"DE TWEE_VRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang
No. 1073.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDËN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
dit blad verschijnt elken dag, uitgezonderd zon- en feestdagen
de abonnementsprijs bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1,10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V3 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75& elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
V Waarom rechts stemmen
Uit dankbaarheid; aan die
rechtietzijdevoQH het totstand|-
komen van d.e zede 1 ijkheidis--
wetten, 'die strekkentotie ervan
den N e d. e r 1 a n d s c h e n staat.
!We 'zeiden Zaterdag, (Jat dei zedelijk
heids wetten, tot stand gekomen, ond,er
den minister van Justitie, mr. Robert
Regout, den Nederlandschen .Staat tot
eef, het Nederlandsche volk tot ^egen
en tot behoud strekken, In deze woor
den is niet te veel gezegd,. Wel hfebben
de iinkerzijde en die vrijzinnige pets/
het Voorgesteld, alsof ons 1'and door deze
petten zedelijk werd gecompromitteerd,
In een belachelijk daglicht w<erdl,glesteld0
en hebben zjj duidelijk bewezen," dat on
der 'n vrijzinnige regeerimg zulke wetted
nooit tot stand zoudjen zijn gekomen*,
maar fzij hebben toch niet kunnen ont
kennen of wegdoezelen het feit, dat
het Engelsche parlementslid Joseph
King hij het Lagerhuis een wetsontwerp
heelt 'ingediend tegen djej zedeloosheid
met een veel straffere strekking dan'
de W,et-Regout. En deze Joseph Kingl
is naar Holland gekomen om de zede-
jijkheidsw,etten Sran minister Riegout te
bestudeeren. 'In plaats van tons fë com-
promitteeren door deze wetten,, hebben'
'dus zelfs als voorbeeld gestrekt voor
een natie als Engeland! En l\et merkd
Waardigst 5s wel, dat door hetzelfde,
blad 'hetwelk de zedeljjkh eidswetten van
minister 'Regout 'zoo heeft bestreden, dfe
jNa Rcwtt. Crt."» deze jozef King wordt
Voorgesteld 'als 'een „niiet alletdjaagsché
Verschijning", iemand idj,e imponeert,
door „zijn belezenheid en de .kloeke be-
^digdheidt, waarmede hij Zijn inzicht
ten 'verdedigd'."
Diat :de zedelijkheids wetten van minister
Regout strekken tot eer van den Neder
landschen Staat, is du,s niet te veel ge-
We Wijzen onzen lezers op een ver-
ag in dit nummer van 'de korte, glad-
heldere red.e gisteren door Mgr. mr. dr.
Ko 1 en s gehouden op de vergadering
tyan 'den bond van _R.-X. Kiesv er een i gin
gen, waarin geno emd Kamerlid- zulk een
duidelijk antwoord gaf op 'de vraagt:
Wjaarom techts stemmen.
Standen vertegenwoordiging.
De zeereerw. pater v. d. Eisen ta
Heeswijk noemt in de „Maasbode*" land)-
bouwvertegenwoordigjng een .der desi
derata van den boerenstand^ waarvoor
de katholieke partij zou hebben te jjve-
ren en welke in het program van actio
tot uiting 'zou moeten komen.
Bet Centrum betwijfelt, of daarmee
door onze partij de goede weg zou wor
den opgegaan, althans wanneer een af
zonderlijke vertegenwoordiging in .de
Tweede Kamer wordt bedoeld.
Wat ons betreft, wij stellen op den
(voorgrond, dat 'de belangen van land-
ten tuinbouw en Veeteelt een zeker ern-
stigje behartiging bp liet ^Binnenhof ver
dienen, maar willen waarschuwen 'tegen
teen stap op een verkeerden wejg.
FEUILLETON.
168)
En bij stampvoette van woede, ter-i
wijl hij nog tusschen de tanden ssiite:>
t—i Zal dat schrikbeeld mij 'dan aMoor
Vervojgen 1
Die 'beide tooneelspeelsters waren Zooi
onder den indruk gekomen van die hou-i
{Eng,- die de veroordeelde aannam, dal;
tij niet op haar gastheer lettenmet haar
rakdoek -wuifden zij. Danton een laatstem
afscheidsgroet toel
De kar was vooibij het huis gereden.*
Eerst nu keek Lydie Manon met eehige
verbazing den dokter aam
Al het bloed was uit zijn gelaat ge-,
weken,
Op onverschilligen toon, want haar
Vriendschap voor Hi bert Nollan wasl in
den laatsten tijd zeer bekoeld, Vroe'g
tij:
Wat deert u, burger?
Hij antwoordde ontwijkend
Niets. I
ZTij haalde de schouders op.
Waarom liegt ge? vroeg zij. Hebt
g'j dan geheimen Gij ziet er uit alsof
De Tweede Kamer is geen colleg^
dat standjen vertegenwo,ordigtt, want dan
zouden we er naast een specialiteit voor
land- en tuinbouw en veeteelt pok .af
gevaardigden moeten hebben vpor dien
middenstancjj, 'den arbeidersstand, den
gro.othandel, d,e ambtenaarswer.elck enz.,
bij welke specialiseering het zeer te be
zien zou staan, of alle onderdeden djer
verschillende categoriën wel even gped
tot hun recht zouden komen.
We hebben dit al egjis meer uiteen
gezet en bij die gelegenheid ons om
dezelfde red,en ook verklaard tegen het
afvaardigen naar het Binnenhof van of
ficieren, doktoren epz.. ^als zoodanig*
Men versta ons» weloffjeienen, dok
toren, middenstanders, arbeid'ers, han
delaars, Landbouwers en wie er al meer
behooren tot onze ingewikkelde samen
leving willen we geenszins weren uit de
Kamer, wat trouwens ook slecht gaan
zou, want dan bleef .er per slof valni
rekening geen keus meer over.
Wat we bedoelen is eenvoudig d&tbij
't zoeken naar eandidiaten stelle jneni
toiuter 'tot maatstaf, dat we opi 't Ban*
nenhof moeten hebben knappe mannen
met ruimen blik, onverschillig tot wel
ken stand zij behooren. Worden zij niet
gekozen ter behartiging van ieen of an
der vooropgezet belang, doch heel ge
woon als vertegenwoordigers des yolks
in al zijn geledingen, d:an staan zij ook
veel vrijer tegenover de .verschillehldje
quaestdes, welke zich kunnen voordoen,
wat aan het .al'gemeen belang en daar
'gaat het per slot van rekening toch om
slechts ten goede kan komen.
Nu 'zal men vragen: maar hoe moe
ten dan de verschillende standen hun
belangen doen .behartigen Wel, daar
voor zijn juist de organisaties een zoo
krachtig middel. Om een voorbeeld te
jgev.en: de Boerenbond. Zou men den
ken dat één' afgevaardigde en meer
Zouden er toch, indien men ging speciali
seren, voor eenig onderdeel dfcr maat
schappij niet kunnen gekozen worden
zou men denken dat één afgevaard£<ie
meer invloed zou hebben dan een krach
tige actie van die machtige organisatie?
Mocht Inen thans antwoordenwte ver
langen niet één afgevaardigde, doch b.v.
in de kamer een „platteland,sclub", zoo
als wijlen mr. Hoffmans indertijd op 't
oog had, dan stellen we hiertegenover:
hoe zou 7t mogelijk zijn, de betrekkelijk
kleine R. K. Kam^rclub zoodanig te
vsplitsen, dat ze voor de velerlei standla-
belangen haar afdreelingen hadr? Dan
kwamen stellig m'eerdere .belangen In
gedrang, wat onbillijk ware.
Daaromgeen standenvertegenwoor-
Idiging, doch eenvoudig een 'dusdanige IR.
K. Kamerclub, die met kund.e en onpar
tijdigheid bet algemeen belang naar bes
te vermogens behartigt.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Naar de verschillende berichten te oor-
ideelen schijnt
het uw beste vrienden waren, die daar
inaar het schavot worden gevoerd
Hij sidderde.
Was het ieen verborgen toespeling, die
Zij met deze woorden maakte of had zij
'ze zonder neyenbedioeling gesproken
Reeds had zij zich weer van !h|em af
gewend en zonder verder op hem te let
ten, zegde zij tegen haar vriendin:
Wat was hij schoon, die Danton,
Zooals hij daar stond op de kar.
Ja, antwoordde de blonde tooneel-
speelster, wier oogen den veroordeelde
nog steeds met een dweepende uitdruk
king nastaarden. Ja, ik bewonder hem
en vind het diep treurig dat ,zulk een
man zoo moet sterven, maar toch zal
'zijn.dood niet vruchteloos zijn. Hij beeft
een overweldigenden indruk op het volk
gemaakt. Zijn gebaar yol tragische'
grootheid, waarmee hij Robespiere zijn
laatsten vloek toewierp, zal ik nooit
viergeten, al leef ik nog 100 jaren.
Lydie Manon, die luchthartiger was
dan haar vriendin, zegde:
Brrrl Het spijt mij dat ik gekomen
ben. Ik had het schouwspel, den laat
sten gang van Danton, willen bijwonen*,
maar nu ik het gezien heb, ben ik ejr
koud van geworden. Welk een afschu
welijk tafereel
Intusschen was het voorbij.
de vrede
op den Balkan nu niet ver meer af*
Zooals reeds. gemeldö hebben die Bab
kanstaten op de nota dier jnogendheden
een vrij gunstig antwoord gezonden en
nu reeds wordt uit Sofia gemeld| Jpaiti
terwijl een volledige demobilisatie eerst
na het sluiten van den vredi.e mogelijk is
alle oorlogvoerenden eerlang met een
gedeeltelijke demobilisatie tullen beg/in-
nen.
Ook Montenegro beeft, naar uit So
fia aan de „Lok. Anz gemeld wordt,'
nu toegestemd in de bemidjdelingjs-voor-»
stellen der groote mqgend-hedien. Een
zelfde redactie van het antwoord! is tot
nu toe niet opgemaakt, daar omtrent d,e
kwestie van de oorlogschatting nog ge:en
uniformiteit verkregen is. 'U-et antwoord
der bondgenooten zal vermoedelijk al9
Volgt uitvallen: „Hoewel tusschen de
eischen der bondgenooten en die jong
ste voorstellen der mogendheden, in het
bijzonder omtrent d.e 'kwestie dér oor
logsschatting verschil bestaat, nejnen
de bondgenooten _d,e voorstellen 'der mo
gendheden als grondslag der vred'es-'
onderhandelingen met Turkije^aan, doch
behouden zich het reciht voor, om zoo
wel op de kwestie der oorlogsschatting!,
de grensbepaling van; Albanië, de be
stemming der Egeïsche eilanden, als op
de nauwkeurige bepaling der grenzen te
rug te komen."
Het incident te Nancy
is door de Diuits,che en Eransche re
gieringen uit een politiek oogpunt voor
gesloten verklaard. Duitsch'Land is te
vreden met de maatregelen dje aan-t
stond$ dpor Frankrijk genomen zijn. Ook
de Duitsche bladen zijn' zeer voldaan
over den loop d,ie de .Zaak genomen
heeft.
De „NonddL Alg. Ztg." schrijft btijv,:'
Erkend moet worden, dat Üe Fransche
regeering onverwijld ien npg vóór zij
kennis heeft kunnen nemen van: de ver
klaringen der betrokken Duitschers,
heeft ingegrepen en de ambtenaren, die
hun plicht verzuimd hebben, heeft gie-
straft. 1
De politieke Kant van de zaak schijnt
ons derhalve op bevredigende wijze op
gelost, natuurlijk onder voorbehoud van
de aanspraken op schadevergoeding van
de betrokken Duitschers,
Op die straf van de betrokken amb-*
tenaren valt een vreemd licht door de
volgende biededeeling der Fransche bla
den. Bonnetv de prefect van Meurthe ef
Moselle, die naar aanleiding van hét ge
beurde in een ander ambt is geplaatst, is'
ontvanger geworden in het departement
Aisne. Zijn straf bestaat Hierin, dat zijn
salaris door die verandering van 25.000
francs op 60.000 frs. is gebracht. De
man moet het dunkt onSj.-wel goelen..
In de plaats van Bonnet .is^benoemjef
iReboel, tot nu toe referendaris bij het
ministerie Van Binnenlandsche zaken.
De staking in België
blijft oj> hetzelfde niveau,- zoo als blijkt
uit de 'jongste berichten. Wiel zijn er!
hier en daar wat meer stakers bijgeko-
:D)e kar verdween aan de b'ocht, waar
mee de rue Sain-Hionoré op de place
de la Réyolution uitliep.
T>e beroemde volkstribuun zou zTiju
laatste tooneel afspelen.
Toen hij aan den voet van het schavot
gekomen was, wankelde hij even, een
oogenblik scheen het alsof zijn geest
kracht gebroken werd maar de eenigen,
die dit bemerkten waren Jean de Tré-
mazan en Pierre Lasson, die zich met de
vjlugheid der jeugd een weg door d|e me
nigte hadden gebaand en de plaats weer
Veroverd hadden, vanwaar de graaf een
maal de hoofden had zien vallen van de
zoovélen, die hem dierbaar waren.
Het zien van de valbijl, die zoo aan
stonds zijn hoofd van het lichaam schei
den zou, had voor het geestesoog van
Danton een visioen doen oprijzendat
van zijn jonge vrouw, die hij vijf dagen
geleden had verlaten, terwijl zij in "zwijm
lag en die hij nimmer zou weerzien.
Dadelijk evenwel vermande hij zich
weer en terwijl hij, met een beweging^
die hem eigen was, den kop fier ir
den nek wierp, hoorden de twee vrien
tden hem mompelen
Geen zwakheid, Danton.
En met vasten tred beklom hij het
schavot.
Hij liet al zijn ongeluksgenooten voor
men, maar daartegenover sltaat een her
vatting Van den arbeid* op andiere plaat
sen. r I
Volgens tie „Patriote" b.v. wijzen d*e
Opgaven Van de spoorwegen uit, dat die
werkliedentreinen aldaar w.erkliedyen ver
voeren, met name naar de provincie Luik.
Hoewel de staking een kalm verloop
heeft komen toch hjer en daar ongere
geldheden voor.
Te Seraing heeft men een flesch door
de ruiten van dca commandant der gen
darmes 'gesmeten. Te 'Montegnée, Ans
en Ougrée zijn de .ruiten bij arbeiders
die doorwerken ingeslagen.
Bij Bergen heeft een veldwachter ont
dekt, dat op een gevaarlijke bocht van
den buurtspoorweg balken waren vast
gemaakt.
Gisternacht is een schildwacht dje
bij een mijn te Ressaix op post stond,,
door twee mannen aangevallen en op'
den grond gegooid. De soldaat wisüï
zich te verweren, totdat hij door jeem
anderen schildwacht was ontzet en die-
aanranders de plaat poetsten, nadlaj; een
hunner door een bajonetsteek wasl ge
troffen. i
Op werklieden uit d.e fabriek' van Ni-
caise te La Louviere is van een naburig
terrein geschoten. De daders zijn onbe
kend gebleven. Het moet een poginjg
zijn tot wraakneming op den ondernemer.
Eergisteren is te Baissieux een ge
weerschot gelost op een "tón, die
werklieden naar een fabriek aan de
grenzen Vervoerde. f
Men ziet dat het reeds begin't te-gas
ten en alle hoop is nu nqlg gesteld ojp!
de Kamerzitting van Dliinsdag, die mis
schien nog verdere ongeregeldheden zal
kunnen Voorkomen.
GEMENGD.
De toestand van den Paus.
De geneesheeren hebben geconsta-
teerdj dat de beterschap des Pau
sen aanhoudt. De zieke heeft Zaterdag
geen koorts gehad. De temperatuur was
's avonds 36,7 graden.
De „Osservatore Romano" deelt mede,
dat de opperste raad voor de Konstan-
tijnsche feesten, na overleg met de hooge
kerkelijke autoriteiten, heeft besloten de
plechtigheid in de basiliek van St Piet er,
die was vastgesteld op 11 Mei, voor
onbepaalden tijd uit te stellen, op grond
van de ziekte des Pausen.
De „Tribune Congolaise" meldt, dat
er in Kongo rijkediamantvelden
gevonden zijn.
In de m ij n e n van Opper-Silezië
staken 10.800 werklieden.
- De „Temps" deelt mede, dat de
president der Fransche republiek alleen
Diieudonné gratie heeft verleend. Zijn
straf is veranderd in levenslangen dwang
arbeid. De andere autobandieten,
Callemin, Soudy en Monier, zullen Dins
dagmorgen worden terechtgesteld.
Een automobiel is over de
leuning van de brug te Asnières, bij'
Parijs, heen in de rivier gestort
Die chauffeur is gered. Twee kinderen
van mevr. Isadora Duncan (de bekende
danseres) en de gouvernante zijin gedood.'
gaan, en toen de beul op ruwe wijze
er op aandrong, dat zij wat spoed 'zou
den maken met het afscheid nemen!,
vpegdje Danton hem toe:
Gij zijt nog wreeder dan d(e dood
toch 'zult gij onze hoofden niet kunnen!
beletten, 'zich in uw mand te zamen tel
voegen.
Zijn Voorbeeld hield ook den moed
en Vastberadenheid 'zijner medie-veroor-
deelden staande.
Camille 'Desmoulins en Se anderen
drukten hem de hand alvofen.9 zij zich
aan den beul overleverden.
Toen de 'beul hem eindelijk het teeken
gaf te naderen, sloeg] Danton zijn oogen
ten hemel en zegde op weemoeMigfenj
toon
Mijn Vrouw, mijn kinderen 1
Maar aanstonds, werd zijn stem weer
vast toen hij Sanson beval
Gij moet mijn hoofd 'aan hetjvoltó
Vertoon en, men mag het nog; wel gens
aanschouwen.
Hij viel.
Een woedend geschreeuw ging uit d|e
omstanders op, toen Sanson, de beul,
'inderdaad het hoofd van den laatsten ge
vallene ophief en uit duizenden mondert
klonk de kreet:
Hoerah voor Dianton
Nauw was die kreet weggestorven of
Tweede Kamer.
Naar het ^Volk" yerneemt, bestaat hef
voornemen, de Tweede Kamer op Vrijdag
9 Mei te doen uiteengaan.
De leden van de Tweede Kamer zullen
op 29 dezer in het hotel De Twee Steden
in 'Den Haag een gastmaal aanbieden aarf
hun oud-voorzitter, den heer Van Bylandt,
en aan den tegenwoordigen voorzitter;
den heer Van Nispen tot Sevenaer.
De uitsluiting in de sigarenindustrie
De looncommissie uit het Verbond van
Vereenigingen van Sigarenfabrikanten in
Nederland heeft het verzoek van de werk
liedenorganisaties, om een nadere com
ferentie, ingewilligd en stelt voor, die
conferentie te houden Dinsdagna
middag in Den Haag.
De looncommissie schrijft intusschen?
toDe aan ons overhandigde looneiseh!
die zoo allervriendelijkst door u ge
noemd wordt s,een bemiddelingsvoorstel'
is feitelijk niets anders dan een her
haling van de schromelijk overdreven
looneischen in uw gemeenschappelijk pro
gram genoemd, en wij. weigeren met de
meeste beslistheid aan het Verbondsbe-
stuur te adviseeren, op uw voorstel, zoo-»
als het daar ligt, in' te gaan. Ook uw
klasse - indeeling van de vers chillende
plaatsen is voor ons onaannemelijk.
W]ij| vleien ons niet en willen dat ook
niet de massa werklieden doen, diegaarne
aan het werk zouden willen gaan tegen
de 'zoo belangrijk verhoogde loonen, dat
de aanstaande conferentie tot opheffing
van het geschil zal leiden, tenzij! u biegimt
aan te nemen de door het Verbonidsbe-
stuur goedgekeurde loonregelingen voor
Rotterdam, Dordrecht en Gorcum. Dan,
,maar ook dan alleen, zou er misschien
geconfereerd kunnen worden over de
voorwaardeui waaroQ u alle stakiqgen
zoudt Willen opheffen, want in het huidige
Stadium kan men niet meer van uitslui
tingen spreken, aangezien u de lederf
uwer organisaties niet aan het werk laat
gaan, voordat ^ij overal uwe o.f. over
dreven looneischen ingewilligd krijgen."1
Provinciale bond van R.K. kies
verenigingen in Zuid-Holland.
Gistermiddag hield bovengenoemde
bond zijn algemeene jaarvergadering in
het Zuid-Hollandsch Koffiehuis te 's Gra-
venhage. Vertegenwoordigd waren 7
centrale en 50 locale kiesverenigin
gen. De voorzitter, mgr. dr. mr:
kom, in het bijzonder den afgevaardigde
van Hof van Delft, welke kiesvereniging
voor het eerst vertegenwoordigd was, én
opende de vergadering met den christe-
Lijken groet
LJdt 'het 'keurig .jaarverslag yan den
secretaris, den 'heer HL Wi. Spendei, van
Leiden, 'bleek, dat in het afgeloopen jaar
door den bond en de aangesloten ver
eenigingen 'krachtig en intensief is ge
werkt Bij den bond zijin op dit oogen
blik aangesloten 7 centrale en 62 locale
kiesverenigingen. Onder dankzegging
door tien Voorzitter werd het
idaar verhief 'zich, boven alle9 uit, iqenl
stem die riep: l
Dood aan de beulen 1 Aan u de-
beurt Robespierre!
JDiie stem werd door Jean en PieïTel
onmiddellijk herken4, evenals dokter Hu-
bert Nollan, tot zijn groote ontzdttingü
eoüi'ge minuten te \Voren de stem van^
den laatste der Trémazang had herkend.
Het was de stem van d,en geheimzinni-
gen aanvoerder, die, jn het verborgene,'
den veldtocht leicjde tggen het Schrikbe
wind, de Nationale Conventie en tegen'
•de woestelingen van de Commune en het
Comiteit van Openbaar Welzijn.
Inderdaad, had de onomkoopbare gan
zijn venster gestaan, toen de kar jneti
zjjn slachtoffers doofi de rue Saint Ho-
noré reed. hii had hfen van verre igezien
en de voorspelling gehoord, welke dfc
donderend^ stem van Danton hem ,toe->
zond. v. l
Hoe ongevoelig hij ook was, toch was
Robespierre daarbij verschrikt terugge
weken van zijn yenster en onwillekeurig
had hij de ^hnd aan zijn hjals 'gebradh-t,
alsof hij zich er van verzékeren wilde,
(dat zijn hoofd nqg op zijn schouders
sltond. i
(Wordt vervolgd)
