Woensdag
32
Mei
1013
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang
No. 1097.
Burenu OUDE SINGEL 34, LEIDEN
Interc Telefoon 935 Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
oer post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V9 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.5U, elke regel 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, Iedere regei meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Waarom rechts stemmen
Opdat de re'gee rings mach ine
liet stop komt te staan.
In het Noordjhollandsch Koffiehuis te,
Buiksloot trad gisteravond voor de Vrij-.
zinnjg-Democratische Kiesvereeniging al-i
i'aar mr. H. P. Merchant, lid van de
Tlvveede Kamer, als spreker op' ter aan
beveling! van mr. J. Limburg, cancftdaatf
der concentratie voor het district £aan-
(|am.
Bij deze gelegenheid heeft spr. eens
onomwonden gezegd, hoe moeilijk het
links eventueel zal vallen te regeeren.
De heer Marchant verkondigde toch
(blgens het verslag in 't HbTdl:
„'De sociaal-democraten bemoeilij
ken de rustige ontwikkeling van liet
concentr aj ieprogramZij zullen trach
ten bij1 elke gelegenheid moties en
amendementen voor te stellen waarte
gen de vrijliberalen neiging zouden
hebben te stemmen, terwijl de vrij
zinnig-democraten ervoor zouden wil
len stemmen. Mocht dat gelukken, dan
zullen de sociaal-democraten (daarvan
Igiebruik maken om te wijzen op de
vjerdeeldheid der vrijzinnigen, maar bet
gevolg zal dan zij'n dat van bet con-
oen-tratieprogram c(at ook de sociaal
democraten goed vinden, niets terecht
komt.
't Is waarlijk heel vriendelijk van den
lieer Marchant, zoo onomwonden te heb
ben verklaard dat er van regeeren zoon
at niemendal komen zal indien links
inverhoopt winnen mocht.
Spr. zeide een en ander wel om te
jetdogen, dat de heer Duys niet moest
lerkozen worden, 'die „door zijn optre
den de achting van het volk "voor he't
Nederlandsche parlement heeft doen da
len", maar al wordt Duys te £aanda|m
geweerd, wat ook wij van harte hopen,
dan worden toch elders nog socia
listen genoeg gekozen, die de waarheid
der voorspelling van mr. Marchant zou
den kunnen aantoon en
Zoodat wc maar zeggen willenstemlt
nechts indien ge wilt dat de regeeringj^H
inachin.e niet stop komt te staan. 1
ALGEMEEN OVERZICHT.
Na eenigen tijd verdaagd te zi|n ge
weest, beeft gisteren wederom de
gezantenconferentie
ergaderd. Ter tafel kwamen de oordeel
vellingen \an de \erscblilende regeer.ngen
over de bepalingen van bet Oostenrijks ch-
Italiaansche concept met betrekking tot
administratie van 'Albanië. Niet een
daarvan beeft een beslissend karakter.,
'De bijeenkomst 'kenmerkte zich door
besliste eenstemmigheid ten opzichte van
de noodzakelijkheid voor de geallieerden
om onmiddellijk de vredespreliminairen
teekenen.
De conferentie legde er nadruk op, dat
Wanneer de Balkanstaten dat doen, zij
vrede sluiten met Turkije, zonder dat
dit invloed beeft op bun recht, om met
de mogendheden te spreken over de
quaesties, door ben aan "de beslissing
der mogendheden toevertrouwd.
Dieze zullen ieder afzonderlijk In de
Balkanhoofdsteden deze zienswijze onder
de aandacht 'brengen.
De Engelsche minister Grey heeft deze
zienswijze ook ter [kennis gebracht van
fgevaardigden der Balkanstaten, die
fisteren een onderhoud met hem hadden
over de
vredesonderhandelingen
[ITien aansporende om zonder verwijl
3 vredesvoorwaarden te teekenen, ver
zekerde hij hun* dat daardoor hun recht»,
om vervolgens met de mogendheden de
punten, die elk hunner in het definitieve
vredesverdrag wenscht te zien opgeno
men, onaangetast blijft.
Het schijnt echter, dat de Servische
en Grieksche regeering ongeneigd blijven
voorloopig verdrag ongewijzigd te
teekenen. Volgens 't „Berl, Tageblatt"
IVil Servië daarin opgenomen zien de
bepaling, dat het door middel van een
'poorweg toegang krijgt tot een haven
aan de Adriatische Zee. Dit 'is Servië
Weliswaar officieel toegezegd, maar al
leen door uitdrukkelijke vermelding yi
het verdrag zal het recht gewaarborgd
zijn, oordeelt de Servische regeering.
Griekenland veriangt bepalingen omtrent
de eilanden in de Egeïsche Zee en "de
zuidgrens van Albanië.
Die vriendschappelijke gedacfhtenwisse-
ling heeft echter de afgevaardigden ge
leid tot het besluit om wijzigingen voor
te stellen en deze niet officieel aan het
oordeel der mogendheden te onderwer
pen. Dit zou waarschijnlijk reeds heden
geschieden.
Die „Temps" weet van die wijzigingen
nog het volgende mede te deelen.
Er is sprake van om in het artikel,
waarin staat, dat de conferentie te Parijs
de financieeie kwestie zal regelen, het
woord regelen te vervangen door onder
zoeken. De mogendheden van het drie
voudig verbond hadden nl. voorgesteld,
dac de oorlQgvoerende partijen op die.
conferentie slechts een raadgevende stem
zouden mogen uitbrengen. Teven deze
opvatting zullen de Balkanbondgenoot en
allicht bezwaar hebben» Die drievoudige
entente meent dan ook, dat, zoo de
Balkanbondgenooten er slechts een raad
gevende stem zullen hebben, men van
-hen niet vergen kan, dat zij1 zich bij'
het voorloopig vredesverdrag verbinden,
zich aan de besluiten van die conferentie
te onderwerpen; niet regelen dus, maar
onderzoeken.
Het getalm
van zijn bondgenooten begint Bulgarijie
langzamerhand te vervelen, vooral omdat
het nu zijn troepen nog in Thracië moet
houden en deze liever vrij zou hebben
tegen zijn bondgenooten. Men rekent er
in Sofia nu o,p', dat de gezantenconferentie
te Londen dringende stappen zal doen
om den voorloopigen vrede onderteekend
te hebben. Zooals men hierboven gezien
heeft, heeft men dergelijke stappen in
den zin en zijn zij reeds officieus gedaan.
Ingeval de houding van haar bondge
nooten opnieuw uitstel tengevolge zou
hebben, wordt te Siofia verklaard, zal
de Bulgaarsche regeering alle verant
woordelijkheid van zich afschudden voor
de verwikkelingen, die er het gevolg
van kunnen zijn»
GEMENGD.
.Het door een Berlijnsch dagblad
gepubliceerde bericht, dat binnenkort een
'besluit -van den Bondsraad te wachten
is ter zake van de troonsopvolging
in Brunswijk, is, 'naar Reuter van
gevoegde zijde verneemt, onjuist. Bij den
Bondsraad en de commissiesi is noch van
de Pruisische, noch van een andere
bondsregeering te dezer zake een voor
stel ingekomen..
In den gisterochtend gehouden
Franschen ministerraad werd den
(minister van oorlog opgedragen, de Ka
mer te verzoeken, onmiddellijk het ont
werp op den driejarigen dienst-
t ij d in behandeling te nemen, zoodra het
verslag zal zijn verschenen. Die minister
van oorlog bracht rapport uit van de
zending van generaal Pau, den leger-
inspecteur, naar de oostelijke garni
zoenen, óm een onderzoek in te stellen
naar de incidenten "te Toul en Belfort,
waar door militairen tege.n den drie
jarigen diensttijd be.toogingen zijn ge
houden Hiij stelde voor om, zoodra de
feiten tot klaarheid zij'n gebracht, de
noodige maatregejen te nemen.
Op de internationale conferen
tie voor zee,recht te Kopenhagen
is een besluit aangenomen, waarin wordt
te kennen gegeven, dat de wetten be
treffende de veiligheid *ter zee gelijken
tred moeten houden met den vooruit
gang in den scheepsbouw, en dat de
staten het onder elkaar eens moesten
worden over algemeene bepalingen aan
gaande draadlooze telegrafie, waterdichte
schotten en reddingsmiddelen. Om in
die zaken van raad .te dienen en voor
stellen te doen, heeft de conferentie
verder besloten een internationaal bureau
op te richten.
De k o n i n g en de k o n i n g i n v a n
België zijh gisteren naar Lausanne ver
trokken» De koning zal niet lang in Zwit
serland vertoeven; de koningin daaren
tegen zal er verscheidene weken blijven,
naar het heet met het oog op haar
gezondheidstoestand.
Die staking van personeel aan de
Hallen, de groote groenten- en fruit
markt te Parijs, is geëindigddie van de
bakkersgezellen duurt nog voort,
ofschoon volgens opgave der politie nog
maar 506 gezelien niet werken.
Te Emden is gisteren een staking
uitgebroken onder de havenarbei
ders, die een hooger loon en andere
arbeidsvoorwaarden eischen. Van de 1400
havenwerkers, die grootendeels bij een
ambachtsvereeniging zijn aangesloten, is
de meerderheid tot staking overgegaan.
Zestienhonderd m ij1 n w e r k e r s ,uit
Lanarkshire inScihotland zijn gisteren
in staking gegaan. De stakers legden
het werk neer, omdat een aantal arbei
ders zonder reden ontslagen zouden zijn.
Mijnwerkers uit andere mijnen zijn een
solidariteitsstaking van plan.
De „V-ita" maakt gewag van een
botsing te Milaan tusschen sta
kende metaalbewerkers en ca
valerie moest herhaaldelijk chargeeren.
Een officier en een onderofficier zijn door
steenworpen gekwetst.
Sneeuwstormen hebben giste
ren in verschillende streken van Schot
land, vooral in de hooglanden, ernstige
schade aangericht Die sdhapenfokkers
klagen steen en heen; nog nooit zijn
hun kudden zoo geteisterd en was het
sterftecijfer zoo hoog als nuhet bedraagt
dan oo'k 40 a 50 pCt Ook aan velden
en tuinen is groote schade toegebracht
In een rioolbuis te Charlotten-
burg zij'n gisteren vier gemeente-weik-
lieden gestikt. Toen zij na geruimen
tijd niet terugkwamen, ging de brand
weer zoeken en vond men hunne lijken»
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is aan J. Bloksma
Pzn. eervol ontslag verleend als leeraar
aan de Rijkshoogere burgerschool te
Mieppel
benoemd tot secretaris van den Ar
menraad te Middelburg A. Th. A. Wag-
tho, aldaar
benoemd tot leeraar aan cfe Rijks hoo-
'gere burgerschool te Den Helder, P.
Vos, thans tijdelijk leeraar aan die
school.
De Tweede Kamerverkiezingen.
De bond van anti-revolutionn,aire kies-
Vereenigingen Nederland en Oranje te!
Amsterdam heeft besloten candidaat te
stellen inDistrict IEen roomsch-ka
tholiek. District II: J. R. Snoeck Hen-
kemans, Chr.-Hist. (aftredend). District
III: mr. Paul J. Reymer (R.-K.) TD-is-
strict IVmr. H. W. Hovy (anti-reyi.^)
District V: Een Christelijk-historische.
District VI: Idem. District VII: G. A.
A. Midldelberg (anti rev. aftredend).
District VIIIW. de Vlugt (anti-rev. af
tredend). District IX: mr. V. H. Rut
gers (anti-rev.)
De centrale katholieke kiesvereetniging
in het district Goes heeft besloten de
candidatuur van het aftredende christ.
historische lid, jhr. mr. A. F. de Savpr-
nin Lohman, te steunen.
De centrale antirev. kiesvereeniging
in het district Enschede heeft den heer
G. Elhorst (aftr.) definitief candidjaat
gesteld.
Naar de „Resb." meldt, zal de kath.
kiesvereeniging in het district 's Gra-
vtenhage I I I Vrijdagavond ,a.s. een ver
gadering houden, waarin o.m. een voor
stel van het bestuur aan de orde komt
om terug te komen op het besluit van
21 April j.l. ;en alsnog te besluiten een
kath. candidaat te stellen.
De kath. kiesvereeniging in Amster
dam V 11 heeft besloten den heer Mid-
.Idietfberg (antirev. aftr.) candidaat te
stellen.
Ook het centraal bestuur der :R. K.
kiesvereeniging te JZutphen heeft de
•cjandidatuur van den heer Snoeck (Hen-
kemans, candidaat der christ-historischen
overgenomen, zoodat deze thans de can-
Ididaat van d:e rechtsche partijen In d,ït
district is.
Mr. Richon van IJselmonde heeft de
hem door de chr. hist, kiesvereeni'güng
te Ommen aangeboden candidiatuur aan
genomen.
De Statenverkiezingen.
De bond van antirev. kiesvereentgfin-
(gen Nederland en Oranje te Amsterdam
heeft besloten candidaat te stellen in
District l: Een christ. historische. Disl-
trict II: prof. mr. P. A. DiepenhorsitL
District III: mr. H. Bijleveld jr. .(anti-i
rev.) District IVEen christ-historische»
Een roomsch-katholiek. District VII;
District V: W. de Vlugt District VI;
mr. S. de Vries Czn. (anti-rev. aftredend)
en J. ter Haar Jr. (chr.-hist, aftrejdend).
District VIII: prof. mr. EX P. D. Fa-
bius (anti-rev.) District IXEen
roomsch-katholiek. (Hier is van room-
scbe zijde reeds gesteld dp heer J. Bi»
van Dijk, oud-gemeenteraadslid.)
De federatie van 'de S. Di. A- P- in
het district Bodegraven heeft beslo
ten, zoo mogelijk, aeej te nemen aan de
verkiezingen en stelde daarvoor den heer,
Roseboom van Bodegraven canrdid(aat.
Het Engelsche Koningspaar.
Gistermiddag kwam het Koninklijk En-
gelsch jacht: „Victoria and Albert", te
Vlissingen aan, aan boord waarvan zich
het Engelsch vorstenpaar bevond, op zijn
doorreis naar Berlijn. Het jacht meerde
aan de Zuidelijke ponton. De escortee-
repde oorlogsschepen „Achilles" en
J)Warrior", bleven op de reede.
Alle toegangen naar de havens en dp
sluizen waren door politie afgezet.
De Koningin maakte een toch door
Walcheren per auto. De Koning maaJtfe
een wandeling in 'de richting Van Middel
burg. r
Het Koningspaar dineerde in intiemen
kring aan boord.
De extra-trein, waarmede de reis ver
volgd wordt, bestond uit een luxe-wa
gen van den koninklijken trein, uit.Ca
lais overgebracht, een ,§p ijs wagen, drie
waggons-lits en twee bagagewagens. De
reis Averd rnedegemaakt door genige
hoofdjambtenaren der S.S. Het koninklijk
eichtpaar werd na,ar den trein begeleid
dioor den burgemeester van Vlissingen
en den Engelschen consul. De trein ver
trok om 9 uur 47.
Het Koninklijk jacht zal te Vlissingen
blijven tot de volgende week, wanneen
de Koning en de Koningin wederom viai
Vlissingen naar Engeland zullen terug-
kejeren.
De Eerste Kamer.
De leden van de Eerste Kamer der
Stat en-Generaal zijn ter openbare .ver
gadering bijeengeroepen tegen Dinsdag
27 Mei ,a.s», des avonds te 81/2 uur.
Het afmaken van vee bij
mond- en klauwzeer.
Door het centraal comité vlan anti
rev. ki-esvereenigingen is namens- de di&-
putaten-vejngadering van de anti-revfolu-
tionnaire partij -een adres gericht aan
den minister van Landbouw, Nijverheid
-en Hantfei, teneinde dezen in kennis
te stellen van de vele en zeer erns'ittgel
klachten, d|je uit tal van kringen vooral
in het midden des lands gerezen zijn te-/
gen de afmaking van gezond vee ter inn
perking van de epizoötische verschijn
selen van het mond- en klauwzeer.
Belangrijke data.
3 Juni candidaatstelling voor .Kamet
-en Staten (geheele .land). f
Vrijdag 13 Juni stemming Prov. Sta
ten (Zuid-Holland).
(Diin;sdag 17 Juni gtemming Twe.ede,
Kamer (geheele land).
Woensdag 25 Juni herstemming Twee
de Kamer (geheele land).
Maandag 23 Juni herstemming Prov,
Staten (Zuid-Holland).
Instituut voor doofstommen te
St. Michiels-tiestel.
Verschenen is het jaarverslag over 1912
waaraan het volgende is ontleend:
Ook in het jaar 1912 nam de bevolking,
vooral het aantal leerlingen, van het In
stituut weer aanmerkelijk toe.
Het jaar werd begonnen met 217 kwee-
keliiigen, 109 ^jpngens en 108 meisjes.
In den loop van het jaar werden aan
genomen 19 jongens en 19 meisjes, ont
slagen 5 jongens en 6 meisjes^ terwijl
4 jongens en 2 meisjes zijn overleden.
Aan het einde des jaars bedro.eg alzoo
het aantal kweelkelingen 238, 119 jon
gens en 118 meisjes.
Onder deze kweekelingen zijn er ech
ter 59 (25 jongens en 34 meisjes), wier
leertijd reeds verstreken is eh die dus.
als verpleegden in het Instituut verblij
ven of in de ambachten en in andere
bezigheden behulpzaam zijh, zoodat het
aantal leerlingen op 31 December 1912
bedroeg 179, 94 jongens en 85 meisjes»
In de 11 laatste jaren vermeerderde
de doofstomme bevolking van het Insti
tuut met 107 personen.
Die toename betreft echter niet uit
sluitend de leerlingenin verhouding
nam het aantal verpleegden meer toe
dan dat der leerlingen. Terwijl dat aan
tal in 1902 slechts 23 bedroeg, sleeg dit
in 't begin van dit jaar tot 59»
De Katholieke pers ais voortgezet
Katholiek onderwijs.
Over bovengenoemd onderwerp hield
de heer jhr. mr. G. B» F. Wjttert van
Hpogland, commies-griffier van de Eer
ste Kamer der 'Staten-Gen er aal te 's-
Gravlenhage, een rede in de vergade
ring van het propaganda-comité tot ver
spreiding van „De Maasbode".
Wij ontleenen daaraan het volgende.
Tegen de aanvallen, die in onze da
gen gericht worden op ons Katholiek ge
loof is het Katholiek onderwijs niet vol-
dioende. v i
Daar staat nog overeind een mach
tige veste, een sterk bewapen|d|q stel-/
ling, van waaruit met de.verschrikkelijk
ste wapens de aanvallen tegen ons ge
richt worden.
De vijandige pers.
Tegen het vijandig onderwijs kan ge
streden worden door het Katholiek on
derwijs. Maar om dien strijd ook 'met
succes tegen de vijandige pers'^te kun
nen voeren is het Katholiekonlderwijsi
aan de jeugd niet voldoende, mo,et jdlaft
onderwijs worden voortgezet.
Dag in, dag uit, worden de uitvlallen
uit de vijandige veste herhaald- En ve
len z.ijn daarvan reeds het slachtoffer
geworden omdat zij niet gestaald wa
ren. door het voortgezette Katholiek
onderwijs dat de Katholieke pers aan
onze strijders geeft.
(Wij izijn (te .zwak uit ons zelve en,
idjaarom moeten wij gesteund worden.
Dien onmisbaren steun geeft ons de Ka
tholieke pers, waarin wij dagelijks uit
eenzettingen vinden van onze Katholieke
beginselen en waarin ons geleerd wordt
hoe in de praktijk die beginselen moe-;
ten verdedigd worden. -
Die .Katholieke pers leert ons hoe het
geloof te verdedigen tegen de predi
kers van ongeloof, die hoezeer zij ook
onderling van meening verschillen het
met .elkander eens zijn in hun haat tegjen
Rome. Het verderf door de pers aangje-
richt js onmetelijk groot. Er gaat geen
djag voorbij, dat de vijandige pers geen
poging .aanwendt om geloof en gods
dienst te ondermijnen, door rechtstreek-/
sche aanvallen en door spot,i door ver-
IfHachfjmaking eh laster. Voor velen is elk
wapen bruikbaar wanneer het dienen'
moet tegen de "Katholieke kerk.
En £i (even gevaarlijk als de openlijk
vfijandige is de zoogenaamde neutrale
pers, die in stede van te veredelen eri
te verheffen haar Katholieke lezers
maakt ,tot onverschillige, karakterlooze
jnenich.n. Tot menseden, die meenen.
zich zelf den hoogsten lof toe te ken-
nen door de etiquette van vercfraa^gh
qzjaamhéid te voeren, die daarin bestaaft,/
dat tzij zonder blozen, zonder een wo-ordj
v.an protest hun Katholiek geloof la,-4
ten bespotten. En vdoor huune gemakj
zuchtige lauwheid verblind meenen zij»
dan pog dat hunne verdraagzaamheid,!
hunne tegemoetkoming, door den tegen
stand-er pp hoogen prijs zal worden ge
steld. Maar ook die illusie moet hun orflt«i
n-om-en worden. Laten zij toch inzieh-
dat al hun pogingen schipbreuk zujlleni
l'jjden, d,at zij er nooit in slagen zul
len 4oor die andersdenkenden als „eben-
büfltig" te worden beschouwd,, ,maar
dat, welke stappen van toenadefjnjg zü
ook zullen doen. gi{ altijd zulilen blijven:
de geahte Katholieken.
En w.at h-ebben zij dan bereükt? Niet
alleen, dat zij den pljcht verzuimd) heb
ben om hun geloof te' verdedigen, maar
door hun halfheid zullen zij hebben me
degewerkt aan de verbreiding v,an het
ongeloof. Onz§ aartsbisschop zegt het
zoo juist in zijn jongsten vastenbrief^
wanneer hij er op wijst, dat het nog
noo'it zoo noodzakelijk is geweest als;
tegenwoordig de goede pers te stellen'
al9 tegenwicht tegenover de slechte,, en)
dat wij daarom n'iet meer kunnen vol
staan m-et hetgeen vroeger voldeed Ve
len onder ons, zegt de Risschopi, be
lgrijpen nog altijd te weinig den groo-
ten, den machtigen en alles beheerschdn-
den invloed van de pers, met pame vad
de dagbladpers en !ze beseffen niet ge
noeg, welk een machtige inVlloed/, zoo-/
wel van de goede als van de slechte
kranten uitgaat.
Ja, mijne heeren, het Katholieke on-i
derwijs en de Katholieke pers, zij be-'
hooren samen, zij gaan hand in handi
