29
"BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang
No. 1080.
9e ftziddeJie Sou/tomt
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN,
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, U1TOEZONDERD ZON- EN FEESTDAOEN
DE ABONNEMENTSPRIIS bedraagt met ORATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bi] onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
oer post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V9 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent
Dinsdag
April
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
.1.gezonden mededeelingen van l5 regels 1.50, elke regel mw 30 cent met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, Iedere regel meer 10 cent
Waarom rechts stemmen
Omdat het bijzonder
wijs, zoo de linkerzijde aan i'e
re gee ring mocht komen, een
droevige toekomst tegemoet
zou gaan.
Als een stormwind loeit het antipapis
me door ons land.
't Is niet enkel een Redacteur van het
Bloeiuendaals Weekblad 't zy'n niet en
kel vrijzinnige leeraren, voorname Staats-
'ambtenaren^nog wel, die .een klopjacht
sdi.ijnen te houden op al wat Christelijk1
en vooral op al wat Katholiek isneen,
heel de vrijzinnige kranten-wereld ligt
op de loer om elke nietigheid aan te grij
pen teneinde het anti-Christelijke, het
anti-papisme aan je wakkeren,, teneinde
de hartstochten tegen het Christendom,
tegen Rome te ontketenen al wat vrij
zinnig iSj voelt schrijvers- of rede
naarstalenten om los te stormen tegen
de „macht van Rome". De Katholieke
Kerk is op iwegom Staatskerk te worden,
schroef dezer dagen een inziender in de
pN. (R. Crt" daar bij een processie met
het H. Bloed te Boxmeer.... de vfag
van het stadhuis hangt, en de Bur-~
gemeester achter het Allerheiligste
loopt (111) iDe lezer Jette op 'het* ver
band! Wiat 'n kleinzielige bestrijding!
spreekt uit zulk een bemerking
En wat zal dat alles voor uitwerking
hebben zoo wij bij de verkiezingen den
nederlaag zouden lijden.
Men heeft voldoende kijk op de zaken
om zijn haat tegen het Christendom, en
Li het bijzonder tegen het Katholicis
me, bot te vieren op de meest doeltref
fende wijze, nl. door Jiet openbaar, on
derwijs steeds meer ep meer te begun
stigen, het bijzonder steeds, mee ren meer
te verdringen. Zoodoende bemachtigt
men het kind voor zijn anti-Christelijke
ideeën en in het kind d'e toekomst.
Aan de Christelijke kiezers de p 1 ich't
dat te verhoeden 1
KAMEROVERZICHT.
TW EEDE KAMER.
De Kitëtiterdedigirtig;
't Was een mooie dag voor de regee
ring. Dtc Minister van Oorlog, de heer
Colijn, heeft zijn voorstellen in zake de
kustverdediging op een allerduidelijkste
v, ijze verdedigd. We gelooven zeker, dat
mee, dan één tegenstander, zoo hij de
pofi+iek ;ns wist te onderdrukken, er door
bekeerd zou zijn.
Zeer beslist wees de Minister als de
vier strategische punten aanVlissingen,
De Hoek, IJmuiden, en Den Helder. Lan
ding op open kust achtte de minister on
mogelijk, terwijl hij, zoo zijn voorstellen
worden aangenomen, ook landing in de
havens beschouwt als iets, wat bijna
niet te verwerkelijken zal zijn. D|at is
een verzekering, die deze krachtige be
windsman ons geeft, welke ons' troost en
waarop wij trotsch kunnen zijn. Zooi
langzamerhand had zich immers het idee
yan ons meester gemaakt, dat wij bij een
aanval van een andere mogendheid ons
toch niet zouden kunnen weren. Uit die
moedeloosheid heeft deze minister ons
jbevrijd. In ons is nu weer de overtuiging!
gesterkt dat ons vaderland verdedigbaar
js £n dat minister Colijn de man i$, ,die
het in veiligen staat zal brehgen.
Die minister van Biuitenlandsche Za
ken, de heer de Marees van Swindèren,)
kwam nog eens uitdrukkelijk' verklaren,
dat wij met de kustverdediging bedoelen
onze onafhankelijkheid en neutraliteit te
kunnen handhaven en niets anders. Alle
pressie van een buitenlands,che mogend
heid is aan dit ontwerp vreem$.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De spanning in Europa over het bezit
van
Skoetari
1-vilf a?n, terwijl Montenegro zich van
fc*-n e* ider nie^s aantrekt Nu weer
her." ter le mr olieden met een kluitje
0e Montenegrijnsche regeeringsperso-
nen hebben zich echter verontschuldigd,
dat zij voor het oogenjblikl de zaak niet
in overweging konden nemen, omdat zij
bezig waren het Grieksche Paaschfeest
te vieren»
Intusschen heeft de Montenegrijnsche
afgevaardigde ter vredesconferentie, Po-
powits, gezegd, instructie te hebben ont
vangen, om tegen dezen onbillijken en
wreedaardigen eisch te protesteeren en
den mogendheden te vragen Montenegro
op gelijken voet te stellen met de andere
bondgenooten.
De mogendheden
weten nog niet wat te doen. Gisteren
heeft wederom de gezantenconferentie te
Londen vergaderd, doch is, zonder be
sluiten genomen te hebben, weder uit
een gegaan tot Donderdag. Wiel is er
een officieele verklaring bekend gemaakt,
luidende dat de toestand vooreerst tot
geen pessimisme aanleiding geeft
iWat de houding van Oostenrijk aanr
gaat, is men het algemeen er over eens,
dat het, om wille van de volksmeening,
niet goed terug kan gaan. Dit verklaarde
ook een Oosten rijks ch staatsman aan het
„Rerl. Tageblatt".
„Graaf Berchtold, zeide hij', kan niet
meer terug, zelfs indien hij' dat wilde»
De regeering is vast besloten zoo npodig
alleen op te treden. Alle militaire maat
regelen zijn tot in de kleinste bijzonder
heden voorbereid.
Ik voor mij geloiof niet dat een Oos-
teprijksoh leger Montenegro zal binnen
trekken, want ik ben overtuigd, dat de
koning op bet laatste oogenblik zal toe
geven, waarschijnlijk na dringende ver-
toogen van Rusland. Maar een beslissing
valt zeer binnenkort, dat staat vast
Graaf Berchtold heeft dezer dagen aan
een Juiitenlandsch diplomaat gezegd, dat
hij honderden brieven ontving, die hem
op 'beleedigende wijze van zwakheid be
tichtten. Het gaat dan nu ook niet meer
alleen om Skoetari, maar om een eere-
zaak."
Intusschen blijft het voor Oostenrijk
zaak rekening te houden met Rusland,
dat wederom een verbale nota heeft doen
overfiandigen, waarin kennis wordt ge
geven, dat Rusland bereid is, in samen-
wedking met de andere mogendheden,
Montenegro te dwingen van Skoetari af
stand te doen, op voorwaarde, dat, in
dien koning Nicolaas toegeeft, hem ver
goedingen zullen worden toegekend.
Uit Mexico
dat een korte poos niets van zich liet
hooren, zoodat men al goede hoop op
het einde van den burgeroorlog begon
te krijgen, komen nu weer berichten,
die bewijzen, dat er nog geen uitzicht op
eindelijken vrede is. De „Daily Mail"
verneemt van ^ijn correspondent:
De regeering van generaal Huerta is
Jotaal bankroet. Zij weet niet hoe zijl het
geld moet bijeenkrijgen, dat zij schuldig
is, en indien niet spoedig uitkomst wordt
gevonden, zal de regeering het moeten
De vertegenwovi Jigers van'de groote
mogendheden te Cettinje hebben den
Montenegrijnsche regeering een gemeen
schappelijke nota overihandigd, waarin zij
verzoeker. Skoetari onverwijld te ont
ruim e en de stad in handen te stellen
v?n den bevelhebber van de internationale
vlou
In Washington jyint dan ook de mee
ning veld, dat de regeering van generaal
Huerta spoedig zal vallen-.
De ppstandelingstroepen komen steeds
dichter bij de hoofdstad en dreigen
Mexico (stad) te zullen insluiten.
Tegelijkertijd i9 er ook wrijlving ont
staan tusschen de aanhangers van Huerta
en die van Diiaz. Bieide partijen hebben
zich gewapend en stellingen bezet Hiuerta
heeft met de infanterie het Nationale
Paleis bezet, Ddaz heeft zich met een
groot deel der artillerie op zijn landgoed,
dertig mijlen van de hoofdstad, terug
getrokken.
De minister van oorlog is in Jaet bezit
van de Citadel, waar het andere deel der
artillerie is gelegerd.
Zoo kan hét weer van voren af aan
beginnen.
In Portugal blijft het ook nog steeds
roerig. 'Uit Lissabon wordt ten minste
geseind over
Troebelen in Portugal
De Portugeesche xegeering, die op
de hoogte was van de handelingen
der laatste dagen van de monarchisten
die gesteund worden doo-r .lieden, die'
zich radicale republikeinen of syndica-<
listen noemen, had alle noodige maatre-<
gelen genomen.
Zoo patrouilleerden o.a. in den afge-i
loopen nacht door de stad detachement
ten burgers, in het bijzonder aangewezen
Moor de verdediging van de republiek,!
en versterkt met politie .en schutters»
Op verschillende plaatsen van de stad,
ontploften bommenvervolgens weer
klonken hier en daar revolverschoten
'ala waren het seinen voor het beginnen
van een afgesproken beweging.
Voor enkele kazernes verschenen groe
pen personen, die echter dadelijk door
troepenafdeelingen, gewapende burgers
en politie werden verspreid. Een inge
steld onderzoek leidde tot de ontdekking
van verschillende verdachte voorwerpen,
zooals herkenningsbaiiden, die om den
arm moesten gedragen worden, enz. Ver
der werden wapenen gevonden in een
huis, waar de republikeinsch-radicale
federatie vergadering^» houdt
Lissabon heeft weer Lut gewone aan
zien; mocht er al iets gebroeid hebben,
dan is de beweging in elk geval totaal
mislukt
Uit de provincie is geen enkel be
richt gekomen, wijzende op een analoge
beweging.
De politieke gevangenen zijn aan
boord gebracht van de oorlogsschepen,
die in de Taag voor anker liggen.
GEMENGD.
Z. Hl de Paus blijft goed voor
uitgaan. De hoest L bijna verdwenen
en de eetlust teruggd. U Ut Paus
voedt zich gelijk vóó: lp ziekte. Zijn
spijsvertering ïs goed.
Uit ^Washington wordt aan de Daily
Telegraph geseind, dat het wetsontwerp
op het grondbezit in Californië
ingrijpend zal .worden gewijzigd, in den
zin als Japan wensCht.
De „Berliner Zwtung am Mittag"
verneemt dat de Duits che keizer
van 3 tot 5 juli te Kic' een samenkomst
zal hebben mei den oning van
Italië.
Bij een commissie uh het Storting
is een voorstel in onderzoek tot a
schaffing van de ridderorden^
dat wil dan zeggen van de St Oiafsorde,
Noorwegens eenige ridderorde.
De minister van bvicenlandsche zaken
heeft de Noorsdhe gezanten om advies
gevraagd, en van ee'ge hunner is de
raad ingdcomen om c v ie te behouden,
teneinde er tegen vrei U t ouiteuland be
leefdheden mee te ln.nr.en bewijzen.
Naar het heet is er onder de minis
ters een sterke stemmi.ig voor afschaffing.
Noorwegen heeft indertijd den adel
afgeschaft Dit derioe üische land zal
misschien ook he: *■.- in Europa zijn
dat de ridderorden op hmt Men weet;
dat de Yereenigde SEic geen yan beide
heeft
Koninklijke btw-uiten.
Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris
te Sint Anna Parochie L. K. van Gif
fen, candidaat-notaris te Makkum
is benoemd tot comr.is^aris van po
litie te Amsterdam, A. E. Tjassens Kei
ler, thans hoofdinspecteur van politie
aldiaar
zijn benoemd in de .provincie Zufd-
Holland tot hoogheemraad, van Schie-
land, P. Bicmond, 'te Bleiswijk
tot dijkgraaf van Amstelland, provin
ciën Utrecht, Noord-Holland en Zuid-
Holland C. J. Hacke van' Mijnden te
Loosdrecht.
De Tweede Kamer.trkDzingen.
De R.-kath. kiesvereeicgiug te Eist
heeft candidaat gesteld nir. A. I. M. J.
baron van Wijnbergen (aftredend.)
Erof. mil J. E, Ht^es te Leiden
heeft voor een candidatuui; In het district
Katwijk bedankt.
Katholiekendag te Vlissingen.
Het Hoofdbestuur der Katholiekendag
in het Bisdom ^iaarlem verzoekt ons be
kend te maken, dat de volgende conclu-
siën zijn vastgesteld van de redevoerin
gen, te houden in de afderLngsvcrgade-
ringen van den Docesanen Katholieken
dag, welke op 4 Juni a.s. te Vlissingen
zal werden gehouden:
OnderwerpR. K f L el c v c n_
Sectie I. Godsdienst, le
lijkheid. Inleider Pater s,
O. F. M., te Woerden.
Ia. De godsdienstige r criv'ging be
hoort in het huisgezin zidi: uit -endig te
toonen door het kruisbeeld en .eligicn^
voorstellingen in de kamer, door K -
liek bladen en boeken op de tafel, door
het bevorderen van deu omgang met
Katholieke vrienden, het zooveel mogelijk
in dienst nemen van Katholieke dienst
boden, door daadwerkelijke oelangstel-
ling voor Katholieke vereenigingen en
instellingen.
b. Vooral op het kind moet de gods
dienstige omgeving inwerken. Door het
dagelijksch gemeenschappelijk gebed, 't
overhooren van den Catechismus, het
verhalen uit de gewijde geschiedenis en
de levens der Heiligen, de trouwe onder
houding der kerkelijke geboden, het mee
leven in het huisgezin met hetgeen in de
Kerk gevierd wordt., moet in het kind
het godsdienstig bewustzijn worden op
gewekt en onderhouden.
IL De eenvoud, welke het midden
houdt tusschen overtollige weelde en gie
righeid moet in het familieleven bevor
derd worden.
a. Wanneer de huisvesting, ineubdlee-
ring, kleeding, voeding en uitspanning!
redelijkerwijze geëvenredigd zijn aan ie
mands stand, waardigheid en inkomen^
zijn ze niet in strijd met den Christe
lijken eenvoud.
b. Voor meergegoeden is het een eere
schuld, uitgaven voor overtollige weeide
te veranderen in een post voor goede
werken.
c. Een zeer werikzaam middel tci be
vordering van den christelijken eenvoud is
de Derde Orde van den Hl Franciscus.
III. Het behoud van het christelijk huis
gezin ligt in de reinheid van zeden.
a. Het Katholiek huisgezin moet
het kind zijn de school der reinheid.
Het misbruik van alcohol, het »czen
van slechte iectuur en net bezoek van
ongeapste tooneel- en bioscoop-voorstel
lingen moeten ten strengste vermeden
worden.
2x De plicht der ouders om voor het
zedelijk gedrag hunner kinderende wa
ken, geldt ook voor den tijd der ver-
keering.
c. Het Nieuw-Malthusianisme strijdt
streeks tegen het doel en de heiligheid
van het huwelijk, doet den onderiingeu
eerbied tusschen de echtgenooten 'ver
loren gaan, brengt de huwelijkstrouw in
gevaar en wreekt zich veelal in de kin
deren.
d. Een krachtig uitwendig middel om
het N. M. te bestrijden en de reinheid
van zeden hoog te houden is de ver-
eeniging „Voor Eer en Deugd".
Sectie II. De opvoeding der
kinderen in het huisgezin.
InleiderC. A. I. Ra demaker, arts
te Amsterdam.
I. Op iedere moeder rust de plicht,
wanneer ze hiertoe in staat is, haar kind
gedurende het eerste levensjaar zelve te
voeden.
II. De opvoeding van het kind is de
plicht van vader en moeder; in de eerste
levensjaren zal evenwel de moeder het
grootste gedeelte der opvoeding op zidi
nemen, voornamelijk omdat zij voortdu
rend met het kind omgaat en zijl de mees
te geschiktheid daarvoor bezit
III. Deze opvoeding omvat niet alleen
de lichamelijke, maar ook de zedelijke
en Wetensdliappelijke vorming van het
kind. Ook voor deze beide zijh de ouders
verantwoordelijk en dus is het hun voor
naamste plicht te zoigen, dat die vor
ming godsdienstig zij. Zijf zullen derhalve
het onderwijs in den. Catechismus zei
ven beginnen, daardoor hunne kinderen
tot het vroegtijdig ontvangen van de Eer
ste H. Communie voorbereiden en daarna
dit onderricht steeds behartigen en be
vorderen.
IV. Bij de wetenschappelijke vorming
van het kind is de hulp van onderwijzers
of onderwijzeressen wel steeds onont
beerlijk. De ouders zijn echter verplicht
bij de keuze dezer hulp zorg te dragen,
dat de opvoeding op school zich aan-
sluite aan die, welke het kind in het
huisgezin ontvangt Derhalve moet een
Katholiek kind als regel een Katholieke
school bezoeken.
.V Dc opvoeding in het huisgezin ver
dient de voorkeur boven die op een
kostschool; toch kan de opvoeding op
Lost.-hooi niet slechts nuttig en aan-
v -1 .iia dig, maar ook noodzakelijk
VI. Hei ztaJrn naar een kostschool
ontheft echter de ouders niet van hunne
zedelijke verantwoordelijkheid voor de
opv )eding van hunne kinderen. Naast de
wetenschappelijke vorming behoort ook
de noodige aandacht geschonken te wor
den aan de lichamelijke opvoeding. Hier
voor komt behalve gymnastiek, ook sport
in aanmerking.
Sectie IIL Het dienstboden-
vraag stuk.
Inleider: Mr. A Tepe.
I. Hoewel een dienstbodenvraagstuk
reeds sinds eeuwen bestaan heeft, zijn
de kenmerkende verschijnselen van dit
vraagstuk in de onderscheiden ontwikke
lingstijdperken der maatschappij verschil
lend.
II. Het dienstbodenvraagstuk van onze
dagen kenmerkt zich in hoofdzaak door:
aeen tekort aan aanbod van, tegen
over de vraag naar dienstboden;
h. gebrek aan 'juist inzicht in den aard
van de dienstverhouding, zoowel van de
zijde der huisvrouwen als van de zijde
der dienstboden.
III. Als oorzaken van deze kenmer
kende verschijnselen zijn te noemen:
a. wat de dienstboden betreft:
de gelegenheid tot zelfstandige brood
winning voor meisjes;
de gelijktdijig zich in alle standen meer
en meer verbreidende drang naar vrij
heid en onafhankelijkheid;
de invloed van het socialisme en zijn
prediking van den klassestrijd
de met het streven naar vrijheid, onaf
hankelijkheid en gelijkheid toenemende
genotzucht;
het'te uitsluitend streven naar stoffe-
ïijlre welvaart en verbetering en de daar-
meae gepaard gaande verzwakking van
de .godsdienstige overtuiging en het ze-
dihjk bewustzijn.
b. Ten aanzien van de huisvrouwen:
verminderde belangstelling voor en
'kennis van de eigen huishouding;
gebrek aan inzicht in de vragen van
het maatschappelijk leven en het ont
breken van sociaal gevoel;
het toenemen van materialisme en ge
notzucht en daaruit voortvloeiende ver
slapping van de godsdienstige overtui
ging en het zedelijk bewustzijn.
IV. Terzake van de oplossing van het
hedendaagsahe dienstbodenvraagstuk is
een belangrijke taak te vervullen door:
a. de ouders van meisjes uit de ar
beiderskringen
;hun plicht is het hunne dochters er
op ie wijzen, dat eene opleiding tot haar
latere taak var. huisvrouw en moeder,
genoten in eea goeden dienst, meer be
vorderlijk is aan haar waar geluk dan het
geldelijk voordeel en de meerdere on
afhankelijkheid, die andere arbeid haar
biedt of schijnt te biedeneen echt gods
dienstige opleiding is hiertoe onvoor
waardelijk vereisdhte.
bw dp huisvrouwen:
deze kunnen, wanneer zij beseffen^ dat
zji voor hare dienstmeisjes meer ;btehooren
te zijn dan enkel werkgeefsters, voor de
opleiding der meisjes .tot haar eigenlijke
levenstaak als huisvrouw en moeder van
onschatbare waarde zijn, en daardoor te
vens de liefde tot 't dienstbodenberoep
aankweekenhet voorbeeld van een
christelijken levenswandel en een onbe
rispelijk gezinsleven, nauwgezette zoig
voor de godsdienstige en zedelijke en
stoffelijke belangen der dienstboden, mo
gen den meisjes in haren dienst niet ont^
houden worden,
c. Vereenigingen:
le. dienstbodenvereenigingen, zidh tes?-
doel stellend: bevordering der godsdien
stige, zedelijke en stoffelijke belangen de,
dienstboden, voorbereiding der dienst
meisjes voor haar toekomstige levenstaa
als huisvrouw en moeder, het aanikweL
kenN van een juist begrip omtrent c
plichten van haren staat, zorg voor nu.
tige .en aangename ontspanning en gezt
lig verkeer;
2e. vereenigde samenwerking van hui:
vrouwen, ter verkrijging van een juL
inzicht in het maatschappelijk leven,
lhet bijzonder in (het ÜienstibodejlvraagStjL
Het is de taak van den R. K. Vrouwe
bond om te onderzoeken en vast te sb...
len op welke wijze de samenwerk!
te organiseeren, en, eenmaal georga
seerd, te bevorderen is, alsmede dc-
organisatie en bevordering ter hand
nemen.
Iedere Katholiek, woonachtig in 1.
Bdsdom, is bevoegd, onder opgaaf
naam en woonplaats, vóór den 14en
a.s. wijzigingen op deze conclusie ir
dienen bij den voorzitter der betrok'
afdeeling, zijnde voor afdeeling I v
heer'A. J. A. Gilissen, MauritsA*
