ÏS J.: LA LA ND. BINNENLAND. Dit Stad en Omgeving. Jaargang No. 1043. oureau oUi>L SliMü< Interc. Telefoon 935. L 54, u o i U i\. - Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIJN I ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco per post 1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/a cent, me' Geïllusireerd Zondagsblad 5 cent. Z terdag Maart 1013 De ADVERTEII AEPRl. 3 bedraagt van 15 regels 0.75, elke regel meer 15cen ingezonden mededeeiingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertent.ëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop ^geen handels-adverentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels» 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit DRIL BLADEN en een GEILLUS- J RELRD ZONDAGSBLAD. I bemiddeling kenbaar gemaakt. ,Van de eischen, daarin V Taai! Dat zijn de tegenstanders der bijzon dere school. Nu critiseerde weer in de Eerste Kamer de heer van Deventer de houding van den Minister van Koloniën in zake de verhoogde subsidieering van 't bijzonder onderwijs op Curasao, die nu staat te worden doorgedreven bij K. B. (krachtens art |48 van het Regee- ringsreglement vóór die kolonie). De door den gouverneur voorgestelde sub- sidieverhooging was door den Kolonia len Raad verworpen, en het leek den spreker een icactiunnaire daad, om die nu toch te willen doorzetten. Al geeft art. 48 daartoe de formeele bevoegd heid, de autonomie van den Kolonialen wetgever wordt zoodoende tot een was sen neus. Natuurlijk betwistte de Minister dit ten Stelligste, betoogend, dat de subsi die noodig was en dat de bijzondere scholen Tiog altijd financieel verre zou den achterblijven bij de gouvernements-, scholen. De heer De Waal Malefijt krijgt nu zoowaar hulp van den overzichtschrijver van 't H b 1 d. die in de houding van den minister géén inbreuk ziet op de koloniale zelfregeering. Men moet toch niet vergeten, zegt hij, dat de Koloniale Raad geen vertegenwoordigend lichaam is, geen door de bevolking gekozen li chaam, maar een college, dat door den Koning wordt benoemd en van den- zelfden staatsrechtelijken oorsprong is als de gouverneur. Is er, zooals in deze, oonflict tusschen den gouverneur enden Kolonialen Raad, dan kan er wel de gelijk reden tot inmengin|g, voor de Landsregeering Zijn. Maar.... hier houdt de hulp van den overzichter op. Wél mag z.i. de minister soms ingrijpen, waar hij ook o.i. groot gelijk in heeft, edoch... jn t' onderhavige geval.... Kijk eens hier^ zegt Hoefijzer man: „De Regeering moet niet te 'gul we zen met zulk een Inmenging en reke ning houden met het nuchtere feit, dat de Koloniale Raad, die uit 13 ingezetenen van de Kolonie bestaat, geacht kan worden in den regel de belangen der Kolonie minstens, even goed te kennen als de gouverneur... die maar 1 ingezetene is. En een rechtsch minister moest dub bel schroomvallig wezen om art. 48 toe te passen ten bate 'van subsidiee ring van 't bijzonder onderwijs, aan gezien hij zichzelf daarbij onmogelijk een onpartijdig scheidsrechter kan ge voelen. Al ware 't maar om den schijn te vermijden. Laten we deze bezwaren eens onder 't oog zien. Vooreerst dat rekensommetje. Zeer ze ker is de gouverneur „maar 1 ingezete ne", doch tellen de velen, die tegen het besluit van den Raad hebben gepro testeerd, niet mede? De Roomsche pers heeft er vol van gestaan. Dat waren protesten van ingezetenen, die ook met „nuchtere feiten" kwamen en aantoon den, hoe schromelijk onrecht men ginds de bijzondere school aandeed. Zou de minister daarhiede geen re kening mogen houden, ook al is hij rechtsch, „al ware 't maar om den schijn te vermijden"? De overzichter heeft blijkbaar geen kennis genomen van de Cura^aosche schoolcijfers. De achter stelling der bijzondere school bleek daarbij zóó schromelijk, dat wie onpar tijdig kijken wil den minister geen onge lijk kan geven. Er valt hier zelfs geen schijntje van schijn te vermijden. Bovendien: waar het recht gelijk hier aan onze zijde is, zijn we niet bang voor den schijn ook, want als we moeten wachten tot links den schijn zal redden, nu. dan mogen we wel Mathu- salems geduld hebben. En als links taai is op onderwijsge bied, heusch, wij zijn nóg taaier. AL ju iiBi'.N OVEKZICHT. De verbonden Balkanstaten heblben nu ook hun antwoord! op Tiet voorste!) tot vervat, geeft het 'Servische blad de „Samoeprava" het volgende over zicht: le. Voortzetting ,van de vijandelijkhe den tot de vrede gesloten is. 2e. Ais basis van de vredesonderhande lingen moet .dienen het voorstel, dat den 23en Dec. 1912 te Londen door de Balkan- gedelegeerden gedaan .wendt, waarbij ^te lijn Midia-Rodosto als grens van het toe komstige Turksche rijk wordt aangege ven, het schiereiland GalLipoLi aan Turkije gelaten, maar de afstand geëischt wordt van het geheele westelijke gebied, be halve Albanië, waarvan grenzen en organisatie door de gezanten-conferentie te Londen zal geregeld worden. Uit drukkelijk eischen de Balkanstaten, dat Adrianopel en Skoetari nog vóór het sluiten van ,den vrede aan Bulgarije en Montenegro zullen worden overgegeven. 3e. Afstand van de EJgeïsche eilanden aan Griekenland. Hierbij wordt vooral de nadruk gelegd, dat Turkije zal af zien van alle aanspraken op Kreta. 4e. Turkije verplicht ziichi den verbon den Balkanstaten een oorlogsschatting te betalen, waarvan het 'bedrag voor de onderteekeniug van het vredes-verdrag bepaald wordt. 5e. De Balkanstaten eischen, dat de rechten van hunne Christen-onderdanen, die in Turkije wonen, zullen gewaar borgd worden. 6e. Ingeval er zich vraagstukken van financieelen aard, uit den oorlog voort vloeiende, voordoen, zullen van élk der Balkanstaten aan de bespreking daarover afgevaardigden deelnemen. De Samoeprava" wijst 'er op, dat de hoogere eischen het gevolg zijn van de hervatting der vijandelijkheden, en v.cxegt er aan toe, dat, wanneer Turkije dé onderhandelingen opnieuw zoui rekken, de eischen nog izwaarder zullen zijn. Zooals te 'begrijpen is, zal 'de Porto niet op deze eischen ingaan. Naar nu reeds verluidt, zal zij aan de mogend heden een memorie doen toekomen,waar in zij zich verzet tegen de betaling der oorlogsschatting. Adrianopel en Skoetari die, vooral na de inname van Janina, zoo sterk begeerd worden door Bulgarije en Montenegro, schijnen er thans ejg zwak voor te staan. Uit Adrianopel moet bc- i richt zijn, dat de overgave zeer nabij is. j w at Skoetari aangaat, hadden de consuls aan Montenegro verzocht, de hiet-strij^ dende bevolking die stadi te doen verlaten, doch Montenegro heeft hierin niet willen treden, maar wil alleen toestaan, dat de consuls met hun landgenoot en zidh naar elders begeven. Volgens berichten, gisteren uit Cettmje verzonden, werden de versterkingen bij Skoetari eergisteren van 10 uur 's mor gens tot aan den middag hevig gebombar deerd. DeTurksche artillerie bood slechts zwakken tegenstand. Over de geheele stad vielen de granaten. Eenige huizen werden in brand geschoten. Een koopman uit Skoetari, wien het gelukt is de 'belegerde stad te verlaten, is te We enen aangekomen. Volgens zijn mededeelingen bestaat 'er weinig hoop meer, dat Skoetari het nog Lang zal kunnen [houden. De proviand is zoo goed als op en de belegerden 'hebben over veel te weinig kanonnen te beschikken. Deze koopman bevestigde, dat de dap pere commandant van de vesting, Hassan Risa, dood is. Hij werd zes weken ge leden door twee mannen neergeschoten. We hebben reeds door opneming van het antwoord van Vandevelde op de rede van de Broqueville doen uitkomen, hoe de houding der Socialisten in België was, nu 'de regeering maar niet dadelijk tot grondwetsherziening over gaat, nu de socialisten zoo braaf ae alge- meene werkstaking afgelast hebben. Volgens .het „IHibld. v. Antw." hebben de roode heeren eergisteren het besluit genomen, onmiddellijk een onverbiddelijk obstructions me in de'Kamer in te voeren en om te beginnen) zoo lang mogéljjk de stemming der legerwet te verhinderen. „Als dit werkelijk het p-lan. is van* de socialistische linkerzijde", zoo voegt het genoemde blad erbij, „clan heeft het wei nig kans van slagen. De rechterzijde is '"otbeslolen de noódige maatregelen te nemen om het te verijdelen, en "foef is zeker, dat een, deel der liberale linker zijde de legerwet niet zal offeren, aan het kwaad 'humeur onzer teleurgestelde socialen." h De Gentsdie socialisten zijn bovendien nog verstoord, omdat de algemeene sta king afgezegd is. Oj> een vergadering van hun federatie werd gisteren een motie aangenomen, dat de Gentsche socialisten de staking op 14 April wensc'nen te zien uitbreken Het is werkelijk om te ladhen. Zouden die heeren daar nu "heusch me en en, dat de werkstaking, ais ze maar eenigszins mogelijk zou zijn geweest, afgelast zou zijn geworden? In verschillende Belgische bladen is reeds eenigen tijd lang 'bedek* gesproken over een legerschandaal in België. iDe „Soir" doet daarover nu meer con crete onthullingen. Men heeft ni. ten aanzien van de levering van munitie en kanonnen en enquete ingesteld, waarbij een zeer betreurenswaardige, om niet te spreken van een schandalige zorgeloos heid, bij de officieren is ontdekt, düe met den aankoop daarvan waren belast. Verschillende 'bestellingen waren aan Bel gische firma's 'gedaan, die ze op hun beurt aan Duitsche leveranciers over droegen. De kanonnen en munitie, die zij geleverd hebben, zijn geheel onbruikbaar gebleken. Bovendien heeft men,-een aantal kanonnen, die zes jaar geleden in Duitsch- land waren besteld, en waarvoor vijf millioen francs is betaald, nog niet ont vangen. Het onderzoek wordt voortgezet GEMENGD. In de Belgische Kamer heeft de minister van oorlog bij del bespreking de|r militaire wet verklaard, d;at hij de lichting van 1911 onder de wa penen heeft gehouden in verband met den buicenlandsChen .toestand. Bij den Landdag van Elzas-Lotha- ringen is een voorstel van de regeering .ingekomen, strekkende om aan alle be ambten en onderwijzers met een jaar wedde tot 5000 mk. een toelage we gens de duurte van het leven te ver teenen. De regeering vraagt daarvoor een crediet van f 200.000 mk. In haar antwoord op de nota van den Turkschen gezant verklaart de Por te dat de aangehouden vrachtboot Hen ri Faissinet werd begeleid door Grieksche torpedobooten en trachtte te ontvluchten, toen de Turksche torpedo- booten verschenen. Het onderzoek aan boord deed, vermoeiden dat de lading grooter was dan de sdheepsplapieren aan wijzen. De Turksche regeering komt tot de slotsom dat het noodzakelijk was het schip geheel te lossen om te consta- teeren of het contrabande aan boord had.. Afgevaardigden van d,e vereeni- gingen ter bevordering van den vjrede uit alle Landeren hebben gisteren ver- derd in het Internationaal Vredesbureau en beslaten een manifest te richten te gen de ontwerpen tot uitbreiding der wapening. Volgens het Petersburgsche tele graaf agentschap verspreiden de monar chisten te Moekden bulletins», waarin de G h i n e s c h e regeering wordt be schuldigd d:e K ei zerin-wedu w e vermoord te hebben. D|e bewaking der stad is versterkt. Orozco, de leider der opstande lingen in het Noorden van Mexico, die zoolang het verzet tegen Madero had volgehouden, maar die het thans met Fe lix Diaz en Huerta op een accoordje heeft gegooid, is, vergezeld van zijn va der, verscheiden opstandelingen-officie ren en een h.ondertal vrijbuiters, in Mexi co (stad) aangekomen. Als een over winnend held werd Orozco ingehaald. Duizenden begeleidden hem naar zijn hotel en daar moest hij op het balkon komen om de menigte toe te spre ken. Orozco verklaarde ervan overtuigd te wezen, dat generaal Huerta de voor- loopige regeering eerlijk en met.goede trouw zal leiden. Van de 55 visschers, die op 3 Maart op een ijsschots zeewaarts waren gedreven, zijn 45 gered. Twee hunner zijn zwaar ziek, eien is bevroren. Het lot der overige tien is onbekend. In het zuiden der Vereenigde Sta ten hebben hevige stormen ge woed, waardoor veel schade is aange richt en waartij vele menschen zijn om gekomen. Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit is eervol ontslag ver leend aan S J. A. Morel, uit zijn be trekking van hoofdcommies aan het de partement van Euitenl. Zaken, aan j. H. W. Koster, iuit zijn betrekking van oommies aan gemeld departement; zijn benoemd tot adjunct-commies bij het departement van justitie de eerste klerken bij <lat departement H. L. van Nieukerke, G. J. van der Brugge, mej. J. P. W. Verdonk. mej. J. W. de Sur- mont de Bas Smeele, Ch. J. Hinrichs, R. von Slooten, mej. W. J. Boom, F. Slot, H. C. Y(A Metz, J. H. Swenne; is aan den irigeerend offici.er van gezondheid 2e kl. dr. D. M. Pronk, van het personeel van 'den geneeskundigen dienst der landmacht, en aan den kapi tein A. Geel,, van 'den 'plaatselijken staf, plaatselijk-adj. te Rotterdam eervol ont slag verleend zijn benoemd: bij het personeel van den geneeskundigen dienst der landm., tot dirigeerend officier Van gezondh. 2e kl., de dir.-officier van gez. 3e kl. dr. T. J. H. Snijders, van dat personeel; tot dir. officier van gez. 3e kl., de offi cier van gez. le kl. P. A. Ziegeler, van dat personeel bij het personeel van den Geneesk. Dienst van liet leger in Ned.-Indië be noemd totjofficierVan ^eZ. t2e 1^1., de arts E. J. Bok; is benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau, de tweede secretaris bij het Nederl. Bijbelgenootschap te Am sterdam, L. J. van Wijk. De Tweede Kamerverkiezingen. De plaatselijke anti-rev. kiesvereeni- (gingen in het district Gouda hebben de volgende heeren op de groslijst van can- didaten geplaatst: dr. E. J. Burner, te Utrecht; A. Golijn, te Nieuwer-Amstel ds. G. Hofstede, te Blokzijl; J. Huizinga te Terneuzea; ds. AL Jongebreur, te Veenendaal; mr. H. van der Vegte te Zwolle; H. C. Vegtel, te 's Gravenhage; ds. G. W. C. Vunderink, te Haarlem, en mr. J. A. de Wilde, te 's Gravenhage. De kracht der Katholieke Staatspartij De driestar-schrijver in de „Stand." wijst er op, dat de Katholieke pers zich ten onrechte bevreemdt over het zoo wei nig vlot loopen van de onderhandelin gen tusscher de drie rechtsche partijön in zake de vernieuwing der coalitife. Dat de katholieken zich niet zoo erg be zorgd maken over de voorwaarden, waar onder de coalitie tot stand komt, ver klaart de dnestar-schrijver hierdoor, dat de Roomsch Katholieke Staatspartij van de drie partiien Rechts verreweg de nu meriek sterkste is, en ook dit vooftleel heeft, dat haar sterkte niet alleen vrijwel onder juiste cijfers is te brengen, maar dat deze sterkte bovendien zeer compact in bepaalde streken van het land in el kaar zit. De schrijver rekent uit, dat bij eenigszins evenredige vertegenwoor diging pro rato de Tweede Kamer zou bestaan uit 33 Roomsch-Kath. leden, 40 leden van Links en 27 van de Anti-Re volutionaire en Christelijk-HistoriJSche Partijen saam. Naar aanleiding van deze cijfers zou den we willen vragen, of dan de Katho lieken geen blijken geven van meer dan gewone toegeeflijkheid, zoo zij er niet halsstarrig op aandringen hun aantal Ka merzetels dichter bij de 33 te doen ko men? En ook zouden we deze bemer king willen maken: welk een uitkomst zou toch de evenredige vertegenwoordi ging gevenDan zou er geen sprake zijn van weinig vlot loopende onderhandelin gen tussahen de rechtsche partijen." De duiten van het anti-tariefwet- comité. De strijd om de tariefwet is, zoo merkt 4e wGeld." op, langzamerhand verpoli tiekt, vooral ook in verband met de so ciale wetgeving, nu rechts haar financi- eele basis vindt in een herzien tarief. Een neutrale vereeniging, die het anti- tariefwetoomité steunt, haalt dan ook de politiek binnen. Steun aan een anti-ta- riefwetoomité is geworden steun tegen een Christelijke, vóór een linksche re geering. Waar een vereeniging de beweging tegen de tariefwet steunt, kan zij niet meer neutraal genoemd worden. Dit heeft dan ook het bestuur der Ned. Vereeniging van Kaashandelaren, die eergisteren te Gouda een algemee ne vergadering hield, terdqge moeten hooren. Door verschillende sprekers werd scherp protest aangeteekend te gen de uitkeering van f 100 aan het antï- tariefwetoomité, nogwel zonder dat de vergadering erover was gehoord. De voorzitter trachtte zich te redden met de uitvlucht, dat de subsidie niet uit een politiek oogpunt was verleend. Mogelijk, maar de heer Middelbeek, de voorzitter der vereeniging, zal toch wel weten, dat iets waf men niet doet uit politiek, alleen reeds door het feit dat men het doet, politiek kan zijn. An ders zal rijn secretaris, lid van het hoofd bestuur der Liberale Unie, hem dat wel duidelijk maken! Voetbal op Goeden Vrijdag. Door het plaatselijk Comité der Kath. Sociale Actie te Watergraafsmeer is het volgend adres aan den burgemeester de zer gemeente verzonden: Het Plaatselijk Comité der Kath. Soc. Actie te Watergraafsmeer geeft met ver- schuldigden eerbied te kennen, dat het naar aanleiding van plaats gehad heb bende openbare vermakelijkheden (voet balwedstrijden), op den Goeden Vrij dag van het vorig jaar uwe aandacht wenscht te vestigen op het feit, dat hier door een groot deel der ingezetenen in zijne godsdienstige gevoelens wordt gekrenkt. Reden waarom het zich tot u wendt met het verzoek op eventueele aanvra gen tot het houden van wedstrijden op den a.s. Goeden Vrijdag uwe toestem ming niet te verleenen. Een flinke daad van dat plaatselijk Comité der K. S. A. Men Vraagt aller- wege om eerbiediging van een anders overtuiging. Maar dat men dan de over tuiging var* zoovele ware Christenen op dien /dag iniet zoo grievend kvvetse, door het organiseeren of toelaten van openbare feestelijkheden of geruchtmakende sport- feesteni Het tweede Oudersnummer. Het tweede oudersnummers van het „Kath. Schoolblad" ziet er weer frisch en ferm, keurig en kleurig uit. We vin den bijdragen van de Kamerleden Bo- gaardt. Van Vuur en en Passtoors, van pastoor Verheuvel, rector van den Hen gel en redacteur Suring. Voeg daarbij de geestige teëkening van v. Geldorp met tekst van Chr. Wesseling, en ieder een zal ons toegeven, dat onze lofprij zing niet overdreven is. Moige weer spoedig 'n derde Ouders nummer volgen. Alle Kath. Ouders moe ten er diep van overtuigd worden, dat aan de bestaande schreeuwend onrecht vaardige onderwijs-wetgeving een einde moet komen. KORTE KRONIEK Op verzoek der verschillende ty pografen norganisati es, is het minfpium- gezellenioon door de patroons te En schedé, bepaald op f 12 per week. Naar we "in „De Bode" lezen, stelt het hoofdbestuur van den Bond van Ned. Onderwijzers voor bij spoed-referendum te bepalen, dat de Bond iflOOO steun zal verleenen voor de uitgesloten siga renmakers, en clit bedrag te zenden aan het N. V. V. LEIDEN, 15 Maart Alcoholcursus voor studenten. De cursus is gisteravond beëindigd met een inleiding vain Dr. De Moor, uit'Den Haag, over de „sociaal-ethische zijde van het alcoholvraagstuk." Spr. begon met te wijzen op 3q belangrijkheid vant^et sociaal-eolisch element in' deze kwestie, omdat 'dit den wTl) raakt. v. Spr. bepleitte geheelonthouding, welke wel iets abnormaals schijnt, doch wel ke spr. in dezen tijd en in deze omstan digheden juist sociaal-ethisch noemt. 'Met die geheelonthouding bedoelt spr. n'ets ascetisch. Alisi er geen alcoholisme in de wereld bestond, zou spr. in het gébruik van een glas wijn niets verkeerds zien. Het studentenleven noemt spr. een

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1913 | | pagina 1