DE TWEE VRIENPEN.
BUITENLAND.
e Jaargang
No. 1102.
$e &2icUeli£ 6ow/tomt
Burepii f)U£)K SINGEL 54, LEIDEN,
lnterc Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
oer post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V9 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Din-day
3^
.vul
iUl.ï
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel mee? I5<
.ugezonden mededeelingen van 1—5 regels l.od, elke regel 30 cent met
ktwljsnummer. Bij contiact aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
W'iarom rechts sicm-nen
Om „een ze,er ernstig gevaar"
te k e e.r e n,
In een vergadering te Zutpihen spra'k
de ook te Leiden opgetreden propagan
dist van 'de concentratie, de heer Dlrionö
over den toenemenden invloed van de
internationale politiek der R. K., achtte
dat „een zeer ernstig gevaar", en ginig
toen voort:
Het grondbezit, het aantal kloosters
neemt toe; zij dringen door iln alle
colleges; een R. K. is president der
Tweede Kamer en nu is er een R. K.
directeur van d£ posterijen. Blij de te
genwoordige politiek van Rome acht
spr. het niet geoorloofd, dat 'Rome
zooveel invloed 'heeft oj onze politiek.
Haar politiek is die .yan 300 'raar ge
leden. Ziij kan niet toestaan vrijheid
van spreken, van denken, van consden-
tiet
Die heer "Dirion had duidelijker kunnen
sprejken en rondweg kunnen voorstellen,
dat bij 'de a.s. grondwetsherziening de
Katholieken van alle openbare ambten en
bedieningen worden uitgesloten. Wat
komt het er op aan, dat zij ruim een
derde van 'de bevolking uitmaken?
Er is 'werkelijk sprake van een „zeer
ernstig .gevaar", dat de Katholieken be
dreigt.
Diat zij' dit trachten te keeren door
middel van hun stembiljet.
Wantrouwen.
Het Hbld. acht 't noodig nog eens
nadrukkelijk te zeggen„W|ij: vertrouwen
het kerkelijke onderwijs niet", en gaat
dan o.m. voort:
MVerkeerd zop het ontbreken van
voldoend staatstoezicht zijn, al gaf de
staat aan de bijzondere kcholien geen
cent. Diubbel verkeerd is. het, nu de
staat de helft der kosten draagt. Maar
misdadig zou dat onderwijs-maar-raak
systeem zijln, indien' de staat He volle
kosten van het otfderwijs "droeg, van
het onderwij's, dat elke vereeniging van
drijvers of d r ijVert je s, elke vereeniging
van mannetjes, die een of ander potjie
te koken hebben, zou mogen' laten
geven."
De vriendelijke toon van' dit ci
taat laten we daar. Aan dusdanige min
achtende uitlatingen jegens ons zijn we
gewoon.
Wiat echter de strekking van het ci
taat betreft, hoe komt het orgaan .er
bij om zijn lezers in den waan te brenj-
gen, alsof de Staat op het bijzonder
onderwij's geen toezicht houdt? Dat toe
zicht wordt wet hzeer ter dege uitge
oefend en het spreekt wel vanzelf, dat
't zal bljjven bestaan al wint rechts.
Wjij duchten dat toezicht geenszins 1
Bovendienwaar wij vragen gelijks tel-
ig van het bijzonder onderwijs met het
openbaar, daar denken vvij .er piet aam#
onzen scholen een anderen maatstaf aan
te leggen'. Er is niets in gansch onze on-
derwijs-actie, hetwelk daarop duidt, zoo
dat het gejammer van 't'Hibld. over
FEUILLETON.
195)
Zij legde zich op die plank en vroeg
met haar zachte stejnfmetjs aan d'en beul:
Lig ik ,zoo goed, mijinheieir?
Daar wankelde de hercules.,zijn z'élf-
beheersching was gebroken en bewuste
loos viel hij neder aan den voet van het
helsche werktuig.
Hij had zijn weddenschap verloren.
Toen de terechtstelling was; geëindigd,
\va9 de menigte, die met gendarmen en.
nationale garden had gdvochten, naar
alle richtingen gevlucht.
De vrienden van den onbekende uit
het jachthuis yan Bjagnolet en jijzelf
waren te midlden van het tumult verdkve-;
nen.
Terechtstelling en straatgevecht hakïi
den juist 28 minuten geduurd.
Op en om het schavot bleven slechts
de beul en zijn '11 Jielpers, eenjge ge-i
wonde gendarmen en- de 51 onthoofde
lijken, op een hoop gestapeld, terwijl
de hoofden in manden Iqgen/, tot 'deni
rand gevuld en het bloed de planken
overstroomde en op den grond droop
een „onderwijs-maar-raak-systeem" veel
weg heeft van een insinuatie.
Ons standpunt moet wel stevig iijnj,
dat men aan de overzijde dergelijke ar
gumenten noodig heeft ter onzer be
strijding.
ALG MELN OVERZICHT.
Zooals men weet worden de komende
vredesonderhandelingen
nu weer vertraagd door wijzigingen ini
het voorloopig ontwerp voorgesteld door
de beide yijandige partijen. Over deze1
wijzigingen is, r^iar Reuter verneemt,
Zaterdag levendig van gedachten ge
wisseld door de vertegenwoordigers der
bondgenoot en en die van Turkije.
De bondgenooten moeten Turkije heb
ben verzekerd, dat zij na de voorgestel
de wijzigingen geen nieuwe meer zouden
vragen. De Turken vreesden ^namelijk
dat deze wijzigingen de eerste v,an vele
anderen zouden zijn.
Osman Nizami pasja had er echten
geen ooren naar, de woorden „.en ,de
Iverbonden sodvereinen" te schrappen uit
de artikelen waarin staat dat dezen even-i
als de Porte over Albanië en de Egel-!
sche eilanden de beslissing aan de moJ
gendheden laten. 'Turkije is trouwens!
tegen elke verandering. Men beschouwt,,i
volgens Reuter, het antwoord van Tur
kije niet als definitief. Het kan tuK
grondslag voor verdere onderhandelin
gen dienen.
Waarschijnlijk zal juist die kwestie der
geïsche e l iiden
wel een dpr grootste struikelblokken
blijken. L
Aan de Porte blijft men gelooven,
diat de mogendheden de eilanden in de
Egeïsche Zee aan Griekenland' zullen ge
ven. De ontgoocheling daarover is groot.
Daarvoor, joo zegt men, had .Turkije
toch waarlijk de bejniddeling van de
mogendheden niet noodig. Weinig troost
slechts -geeft de waarschijnlijkheid, dat
Griekenland zich wel 'zal moeten verbin-»
den, geen versterkingen op de eilanden
aan te leggen.
Geen Turksche .regeering, zoo heeft
een Turksch minister aan den correspon
dent van de „Frankfurter Zeitung" ge
zegd, kan den afstand van de eilanden!
teekenen. Dat zou gelijk staan met de
onderteekening van haar eigen dood
vonnis. Mahmoed Sjefket zal liever af
treden, dan op dezen grondslag ,vred!e
met Griekenland sluiten.
De Porte heeft hare gezanten bij de
groote mogendheden in een omzendbrief
haar standpunt nopens de eilanden in
de Egeïsche Zee uiteengezet en daarbij'
gezegd, dat zij dat /standpunt niet kan'
verlaten, daar anders, het bezit van Azia-'
tisch Turkije gevaar zou loopen. 1 1
Inmiddels duren de onderhandelingen
tussichen de Italiaansche en de GrieksfchP
re.geering voort. Uit een bericht in de'
„Jeune Turc" valt ,pp te maken ddt)
Italië bereid is 'het.meerendeel der eilan
den in de Egei'sche zee aan Grieken->
rondom het weerzinwekkend vernielings
werktuig, dat zijn gevloekte armen hoog
opstak in de lucht.
Eenige dagen later, als bij gemeens
overleg, protesteerden de Parijsche vrou
wen, zoowel jyrouwen uit het volk als'
dames uit de hoogere klasse, rijken ejï
armen, grooten en kleinen, tegen dit af
schuwelijk bloedbad, 'door, ter herinne
ring en als hulde aan de slachtoffers!
van den 29 Prairial, een rooden doek'
om de schouders te dragen. i
Toen Robespierre al cfie roo'de doeken
zag, verbleekte hij van woede.
Het was den 7 Messidor (Juni-Juli).(
Dienzelfden avond, toen hij de vergade-J
.ring verliet van het Comité van Openr
baar Welzijn, waarvan hij het meest mJ
vloedrijke lid was, naderde hem een man'
die hem een brief gaf met de wooitdwi
Voor u, burger vertegenwoordiger.
De Onomkoopbare nam den brief
werktuiglijk aan, zonder zich verder te
bekommeren om den boodschapper, die
verdiween.
Hij vervolgde zijn weg, verward, onte
vreden, onzeker van de toekomst en on
gerust over de vijandelijkheden, die meer
en meer legen hem tezen.
Zijn dag was slecht geweest.
Zooveel vergoten bloed begon hem
zelf t,e walgen.
land af te staan, ook Chios en My til ene,
in ruil voorwaarborgen dat het kanaal
van Korfoe onzijdig zal zijn.
Volgens de „Times" heeft de Porte
bericht ontvangen dat de JDuitsche re
geering thans ook de aanspraken van.
Griekenland op bijna alle eilanden ifl
de Egeïsche zee steunt. Deze tijding/
heeft in officieele Turksche kringen eerif
zeer pijnlijken indruk gemaakt, omdat!
men daar vertrouwde dat .Duitfechlandi
zich 'ten sterkstje tegen de Griekscttê'
aanspraken zou blijven kanten.
De Grieks^h Bulgaarsche inci 'enien
brijven, ondanks de afbakening van een
onzijdig gebied, voortgaan en zijn zelfs!
weer uitgebreid. Zelis blijken nu de
Grieksche schepen niet veilig voor bef
vuur der'Biulgaarsche'artillerie. Volgens
berichten toch in de „Times" en dei
^New-York Herald" voer eergister een
Grieksch eseader, Instaande uit den
grootsten Qriekschen kruiser „Georgios
Averoff" en enkele torpedöVernielers en
torpedobooten, naar de haven yan Eleftie-
ras b'ij Kavalla. Het eseader was op|
drie mijlen afstand van <he stad, toen
de Bulgaren de prieksche vlag bemerk
ten en met zwaar belegeringsgeschut op
de Grieken vuurden. Eerst losten zij drlei
schoten, dan openden zij een wilde ka-i
nonnade.
De kogels troffen geen dool on genei
raai Koundourioitis gaf bevel het schie
ten niet te beantwoorden.
Uit dit voorval besluit men, dat dei
Bulgaren met alle geweld een oorlog te-i
gen Griekenland willen uitlokken. Iiri
Athene heerscht groote opwinding.
De minister-president Venizelos geeft
zich alle moeite om de oorlogspartij te'
kalmeeren. Dit doet ook de Biulgaarsche
minister-president Gueschoffhet is ech
ter zeer de vraag of zij hun gematigde
politiek zullen kunnen blijven volgen.
Huiszoekingen
hebben gister plaats gehad, in verband
met de pogingen tot aanstichting .vap
insubordinatie, in de bureaux van hef
Alg. Verbond van den Arbeid, van ver- -
schillende arbeidersverenigingen en de'
Arbeidsbeurs te Parijs.
Er werden vele anti-militaristische bro
chures en ook brieven van piilitairen1
in beslag genomen. Er hebben ook huis
zoekingen pla,ats gehad b'ij verschillende
volksmenners te P,anjs en in „de vopr-
steden en in dp provincie. Te Marseille1
werden eveneens vele schrifturen in be
slag genomen. Arrestaties hadden niet
plaats, hoewel -de politie van tal van
oevelen tot inhechtenisneming was voor
zien. Het parket is v,an oordeel, dat et
een ^root aantal documenten, waarop
beslag is gelegd, duidelijk uitwijzen, dat
verscheiden revolutionaire syndicaten de
hand hebben in de incidenten, die die
jongste dagen in de kazernes zijn afge
speeld.
Brieven van soldaten geven het Jbe-
wijs, dat een zeker aantal ingelijfde syn
dicalisten in de kazerne zijn voortgegaan
mét "het voeren van anti-militjaristisChe1
propaganda.
Hij voelde dat het hem duizelde voor
de oogen en dat hij op het punt stond
bewusteloos neer te vallen, zooials de
r.ercules die ineengezonken was aan den
voet van de guillotine, getroffen door
afgrijzen over deze massa-terechtstel ling.
In bet Comité van Openbaar W|el-
zijn, had hij tegenstand ondervonden,,
zelfs daar, waar zijn wil andersi alfij'dl
werd gee.erbiedigd.
Coliot d'Herbois, de man, die "Lyon
met puinhoopen en lijken had bedekt,]
was tegen hem in verzet gekomen en.
;ad hem zoo forsdh aangevallejn'jjiet zoo
veel feflheid en heftigheid, dat hij zich
bijna had vergrepen aan den persoon vani
zijn beroemden collega.
Een soort van verzoening was gevolgd
op deze twist- ,en vechtpartij, wdkrjjïj
het weinig had gescheeld of de dictator
zou uit het venster zijn geworpen, maar
zijn trots was er niet minder gekrenkt pm.
Hij sidderde van woede, terwijl hij
voortliep.
Tusschen zijn tanden mompeldie hij
iets, waarvan slechts de woorden ver
staanbaar waren: L
Jacobijnen.... Cordeliers...aFieuil-
lants.... Wij zullen zien.
Eindelijk was hij thuis.
Hij woonde op een gestoffeerde kamer
in de rue Saint-Honoré bij een meubel-
Het is nog niet bekend in hoeverre de
Justitie in dezen zal ingrijpen.
(JEMLNGD.
Na het Eucharistisch con
gres 'hebben zich, nai,ar de „/Croix" weet
te melden, op Malta velschillende b!te-'
keeringen voorgedaan. Zoo is een
protestantsche familie, eenige d|agen na
het congres, geheel tot het Katholicis
me overgegaan.
j De directeur der tramwegen, een Is
raëliet, had reeds den bisschop verzocht
om op de wachthuisjes der trampvljagi
gen te mogen plaatsen met de pdau-i
sel'ijke kleuren. Ook hij is nu in de 'kerkf
der Capucijnen te La Floriana gedoopt.4
De protestantsche dominé van een
klein kerkje te Sliema had den bisschop
verlof gevraagd om de klok te „mogen
luiden, als het H. Sacrament voort)ij1
kwam. Hij heeft nu ook de wa&rheid
gevonden en is tot de Katholieke Kerk
bekeerd, zijn voorbeeld z§l anderen zeer'
waarschijnlijk tot navolging strekken.
Voor 'de Z w e e 'd s c h e v 1 o* o t is
kr bij den Rijksdag geld aangevraagd
voor twee watervliegtuigen met
drie zetels, en voor het leger voor een
tweedekker en een oefen»liegtuig.
!De Daily 'Express heeft uit 'de
beste bron vernomen dat bij het verdrag
met Engeland Turkije het eiland!
Cyprus definitief aan Engeland
afstaat. Het verdrag is naar men weet
nog niet geteekend.
Volgens den Corriere della Sera
zijn de verliezen van de I tal i;an e n b ij
D e r n a nog veel ernstiger geweest, dan
de regeering heeft opgegeven. Gewon
den, te Napels Aangekomen, schatten de
verliezen op 1000 man. Ook drie of
ficieren Zijn den Vijand in handen ge
vallen. Men verwacht dat Salsa, de nieu
we opperbevelhebber, met kracht zal
optreden, om de bedoeïenen, die,, van
Bengazi, Merg en Cirene verdreven, zich
brij Derna hebben verzameld, daar van
daan te jagen.
De sultan van Turkije Jieeft
gelegenheid van hpt h uw e 1 'ijk in het
Hohenzollern huis een prachtig
Zijden tapijt aan het jonge paar ge\-
schonken, koning Victor Emanuel een
zilveren adelaair en de koningfin van #ar
lië, zilveren pronkvaatwerk. Keizer Frans
Joseph een brillanten armband., en Ko
ningin Wilhelmina een antieke staande
klok. Ook uit Hlannover en JBiruns-
wijk zijln vele kostbare geschenken
ontvangen.
•INNEN!ANI
Koninklijke besluiten.
Bij Kon: besluit, zijn benoemd biij het
wapen "der infanterie, bij den staf van
het wapen, tot majoor, ter beschikking
van den Minister Van Oorlog, de kapi
tein L W|. J. K. Thomson, van het wapen,
thans op nonactiviteit als lid van de
Tweede Kamer der Sitaten'-Generaal;
is L. C. Dlumónfy c. L, directeur van
openbare werken v&n de gemeente Hjaar-
maker, Dupiay genaamd, die iex zijn eer
in stelde, den grooten, zoo geduchten
tribuun, wiens macht nog boven die der
geweldigste alleenheerschers ging, aan
zijn tafel te hebben.
'Het huis was beschefdjen, de .trap
smal, de kamer hoogst eenvoudig gemeu
bileerd.
Toen hij binnentrad wierp> hij dien
brief, dien hij zooeyen had ontvfangen, pp
de schouw, waarvan het eipnige versiersel'
•was een spiegel van beperkte afmeting.
Daarna liet bij zich neervallen ojd pen
stoel voor zijn schrijftafel, die in niets
geleek op de vorstelijke secretaire, waar
mee Marguérite 'Montansier de kamer
van Barras had getooid.
Zijn gepoederde haar was in wanord'e.
Coliot d'Herbois, had de harmonie in
De vechtpartij met dien geweldenaar,
zijn welverzorgd uiterlijk verstoord.
Hij schikte zijn haar weer in krullen
op zijn voorhoofd en dacht na.
Op de binnenplaats, onderzijn venster,
■was zijn hospita, de vrouw van den
meubelmaker, die een zekeren invloed
onder de Jacobijnen had, waar hij Ro
bespierre had leeren kennen, bezig "de
groente voor het avondeten schoon ite
maken de knechts van DuplayJbrachten
planken in de werkplaats, waar zij tot
meubelen bewerkt moesten worden zijn1'
lem, benoemd tot ridder in de orde van
Oranje-Nassau
is behöemd tot rechter in de rechtbank
te Arnhem mr. H. W\. van .Tienhoven,
thans te Alkmaar; tot rechter in de rechts
bank te Amsterdam mr. Bi. M. Taverne,
thans te Rotterdam.
Ür Tweede Kamerverkiczi gen.
Naar aanleiding van beweerde onre
gelmatigheden bij de stemming voor een
candidaat voor de Tweede Kamer in'
de afdeelingen der Roermondschev Ka
tholieke Kiesvereeniging op 20 April j.l.
heeft deze kiesvereeniging Zondag j.l.
een motie aangenomen, waarbij zij den'
uitslag der stemming waardeloos ver*
klaart en besluit de kiezers vrij te laten
Herinnerd zfij, dat de gehouden stem
ming tot uitslag bad, dat de Jieer Th-.,
Verheggen, "burgemeester te Buggenuim
en voorzitter van den ,Limburgschen>
Landfbouwbond werd gekozen met eerf
meerderheid van 66 stfemmen op den
heer M. Bongaprts, ingenieur wan den/
waterstaat te Goes.
Men schrijft uit Gulpen aan de „Tijd"
diat in het Kamerdistrict Gulpen o. m.
als tegen-candidaat van ^jhr. mr. Ch.
Ruys de Bieerenbrouck, reedsi vpor en
kele maanden door de centrale R. KI
Kiesvereeniging in bet district tot can-
didaat geproclameerd, zal optreden de
heer Schrijen, onderwijzer aan een open,-?
bare lagere school te Kerkrade.
(in 4e te Almelo gehouden vergalde--
ring van de centrale christelïjkrhistori-
sche kiesvereeniging jn Jiet district Om
men is mr. Bichon van IJsselmonde can<-
dldaat- ^gesteld.
Naar de „Tijd" meldt, heeft jhr. mr.
Victor de Steurs zich bereid verklaard,/
in het district Weert weer een candidal
tuur te aanvaarden.
De centrale R. K. kiesvereeniging in
het district Leeuwarden heeft "Zondag
candidaat gesteld den heer W. Fransen
Jz., lid van den gemeenteraad van Leeur
warden en van de Prov. Staten ivlamN
'Friesland.
Door de R. K. Kiesvereeniging in het
district Tilburg, is wederom candidaat
gesteld voor de Tweede Kamer het af
tredend lid, de heer A. H. A. Arts^
Van de 663 uitgebrachte stemmen ver<-
kreeg de heer Bi. Arts er 487, terwijl
er 162 werden uitgebracht op den heer
van Rïjzewijk en 13 Qp den heer Slo4
temaker, die te kennen had gegeven geen
candidatuur te kunnen aannojnen.
Bij de centrale A. R. kiesvereeniging
te Gorinchem is bericht ingekomen van-
den heer H. Boll erna, dat dpor helrft
om gezondheidsredenen geen candida
tuur kan worden aanvaard.
Door de R. K. kiesvereeniging te
Haarlem werd gisteravond candidaat ge<-
steld yoor de Tweede Kamer jhr. mr.
D. E. van Lennep, "burgejmeester van
Heemstede.
R.K. Sanatorium voor drankzuchtigen.
Het R. K. Sanatorium voor drank
zuchtigen zal, naar het ,^Ctr." vefcv»
neemt, worden gebouwd in de gemeend
dochter Cornélie, een vurige bewonde-'
raarster van den Onomkoopbare was
zig gestreept katoenen kousen te was-
schen, die voor geen andere beenen be
stemd waren dan voor die van d'en Jri-
buun, het onderwerp van haar droojnen.'
Hier vond Tiij de rust en .den vrede
van het gezinsleven, terwijl daarbuiten
niets was als stormen en strijd.
Hij voelde zich vernederd, woedend,,
maar vooral ongerust.
Na te zijn opgeklommen tot aan den
top van het Gapitool, zag hij vaag, maar
dreigend de scherpe punten de Jar-
peische rots voor zich.
O! die Coliot d'Herboisl
En de anderenTollifct], wiens ver
loofde, Therèse Cabarrus, markiezin de
Fontenay, o,p zijn bevel was gevangen
genomen, Biillaud-Varenne.,... Blarras!
Barras vooral.
De ondoorgrondelijke B,arras.
Wat deed hij?
~W:at wilde hij?
Voor wien en tegen wien was hij?
Een levend raadsel, die Plroven^aaL
Toch had hij hem zooeven een dienst
bewezen, aan Robespierre, die hem eens
op minachtende wijze had ontvangen als
hij het reeds verscheidene anderen deedl
(Wordt vervolgd.)
