28
DE TWEE VRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIfS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
oer post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V8 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
Aprü
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1 —5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 centaangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Waarom rechts stemmen?
Omd at wij van rechts met ze
kerheid kunnen verwachten de
behartiging van een groot eir
nietgenoeg te waardeeren goed
A-Vij lezen in het zoo pas uitgebracht
jaarverslag der „Vereeniging tot bevor
dering van Kathb Bjijz. Onderwijs" in
het bisdom Haarlem:
„Een groot en niet genoeg te waar-
leeren goed moet het Bijzonder Onder
wijs toch wel wezen! G- en bezit wordt
zoo vaak betwist, geen zaak is zoo dik
wijls het onderwerp van ernstige en Iharts-
ochtelijke besprekingen als de bijzon
dere school. Mannen, hoogstaand in ont
wikkeling en geleerdheid, beijveren zich
laarte verdedigen en te bevorderen, (waar
yj maar kunnen, met al hun gaven en
alenten. Schatten gouds worden geofferd
ira haar te behouden en te verbeteren.
Van den anderen kant laten de tegen-
lianders van het bijzónder onderwijs bijna
'een middel ongebruikt om deze school
fbreuk te doen, om de ouders afkeerig
e maken, hunne kinderen aaai haar toe
e vertrouwen."
„Zijn dit geen krachtige bewijzen voor
de groote beteekenis van het Bijzonder
raderwijs
Zoo is het. Een bewijs voor de b'elang-
ijkheid van het Bijzonder Onderwijs vin-
len we niet slechts in de krachten en de
orgen en de offers,, die hoogstaande
nannen en vrouwen er aan wijden, maar
io'k in de felle bestrijding, de onopihotu-
elijke verdachtmaking, den vuigen laster,
iraaraan dat onderwij's bloot staat.
En nu mag het „Handelsblad" van
,aterdagavond beweren „Wjiji adhten
e belangen van .ons opkomend geslacht
heilig om ze voor verkiezingsleus te
ebruiken en, gelukjkig ook, nog wel
enoeg te verzorgen zonder coalitie-in-
nenging". Wiij meenen, dat aan geen
nkel rechtsch kiezer en zelfs aan geen
nkel onbevooroordeeld kiezer de valsdh-
eid van zulk een voorstelling zal ontgaan,
„Die belangen van ons opkomend ge-
lacht te heilig om ze voor. verkiezingsleus
l_gebruiken." ^ls een voorbeeld van
h a r i s e m e is deze zinsnede het
uithouden over-waard
En wat betreft de bewering, dat die
lelangen nog >vel genoeg te verzorgen
ijn zonder coaiitie-inmenging, dat komt
p hetzelfde neer als te beweren, dat
ie belangen nog wel genoeg te verzor-
en zijn zonder God of Godsdienst
Maar zoolang wij zulk een beweren
Is een schandelijke onwaarheid, een ver-
ierfelijk* bedrog ^Deoordeelen, zoolang
uilen wij strijden voor de Bijzondere
chool.
En het meest doeltreffende strijdmiddel,
at ons in deze omstandigheden ten, diens
te staat is: onze stem te geven aan
edits.
Jalousie.
l\V;ie 't niet voor den wind gaat, pleegt
aloersch; te zijln op andermans fortuin
in vindt dan een soort troost in 't kwaad-
FEUILLETON.
173)
Hubert vroeg haar:
Hebt ge haar weergezien?
ja.
Wat zeide zij tegen
Niets.
Waar is zij nu?
Weg.
Hebt gij haar niet teruggehouden?
Met welk recht?
Gij hadt mij moeten waarschuwen.
Daar had ik den ijjd niet toe.
Bits voegde Laurette er bij:
Het v. as toch mijn taak .niet, voor
ipierster te spelen
7 Als gij gewild hadt....
Maai in viel hem in de rede.
,.rt> --L.-S gedaan wat wij over-
Dat is zw.
Ik heb haar gefyeel machteloos aan
overgeleverd.
Dat erken ik.
Zij was in uw macht, Tiat .ge haar
lebt laten ontsnappen is uw zaak.
li: moei ïiaae terugvinden, tot .el-
teil prijs.
spreken over buren of kennissen, die 't
beter hebben dan hiji
Zoo handelt nu de concentratie tegen
over de coalitie.
De vrijzinnigheid dat ziet ieder
wandelt allerminst op rozen en kan nu
niet uitstaan, dat de coalitie weder (be
zegeld is. Vandaar in de linker pers al
lerlei sohimpscheuten aan 't adres der
rechterzijde, gepaard met verdachtmakin
gen van de bedoelingen der coalitie-ge-
nooten, die men nog gaarne 'tegen elkaar
in 't harnas zou jagen.
We lezen dat alles met genoegenbeter
benijd dan beklaagd, terwijl het linker
spelletje van opstoken en aanhitsen te
doorzichtig is om er van te kunnen vree
zen, dat het kwaad zal aanrichten.
Bijzonder grappig wordt bovendien de
lectuur, als van de rechterzijde dingen
worden verteld, waar men juist links zoo
zwaar mee in de maag zit. Zoo verge
lijkt het Handelsblad de coalitie bij
„mesalliance", cLw.z. een huwelijk tus-
schen van elkaar in stand, vermogen of
anderszins al te zeer van elkaar ver
schillende partijen. En dan gnuift het
orgaan
„Er zijn van die merkwaardige hu
welijken, uit slimme overweging ge
sloten veelal en met miskenning van
de ware gevoelens der eigenlijke be
trokkenen, waarbij! ieder der beide
partijen van meening is, dat zijl Jiet
is, die zioh met den ander mesallieert.
Beiden kijken elkaar van uit de hoogte
aan; 'bij1 het huwelijkscontract passen
ibeiden angstig op hun tellen en na 'het
jawoord is er iets ij'zigs in beider bliik:
Als ,het niet was omk
Iets1 -diergelijks is deze coalitie,, die
eigenlijk voor alle drie eene mésallian
ce, een illusielooze verkleineering is."
En zoo iets moet je nu te hooren
krijgen van een zijde, waar meerdere
leiders den brui geven aan het concen-
treerend samenwonen; waar men uit on
derling wantrouwen niet van defensie
durft spreken; waar men niet recht weet
hoe aan geld te komen voor de huis
houding en waar men stnaks de eerst
ruw verdreven joode vrienden zal moe
ten binnenroepen, om toch nog iets tot
stand te kunnen brengen vrienden,
die dan het huis met hun lawaai zullen
vervullen en de oorspronkelijke bewoners
naar de meidenkamertjes zullen verwijzen.
Is het niet allemachtig grappig, van
die zijde te hooren smalen op onze „me
salliance"?
Ook de jalouzie maakt blind,
V De invloed van de retraiten.
Dat de .leeken-retraiten een krachtigen
en gunstigen jnvloed uitoefenen op het
Katholieke leven, ,w°rcU bewezen door de
bestrijding, die zij ondervinden in de „N,
R. Crt." „van Roomsch-Katholieke zijde".
In dit luguber geschrijf wordt er n.l.
op gewezen, dat de retraitehuizen huil
doel voorbijstreven, de splijtzwam in ons
volk nog dieper drijven, doordat er,.,.,,
personen van eenzelfde maatschappelijke
positie te zamen komen. Dat laatste mag
Welnu, spoor haar dan op, met uw
geld zal u dat niet moeilijk vallen.
Ge hebt gelijk.
Op vriendeHjjken toon voegde hij er ibiij
;En als gij mij nogmaals wilt hel
pen.... i
Maar zij maakte een afwijzend gebaar.
Neen, zeide zij op een toon, die
alle Verder aandringen overbodigi maak
te, ik schaam mij over hetgeen ik heb
gedaan, maar op mijn hulp behoeft ge
verder niet te rekenen.
Hubert ging heen, diep neerslachtig.
Toen hij den winkel van Laurette ver
liet, bleef hij eensklaps verschrikt staan,
op het zien van een jongen man, dien
hij meende te ^herkennen.
Jean de Trémazan.
Altijd hij!
iDaarop stelde hij zich weer gerust.
.De man was kleiner en.slanker van
gestalte, ofschoon zijn gelaat een tref
fende overeenkomst had met dat van den
doode, dien hij telkens yreesdie dat uit
zijn graf zou terugkeeren.
Hij wandelde door die straat en kwam
den dokter tegemoet, die, toen hij djcht
bij hem was, nu inderdaad den wande
laar herkende.
Met een vriendelijk lachje, waartoe hij
(zijn gelaat dwong en dat zijn angst ver
borg, naderde hjj den wandelaar en zei
de op 'n toon van aangename verrassing:
niet volgens den „Roomsch-Katholieken"
schrijver. Door zoo iets te deen, gaan
de retraitehuizen „hun boekje te buiten",
:W;e zijn zoo vrij Je beweren, dat de
schrijver in de „H R. Crt,." niet de
competentie bezit te eordeelen over het
al of niet hun-boekje-;e-buiten-gaan van
de retraitehuizen. En, wat de zaak zelf
betreft: het te zameij retraite houden
van personen, die eenzelfde betrekking
bckleeden, eenzelfde functie waarnemen),
we g ;ooven, dat ieder onbevooroordeel
de toeschouwer dat moet billijken en
toejuichen, daar deze personen dezelfde,
en ten deele van die van andere ipersonen
onderscheiden, plichten te vervullen héb
ben.
Maar zulk een geschrijf weerleggen is
eigenlijk nutteloos en doelloos. W,ij wil
den, zooals wij zeiden, slechts even con-
stateeren, dat uit zulk een bestrijding
bljj'kt, dat men den machtigen invloed
van de gesloten retraites op het Katho
lieke leven gaat gevoelen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Nu ook de Bielgische staking zoo goed
als geëindigd te beschouwen is, komt
er zoo zoetjes aan geórek aan bui ten-
landsch nieuws en moeten we ons tevre-'
den stellen met enkele details over
Skoet iri
en de houding der mogendheden tegen
over het optreden vim £4*>ntenegro. Het
schijnt toch dat nu eenmaal Skoetari be
zet is, Montenegro ,er hi.de yerste verte
niet aan denkt er wee: uit te Trekken.
Vrijdag heeft kr-uonprieb panilo m'rt zijn',
gevolg zijn plechtiger, intocht in Skoe
tari gehouden. De (prim werd begroet-
met 21 kanonschoten, de militair? Icapel
speelde het Montenegnjwhe volkslied.
De Montengrijnsch'e .troepen in tveege-i
lederen geschaard bewezen hem militaire
eer. 0'e ontvangst wan de bevolking wasi
hartelijk. ,De toejuichingen tnamen geen
einde.
Generaal Woekoats h tot commandanit
van de stad benoemd; Piamenetz tot ci
viel-gouverneur.
De kroonprins zal als opperbevelheb
ber een proclama rizhren tot het volk
waarin jiij het gijn bevrijding aankon
digt en aanspoort vzich aan den wetten te.
onderwerpen. i i
Een en ander wijst er wel op dat,
Montenegro zich heel vat Iaat gelegen,
liggen aan liet bewiI -:ier stad hetgeen
houding der M j? endheden
nog moeilijker laat ber den. i
Zooals te begrijp?;- :c blijft over deze,
kwestie geharrewar bc aan tusscheh
Rusland en Oostenrijk, .var het eens'tei,
niet wil toegeven aan dcc drang van heit'
laatste om met geweld op te rukken. Djef
Russische regeeriiig heeft Je Wieenen(
.een mondelinge verklaring doen afleg-!
(gen, ten betooge b at de mogëndh e den,
ten aanzien van Montenegro nog over,
vele middelen beschikken, bijvoorbeeld!
Buger Lasson! L
;Dag dokter,! 1
Pierre dacht:
'Het is een gelukkig toeval dat ik
alleen ben. Als Jean bij mij was Jton
deze ontmoeting noodiortige gevolgen
hebben. .1
-En luid gin'g hij voort: i*.
Wanneer gij mij niet hadt aange
sproken, dokter, dan geloof il: waarlijk,
dat ik u piet herkend zou hebben. Het is
al zoolang geleden, dat wij -elkaar heb
ben gezien.
Op La Guyonnière, bij onzen vriend
Jean de Trémazan. Wat is sedert al
niet gebeurd! Wat al ongelukken.
Ja, ja, er is veel veranderd.
Hubert .Nollan verdraaide huichelach'r
tig de oogen en zuchtte:
Helaas!
Daarna ging hij op meer gewonen
toon voort met lichte verbazing:
En zijt gij nu zoo te Parijs?
Zooals ge ziet.
Al lang?
Neen, pas een w dagen, otr.
eenige zaken voor mijn - foen',
'maar dat gaat piet genuiVkcBjk h?:':
oogenblik.
Dat wil ik wel gelogen.
De beide mannen liepen de rie Saint-
Honoré door. i
Reeds kwamen eenige peletons .natiV
pressie of beloften* Derhalve meent de
Russische regeering Oostenrijk-Honga-
jrije te moeten waarschuw.nl .tegen de erin
stige gevolgen van enige overhaaste!
handeling. i
Ook de openbare meening in Rusland,
is ten sterkste gekant tegen een'hardt
handig optreden der mogendheden. i
De meening die in iRusland over deze
kwestie heerscht Iaat zich het besft lezen
,uit de volgende bewoordingen waarin!
zich de directeur van' de Ocstersche aft
deeling van het Russisch ministerie Van
(buiten landsche zaken, tegenover een mek
\Jewerker van de,,Gazéta" heeft uitgelan
ten. j
Er is geen twijfel aan, dat Montene^
gro met zijn bescheiden middelen een
groote overwinning heeft bevochten. Onsi
ministerie van buitenlandsche zaken heeft)
steeds de solidariteit met de andere kaï
binetten van Eurqpa voorgestaan, d. w.,
z. het zal zich aansluiten bij de meert
derheid van de groote mogendheden. De,
formule voor de geldelijke v£rgbe)diiig
aan Montenegro moet thans vervallen.
Want Montenegro zal Skoetari voor geen,
miljoenen, voor geen beloften terugge-
ven. Daarmede moeten, naar mij' voorn
komt, de kabinetten van Europa rekening
houden, ien zij zullen daarmee ^rekenen
houden.
De St. Petersburgsche correspondent
van het „Berliner Tageblatt", die bovent
genoemd interview mededeelt, verneemt
van diplomatieke zijde, dat de mqgendn
heden van de triple entente het voli;cm
"de nieuwe plan malken voor de oplossing!
van de kwestie van Skoetari. ,0e' yyetde-i.
lijke vergoeding, tot no'g ,toe voor^Vloiii
tenegro bestemd, wil mien Albanië aan-i
bieden, wat in grooten geldnood verkeert.
De combinatie zal de meerderheid! vani
de groote mogendheden aanvaarden. Om!
Albanië voor de toekomst te beveiligen,
zullen de vestingwerken van .Skoetari,
worden gesloopt Naar verluidt, zou
dit voorstel op de gezanten - conferen
tie ter sprake worden gebracht Om
elke pressie op Montenegro te vermijden,)
zal dat voorstel echter niet door Rus.w
land worden gedaan de Russische diplo
matie vindt het niet noodig om met: con
crete voorstellen aan fe komen. Zij zal!
veleer de voorstellen afwachten van die;
mogendheden, welke inet den nieuwen'
toestand ontevreden zijn. 1
Men begrijpt dat Montenegro, nu helj
Rusland weer achter zich weet, niet ge
makkelijk voor inschikkelijkheid zal kun-«
hen gevonden worden te minder waai;
ook de andere Balkanstaten zich m'et heri
solidair verklaren.
Uit Belgrado toch wordt aan dé
„Temps" gemeld: De Servische regee-i
Ving heeft aan de vertegenwoordigers!
"meegedéeld, dat ingeval Oostenrijk-Hom
garije, *t zij in opdracht van Europay ;t,
zij zonder dergelijke opdracht, gewapen
derhand tegen Montenegro te velde trekt
|de vier verbonden Blalkan-staten pnmidrl
dellijk één lijn zullen trekken.
GEMENGD.
Omtrent den toestand deS,
nale garden om policiedienst te doien pn
vde straten af te zetten, waardoor straks
de karren gouden rijden om Panton en1
\zijn vrienden ^aar het schavot te 'bjrenJ
den. I i
Fou^uier-Tinville had zijn blevelen ge
geven.
Langs den geheel en we!g van de Con-
ciergerie de gevangjenis, waar Dan-i
ton en zijn vrienden hun laatste ,uur af
wachtten naar de place de la Revo
lution was ,een groot machtsvertoon.
k Pierre 'Lasson hernam
Ja, men zeide mij, dat alle za
ken stilstaan.
Zoo is het ook.
Toch schijnen uw zaken niet slecht
te 'gaan.
Hoe dat?
Zijt gij niet eigenaar geworden
van de goederen van de familie jdje Tré
mazan en van 4e anderen, die inet hen
veroordeeld werden
Dat is waar, theegoederen waren
te koop en ik heb ze yvillen redden.
Voor wien
Your Ler.i, die men dood waarify
•naai die daarom tcch nog wel eens te
rug zou kunnen .konijn,
Pierre Lasson schudde het hoofd.
Hij vo.eiae >iat de oogen van den-
dokter strak op zijn gelaat gericht wa
ren en met droevige stem zeide hjj:
Pausen blijven de berichten bij voorts
during gunstig. De genezing vordert),
goed. -|
Uit Weenen wordt aan de Echo Kfè*
Paris geseind, dat Servië zijn aanspra-'
ken op de streken in Macedonië, wel
ke het aan Bulgarije betwistte, heefft op^
gegeven.
Tijdens den proeftocht van hek
stoomschip Imperator ^der Hamburg
Amerika-lijn is, naar i^j hebben mee
gedeeld, een benzinehoud'er.ont-
ploft. Acht schepelingen zijn gewond,)
waarvan nu twee gestorven zijn. Van drie,
andere is de toestand hopeloos.
De inwijding van de w e r e 1 d t e n,-;
toofn st el 1 ing te Gent en van d'e
bloemenfeesten geschiedde Zaterdagmidn
middag door den Koning van België. De}
koningin en prins Leopold vergezelden^
Een militaire luchtballo!a
gisterochtend te Fischamend (Oosten-^
rijk) opgestegen, is bij zijn landing te
Tuil ontploft en totaal verbrand. De
drie luchtschippers zijn ec heelhuids afJ
gekomen. I i
De Tweede Kamerverkiezingen.
Volgens de „Rotterdammer" heeft de
centrale antirev, k'iesvereeniging in het
district Wieststellingwerf den heer 'Hl
Dienier, lid van den raad van Rotter
dam, candidaat gesteld.
Het moderamen van de antirev» centrale
in het district Hoorn besloot de candida-
tuur C, D. |Wiesseling (R.K.) te steunen.
Ben HandelshoogeschooL
Te Rotterdam heeft zich een comité
van 46 heeren gevormd, dat de oprich
ting van eene Nederlandsche Handels-
hoogeschool daar ter stede.
Tegen Dinsdag a.s. is door den pre
sident van de Kamer van Koophandel
en Fabrieken een vergadering belegd
wel'ke o.m. het bestuur eener op te
richten vereeniging zal benoemen; hoe
wel de plannen in algemeenen zin vast
staan, zal genoemd bestuur geheel en al
een voorloopig karakter dragen, omdat
het comité vooropstelt zich met andere
handelscentra in ons land ter verkrijging
va;-: medewerking te verstaan*
In den loop der volgende week zal
eene „Memorie in zake de oprichting
eener Nederlandsche Handelshoogeschool
te Rotterdam" verkrijgbaar gesteld won
den, waarin de denkbeelden van het
comité zijn neergelegd en een exposé
der te doceeren vakken is opgenomen*
Vereeniging tot bevordering van
Katholiek Bijzonder Onderwijs.
Aan het verslag van de Vereeniging-
tot bevordering van Katholiek Bijzonder
Onderwij's in het 'bisdom Haarlem ont-
leenen we het volgende:
„'De vereeniging, wier verslag u hierbij!
wordt aangeboden, stelt zich ten doel
dien kostbaren schat in het bisdom .Haar
lem te bewaren en te vermeerderen, zoo-
!0e doodien keeren niet weer.
tD|e dood en, neen, hernam de jdpk-
terx maar het zou niet de eerste maal
zijn dat men iemand doodl waande, Idlie
noig in het land der levenden js.
Bedoelt gij mijn vriend Jean
Ja.
Denkt gij dan dat hij nog teru^
kan komen?
Waarom niet? -In een verward en-
tijd zooals wij nu hebben weet mei',
nooit wie dood is .en wie nog leeft
Men heeft toch nooit htet Jijk van Jea
de Trémazan gevonden?
Neen, maar de zee^geeft meerma
len haar offers ,niet terug.
Ondanks alles blijf ik nog eenig?
hoop koestéren, dat Jean haar slacht
offer niet geworden is.
Ik zou niets Rever wenschen, jni;
waarde dokter, zeide Pierre Lasson, te -
wijl hij de hand van den verrader dru:.
te. Het zou mij wel 10 jaren van mij
leven waard zijn, wanneer ik mijn goedt-
vriend Jean nog eens in levenden JJjn
voor mij kon zien.
Zij scheidden.
Toen de jonge man yeer alleen v
mompelde hij: t
Huichelaar.
(Wordt vervolg
