17 •JUNI. KIEZERS. BUITENLAND. DE TWEE VRIENDEN. BINNENLAND. Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIfS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1 30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonuerlijke nummers 2"8 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. De At)VEi< 1 EN I'IEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 15 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. DINSDAG Stembusopening Stembussluiting 8 uur 's morgens. 5 uur's avonds. Houui dezen dag der Kamer verkiezingen vrij. „Een betuiging van bewonde ring voor den takt en de han digheid waarmede de werk zame minister Malefijt (minis ter van Koloniën) de hem gestelde taak heeft vervuld wordt gaarne gegeven". De liberale „M. R. Cf'. ,Dinsdag staat aan u ter "beslissing de vraag, of gij wenscht deze Oh2 iste- il ij k e regeeringsmeerderh.eid te behou- |den. t Kan niet anders, of de overtuigd- Katholieke kiezers, zij, die den naam Kar tholiek ten volle waardig zijn, stemmen a.s. Dinsdag: in het district Leiden op mr. Briët; in het district Bodegraven op mr. v. (Idsinga: I in het district Breukelen op den heer De Monté Verloren; in het district Gouda op mr. D e (Wilde; in het district Haarlemmermeer op den heer v. W i c h e n in het district Katwijk op mr. baron v. Wassenaer v. "Catwijck; in het district Loosduinen op ds. rum meikamp. ALGEMEEN OVERZICHT. Reeds zijn er in verband met den moord op Machmoed Sjefket erscheidene personen in hechtenis ge- omen en wordt de staat van beleg te onstantiinopel gestrenig-"gètiandhaafd. Al- openbare instellingen worden, te 10 ur gesloten, terwijl patrouilles de straten loorkruisen. De moord op den grootvizier heeft een keer diepen indruk gemaakt In officieele kringen wordt de grootste stilzwijgendheid in acht genomen over de aanleiding tot den moord, maar alles a kvijst er op, dat het complot uitstekend - (was georganiseerd. De plaatselijke commandant heeft een FEUILLETON. piO) Tiet Woed [kookte Tallien in de aderen. Hij viel den spreker in de rede en iep ihem toe Het gordijn, dat zooveel) misdaden >edekt, moet worden weggerukt Dit was de vonk, die ihet kruit deed uitjplloffen,. ;Het onweer, dat a>L zoo. lang iroeide, barsitte plotseling los, onivoor- ien door 'den redenaar, wien het niet nogeliijlk meer was 'het te 'bedwingen,. De man, die all zoo lang hier ira deze al als onbeperkt meester had ge- ïeerscht, zag in, dat hij nu zelf de laatste joging moest doen om. mc -.er te TolijVeni. Op een wenk van, den Onomkoopbare •erdiet Saint-Just de spreektrihum.e en. naakte plaats voor den meester, die nu :elf het woord wilde nemen. Keurig (gekleed, de gepoederde haren lan de slapen opgerold, in nauwsluiten- len rok van groen gestreept nankin, wit est met kanten jablot en lichtgekleurde tropdas, betrad Ihiiji de tribune. Zijin ge- aat was bleek, zijn oogen staarden strak roor zidh uit en aan geheel zijlm optreden bijUonderen d.enst ingesteïd Voor de hand having der orde. Men noemt Hakki-pasja of Jiilmi-pasja als de opvolgers van den grootvizier. Moekthar-pasja, oud-minister, zou dan benoemd worden tot minister van bui- tenlandsche zaken. Op een der moordenaars heeft men een wissel gevonden van 1000 Turksche ponden, geteékend Damar Salik pasja. Generaal Salik is een schoonzoon van Abdoel H,amid. Topal Tewfik (een ander der aange houdenen) is vroeger veroordeeld wegens moord op een douane-beambte en na ver scheidene jaren in de gevangenis te heb ben doorgebracht, begenadigd. Men deelt mede, dat Topal al vluchtende op de agenten, die hem vervolgden, schoot en zich toen verschool in een naburig hotel, waar men hem in een watercloset vond. Hij had toen zijn revolverpatronen, ge lijkende op die, waarmede de grootvizier is doodgeschoten, weggeworpen. In de keuken en op de trap van het hotel vond men twee revolvers en een mesi. Hij loochende medeplichtig te zijn aan de misdaad, maar werd" door een Turk sche vrouw herkend als een van degenen die geschoten hebben. Hij was bijna door de woedende me nigte vermoord bij. zij'n overbrenging naar de militaire^gevangenis. (Men vermoedt dat de daders slechts werktuigen zijn van hooggeplaatste lieden en beweert, dat in de auto der moordenaars ook een vroegere kok van Abdoel Hamid zich bevond,.) De lijkplechtigheden voor Machmoed Sjefket, die gistermorgen in de Aya So fia plaats vonden, warenr zeer indruk wekkend en namen het karakter van 'n volksbetooging aan. Naar we reeds meldden, heeft de Tsaar inzake de Balkancrisis telegrammen gezonden aan de koningen van Bulgarije en Servië, waarin hij ver klaarde, dat het hem pijnlijk heeft aan gedaan, dat aan het voornemen tot bij eenroeping der minist-erpresiidenten-conr ferentie om tot beslechting der geschillen te komen, nog geen gevolg is gegeven. Die Tsaar verzoekt'das [Hunne Majestei ten, om aan de verplichtingen, die zij' op zich hebben genomen, te voldoen, en de beslechting van het huidige verschil vqn meening tusschen Bulgarije en Servië aan hem, den Tsaar, over te laten. „Daar ik, zoo luidt het dam verder, de functie van scheidsrechter niet als een voorrecht, maar als een ernstigen plicht beschouw, geloof ik Uwe Majesteit te moeten meedeelen, dat een oorlog tus schen de bondgenooten mij niet werke loos zou kunnen laten,. Ik constateer, dat de staat, die den oorlog zou beginnen., daarvoor tegenover de Slavische zaak de verantwoordelijkheid 2óu dragen,. Ik houd mij volle vrijheid voor aangaande de hou ding, die Rusland tegenover het resul taat van zoodanigen misdadigen strijd zou innemen." Naar wordt bericht, hebben Bulgarije en Servië verklaard, de scheidsrechterlijke was merkbaar, dat hijl een uiterste po ging wijlde wagen dm. zijlni invloed te herwinnen, en was dat gelukt, wee dan de overwonnenen! Collot id'H.erblois was op zijln; hoede. Hij gaf een afgesproken teeken en ter stond daarop werd Robespierre begroet met schril gefluit en met beleedigingen. Van de publieke tribune werd geroepen: [Weg met den tiran! En uit de vergadering Geen dictator meer! Tallien, zijln woede niet langer .meester, brulde hem toe: Moordenaar! 'Bloedhond! Onder deze scheldwoord-en, on|der deze algemeene teékenen van vijandschap, kromp de man ineen, die èen oogenblik te voren jhad gemeend, hi;er nog opper machtig te zij'n en zijn vijanderen te kunnen verpletteren. Diezc aanval, even plotseling als heftig, overweldigde hem en deed hem zijln bezinning verliezen. De stemmen van zijln (verdedigers gingen verloren ip het helsche .rumoer, dat zijn tegenstanders maakten, die hem to eriepen r—Laat zien uw lijist van verdachten! Teil uw slachtoffers, beul. (Het bloéd van Diantom zal u ver stikken Hij voelde dat hij verloren was. 'Als de Enigelsdhe koning Richard III, tusschenkomst van Rusland te aanvaarden en zal ook de vergadering van minister presidenten doorgaan. De Hongaarsche kamer zal onder het nieuwe kabinet misschien vooreerst niet het tooneel van rumoerige betoogingen zij'n. De oppositie heeft n.l. besloten, de parlementszittingen niet meer bij te wonen,. In de Kamer heeft Tisza gisteren uiteen gezet en verklaard een warm voorstander te rijn van den dua- listischen staatsvorm.. De gebeurtenissen van den jongste-n tijd op den Balkan, zijn een waarschuwing om een einde te maken aan den binnen- landschen politieken strijd. Spr.. hoopte, dat de Hongaren, 'die na tionalistische oogmerken hebben, niets zullen doen wat de eenheid van den Hongaarschen staat in gevaar kan bren gen. De regeering zal de belangen der verschillende nationaliteiten naar den eisch behartigen,. |Wij moeten tot de grens van onze financieele draagkraCh: gaan, want de financieele voorbereiding is een eerste éisdh voor de verwezenlijking der mili taire plannen. De oppositie was in deze eerste zit ting reeds niet tegenwoordige GEMENGD. In de Italiaansche Kamer is 't vrouwenkiesrecht even ter sprake geweest Nadat Giolitti, de minister-pre sident, er tegen gesproken had, werd een motie ten gunste van het vrouwen kiesrecht verworpen. Het Noors che Storthing heeft een ontwerp tot uitbreiding van 'het vrouw-en kiesrecht voor parlemen taire verkiezingen eenstemmig goedge keurd. Alle meerderjarige vrouwen zullen voortaan mogen-kiezen. Te Moh.lef en Poehowice (Rusland) zijn onderscheidenlijk 175 en 54 huizen verbrand. Vijf personen zijn omgeko men, waaronder een man van 100 jaa^ Die M e x 1 c a a n s-ch e 0 p s> t a n d e> lin g e n onder generaal Matèro hebben de stad Zacatecas vermeesterd na een hevig gevecht Het aantal1 gesneuvelden wordt op duizend geschat Regeeringstroepen zij'n onder weg om de stad te hernemen, Men seint uit Salonika aan de Times: iHet staat nu vast dat cholera is uitgebroken onder de "Bu'.gaarsche troe pen, namelijk te Seres en te 'Oemishissar, De burgerlijke bevolking te Seres is eveneens aangetast. De Grieken doen all het mogelijke om uitbreiding der ziekte in 'het door hen bezette gebied te voorkomen. Een poginig tot brand stichting in een Roomse he kerk te Great Har- wood is nog bijtijds verijdeld. Men vonift een 'hoop in petroleum gedrenkte watten, smeulende in een biechtstoel. Het hout was van binnen verkoold, maar uit ge brek aan lucht was de vlam niet uitge slagen.. Van Alhucemas (noordkust van Ma rokko) wordt aan de „Diébats" bericht: Een Spaansche kanonneerboot, die door die na zijin. mjed'erlLaajg inzaig, dat zijn eenig heil noig was te vinden in een snelle vlucht, lhad Ihij wel wlillen, uitroepen: Mij|n koninkrijk voor een paard! Maar oo,k een vlucht was he.ni onmo gelijk en had hem niet kunnen baten,. Hjj was van alle kanten omringd door woedende tegenstanders, die maar al.te •goed begrepen, dat, zoo ziji hem heden •niet verpletterden, hij hen morgen naar het schavot zou zenden^ Talhen stond voor hem, ziedend van toorn, met iden dolk in. de hand. Collet d'Herbois had zijn voorzitters plaats aan een zijner vrienden afgestaan. o)in zelf een meer werkzaam aandeel in den strij'd te kunnen nemen. Nog poogde Robespierre zijn vijanden hét hoofd te bieden, maar hijl zag zelf het hiopeliaaze van die poging in. Vruchteloos was zijn beroep op 'de publieke tribune, toen, zijn stem boven het rumoer uitklonk: Patriotten, besidhermt mijl! Vruchteloos riep hijl, met de wanhoop van een drenkeling, die zidhi door de golven voelt verzwelgen: Voorzitter der moordenaarsik vraag het woord! Eerst toen de acte vani beschuldiging, door zijin vijanden opgemaakt, tegen -hem zou worden uitgebracht, keerde de kalmte Rifbewoners werd aangevallen, is op de kust gestrand. De commandant van het schip en '1 matrozen zouden gedood zijn, 2 officieren en 20 man gewond. Het schip moet als .verloren worden beschouwd. .'De „Débats" meldt ook nog, dat in een gevecht op 10 K.M. afstand van Tetuan 15 Spanjaarden gesneuveld en 40 gekwetst zijn,. Koning Alfons is gisterochtend uit La Granja te Madrid aangekomen. Graa? Romanones is onmiddellijk naar het pa leis gegaan, waar hij een lang onderhoud had met den koning, na afloop waarvan hiï mededeelde, dat de Konine. hem op nieuw zijn vertrouwen geschonken had Gistermiddag, vóór de Koning naar La Granja terugkeerde, zou Romanones het nieuwe Spa an sc'he kabinet voor stellen, dat tfroiK. ens niet anders dan de allernoodzakelijkste wijzigingen zal on dergaan,. Het nieuwe kabinet zou gister avond bijeenkomen om den politieken toestand le bestudeeren.. "Zoo deze het toelaat, zal Romanones vragen onverwijld de parlementaire werkzaamheden'te her vatten. Weer een nederlaag van de concentratie. Gisteren heeft de eerste stemming plaats gehad voor de Provinciale Staten van Friesland. En het is voor de vrijzin nigen .verre van mooi afgeloopen, er kent ,de N. R. Ct. van hedenmorgen. Aan de beurt van aftreding waren van de rechterzijde één roomsch-katholiek, 5 anti-revolutionairen en 4 christelijk-his- torischen, te zamen 10 5 en van de linkerzijde 8 liberalen, 1 vrijz.-democraat en 6 soc.-democraten, te zamen 15. Zitten blijvende leden zijn (tot 1916) van de rechterzijde één roomsch-katho liek, 7 anti-revolutionairen en "5 chris- telijk-historischcn, tc zamen 13; en van de linkerzijde 9 liberalen en 3 so- ciaal-democraten, te zamen 12. De stand vóór de stemming was dus 23 leden van rechts tegen 27 leden v«n links. Er zijn gekozen 10 leden van rechts en 3 liberalen, zoodat de Staten op dit oogenblik bestaan uit 23 leden van de rechter- en 15 van, de linkerzijde. Herstemming mo.et plaats hebber voor 12 plaatsen tusschen, 8 candidaten van rechts en 16 candidaten van links (5 li beralen en 11 sociaal-democraten), Waar van de rechterzijde er nog beslist eenige wint Gelijk men weet, hadden de liberalen, die tot vóór deze verkiezing alle vijf vacant komende zetels voor Franeker bezet hielden, met de socialisten een ac- coord gesloten, waarhij zij zich verbon den aan de socialisten twee dier zetels af te staan, onder voorwaarde, dat dezen de drie liberale candidaten voor Frane ker reeds bij de eerste stemming zouden steunen. Zooals gebleken is, hebben de volgelingen van beide partijen zich aan de gemaakte afspraak trouw gehouden, in de zaal terug. Men had hem van de spireektribUne weggedrongen,. Zijin vijanden, waren hier oppermachtig, maar bodh haci hij .nog vrienden, nog aanhangers,. Henriiot en zijln nationale garde waren aan hem verknocht, de rechters van de revolutionaire rechtbank waren zijln werktuigen,. Hij behoefde slechts een teeken te geven, een beroep te doen op de gewapende macht, en de strijld zou beginnen, waarin alleen het wapengeweld bies lissen zou. D'e mioed ontbrak hem, dat tee'ken te geven,. Hij sprak het woord niet uit, dat Ihem misschien nog gered zou hebben,. De 'dolik van T i en;, die dreigend o,p zijh borst gericht bleef, maakte hem stom,. Hij begreep, dat de beminde van, Thérèse Cabarrus hem zou hebben neergestoken eer dat woord over zijn lipipen komen kon. De Nationale Conventie slprak [haar oor deel uit. Robesjpierne. was overwonnen. Saint- Just, Coutjhon, Lébias' en de jongere Ro bespierre, broeder van Maximiliaan, wer den met |hjem in staat van beschuldiging gesteld. Men voerde (hem weg, maar toen eerst bleek hoe groot de invloed van den On omkoopbare ,nog wasDe patrouille, die 'hem wegbracht, werd ééne eerewacht, met het gevolg, dat de vijf vaceerende liberale Statenzetels voor Franeker thans zullen bezet worden door drie liberalen en twee socialisten. Hoewel dus Rechts door dezen toe leg der socialisten en liberalen voor Franeker ditmaal geen overwinning kan boeken, mogen wij toch den uitslag in dit district zeer bevredigend voor de Rechtsche partijen noemen, omdat onze candidaten aldaar gisteren zulk een bui tengewoon hoog stemmencijfer hebben gehaald. Waren de socialisten en libe ralen ditmaal gescheiden opgetrokken, vermoedelijk zouden dan al onze candi- ten voor Franeker reeds bij eerste stem ming zijn gekozen. Na deze algemeene beschouwing volge hier kortelijks de uitslag van ieder dis trict afzonderlijk. Franeker. Gekozen: S. Brandsma, lib. aftr., S. Hannema Szn., lib. aftr., H. W. Krop, s. d., P. Peereboom, lib. aftr., K. van Zandbergen, s. d. D o kk u m. Gekozen M. R. van Brug gen (c.-h. aftr.), mr. J. Croles (a.-r aftr.), M. H. Dijkstra (a.-r.), T. Nauta (a.-r. aftr.J, D. G. Reitsma (C.nh. aftr) Leeuwarden: Herstemming tus schen T. M. de Boer, s.-d., F. Dekenga, s. d. aftr., P. Hiemstra, s. d. aftr. M Hillebrand, s. d., S. d. Zee, s. d„ D. Lauterbach, a.r., H. de Haan, r.-k., J. Oosterhoff, c.-h,., Th, M. van Weideren baron Rengers, lib. aftr., Jhr. 'Mr. C, van Eysinga, lib. aftr. S n e e k Gekozen L. Diokkum (a.-r. aftr.), P. Groeneveld (c.-h. aftr.), W. Kroese "(c.-h. aftr.), H. Pollema (a.-r. aftr. en H|. de Jong Wzn. (r.-k.),. Schoterland. Herstemming tus schen C. Gerritsma (v. d.) A. Veenland (u.l.), A. Bezemer (lib.), K. de Jonge (s.d.a.p., aftr.), L. de Jong (s. d. a. p., aftr.), M. van der Vegte (s.d.a.p., aftr.), W. Nijenhuis (a.r.), H. de Jong Wzn. (r.k.), H. Knosisen (c.h.) en G. Z. v.' d. Zwaag (s.cLa.p., aïtr.j. Statenverkiezingen Limburg. IBij de gisteren gehouden stemmingen voor de Prov. Staten in Limburg zijn te Maastricht herkozen de aftredende R. K. leden de heeren Hustinx, Regout er. Seydütz; te Heerlen zijn, eveneens her kozen de beide aftredende R. K. leden, de heeren Widdershoven en Beckers -en ook te Sittard zijn herkozen de heeren d'Ansembourg en. Beckers* Een huldebetooging van honderd duizend arbeiders. De arbeiders hebben nu bij hol der d duizend hun dank gebracht aan de regeering. Zij hebben daardoor be schaamd de leugen van de socialisten, dat de arbeiders tegen deZe regee ring zijn. Alsof de socialisten d e ar beidersklasse vormen Wij laten dit duidelijk en krachtig gesteld adres hier in zijn geheel volgen. Zijne Excellentie den Heer Minister van Binnenlandscbe Za ken, 's Gravenhage. Excellentie. De Hoofdbesturen der navolgende zoodra zij buiten ihet gebouw der Con ventie waren; iin'geen gevangenis wilde men hem opnemen en in plaats van als beklaagde te worden in. hechtenis ge steld, deed hij als overwinnaar zijn in tocht in de Commune, waar hij vrij was en zich te midden van zijn aanhangers bevond. jH en riot en de nationale garde schaar den zich om hem [heen. Tegenover deze uittarting wilde de Nationale Conventie nu ook een leger en een aanvoerder tot haar beschikking hebben. Voor de eerste maal gaf zij het bewij's van werkelijke kracht. Die actie, die zij op touw gezet had, werd door gevoerd. Zij benoemde Biar.ras tot gene raal van het garnizoen te Parijs. De beschuldigden, met Robespierre aan het hoofd, werden beklaagd van opstand tegen de Nationale Conventie en vogel vrij verklaard. Deze besluiten werden genomen terwijl de kanonnen van de nationale garde, op last van de Commune, dreigend gericht waren op het gebouw, waar de volks vertegenwoordiging bijleen was, met het doel om alle beraadslaging der Nationale Conventie te beletten. Het gevolg hiervan was, dat ook Hen riot vogelvrij' werd verklaard. "(Wiordt vervolgd.)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1913 | | pagina 1