4
DE TWEE_VRIENDEN.
BUITENLAND.
4e Jaargang
No. 1059.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIOEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRI|S bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-veriekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
(1,10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
post f L50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2V, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
April
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Waarom rechts stemmen?
Omdat wij, Katholieken, a 1-
|veen van de rechtsche regee-
rijng kunnen verwachten nielt
als minderwaardigen in een
hoek je te worden gedrongen.
Wat we gisteren zeidien over de ach
terstelling van de Christelij'ken bij1 het
geven van de „baantjes", geldt op bij
zondere wijze van de Katholieken. s
W|ij, Katholieken, worden door de vrijl-
rinnigen en door de socialisten (die te
ren eiken godsdienst gekant zjjh, doch'
rooraltegen den Katholieken) meermalen
jeschouwd als menschen, die er hoog-
itens recht op hebben te worden „ge
luld". Die door ons zoo hoog vereerde
eden van de Sociëteit van Jezus, de
|ezuieten, werden door een deftig libe
raal orgaan, de „Nieuwe Courant", ge-
joemd „lieden van verdacht allooi". Die
jekende heer Tideman van Bloemendaal
lurfde openlijk op een vergadering den
•ensch uiten om alle kloostergoede
ren tot eigendom van den staat te ma
ren. En 'n professor Eerdmans, rector-
magnificus yan onze Leidsche universi
teit, ontziet zich niet het land door te
trekken om overal de Katholieken als
aanhangers van staatsgevaarlijke theo-
riën verdacht te maken. Ja, die „staats
gevaarlijke theoriën" moeten vooral op
geld doen om ons iv^an alle .„baantjes1"
uit te sluiten1 I
Willen wij ons erkend zien als burgers
met gelijke plichten, maar ook jnet ge
lijke rechten als de niet-Katholielk'en^
idan moeten wij" zorgen, dat rechts aan
het bewind blijft. Dat we in het jaar*
waarin we herdenken het herstel onzer
bisschoppelijke hiërarchie, niet "tevens
moeten aanschouwen'de overwinning van
een vrijzinnig-socialistisch bloc, watvoor
ons een achterstelling zou beteekenen op
Staatkundig en maatschappelijk terrein.
Jalousie.
Met de publicatie van „het vast ao
coord" der drie rechtsche partijen is de
linker pers pas goed los gekomen. In
artikelen, die druipen van ijverzucht,
wordt op laatdunkende wijze de coalitie
lesproken, terwijl naarstig getracht
wordt, de Christelijlk-Historischen tegen
het accoord op te zetten.
Nu, 't is wel begrijpelijk, dat de lin
ker pers zoo te keer gaat, want het moet
hoogst onaangenaam wezen, de rechten-
zijde zoo vast aaneengesloten te zien,
mvijl men zelf zoo'n rood blok aan
iet been heeft, dat belet een goeden
aanloop te nemen.
Hierin hebben W ij nu weer schik, want
H e t V o 1 k behandelt de vrij'zinnigheiid
zoo uit de hoogte. Moet ge eens even
hooren
„Wanneer men bedenkt, hoe de heer
Tydeman heeft gekoketteerd met de
kerstening der openbare school, hoe
zelfs de heer Bps met den heer RoëlI
eenmaal voorstelde om op het leerplan
der openbare school uren voor gods
dienstonderwijs in te ruimen; wanneer
men bedenkt, hoe een bolwerk van
FEUILLETON.
154)
Het was de onomkoopbare, die ver
oordeelde. al naar zijn wrok.en zijn eer
zucht het hein ingaven. Die anderen waren
slechts de uitvoerders van zijn wil. Hij
had het doodsmerk geplaatst op het
dossier van de Girondijnen, hijl zou ook
Danton, Camille Desmoutins en zooveel
anderen veroordeeLen.
Door hem was nu ook de afschuwelijke
Hébert voor het schavot bestemd, niet
wegens de misdaden, die hij bedreven
had jegens onschuldigen, door hem in
den dood gezonden, maar omdat hij, in
een oogenbldk van verblinding, het ge
waagd had de almacht van Robespierre
aan (g randen.
Hij zou nog, in een crisis van woede,
die aan razernij grensde, de bloedbaden
doen aanrichten, waarvan Parijs versteld
zou staan, tot den 9 Thermidor (Juli-
Augustus), als hijzelf zou uitglijden in het
door hem gestorte bloed en vallen onder
hetzelfde mes, dat hij zoo rusteloos bad
«ten werken.
Toen Hébert zijn doodvonnis hoorde
het yrijhanidelsstelsel als de Rotter-
damsche Kamer van Koophandel aan
Minister Kolkman schreef, dat zij te
lgen verhooging van het invoerrecht op
petroleum geen bezwaar heeft; wan
neer men zich herinner^ hoe nog niet
zoo heel lang geleden de Nieuwe Ct.
de Grondwetsherziening liever van
rechts ontving dan van links, dan
moet men tot de erkenning komen,
dat in zekere politieke omstandigheden
tal van vrijzinnigen zelfs voor 'de Li
berale staatsinstellingen geen betrouw
bare soldaten zijn. Hpeveel te minder
dus voor de eisdhen, die de sociaal
democratie hen heeft opgedrongen."
Aldus JH e t Volk in antwoord op die
artikelen der vrijzinnige pers, waarin deze
toornde over het denkbeeld, dat die eer
tijds zoo fiere vrijzinnigheid zou moeten
rillen voor het zweepgeklap van het
roode congres.
{Hi e t V o 1 k acht de linker politici zelfs
niet in staat op -hun eigen, program te
passen en zegt:
„Wij kunnen de heeren onmogelijk
alleen laten op hun pelgrimsreis met
dat program. Wij moeten er altijd bij
- "blijven, anders laten zij straks de beste
stukken in de goot vallen."
Als men zoo gekapitteld wo'rdt door
een bondgenoot, is het waarlijk geen
wonder, dat men jaloersdh is op de recht
sche eenheid.
KAMEROVERZICHT.
TW EEDE KAMER.
Verzekering voor genees'/êund^^o hutp.
Ook (Ménstbodm yefZeperd.
Het amenidement-Patijn, bedoelende
om ook te verzékeren voor geneeskundi
ge hulp is verworpen rechts tegjeinl links.
Opmerkelijk was bij de discussie hier
over, dat de heer Diuys den heer Lim
burg, die dit amendement verdédii'gdte,
breedsprakigheid verweet... ft Doet zoo
denken aan hét spreejkwoord van den pot
en den ketel, 't Was echter wel vreemd,
dat de heer Limburg nog 'ns in den
breed,e ging herhalen .een verdediging,
die al reeds bij de voorloopige beschou
wingen was gehoud.en, £n ook al reeds
toen door den -minister was afgeslagen.
D|e minister acht het niet strict noodig
en om velerlei moeielijkhedeni ten zeer
ste ongewensicht de .arbeiders voor ge
neeskundige hulp te verzekeren. Toe
vallig is de yrijzinnig-democratische
afgiévaardjgde de he^r Limburg, die om
zijn verd.ediging van dit amendement'
door den Zaandamschen afgevaardigde
den heer Duys, op zulk een schrikkelijk
felle en onbetamelijke manier werd, aan-
gjejvalien, dezelfde als...- degene, die in
Zaandam ae candidaat der concentratie
is. De politiek in de minder mooie fb'o-
Iteekenis van het woordi gluurt niet meer
om 'n hoekje yan onze'Tweede Kamer,
maar is er heel b'rutaal en parmantig
binnengetreden en zwaait >er den sdhep-
ter over het spreken ven zwijgen van
vele leden der linkerzijde.
.Een andier amendement, dat werd ver-
uitspreken, viel hij in onmacht Men
moest hem wegdragen,. Het was een
weerzinwekkend schouwspel.
Aan het andere einde van de zaal,
waar nog eenige toeschouwers stonden,
gekleed in carmagnoles, de getrouwe be
zoekers dezer vreeseLijke rechtszaal, klonk
een stem, die riep:
Z|ijt gij' bang, vader DiuChesne? Uw
beurt is gekomen, burger. Gij' zult wel
dra de Oostenrijksche en Capet ontmoe
ten en uw petekind, het nationale scheer
mes, omhelzen, Diat is recht.
Jean de Trémazan en Pierre Lasson
keerden zich om.
Zij' herkenden deze klankvolle stem
tot hun groote verrassing.
De wreker, "die den ellendeling dezen
zweepslag gaf, welke hem had moeten
doen opspringen, was hun aanvoerder
uit het jachthuis van Bagnolet, de on
bekende, die hun de deuren der griffie
ihad geopend; die beschikte over een
onberekenbare macht in dit Parijs, waar
hij bijna openlijk streed tegen de Natio
nale Conventie en de comité'sde man,
die alles omkocht, doordat hij het goud
om zich heen strooide zonder het te tellen
Hij was daar omringd door revolutio
nairen, die hem tot lijfwacht schenen
te strekken en wier hoongeschreeuw den
veroordeelde nog naklonk^ toen hij naar
worpen (we zullen ze niet alle aangeven,
maar verwijzen naar het verslag) was
•dat yan den heer Schaper, hetwelk ver
andering wilde brengen ten aanzien vari
d<e dienstboden. Aan de Kroon zijn vrij
■uitvoerige bevoegdheden gegevlenUom
dien kring der yerzékerden uit te brei
den. Maar, zoo staat er in art. 16a uit
drukkelijk, niet tot „personen, uitslui
tend belast met het verrichten van hui
selijke of persoonlijke diensten". Scha
per wilde de dienstboden niet uitdruk
kelijk uitsluiten, hun dus een kans laten,}
dat ze nog eens ooit onder.„de ziekte-.
Verzekering zouden jworden gebracht.
De minister heeft dit amendement be
streden met eenige afdoende argumen
ten. Dienstboden zijn niet op gelijke lijn
te \s tellen met arbeiders. Zij worden In
de meeste gevallen beschouwd als huis-
genooten en dat karakter het eenig-
juiste moet men hen laten behouden.
Opmerkelijk is het ook da£ in de practijkl
vele dienstboden verzekerd zijn wel Voor
geneeskundige behandeling, maar piet
voor geldelijke uitk'eering bjj ziekte
£\y$lk laatste de wet beoogt). Hierin ligt
een aanwijzing, dat ,er bij hen niet een
behoefte daaraan bestaat
Men is gisteren gekomen tot artikéfi!
*31, waarmede de beraadslagingen he
den beginnen. Dit is het .eerste artikel!
van het hoofdstuk „Ziekengeld" (d.i. de
ipitkeering). Hierbij 'zal natuurlijk ge
vraagd en gedongen worden.
ALGEMEEN OVERZICHT.
H]et is werkelijk den mogendheden
ernst piet de
vlootbetooging
maar wat er het resultaat van moet zijn,
ligt voor een ieder in het diepste duister.,
Wiat toch wil men uitrichten met een
stil liggen van eenige oorlogsschepen
voor havens, die toch geen verkeer heb
ben. En tot geweld van wapenen wil
men niet overgaan. 'Slechts Oostenrijk
schijnt, in het geval dat Koning Nakita
weigert het trotsche hoofd te buigen,
alleen gewapend te willen optreden.
Aan den „BerL. Lokal-Anz." wordt ech
ter daaromtrent .uit Wieenen geseind: „In
welingelichte kringen alhier veronderstelt
men, dat de Montenegrijnsche crisis het
volgende verloop zal hebbenEerst zullen
de in de Montenegrijnsche wateren ver-
eenigde oorlogsschepen door hunne aan
wezigheid alleen aan de Montenegrin-,
sche regeering den wil yan Europa de-
monstreeren. Helpt dat niet, dan wordt
de kust geblokkeerd en daarna zullen
vermoedelijk troepen ontscheept en Anti-
vari ,en Dulcigno bezet worden. En als
ook deze maatregel nog niet het ge-
wens chte resultaat oplevert, zullen Oos-
tenrijk-Hongarije en Italië, zoo Skoetari
inmiddels gevallen mocht zjjïi, van Europa
mandaat krijgen om de Servische en Mon
tenegrijnsche troepen te noodzaken deZe
plaats te ontruimen. Omtrent dit punt
zijn echter tot dusverre nog geen beslui
ten genomen.
de Condergerie weird teruggevoerd..
Goejde reis naar de andere wereld,
schurk 1
Gij 'zult nu ook door het kleine! ven
ster moeten kijken.
Boet uw misdaden eril laagheden,
gevloekte
Leve de rechters!
Toen Hubert weg \yas, verdween ook
de onbekende even plotseling als hij(
verschenen was en zonder dat iemand
wist, waar hij was heengegaan1.
Dat alles was zoo snel, zoo plotseling
gegaan, dat de beide vrienden zich af
vroegen of zij niet ;de speelbal van e£m
waanvoorstelling waren geweest
Toch niet!
Hij was het wel geweest met zijn rij
zige gestalte, zijn vurige oogen, zijn sar
castisch en'spottend gelaat, gekleed als
blurger, in een .grijzen rok, den Vilten
hioqd schuin op het hoofd.
De zaal werd ontruimd.
Vonnissen werden*destijds stiel ten uit
voer gebracht
De toeschouweus snelden naar buiten.
Reeds hoopten zij zich op om .den
veroordeelde te zien voorbijga art.
Werktuigelijk volgden de twee vrien
den ben. i
Zij zagen weer, maar nu van verre,
het afschuwelijk werktuig, dat blijvend
'In toonaangevende Romeinsche krinr
gen wordt verklaard, dat de huidige toe
stand voor Italië, dat door familiebanden
mjet Montenegro .nauw is verbonden, zeer
pijnlijk is, dat echter zijn belang eischt,
dat het niet achterwege blijft op het
oogenblik, dat een andere mogendheid
met internationaal mandaat in Albanië
tusschenbeide treedt De toestand dreigt
eiken d^g ingewikkelder te worden en
zal nog verwarder worden, als de viloot-
demonstratie niet het verwachte effect
mocht hebben.
De grenzen van Albanië
zijn nog Lang niet afgebakend. Er zijn
tenminste nog tal van diplomatieke moei-
tijkheden te overwinnen nopens de zui
delijke grenzen. H[et „BerL. Tagebl." deelt
daarover het volgende méde:
De grens, die Griekenland eischt, be
gint bij GramaLa, 'ten Zuiden van Wia-
lona, èn laat a£n Griekenland de distrio-
'ten van ühimara, 'Argyrokastron, 'Pre-
metu Koritsa en "MoskopoLis, een gebied,
dat volgens de offideele Turksche sta
tistiek van 1908 door '340.000 Grieken
en 149.000 mohammedanen wordt be
woond. Die andere Balkanstaten steunen
.dien eisch. Maar Oostenrijk en Italië wil
len Griekenland slechts het gebied van
Janina geven. Daardoor echter zou de
kust tegenover Korfoe en een bevolking
van 25Z000 Grieken aan de Grieks che
heerschappij worden onttrokken en Grie
kenland een slechtere grens krijgen dan
men bij het verdrag van Berlijn had be
paald.
De mogendheden zouden door zoo'n
grensafbakening "dus op hun eigen be
sluiten terugkomen, Albanië zou er niet
meer, maar minder levensvatbaar door
worden, want het gebied zou sleéhits een
haard yan oproer zijn; ook zoy. die'grens
afbakening tegen het door de mogend
heden erkende beginsel "der nationaliteit-
ten indruischen. Griekenland zal dat alles
in een memorie aan de mogendheden
uiteen Zetten en er daarin ook nog op
wijzen, dat het reeds een groot offer
ter wille van de groote mogendheden
brejjgt door van Wialona aif te zien.
Jen aanzien der Belgische
algemeene werkstaking
hebben de Burgemeesters van "Brussel
en de Brusselsche voorsteden in hun bij
eenkomst eenstemmig als hun meening
te kennen gegeven, dat elk arbeider of
beambte in gemeente-dienst, dje aan de
algemeene staking deelneemt o'f in strijd
met zijn plicht handelt, als ontslagen moet
worden beschouwd en onmiddellijk ver
vangen.
Van de spaargelden, waarmede de sta
king weken lang zal moeten volgehouden
worden ,geeft het BrusseLsdi „N. v. d.
D" een aardig idee.
In het arrondissement Borgworm, zegt
het blad, rekenen de socialisten op on
geveer 2000 stakers, zonder die van Saint-
Georges. Nu, er is ongeveer 10.000 francs
voor de algemeene werkstaking gespaard,
d.i. 5 frank per staker, en die 5 franlk
zullen enkel in brood- en aardappelkaar-
ten .uitgedeeld worden van af de "derde
was opgesteld op de place ,de Ja Re
solution, de estrade Van den beul', waar-
fboven zich het getimmerte verhief, i-dat
de valbijl ophield.
Daar kwam reeds de kar, omstuwd
door ruiters, wier harten versteend wa
ren door de gewoonte .om dag aan dagf
deze menscherts!achting aan té /zien.
De aankomst van deze kar werd door
de menigte met gejoel ontvangen.
Daar zagen zij den beul, die zichzélf
verheugde in zijn afschuwelijk handwerk
en die nu de noodlottige valbijl, door
Hebert als „het nationale scheermes"
gédoopt zou doen neerdalen op den hals
van deal ellendeling, die al dood van
angst Wes. 1
Het was gedaan.
Pierre en Jean gingen arm in arm
langs de Seine-kaden, ten einde d'e me
nigte te ontwijken, naar de rue Neuve-
ides Petits-Champs en toen zij in hun
huis kwamen, vroeg de graaf ,aan den
portier, zooals hij gewoon was. te doen
telkens als hij thuiskwam:
Niets voor mij?
Hij dacht aan zijn zuster Rose.
Onafgebroken hielldi hij zich met haar
bezig. 1
Het was hem een kwelling niet te
weten, wat er van haar was geworden.
Als zij dpor Parijs liepen, keikfen de
week. De stakers, die geen eigen spaar^
pot hebben, zullen zich dus twee weken
lang den buik mogen tperiemen,. want
in de roode coöperatieven geeft men geen
crediet
ft Is waar, dat het personeel der coö
peratieven en de roode kopstukken, die
zoo slim zijn van zelf niet te staken, de
helft van hun loon zullen laten vallen,
wat 600 fr. per week uitmaak^, d.i. 30
centiemen j>er ;jyeé8c voor eiken staker,
dus nog veel minder dan het ouderdoms
pensioen van 65 fr. 's jaars of 19 cen
tiemen daags, waarmee de socialisten zoo
zeer den spot drijven. De vrouwen der
stakers zullen voorzeker lachen, als zij
60 centiemen krijgen om hunne huisge
zinnen twee weken lang te onderhouden.
GEMENGD.
De Brits che regeering heeft't Parle
ment voorgesteld, haar bevoegdheid, om
in geval van noocf sgporwagens, locomo
tieven, automobielen, dieren, schuiten en
andere vaartuigen op te kommandee-
ren, ,uit te strekken op Luchtvaartui
gen.
De Bulgaarsche minister Van "fi
nanciën heeft in de Sobraiye een wets
ontwerp aanhangig gemaakt, waarbij alle
opgeroepen reservisten voor de laatste
helft van het vorige en de eerste helft
yan dit jaar de inkomstenbelas
ting wordt kwijtges cholden.
Naar het Petersbiurgache telegraaf-
agentschap mededeelt, heeft de Chineen
sche r.egeering opnieuw een nota gericht
tot den hotoektoe van Mo ngolië, waar
in ziij dezeri aanmaant het geschil met
C h i n a op vreedzame wijze bij te leggen
door de aanspraken op onafhankelijkheid
o,p te geven.
De hotoektoe antwoordde, dat Mon
golië eveneens een vreedzame oplossing
wensdht, maar niet geneigd is zijn onaf
hankelijkheid oyp te offeren.
Die maritieme prefect van Toulon
seint, dat zeven man van den onder
zeeër Turquoise door een golf over
boord zijn geslagen. Twee zijn er
gered door de Goliath, vijf zijn er ver
dwenen, van wie een Luitenant ter zee
en een adelborst.
Het Hof van Cassatie heeft, gelijk
te verwachten was, het cassatiebe
roep der autobandietenverwor-
p e n. Thans komt nog de kwestie der
visie van het Tonnis tegen Ddeudonné
gewezen. Tevens zullen verscheidene ver
oordeelden zeker een verzoek om gratie
indienen.
Berichten uit het district Solingen
gewagen van 3ü0 menschen, die ziek
liggen aan vle eschve rgiftiging.
Velen verkeeren in levensgevaar. Jot nu
toe is een werkman bezweken. Het
paardevleeS'Ch, dat de vergiftiging ver
oorzaakt heeft, was behoorlijk gekeurd
en deugdelijk, bevonden.
Uit Madrid wordt gemeld, dlat de
gouverneur aan de regeering meedeelde,
dat alle spoorweg mannen der lijn
HuelvaZafra van plan zijn binnen acht
dagen een algemeene werksta
king fe beginnen. Ook in het nabij ge
legen district Rio .Tinto heerscht groote
beide vrienden Voortdurend naar haar uiit
Waar zou zij zijn? >V,at zou ziij
d)oen
Zij hoopten altijd! haar nog te zullen
vindien ien altijd werd hun hoop teleur-
©esteki
Ook ditmaal antwoordde de portiefr
\veer1
Niets. i
Toch was d£ ongelukkige niet ver van
hen af en djen avond meer dan ooit, zou
zij behoefte aan hun bescherming hebben
gehad,. i
Ziehier wat er ip het huis dier burge-»
res Laurette voorviel. 1
XIX. t
GERMINAL (MAART-APRIL).
iRose dë Trémazan zétte haar pogin
gen om werk of een betrekking te vin
den, waardoor zij te Parijs in'Tiaar on
derhoud zou kunnen voorzien, met on
uitputtelijk geduld voort ofschoon zij
^telkens ontmoedigd huiswaarts keerde.
lederen morgen "keek zij met gespan
nen aandjacht de berichten in de dagbla
den na omtrent de personen, dje waren
opgenomen in- en ontslagen uit die ge
vangenissen van Parijs en vfroral eerst
genoemde waren overt al rijk.
Slechts één gevangenis "trok haar aan
dacht t
l'AIbbaye. (Wordt vervolgd).
