EEN EEUWFEEST.
BINNENLAND.
4 e Jaargang
No. 1078.
Bureau OIJOE SINGEL. 54, LEIDEN,
Interc. Telefoon 035. Postbus 6.
)|T BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIfS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-vertekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
1,10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
jer post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
April
1013,
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke. regei meer 15cerit
ii,gezonden mededeelingen van 15 regels J 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer, Bij conttacl aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentlën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit DRIE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
Deze week, den 23sten, hebben de ver
enigingen van den H. Vincentius a Pau-
herdacht Jhet eeuwfeest harer stichter
rederik Ozanam. t
Den '23sten April 1 SI3 werd Antoon
Jrederik Ozanam te Milaan geboren, als
iet vijfde van de veertien kinderen van
en Franschen arts, Antoon Ozanam, en
laria Nantas.
Ofschoon het niet is een waarheid,
•elke geen uitzondering toelaat, valt het
jch niet te loochenen, dat men tenmin-
te zeer dikwijls de kinderen kan kennen
de ouders, dat men het voorbeeljd
Ier ouders ziet afgespiegeld in het le
en der kinderen. En ook in de .levens
cschiedenis van Frederik Ozanam is het
oo opvallend en zoo treffend, dat hij,
ie een eer was voor zijn vaderland, een
er grootste apostelen der christelijke
iefde, die in een leven van veertig, j2-.
en een werk heeft tot stand gébracht,
at leeft door de eeuwen heen, dLat hjj,
lie groote zoon van Frankrijk en van
Ie Katholieke Kerk, het kind is van echt-
irave, degelijk-Katholieke ouders.
Van het christelijk leven zijner ouder9
getuigde later JFrsderik, als hij van zijn
ader schreef:
„jDpor de zware tijden der revloluties
een, in de krijgstenten en in alle weder
waardigheden had mijn vader Jbewa.ar(i
tn levendig geloof, een sterk rechtvaar-
igheidsgevoel, een onvermoeibare lief
tot de armen. Hij bemintde die wie-
mschappen, de kunst en den arbeitd.
Ins boezemde hij liefde in vo.or al het
[roote en schoone." I
Van het sterfbed zijner moeder getuig-
le hij
„jOelukkig de mensch, wien God eene
eilige moeder geschenken heeft. Deze
ostbare herinnering zal ons nooit ver
aten. In mijn tegenwoordige èenzaam-
eid bemoedigt en versterkt mij de ge
achte aan dat /verheven tooneel van
aar sterven Al mijn wenschen ko
len in dezen eenen te zamen: te stervén
ooals mijn moeder."
Toen het Katholieke Frankrijk, en met
aar de geheele Katholieke wereld deze
week Frederik Ozanam eerde, was het
iet de geroemde schrijver, de geviercte
preker, de geziene professor, die ge-
uldigd werd, maar allereerst en voor-
lamelijk de stichter der Vereeniging van
len H. Vincentius a Paulo. In de stich-
ing van deze vereeniging ligt zijn on-
terfelijke roem, schitterend in de glorie
'an die meer dan 7500 afdeelingen, d|ie
r nu bestaan, tellend meer dan 100.000
'erkende leden, en jaarlijks ongeveer
10 millioen gulden uitgevend aan wer
den van Christelijke naastenliefde. Diie
'500 afdeelingen zijn ,een glorie voor
Ie Katholieke Kerk, omdat zij in practijk
irengen hare hooge beginselen van naas
tenliefde, omdat hare statuten (luidend^
tooals zij door den stichter zijn s,amen-
;esteld) de wenschen en verlangens, der
Kerk belichamen, omdat zij geheel in
len geest der Kerk, hulp ien troost eln
terheffing brengen aan de armen en, llj-
ineden en gezonkeneji. Die Sint-Vincen-
tiits-Vereeniging toch omvat eiken tak
der Christelijke naastenliefde1: verzor
ging van verwaarloosde kinderen, verple
ging van zieken en ouden van dagen
geding en kleeding en huisvesting! van
Jrmen reclasseering'van ontslagen g(e-
Öngenen genezing van drankzuchtigen;
fnz. enz.
En toch vindt de Vereeniging nog niet
voldoenden moreelen en fiinancieeilen
JteunEn toch zijn er niet voldoende
Katholieken, die, hetzij als leden dier
Vereeniging, hetzij daarbuiten, in den
i-est der vereeniging werkzaam zijn!
Wat Ozanam bezielde, moet ook de
Katholieken van onze dagen dringen om
tich te geven cn te offeren aan de wer
ken der dins i^astenliefde. „A\eent
fij" 't zijn woorden van. Ozanam
«dat God eenigen heeft geroepen om te
sterven in dienst der beschaving en der
Kerk, anderen om met de handen in den
schoot te zitten
Wat Ozanam bezielde, was de diepe in
aeir levende overtuiging, dat er zoo-
'etl ellende geleden word^, welke over
tuiging bij hem opwekte naast een
waarachtig medelijden het zekere
weten, dat hij als mensch en als; ka
tholiek verplicht was te hielpen.
Dat er door velen harde ellende wordtt
getorst, bittere armoede wordt geleden,,
is voor niemand onzer een geheim, maar
het staat niet ons allen helder en scherp
voor den geest. Én daarom zeide Oza
nam Men moet reeds de jeugd van nabij
doen kennen, den honger én den dorst,
en de ontbering, die er heerschen in
de woning van den arme." Het feit, dat
anderen ontbeering^ijden, moeten wij in'
al zijn afmetingen, in al zijn droeve wer
kelijkheid stellen naast het feit, dat w ij
zelf geen ontbeering lijden, en wij zul
len ons als voelend mensch en zeker als
geloovend Katholiek, gedrongen gevoe
len ons Roomsch-zijn in daden om te zet
ten, wij zullen ons verplicht weten
troost en hulp en steun te bieden,.waaï,
en wanneer wij dat kunnen.
Zoolang wij het woord van Christus
„Wat gij .den minsten der mijnen doet,
hebt gij Mij gedaan" niet als een over
drijving of een dichterlijke inklecding
willen beschouwen, blijft het christen
plicht armen en ongelukkigen bij te
staan. t
Doch anderen te helpen is niet alleen
een plicht, er ligt ook voor ons in een
vlreugde. Die Schepper heeft in ons
geschapen een verlangen om aan .ande
ren goed te doen en in Zijn Wijsheid en'
Liefde heeft Hij aan de geregelde be->
vfrediging van dat verlangen een voldoe-»
ml,mg verbonden. Liever dan over ,dien
plicht om te helpien en 't genot, hetwelk
met de vervulling van dien plicht sa-<
men gaat, langer uit te weiden, citeeren
wij hier uit een dier heerlijke voordrach
ten van den bekenden en beroen/déri
Vlaamschen letterkundige, pastoor Hugo
Verriest:
„De Kerk, mijne Kerk, heeft mij ge-»
zeid Ga naar het volk bemin dat volk
heb medelijden met het volk. Zijnein
geest zult gij helder maken in klaarder
licht, zijn hert zult gij veredelen, ver-1
sterken, zijn leven zult gij richten,
bebloemen en omhoog' helpen, zijm
lijden zult gij troosten, gijn wonden, de
diepe, zult gij heelen. i
Oh, dat doe ik niet waar, en voele daar
die zonne mij in den geest, die zonn'a
mij in liet heit, een zonnezee, 'die miji
kroppen doet en alles overwoelt. En als
ik uit de nederige stulpe kome, waar zoo
veel herten geluisterd hebben naar mijn
woord, en zooveel dankende oogen mij
bezien om een straalken zachte goed
heid, die in hun donker leven over h«n
geschenen heeft, ik rechte mg, bezie eein
stond de hooge blauwe diepten en roe-
pe ontroerdGij zijt goed, mijne goede
God."
Biisschop von "Keppler zegt in zijn
boek „Meer vreugde" in het hoofdstuk
„Vreugde door vreugde"„voor ediele,
^waarlijk christelijke zielen bestaat er
geen grootere vreugde dan aan anderen
vreugde te bereiden."
In verband met het bovenstaande kun-
nen wij gevoegelijk wijzen op het dezer
dagen uitgebracht jaarverslag} van het
liefdewerk voor kinderbescherming te
Leiden. En wij laten bier het slot van
het jaarverslag volgen, hopende, dat na
het voorafgaande het verlangen, daar
in geuit, nog grooter kans nebbe ver
wezenlijkt te worden.
1 „Onder minzame aanbeveling van ons
'zoo nuttig Liefdewerk bij hen vooral, die
met aardsche goederen zijn bedeeld, be
sluiten wij dit jaarverslag en vleien ons
een volgend jaar wederom op den steun
van allen, die ons Liefdewerk welgezind
zijn, te kunnen rekenen, opdat daardoor1
onze moeielijke taak worde verlicht en
ons Liefdewerk zich meer in kracht en
bloei moge ontwikkelen, tot heil van heft
arme verlaten kind."
wijs. De Katholieke ouders hebben ten
recht, ten onvelrvreemdbaar u a t u u r-
r e ch t, ch'Un onmiddellijk door God ge
geven, om hunne kinderen' HeTaten on
derwijzen op katholieke scholen. En dati
hoog en heilig reelat b;eeft de Staat tot
hu toe niet erkend, en zelfs geschonden:
Al wa't links is verzet zich tegen een
wijziging van het onderwijs-artikel in dé
grondwet, waarbij aan het bijzonder on-»
derwijs gelijke rechten zouden worden
gegeven als aan het Openbaar. ^Fji dat
Verzet is begrijpelijk. Zij willen zich,
meester maken van liet opkomend ge
slacht Zij begrijpen dat van de opvoe
ding Van het kind het lot afh,angt van
het volk in de toekomst.
„De" liberalen" aldus dr. Kuyper
op de A.-R. Deputfatenvergadering
„willen behalve over hun eigen kinde
ren ook over de onze heer eg meester
zijn het heet dan de Staat, die htdt dpet,,
'maar feitelijk zijn zij het, als zij maar
de meerderheid halen bij" d,e stembus.»
Maar daarin wijken we voor hen nooit.
Het blijft bij het pude zeggen: Van on
ze kinderen blijft ge nf. Daarom moet
hét nu vooral wel hard tegen hprrt
(gaan." I
Ieder, die nieft ziend" blind is,, jzal
moeten toegeven, dat bij de huidige be
voorrechting van dé opera-Te schaal de
strijd om de christelijke beginselen jni
hét volk te doen leven, om de christe
lijke beginselen het openbare leven to
doen beheerschen, steeds; moeielijker
.'wordt, omdat van uit de openbare school
in ons volk gedrongen wordt 't atheïs
me, de gods dj en's tÜooïjheicf.
En daarom is de st'r, id, dje wij bij1 'cle,
a. s. verkiezingen zul lp te voeren heb
bende e n str ipd v o c r de b ij z o n d le-
re school, de hoogste, inspanning, dé
uiterste zelfopoffering waafd.
Waarom rechts stemmen
Opdat er een einde kome aan,
de onrechtmatige bevoorreth
ting der openbare school.
Dat is 't, wat ons bij den stembusstrijd
vóór al het andere moet begeesteren.
Daar jn o e t een einde komen aan 'het
schandelijk onrecht, dat de staat begaat
tegenover de Christelijke en Katholieke
ouders, doordat hij de openbare school
op onrechtmatige wijze bevoordeelt, en
zoodoende partij kiest tegen het gods
dienstig, voor het atheistisch' onder
'BUITENLAND.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Men gelooft nu aan den vooravond te
staan van het einde van den Bialkan-
krijg. Waarschijnlijk toch zullen dezer
dagen de voorloopige
vredesvoorwaarden
door de beide par ijen p; teekend worden
en daarna de demobilNalie beginnen. Tot
de voorwaarden toch voor den voorloo-
pigen vrede behoort c.u g naar uit Sofia
aan de „Köln. Ztg." gemeld wordt, de
demobilisatie van het 'i irksche leger en
de aftocht van de i ars che roepen
van Tsjataldzja. De BiV'-°ren kunnen niet
tot demobilisatie ovcrp.aa, zoolang de
geschillen met de bon'Lruiooten, die nog
telkens scherper vormer, aannemen, niet
uit den weg zijn geruit: :1 De Grieken
moeten te Saloniki reeds meer dan 100.000
man hebben saamgetro uen, en nieuwe
troepen komen dagelijks aan.
Te Weenen echter is men in diploma
tieke kringen van meening, dat de ge
schillen tusschen "Bulgaren en Serviërs
over de gebiedsverdeeling in Macedonië
hun vreedzame oplossing nabij zijn.
D'e Turksche regeering neemt maat
regelen om de troepen, di? na de onder
teekerang van den voorloopigen vrede
v-rij komen, zoo spoedig mogelijlk naar
huis te zenden. Zij heeft aan de plaatse
lijke overheden een rondschrijven gericht,
waarin om sanitaire redenen wordt voor
geschreven, de troepen van 'de bevolking
gescheiden en onder streng toezicht te
houden.
Nopens Skoetarl
zijn de mogendheden blijkbaar nog niet
tot overeenstemming gekomen. Wiel,heeft
du Londensche gezanfcentonferentie ver
klaard, dat de mogendheden v sibesloten
blijven hun besluiten te d. ,i eerbUdir
gen, op welke manier, wordt er echter
nlut bij gezegd. Toch verwacht men, dat
de mogendheden binnen weinige 'dagv.i
Montenegro zullen mededeeicn, dat het
Skoetarr moet opgeven.
De gezantenconferentie heeft gisteren,
naar in diplomatieke Ween.'che kringen
verluidt, het volgende Oostenrijks che
rijksche voorstel te behandelen gekregen:
Het bezetten van de b'-ide Montene-
grijnsche havens Antiwan en Dulcigno,
niet te deen geschiede 1 door lan
dings corps van de intcav ioua, v
doch door een expeditiecor" •iu.!: gv-
noeg om met succes ook m:i Skoel 1
op te treden.
Mocht de ambassadeursconferentie niet
kunnen besluiten tot een spoedig op
treden, dan heeft Oostenrijk alle voor
bereidselen getroffen o:n de expeditie
tegen Montenegro alleen door te zetten.
Oostenrijk heeft allen mogendheden mee
gedeeld, dat het zich in, dit laatste geval
niet gebonden acht aan de afspraak om
trent de Albaneesche grens, d. w. z. in
de kwestie omtrent de steden Dzjakowa,
Ipek, Prizren en Dibra. De aan den zuid
grens in garnizoen Eggende troepen heb
ben beveL gekregen zich onverwijld
marschvaardig te maken en zich samen
te trekken aan de Montenegrijnsche grens.
Een gedeelte van deze troepen is bestemd
voor het bezetten van Antiwari en
Dulcigno.
Ondanks dit aandringen van Oosten
rijk, acht de „Times" het onwaarschijn
lijk, dat de mogendheden terstond han
delend zullen optreden, omdat men meent,
dat de PansLavistische hartstochten, die
overal door den val van Skoetarl ont
ketend zijn, tijd moeten hebben om tot
rust te komen. Elke overhaaste daad
zou den stand van zaken sLechter maken.
Ook Montenegro moet den tijd hebben
om wat kalmer te worden.
De „Deutsche Tagesztg." verneemt
echter uit W;eenen, dat de Oostenrijksche
regeering gedreigd heeft met uittreding
uit de gezantenconferentie, als er achter
deze zaak geen spoed wordt gezet, Zij
heeft de aandacht gevestigd op het feit,
dat Rusland gewoon is den gang van
zaken te vertragen, door zijn vertegen
woordigers bij de BjaLkanstaten steeds
veel te laat in kennis te stellen -met 'de
'besluiten, der 'gezantenconferentie en de
daaruit voortvloeiende stappen. Mocht dat
ook in dit geval geschieden, dan zal
Oostenrijk niet 'langer aan de conferentie
deelnemen*
Men ziet, 'het begint reeds te spannen,
GEMENGD.
De Belgis ch e Kamer heeft artl
van de 'militaire wet, houdende het
beginsel van persoonlijken dienstplicht,
met 116 tegen 11 stemmen aangenomen.
49 pet. van de lotelingen zullen moeten
dienen. Ook art. 2, dat den militietermijn
op acht jaar- in het werkelijke leger va
stelt, gevolgd door yijf jaar in de reserve-,
is goedgekeurd.
Te Ostende zal een standbeeld
voor wijlen koning Leopold II wor
den opgericht 'De uitvoering is toever
trouwd aan den beeldhouwer De Kesel
te Ostende.
De loonsverhooging, aan de sto
kers der Oostersporen in de Ver-
eenagde Staten toegekend, komt den
betrokken maatschappijen op een meer
dere uitgave van 3 millioen dollars per
jaar te staan.
De staking In de Silezische
kolenmijnen omvatte Wpensdag .40
duizend man. Donderdag was de bewe
ging echter al aan het luwen.
Er heerschen. p o kk e n te'Stock-
hol.m. Tot "den 22en dezer waren er
15 gevallen bekend. Op groote schaal
laat de bevolking zich inenten.
Het fonds, bijeengebracht voor de
slachtoffers van de groote overstroo-
m ling en in de Ver. Staten, is thans
gesloten. Het heeft ca. fl,.350;000 op
gebracht.
.Uit vertrouwbare inlichtingen uit
Tripolis blijkt, dat bijlna a'.le Ara
bieren, die met Azis bei en Neghiib tus
schen Retina en Elabiar gelegerd waren,
uiteen zijn gegaan, na te hebben ^ver
klaard, dat zij niet yan plan waren de
vijandelijkheden voort te zetten.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit zijn benoemd tot bur
gemeester Epe: J. L. J. B. baron!
bw eerts de Landaste SchoonhovenP.
K. P. J. van Sloten te Uitgees[t:^A. van'
Lith te Wijk bij Duurstede: D. F. J..
van Walsem, te Kamerik en Zeg'veld:
W. K .J. de'Koek, secretaris dier gemeen
ten, te Ambt- en S/fad-Deldenjhr. A.
H. P C. van Suchtelen van de Haarev
té Elsloo: J. L. van Muiken, secretarie
üiei gemeente;
is eervol ontslag verleend aan dr. R..
I C. L Schüngel directeur van- en
leeraar aan dé Rijks hoogere burger-,
school te 's-Hertofftnboqch
is a->n" P. L. DjpkLi Ezn., eervol ont-i
slag verleend als burgemeester der gfc-\
meente Bellingwolde, en aan A. H. van
Hoeck, als burgemeester der gemeente
Helmond.
Uit de Coalitie.
Het besluit der Chr. Hist Unie heeft
een zuivering in de coalitie gebracht
en eenige n iet-ge wens chte elementen er
uit verwijderd.
Naar het „Hbld." verneemt, heeft ds.
A. G. H .van Hoogenhuyze. Ned. Herv.
predikant te Amsterdam, bedankt .als .lid
van de Christelijke Historische Unie we-,
gens de Donderdag j.l. gjenomen beslui-»
ten inzake het politiek en electoraal ac->
coord met de andere partijen van_rechts^
Zooals men weet, was ds. Van Hoogen-,
huyze de eerste onderteekenaar van de
motie, gericht tegen de .coalitie.
De plaatselijke Christelijk-Historische.
Kiesvereeniging te Hilversum heeft Jn
verband met het Donderdag te Amster
dam gevallen besluit aangaande het po
litiek en electoraal accoord jiaar lid-t
maatschap van de Christ .Historische
Unie opgezegd.
In haar vergadering van gjistemvtondj
werd dientengevolge besloten bij de a.s.
Kamerverkiezing met een eigen candi-
daat uit te komen.
Naar het „Hbld." verneemt wordt alsi
'candidaat van de Hilversumsche Chr.-
Historischen genoemd 3e heer mr. ^E.l
baron Mackay.
H. M. de Koningin.
Per gewonen Staatsspoortrein van 7
üur 2°j min., wa,arin zich de rijtuigen van
den Koninklijken trein bevonden, keerde
H. M. de Koningin gisteravond uit 'sl
Gravfenhage naar Ober Ursel terug, waar
zij hedenmorgen omstreeks 6 uur aan
kwam.
H. M. werd uitgeleid door dien Óp
per-Stalmeester baron Bentinck en toe
gejuicht door velenj die op het perron
bijeen waren.
Pe Koningin was vergezeld door de
Hofdame, Jonkvrouwe Six, en door den
adjudant, majoor Graaf T>u Monceau,
terwijl Jhr, Mr. Van Tets, "hoofdambtenaar
van Hr. Ms. Kabinet, die ook gisteren
avond met de Koningin was medegeko-
men, wederom mede terug ging.
De Tweede Kamerverkiezingen.
Nnmcns het bestuur der Centrale R.
K. kiesvereeniging in het district Ber-
gen-op-Zoom. ontvingen wij het vol'g<en-»
de communiqué:
„Naar wij met zekerheid kunnen mel
den, is van de vier j:andïd,aten, die bij
het bestuur der Katholieke kiesvereeni-»
ging waren ingfediend, alleen die van dien
heer De Ram gehandhaafd, zoodat de
'algemeene vergadering van Zondagna
middag niet doorgaat, krachtens het be
paalde bij artikel 6 der statuten laatste
alinea.
De heer De Ram is dus de candidjaat
jder Katholieke kiesvlereeniging in het dis*
trict Bergen-opZoom."
A.R. Deputatenvergadering.
Nader vernemen wij nog omtrent de te
Utrecht gehouden Deputatenvjergadering,
der Anti-Rev. partij, dat na de rede van
dr. A. Kuyper het program van actie
onVeranderd werd aangenomen met bij-
vjoeglng van de opdracht aan het Centra^
le Comité om de regeering te verzoeken
bij veeziekten niet meer het afmaak-sy-
s»teem toe te passen en bij onteigeninjg
krachtens de woningwet schadeloosstel
ling te geven. Het electoraat accoord
werd aangenomen, terwijl bijzonder dt
nadruk werd gelegd op punt 10, djat d,
kosten der verkiezingen worden betaald
door de partij van den candïdaat.
Na eenige discyssje .nam de vergade
ring het electoraal accoord der "Recht
sche partijen aan met algemeene stem
mne.
De uitsluiting in de sigarenindustrk
In „Krasnapolsky" te Amsterdan
werd gistermiddag en -avond wedéro.
een bespreking gehouden tussichen d
Jooncommissie uit het Patroonsverbon
en de gedelegeerden der werkliedenoi
gainsaties. Te ongeveer middemaach:
werd de bijeenkomst opgeheven, zond.
dat men tot een resultaat gekomen wa
Algemeene R.K. Onderwijzers
vereniging Sectie B.
Bovengenoemde vereeniging zal hr.
33ste algemeene vergadering houden
Hemelvaartsdag 1 Mei 1913 te.Haarl.
in Café Restaurant „Brinkman" Gre
markt.