A 22 BUITENLAND. BINNENLAND. Uit Stad en Omgeving. 4e Jaargang No. 1074. Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN, Interc- Telefoon 935 Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week ƒ1,10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco post ƒ1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2V9 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Dinsdag April 1013. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75. elke regel meer 15 cent ..„i-zuiiden uiededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel n 30 cent. met gratis bewijsnummer. Bij comiact aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde oetrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betickkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. Waarom rechts stemmen Uit dankbaarheid aan de rechterzijde voor de totstand- koming van de zedelijkheids- vetten, die strekken tot ze gen cn tot behoud van het Neder* landsche volk. De zedelijlkhedidswetten strekken niet' slechts tot eer van den Nederlandschen Staat, doch ook tot zegen en tot behoud yan het Nederlandsche volk. Het is toch een onomstootelijlke waar heid, dat de onzedelijkheid aan de wel vaart van een volk knaagt en zijn be staan ondermijnt Pater Borr. de Greeve schetst zoo kernachtig en zoo juist den jwsland, welke het gevolg is van de ledeloosheid, als hij zegt: „Zoo gijl uit het hart van de menschen den eerbied voor de Christelijke zeden rukt, zult gij weldra meer lijkkisten dan wiegen aan* schouwen". En omdat deze uitspraak zoo waar is, is het ook zoo begrijpelijk, dat de ex-president van de Vereen. Staten van Amerika, Taft, op een openbare ver gadering den wensch uitsprak: „Geve God aan de Vereenigde .Staten van, Ame-» rika een man, die het volk kan, leereit de zedelijkheid te eerbiedigen." v Wat Taft wenschte voor Amerika, is in Nederland in, vervulling gegaan. Wiij hebben gehad een minister Regout! 'Hiij heeft door zij(n wetten niet slechts, de openbare uitingen, van onzedelijkheid be* perkt door de vrees-aanjaging met straf* (en, maar ook en dat vooral ürt volk het bewustzijn versterkt, dat de onzedelijkheid is een maatschap* pelij.k kwaad, dat de onzedelijkheid iS een schande. Zoo wij wenschen, da,t de wetgeving in die richting worde Voortgezet, moeten we zorgen, dat niet de linkerzijde aan1 de regeering komt we hebben het gisteren reeds gezegd. En er valt in die richting nog zooveel te doen! Zoo" lgt er b.v. nog een* wetsontwerp onafge-' daan betreffende de echtscheiding. En,1 ofschoon het „neutrale,, Leidsche Dag blad bij, de indiening van dit wetsontwerp getuigde dat er in dit wetsontwerp een veel te strenge opvatting betreffende de1 onontbindbaarheid van het huwelijk wordt gehuldigd, is het ontwijfelbaar zeker, dat net huwelijksleven b'ijf de aanneming en de doorvoering van dit wetsontwerp zal worden gesterkt 'en geadeld juist om dat het niet zoo gemakkelijk meer zal' zijn .de eenmaal gesloten overeenkomst te verbreken. DaarenbovenWat zal er, als de linker zijde aan de regeering is, komen van de doorvoering van de reeds aangenomen wetten. Deze redenen, berustend op onze Christelijke beginselen, moeten ons tetf toe hopen onze stem t£ geven aan den Candidaat 'der rechtsdhe partijen# V Strafwerk. Onze aanvaller, in de Leid.sche Soci aal-Democraat tracht zijn flater be treffende 'de 'Maastrichtsche ambtenaars-I herordening, welke juist gewijzigd; was; toen hij op hoogen toon verzekerde, dat Maastricht niet aan wijzigen dacht, als' Volgt goed te praten: „lo. dat onze artikelen 22 Maart zijn geschreven ,*'2o. dat 17 Maart d;e Maastricht- $che Raad d,e Ambtenaars,-verordening, waarover het hier gaat, in haren ge wijzigden vorm heeft bekrachtigd!; „3o. dat !de Voorhoede, orgaan van den heer Aalberse, over die verorde ning dan ook 'niet eerder d(an 12 April 1913 heeft geschreven. .«Wij vermoeden met etenige zeker heid, dat ,dje verslaggever cLef Leidj sche Courant vóór de publicatie in de Voorhoede absuluut onkund;ig was, van dezen gang, van zaken." Ve iaten dit vriendelijke vermoeden Volmaakt 'in 'zijn waarde, want niet wij toen zoo dom .om 22 Maart iets te «brijven, waarvan >ve sinds 17 Maart tonden weten, dat het onjuist "was. De auteur in Die Sociaal-Democraat Was zoo handig en dit laat zich met een Plompe onderstelling niet gpëd praten. Ondertusschen acht schr. zich. gerech tigd ons strafwerk op te leggen. Hij Vraagt toch, óf wij „nu eindelijk eens willen opgeven, wel ke Roomsche plaatsen het voorbeeld van Maastricht hebben gevolgd, niet wat de wijziging eener bestaande re geling betreft, maar wat aangaat de indiening eener ambtenaars-verorde ning." We denken er natuurlijk niet aan, zulks op commando te gaan .onderzoeken. .Dit mocht waarlijk onze Sociaal-Demo dra a t zelf wel doen, ten einde beter op de hoogte te wezen als hij w.eer eens) over ambtenaarsverordeningen gaat Jschrijven. Valt het resultaat van zjjjn on derzoek hem mee, dan zal hif 't ons wel voor 'de voeten werpen. Valt het hem te gen, dan zal hij wel zoo loyaal yvillem zijn, ook dit niet onder zich te houden. Maar hoe de uitslag van zijn studie 'ook zij, dit staat vast: Ö!e eerste ambte naarsverordening in Nederland kwam. diep in ,,'t Donkere Zuiden" tot standi op Roomsch initiatief. V Ginds en hier. De ambtenaren en beambten der ge meente Maastricht Zullen wel in hun nopjes zijn met de regeling Ijunn.eil rechtspositie. Van de desbetreffende ver ordening 'gevoelt toch id,e Leddisch.e S o c i- aJa, 1 -,Demo era at zich'genoopt het Volgende getuigenis af te leggen: „Diezfe verordening i»s .een kranig stuk werk (en bevat tal Van waarlijk de mocratische bepalingen. „'Bij vluchtige kennismaking viel ons, alleen op dat vrouwelijke gemeente ambten arien bij huwelijk den dienst moeten vaarwel zeggen, dat het aantall verlofdagen verband, houdft met deni rang der bietrokken ambtenaren en dat bij ontslag op eigen Verzoek de gestor te pensioenbijdragen niet wordjen 'te ruggegeven. „Een woord van oprechte hulde mag aan dit Stuk ambtenaars,-wétge- ving voorzeker niet worden onthou den." De appreciaties der tweedie alinea Ia- ten We natuurlijk voor rekening van gle,- hoemd blad, welks lofuiting overigens welsprekend genoeg -isj f Zou nu de Leidsche Raadl de MaaS- 'trichtsche Verordening niet even naar hier kunnen overplaatsen? Dit "kan toch zoo'n moeilijk" werk niet wezen ten zou waarlijk niet het verwijt van overijling verdienen. 1 ALGEMEEN OVERZICHT. Zooals gisteren gemeld, heeft ook Montenegro op de nota'der mogendheden in toestem menden zin geantwoord. Echter is nog niet goed wijs te worden uit Montenegro's houding omtrent Skoetari Het heeft toch allen schijn, dat het beleg, ook nu de Servische 'bondgenooten hen in den steek laten, wordt yoortgezei Plan moet zelfs bestaan tot een alge- me ene bestorming. Intusschen hebben, naar uit Antivari wordt gemeld,-de laatste 'batterijen en bataljons der Serviërs 'de verschansingen voo,r Skoetari verlaten en zijin naar Alessio vertrokken. De Montenegrijnen hebbien de plaatsen hunner bondgenooten inge nomen. jHet afscheid der Serviërs van de Montenegrijnen^ met wie £ijl zo.o dik wijls schouder aan schouder in de loop graven hebben gestreden, was zeer har telijk# i j i j N,aar verluidt, hebben Grieksche trans portschepen last gekregen om de Servi sche troepen van San Giovanni di Me.dua naar .Saloniki te vervoeren, en wel onder bescherming der internationale vloot. Rond Skoetari is alles rustig. De mogendheden, zoo was gemeld, zouden nog geen verdere pressie uit oefenen op Montenegro, In Wieeneni weet men echter te vertelLen, dat gisteren eein Oostenrijksche torpedoboot een Fran- schen officier geland heeft, die .zich ter stond 'naar Cattaro heeft begeven. Men zegt, dat hij den eisch der internationale vlootcommandanten bij zich heeft, om' van Montenegro 'terugtrekking van de troepen voor Skoetari te verlangen, onder bedreiging, dat Antiwari, Goesskije en' San Giovanni di Medua anders door militairen zullen worden bezet. Men. ver onderstelt, dat 'de Montenegrijinsche re geering bereid is aan den wensch der mogendheden te voldoen. Die troepen verzetten zich er echter tegen hun stel lingen te ontruimen. De krijgsgevangenen van Griekenland is dit land Liever ikwijit dan rjjk, wes halve het door bemiddeling van Duitsch- land aan de 'Porte voorgesteld heeft om met de teri^zending der krijgsgevangenen te beginnen, op voorwaarde nochtans, dat zij niet meer aan de krijgsoperaBes zullen deelnemen. De eerste groep, die' 7000 gevangenen zal omvatten, zal te Merina ontscheept worden, op voor waarde, dat de Turksche vloot de trans portschepen niet zal aanvallen. De Porte heeft aan den Duitschen gezant medegedeeld, dat hij 'de voor waarden van Griekenland tot uitwisse ling aanneemt, Nog wordt gemeld, dat Bulgarije >de Turksche burgerlijke overheidspersonen uit Adrianopel heeft vrijgelaten en deze reeds te Konstantinopel zijin aangekomen. De staking in België blijft hier en daar voortdurend Ifnemen. Zoo schrijft over den toestand aan de haven te Antwerpen de „G„ v. A. „'De toestand, Maandagmorgen, is nog veel verbeterd sinds Zaterdag. Het her* nemen van den arbeid gebeurde op' groote schaal; vooral de vaste mannen •der stouwers lieten zich aanwerven,1 Diiensvolgens werd overal op 'laadbooiten met Versterkte ploegen gearbeid, Sommige dokken hebben nu weer heelemaal het uitzicht der goede dagen: 'Op al de schepen, die Zaterdag wérk ten, gaat het lossen en laden voort; enkel een groot getal vaste mannen springen nu bij, waaruit volgt, dat het werk ge makkelijker van de hand gaat Die pas aangekomen booten konden ins gelijks voorzien worden van het noodige volle. Aan de kaden en in de Zuiderdokken gaait alles zijn gewonen gang." Ook op de fabrieken èn werkplaatsen in de stad doet zich cje staking weinig voelen. Dit is niet, "zooals de socialistische bladen graag zouden willen 'doen voor* komen, een verzinsel van het rechtschd blad, ook de burgemeester "dier s"tadl heeft zich aldus uitgelaten. Hij Jieeft aan twee Duitsche dagbladen, die veronti rustende berichten over de staking in de haven openbaar hadden gemaakt, een telegram gezonden, waarin, hij verklaarty dat men aan de haven voortgaat te werken, dat de fust algemeen is en. dö veiligheid gewaarborgd. De werkstaking is slechts gedeeltelijk en vermindert, zoo4 dat de schepen gemakkelijk het noodige personeel vinden voor "het regelmatig laden 'en lossen. In de kolenmijnen in het Luiksche hebben vrij veel delvers het werk hervat of zich opnieuw aangemeld. In de^bekA kens van Seraing en Herstal is de toe-\ stand onveranderd. .Op het plateau yart Hervé is de toestand eenigszins verbeterd- ,Beter is h|ijl ook In verschillende groote fabrieken. Het werk is geheel hervat In [de fabrieken van de Société Athus te Grivegnée (bij Luik) en in de kope.fi en zinkf abri eken. Een weverij te Gent, die de vorige ,week haar werkvolk moest wegzenden* opende gisteren, haaf deuren. Van de 1300 werklieden, die zich kwamen aan* melden, arbeiden er 950, Gisternacht is een. aanslag gepleegd! op de spoorbaan van Luxemburg. Op het oogenblik, dat een koopwarentrein tus-i schen het station, Naminne en de halte Saint-Bernard reed, werd van een brug een steen, op den Treju geworpen' ter grootte van een hoofd. De steenen kogeli de locomotief en -kwetste den stoker) verbrijzelde een ruit van het scherm op| Alfons Hellemans, van Namen. Een ergerlijk voorval wordt nog uit .Forchies gemeld. Twee liniesolidatert keerden om 11 uur >lronken in huri kantonnement terug. Kort daarop vluchtA ten zij over een muur piet meeneming yan hun geweren en 60 patronen. Die muiters liepen door de straten, roependel „leve 'de staking", en, ge waarschoten lossende. Een patrouille veldwachters en jagers te voet ontmoette ze en, de deserA teurs Verklaarden op hun vraag, dat zij den Vveg naar Charleroi zochten. ToeiH men hen. wilde arresteeren, schoten, zó en troffen een jager, die dad'eljjk met eert schot rdoor het voorhoofd morsdood, neerviel. 'Die deserteurs vluchtten, roe-i pende: „leve de staking". Een groot aantal soldaten 'en veldwachters zoekepi het bos.ch 'af. Men vreest, dat de deser* teurs hun leven duur zuilen verkoop epj GEMENGD. Ex-Kon,inig Manuel van Por tugal heeft zich Verloofd met prinses Augusta Victoria van 'Hohenzollern, de oudste dochter van prins Willem van Hohenzollern, het (hoofd van de Kathlo- lieke niet-regeerende tak van het huis Hohenzollern, en een neef van Kei zer Wilhelm. Reeds van vroeger 'zijn de beitje Ko ninklijke huizen vermaagschapt, want de infante Antonia, zuster Van Manuel's grootvader, was gehuwd met prins. Leo pold van Hohenzollern, Öie als preten dent naar den Spaanschen kroon, de on schuldige oorzaak werd van dfe Fransch- Duitsche oorlog. f De Frankf, Ztg. verneemt uit Sofia, dat de verliezen kV er verb on die nen aan doo d en en gewondjen volgens' de voorloopige lij'sten Voor de Bulgaren' 84.000 voor de Serviërs 22.000, voor de Grieken 11.000 en voor de Montene grijnen 6.000 man bedragen. Drie Italiaansche kolunnes zijn uit Tolmetta in Tripolis opgetrokken, hebben een Arabisch kamp vermeesterd en daarna Merg ingenomen. Die kolonné had 13 gewonden. 1 Een Marokkaansche strijd macht met 2000 geweren had zichi bij Mekhila verzameld, om dien oplangs gje- sjtichten post aan te vallen. Een kolonnle uit Merada heeft de Marokkanen na ;een hevig gevedht uiteengejaagd). Het kamp der Marokkanen is vernield. Zij 'hadtden veel dooiden. Aan Fransche Zijd|e waren' 4 do oden en 17 gewonden. In een 'half-officieel bericht uit Pa rijs, wordt gemeld, dat de Oosterspoor- wejgfmaatschappij bereid is. aan even- tueele eischen tot 'schadeloosstelling van de beide D(uitschers, 'die op het station van Nancy door Franschen wer den gehoond ien geslagen, tegemoet te komen. I De Tweede Kamerverkiezingen. Mr. J. A. de Wilde heeft zoo meldt de „Leeuw. Ct." bedankt voor de hem door de anti-revolutionnaire kiesvereeni- Iging in het district Fran'eker aangebo den candidatuur. De heer A. ColijnV broer van den minister van oorlojg, is, nu candidaat gesteld. Volgens de „Limb. Koerier" heeft de R. K. kiesvereeniging te Sittard Zondag avond de he eren J. H. J. Beckers (af tredend) eri A. H. Gijzeis, burgemeester van Sittard, voorloopig candi<4aat gesteld voor het district Sittard. 1 De R. K. Kiesvereenigingen te Schijn- del en te St. Mich iels-Gestel' hebben,, blijkens een bericht in de 's FI. Ct den heer B, R. F. van Vlijmen eveneens can didaat gesteld voor het district Veghel. Naar de „Gelderlander" verneemt, zal ds. H. C. Hogerzeil te Vlissingen de candidaat van d'e anti-revolutionnaire partij voor hét district Ed.e z!ijn. IWel zijn er nog and'efe candidiaten genoemd, maar de h'der Hogerzeil zou de dibor de meer derheid hét meest gewilde candidaat wezen. t '41 In de iR. K. districts-kiesVereeniging te Roermond is gekozen tot dèfinitieven candidaat de heer Th. Verhégg.en, voor zitter van den Limburgscben Landbouw- bond, te Buggenum, met 2054 stemmen. Op den heer 'M. Bongaerts, ingjenieur van den waterstaat te Goes, waren 1988 stemmen uitgebracht. Mr. P: Dieleman, te Middelburg, dfe aanvankelijk ernstige bedenkingen had tegen het aannemen van de hem door de rechtsche partijen aangeboden cand.i- datuur in hert district Oostburg heeft thans verklaard, de candidatuur te aan vaarden. De R. K. centrale kiesvereeniging in het district Hoorn heeft den heer C. D. Wesseling, te 's GraVenhagfe, candi daat gesteld, Jachtwet. Aan de Nederlandsche Jager wordt meegedeeld., dat nog vóór de verkiezin- g en minister Talma een gewijzigd ont- werp-Jachtwet zal indienen. De vacature in den Hoogen Raad. De „Tij'd" meldt, dat mr. H. M. A. Savelberg, rechter in de arrondisse mentsrechtbank te Maastricht (no. 5 van die voordracht), bij' de eerstdaags te ver wachten vervulling van de Vacature-Gul- jé in den Hoogen Raad- de candidaat van de rechterzijde in d'e Tweede Kamer zal ^ln. Ned. R.-K. Esperantistenbond. Meer dan 200 lecjen waren 1.1. Zon dag naar Den Bosch getogen van de jaarlijksche bijeenkomst bij te wonen van den Nederlandschen Katholieken Espe rantisten Bond. I Om 10 uur des morgens droeg d|e Zeereerw. Zeergeleerde Pater, Dr. Titus Brandsma, uit Oss, in de kapel van het Zusterklooster Mariënburg, d'e H. Mis op, waarbij kapilaan Moonen, uit Uden, een preek in het Esperanto hield eni sprak naar aanleiding van het Evangelie van den dag, waarbij de eerwaarde rede naar uiteen zette, hoe God Zijn eerstge boren Zoon had gezonden om qp aarde te stichten het rijk van liefde en hiet te leeren, dat wij allen, welke taal we ook) spreken of van welk ras we ook zijn, één Volk zijn, waarvan Hij 'de Koning enj Rechter is. De Kerk, door Hem gesticht^ heeft die liefde altijd; gepredikt en zegént) daarom ook de Esperantob'eweging* aIsj een kostbaar middel om de leerlingen, van Christus in één bond van liefde sa men te brengen. Na de kerkelijke plechtigheidwerd in hotel „Central" gezamenlijk geluncht,, waarna om 12 uur de Kathedraal van St. Jan werd bezocht. i Vervolgens werd een bezoek gebracht aan de Chicago-Bioscoop, waar een 60- tal lichtbeelden en twee films werdén,' vertoond, b'etrekking hebbende op het gebied der wereldtaal, higt Esperanto. Om drie uur begon in Casino d:e jaar vergadering. De voorzitter sprak het welkomst woord en schetste den vooruitgang' van1 den Bond in .4 jaar tijdis, iji welke Jiij eens zoo sterk werd als de neutrale Es- peranto-^Bond, welks ledental nochtans! ook verdubbelde. Dat succes, zoo zegt spreker, is in hoofdzaak te danken.aan' de goede leiding,, van het 'dagelijksch1 bestuur. Aan alle medewerkers hul/did brengend, dankte de voorzitter allereerst den Bosschen teekenaar Herman Moer kerk, die voor de vereenigingj een prach tige Esperanto-briefkaart ontwierp, wel ke tijdens de pauze ten voordjeele dér propaganda werd verkocht. De 'bondsvoorzitter, d'e Wïeleerw. heer Poell, verwelkomde in he|t b;ij'zonder mgr. Diepen en mgr. Prinsen en den heer Ro mein, burgemeester van Drumpt, als of ficieel vertegenwoordiger van „La Eston- to Estas Nia." Uit het jaarverslag van den secretaris, den heer H. B. van Zwet uit Utr.echtj, bleek, dat het ledental stedg van 736# tot 831, Vooral doör Id.e oprichting d,ér af- deeiingen Bussum en Boxtel, terwijl d.ït jaar nog werd opgerichte ld e afdéeling Breda met 90 leden. I Blijkens h'et financieel verslag bedroeg de schuld dfer vereeniging op het einde van het jaar f 610.78 die echter op 1/ April j.l. reeds tot f 138.70 was1 ge^ slonken. Het dagelijksch bestuur "de rédactié en administratie van het .Bondsorgaan' werd'en herkozen. •De Wïeleerw. heer Linne'bank gaf ver volgens een overzicht van hgt toenemend Esperanto-onderwijs op scholen en pen sionaten. KORTE KRONIEK De verkoop van de Emma-bloem heeft te 's Gravenhage, ruw gé: 'geveer f 6500 opgebracht. LEIDEN, 22 April. Schoolschietoefeningen. Het ligt in het voornemen van den commandant van Ide Bri^adie-infante- rie om ter voorbereiding van de schiet oefeningen van 23 Mei tot 7 Juni e.k, in het kamp van Katwijfk gedurende de maand Mei e.k. reedis enkele school- Jschietoefeningen op het schjietterrein te Katwijk door de compagnieën van het '15e Regement-Infan:terie_(D|elft en Gou da) te doen plaats hebben. In verband hiermede zullen plaats Ihebben op 5 ,Md een i£arsch van d/ei twee compagnieën uit G o u d a naar Lei den op 6 Mei schoolschieten van d

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1913 | | pagina 1