DE TWEE VRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Bureau OUOK «BNCÏBL, 54, LEIDEN
Interc Telelroon 035 Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJN! ELKEN DAG. UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GHILLUS TREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
oer post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nurritners 2% cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
y>VFR'TEN !'ii;i'Ri|S 'v-dnagi van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15cent
udcn nevletioi'1'mgeii I -5 regels Ikp regel 10 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij eónuaei aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Waarom rechts stemmen
Omdat rechts de 1 andl&ble 1 an-
en 'zonder pa rt ijd i gi h.ve i dj b e-
a t, t i g t. I
DaJt antwoord geeft ons de„N.
Rott. Crt." van gisteravond.
In een hoofdartikel van dat blad le
zen wij n.l.I
Hij (minister HieemskerkJ diende 't
Kabinet aan als een ministerie van rechts
doch in zijn samenstelling, straks ook
zijn program, leek het veeleer .eefa ineu-
traal kabinet."
Men raakt er blijkbaar verlegen mee
om nieuwe argumenten aan te voeren
egen deze regeering. Maar het .angu-
nent, dat nu de „N. R. Crt," heeft ge-
ronden is allervermakelijkst. Deze re-
[eering deugt niet, omdat zij' niet
'echtsdh igenoeg is geweest. Men zou zoo
leggen ,dat de „N. 'Rott. Crt." dan pro-
da moest maken voor een meer
irincipieele rechtsche regeering
'begrijpen intusschen heel goed de
jverwegingen, welke de ,,N. Rott. Crt"
leze verzuchting in den mond hebben
:legd. Namelijk deze:
Ware het rechtsche Kabinet rechtseh
jeweest, zooals een linksch Kabinet
teeds linksch is. nl. partijdig in het
«Voordeel en van instellingen en per-
onen, de „N. Rott. Crt." had redenen te
er kunnen aanvoeren om te velde te
rekken tegen dit Kabinet. Nu heeft ech-
er dit Kabinet haar niet zulke wapenen
handen gegeven, en daarom maar ge-
egd, dat het „veeleer een neutraal Ka-
inet leek". Misschien slaat zoo iets dan
el in.
En het slaat ook werkelijk in, tenmin-
lebiï ons. Als zelfs» de „Nu Rott.
Vt." dit Kabinet neutraal noemt,, moeten
och alïe verwijten van partijdigheid wel
outer op jverzinsels berusten. En daar
in zullen wjj trachten zulk een „neu
raal" (lees onpartijdig) Kabinet te be-
ouden.
90 Procent Antipapisme.
Gelijk wijl reeds gisteren opmerkten,
oet thans in de vrijzinnige pers opgeld
verkiezingsrede, te Eist gehouden,
oor professor dr. P. J. Muller, Kamer-
mdidaat van de Protestantsche Kies-
ereeniging aldaar.
Of die rede dan zoo belangrijk was
Zooals uit hetgeen we er over zei-
en bleek^ was het niets dan oude,
,aie kost. Dit valt echter den spreker
iet kwalijk te nemen. Rome en de Ka-
lolieke Kerk worden al sinds eeuwen
tgesdholden en verdacht gemaakt, zoo-
at het professor dr. P. J. Muller, zelfs
werkte hij samen met mr. Tideman en
Bronsveld, wel onmogelijk moest ,n
p dit gebied nog wat nieuws te ver-
ondigen.
En een ander gebied betrad hij ternau
wernood.
Ja, dit klinkt vreemd voor een ver-
iezingsrede, .jnaar toch is het zoo.
Ziehier de analyse van 't verslag in
.Handelsblad:
FEUILLETON.
Hij gaf haar dien, terwijl hij met ont-
oerde stdm sprak
Dat God u behoede, mijn kind.
Victoire, de kamenier, knielde naast
aar* Die priester voegde er bij:
En dat hij met u beiden zij 1
De kerkgangers waren heengegaan.*
'Door een venster, dat op den tuin
itkwam, 'zagen Rose en haar gezellin
laatsten, die zich verwijderden langs
enzelfden weg als zij gekomen warem
Toen zij op haar beurt heenlgingen,
igen z;j niemand meer.
De /getrouwen, die deze geheime "ka-
el bezochten, moesten daarbij de uiter*
Ie voorzichtigheid in acht nemen, want
'j waagden hpn hoofd.
Volgens voorschrift van de wet moes-
sa de priesters Zich door de regeering
iten beëedigen en zij die dit niet wilden
s en het waren er niet \yeinige wa
in des doods schuldig', wanneer zij nog
un bediening uitoefenden evenals de
eloovigen, die hun missen bijwoonden.
iRose Voelde 'Zich verlicht, van een zwa-
in last bevrijd en diep onder den indfuk
Critiek op „het Roomsche
systeem", waarmede men niet
in coalitie moet gaan 252 regels
De schoolquaestie 8 ,,-
De tariefwet 12
De Leidsdhe rede Van baron
van Wijnbergen met daarbij-
aansluitende peroraratie 2/6
Totaal 298 regels
Alzoo: volgens professor dr. P. J.
Muller heeft men een behoorlijke ver
kiezingsrede als ze zoowat 90 procent
antipapisme bevat, want de peroratie
sloot zich waardig bij 't begin aan.
't Is treurig!
De komende wereldvrede.
Op uitnoodiging van de Federatie der
S.y LX A. P. trad mr. P. J. Troelstïlaj
Zondaglmidjcjag in Plan dus te Amster
dam als spreker op over: „Het inter
nationaal militairisme als bedreiging van
beschaving en volkswelvaart". Zijn stel
ling was, „dat het militairisme eerst dan
goed bestreden Zal kunnen worden wan
neer naast elkaar wapperen de roode
vlag der intern ationale sociaal-democra
tie en de witte vlag Van den wereldvre
de f
't Bewijs werd onmiddellijk geleverd,
want toen mr. Troelstra en dr. Gor
ter gingen debatteeren ontstond er zoo'n
lawaai, dat eerstgenoemde zelfs onver
staanbaar werd en de voorzitter de ver
gadering in wanhoop sloot.
En nu zitten de heeren nog gezamen
lijk onder den druk van het „kapitalis
me". Hoe zou t dan wel gaan als ze
'gezamenlijk de baajs werden.
Arme wereldvrede.
ALOi MEUN OVERZICHT.
Zoo als men weet, hebben de BaLkan-
staten maar niet aanstonds bij het bekend
worden der voorwaarden van, de
vredesonderhandelingen
toegehapt, ,doch is de kwestie, die de
mogendheden al zoo mooi opgelost dach
ten, nog steeds hangende. Reuter ver
neemt nu, dat door de bondgenooten
de volgende afspraak is gemaakt Die
eerste vredesgedelegeerden van de vier
Balkanstaten zullen morgen saamkomen,
om te discussieeren over de voorgestelde
wijzigingen in de ontworpen vredesvoor
waarden naar aanleiding van de instruc
ties, die thans uit Belgrado en Athene
zijn ontvangen, en om te beslissen over
een plan van gezamenlijke actie.
De Montenegrijnsche regeeilng heeft
haar zienswijze nog n et medegedeeld
aan haai-gedelegeerden, maai men ge
looft ,dji de noodige instructies morgen
zullen worden ontvangen.
In Zuid-Albanië
ziet Ita.lië, naar men weet, de Grieken
Jiever niet komen, omdat daardoor de
mogelijkheid wordt geschapen op een
operatiebasis van vijandelijke mogend
heden te'gen Italië en Oostenrijk. Naar
van deze verborgen godsdienstoefening,
die haar een voorteek en voor een geluk
kige gebeurtenis toescheen.
Onjgehinderd keerden Rose en Vic
toire in de rue du Bae terug en toen
zij haar huis binnentrad zag zij biji de
portiersloge een meisje staan, geheel in
net zwart gekleed, dat haar aansprak:
Mejuffrouw de Trémazan!
Zij mompelde verrast:
Die stem I
En na het meisje goed te hebben aan
gezien. .rieD li:
Thérèse 1 C
Op ongekunstelden toon, maar diep
geroerd, zeide het meisje:
Ja, ik ben het.
Rose nam haar hand, verheugd over
dit weerzien en zonder aan iets andiers
te denkenhet was haar alsof deze
vriendin uit haar kinderjaren aan haar
voeten iets meebracht van den grond
van haar geliefd Bretagne.
Zij stak met haar de binnenplaats over
en nam haar mee naar de kamer der
barones, waar zij binnentrad met de hand
van Thérèse Nollan nog steeds in de hare.
Daar gekomen ze de zjj tegen in ar be
schermster
Hier is mijn vriendin, over wie ik
u meermalen heb ge'proken: Tlnrcse.
De barones zette haar bril op om haar
beter te beschouwen en zeide:
de „Echo de Paris" nu uit Romë ver
neemt, zijn Italië enOostenrijk bereid
Griekenland vergoedingen aan te bieden
voor het verlies van het bezette gebied
in Zuid-Albaniëk Die vergoedingen zou
den bestaan in het grootste deel der
eilanden in de Egeische Zee, welke Italië
thans bezet houdt, liet inbegrip van
Rh o dos.
Om r\u nog een reden te hebben om
zich in de zaken daar te mengen wordt
nu door de beide rijken voorgewend, dat
Essad pasja dubbel spel sipeelt, waarom
zij besloten hebben een oorlogsschip naar
Durazzo te zenden. Hij heeft, naar men
zegt, voor 't oog wel maatregelen om zijn
troepen in te schepen .genomen, maar
heeft tevens aan de voorloopige Alba-
neesche regeering verzocht hem tot op
perbevelhebber der Albaneesche troepen
te benoem en. De regeering heeft dat
verzoek geweigerd, waarop Essad haar
gedreigd heeft met kras. optreden van
zijn kant
Zijn zwager echter, die op het oogen-
blik in Oostenrijk vertoeft, heeft echter
bij herhaling veridaard, dat de geruchten
'Omtrent eerzuchtige plannen, welke Essad
zou koesteren, absoluut uit de lucht ge
grepen zijn.
De openbare Zondagsheiliging
wil men in Berlijn stréng gehandhaafd
zien. Daarom heeft de pohtie-president
von Jagow een nieuwe verordening afge
kondigd, die aanstonds in werking ge
treden is en bepaalt, dat op Zon- en
feestdagen alle arbeid, die in het open
baar gebeurt, zoowel als alle gedruisch-
makende arbeid binnenshuis en in werk
plaatsen (behalve spec tram- en scheep
vaartverkeer) verboden is, tenzij ze bij
de wet wèl zijn toegestaan of voor het
dagelijksch leven onmisbaar zijirn De win
keliers moeten hun uitstalkasten met
gordijnen of luiken bedekken, behalve
op de uren, dat hun wirfkeis volgens
dq verordening op de winkelsluiting ge
opend mogen zijn*
In de café's mag tijdens de voor
naamste godsdienstoefening niet gebiljart,
gekegeld, gekaart of een dobbelspel ge
speeld worden, en er mag op geenerlei
manier muziek ten gehoore worden ge
bracht,
Openbare vergadering, die niet van
godsdienstigen aard zijn, zijn absoluut
verboden op Goeden Vrijdag, Boetedag
en Allerzielen, en op Zon- en feestdagen
eerst geoorloofd na afloop van de voor
naamste godsdienstoefening. Gedurende
dezelfde uren zijn ook verboden alle
muzeku1 Doeringen, fentoonstcll ngtn. en
tooneelu tvoeringenwedrennen, schijf-
en vogelsch eten. Op Boetedag zijn alle
o-ie b r:. op O ede:i Vrijdag bovenden
alle besloten muziek- en theateruitvoe
ringen, voordrachten enz. verboden
alleen gewijde muziek en lichtbeelden uit
de bij'belsche geschiedenis zijn geoorloofd.
De koning en koningin van Engeland
zijn gisteravond op het koninklijke jacht
„Victoria and Albert" scheep gegaan
naar Vlissingen, begeleid door de krui-
Zoo, zijt gij dat?
De zuster van dokter Nollan bloosde
en boog.
Ja, mevrouw.
Rose hernam
MeVirouw de Frévent, aan wie ik
imijn redding heb te danken. Wianneer zij
er niet geweest was, weet ik niet, wat
er van mij zou geworden zijn.
De oude dame heette het meisje har
telijk welkom en kuste haar op het voor
hoofd.
Daarna vroeg Thérèse:
Vergunt gij ons?... We hebben el
kaar zooveel te zeggen.
Gaat kinderen.
Rose nam Thérèse mee naar haar ka
mer en, zoodra zij met haar alleen was,
drukte zij haar innig aan ha_ar hart.
Zij voelde diep medelijden met het
arme meisje op welks gezicht het ver
driet stond te lezen en schaamde zich
nu 'bijna, dat zij ook haar eenmaal had
verweten in gedachten ,,wat een ander
had misdreven.
Neen, zij behoefde haar jeugdvriendin
maar aan te zien om zich te overtuigen
dat deze onschuldig was aan al het voor
gevallene, dat deze zelf daardoor het
meest geleden had.
Als in de dagen van haar goede ka
meraadschap, leunde zij met haar beide
handen op de schouders van Thérèse
sers „Warrior" .en „Achilles" en een
divisie torpedojagers. Op de helft -van
den weg naar Vlissingen zal een flottilje
Dtuitschc: torpedojagers het eere-escorte
van 's keizers neef overnemen.
'Hedenmiddag wordt het jacht te Vlis
singen verwacht, waar de 'Engelsche
vorsten te 9 uur 's avonds van boord
gaan, om per extra-trein, den volgenden
middag te Berlijn aan, te komen, waar de
Keizer hen met groote militaire eerbe
wijzen zal ontvangen.
De Woensdag wordt verder „ei\ fa
milie" doorgebracht.
Donderdag komt tsaar Nicolaas aan,
en wordt een groot banket .gegeven op
'het koninklijk slot
'Zaterdag is de bruiloftsdag.
De volgende week Maandag zullen
de Koning en de Koningin een bezoek
brengen aan Neu-Strelitz (De groother-
togin-weduwe van Mecklenburg-Strelitz
is een kleindochter van George III.)
De datum van vertrek van de Engel
sche gasten uit Berlijn is nog niet vast
gesteld.
GEMENGD.
De Porte maakt bekend, dat Oos-
tenrijk-Hongarije verklaard heeft, dat er
geen annexate van "Tiet eiland Ada—
Kaleh heeft plaats gehad, 't Is slechts
een voorloopige maatregel, „een occu
patie wegens het ^bestuur", *zooals de
Porte zich uitdrukt. 'Deze verklaring heeft
de gemoederen in Kon dan tin op el weer
tot kalmte gebracht .De Tasvir-i-Efkiar
publiceerde een kaartje v.an het eiland
Ada-Kaleh, met een geschiedkundig over
zicht, en spreekt de hoop uit, dat de
'Ottomaansche vlag weldra weder op het
Donaueiland moge wapperen. Te Kon-
stantinopel is men overtuigd, dat {leze
kwestie te Londen zal geregeld wor
den. i
Het Berliner Tageblatt meldt, dat
thans weer een nieuwe can d i d[a;a t
voor den Albaneeschen iroon is
opgedoken, namelijk Prins Wilhelm Frie-
drich von Wied. Hij is 38 jaar, Protes
tant, Pruisisch kapitein bij de ..generale
staf, en een zoon van Prins Wlilhelm
von Wied en Prinses Marie der Neder
landen. .Hij is gehuwd met Prinses So
phie von SchönburgWaldenburg.
Zijn candidatuur zou tijdens 't jongste
verblijf van Von Jagow te Weenen ter
:sprake zijn gekomen,' en toen algemeene
sympathie hebben gewekt.
Abdul Hamid, ,de voormalige
sultan is naar aan de Morning Post uit
Konstantinopel geseind wordt, ernstig
ziek.
De gouverneur van C aRi f o rn i
heeft de wet op het landbezit in dien
staat onderteekend.
Japan heeft tegen die we( waar
door het Japanners onmogelijk worcft
gemaakt in Californië grondbezit te heb
ben, herhaaldelijk geprotesteerd.
De Tweede Kamerverkiezingen.
De centrale R. K. kiesvereeniging in
en vroeg haar
Zijt gij al lang te TParijs?
Vandaag pas gekomen.
En wat komt ge hier doen
U bezoeken.
Met zekere vrees was Thérèse haar
vlriendin genaderd, die zooveel geleden
had zij had gedacht verwijten en verach
ting te zullen vinden, alsof die onge
lukken door haar en niet door haar on-
waardigeh broeder veroorzaakt waren,)
maar nu werd zij van die vrees onthevjen.
Hoe hebt ge mij zoo spoedig ge
vonden vroeg Rose.
Thérèse vertelde hoe Gouray bij haar
was gekomen, haar den brief van Rose
had laten lezen en tot haar gezegd had):
Gij hield zooveel van elkander, ga^
haar opzoeken en steun haar.
Vervolgens beschreef zij haar hoeveel
smart en rouw er over het huis Nol
lan was gekomen, welk een angst zij en
haar vader hadden doorstaan bij het ver
nemen, dat hun vrienden gevangen ge
nomen waren de wanhoop die zij ge
voelden bij het zien hoe de menschen,
waaraan zïj zoo gehecht waren, langs,
hun vensters werden weggevoerdhoe
diep getroffen zij werden bij het ver-,
nemen van het gruwelijke doodvonnis.,
Ook beschreef zij hoe haar vader bij
al die schokken zijn verstand had ver
loren en hoe hij gestorven was.
het district Hilversum heeft gisteren mr.
V. H. Rutgers, antir. aftr. candid/aat |ge^
steld.
De R. K. kiesvereeniging Recht en
Plicht te Delft heeft besloten de can^
didatuur van mr. H. A. van de Velde
(aftr.) te steunen.
Mr. baron Mackay heeft, naar de
,^Ned/' meldt, aan het bestuur van de
christ.-hist. kiesvereeniging in het dis
trict Ommen, uitdrukkelijk verzocht hem
niet in aanmerking te brengen voor een
candidatuur. f
Men meldt aan de „N. R. Crt." dat de
Vergadering van de centrale chr.-hist.,
kiesvereeniging in het district .Ommen,
gisteren te Almelo gehouden, geeu re
sultaat heeft opgeleverd. Er werden
scherpe discussies gevoerd. De heeren
Van Veen en Ankerman, leden van de
Tweede Kamer, waren tegenwoordig.
Er wordt de volgende week jweer ver
gaderd. i
De antirev. kiesvereen. in het district
Ede heeft candidjaat gesteld mr. A. ba
ron van Heeckëreo yan Keil, buijgleV
meester van Ede.
Het bestuur van de centrale a.,-r. kles-
ver. in het district Ede heeft vóór en al
eer zij overging tot het stellen Van een
candidaat voor de Tweede Kamen JOQg
getracht om samenwerking te verkrijgen
met het centraal bestuur der chr.-Hist.
kiesver. in dat district, welk ingediend
voorstel door dat bestuur Is yan de hand'
gewezen. (,,'Ned"),
Ter centrale vergadering van de Kath.
kiesvereeniging in het kiesdistrict Sit-
tard bleek Zondag de heer Gijzeis, bur
gemeester van Sittard, de qenlge candi
daat te zijn, wiens naam op de gros
lijst was geplaatst
Alvorens de definitieve candidatuur te
genover het zittend lSd,,de& heer JJ
Becker9, te aanvaarden, heeft de
Gijzeis zich echter acht dagen bedenk
tijd voorbehouden. („Limb. K.")
De centrale antirev. kiesvereeniging in
het district Bodegraven heeft thans
definitief met algemeene stemmen den
candidaat der chr.-hist., het aftredend Lid
mr. Van Idsinga, overgenomen.
De nO. rÉL CtJ" meldt, dat jhr. dr.
Saüdberg, inzake de hem aangeboden
candidatuur voor het district Haarlem,
nog geen beslissing heeft genomen.
De Statenverkiezingen.
,Mr. 'J. 'Brunt heeft ,aan het bestuliir
der Chr.-Hist. Kiesvereeniging te Lei
den bericht gezonden, dat hij voor een
candidatuur niet weer in aanmerking
wenscht te komen.
De centrale R. K. kiesvereeniging te
Wieesp heeft candidaat gesteld de hee
ren mr. Paul J. Reimer, R.-K., te Hil
versum (in de yacature-Rutgers).
De actie in de sigaren-industrie.
De uitsluiting en de wer^c-.
stakingen Jn het uigarenma-i
kersbedrijf zijn geëindigd.
Gisteren is te Utrecht een'bijeenkomst,
gehouden van het Verbond van Vereeni-r
gingen van Sigarenfabrikanten in Neder-»
land en de hoofdbesturen en dp werklie-
T-ensIötte mompelde zij:
Hoeveel tranen zult gij hebben
moeten schreien, mijn arme Rose.
Het is waar.
:Hoe hebt gij zooveel wreede be
proevingen nog kunnen overleven
En zonder een antwoord af te wach-i
ten ging zij voort:
Welnu, mijn lieve vriendin, gij, die
mij van jongs af hebt gekend,/gij kunt
mij 'gfeloO'Ven, Wanneer ik u' zeg, dat ik
evenveel geleden heb als gij. Iedere slag,
die u trof, is op mijn hart teru'gjgevjaJIenJ
Hoe gaarne had ik uw lot gedeeld of
zou ik gestorven zijn. In mijn gedach
ten was ik steeds bij u. I
Rose zeide:
Ik Weet het, ik heb nooit aan u
getwijfeld. Spreek mij thans over ons
land. Wat zegt jnen daar?
Daar weet ik zoo weinig van, want
ik heb den laatsten tijd geheel teruggen
trokken geleefd, met niemand meer omi
gang gehad behalve nu ea dan met on
zen vriend Gouray. Ik ben ook voorne
mens mij geheel uit de wereld terug
te trekken en zoodra de kloosters weer
geopend zullen worden, .zal ik mij daar
heen begeven om nooit terug te keeren..
Ik wil den sluier aannemen.
(Wordt vervolgd.)