DE TWEE VRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang
No. 1107.
e fozicbclve Souho/nt
Bureau OUDB SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-vertekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Lelden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bi] onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post f 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 27, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Maandag
3
Juni
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1S regels 0.75, elke regel meer t5c«at
Ingezonden mededeelingen van 15 regels f 1.50, elke regel mper 30 cent met greti*
bewijsnummer. Bi| contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaalsrutmle.
Kleine AdvertentiSngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertenti5n) 15 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent[ aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent
WAAR NET OM QAAT.
Het gaat er. bijl de a.s,. verkiezing-en
om een regeeringsmeerderheid te be
houden, uie wat tot stand kan brengen.
't Is toch duidelijk, dat een nederlaag
'der rechtsche partijen tot gevolg „zal
hebben, dat er een r ege e ringspier io de
komt, waarin niets Jot stand kan kq-'
men. Gesteld dat liberalen en socia
listen in de Tweede Kamer het eenfc;
kunnen worden, dan is' er nog attijdj
een rechtsche Eerste Kamer, die ver
schillende wetten van dat liberaal-socia
listisch blok zal moeten afstemmen.
Het gaat er bij de a.s. verkiezingen
om Talma's sociale wetten te behouden.
Onomwonden js het reeds herhaalde
malen verklaard door ieden der linjker-
zijde, dat bij een overwinning van links1
de sociale wetten van minister Talma.
zullen worden ingetrokken. Dan zullen
de liberalen zelf gaan beproeven een
sociale wetgeving in het leven .Je roe
pen, waartoe zijl steeds onmachtig!
zijn gebleken, 't Spreekt vanzelf, dat zij
dan de socialisten wel in het gevlei zul
len trachten te komen.
Het gaat er bij de a.s'. verki -zingeh
om of er al dan niet eeni groHdwetjsH
herziening zal komen, opgetrokken op
C h r i s t e 1 ijl k e n grondslag.
Hierover zou natuurlijk nog veel te
zeggen zijln. Maar denken wijl slechts,
aan de jarenlang door ons gekoesterde
leuze: „Bijzonder onderwijs regel, open
baar uitzondering./'
Wij hebben voor vandaag slechts
vluchtig enkele belangrijke zaken opge
noemd waar het bij de a.s. verkiezingen
omgaat.
'tls réeds voldoende om "lederen Ka
tholiek te overtuigen, dat hij in dezen
verkiezingstijd moet zijn
een propagandist voor het
ministerie -Heemskerk.
Tegenstellingen.
i IHet Hbldi. jammert over „het arme
lijk nooddruftig oogstee wetten en maat
regelen, door een toch overmachtige re
geering binnengehaald in zooveel jaar".
Maar de ,N,W Roti Crt. schrijft:
„Die werkkracht van minister Talma
is reusachtig! geweest. De lieer Colijh
wordt geroemd om zijn volharding,
doch wat Ihijl gedaan heeft, is kinder
spel, vergeleken bijl hetgeen de heer
Talma heeft laten zien^ Deze heeft niiet
maar een gedeelte van de parlemen
taire periode met stoom-oip gewerkt,
neen, vijf jaren lang heeft hij met
onverdroten ijlver, met een nimmer
vertoonden voortbréngingsaandrang
een onbedwingjbaren stroom van
wetten als boekdeelen bij de Kamer
binnengestuwd Zoek een tweeden
staatsman, die in heel zjjni leven zoo
veel wetten ontworpen heeft, als de
heer Talma in deze vijf jaar gijl
zult er geen vinden. Dan zult ook gij
ontzag krijgen voor dezen man, die
in productieve kracht alle anderen van
vele landen verre heeft overtroefd^"
FEUILLETON.
200)
Wie heeft u dat Mies verteld?
Een !der medeplichtigen aan de m'is-
een ongelukkige vrouw, die gij
ook kunt zien, als gij wilt, evenals de
draagstoel.
En verder?
Si card -zeide langzaam, terwijl zijln grijze
oogen onafgewend jopi die der zangeres
gericht waren:
Riose de Trémazan heeft d.en vol
genden dag het huis van den dokter weer
verlaten en is teruggekeerd naar het huis
van Laurette, maar om dit dadelijk weer
te verlaten. ,Zjij! heeft klachten noch ver
wijdingen geuit en is heengegaan, ge
laten, waardig, mqt een gerust geweten,
inaar mét de ziel in rouw. 'Ziedaar de
geheel.e geschiedenis. Hiet is goed, dat
'ij haar kent, en daarom bén ik ze u
tomen vertellen.
En met een spottend lachje voegde
lij er bijl:
Gij ziet, dat de politie soms nog
Vel eens ergens goed voor is.
Lydie Man on stond op.
Mlijh vriend, zeide ^ijf, gij, kunt op
En de heer v* Nieropi „.zeilde in de
Eerste Kamer, dat hij, „zoolang hjjji Ud
van de Kamer is, nog nooit zooveel
belangrijke dingen binnen zoo korten
tijd in behandeling heeft zien brengen".
IWaarlijlk, het Hbld. mocht zijn „ar
melijk" gejammer wel staken.
ALOEMEEN OVERZICHT.
Ma het onderteekenen van het voor-
loopige vredesverdrag zijh door sommige
gedelegeerden nog eenfge
verklaringen en wenschen
ter kennis gebracht, omtrent de verdere
afwikkeling der hangende kwesties- Zoo
is er o,.a. het eerste woordi van protest,
althans tusschen dé regels door leesbaar,
geuit door de Montenegrij'nen. Pop,o wits
wees er op» dat de Montenegiijben en
hunne gedelegeerden uiterst ontevreden
waren over de voorwaarden van dit ver-'
drag, welke zij gedwongen moesten
teekenen. Diaar Engeland een hoofdrol
gespeeld had bijl het sipel om Montenegro
van Sikoetari te berooven» beschouwen de
Montenegrijhen Engeland thans als schul
denaar en verwachten zijl daarvan, dat
het minstens een wijiziglng van de Alba-
neescbe grenzen weet te bewerken,, waar
door Montenegro' '"bouwland en een na
tuurlijken verkeersweg tusschen Pqtgo-
ritza en Ipek zat bekomen-
Vervolgens las de Grieksche afgevaar
digde Skoeloeclis de verklaring voor» dat
de Grieksche gedelegeerden het verdrag
alleen geteékend hadden op de uitdruk
kelijke belofte der Turksche collega's,
dat de verdragen en conventies, welke
voor den oorlog tusschen beide partijen
bestonden, na de hervatting der diploma
tieke betrekkingen wederom van kracht
zouden zijh.
Ten slotte kwamen de Bulgaarscbe ge
delegeerden aan het woord. Zijl wensoh-
ten reeds nu juiste afbakening, der grens
Enos-Midia, maar de Turkeni gingen daar
op niet in. Zij verklaarden zich aan den
tekst van 't verdrag le willen houden en
eerst later de afzonderlijke kwesties wil
den geregeld zien* Vervolgens deelde
Dianeff mede, dat na beraadslaging van
e enige gedelegeerden besloten was, 'dat
een additioneel' protocol bijl het verdrag
zou onderteekend worden, volgens het
welk 't verdrag onmiddellijk na de onder-
teekening in werking treedt. Die Bulgaren
en Turken hadden 'dit protocol reeds
onderteekend, maar de'Servische, Griiek-
sche en Montenegrijlnsche gedelegeerden
verklaarden, dat zijl thans het eerste woord
van een additioneel protocol vernamen en
dat zij geen volmacht hadden, dit te
onderteekeneni.
Minister Grey 'kwam daarop tusschenr
beide en verklaarde, dat het Sit. James-
paleis voor hen openstond, zoo zijl de
onderhandelingen weder wilden voort
zetten. Nadat ;Grey 'de bijeenkomst Ver
laten had, werd er dan ook besloten, dat
de vredes-gedelegeerden Maandag om elf
,uur weer bijeen zouden komen om over
verschillende kwesties te beraadslagen*
Dit is dus in tegenspraak met het be
richt, als zouden de Biidgaarsdhe afgevaar
digden onmiddellijk na de teekening van
den vrede naar Sofia terugkeeren,
De onderlinge geschillen
zijn door de ondertekening van het
vredesverdrag geenszins uit den weg ge
ruimd en telegrammen uit Sofia geven op
een vredelievende oplossing daarvan weir
nig hoop* Die koning heeft, naar een be
richt aan de „Diaily Mail", verschillende
leiders der oppositie ontvangen en hun
als zijln meening medegedeeld, dat de
toestand Uiterst kritiek is.
Men vreest nk, dat Servië onverwachts
zijln slag zal slaan* Er ligt een Servische
legermacht van 140,000 man bij' Koprulu
in Macedonië op ongeveer 100 mijlen van
Sofia, een tweede leger van T00.000 mam
te Pirot, 50 mijlen ten N/W/ van Sofia
en een, derde nog sterker leger ten westen
van de Bulgaars che stad |W|iddin.
De Grieken hebber, 120.000 mam bijr
eengetrokken in en bij/Saloniki en een
ander leger bijl het meer D'ogran, onge
veer 40 mijlen benoorden die stad.
Tegen deze sterke vereenïgde leger
macht zouden de Bulgaren voorloopig
wéinig kunnen uitrichten, daar het groot
ste gedeelte van 'hun leger nog aan 'de
Tsjataldija-linie is,'
Die Bulgaarsche ministers Danef en
Theodorof zijh naar Sofia teruggeroepen,
omdat, 'naar luid van te Ween en ont
vangen berichten, Bulgarije op het jxmt
staat beslissingen te nemen, die de'aan
wezigheid van het geheele kabinet je
Sofia noodig maken.
Het Sobranié zou dsn in buitengewone
zitting worden bijeengeroepen.
Het Spaansche ministerie
heeft, naar reeds ..gemeld is., zjjb ontslag
'genomen en dit 'gemotiveerd door de
houding der conservatieven. Dieze hou
ding was tot uitinlg gekomen in een
rede, door den leider der conservatieve
partij, Maura, dezer dagen in de „Times"
nog als den meest geschikten pcflitiicus
in Spanje gehuldigd, in de Cortes-bij'een-
'komst van Dlonderdagf gehouden. Maura
was in die rede scherp opgekomen tegen
de liberale politiek, zooals die door de
twee laatste kabinetten was voorgestaan*
Beide regeeringen, hadden, tegen het ver
langen van de meerderheid in, steun ge
zocht bij! de radicalen en warén dienten
gevolge meer en meer onder 'het radicale
juk terecht gekomen. Tegenover een der
gelijke politiek handhaafde Maura in alle
punten zijln politiek program, zooals dat
Iwas vastgesteld in zijh schrijven van
1 Januari 'Hij zou voor de verdediging
van 'de goede orde trouw blijven aam die
houding, zoolang een herhaling van cle
schandelijke gebeurtenissen van 1909, de
bloedweek in Barcelona, mogelijk! zijn zou.
Terwijl men in Slpamje Vrijwel overtuigd
was, dat nu Maura de komende man
weer zou zijn, seint Reuter uit Madrid,
dat de koning] Romanones heeft belast
met 'het samenstellen van een "niieuyv
kabinet, waarin alle aftredende ministers
zitting zullen hebben.
mijn oprechte dankbaarheid rekenen.
Z|ij deed hem uitgeleide tot, aan de
deur en scheidde daar met een handj-
fdruk van hem.
V,erVolgens keerde zij terug tot den
salon, vvaar zij hem ontvangen had.
Een gordijn, dat voor een deur hing,
werd uiteengeschoven en een gelaat vér-
toonde zich, een jeugdig §n ernstig .ge
laat, bleek^ met gefronste Wenkbrauwen,
'de lippen vast op elkaar geklemd.
Hiet was Piierre Lasson. Hij' had alles
'gehoofd.
Welnu, zeide de zangeres, gij waart
daar en gij' hebt alles gehoord. Dlie
Sicard is een man, naar wien men wel
eens luisteren mag, hij weet altijd wat
nieuws en belangrijks te vertellen.
Zij voegde er eenigszims droef
geestig bij:
Ik wilde, dat gij', het doel van 2ijh
bezoek zoudt kennen. Wiat zouden wij
ook te verbergen hebben? Wiij' leven bjj
den weg en wonen in een glazen huis.
Zij' deed hem op een divan naast haar
zitten.
Later, als gtf naar uw 'hoeve zijlt
teruggekeerd, alleen of met een'beminde
vLouw, ,zult ge „nog wel eens aan mij
I denken, als aan een meisje, dat oprechte
vriendschap voor u heeft gehad. Zult
'ge mij' nooit vergeten?
iNooit.
Gij zult u deze sombere dagen her
inneren, toen gij twee goede schepselen
hebt gezien, die voor ,,u waren als; een
zonnestraal, „die door de wolken been-
boort: Annette Lange en Lydieë Manonj,
$ie u 'geholpen hebben zooveel zij'konden
en .uwpioed hebben levendig gehouden.,
-Lydie! riep TPierre uit, ik -zal u
hooit vergeten,. Gij zult voor mijl de ver
persoonlijking ,van de vriendschap zijln»
altij'd, altijd.
Zij vroeg:
Gij' hebt naar ons geluisterd?
Ik heb 'mij nooit een door ,u ge
sproken woord laten ontgaan.
Rose de Trémazan is de zuster van
uw vriend Jean?
1 Ja.
Gij kent haar?
Sedert jaren.
Én bemint ge haar misschien
Haar broeder is jnijh boezemvriend
en ik heb voor haar altij'd een teedere
Vriendschap gehad. Haar ongelukken
hebben haar mij nog dierbaarder ge
maakt.
'Is zij schoon?
Als eeri engel van Raphaël.
'En nu?
Ik weet niet wat er in hiijn hart
omgaat. /Hetgeen Ik nu heb vernomen
heeft 'mij diep getroffen. ^ZooveeT laag
heid igaat alle beschrijving te boven. Een
GEMENGD.
Die „Köln. Voliksz." bevat de uit-
noodiging en verschillende gegevensl
voor den 60s ten Duitsichen Ka
tholiekendag, welke van 17 tot 21]
Augustus in Metz zal gehouden wor
den. In den oproep aan de Katholieken
wordt er ,op gewezen hoe de hooftd
plaats van Lotharingen reeds meermalen
het bewijs heeft geleverdj dat zij groot-
sche feesten op schitterende wijze kan!
inrichten.
Verder worden de Katholieken van
Duitschland dringend uitgenoodigd]
vooral dit jaar, het jaar der Constan-
tijnsche feesten, aan den Katholiekendag
deel te nemen om op machtige wijze
van de liefde voor de Kerk en voor hare
vrijheid te getuigen.
Bryan, de Amerikaansdhe minister
van Buitenl. Zaken heeft in een persge-
sprek meegedeeld dat Engeland, Frank
rijk, Italië, Rusland, Zweden,t Noorwe
gen, Brazilië en Peru instemming heb-i
ben betuigd met zijn plannen ter be-
vor dering van den wereldvredle
'door het sluiten van verdragen, waarbij
de staten zich verbinden alle geschillen
te onderwerpen aan een Internationaal!
Hof van onderzoek. De regeeringen der
genoemde landen hebben hem om uit
gewerkte plannen gevraagd.
De groote Duitsche kruis e^
Bi 1 c h e r is in den nacht van Donder
dag op Vrijdag in dikken mist in de
Groote Belt ten N„ van het eiland Rom-
sö aan den grond gevaren. Voor
zoover men 'kan nagaan, heeft hij geen
schade beloopen. Twee linieschepen en
een kruiser van de vloot voor de vlolle
zee liggen bij de Blücher ten anker.
Er zijm van de keizerlijke werf te Kiel
vaartuigen naar "de Groote ,Belt ver
trokken om hulp te verleenen,
Latere berichten melden dat de kruiser
nog steeds vastzit. De munitie en kolen
zijn overgebracht op lichters en thans
wordt het geschut gedemonteerd.
Bij het vastraken is een lek ontstaan*
Naar de Corriere della Sera meldt,
is het koninklijke Italiaansche jacht Tri-
buna naar Kiel vertrokken, Koning V i c-
tor Emanuel gaat per spoor naar
Kiel en vandaar op zijn jacht, verge
zeld van twee Italiaansche oorlogssche
pen ,naar St och olm, om er koning
Gustaaf een bezoek te brengen. Op zijn
terugreis zal bijl kiezer Wilhelm ont
moeten.
Gedurende hevige stormen in
het Noorden van Portugal werden
verscheidene personen door den blik
sem getroffen. Biij Leiria leed i.een yis-
sChersboot schipbreuk, waarbij twaalf
personen verdronken.
Belangrijke data.
Die volgende data dient iedereen te
onthouden:
,Voor de Tweede Kamer:
Candidaatsteliing opi 'Dinsdag "3 Juni.
Stemming opi Dinsdag 17 Juni,,
haat, ,een woeste haat is in mij ontbrand.
Ilk Sen, als Jean, Jk zal zijln voorbeeld
volgen en slechts denken aan de wraak
ot 'liever aan. 'de straf.
Hij (bromde alsof hij! tot zichzelf sprak:
O, die man, hoeveel onheilen heeft
|hij ial veroorzaakt. \Vjelk een straf zou
noodig Wezen om zooveel misdaden "te
(boeten.
Zult gjj hem ireffen?
Ik weèt het ,niet, ,W|at Jean, beveelt
zal 'ik uitvoeren.
Zult gij Jiem ^alles zeggen
Integendeel, ik zal ,hem niets zeggen*
IWianneer hij wist wat ,er gebeurd is,
dan.'zou hij' naar den dokter snelien en
hem een dolk in het hart stooten. Dlat
zou een te spoedig einde zijh. Vaarwel,
iLydie, lieve Lydie.
Hij wierp zich aan haar voéten en
(mompelde
Neen, aL zou ik 100 jaar leven, de
gedachte aan ,u zal steeds in mijn ge
heugen "blijven, uw beeld zal mij! steeds
voor oogen staan.
Toen zij alleen was, verzonk Lydie in
'diep gepeins.
H|ij aanbidt haar, dacht zij. Deze
schok heeft de vonk doen. ontgloeien.
VIL
TERNAUWERNOOD 'ONTKOMEN.
De ontdekking, die aan Pierre Lasson
Herstemming (zoo noodig). Woensdag
25 JunL 1
Voor de Rrov. Staten vani Zuid-
Hiolland
Candidaatsteliing op Dinsdag 3 Juni*
Stemming op Vrijdag; 13 Juni.
Herstemming (zoo noodig) Maandag
23 Juni.
De Tweede Kamerverkiezingen.
'De R. K. kiesvereeniiging in het district
Amsterdam III, heeft mr. Paul J* Reijmer
candidaat gesteld*
Die R* K. kiesvereeni'ging in het district
(Rotterdam III heeft, naar de „Rott."
meldt, candidaat gesteld den heer Hl.
Situlemeijer, wethouder van „.Rotterdam.
De anti re Va kiesvereeniging in dit dis
trict heeft met algemeene stemmen be
sloten deze candidatuur over te nemen.
De Statenverkiezingen,
De antirev. kiesvereeniging in Rotter
dam IV Jieeft opnieuw gecandideerd het
aftredend lid, den |h-eer 'Pu vte dl. Pols
(antirev,.), en besloten in de vacature-
j„ v* Stolk Az. (li'bj.) den te stellen Chr„-
hist. candidaat te steunen*;
In een te Spijjkenisse gehouden
vergadering heeft de oentr,. antirev* kies
vereeniging in het district .Brielle besloten
geen candidates te stellen tegenover 'de
aftredende leden, de hoeren C* Korte-
weg en mr. L. Trouw.
De centrale antirev. kiesvereeniging in
het Sitatendistrict Al pi then heeft het af
tredend lid, mr. G. jSj. van Dobben de
Bruin (antirev.; opnieuw candidaat ge
steld, en besloten ,de candidatuur van
den heer A. A. van Gils (aftr.. R^K.;
krachtig te steunen.
.De Kath. kiesvereeniging in Rotterdam
III 'heeft den heer P., ,G. Buskens (R.K.)
candidaat gesteld..
De antirev. kiesvereeniging heeft, naar
de „Rott." meldt, met meerderheid van
stemmen besloten, deze candidatuur te
steun ens j
Prins Hendrik.
Die Prins-gemaal verliet Zaterdag de
kliniek van prof. Friedlander te Holie-
mark en keerde 's nachts om kwart voor
twee naar Dien Haag terug. P'rins Hen
drik, die thans 4V2 maand in de kliniek
van prof. Friedlander vertoeft heeft, om
een kuur door te maken tegen zijln to<e-
nemende zwaarlijvigheid en neuralgie, ge
voelt zichl weder geheel gezond., Vooral
de zenuwpijnen zijn zeer afgenomen*
Prinsesje moet Fransch leeren.
De benoeming van gravin de Mont-
moliii door {Hjj M* de Koningin tot hof
dame moet, naar het „N, v* d. Di." ver
neemt,, hoofdzakelijk geschied zijn ter
wille van de ontwikkeling van *Prinses
Juliana, die dagelijks gedurende eenige
uren zal samenzijh met deze uitsluitend
Fransch sprekende dame en 'daardoor
langs den natuurlijken weg Trans phi zal
leeren.
H.M. de Koningin-Moeder.
Omtrent het verblijf van U* M. de Ko-
ningin-jMoeder te [Wjldbad wordt ver-
gedaan was» had een zonderlinge .uit
werking op hem gehad'. Zij maakte een
ander man van hem.
.Tot dusverre had Ihij onbezorgd geleefd
te midden van omstandigheden» uit
nieuwsgierigheid!, om zoo te zeggen^
Hjij had zich gehecht [aan zijh vriend,
zonder diens haat over te nemen» bijina
zonder te begrijpen^ want hij was vrede
lievend van aard» waartoe veel had bijge
dragen zijn leven van 25 jaren in eeln bur
gerlijke omgeving, te platten lande, bij 'n
vader» die zich bezig (hield met de' uit
breiding van zijh vermogen* dat ai op
stevigen 'grondslag was gevestigd'.
H|et vreedzame leven van Piierre was
zelfs niet verstoord geworden door de
politieke 'gebeurtenissen te Parijs, van
'waar 7de schokken uitgingen, die geheel
Frankrijk trillen deden.
Wel had hij deelgenomen aan cle be
weging 'der Bretonsche chouanen, aan de
(gevechten én de gevaren, maar dat
scheen hem slechts een soort van
verstrooiing toe, zoo goed als een andere»
alleen wat gevaarlijker dan een 'Jacht
partij of een tocht door de woeste streken
van Bretagne, zooals Jiij' er meermalen
hiet zijn vriend Jean had ondernomen*
'(Wlordt vervolgd.)