BUITENLAND.
BINNENLAND.
DE TWEE_VR»EM.
Buren ii OUDE SINGEL 54, LEIDEN
Intèrc Telefoon 935 Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het ÜEILLUSTR6ERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal/Franco
oer post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V9 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Donderdag
IS
Mei
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regei meer 15 cent
-gezonden mededeelingen van 15 regels l.id, elke regel 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij conbact aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëiigevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regei meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
de volgende passage uit de boven reeds
genoemde beschouwing van het Han
delsblad» Wiij' lezen daar
„Het is een smaad voor de regeerings-
partijen, dat men het voornaamste wat
zij als regeerders-vannrechts frebben gei
'daan, en dat door de tegenpartij niet
evengoed gedaan (had kunnen- zij'n, her
leiden kan tot financieele haten voor de
eigen broeders. Met <hoe verheven (woon
den men dit .bemantele, het feit blijft'"
Alles jvvat de rechtsohe partijen hebben
gedaan, kan men herleiden tot financieele1
Daten voor eigen ^broeders
Men staart zich blind .op het Bouw-
wetje, waarbij' de .kosten .bij dep bouwt
van (bijzondere scholen .voor ,de betrok
ken schoolbesturen zeer rechtvaardig
wat verminderd zijn, en men ziet over
het hoofd de groote sociale verzekerings
wetten, de andere sociale wetten enz*
iWiaarlij'k, ihoe men het met veriieven
woorden tracht te bemantelen, Tie tl
feit, .dat de strijdwijze van de linker-*
zijde «dikwijls onwaar en beneden peil
is, bl if ft.
De Leidsche rede van Baron
van Wijnbergen.
Die „N. Rj Crt." .tracht haar verslag1
van de Leidsche rede van Baron Van
(Wijnbergen te verdedigen, door ,er op
te' iwijzen, dat 'in ons blad „de minne
passage, waarin de heer V,an Wlij'nbergeflf
het canaille bij links inge'deeld heeft, na-*
genoeg eender" voorkomt.
„Nagenoeg eender"* 't Is wel wat
euphemistisch gezegd 1 In ons verslag
staat toch ook te lezen, dat de heer Van
'W|ijnbergen heeft gezegd„Het gaat nief
.op, dat, wat links stemt, canaille is,'",
En deze bijvoeging, ^ogenschijnlijk van
weinig beteekenis, maakt toch. den indruk
geheel anders,. Den indruk, dien hei
verslag van de „,N. JR. Crt." bij;.'opper
vlakkig lezende menschen maakt, vinderi
we weer in de door ,den jieer Tidemanl
uit Bloem endaal gisteren, te Rotterdam
uitgesproken rede. Deze spreker durfde
'beweren, dat baron Van Wijnbergen heeft
gezegd: „gij; lieden, die links stemt, zijit
„canaille".
'Die vrijzinnige spreker jmoet 'óf vrijr
willig en op grove wijze willen liegen
en lasteren, óf het verslag van, de „N:
R, Crt." heeft bij hem .een absoluut val-)
schen indruk gevestigd.
- Die ,„N» R.,Crt." zou ons en meerderen
met ons zeer (Verplichten, zoo zij wilde
zeggen, welke van deze twee veronder
stellingen haar de juiste toeschijnt
een derde is, dunkt ons, niet mogelijk,
i 'Diat wij met het verslag in de „N.
R. Crt." onze ingenomenheid hebben
betoond, doordat wij' zeiden, niet te ge-
looven, dat iemand na de lezing van dit
verslag „van de coalitie genezen" zooi
zijn, is een veel te wijde en niet (geréchte
vaardigde conclusie. .Wjijl hebben willen
beweren, dat zelfs na lezing van dit on4
juiste, onvolledige verslag geen on,be-J
vooroordeeld persoon, die er ook
de duidelijke bedoeling van :den sprei-;
ker in wil lezen, „van de coalitie genezen"
zou zijn.
iTen slotte nog een kleine bemerking.!
'Dat in andere Katholieke bladen, dege-l
Wraakte zinsnede niet is te Vinden, kan!
en moet, naar het on,s Toeschijnt, hier-/
aan worden toegeschreven,, dat het voor
het weergeven van de doorloopende ge-t
dachtenlijn van, den spreker volstrekt niet
noodig was. ,Zoo een blad wel die zinn
snede, als op zich zelve belangrijk,,
wilde weergeven, dan moest iij haar4
jgeheel opnemen,. H|etgetuigt meer van
een „kundig redigeeren," r— het zij' onaf
geoorloofd dit op .te merken zujLk een
zinsnede piet, dan (haar onvólledig op
te nemen. ,H|et jiaatste deed de 4JN. R.
C ft"
ALG MEEN OVERZICHT.
De Skoetari-kwesfie is nu een nieuwe
faze ingetreden door de
internationale bezetting
twelke 'gister van kracht is geworden., De
verschillende detachementen, voor Sk'oe-
tari bestemd, ten getale van 1000 man1,,
gingen naar die plaats1 over de rivier
Bloyana, waarvoor Italiaan'sche en O os-',
tenrijksche vaartuigen gebruikt worden,,
die vóór den oorloig daar geregeld dienst
deden.
D,e troepen kwamen om 2 uur Skoetari
binnen. Generaal -Bjet'chir begroette bij
den ingang der stad admiraal Biürney,,
die met eenige hoffelijke woorden ant
woordde.
r De internationale troepen bezetten de
openbare gebouwen e:: tarnen den "be
wakingsdienst op zich. Een *Montene-
grijnsch detachement bewees de hon
neurs.
De Montenegr ijnsc'he Troepen verlie
ten daarna de stad
De Britsche admiraal heeft tevens of
ficieel door tussefienkbmst van den Birit-
schen gezant te Cettinje aan _de'Monte
negrins che (regeering medegedeeld1 dat
de internationale blokkade na het ver
trek der Monten,egrijinsche troepen uiit
Skoetari Zou opgeheven worden. Indien
de Montenegrijnen niet alle oorlogstuig
en equipementstukken, die aan mirkije
hebben behoord, terstond mee kunnen
nemen, .mogen zjj een aantal soldaten
achterlaten, noodig om qp een later tijd
stip bovengenoemde zaken te vervoer en.1
De beirekkingen tusschen de
Bondgenooten
beginnen naar uit de verschillende è'e-/
richten valt op te maken,, pteeds meer
gespannen te worden. Zoo betoogt de
nationalistische Blulgaarsche pers, dat de
betrekkingen tot Servië zoo'n wending
nemen, dat men op alle mogelijkheden
bedacht moet zijn. Volgens berichten in
de dagfbIaden heeft de groote militaire
raad, die onder voorzitterschap van $en
koning 'een conferentie hield, yoor alle
'eventualiteiten besluiten ^genomen. Jrtot
Biulgaarsch'e .legerbestuur concentreert
bet gros' van gijn beschikbare troepen
tegen Servië. DeZe militaire maatrege
len worden zonder eenige geheimhouding
'en zelfs demonstratief getroffen, om in
Servië geen twijfel te doen opkomen aan
de vastberadenheid van Bulgarije."
Volgens een bericht uit B.elgradb aan
de „Siid-Slavische Korrespondenz" get
|de Servische pers Te campagne tegen;
Bulgarije zoo "scherp mogelijk voort.
De juiste toedracht der kwestie tus
schen Servië en Bulgarije wordt, naarf
officieel in Belgrado bekend gemaakjt
wordt, in de verschillende berichten der
(bladen niet goed weergegeven. Die voP
(gende lezing wordt er tegenover gesteld,
Tusschen Sofia en Belgrado is inden
Iaatstent jjd geen enkele overeenkomst
getroffen betreffende de toepassing van
de bepaling in het verdrag die gewag)
maakt van ieen scheidsrechterlijke beslis
sing van Rusland.
De Servische regeering heeft twee
maanden geleden het kabinet te Sofia
een herziening van het verdrag verzocht,,
't welk vóór den oorlog wasi ,gesloteri?(
Nu de vrede feitelijk tot stand is ige-'
kbmlen, heeft de ministerraad den tekst:
eener nota vastgesteld, die onmiddellijk
te Sofia door den Servisch en gezant
zal worden ingediend en waarin de reeds
yroeger gebezigde argumenten worden
herhaald.
Deze tweede poging heeft <£venalsi de
eerste uitsluitend ten doel het verdrag
te doen herzien.
Ofschoon van een
actie in Albanië
door Oostenrijk en Italië door de gewij-1
zügde omstapdigheden niets kan komen'
geeft Italië toch nog niet geheel tdjn;
hoop op een gedeelte van Albanië pp,1
hetgeen wèl blijkt uit de mainier waarop*
het zich voor die kwestie interesseert.
De ItaJiaans'che regeering heeft thans
duidelijk te verstaan gegeven, dat zij niet
zal' toelaten, 'dat de Grieken Santi Quia-'
ranta (op de Alhanees'che kust tegenover
Korfoe) krijgen. Daarentegen zal zij zich
zeer tegemoetkomend to on en op het stuk
van het landinwaarts1 gelegen gebied.
Wat de kust aangaat, heeft minister di'
,San Giuliano stellig verklaard, dat Italië1
nog eer zal gaan vechten dan fe <jjeb
opzichte toe te geven. De Italiaanschef
Cegeerinjgwil' er evenmin van, weten, dat
de eilanden in de Egeïsche Zee, mét na
me de Noordelijke, aan Griekenland zul
len komen. Als d,at zou gebeuren, zoo
heeft di San Giuliano gezegd, .zouden
al ras de Dardanellen-kwestie en de
!Klein-Aziatische kwestie op het tapijt ko
men, en dat willen de mogenduiedfenf
niet. i
De Italiaansehe bladen, die de kwes
tie van Albanië in den breede bespre
ken beweren reeds dat de Albaneezen
gaarne zouden zien, dat Italië hen te
hulp 'kwam bij het scheppen van .een!
ordelijken staat van zaken. De „Temps"
verneemt uit Rome, dat de Italiaansehe
regeering aan de ambassadeurs berichtte,,
dat zij officieus gemachtigd was te ver
klaren, dat de regeeringen van Duitsch-
land en Oostenrijk haar zonder voorbe
houd zullen steunen in hare eischen orto
trent de zuidkust van .Epirus.
De vredesonderhandelingen
kunnen, naar Reuter mededeelt, nog wel
eens wat vertraging ondergaan. Alle aan?
wijzigingen zouden daar op 'het ©ogen
blik voor Zij'n.
De bereidwilligheid van Bulgarije om
aanstonds de vredesvoorwaarden te tee
kenen, wordt niet gedeeld door Grie
kenland en Servië, die ongeneigd zijn
te teekenen zonder volledig voorbehoud'
met betrekking tot de punten die henJ
zelf betreffen,, en hierop volgden na
tuurlijk uitvoerige discussies, daarover
eerst tusschen de geallieerden en!,
daarna met de groote mogendhe
den, die door ambassadeurs te Londen'
worden vertegenwoordigd. Beide landén
zijn blijkbaar van plan £lles duidelijk
vast te stellen.
Verder wordt nog bericht dat de Bal-
kanstaten zijn overeengekomen om den
mogendheden in een gemeenschappelij
ke nota te verzoeken het vredesverdrag
dpor dezen ontworpen, met de voljgen*
de punten Laan te vullen
1©. Den .Serviërs wordt een yrjjhaven
aan de Adriatische Zee toegewezen en
er Wordt naar 'de haven een internatio
nale spoorweg aangelegd.
2o. Griekenland krijgt vrijen toegang
voor zijn handel in dg Dardanellen.,
3o. Een nauwkeurige bepaling van de
grenslijn EnosMidia.
GEMENGD.
De vertegenwoordigers der vijf mo
gen dheaengroep te Peking hebben giste
ren de Chineesche regeering een)
eerste voorschot, van 1.200.000 dollar,,
op de leening ter hand gesteld.,
De KeiZer zal na de Kielsche week.
tusschen 7 ejh 10 Juni, een tocht piet
het nieuwe groote stoomschip Impe
rator doen.
Op de Duits'che torpedob'oot Sil
148, die deel nam aan de vlootoefenin-
gen bij Helgoland, zijn tengevolge van
>een ongeluk in de machineka-
i/n'er, een adspirant-machinist en een,
stoker gedood, een (aspirant-ingenieur,,
een hulpmachinist en een opperstoker
'Zwaar gewond.
Tweede Kaïnerverkiezingen.
Een gehouden vergadering van de
a.-r. klesvereeniging en de Chr. Hist,
kiésvereeniging te Dordrecht heeft pa
uitvoerige besprekingen besloten, dat de
laatste bij de a.s. verkiezing de „candjida-
tuur van ds. C. Hogerzeil, door de-anti-
rev. te stellen, .zal steunen onder voor
behoud van goedkeuring van dit beslujit
door het hoofdbestuur der Christ. Histo
rische Unie. De chr. historischen .hebben
verder steun voor hun candidaten in an
dere plaatsen bedongen en zich het recht
(Voorbehouden om bij een latere verkie-
Waarom rechts stemmen?
O m.d atgodsdienst en politiek
nauw v e r b o n d, e p j. ij' n,
(De politieke kwestie's, npa.w. de vraagt
stukken, die in on^e, wetgevende Ticha-i
men (zooals de Tweede Kamer) worden!
behandeld, gangen ten nauwste samen
met onze godsdienstige levensbesdiouHi
iwing»
iedereen, die de Clh« istelijke le
vensbeschouwing als de zij'ne erkent,
moet .dus stemmen op> mannen,, die de
politieke Ikwestie's van Christelijk
standpunt Jpezien, op m.annen der rechri
sche partij'en.
Dat de politieke kwestie's nauw samen
hangen met den. godsdienst, dat kwaml
gisteravond nog eens vertellen de, schrjj^
ver van de rubriek „Godsdienstig leyen
in Nederland" in hetHandels
blad. Dleze séh rijft -n.l.
„leder geloovige ondervindt dat zijrf
godsdienstige levensbeschouwing,de wen-
sclien, die hij' voor het maatschappelijk
en staatkundig leven, koestert, krachtig be-*
ïnVloedt Legio is Jiet getal punten, van
practische staatkunde, waarin het gods
dienstig karakter van den buiger richting
geeft aan zij'n politieke gevoelens. Niet
alleen ter zake van lager en hooger om.
derwijs, maar ook in de strafwetgeving;
het huwelijksrecht, het kiesrecht, de so
ciale wetgeving, militie ,en landsverdedi
ging, leerplicht en kinderbescherming, tel-i
kens bepaalt voor den geloovige het gods-)
dienstig standpunt dat hij inneemt mede
zijn oordeel en houding."
Z,eer juist I
Nu is de schrijver het natuurlijk niet
eens met de conclusie, die wij hierboven
,uit deze woorden trókken, ^at ml. de
Christelijke kiezers daarom op cle can
didaten der rechterzijde moeten stemmem
Neen, zegt hij', ,al scheiden vele vrijk
zinnigen den godsdienst van de politiek'
(dat geeft hjj gaarne toe), eigenlijk be-<
hoort dit niet zoo; eigenlijk komt de
godsdienstige levensbeschouwingbeter
tot haar recht in politiek van de vrijlzin-
nigen, dan in die van de coalitie,! Wlij(
zullen vandaag dat vreemde betoog van
den door zij'n .eerlijkheid en openhartig
heid in het nauw gedreven schrijver met
nader on tic en en. Dankbaar zijn ,wijf hem
intusschen voor de in de boven, aange-i
haalde woorden neergelegde erkenning,
waaruit (te n dui d e 1 ijk s t e blijkt, dat
iedereen, die de Christelijke levensbe-
schouwing als de zijne .erkent, op 'de
candidaten der rechterzijde moet stem-f
men.
Het feit blijft..
Men is, .gelijk den lezers bekend istf
aan vrij'zinnige zijde zeer .verbitterd op
den heer Van Rijnbergen, vanwege zijinj
Leidsche rede, Ö.a. heeft men ook del
passage aangevallen, waarin hij' de strij!d-i
wijze van de linkerzijde voorstelt als dik
wijls onwaar en beneden peil. Een voor
beeld van een dergelijke treurige manier,
van bestrijden vinden, we echter weer iuf
FEUILLETON.
185)
Zooals steeds in woehge tijden* jyva-
ren er menschen, Idle stegen in rang en
aanzien en Sicard behoorde daartoe.
Hij was op weg een man van aanzien1
eri gewicht te worden en hij nam ^daan-I
van reeds geheel de houding en manie
ren aan. i
In zijn kleeding en de zorg voor Zijn
uiterlijk geleek pij eenigszins op de oni-
omkoopbare, wiens gunst hij doormijn,
buigzaamheid en ^|jn overleg had gevi
.Wonnen.
Lydie Manon had zeer goed begrepen
dat zij er belang bij had hem' tot vriend,
te maken, maar dezen avond, met het
oog op de beide andere bezbekersl,. id'ie
achter het gordijn verborgen waren, was
het haar toch aangenaam zich spoejdjg
van hem te kunnen ontdoen.
Bij haar terugkeer in Lje-t boudoir van
haar vriendin, vond zij haar in ges'prek
met Jean de TrémaZan en zijn vriepd
Pierre Lasson, die tegenover haar stom-
den.
Die blonde Annette beduidde haar met
een wenk, hetgeen zij van haar wenschite.,
Lydie Manon wendde zich tot Pierre
Lasson en met "haar liefste glimlljaichljel
beval zij hem:
Geef mij uw arm en laten _wjj eenf
Wiandeling in de sgrre jgaan doen.
Zij verwijderde zich.
Annette Lange en de graaf bleven ah
leen.
Zij wees hem met de hand een lia.agj
stoeltje aan, dat tegenover haar Zetei
stond en zegde
Gij daar zitten, dan zullen wij waft
praten.
Hij gehoorzaamde.
Een liefelijke geur omgaf de schoone
Annette.
Haar oogen rustten op haar bezoeker.
Evenals Pierre Lasson 'aan Lydie Mai
mon, behaagde Jean de Trémazan klaar
blijkelijk aan de Joon eelspe el ster, yvier
bekoorlijkheid alles, wat Parijs van dien
tijd aan machtigen en aanzienlijken kenü
'de, voor naar had gewonnen.
Wianneer zij op het tooneel verscheen,
juichten allen haar geestdriftig toe
men beschouwde het als een gunst tof
haar salons te worden toegelaten. 1
iDieze Bretagner had haar op het eerste
gezicht behaagd en zij had hem ..een
'voorkeur gegeven^ .waarop menige ParijV
zenaar afgunstig kon zijn.
j Thans begon zij met haar zoetklinkend
de stem het gesprek
Gij ziet, ik wist dat gij bewijzen
witdet hebben en ik heb al gedaan w,at
in mijn vermogen was om u die te ver
schaffen. Git hebt gehoord
Alles'.
En gij Zijt pvertuigd
Hoe Zou ik anders Joinnen zijn
Die dokter Nollan is ,een monster,
van trouweloosheid, maar hij is rijk en
)wat kunt gij tegen hem doen C
Ik weet het niet, ik wilde licht.
En dat hebt gij nu?
Volkomen.
Bewijzen?
'Onweerlegbaar.
En nu?
Ik heb het u reeds' gezegld'; ild
dacht slechts aan wraak en straf, waartoe
ik een gelofte heb afgelegd en die zal
ik houden. Ik Zal5 mijn leven fen offer
,brengen, als het noodig is, om mijn 'cioel
ije bereiken. Dokter Nollan is zeker het
wezen, dat ik het meest haat, maar hij
is de (eenige niet.
D|e .anderen
Behoef ik hen nog fe noemen AP
len die, omdat zij ster'k (waren, edelmoe
dig hadden' kunnen j:ijn tegenover om-
gelukkigen van wie zij nietis te vreezen
hadden, omda.t zij in hun macht waren
'en die hen hebben vermoord, meedoogent
loos ten doode gewijdwreedaards dié
hun macht hebben misbruikt om zonder
noodzaak hen, die ik lief had te ver-,
pletteren, alleen om hun bloeddorst en
dwingelandij bot te vieren.
Zoo zijt ge dus, jong en vol levens»*
lust, goed, daar ben ik zelcer van, fgev1
boren voor den .vrede en de rust van-
den huiselijken aard, veroordeeld om
een werk van haat en wraak te volbren
gen. I
Neen, van gerechtigheid.
Zo ©als ge wilt.
Zij boog zich tot hem voorover, leun
de met de rechterhand op zijn schouder
en zegde bijna teeder:
Zoudt gij niet y.an die plannen wil»
len afzien, een anderen levensweg zoe*
ken, trachten u een loopbaan te sahqppen?
Oriep hij uit, om ,van mijn plan
nen en mijn haat af te zien _zoü ik wel
zonder zenuwen moeten zijn, bereid alle
vernederingen te ondergaan en allemisi-
claden te vergeven. Ik acht mij niet tot
zooveel verdraagzaamheid en onderwen-1
ping in staat. Trouwens, wat zou ér van)
mij moeten worden? Wat blijft mij
over? 'Ik heb geen thuis, geen familie',
geen vermogen. Mijn zuster Rose is^ ik
iweet niet waar, dwaalt verlaten rond' in
dit Parijs, dat een tweede gevangenis,
voor haar is geworden, misschien noig
erger dap die welke zij verlaten hqeft.
„Ikzelf ben een voortvluchtige, vogel
vrij verklaard, bootgesteld aan het gevaar
te worden gevangen genomen op aan
wijzing van Nollan, die mij wel in een
gloeienden oven zou willen werpen, als
hij kon, opdat er niets van mij zou over
blijven. Vanavond nog heb ik hem rake
lings langs mij heen zien gaan, hier dicht
bij, en ik heb bijl toeval gehoord, ihoe bij
mij aangaf bijl hetgeen men tegenwoor
dig de .justitie noemt, vertegenwoordigd
door een der handlangers van Robes
pierre, door een van de machtigen van
den dag, Saint-Just, die ons niet zag.,
^Dat heeft mijii woede en wraakzucht
nog in verdubbelde mate opgewekt en
het kostte mij een bövenmenschelijike in
spanning, mij piet op hem te werpen
en hem in mij'n vuisten tie verworgen*
En thans zou ik al die wraakzucht, al
mijn gerechtvaardigden haat in mijn hiart
terugdringen en versmoren, om zooveel
misdaden en laagheden ongestraft te
laten
„Dat zoudt gij'zelf niet willen, gijl, aan
wie ik zulk een grenzenlooze dankbaar
heid ben verschuldigd, voor wie ik mij'n
leven zou geven voor het medelij'den, dat
ge mij betoond hebt, en voor de goed
heid, waarmee gij ons hebt ontvangen
en beschermd, mij'n vriend en mij. Neep,
ik zal mijn plannen niet opgeven, zij
zouden mij tooh mijln tleven lang geen
riist laten. Ik haat :de beulen, die zelfs
vrouwen en kinderen naar de slacht
bank sleepen; ik haat Nollan, den huiche
laar en den schurk, die ons verraden
heeft, en ik zal mij wreken of ik zal
er te zwak toe zijn en dan zullen zij
mij verpletteren. ^Wbrdt vervolgd".)