Ut 1 Wtt VRIENDEN.
BUI I EN LA IN
BINNENLAND.
ng<
ti
ncit
ee
ieni
4e Jaargang
No. 1039.
ivureau (lUDi: i* IIX Li li L, 54, L# I i Li IX.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
UIT bLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIjS bedraagt met GRATIS POulS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, J 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Atzonueriijke nummers 2l/a cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Dinsdag
II
Maart
1013.
De ADVERTENTIEPRIJS bedrukt vin 1—5 .regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden tnededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
A Fraai geschrijf.
In de „Politiebode" is een oproep ge
plaatst aan de „R. K,. collega's", die zich'
hebben aangesloten bij de R. K. Agenben-
vereeniging, een oproep om hen te be
wegen toe te treden tot de neutrale.
In dat redactioneel stukje van genoemd
neutraal orgaan (waarbij de gegevens ge
put worden uit het socialistische „Volk")
worden nagegaan de motieven, die de
R. K. agenten hebben kunnen bewegen
zich in een R. K. vereeniging te organi-
seeren. En -er wordt dan gevraagd aan
die mannen:
Gaat ihier soms ook dwang uit van
de geestelijkheid, zoo'als bij ouders van
kinderen, die de openbare school be
zoeken
Gaat het bij u somsterwille van de
smeer likt de kat de handeleer?
Is u soms van hoogerhand voordeelien
of steun toegezegd, zoo gij de neutrale
tracht ujt elkaar te rukken?
Fraai geschrijf, niet waar? Dat die
R. K. mannen, handelen uit overtui
ging, uit overtuiging nl., dat zij hunne
belangen het best en het veiligst kunnen
behartigen, als zij zich daarbij laten
leiden door hun. Katholieke beginselen,
als zij zich. vereenigen o.p Katholieken
grondslag, daaraan schijnen de neutrale
collega's niet te willen gelooven.
"Wij zouden hun op den man af deze
vraag willen stellen: Strijdt gij uit over
tuiging voor uwe neutrale vereeni
ging? Ja? Sluit dan zulk een overtui
ging niet uit bij ihen, die voor zich
zelve een Katholieke vereeniging
eischen! Als gij de vrijheid wilt eer
biedigen, dan moet 'gij uwe Katholieke
collega's de v rijih eiid 'laten zich te ver
eenigen op een wijze, zooals zij dat
wenschen, dan moet'gij nalaten die klein
geestige Verdachtmaking van uwe Ka
tholieke collega's en 'hunne vereeniging.
V Verkoopen over 't hekje.
Men weet, dat men zulks te Amster
dam veelvuldig deed na de invoering der
vervroegde winkelsluiting. De winkelier
bracht een laag hekje of plank aan. voor
zijn geopende winkeldeur en verkocht
's avonds ,na negenen „over 't hekje" aan
klanten, die buiten stonden, alsof er geen
verordening bestond. Men ging daarbij
uit van 3e listig verzonnen redeneering,
dat de bedoelde verordening ongeregeld
zou laten den verkoop en de aflevering
van waren buiten de winkelruimte.
De politie was er echter als de kippen
bij en verbaliseerde; de rechters veroor
deelden; de winkeliers zochten het hoo-
gerop, en nu heeft eindelijk de Hooge
Raad uutspraak gedaan waarmede het
pleit .beslecht is.
Dit college bleek van oordeel, dat de
woorden der verordening: „een winkel
voor het publiek geopend hebben" niet
beteekenenin den winkel publiek of
winkelbedienden aanwezig hebbem De
gemeentelijke wetgever heeft de in art. 4
uitgebreide beteekenis van dat begrip in
E U 1 L L 1£ T O N.
I3t>)
De Provencaaj beet zich op de lippen.
Dat zal een fc.choone .strijd worden
voor de liefhebbers, zegde hij. W|iji zul
len de slagen tellen. De dokters hebben
wapens, die gewone stervelingen missen
en deze schijnt een man, die voor niets,
terugdienst. .Hij heeft iets van .een tijd
ger, de andere gelijkt een jongen leeuw.
Wie van beiden zal de overwinning "be
halen?
Barras was ernstig geworden.hl zoo
verre men dat zijn kan te midden van
een vroo'.ijk gezelschap, bij muziek en
dans en met een schoone vrouw aan
den arm.
Hij dacht aan een anderen strijd, niet
minder verwoed, die elders werd aan
gebonden en. zeide voor zich:
Danton is ook een leeuw en Robes-
pierre een tijger. Wie van beiden zal
Jen ander verslinden.
Hij liep voort door den grooten salon,
waar nu een oogenbük van het dansen
werd uitgerust, nog steeds.met de gast
vrouw aan zijn arm.
'aar ontmoette hij Danton, die hem
u' uitgestoken hand 'tegemoet kwam.
art, 1 niet wiien beperken, maar heef.t
haar willen uitbreiden tot de beide dn dat
artikel genoemde gevallen. In art, 1 heelt
de uitdrukking de beteekenis, die daar
aan in het gewone spraakgebruik moet
worden gehecht, gelijk de Hooge Raad
terecht door de Rechtbank acht aange
nomen.
De cassatieberoepen werden dus ver
worpen, d. w. z. dat de veroordeelde
winkeliers een vischihandelaar en een
sigarenverkoopstier moeten „betalen
of zitten" en dat het met den „verkoop
over 't hekje" uit moet zijn.
Er kan rust koinen te Amsterdam, nu
deze oneerlijke concurrentie want zulks
is het den kop is ingedrukt. We. heeit
een sigarenwinkelier er thans op ver
zonnen „verlof" te vragen en zijn klanten
in de huiskamer op koffie te onthalen,
middelerwijl ze de gevraagde sigaren zelf
uit een voor hen gezet gias nemen, maar
van die gecompliceerde aardigheid ge
steld, dat ze niet te fnuiken is zal de
aantrekkelijkheid wel gauw af zijn. De
trek in sigaren Zal wel zelden zoo groot
zijn, dat men ervoor gaat „plakken" iin
een achterkamer.
Nu Leiden ook een verordening op de
vervroegde winkelsluiting staat 'te krijgen,
zjjn deze dingen voor ons van belang, ln-
tussdhen is wel reeds dit duidelijk, dat
nog geen petitie, om de verordening on
gedaan te maken, de Amsterdamsche
vroedschap heeft bereikt, zoodat de onder
vinding blijkbaar meevalt
ALUEME» N OVBR/JU1T.
We zjjn weer 'eenige stappen achteruit
gegaan inzake de
vredesonderhandelingen
d/oor de terughoudendheid der Balkan-
mogendheden. Ook Turkije 'begint nu
weer terug te krabbelen.
Uit Konstantinopel wordt nl. gemeld,
dat de ministerraad heeft besloten öni
liever den oorlog Voort te zetten dan
toe te stemmen bi het betalen, van een
oorlogsvergoeding en aan "Bulgarije een
haven aan de "Zee van 'Marmora af te
staan.
Er is sprake van, verscheiden leden van
den generalen staf 'en andere officieren
te vervangen. De 'groote meerderheid der
troepen eisclit de 'voortzetting van den
oorlog, I 1
Laiere berichten ontkennen weder, dat
de ministerraad zou besloten hehben den
oorlog tot het uiterste voort te zetten.
Wel geeft men toe,, dat de Porta nooit
zal toegeven een oorlogss,Charting te be
talen, dit te minder, daar zij hierin steuai
ondervindt. Hakki pasja moet nlL uit Lon
den hebben geseind^ Jdat de Ejigelsahe
regeering het verzet Van da Porte tegen
het betalen van feen oorlogsvergoeding
steunt en de 'Engelsche gèzanten bij de
Balkanstaten 'zal1 gelasten, krachtig voor
den vrede te ageeren.
Nog steeds wordt in Konstantinopel
De groote tribuun vroeg hem:
Weet gij het niéuws al?
Wat dan?
'Men zegt dat Hubert gevangen ge
nomen is.
Alleen?
Neen, nog hiet verscheidene an
deren.
"Duivels I
Barras Zeide zaaht tegen hem:
Neem u in acht, mijn vriend, zij
zouden in staat zijn ui ook gevangen te
nemen. Mijn huis staat voor u open.
Danton maakte een gebaar van min
achting.
Dank u, zeide hij, terwijl hij zijn
machtigen kop schudde, maar dat zui
len zij niet durven.
Hij vervolgde zijn weg.
Ja, zij zijn heengegaan, gelukkig
over de welwillende wijze waarop gij
hen ontvangen hebt.
Zij wilde verder gaan.
Barras hield haar terug.
Zeg eens mijn lieve Bretonsche, gij
kent die twee jongelieden, niet waar?
Ja, burger.
Zijn zij van goede familie?
de Trémazan's. Dat zo u ik meen en.
Die zijn van 't echte oude-Bretonsdie ras.
En de andere?
Een braye jongen, die ziph voor zijn
Vriend in stukken zou laten hakken.
Goed.
geheim gehouden, dat 'Janina den Grieken
in handen is. gevallen. W,at het lot van
deze stad aangaat, verluidt uit ltahaansche
bladen, dat deze hiet aan 'Griekenland zal
blijven, doch even'als Skoetari, als tot
Albanië ttfe behooren zal worden ver*
klaard. Het is echter niet te gelooven,
dat Griekenlandi 1 hierin 'zou willen be
rusten.
De kwestie (van 'Durazzo zal waarschijn
lijk ook weer ter sprake worden gebracht
De „Zeit" verneemt h'L van militaire
zijde, dat Griekenland 'en Servië zich op
maken om gemeenschappelijk 'Durazzo
te bezetten, om 'Europa voor een uitge
maakte zaak te plaatsen.
De iegeruitbreidiug in Duitscinand.
houdt nog steeds aller gemoederen met
gissingen gaande. De '„Lokali Anz." weet
over den inhoud der militaire ontwerpen
het volgende, naar Tiet heet uit goede
bron, mede te rdeelen. De geheele uit
breiding zal 68.000 'man per jaar bedra
gen, d. w»z. binnen 'twee jaar 4000 offi
cieren, 15.000 onderofficieren en 117.000
manschappen. Daaruit krijgen iin^e eerste
plaats 18 regimenten, faie slecnts twee
bataljons sterk zijn, 'hun. derde bataljon,
buitendien worden de compagnieën ver
sterkt en die 'van de grenscorpsen op
buitengewone getalsterkte gebracht. Zes
nieuwe cavallerie-regimenten, in hoofd
zaak voor de grenscorpsen 'bestemd, wor
den aangevraagd, bijna 30.000 paarden
worden voor de veldartillerie noodig ge-
adht, zoodat in 'de toekomst elke batterij
met zes stukken 'geschut en eenige mu
nitiewagens kan uitrukken.
Aangezien de nieuwe bewapening in
hoofdzaak wordt ondernomen om een
sterke verdediging "aan *de oosterh'jke
grens te vormen, moeten de vesting
werken daar met voldoend zwaar geschut
worden voorzien.
De vorming van zés nieuwe bataljons
artillerie te voet, waarbij zelfstandige af-
deelingen met machinegeweren behooren,
zal' worden voorgesteld; ook zal een aan-
zrenljjk aantal compagnieën voorat werken
met zoeklichten worden gevormd, de be
staande vijf telegraafbataljons zullen blijha
verdubbeld worden. De pioniers zullen
met een half dozijn compagnieën worden
uitgebreid. Ook de instellingen voor mili
tair onderwijs zullen worden uitgebreid
en hun aantal vergroot. Om te rechter
tijd de noodige officie rs.p laats en te kunnen
bezetten, za'. de opleiding van vaandrigs
en kadetten bespoedigd worden. Een-aan
tal hoofdofficieren zal met de vorming
van de reserves worden belast.
Reuter, direct op inlichtingen jn deze
kwestie uitgegaan, kon. hiervan niets ver
nemen, doch heeft den indruk gekregen,
dat ze niet nauwkeurig en ten deelë on
juist zijn.
GEMENGD
Over de ongesteldheid van
Z. tH. den Paus meldt de „Corrière
d'Italia"
De temperatuur van den Paus was
nooit hooger dan 37 gr. ,De geneesheeren
De blonde Annette leunde vertrouwe
lijk op den krachtigen arm van den Pro-
veugaal.
Zij hadden nu alle salons doorgeloo-
pen, maar Barras had geen verdere be
kenden onder de gasten aangetroffen.
Reeds wilde hij afscheid van de gast
vrouw nemen, toen deze tegen hem zepdie:
de
Qij zijt van avond niet vroolijk,
mijn vriend.
Hij haalde zijn sdhpuders op.
Niet vroolijk, zeide hij, maar ook'
niet treurig, alleen maar ongerust. De
omstandigheden zijn ernstig en wij we
ten niet wat de dag van morgen ons
brengen zal. Wees voorzichtig, stel u
niet aan gevaren bloot en kies voor
niemand partijwacht.
Goed.
Blijf, tot aan de ontknooping van
het fooneelsptel, dat gemakkelijk een af
schuwelijk drama worden kan, de vrien
din van iedereen. Ik heb u nooit anders
dan goeden raad gegeven. Denk aan
„Pamela", waarin gij zoo schitterend'
waart.
Ja.
Toen hebt gij niet naar mij willen
luisteren en dat heeft u zes weken ge
vangenschap en doodsangst gekost.
Het is zoo.
„Pamela" was een tooneelstuk, dat
slechts eenmaal in het Théatre Francais
constateerden, dat de Ihdest merkbaar ver
minderd was; de catarrh gaat beter en
de koorts is bijna verdwenen. Biij' het
verlaten van dé ziekekamer gaven zij hun
tevredenheid te kennen en voegden ,er alls
hun overtuiging bij, dat de ziekte vpn
den Paus geen aanleiding meer tot on
gerustheid' 'kan geven. Indien Zijne .Hei
ligheid absolute rust neemt, zal hij bin
nen enkele dagen zijn arbeid weer kunnen
hervatten.
De Engelsche bladen melden, dat
president Po in carkomende jaar
een officieel bezoek te Londen zal
brengen.
Het bericht, dat dé Duits che keizer dit
jaar de Engejsch-Duitsche tentoonstelling
zou bezoeken, wordt gelogenstraft.
Te Triest hebben dieven in een fa
briek van goud- en zilverwerken ingebro
ken en een vradht van, 80 kg. aan ket
tingen, armbanden enz. ges to! en. Het
gestolene vertegenwoordigde een waarde
van 150.000 gulden.
Gistermorgen is er in de kunstzijde
fabriek te Tubize, tusschen Brussel en
Bergen, een ontploffing In een (der
mengbak'ken voorgekomen, die een brand
in de fabriek tengevolge had. Er zijn
4 Üooden en 5 gewonden.
De Amerikaansche gezant te Was
hington heeft bericht ontvangen, dat Gua-
jiniquilapa (Guatemala) Zaterdag li. do o r
een aardbeving verwoest is. Er
zijn veel menschenlevens te betreuren.
Door een cycloon, die den (3en en
4en Maart woedde, is het geheele
eiland R u n i o n verwoest. Groote
schade werd aangericht door den storm
en de geweldige overstroomingen.
Zondagavond, tijdens oen cinema
voorstelling in een café te Mont-
réau-Leneuf, ontplof tie de lichtgas houd er.
De toesahouwers, ongeveer 150, werden
door paniek aangegrepeneen gedeel
te slaagde er in zich te redden langs de
trap, een twintita! sprong uit de ramen.
De brand was spoedig geblusdhit. Dodh
46 personen waren min of meer ernstig
gekwetst, 10 verkeerden in WopeLoozen
toestand. 4
'Het meerendeel der gekwetsten lijdt
aan brandwonden of is vertrapt. De an
deren werden gekwetst, toen zij uit het
raam sprongen.
De Twee le Kamerverkiezingen.
We 1 z .n in de ,„N R. Crt."
„Te List is dezer dagen opgericht een
Christ.-Hist. kiesverceniging, en in ande
re plaatsen in liet district Eist iff de op-
ïi Ring van een dergelijke kiesvereeni-
.ging in voorbereiding. Tegenover 'het
aftredende R. K. lid baron Van'Wijnber
gen zal een Chr.-Hist. candidaat wor
den gesteld.'
Evenseens lezen we in datzelfde blad
In het district Haarlemmermeer
zal door een zeer sterke katholieke par
tij, die met den afgevaardigde van het
was opgevoerd en dat zoozeer de woe
de van de regeering had opgewekt, dat
de schrijver en de tooneelspelers en
speelsters nog denzelfden avond aange
houden en van den schouwburg naar de
gevangenis waren gebracht.
Annette Lange had er de titelrol in ge
speeld |en met veel talent, maar ook haar
belooning was de gevangenis geweest.
Zes weken lang hebben de arme kun
stenaars en kunstenaressen in de vrees
voor de guillotine geleefd, maar de onte
vredenheid te Parijs over het moedwillig
gesloten blijven van het Théatre Fran
cais, omdat er geen artisten meer waren
om op1 te treden, werd zoo groot, dat de
Nationale Conventie er wel toe besluiten
moest hen los te laten, zoodat zij er met
den angst afkwamen en tegelijk ontging
de schrijver het lot, dat hem anders zeker
zou gewacht hebben voor zijn vermetel
heid, het misnoegen der machtigen van
het oogenbük zich op den hals te hebben
gehaald.
Barras nam een hartelijk afscheid van
de gastvrouw en stapte weer in zijn rij
tuig, dat voor de deur wachtte.
Terwijl het door de eenzame straten
van den faubourg Saint-Honoré reed,
zeide hij voor zich:
Ja, de strijd is ontbrand. Wie van
de twee zal winnen, Ropespierre of Dan
ton, de puritein of delgen iet er, de vos
of de woif? Misschien geen van beiden.
district, den heer Van .Wjidhen, albsoiuut
niet tevreden is, de heer S. H,. M. Bal
vers, raadslid van Hillegom, candidaat
worden gesteld.
Men ziet het, dat alle geruchten be
treffende verdeeldheid in de Christe
lijke partijen een gunstig onthaal vinden
in de liberale pers. Niette verwonderen.
In een mogelijke verdeeldheid onzerzijds
ligt de kracht der linker partijen en
onze zwakheid. Dat wij dit goed be
grijpen I
Algemeene Bond van R. K. Kies-
vereenigingen.
Naar wij vernemen bestaat het voor
nemen de jaarvergadering van den Alge
meen en Bond van R. K. Kiesvereenigin-
gen, die volgens de sitatuten in Mei
wordt gehouden, dit jaar te vervroegen
en tegen 24 April uit te schrijven.
„Ctr."f
De uitsluiting in de Sigarenindustrie
iDie gisternamiddag t e Utrecht gehou
den vergadering van het bestuur van
het Verbond van Vereenigingen van si
garenfabrikanten in Nederland, in wel
ke o.a. de voorstellen van de looncom-
sie opnieuw besproken, zijn, heeft Waar
beraadslaging niet ten einde gebracht.
'Oe vergadering jal' worden voordge
zet twee dagen nadat op den laats ten
brief van het Verbond aan de sjgarenma-
kersorganisaties antwoord zal ontvan
gen zijn. In Het Volk vinden wij het be
richt, dat de besturen van de vier .ar
beidersorganisaties gistermiddag te Rot
terdam zouden vergaderen om dit ant-
Nvoord vast te stellen
Limburgsche Hanze.
Gistermiddag had te Roermond die
stichtingsvergadering plaats van den
Diiocesanen Hanzebond in het bisdom
Roermond. Z. U. H. Mgr. Drehmanns,
die, zooals bekend is, het initiatief tot
het stichten van dezen bond nam, heeft
Van zijn bijzondere belangstelling blijk
willen geven door persoonlijk deze stich
tingsbijeenkomst met zijn tegen woo rdig(-
heid te vereeren.
De, kortelings door Z. D. H. benoem
de, geestelijke adviseur, xde zeereerw.
hooggeleerde heer professor P. Geurts
was mede aanwezig. Aanwezig waren
afgevaardigden van dp nieuwe en reeds
vroeger bestaande afdeelingen Maas
tricht, Sittard, Roermond, Kerkrade, Ven-
lo, Meersen, Heerlen, .pulpen, Ven ray
Reuver, Gennep, Echt, Vaals, Blerik en
enkele genoodigden. De vergadering
werd geleid door den lieer A. Kellenaers,
redacteur van den R. K. Middenstandier
te Leiden.
Rijv\iclen en Tariefvvet.
We lezen in „De Sport" onder een
ander opschrift het volgende:
„In 1912 voerde ons land voor 1 mil-,
lioen 557.000 gulden aan rijwielen in,
tegen 1 millioen 317,000 'gulden in het
voorgaande jaar.
Hiervan 'leverde Duitschland voor
976.000 gulden, Engeland 497.000 gulden,
En met een dubbelzinnigen glimlach
vloegde hij er bij
Als ik het bij gev.al eens was?
Waarom niet?
Eensklaps fronste hij de wenkbrauwen
In zijn verbeelding zag hij het vaal-
bleeke gelaat yan den armen Corsikaan-
schen kapitein, dien bij den yoet in den
stijgbeugel had gezef bij Wet beleg van
Toulon, door hem tot brigade-generaal
te doen benoemen.
Een raadselachtig wezen, die Corsi-
kaan, rnet zijn Romeinsch besneden ge
laat, die koel en ongevoelig bleef bij
alle glorie, welke hij reeds had inge-
oogst.
Nu was hij te Parijs, waar h.ij zich
ergerde en van verveling verbeet op! een
bureel van het ministerie van oorlog',
waar men hem had geprest, maar hij
wachtte slechts een nieuwe gelegenheid
af om zich weer in het strijdgewoel te
mengen, waardoor hij zijn weg zou
moeten vinden.
Barras mompelde:
Die Bonaparte maakt mij ongerust.
Hij heeft een onverzadelijke eerzucht en
vpidt zijn deel nooit groot genoeg.
Maar met een gebaar van onbezorgd
heid besloot hij
Och wat, het voornaamste is voor 't
oogenbük in liet leven te blijven. Dan
jzurien \yij wel verder zien.
(Wordt vervolgd.)