13
Liefde voor den Paus.
De Liturgie.
BUITENLAND.
4e Jaargang
Bureau OUDE SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
dit blad verschijnt elken dag, uitgezonderd zon- en feestdagen
DE abonnementsprijs bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2VS cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
April
1013.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen fyandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangebode n
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nuni ner bestaat uit TWFE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
't Was in de laatste dagen vóór Chris
tus' Hemelvaart. Aan den oever van het
Oalliieesche meer verscheen de verheer-
lijke Triumfator aan een kleine groep
zijner Apostelen. Het gewichtig oogen-
blik brak aan, waarop heel der wereld
historie door zou worden teruggeblikt.
„Simon, bemint gij mij... Weid mijne
/•kapen..." Simon zou de Petral, Ide
steenrots zijn der Kerk, en eeuwig zou
die Petra, ongeschokt, trotseerend de
aanvallen der hel, in. klaarblinkend licht
blijven staan.
Sindsdien zijn bijna 1900 jSren< voor
bij gegaan. En nog altijd staat de Ka
tholieke Kerk in immer-wassende heer
lijkheid. Petrus regeert nog immer in
zijn roemruchten opvolger, den Paus van
het aloude Rome.
Dit feit is onloochenbaar: de meest
verbitterde vijanden nnoeten het erken-,
nen, Dit feit is ook beslissend, daar het
een geheel .afdoend antwoord, geeft op
de vraag: waar is de Kerk van Christus,
want geen der vele sekten kan wijzen
op die lange, onafgebroken rij van op
volgers van St. Petrus. En vandaar hun
Voortdurende heftige en dwaze aanval
len op het gezag des Pausen.
Voor den waren Katholiek echter, die
begïijjot de beteekenis van dit godde
lijke feit, kennend Christus' onf,aaibare
beloften, moet de Paus staan in het
hooge licht zijner kinderlijke liefde en
onderdanigheid. Naar den eerbiedwaar-
digen Stedehouder Gods richt de Ka
tholiek vol vertrouwen zijn vragendèn
blik, en dan weet hij veilig te wande
len. Het licht dat afstraalt van den Va-
ticaanschen heuvel, verdrijft alle duis
terheid. De stem van den gofdd'el ijken
Heraut klinkt onfeilbaar en zeker.
En daarom, wie den Paus niet innig
lief heeft, bemint ook Christus niet. En
wie 's Pausen woorden- niet beluistert
en zijn l/velen en vermaningen niet op
volgt, v/ie Hem negeert en versmaadt
Versmaadt Christus. „Wie met den paus
van gevoelen verschilt, zeide Z. H. Plus
zelf nog onlangs, kan niet heiliig zijn,
al is hij nog zoo geleerd." Liefde en
aiderdanighe?d jegens den Paus van Ro
me, 'zijn voor den Katholiek dure plich
ten.
En toch... Waren allen hiervan maar
altijd overtuigd. Want hoe moeten wij
anders beoordeel en het geld rag van hen
die doen, alsof er geen Paus bestaat of
's Pausen stem niet willen hooren. De
superbia mentis, de hoovaardij van den
menschelijken geest, openbaart zich juist
hierin meer dan ooit, men vertrouwt op
eigen voortreffelijkheid en op eigen ken
nis, en het rampzalige gevolg blijft niet
uit, dat men zijn Katholicisme niet meer
beleeft en alleen no,g maar in naam
Katholiek is.
Als Gods Stedehouder ten strengste
beveelt alléén Katholieke kranten te
lezen, en, alle niet-Katholiéke bladen uit
huis te weren, omdat het 'geloof zeker
schade lijdt, en het ongeloof in ti,e hand
gewerkt wordt, 'dan weten zij. beter en
zij willen hun zoogenaamde neutrale bla
den niet vaarwel zeggen.
Als de Paus, onmiddellijk -of mid-
*VL
De liturgische kleuren.
'De symbolische beteekenis, welke de
Kerk in haren eeredienst heeft gegeven
^n de kleuren, is riiet door haar-zelf
uitgedacht, maar is genomen 'uit het
^gemeen heerschend begrip en gevoelen,
knds Paus Inrocentius III bestaan er
een vT'ial ritueele kleuren _wit, rood,
pjen, mats en zwart welker sym-
toLsc': u :ienis wij m het kort zullieal
to&'aan.
Het
wit
k de volheid van alle "kleur. Het be-
teekent daarom de volkomenheid of vol
maaktheid en de onbesmette rein
ed of zuiverheid en bLijheid des
u&rten. Vandaar dat de Kerk de witte
dellijk door zijn Bisschoppen, gelast dip
kinderen, die teere planted tier Kerk,
naar Katholieke scholen, te zenden,
dan weten zij beter, en zoeken allerlei
uitvluchten om hun kinderen naar neu
trale scholen te sturen.
Als de Paus beveelt alleen in Ka
tholieke vereenigingen zich te orga-
niseeren, dan weten zij beter enj vinden
dit alles overdreven.
Dit alles is geen fantasie, maar treu
rige werkelijkheid. Met 'den vinger kan
ieder zulke flauwe naam-Katholieken aan
wijzen, die de bevelen en raadgevingen
des Pausen niet willen opvolgen, en dus
den Paus niet liefhebben. Want wie op
zettelijk ongehoorzaam is, kan zijn over
heid ook geen liefde toedragen. En wie
weigert Katholiek te leven, is ook geen
echte Katholiek meer. En dat hetgeen
we hier zeggen geen loutere theorie is
weet iedereen, die fdezulken rondom zich
maar even gadeslaat; zij gaan Zondags
nog naar de kerk, ja, maar een vroegmis
is meestal het eenige; zij gaan op z'n
hoogst ',een (joaar (keer ,in (het 'jaar (te biecht
Jen tof de H. Tafel, meer uit menschle-'
lijk oipzicht, dan uit djeviotie; maar daar
mede houdt het oo'k opvoor die rest
kunt gij ni.ets van hun Roomsch'heid be
merken. Hun geloof is een geloof zon
der werken, en daarom, volgens den Apos
tel een dood geloof.
Stellen wij' daartegenover een echt Ka
tholiek leven, waarin wij onze liefde ,en
ondjerdanigheitij jegens den Paus too nen
door zijn b,evelen en vermaningen zoo
nauwgezet mogelijk te volgen. Trach
ten wij hen, die tof nu toe lauw em
flauw waren In hun geloof, tot een
zelfde liefde en onderdanigheid te bren
gen. Dit kunnen wij voorzeker door ons
gebed en voorbeeld, maar vooral oo'k
door onze woorden en daden. Kent gij
iemand in uw omgeving, die een niet-
Katholieke krant leest, wijs hem op het
verkeerde van zijn handelwijze en op
de woorden van dpn Paus. Treft gij
ouders aan, die hun 'kmfdpren naar een,
neutrale school zenden, wjjs "hun het ver
derfelijke hiervan aan.
Strijdt voor de hooge beginselen van
uw Katholicisme. Hebt den Paus lief,
weest hem onderdanig, want alleen hij,
die weet te gehoorzamen, zal, volgens
het woord der H. Schrift, van overwin
ningen kunnen spreken. R.
Waarom rechts stemmen
Omdat het ministerie-Heems
kerk, niet ontmoedigd door tie
obstructie van links, met be
wonderenswaardige ener g( ie
heeft gewerkt _a an de vervul
ling zijner belofte.
Dat is wat voor de propagandisten.
Men treft soms menschen aan, zoo dom
en zoo koppig, dat men ze met de klaar
ste principieele redeneeringonj er nog(
niet van kan overtuigen1, waarom zij
rechts moeten stemmen. Maar brengt hun
dan de feiten onder de oogen. Zegt hum
dan, wat dit ministerie, ondanks de on
afgebroken obstructie wan links:, heeft!
tot stand gebracht. Hoe de werkkracht
van de ministers de bewondering en den
eerbied heeft getrokken, ook van niet-
Ipartijgenooten.
We zullen daarom een greep doen kil
het vele, wat door dit ministerie is ge
wrocht. En we beginnen met het depar
tement van Landbouw, Nijverheid en!
Handel, aan welks hoofd staat de man
met een onovertrefbare werkkracht, ds.
'kleur gebruikt op de feesten des Heeren1,
o.p die van de H. Maagdi, van de En
gelen, Belijders en Maagden, en ook voor
den liturgisch en tooi biij! hare feeste
lijke handelingendoop, huwelijk, kerk
wijding, de meeste andere wijdingen,
en processie#
Het
rood
is door zijn warmte "het zinnebeeld van
het vuur en 'door zijd kleur tevens van
het bloed, of van liefde en m a rt e-
I a a r s c h aj>. Daarom Ziet men 'dit rood
op de feesten van den H. Geest, daar
deze Geest der liefde onder de gedaante
van vurige tongen verscheen; op de
herdenkingsdagen van 's Heeren lijden en
kruis; op de feestdagen van de Apos
telen, welke „de Kerk hebben geplant
in hun kostbaar bloed", en op 'die aller
martelaren, die hun bloed voor Christus
en Zijd Kerk heblben gestort.
Talma. Wij denken dan allereerst aan!
de groote sociale wetten: Invaliditeits-
en Duderdomsverzekering, Ziektewet,
Radenwet, Arbeidswet, Steenhouwers-
wet e.a. Maar dat is lang niet alles.
Behalve op het gebied van den arbeid.,,
zijn er van dezen minister ook wetten
tot stand _gekomen op landbouw-gebied,
en op hpt gebied van Nijverheid en Han
del.
Maandag zullen we een Iijste gieven'
van de voornaamste djer wetten, waaruit
duidelijk blijken moet, dat de jeusach-
tige arbeid van minister Talma heeft
gestrekt tot zeg!en van het.Neder-
ljam d s ch e volk.
Vreemd.
Den 20en Maart had in 't JSfutsge-
bouw alhier ter bespreking van de>
rechtspositie der gemeente-ambtenaren
en -beambten een vergadering plaats
uitgaande van de Leidsche afdeeling van!
den Ambtenaarsbond, van de afd. „Lei
den" van den Bond van Ned. Gemeente
werklieden en van de Leidsche Vern
eeniging van Bezoldigde Politieagjedten
D. E. S.
Zoo lijkt het wel.een neutrale bewe
ging, zoodat wij tot onze bevreemfd|ing{
thans den voorzitter „dier vergadering
.zien gebruik maken van „De Sociaal-
Democraat", het weekblad der Leidsche
S. EX A. P., om naar hij zegt 0,de!
belangwekkende voorgeschiedenis onzer
actie bekend te maken bj' het groolte
publiek". (Tusschen haakjes: „het groo
te publiek" Het blaadje schijnt een reu-
zenoplage te hebben.)
Dat die voorzitter in bedoeld orgaan)
gastvrijheid zocht en .vond toont ojh'
nieuw we wezen daar ook reeds op
in een onzer twee driestarren, aan bo
vengemelde vergadering gewijd toont
opnieuw de zwakke plek der zoogenaam
de neutraliteit: „Al poedert zij zich nóg
zoo, bet rood schijnt er altijd weer
door."
Die driestarren hebben intusschen' ont
stemming opgewekt ,van den voorzitter,
want hij schrijft in „De Sociaal-Demo
craat", dat het hem van de grootstd
beteekenis lijkt de scheeve voorstelling
van zaken, daarin gegeven, in een juis
ter licht te plaatsen."
Uitstekend. Voorloopig zitten we ech
ter nog in 't duister, want het bestraf
fend artikel wordt voortgezet. Nederig
zullen we op 't vervolg moeten wachten.
Intusschen mogen we er den vertoorn
den praeses alvast op wijzen, dat onze-i
driestarren geen „verslag" waren, ge
lijk hij belieft te onderstellen. Wie ver
stoutten ons slechts, enkele opmerkin
gen te maken naar aanleiding zijner ver
gadering.
Mogelijk we handhaven sleeds onze
vrijheid zouden we wèl een verslag
igegeven hebben indien ons blad tot de
bijeenkomst ware genoodigd geworden,
gelijk het dan gebruikelijk is. Deze bej-
leefdheid is echter niet in acht genomen/
;zoodat we reeds meer deden dan in bil
lijkheid van ons kon gevorderd word eb.
V Een gewichtige uitvinding,
Daar is deze week door een der hoog
leeraren onzer Leidsche universiteit, door
den rector-magnificus, een uitvinding! be
kend gemaakt, die, hoewel van zuiver-
speculatieven aard, tot de grootste en
gewichtigste dezer -eeuw moet gerekend
worden. 1
Wij, achterlijke en domme menschjes
Tiet
groen
is de kleur der hoop, van het ver
trouwen. Ons vertrouwen nu is gegrond
op de opstanding van Christus, welke wij
herdenken op de Zondagen. Vandaar dat
zij gebruikt wordt op de z.g. vrije Zon
dagen, tenzij door een intredenden 'feest
dag een andere kleur zou worden ver-
eischt Hiertoe behooren de Zon-, soms-
tijds ook de weekdagen, na "het octaaf
van Driekoningen tot aan den Vasten
tijd, en die na het Pinkster-octaaf tot
aan den Advent
Het
jp a a r s
-was oudtijds de symbolische aanduiding
van macht en waardigheid. Deze betee
kenis heeft het nog behouden in de ge
waden der kerkelijke waardigheidsbeklee-
ders xDe Kerk heeft er echter in de
H# Mis een andere beteekenis aan ge-
want dom zijn we, al was het alleeri
maar. .omdat wij op Roomsche scholen
zijn geweest wij hadden altijd ge
meend, dat het christendom de vrouw
heeft opgeheven uit haar^gtaat van ver
nedering en ellenjdre, haar heeft doen
erkend worden als een deb man gelijk
waardig schepsel, haar ontwikkeling én
beschaving heeft geschonken. Maar...
dat is niet zoo. DinsdagaVjonid heeft
prof. Eerdmans voor de Vereeniging van
Vrouwenkiesrecht te Leiden een lezinig
gehouden, waarin hij die door alle eeu
wen erkende waarheid heeft bestem
peld als e e n s p r o o k j e.
Zou dat waar zijn
Ach, wat zijn we toch hopeloos dom,
dat wij nog die yraag kunnen; stellen.
Begrijpen we dan niet, dat een man met
zulk een positie een rector-magnificus,
voor wie onpartijdigheid, het zoo streng
mogelijk eerbiedigen van een antiers
overtuiging, een eerste vereischte is
dat zulk een man niet iets zal zegjgen,
waarvan hij niet ter dege zeker is. Bei-
grijpen we dan niet, dat zulk een' ge
leerde nooit, ook zelfs niet in verkie-
zingsspeechen, wordt ingeblazeni door
ah ti-papisme, maar alleen wordt voor
gelicht door de gegevens der weten
schap, die hij het best weet te vin/d'enl
omdat de bearbeiding van dat terreid
een monopolie is der „vrijzinnigheid.
Wij hadden met eigen oogen in de
Heilige Schrift teksten gelezen, die voor
ons een duidelijke bewijs waren, dat het
christendom de vrouw hoog wil eeren
maar 't ware achterlijk aan die teksterf
meer waarde te hechtetj, dan aan heit
woord van den hoogleeraar. De geschie
denis van "de eerste eeuwen van' hef
christendom had ons geleerd, dat met
de invoering daarvan gepaard ginjgf een
verheffing van de v rouw maar waar
de geschiedenis in tegenspraak is met
de uitspraak van den hoogleeraar moet
de eerste wijken. Uit de feiten van dézteri
tijd hadden wij geconcludeerd, dat juist in
die strekenj waar 't Christendom niet is
doorgedrongen, de vrouw wordt gemin
acht maar zelfs de feiten hebben voor
ons geen bewijskracht als ze niet stroo-
ken met wat de hoogleeraar ons voor
houdt.
Gij weet maar al te goed, professor,
dat wij, katholieken, ofschoon wjj stijf
zijn, waar we ons moeten aanpassen
^an de moderne dwalingen' pardon,
leeringen, daarentegen erg lenigj zijn,
als wij moeten bukken voor hej gezag.
Van die lenigheid willen wij nu pro
fijt trekken om te buigen voor uwe?'
hooggeleerdheid,, stamelend onze dank
baarheid voor uwe voorlichting. Wii .er
kennen het, dat u op den) avond vain[
den Sen April 1913 oinnen onze Veste
de uitvinding hebt bekend gemaakt, dat
de bewering, dat het christendom aan de
vrouw verheffing en ontwikkeling wil
schenken een sprookje Js.
In ernst: Meent de professor, dat er
voor hem, als wetenschappelijk
man, geen grenzen zij'n, waar binnen
hij met zijln haat tegen het Christendom
en speciaal tegen de Katholieke Kerk,
'dient te bljjVen?
ALGEMEEN OVERZICHT.
Inzake de kwestie vari het verschaffen
van" een vergoeding in land en geld aan
hecht en wel di.e van versterving en
halven rouw. Zij steunde hierbij! o.p het
feit, dat de paarse kleur, ofschoon niet
zóó somber en zóó droevig, toch nauw
verwant is aan het zwart Daarom 'is
die kleur voorgeschreven in den Advent
en de Vasten, op 't feest der Onnoozele
Kinderen, o.p de vigiliën, op de Kruis
en Quatertemperdagen, bij bede- of boet
processies, bij het toedienen van het H.
Sacrament van boetvaardigheid, de Biecht
JHet
zwart
is het teeken van rouw en droefheid.
De Kerk bekleedt zich ermede als zij
treurt over den dood van "haren 'Godde-
iijken Stichter, op den Goeden Vrijdag.
En ook bij de gcheele dooden-liturgie
(begrafenis, kerkelijk officie, requiem-mis)
onzer afgestorvenen. Als een liefdevolle
moeder treurt zij da.n mede met de
nagelaten betrekkingen, met familie en
Montenegro voor het opgeven van de
aafi sprak en op
Skoetari
deelt nu de Montenegrijnsche minister
van buitenlandsche zaken mede, dat geen
enkel voorstel dienaangaande hem heeft
bereikt. Men zou hieruit kunnen op
maken, dat Rusland en Italië, die stappen
in die richting hebben gedaan, niet overal
een gunstig onthaal voor hun voorstel
hebben gevonden. De offirieuse Ween-
sche pers verzekert, dat Oostenrijk-Hon-
garije geen deel zal nemen 'in het ver-
leenen van financieele schadeloosstelling
aan Montenegro.
Toch gelooft men te Wieenen In polk
tieke kringen, dat de regeering zich ten
slotte wel zal laten overhalen tot mede
werking aan deze praktische, zij het dan
niet zeer eervolle oplossing van een af
koop. Servië schijnt geheel voor het plan
gewonnen. Uit Belgrado wordt officieus
gemeld, dat slagregens iedere militaire
operatie om Skoetari onmogelijk maken,
eri dat daarom de beschieting is gestaakt
De waarheid zal wel zijn, dat'Servië een
voorwendsel zoekt om zijn werkeloos
blijven te verklaren.
Tevens 'blijkt nu, .dat de Batkanstaten
Montenegro zoeken over te halen het
beleg op te breken. Die gezant van Bul
garije heeft het, volgens de „Temps",
aan koning Nkolaas verzocht, maar deze
heeft nogmaals geweigerd.
Voor de Belgische staking
die eerstdaags zal uitbreken, neemt de
Belgische regeerkig de noodige voor
zorgen, om de orde en veiligheid in het
land te kunnen handhaven en de vrijheid
vair arbeid te beschermen. In de indus
triecentra zal de orde bewaard worden
door compagnieën infanterie, terwijl in
verschillende steden troepen gereed wor
den gehouden, om onmiddellijk gediri
geerd te kunnen worden naar streken,
waar hun aanwezigheid noodig wordt
geacht. De spoorwegdirecties hebben
maatregelen getroffen, om op elk ge-
wenscht oogenblik extra-treinen ter be
schikking te kunnen stellen. In de steden
zal de ordedienst worden uitgeoefend
door de poLitie, bijgestaan door soldaten
van de burgerwacht ^(schutterij). Die
politiebeambte zal eventueel verbali
seeren, de soldaat contrasign eeren. De
gendarmerie in de steden, waar men
niet vreest voor woelingen, zal gestuurd
worden naar streken, waar wel kans be
staat op troebelen.
De spoorwegtunnel van Braine le
Comte op de internationale lijn Parijs
Amsterdam zal dag en nacht bewaakt
worden door een compagnie infanterie
ter sterkte van 120 man.
Maandagochtend vroeg zal het geheele
industriegebied van België militair bezet
zijn. Verwacht wordt, dat de staking in
de provincies Luilk en Henegouwen wer
kelijk algemeen zal zijn.
Naar aanleiding van de staking geeft
de „Gazet van Antw."onder het opschrift
leiders en lijders
de volgende illustratie van de houding
der voormannen der sociaal-democraten
in de 'beweging, die niet enkel in België
zoo is, doch daar alleen in een wat
helderder daglicht verschijnt.
„Wie is", vraagt het blad, „de groote
doordrijver der z.g. algemeen e uit-
hongerng
Citoyen Anseele, de groote baas
de tyran, noemen vele socialisten hem
van den Gentschen Vooruit.
vrienden.
Het is treffend, dat bij! de begrafenis
van jeugdige "kinderen !n de onschuld
van het Doopsel gestorven de priester
zich niet met de zwarte, maar met „de
witte stool van vreugÏÏe" bekleedt
Ten slotte dient nog te worden opge
merkt, dat gewaden uit goudbrokaat
kunnen gedragen worden in de .plaats
van witte, roode en groene, en die uit
zilverbrokaat alleen in de plaats van
witte.
Dat deze korte uiteenzetting ten ge
volge hebben, dat ook de Liturgische
kleuren den geloovigen krachtig mogen
opwekken om dieper door te dringen
in den geest der Kerk, om meer bewust
mee te leven de kerkelijke feesten.