 districten een coalifcie-candiir
daat in herstemming komt met een can-
didaat der linkerzijdie, In 1 district staat
een rechtschle tegen een rechtsfche, in 1
district een rechtsche tegen een wilde en
in 8 districten gaat 't link9 tegen links,
Verschil tusschen 1909 en 1913.
JHieronder volgt een vergelijking tus-
sch;en de verhouding der partijen na de
eerste'stemming in 1909 en thans:
1909 1913
Gekozen
Kathplieken 25 24
Anti-Revo lutionnairen 19 10
Ch'.ri si el ijk- H i storlscben 10 7
Vrij-Liberaten 1 2
Unie-Libi'eralen 6 7
Vrijzinnig-Democraten 3 2
Sociaal-Democraten 0 1
^festenrmingen
Katholieken 3 5
Anti-Revolution n arren 19 23
Cb'i'i stel ijk-H isto ris chen 8 11
Christen-Democraten 1 0
Wilden O 1
Vrij-Libieralen 5 7
Opd-loberalen 19 16
inderdaad geëindigd was1.
Nu was het werkelijkhjeid.
De doffe slag waarmee de valbijl dkal-
de, h.ad de ban opgeheven, waarin h'eel
Frankrijk zoolang blelkiemdi was ge
weest.
Een uur lang was men "buiten zichzel-
ve van vreugde.
Heel Parijs jubelde. 1
De burgers omhelsden elkander in 3e
straten.
JVlen ademde weer vrij»,
Jean de Trémazan en Pierre Lasson'
verlieten arm in jarm de -place de la
Révolution, luchthartig en ontheven van
alle oogenbli'kkelijke zorgen.
Zij waren vrij.
Alle gevaren, di-e hen zoolang b'edreigd
hadden, waren verdWenenA hjun bescher
mer was dé machtige man van hjét oogen
blik geworden.
Langs de Seine-kaden gingen z!ij haar
de rue du Bac, waar Zij het hjuis van 'die
b'arones de Frévent betraden.
Het was dé eerste maal dat zij daar
overdag durfden binnentreden.
De oude dame ortviijtF hen zoo hfcrte-
als waren züj haar eigen kinderen.
Zij vertelden haar wat zij gezien en
wat zij gedaan hadden, hpe Barras, de
overwinnaar van h,et oogenblik, hjün be
schermer was en hpe Zij v,an h;em
Vrijzinnig-Demo Graten 6 11
iSoc.-Demoeraten 11 20
TE ZAMEN
Gekozen b4 53
Herstemmingen 36 47
Verliezen.
Door de Unie-liberalen: Rotterdam I,
Rotterdam I I, Rotterdam1 V',
In de Kamer keeren niet terug
a. omdat z!ij zidh niet herkiesbaar stel
den, de heeren
Mr. M. W. F .Treubv V-D. (Ascend
;P. J. de Kanter, U.-L» (Dordrecht).
Dr. R H. iRoessingh, U.-L. (Emmen).
H. Pollema,, A.-R, (Gorhichem}.
Mr. H. L. Drudker, V-D. (Groningen).
Mr. F. K. v. Lennep, C.-H. (Haarlem.)
G. A. Vorsxerman van Oyen JV -D.
^Oostbluxg).
Air. F, Bphius, |R.-K. (Roermond).
G. *J. de jengh, U.-L, (Rotterdam.)
Jihr. mr. A. P» O. van Kamebeek, V.-L.,
(Utrecht ï)-
Mr. L ,A. Smidt, V.-D. (Veendam).
b. omdat hij, hoewel candidaat gesteld',
niet herkozen werd, de hfeer EX de Klerk,
in Rotterdam II.
Nieuwe leden.
Door deze verkiezing komeiï'm de Ka
mer de heeren
Mi. C. Th, Van Deventer (Assen).
J. H. Lasonder (Rotterdam).
M. Bpngaerts "(Roermond).
Jhr. R. R. De Muralt (Oostburg),
De pers over den uitslag der
verkiezingen.
Verschillende bladen hebben zich feeds
'm enkele woorden uitgelaten, over 'den
uitslag der verkiezingen. De Maasbo-
d e zegt er van
„De eerste indruk, welken ieder met
'zich naar huis heeft gedragen, is er ze
ker een van verwardheid. Ons ,volk, her
Len "der getrokken, heeft zich bij deze
stembus niet positief én geprononceerd
uitgesproken^
En deze situatie van onbestemdheid
kan niet anders dan bij de herstemming
rechts ten goede komen,."
THe (A»-R.) Ro tterdammer spreekt
als haar meening uit, d?Llt „gezien de
niets-sparende actie door de linkerzijde
gevoerd, waarhij anti-tariefwetmannen
en nieuwerwetsche „protestanten" een
overheerschende rol speelden, de afloop*
voor de Christelijke partijen alleszins be
vredigend is te noemen.
iWlie acht sloeg op "cfe ontzettende
macht, die onze tegenstanders ontwik
kelden', staat verbaasd en is innig dank
baar, dat deze afloop verkregen werd.
Dat we verliezen zouden lijden, stond
vast. Echter werd bij dezen eersten slag
nog geen enkel district verloren."
De N» R o 11. Cr t. wijst er op, dat
ds gewarde verkiezingsactie in cle
sie plaats teu goede te gekomsn aan de
sociaal-democraten „W^aar zijl in 1909 bij
de eerste stemming nog geen énkel lid
van hun partij verkozen zagen, werd
nu hun leider, mr» P;. 'J. Troelstra, reeds
onmiddellijk als de vertegenwoordiger
van Amsterdam III aangewezen. Maar
kelijk een vrijgeleide voor ,Rose zouden
kunnen verkrijgen, om zioh te begeven
waarheen zij wilde.
,Men kwam overeen, dat dit vrijgeleide
zoo spoedig mogelijk zou worden aange
vraagd.
Wat zouden zij verder doen'?
Zij wisten het nog niet.
Daarover zouden de gebeurtenissen te
beslissen 'hebben.
Een besluit echter hadden zij reeds
genomen
Z,ij zouden met niémand over 'hun
wraakplannen spreken, doen alsdf zij
daar geheel van afgezien hadden„ op-<
nieuw verdwijnen 'in de menigte en zoo
doende den vijand in dén waan brengen,*
3at hij' van hen niets meer "te vreezen
Wad, ten einde 2ijn waakzaamheid fe ver
schalken.. i
Vervolgens Zouden zij het gunstige
oogenblik afwachten.
De blarones de Frévent werd in "het
geheim genomen, waarvoor zlij zeer dank
baar was. i
Zij liet de beide jongelieden ten vol
le deelen in de genegenheid,, die Zij Rosie
reeds toedroeg.
Op den dag dat Zij het vrijgeleide
brachten, door Fouquier-Tinville afge
geven op last van Barras, hield Zij hien
ten eten, zooals zij gewoon was te doen.
Wij zullen voortaan één gezin vor-
bovendien komen zij met zeer gunstige
kansen in verschillende districten iln her-
stemfming en zelfs zou «nagenoeg éen
verdubbeling van hun aantal zetels niet
tot de onmogelijkheden behooren."
J-fet Vaderland oordeelt:
iADe uitslag der verkiezingen is, dat
aan de c'oalitie een geduchte slag is
tbegebracht en dat zij waarschijn
lijk in de minderheid zal kamen."
'H,et Handelsblad getuigt:
o. Een éoncentratie-meerderheid krij
gen wij, helaas, niet. Die kans is thans
jreeds volkomen uitgesloten» Want, dit
zal de analyse van den uitslag^ die wij1
geven zullen, duidelijk tfbonen, de groot
ste winst in aantal uitgebrachte stem
men is Voor de sociaal-democraten ge*
weesb Wiel hebben zij slechts jn één
district Amsterdam II1V het „foode
district", waar hun 'leider gekozen 'is
reeds bij eerste stemming de Vol
strekte meerderheid behaald, doch in
niet minder dan 21 districten komt de
sociaal-democraat in herstemming"»
En de „Ni euwe'Courant" zegt:
„De s'ociaal-democraten hebben^ zoo
als verwacht werd', een gr'ooten aanloop
'genbmen boever de sprong zal strek
ken, m'oet worden afgewacht. Bij de
eerste stemming is het hun slechts ge
lukt mr»'Troelstra in Amsterdam III te
herkiezen, maar hun stemmen cijfers zijn
in verscheidene districten, ook waar zij'
niet In herstemming k'omen, geducht
Vooruit gegaan»"
De sterkte der partijen in de oude
Kanfer was: 12 christelijk-historisclien en
de heer Bichon van IJsselmonde, 20 anti
revolutionairen en 26 roomsch-katholie-
ken voor de coalitie4 vriie liberalen,
21' unie-liberalen en 9 vrijzinnig-demo
craten voor de concentratie; benevens
7 sociaal-democraten.
Brandnetels zijn ook groen.
Van ochtend' spraken we eén enthou
siasten linker propagandist, die in de wol
ken was over,een eventueele linker meer
derheid»;
Maar daar $ijn dan heel wat soda
listen bij', zoo kalmeerden wij.
(Och, antwoordde hij transpireerend, die
(zijn ook links» v
Jawel, luidde onze repliek, maar brand
netels zijn ook groen,.
En toen keek hij! ons toch even na
denkend aan, van welke gelegenheid we
gebruik maakt'en om hem deze uitspraak
van mr, JTroelstra onder dg oogen te
[brengen
«De vrijzinnigen hebben tegenover
de sociaal-democraten een geweldige
ned'erlaag geleden» Zij mogen plaats
nemen aan de regeeringstafel', maar
het aantal en beteekenis der soc.-dem.
,in de Kamer nlijkt thans reeds zoo
"'groot ie zijn, dat den vrijzinnigen het
regeeren tegen den zin der soq.-dem.
onmogelijk is,"
'Aldus sprak de afgevaardigde van 'Am
sterdam III gisteravond tot zijn kiezers»
O, wat kunnen brandnetels steken, al
staan ze in onzen eigen tuin.
men, zei de zijl vroolijk.
Rose bleef ernstig.
Op haar schoon gelaat lagen de trek
ken van het v.erdriet onuitwischbaar uit
gedrukt. i
Pierre Lasson kon zijn oogeh niet van
haar afwenden.
Hij beminde haar, de arme jongen .en
hij was het nu met zichzelf eens gewor
den, dat er zonder haar voor hem geen
géluk meer bestaanbaar zou zijn.
i Des avonds, toe.n hij afsch'eid nam1 om
met Jean terug te keeren naar 'hun wo-
in de rue Nuevé-des-Petits-Champs
die zij weer betrokken hadden zoo dra
het gevaar voor eene aanhipudihg was
geweken, zegde hij tegen b[aar
~T Wat waart gij somber vauaVondj
juffrouw Rose, terwijl heel Parijs in
feestvreugde is.
Kan ik vergeten
Wat?
M.ijin dierbjare dooden. 1
Zij zijn glorievolle martelaren.
Het meisje pinkte een traan weg.
Hij drong aan
- Het verledene ligt achter ons, de
toekomst laoht ons tegen. Gij hébt een
broeder die u liefheeft, een... trouwen
vriend, een beschermster, die het toeval
u geschonken heeft. Later zal de vergetel
heid wel komen, er zullen meer schoone
dagen aanbreken»., gijl zult trouwen
"(Wlordt vervolgd.)