27
DE TWEE VRIENDEN.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang.
No. 1029.
Bureau
OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
)IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
f 110 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.3° per kwartaal. Franco
jer post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Donderdag
Februari
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.5^ elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Qroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, Iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Fantasie.
Zooals men weet, werden ter jongste
vergadering van de R. K. Kiesvereeni-
ring alhier even voorloopige als huis-
loudelijke besprekingen gevperd over de
tomende Kamerverkiezing. Er kwam dan
jok niets van in de krant.
Natuurlijk was men bij de tegenpartij
lieuwsgierig, zoodat de een of andere
vrijzinnige correspondent, wiens be>-
roepsijver geprezen zij, hier en daar 'zijn
icht heeft traahiten op te steken.
Hij heeft echter blijkbaar een goed
yereeniginigsman en partijgenoot houdt
ach immers aan 't paroolzwijgen
niemand kunnen vinden, die hem nu eens
roed wilde inlichten, want ziehier wat
hij aan zijn blad, Het Vaderl aini d,
jerichtte
„In de dezer dagen gehoudlen .ver
gadering der R. K. Kiesvereeniging
alhier zijn de voorloopige besprekin
gen gevoerd met betrekking tot de
samenwerking der drie rechtsche par
tijen bij de a.s. Kamerverkiezingen. Op
die vergadering blijkt er allesbehalve
eenstemmigheid te hebben geih.eerscht,
men is het bovendien niet eens ge
worden omtrent den te stellen can-
(Jidaat, hetgeen trouwens vrijwel vast
stond, nu de R. K. bladen van dien
loop, der besprekingen zoo goed als
geen gewag hebben gemaakt.
„Talrijken de vergadering was
druk bezocht kantten zich ten sterk
ste tegen een hernieuwde .candidal
tuur van dr. De Visser, vooral diege
nen, die meer tot 't democratisch
deel behooren. Zij meenden toch, d^t
nu de vrijzinnigen in Leiden een voor-
uitstrevenden en zoo zeer geachteln
candidaat als prof. Heeres hebben gen
steld, een candidatuur v,an een conser
vatief als dr. De Visser vrijwel onaan
nemelijk was.
„Anderen voelden meer voor een
candidatuur van mr. P. J. M. Aalber-
sè. Een candidatuur van dezen bleek
echter om verschillende redenen niet
oirbaar.
„Tenslotte helde men, indien er toch
samenwerking van rechts moet komen,
meer over tot een candidatuur van den
anti-rev. mr. P. E. Briët te Leiden, voor
wiens candidatuur, zooals indertijd'
door de „Nieuwe Rott. Courant" is
medegedeeld, ond,er de anti-revolu-
tionnairen hier ter stede sterk wordt
geij- erd."
Wij kunnen verklaren, dat dit bericht
üoo al niet van a tot z, dan toch' van
tot ij fantasie bevat.
Slechts door één lid. werd kritiek op,
Dr. De Visser uitgeoefend. Toen deze
daarop met groote warmte door den
voorzitter, mr. AaLberse, was verdedigd,
volgden langdurige toejuichingen.
Over een candidatuur-Aalbërse werd
door niemand gesproken.
De vergadering besloot een aïwadh-
tende houding aan te nemen en de 'be
sprekingen in een volgende vergadering
voort te zetten. Opzettelijk wilde men
n geen enkel opzicht op een te nemen
iesluit praejuidtcieeren.
FEUILLETON.
126)
„Beken het maar, gij zelf hebt geloof
gehecht aan die verdachtmakingen, aan
dat wantrouwen, dat krenkend] was\ voor
mijn vriends/chap. Welnu Rose, ik zal u
mijn oprechtheid bewijzen. Gij' waart rijk
en ik vind u arm weer. De Revulotie'
Onverbiddelijk en noodlottig voor som
migen, voor de besten misschien, die zij
leeft gedood of tot armoedje gebracht,
Jieeft anderen verheven. Het toeval, dat
een groote rol in het leven der mensphen
Veelt, is grillig en strooit zijn gunsten
ier- en derwaarts/ uit, als zaad, d.'at
door den wind wordt meegevoerd en
ïpms in slechte aarde valt. Het heeft
mij rijk gemaakt of althjutsi qp het punt
gebracht het te worden. Een gelukkige)
speculatie, in dezen tiid van troebelen,
1 voldoende om hem te verrijken, d|ie
daarvan op de gedjachte .is> gekomen.
Mijn omstandigheden zullen verand,eren,
'ij zijn reeds veranderd^
In zijn stem trilde een gevoelige snaar
'm zijn toon werd hartstochtelijk, toen
voortging:
Van eenig ernstig me en iinjgs-verschil
over de tevol'gem taktiek bleek niets.
KAMEROVERZICHT.
TV\ EEDt KAMER.
Twee amende mentm en een sub-amen
dement.
Het amendement-Aalberse is dan aan
genomen! 'tis, dunkt ons, jiiet ondieur
stiig hier nog eens uiteen te zetten, wat
dit amendement beoogt.
De premie der verzekering be draag! in
de vij/f verschillende loonklassen resp.
20, 24, 32, 40 en 48 cent. Volgens (het
ontwerp wordt ze geheven van den pa
troon, maar is deze, volgens art. 194
(waarover de debatten van de laatste drie
dagen geloopen hebben), gerechtigd de
helft der premiën van het loon in te
houden. Dat is dus voor de verschillende
loonklassen: 10, 12, 16, 20 en 24 cent
In plaats van deze .eijifers stelde het
amendement-Aalberse 4, 6, 11, 20 en 24.
In de drie laagste loonklassen dus
wenschte het den werkgever -voor
meerderjarige arbeiders een minder
recht van aftrek te geven, feitelijk dus
meer te laten betalen.
De heer Aal'b'erse heeft echter kort
voor de stemming een wijziging gebracht
in zijn amendement. Die derde loonklasse
heeft hij laten vervallen en de premie van
11 gebracht op 16 de helft dus.
Diaar is politieke winst uit te slaan,
dacht de heer Troelstra, en hij' stelde
daarom bij sub-amendement voor, de
derde loonklasse er weer (bij te trekjken,
wederom te lezen 11 cent. Waarlijk, uit
„politiek" oogpunt een handige zet
van hem.
Na de pauze hadden de stemmingen
plaats. Het amendement-Diuys (volkomen
vrijstelling van preipie voor de 'lagere
loonen) werd verworpen met 42 tegen
29 stemmen. Tegen: de geheel e rechter
zijde, behalve de heer Hoogstraten (A.R.)
voor: de linkerzijde, behalve de heeren
Foreest, Tydeman en Karnebeek (vrij
liberalen) en Treub (vrijz.-democraat)^
Hierop volgde de stemming over liet
subamendement-Troelsfra op het amen
dement-Aalberse, om dit laatste den
vroegeren omvang te geven. En bij deze
stemming geschiedde iets, wat wijst op
een onmiskenbare politieke verdorven
heid. Ofschoon alle vrijzinnigen zouden
stemmen tegen het amendement-Aal
berse, stemden zij voor het subamende
ment-Troelstra, wat juist ,de meest isdherpe
zijde van mr. Aalberse's amendement
naar voren bracht. Zoo zij voor het ge
wijzigde amendement-Aalberse had-den
gestemd en tegen het subamendement,
dan ware het begrijpelijk geweest. Nu
is het niet te verklaren, tenminste niet
door een te lands afgevaardigden waar
dige rede.
Het gesuba mend eerde amendement-
Aalberse werd ten slotte met 40 tegen
37 stemmen aangenomen. Voor: de rech
terzijde (behalve de heeren Blum, Sdhim-
melpenninCk, van Lijnden, van Dedem,
de Ram, de Geer, Beckers, de Stuers;,
van Wiassenaer en den voorzitter) en de
socialisten.
Deze vriendschap, die gij hebt ver
smaad en onder dje voeten vertreden meit
een minachting, die haar had moeten
verwoesten, is inniger en dieper dan ooit.
Ik bied u haar aan, terwijl ik ,u smeek
haar te aanvaarden.
Hij stak bedeesd' leten hand naar haar uit.
Zij week een schrede terug.
Dokter Nollan was een man van de
wereld, die alles, genoot wat het leven
hem bieden kon.
Tiij bezocht getrouw de schouwbur
gen en ging om met tooneelspelers en
speelsters.
Hun kunst had hij afgekeken en hij
kon die, zoo noodig, met succes "toe
passen.
Zijn oude vader had» zelfs ziin artis
tieke opleiding vrij duur betaald!
Een bitter lachje plooide zijn liplpen.
Met meesterlijk gespeelde droefgees
tigheid hernam hij
Ik zal uw afkeer niet kunnen uit-
wisschen, Rose. Het ongeluk maakt on
rechtvaardig en cfet Walt ujgetroffen heeft
is zoo groot, dat het langen tijd een
onuitwisbaren indruk bij u moet achter
laten. Toch zal ik niet ongeduldig wor
den.
Ik zal wachten om u over mijn gevoe
lens te spreken.
[Hij zweeg.
Hder volge dan nog eens de regeling,
die thans zal' worden ingevoerd:
In de eerste loonklasse (beneden f 240
jaarloon) mag de werkgever 4 cent van
de 20 cent der door hem betaalde premie
van het weekloon afhouden; in de
tweede klasse (beneden f400) 6 cent
van de 24 cent; in de derde klasse (be
neden f600) 11 cent (van de 32 cent;
in de vierde klasse (beneden f900) 20
cent van de 40 'cent, en in de vijfde klasse
(boven f900) 24 dent van dc 48 cent.
In den namiddag hadden nog enkele
stemmingen plaats over zaken van minder
algemeen belang. De poging van den
heer Duys, om de werkgevers van per
sonen, die hun loon, voor zooveel dit in
gelid bestaat, uitsluitend Yan derden ont
vangen (kelliners enz.), nochtans de (heele
of) halve premie te doen betalen, mis
lukte; volgens den minister bestaat hier
toe in dit geval, waar immers de werk
gever niet een deel der premie van het
loon kan afhouden en dus niet gedekt is,
geen aanleiding. Ooik het verzet van den
heer Treub tegen art 188, dat den werk
man de bevoegdheid geeft premie te
doen betalen voor een hoogere klasse
dan waartoe hij behoort (zonder dat dit
nochtans den werkgever tot nadeel strek!)
was vruchteloos. En gelukkig, want deze
bepaling kan, zooals de minister terecht
opmerkte, voor oude arbeiders van be
lang zijn. i r j
Ten slotte ontspon zich een vrij uit
voerige juridische disoussile over de artt.
196 en 197, welker strekking is, er tegen
te waken, dat de burgerlijke rechter von
nissen geven zal in strijd met wat admini
stratief beslist, is. D[ejm uister nam echter
den steen des aanstoots weg en trok de
gewraakte artikelen in. Deze daad is
typeerend voor Ihet geheele optreden van
minister Talma:, niet eigen zin door
drijven, maar vóór alles de arbeiders
helpen aan die zoo noodige verzekering.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Het eenige nieuws, dat er van den
oorlog 'komt, is, dat [Adrianopel nog steeds
heftig beschoten wordt en de Bulgaren
weigeren toe te staan, dat de vreemde
lingen in een onzijdige wijk worden
ondergebracht, doch eischen, dat zij de
stad zullen veriaten. Voorts blijft men
vooral te Konstantinopel slechte ©pre
ken van
vredesonderhandelingen
De grootvizier, aldus wordt van daar
aan de „Köln. Ztg." gemeld, gaat voort
met de gezanten te spreken over de
mogelijkheid om vrede te sluiten; hij
moet geneigd zijn op den grondslag van
de nota der mogendheden daarover te
onderhandelen.
Zelfs Jong-Turksche bladen beginnen
toenadering te toonen, de „Tanim" moge
dan verklaren, dat de vrede nog ver af 5s.
Om het lot van :het vorige kabinet te
ontgaan, heeft de regeering de bewaking
der Porie versterkt met twee machine
geweren en 200 gendarmen.
Het meisje had om zoo te zeggen ge-
zien dat het woord „liefcfe" gereed was
om van zijn lippen te komen en haar
groote, sombere oogen schoten vonken.
De dokter kromp ineen en ging met
gelatenheid voort:
Uw ziel is zieker dan ik veronder
stelde, ik zal haar den tijd, laten om1 tot
kalmte te komen. Sta mij toe u te vra
gen wat gij doen zult.
Ik weet het niet.
Ge hebt al eenige stappen gedaan,
sedert ge l'Abbay hebt verlaten.
Wie heeft u dat gezegdj?
Een vrouw, die levendjg belang
in u stelt.
Mijn huisbazin
Ja, ik heb eenige oogenblikken met
haar gesproken. Zij tracht u een positie
te verschaffen.
Zeg maar een betrekking of werk,
waarvan ik zal kunnen leven, al is het
ook ellendig.
Het is mij wreed te weten dat gij
tot die noodzakelijkheid, zijt gebracht.
Ik zal haar ondergaan. De gratie
die men mij geschonken heeftv was ge-
strenger dan een vonnis zou geweest
zijn. Ik zou moedig zijn gestorven met
hen die ik liefhad. In de ellendSgs'tei
hut van Bretagne zou ik minder lijden
dan in deze stad, die ik niet verlaten,
Waarschijnlijk zal men wel spoedig
hooren, dat de Porie zich bereid ver
klaart, zich te schikken naar den raad
der mogendheden. In diplomatieke krin
gen verwacht men dan ook stellig, dat
•de Ballkanoo'riog zijn einde nadert.
Wat betreft de kwestie der
eilanden in de Egeische zee
(Rhodos, Leros en Stampalia), waarover
onderhandelingen tusschen Turkije en Ita
lië loopende zouden zijin, heeft de „Echo
de Paris" in gezaghebbende kringen te
Londen vernbjnen, dat Itfalië zitiil daardoor
aan een schending der onzijdigheid zou
schuldig maken en dit allerminst in den
zin heeft. Het houdt enkel de eilanden
bezet, omdat niet alle Turksche troepen
uit Tripolis zijn teruggetrokken en de
Turksche regéering talmt daarmede, wijl
zij niet ongaarne ziet, dat Italië de
eilanden tot na afloop van den oorlog
veilig voor haar bewaart.
Inzake het geschil tusschen
Roemenië en Bulgarije
zuilen de mogendheden, nu beide landen
de bemiddeling aanvaard hebben, waar
schijnlijk aan Diuitschland en Rusland vol
macht geven ,dit te beslechten. Men
twijfelt er in diplomatieke kringen te
Berlijn niet aan, zoo schrijft de „Frarikf.
Ztg.", dat het den bemiddelenden mo
gendheden zal gelukkien, de politieke
overwegingen, die voor den afstand van
Sa'istria aan Roemenië pleiten, den door
slag te laten geven, en daar Bulgarije
LziCh zelfs tot het aanvaarden van een
scheidsrechterlijke uitspraak bereid heeft
vertelaard], zal het zidh wel bij 'die be
slissing neerleggen.
De opstand in Mexico
schijnt erop gericiht het 'geheele gesiladht
Madero uit te roeien. Althans komt nu
weer het bericht, dat ook de broeder
van den gewezen president bij Laredo
door troepen van Huerta is overvalien
en gedood. H,et is echter onbekend, of
hij in het gevecht gevallen dan wel
zonder vorm van proces is doodgescho
ten. Er bestaat intusschen heel weinig
hoop, dat het tot een spoedigen vrede
komt tussohen de vijandige partijen in
den lande. De actie der opstandelingen
in het noorden van (Mexico neemt toe; en
in het zuiden zijn de Zapatisten weer aan
het verbranden en plunderen der groóte
landhoeven geslagen. Ook hebben zij een
aanslag gepleegd op een trein.
Naar echter de „Times" .uit Washing
ton verneemt, bestaat er weinig kans, dat
de Vereenigde Staten zich in de zaken
van Mexico zullen mengen. Vooral is
deze kans verminderd door een rapponfc,
in Washington ontvangen van dén Ame-
rikaanschen gezant in Mexico (stad). In
dit rapport verklaart de gezant, dat ihij
niet gelooft, dat Huerta betrokken is
geweest bij den moord, gepleegd op
Madero en Suarez. Daarentegen acht die
gezant generaal Hluerta er toe bekwaam
met stetke hand in Mexico de rust ite
herstellen. Niettemin denkt de Ameri-
kaansche regeering er vooreerst nog niet
aan, het nieuwe bewind onder generaal
Hiuerta te erkennen, of te verslappen in
faag. Daar zou ik tenminste de lucht van
faijn vaderland inademen. Hier zal ik
mijn noodlot ondergaan tot op den dag
dat God, die mij"1 't leven gaf, 't mijl ook
weer ontnemen zal. Vaarwel, mijnheer
Nollan, wellicht zien wij elkaar nimmer
meer.
Waar toe?
Hij naderde haar met een zoo snelle
beweging, dat zij den tijdj niet had hem
te ontwijken.
Zijn geduld scheen ten eindje.
Hij had zich met geweld van een ba
rer handen meester gemaakt, die hij
drukte alsof hij ze wilde breken.
Toen trok hij haar tot ziah, en met
zijn gelaat bijna tegen het hare, zegde
hij tot haar op een toon, waarin men ook
toorn en bedreigingen kon opmerken
Rose, gij hebt mij altijd verfoeid. In
uw handen zou ik zacht geweest zijn als
was, dat een liefhebbende vrouw naar
haar eigen goeddunken kon kned,en. Gij
hadt van mij kunnen maken, wat gij wil-
det. Sinds den tijd, dat ik u heb zien op
groeien, heb ik tot mijzelve gezegd, dat
het mijn zaligheid zou zijn de eer te ver
dienen, uw bestaan aan het mijne te mo
gen verbinden.
„Parijs verschrikte mij met de gevoe
lens van eerzucht en het verlangen naar
fortuin, dat het opwekt, met de behoefte
de krijgstoerustingen aan de Mexicaan-
®Che grens.
Integendeel gaat het bericht, dat zij
en de regeeringen van Argentinië, Bra
zilië en Chili waarborgen eischen cn hun
legaties uit Mexico zullen terugroepen
als de dood van Madero niet voldoende
opgehelderd wordt.
GEMENGD.
Het huwelijik van prins Ernst
August met prinses Viktoria Louisa zal
od 24 Mei a.s. worden voltrokken. Op
dezen dag wordt ook de zilveren bruiloft
van prins HeinqCh aan het hof te Berlijn
gevierd.
Naar verluidt, hebben de liberaLe
Belgische Kamerleden en Senatoren
het voornemen de socialistische afgevaar
digden te verzoeken hun invloed aan te
wenden om de algemeene staking
te voorkomen. Zij zouden van hun kant
de regeering zien te bewegen tegemoet
te komen aan de wensChen betreffende
het kiesrecht.
Het heette gisteren in de „Times",
dat het ontslag van den conducteur
Richardson vermoedelijk niet tot een
staking aan de Mi dia n d-s poo r
zou leiden. W;e! is het personeel veront
waardigd over het öntslag, maar het acht
over het geheel den tijd voor een sta
king niet geschikt. Men hoopt op een
minnelijke schikking.
Te Reggio op Sicilië is een lichte
a a r <d b e vi n gs s ch o k waargenomen.
Volgens een telegram uit Giijom
hebben daar, bij het ontploffen van
een mijn, waarmede men in de Voor
haven rotsen wilde verwijderen, stukken
r.Qts tal van menschen getroffen. Die in
genieurs hadden de mijn met 3500 ldlo
zwart kruit geladen, om een bergje op
te ruimen. Dfe gassen ontmoetten een
kleilaag, en sloegen daar doorheen, waar
bij een ontzaglijke massa steenen en.
stukken rots losgerukt werd. Volgens
ambtelijke mededeelingen zou het aantal
dooden 24 zijn; het aantal gewonden is
aanzienlijk. Men vermoedt, dat tal van
personen onder aarde- en steenstortingen
begraven liggen.
Aan de „Impartial" wordt geseind, dat
het aantal gewonden grooter is dan 200.
Het aantal bedolven personen zou een
honderdtal bedragen.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit is aan G. J. C. A.
Pop eervol ontslag verleend uit zijn be
trekking van directeur-generaal der pos
terijen en telegrafie;
is benoemd tot directeur van het post
kantoor te St. Michielsgestel C A. van
Hoboken, thans commies-titulair der
posterijen en telegrafie.
Bakkersnachtarbeid.
We hebben gisteren een uitvoerig re
sumé gegeven van het afdeelingsverslag
van de Tweede Kamer omtrent het voor
stel van den heer Aalberse c.s. houden
de beperking v,an Zondagsarbeid en
nachtarbeid in broodbakkerijen eji van
aan geld die het schept, met d/e lusten
van weelde en allerlei hartstochten, die
het in de zielen stort en die er opschie
ten als het zaad in vruchtbare aardte.
Wanneer ik naar Lamballe terugkeerde^
dan was het in de hoop u te veroveren,
u minder hooghartig te zullen vinden,
u te overtuigen van mijn liefde, die gij
niet wildet begrijpen en u te vermurwen
met bekentenissen, die evenwel uw koele
bejegening in mijn keel terugdrong.
„Gij kunt niet weten welk een woed
de en teleurstelling gij in mij opwekte,
welke wraakplannen er kookten in mijn
hoofd, als ik weer alleen was in mijn
woning aan de rue Saint-Honoré, meege
sleept in den maalstroom eener wereldj
die ik haatte en die mij zou moeten
verpletteren en mij weer overgevend aan
de Revolutie, die zoovele familiën ver
woest. Gij hadt mijn goede engel kunnen
zijn, mij kunnen beheerschen en mij naar
uw wil schikken; miij kunnen terughou
den in Bretagne, ons land, waar wij zoo
rustig en gelukkig hadden kunnen zijn en
zooveel goed om ons' heen haddjen kun
nen doen.
(Wordt vervolgd.)
