ou/tcmk öeJoi 4e Jaargang No. 1065. Bureau OUDE -SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. Ï)IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week ƒ1,10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent'per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2V8 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Vrijdag II April 1013. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 een ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Waarom rechts stemmen Omdat uit de obstructie van de linkerzijde is gebleken,dat zij het z. g. part ij belang hoogier telt dan de behartiging van! denooden des volks. Wij zouden nog veel meer feiten kun nen aanhalen, die ons duidelijk maken, dat de linkerzijde een schandelijke ob structie heeft gedreven, it Zal echter I het reeds gezegde, den lezers niet; meer twijfelachtig zijn, of de linkerzijde heeft het beter gevonden uit z.g. par tijbelang op alle mogelijke wijze ob structie te voeren, dan ook maar eeni'gis- zins met de rechterzijde mede te werkert tot leniging van de nooden des volks. Dat heeft de heer Duys op waarlijk uitnemende wijze den vrijzinnigen ver weten. Onder de millioenen woorden, die genoemde afgevaardigde in 's lands ver gaderzaal heeft gesproken, zijn ook nog wel eenige verstandige te vinden. En in die laatste categorie nemen de door is hier bedoelde de eerste plaats in. Men weet ,dat de .vrijzinnige héeren herhaaldelijk in hartroerende jeremiaden hebben gepleit voor een spoedige verzor- van de belangen van de oude ar beiders. En daarom, uit pure.liefde voor de oude arbeiders, steunden ze ook,'zoo beweerden zij, de bekende motiie-Troel- tra. Zoo beweerden zij.... Nu heeft de regeering echter in hef InValiditeitsontwerp de bepaling opge nomen, dat, hoewel de geheele wet eerst na drie jaren in werking zal treden, de zeventig-jarigen reeds het volgend jaar een pensioen zulten krij gen. En tegen deze -.bepaling! zijn de vrijzinnigen op vreeselijlke wijze te keer fcegaan. Bij monde van den heer Bor- gesius slingerden zij felle verwijten naar minister Talma. Deze handelwijze ontlokte aan denl heer Duys de,volgende ontboezemingen: „Ik moet eerlijk zeggenIk sta^ Waarlijk „paf" over wat hier op het oogenblik van de £ijde der concentra te- gebeurt. Kunnen de heeren vrijzin nigen dan heelemaal niets goeds meer in nun tegenstanders waardeeren En verder: J „Gij heeren van de concentratie mc:T ion slotte ^zelf weten wat ge doet, waar «at het u waarlijk ernst is met uw heHe leus van verzorging van de ouden van dagen en uw concentratie program, na de scherpe aanval op den Minister, juist op dit oogenblik °n jn dit verband, er zullen er ht véél' meer zijn die daarin gelooven. Hoe kleinv hoe verpolitiekt is het speK letje dat gij heeren vrijzinnigen thans speelt!" Zoo is het. Alleen vergat de hper Duys ook naar lachzelve pn zijn partijlgenooten te kij ken. Zij toch hebben bij andere gelegenH heden een „verpolitiekt spelletje" ge speeld. Men denke slechts aan de door reeds meermalen genoemde rnötie- Troelstra. 'Waarlijk, rt is duidelijk dat bij die linkerzijde de zoogenaamde eer hun ner partij gaat boven de belangen van het volk. Evangelisatie onder de Roomschen. In een afdeeling van het dezer dagen gehouden Gereformeerde congres voor Evangelisatie te Amsterdam werd zwaar- wichüg gesproken over Evangelisatie onder de Roomschen. Dezen moesten noodig bekeerd worden. Men had de pers verzocht er geen uitvoerig verslag van te geven, waar schijnlijk om de aanstaande bekeerlingen niet te kwetsen. Die Nieuwe Rotter dammer evenwel ziet in 't geval een te mooie stof om er den boom der twist- aPpelen mee te mesten, dan dat zij' er over zwijgen kan. En zoo bevat het blad toch lekker wèl een verslag van 'bedoelde ^drelings vergadering, zichzelf veront- ^uidige-id met de vrome verzekering "7. v.-.rriag staat onder de rubriek ,.v- dat er „inderdaad niets - T '«omschen- onaan- Eejianit» k in idinkei. dap wat prof. dr. oavindv daags te voren in de algemeene Vergadering van het congres heeft (gezegd, toen hij spraK over „het Roomsche bijt- geloof"." Ter geruststelling van de N. R. Crt aanloopje gauw overnamen, haasten in aanloopje gauw overnamen, haasten we ons mede te deelen, dat we van der gelijke dingen heusch niet meer schrik ken en dat het Verslag uitermate ge schikt is om de Roomschen in een heel goede stemming te brengen. De inleider van het onderwerp, ds. L. G. Goris, Ie Zwolle, zeide toch o.m,. „Vele Roomschen, vooral vrouwen, hebben een goed wetenschappelïjk ar- senaaL Daarom moeten zij, die zich met deze evangelisatie bezig houden, ervoor zorgen, dat zij goed onderlegd zijn in de kerkvaders en in de contro versen. Onder leiding yan goed-onder- legde predikanten kunnen kerkeraads- leden en gemeentenaren veel goed doen, omdat de predikanten zoo moei lijk met de Roomschen in aanraking komen. „De Heilige Schrift, die voor de Roomschen verboden lectuur is, moet onder hen worden gebracht, omdat zij op zoovele punten de Roomsche leer stukken- weerspreekt. Nu heeft de Apologetische Vereeniging Petrus Ca- nisius te Nijmegen de Evangeliën uit gegeven. Van dit boekje, voorzien van het imprimatur der Roomsche kerk, kan dus uitnemend gebruik worden gemaakt" Dat alles kinkt 'waarlijk goed Voor ons. Vooreerst dat „wetenschappielijlk arse naal", b'ij de bestorming waarVan „goed onderlegde predikanten" vde leiding moe ten hebben, 'n Mooi pluimpje, Vooral Voor de Roomsche vrouwen, ddie de Jker'keraadsleden en gemeentenaren" wel zullen weten af te poeieren. Die tweede alinea Van het dtaat is ïn- tussdhen nqg mooier. :Om ons te brengen de H. Sdhrift, ^die Voor de Roomschen Verboden lectuur is", zulilien de heeren ons gaan bekogelen met... het bijbeltje Van „Petrus Canisius", met onze eigen wapenen dus. Bij dit bedrijf is de logica wel Ver te zoeken, maar wij hebben er geen bezwaar tegen. Hoe Veelvuldiger dat bijbeltje onder ons wordt Verspreid hoe beter, en als de „predikanten, ker- keraadsleden en gemeentenaren" daarbij ook financieel 1 helpen willenuit stekend. Maar meer hoeft u dan ook niet doen^ heeren, want uw lofprijzing voor het mooie boekje van „Petrus Canisius" toont, dat we best ons zelf kunnen onder richten. Ons „wetenschappelijk arsenaal" is in orde. Druipen van politiek. Dit doet de heer Roodhuizen, naar het illustre voorbeeld van zijn grooten meester Borgesius. Als deze in zijn goeden tijd met een zucht van verlich ting zeide, dat een of ander onderwerp nu eens buiten de politiek stond, dan| moest men dubbel op zijn hoede wezen, anders werd jiuist dat onderwerp dubbel en dwars onder de politiek bedorven. Dit kunstje wil ook de heer Rood huizen beoefenen, maar.... het gaat hem niet zoo handig af. Bijzonder plomp was toch U. Dinsdag de wijze, waarop hij zelfs het nieuw te bouwen rijkskrank zinnigengesticht in de politiek trachtte te dompelen. Dat ging zoo. 'Spr. noemde het ont werp te duur en gin(g toen voort: „Dat een antirevolutionnair minister daarin het record slaat, is een van sprekers vele teleurstellingen op politiek' ge bied." Wat 'n malligheid 1 Alsof niet de plannen voor het gesticht gemaakt zou den zijn door de permanente ambtena ren, die onder wie weet hoeveel minis ters gediend hebben en in ieder geval wel niet in meerderheid anti-revolutio nair, ja zelfs Iniet in meerderheid gewoon rechtsch zullen zijn. Daarvoor bespeuren wij nog te veel de gevolgen der alou!de vrijzinnige onpartijdigheid. Nu ja, zal de slagvaardige heer Rood huizen zeggen, maar dan had de mi nister zich maar Steviger tegen zijn amb tenaren moeten verzetten. Dit zal Z.Exc. zoo noodig wel gedaan hebben, denken we, maar gisteren deed hij beter: zich nl. zoo stevig verzetten tegen den geach- ten afgevaardigde voor Brielle, dat een goedkoopheidsmotie van dezen dappere het levenslicht niet vermocht te behou den en mèt den heer Roodhuizen slechts 7 leden tegen het onfwerp stemden, on der wie 5 socialisten, die altijd tegen plegen te stemmen. Nu versta men ons wel: 't is uitste kend, dat de Kamer zoo zuinig moge lijk wil zijn, zoodat in dit opzicht de Brielsche kampioen lof verdient. We wil den hier slechts even opkomen tegen het onzalige drijven om Vooral de politiek er 'met de haren bij te sleepen. De heer Roodhuizen heeft er ditmaal slechts mede bereikt, dat we in 't ver volg zijn politieke aanklachten zullen moeten bejegenen met nóg meer wan trouwen dan we reeds gewoon waren. Uit de Leidsche Vroedschao. Het is onzen lezers bekend, dat ons Dagelijks Bestuur aan c.en Raad het al leszins plausibele voorstel had, voorge legd, om door het bouwen van een brug voor voetgangers over d,e Witte Singnel- 'grachtter hoogte van perceel Witte Sin gel 83, door het gebruik maken van een strook van d,en indertijd door dfe gemeen te aan het rijk ten behoeve .van de AfrJ filleriekazeme ten gebruike afgestanen grond en door het leggen van een brug voor voetgangers over de Doelengracht een verbinding tot stand te brengen van, 4>t gedeelte onzer stad met ,hef cen-i trum. i f We noemden boven dit voorstel plau sibel, niet omdat we er een verbetering in optima forma in zien^ doch wijl het ons voorkomt, dat in de gegeven om standigheden moeilijk een betere oplos sing zal te vinden zijn voor de kwesti^J hoe zulk een belangrijk stadsgedeelte! met het pverige deel te verbinden. Het was wel een klein ondeugend heidje, toen een der leden van ons ge acht College van Bi. en AVI heel zachtjes de veronderstelling maakte, 4at men goed zou doen, de nieuwe brug „Sytsma- brug" te noemen. Maar we kunnen er in komen, dat men met een zekere schaden freude aan een brug den naam zou wil len verbinden van iemand, dip zich juist met hand en tand verzet heeft tegen het tot stand komen ervan. De heer Sytsma had bij een inspectie tochtje langs den Witten Singel een hee- len stapel argumenten en argumentjes bijeen gegaard, om daarmede het bewus te voorstel van de baan te knikkeren doch de altijd kalme voorzitter van on zen Raad heeft met één forschen zwaai dien stapel omver geh;nld. Het is de eenig mogelijke verbinding, die op het oogenblik en in de gegeven pmstandig- heden, na het uit den weg ruimen van veel moeilijkheden kan tot stand k'omen, een verbinding, welke daarenboven van dien aard is, dat zij de ,-gfelegenjheifl opent, om ook andere afgelegen stads gedeelte op meer gemakkelijker manier met het Centrum te v.ert:nden. Zoo on geveer betoogde de Voorzitter, en de heer Sytsma, die nagenoeg geheel alleen stond', heeft er weinig zakelijks tegen over kunnen stellen. De bewoners van den Witten Singel zullen met voldoening vernemen, heel de Raad hun den gemak kei ij ken ver bindingsweg naar de stad gegund heeft. Het is wel opmerkelijk, dat de meest ov(ervfïoedige stroomen van 's Raads wel sprekendheid vloeien juist bij de minder belangrijke voorstellen. Zoo wordt er wel gesputterd,! „als er f 8000 moet worden uitgegeven voor een vo,etbrug. Me nspartelt wel tegen, als er f 11,000 noodig zijn voor het bouwen van een viertal huizen. Maar het besluit om het Vernieuwings- en Uitbreidingsfonds der Electriciteits-i fabriek aan te vullen met een bedrag varf f 175.000 werd genomen zonder schim van verzet. En de voorstellen om het bedrijfska pitaal der gasfabriek te verhoogen met f76290.62 en om aan de electriciteits- fabfiek te verstrekken een bedrijfskapi taal van f 50.000 worden goedgekeurd, met een enkel handomdraaien. De komische noot |p1ntbrak ook in ideze zitting niet. Er was wel .weinig tijd voor grapperf want er scheen djezen middag heel veel1 haast bij de zaak. Een agenda van 27 nummers werd. in minder Idan t wee uur er door getimmerd. Maar toch wist de heer Botermans nog de aardigheid te plaatsep, dat d.: kamers en suite van de woningen b: Endegeest zouden .gelijken op „dubbei blank". Of dit raadslid dat plpchitig ver-^ klaarde, gekozen te zijn als rf,bouwkun- Idig-raadslid" en dat daarom zich tot taak stelde te eischen, dat de woningen bij Endegeest „een meter dieper" zou den worden deze uitdrukking als aar digheid bedoeld heeft, wpjen we niet. Maar de Raad schaterde het ,pit en was d'en heer Botermans dankbaar yoor eenige ontspanning gezorgd* te hebben in die stroeve oogenblikken. BUITENLAND. ALüEMEEiN OVERZICHT. Er wordt in de buitenlanfdpche bla den lang en breed geschreven en vooral heel wat gefantaseerd over den toestand van den Paus De berichten echter dat de ongesteïd,- heid ernstig was, blijken niet weinig overdreven. De „Goornale d'Italia" zegt dan ook op de meest besliste wijze te kunnen verklaren, dat de toestand geen erlei ongerustheid wekt. Die ziekte is een lichte graad van influenza. Hieraanl verbond zich een aanval van bronchitis, met lichten hoest, en eenige slijmvor- ming. De temperatuur was nooit hooger dan 38 gr. De werking van het hart en van de nieren is uitstekend. Geen enkel spoor van albutnine is gevonden, zoor als bij den eersten aanval van influenza. De Paus zal binnen een paar dageni geheel hersteld zijn. Even geruststellend meldt fde Osser- tore dat de Paus sedert eergisteren- ochtend geen koortsaanval meer gehad had beeft en in beterschap toeneemt. Nog schrijft de Romeinsche corres pondent van de Koln. Volksz. <d.d. 8 de zer over de instorting van Z. H. De nieuwe instorting van den1 paus op 7 dezer was in Rome natuurlijk de stof Van alle gesprekken. Nadat de paus Maandag voormiddag nog verschillende personen, onder wie Zijne Eminentie, kardinaal Katschthaler met gevolg, en ongeveer 500 dames en heeren, in de verschillende vertrekken van het vati- caan ontvangen had, voelde hij zich zeer vermoeid; slechts met de grootste moei te kon de Paus den rondgang doen; zijn stem klonk nog zeer vast. Bij het diner (dat hij als {gewoonlijk met zijn twee geheimsecretarissen gebruik te, had de Paus goefclen eetlust. Hij schertste nog en nam vervolgens eenige rust in een zijkamer. Niettegenstaande de waarschuwing van den omgeving, zat de H. Vafder des namiddags wederom aan zijn schrijf tafel ,want, zeide Hij, zoolang de mensch niet het bed moet houden, is hij tot werken verplicht. Om zeven uur in den avond brand'den de beide electrische lam pen nog boven zijn schrijftafel, en nog immer las en schreef de paus. Plotse ling overviel hem een duizeling, en viel hij in zijn zetel. Dadelijk was Fra Pros- docimo, de apotheker van het vaticaan ter plaatse, en het gelukte hem den paus bij te brengen. Op een draagbaar werd de paus naar zijn slaapkamer gebracht. De doctoren constateerden een terugkeer der influen za en een temperatuur van 39.2. De oorrespondent van de „Croix" die eveneens de overdreven verhalen over den toestand van Z. H. tegenspreekt, meldt nog dat (deze tegenslag zeer on- genaam is voor Pius X, die weet, dat in Rome verscheidene bisschoppen uit Oostenrijk-Hongarije, Luxemburg, Aus tralië en Italië vertoeven, en die tal van persoonlijke vrienden heeft onder de 2500 pelgrims van Vicenza en Treviso, die naar Rome gekomen zijn. Met moei te verdraagt de H. Vadjer de gedachte hen ongezien te moeten laten' vertrek ken. Aan het Vaticaan wenscht men echter algemeen, dat de Paus zich niet aan nieuwe vermoeienissen zal blootstellen voordat de Influenza geheel zal zijn ge weken. Eén nieuwe nota is door de mogendheden aan de Bal- k..rjs':uen aangeboden, waarin' zij op bij- Ti.. ..I!e punten aan de eischem der bond- .:i ote.i tegemoet komen. Wel is de ding hunner plannen omtrent de Eo ,'Lc.I.e eilanden nog ietwat vaag, doch de rest doet het beste hopen voor een,- spoedigen vrede. De nota bevat de vol gende punten: lo. De mogendheden verklaren zich bereid de rechte lijn Enos-Midja te aan vaarden als grondslag voor de onderhan delingen over de nieuwe Turksch-Bul- gaarsche grens. 2o. Be beslissing over de toekomst der eilanden in Ide Egeïsche Zee, van welke het meerendeel in het bezit van Griekenland zal komen, wordt aan fde mogendheden overgelaten. 3o. de quaestie van een oorlogsschat ting zal, in verbinding malle uit den oorlog voortvloeiende financieele quaes- ties, door de fipancieele commissie te Parijs behandeld worden. 4o. Ten opzichte van Albanië wordt verklaard, dat <de noordelijke en noord oostelijke grens reeds vastgesteld zijn door de mogendheden en dat deze ook het overige gedeelte van de grens zullen bepalen. Ten slotte zullen de mogendheden bij de gealliëerden aanldjingen op staking der vijandelijkheden. In St. Petersburg is men, volgens be richten aan de „Frankf. Ztg." zeer op timistisch gestemd nopens de vredesvoor- uitzichten. Men moet daar verwachten dat de voorloopige Vrede al einde d'ezer week tot stand zal komen. Voorts loopt daar een gerucht, dat vervolgens te Sa- loniki een congres van alle Balkanvor sten en staatslieden zal bijeen komem tot beslechting ider grenskwesties. De Fi garo bevestigt dat gerucht. Koning Nicolaas blijft naar het schijnt vrijwel onverschil lig Voor de vlootdemonstratie. Hij houdt zich Wat betreft de bedoelingen der mogendheden van den domme wat blijkt uit een telegram, dat hij gisteren aan den Engelschen admiraal <d|en comman dant der internationale vloot zond. De opperbevelhebber had den koning een nieuwe nota gezonden en de monarch der zwarte bergen antwoordde: „Ik be grijp uwe opeenvolgende nota's niet, voor zoover ik weet, voer ik alleen oor log tegen Turkije!" We hebben reeds iets vermeld van 's konings plan lom af te treden voor het geval de mogendheden 'tot daden van geweld tegen hem hun toevlucht nemen. Reuter voegt daaraan toe, dat dit plan is iuitgewerkt in overleg met den koning van Servië. Als koning Nicolaas "aftreedt zou Mon tenegro ophouden een zelfstandige staat te zijn en bij Servië worden gevoegd. Koning Nicolaas en zijn afstammelin gen zouden recht van opvolging krijgen op den troon en inmiddels een jaargeld genieten. Wat het optreden van Servië in deze nog aangaat, wordt uit Belgrado aan de „Koln. Ztg." gemeld: Servië heeft opgehouden troepen naar Skoetari te zenden. Ook is de beschie ting der vesting gestaakt, nadat de mo gendheden niet alleen te Belgrado en Cettinje, maar ook te Athene daar voort durend tegen hadden geprotesteerd. Ser vië is bereid zijn troepen geheel van Skoetari terug te trekken, maar verlangt in ruil de toezegging eener oorlogsschat ting. GEMENGD. ,Te Quaregnon (Henegouwen) hebi- ben enkele jonge bandieten, waarschijn lijk socialisten, te midden op straat ver scheidene revolverschoten gelost op twee priesters, die daar kalm passeerden. Gelukkig werd niemand ge troffen. De Landdag van Elzas-Lotha- ringen heeft gisteren een motie ten gunste van de afschaffing van de J e- zuïetenwet aangenomen. Uit Konstantinopel wordt d.d. 8 April aan de „Koln. Zeit." gemeld: Bij Tsjataldzja is sinds gisteren de strijd met groote hevigheid hervat. De overheid maakt geen bizonderhe'den be kend, maar er zijn reeds talrijke gewon den herwaarts gebracht. Door deze gebeurtenissen wordt d,e tneening versterkt, dat het een dwaling is om te gelooven, dat de vrede nabij is. Integendeel moet men met de moge lijkheid rekening houden, dat de Bul garen nogmaals een aanval zullen be proeven, om de vredesvoorwaarden te Konstantinopel voorMe schrijven.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1913 | | pagina 1