26
Waarschuwing aan d.
bclastingkiezers.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Uit Stad en Omgeving.
4e Jaargang.
No. 1028.
e Ecicbclie ©oti/tomt
Bureau OUOE SINGEL 34, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
blad verschijnt elken dag, uitgezonderd zon- en feestdagen
de abonnementsprijs bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
0 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, J 1.30 per kwartaal. Franco
t L50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2% cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
Februari
1013.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van I5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.E0, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
)it nummer bestaat uit
TWEE bladen.
beJasllnéhlezero worden er aan
innerd, dat zil vóór oï op 1 Maart
ra directe belastingen moeten
BHld hebben.
jór off op dien datum moet dus bij
Ililks-Oittvan^er betaald zijns
le Grondbelasting over He* dlenst-
r 1913 (i Januari—38 December 1912)
de Vermogensbelasting over het
nstjaar 1911—1913 <1 Mei 1911—30
>11 1912).
de Bedrljffsbelasfing over Het
nstjaar 1911-1913 tl Mei 1911—30
ril 1912.)
personeele belasting over het
nstjaar 1912 O Januari 1911—31 De-
nber l913.)
die deze belastingen nog niet be
id Hebben, moeten dit du© zoo
jedig «nogetijk. doen daar zij anders
laar niet aan de verkiezingen Hun-
deelnemen. Ook moeten degenen,
vóór 1 Februari jl. Hun belasting
r het laatst verloopen dienstjaar
betaald Hebben, vóór off op 1
irt a.s. Hun voldaan belasting-
it ter secretarie Hunner gemeente
Een pamflet.
1913, het eeuwjaar onzer herkregen
jheid, onzer onainankebjikueid, zal ons
f slechts brengen glorierijke herinne-
aan onze vroegere grootheid^
af zal ook uitstralen onze huidige
rie en grootheid,.
)aar is reeds in den aanivang van (dirt
r een lichtend genie opgerezen, dat
schittering alom in den lande ver-
eidt; een schrijver, die een brochure
lit saamges teld, welke hij in grooten
ale rondzendt ook wij hebben het
rrecht géhad zoo'n exemplaar te ont-
igen en. ons* kunnen laven aan de
egene wetenschap, de fijne eruditie,
de schrijver aan den dag legt
Ik dat genie is? Hij ondeneekent
heerlijk' product zijner eminente gees-
jave.ü a.s volgtH. J. van der Leeuw,
rijver van A. Z. K (Wereldvrede dioor
Int, Staaiihuisihioudkunde TeCiiniek,
piich'te opvoeding tot het 18de jaar,
uitvaart, Zedeleer en Liefde),
in de inhoud van deze biladzij'den-
ote brochure wij zien in dat getal
(rekt geen aanwijzing, maar is. 't niet
ierbiedig, dat alliedaagsche woord
odhure'' hier te gebruiken? (Het bje-
is als 't einde. Reeds in de eerste'
orden ligt uitgestort alles wat er woedt
woelt aarï wijsheid en enthousiasme
iet hoofd en hét hart van den schrijver,
•luster en,..„ geniet:
„1913 het eeuwjaar onzer her-
loren vrijheid, onzer herkregen natio-
lale onafhankelijkheid, onzer politieke
ienheid! Een jaar, waarin we feest
noesten vieren! Wiant wat staat hooger
'oor het gevoel van een volk idan de
lerdenking van den dag, waarop het
eggen kon: „Wij mogen weer ons-
elven zij'Hj, ons ze'lven regeeren, naar
>nze eigen inzichten leven, vrij zijn
n ons denken en mededeelen.*'
'Helaas, het heerlijike woord „vriji-
leid" beantwoordt niet meer aan de
kerkelijkheid. Wiij 'hebben niet meer de
hijheid, die wij! zoo vurig wensiühen."
Helaas, wij he'blben onze vrijheid ver
en. Wist ge dat nog niet, lezer? Die
QggeaChte schrijver zal het u dan
Ier verklaren:
„Het nageslacht dergenen, die door
gefolterd en beroofd werden en
verwanten en tijdgenooten za
verbranden, heeft een verbond' met
Rome gesloten, om ons achteruit te
en aan onze kinderen eeme
wereldbeschouwing in te prenten, die
jie mensiühheid sedert vief eeuwen
werwonnen waande. Nog werken de
luistere machten met woorden, met
en splijting, met t5tillen boycot,
ook het platte .geweld zal niet
als wij niet wakker worden."
gewelldi zal niet uitblijven
langzaam maar zeker wor-
de Nederlanden zoo veroverd en
middeliceuwsohen geestelijken dwang
tavoerd."
*>em u
•k lezer excuseere het ons, dat wij
zoo veel naar aanleiding van dit veel
verspreidepamflet hebben gezegd- 't Is
zoo in-treurig, zulk geschrijf.
ALGEMEEN OVERZICHT-
Terwijl er nog steeds geen bericht
ten inkomen over vorderingen in dénl
oorlogs<toestand op den Balkan, komen
andere die dpen blijken dat Turkije be
zig 1st zich elders vrienden te zoeken, zij
het ook alleen om aan geld te komen.
Op het oogenblik zijn de Turken bezig
eenige der
eilanden in de Egeische zee
te verkwanselen aan Italië. Geheime; on
derhandelingen, aldus; de „Daily News",
worden gevoerd over Rhodos, Leros en
Sftampalia.
„Deze eilanden, thans/ nog bezet door
Italië, zouden in het bezit van dit Jand,
oyergaan voor een ^om van 80 millioen
francs/, die onmidd/ellijk betaald zal wor
den, terwijl de eilanden eers(jfc opgele
verd zullen worden, nadjat de vrede ge
s/loten zal zijn
Deze koop is) het .gevjolgi 'van den
^orgft v.an het jonge Italië naar grondjge-
bied eenerzijds. en v.an den ^gelddorst,
der jong-Turken anderzijdist Die geld
dorst heeft een merkwaardigen invloed,
gehad op de and|er$ zoo apathische Tur
ken, Drie dagen geleden werdlen niet
minder dan 27 concessies binnen een!
uur goedgekeurd djoor het kabinet, ter
wijl het vroeger dikwijlsf 27 jaar duurdle,
vpor de onderhandelingen over één en
kele concessie tot een goed einde waren
gebracht.
Die haas(t vindt haar grond alleen in
het nijpende geldgebrek d^er Porte, want
voor elke conee;s(sie moet natuurlijk be
hoorlijk gedokt worden.
De Grieken zullen over een en ander
wel zeer weinig gesticht zijn.
De zaken tusjschen.
Bulgarije en Roemenië
schijnen goed te w.illen gaan. Het voor
stel der mogendhed.en, aldus wordt uit
goedingelichte bron aan het „Berl. Ta-
gebl." gemeld, gedaan aan d,e regee
ringen te Sofia en Boekarest, bedoelde
de beslissing van de geschilpunten over
te laten aan de groote mogendheden. In
het antwoord van Roemenië op dit voor
stel werd gezegd, d,at de regeering be
reid i$> een bemiddeling van de groo
te mogendheden aan te nemen, op grond,
van ide artt. 3 tot 8 van de .Haags ohe
Gonvenifcie van 1907. Door de Bulgaar-
Sche regeering werd tegelijkertijd Ver
klaard, dus; voordiat Bulgarije wist hoe
het antwoord yan Roemenië zou luiden,
dat Bulgarije bereid wa$ het oordkei
van het scheidsgerecht der groote mo
gendheden te aan-vaardjen. Niettegen
staande dit verschil in het antwoordilder
beide partijen, zal er toch geen bel eb*
siel bestaan ypor een bemiddeling djcr
mogendheden, want het antwoorq van
Bulgarije sluit geenszins uit, dat .het ge
noegen ,zal nemen met een bemidde
ling in plaats. Van pret een scheid'sgfe-
recht der groote mogendheden.
Roemenië heeft ook nog verzocht, dat
'de groote mogendheden niet door de: am-
bas'sadeursconferentie te Londen^, dbch
op een ambasjsadeursconferentie te Pe
tersburg uitspraak zouden laten doen.
Men gelooft, dat voor de regeering te
Sofia geen redenen bes|taan om' zich
daartegen te verzet len. i
Uit Mexico
komen berichten, dat men ook daar niet
gelooft aan de officieele voorspelling van
den dood van Madero en Suaret.
„El Noticioso Mexacano", een onaf
hankelijk blad, verklaart, dat volgens) in
gewonnen inlichtingen ,de beide afge
zette staatslieden Zaterdagavond^ feite
lijk terecht zijn gesneld en dat er zelfs
van een schijn aanval op de auto's geen
sjprake is geweest.
De lijken der vermoorden vertoonetn
een aantal kogelwonden in het hoofd
en het bovenlichaam.
Madero laat alleen een weduwe, Sua-
resi, een weduwe met zeven kleine kinds
kinderen achter, waarvan het jongste
Rechts twee maanden oud is.
Het 's/chijnt er nog allesbehalve rustig
te zijn. Aan de „New-Yor'k American"
wordt gesjeind d(at ook Felix Dias ver
moord is;.
De regeering der yereenigde Staten
weigert het nieuwe bewind in Mexico
te erkennen, zoolang de dood van Ma-
-dero en de omstandigheden ^aarin hij
ig doodgeschoten, niet volkomen zijn pp-
gehelderd.
Naar uit Mexico wordï gesjeind, zijn
er teekenen voor een herleving van den
invloed van Porfirio Diiaz.
Huerta heeft bevel gegeven dat de
portretten van den voorma li gen presi
dent weer in de openbare gebouwen zul
len worden opgehangen opi de plaatsen
yanwaar zij door Madero waren verwij
derd.
Men Sjchijnt zich dus weer meer met
zijn regime te "kunnen vereenigen eb,
al is; het niet waarschijnlijk dat hijzelf
nog eens; aan de regeering komt, mis-
fcghien dat de naam reeds gunstig werkt
en men zjjn neef, als 'die tenminste niet
vermoord ïs£ aan het bewind zal bren
gen. De voorbereidingen voor de pre
sidentsverkiezing heèten reeds in vollen
gang te zijn.
Van socialistische gulheid
vonden we dezer dagen een aardig sjtaal-
tej in de bladen. Het Bielgisfche socialis-
tenblad „Le Pleuple" dee'jdt mede, dat idle
socialistische leider Vandervelde voor de
stakingskas heeft gegeven.... 100 fr.
Het blad s'.chrijftOnder dje talrijke
personen, die reeds geld stortten in de
sftakingskas zijn er enkelen, die ons, ver
zoeken rekening en verantwoording te
doen in de „Peuple". Vand.aag publi-
ceeren wij de eersjte ljjst, er tevens op
wijzende, dat s[lechts die giften daar
in zijn opgenomen, waarvan de geverp
het uitdrukkelijk hebben gevraagd.
Onder de inschrijvingen, waarvan het
totaal de 400 francs! niet te boven gaat,
vindt men de volgende:
„Emile Vandervelde, afgevaardigde
100 frsr^De socialisten-leider Vandervel
de isj rijk. 'Hij bewoont een prachtig
huis) in een. der deftigste wijken van
Brussel. Zijn vacanties brengt hij door
in het buitenlandverled'en jaar b.v. in
Zweden en Spanje. Wanneer i,n d'en'
Munt - Schouwburg gala-voorstellingen
gegeven worden ,dan ziet men d,aarbij
den heer Vanderveld.e op. een pilaat^ van
15 frsj. Om kort te zijn, het hoofd van de
socialisten-partij is een flink rentenier.
Hij geeft 100 francs) voor de aigemeenei
shaking, die hij zelf heeft uitgelokt en
hij wensjcht dat men zulks weet! O So-
ciali's|tengulheid.
GEMENGD.
Naar de correspondent van de
„Times" te Delhi mededeelt, zal de
o n d e rJk o n i n g van B r i t s c h-I n d i
binnenkort geheel hersteld zijn. Binnen
weinige dagen zal (hij1 Zijn (foestuurspCiitihiijen
weer kunnen hervatlen.
Te New-York wordt beweerd, zoo
verhaalt de „New-York H'eraid", onder
dagteekening van '15 Febr., dat Castro
te Gloucester in Massachus^fcls door ver
trouwelingen een schoener heeft laten
koopen, de „Mina Swim", die daarop ver
trokken is naar New-Orleans, waar het
schip een groote hoeveelheid geweren
en ammunitie aan boord zou nemén, om
■die aan de aanhangers van Gastro' in
Venezuela in handen te spélen.
De Fransche ministers van oorlog én
financiën hebben in de begrootingsdom-
rnissie medegedeeld^ dat zij Maandag a.s.
in de Kamer een voorstel zullen indienen
tot verleening van een crediet van 500
m i 11 i O' en francs, ter bespoediging
van de werkzaamheden ten beho eve
van de verdediging.
Uit Wellington op Nieuw-Zeeland
wordt bericht, dat te Wiestport op het
Zuid-eiland gedurende meer dan 40 uren
aardschokken zijn gevoeld, die ge
paard gingen met een geraas, alsof 'kanon
schoten werden gelost.
Er dreigt weer staking bij een
En ge Is ch en spoorweg, en welbij
de Midland-spoor. Een conducteur van
een goederentrein, met name Richard
son, kreeg van een voorman last bij zijln
trein nog wagens op He nemen, tot het
maximum van wat de Locomotief trekken
kon. Richardson antwoordde, dat zijn
trein slechts een rem had voor een maxi
mum van tien ton en de trein reeds zoo
zwaar was. H,ij verlangde dus eerst een
rem van twintig ton. Die kon de voor
man hem niet bezorgen, maar hjj ver
langde niettemin, dat Richardson den
trein Zou verlengen 'deze beriep zich op
de gedrukte voorschriften, die hem dat
verboden, en weigerde. De voorman ont
sloeg hem en de directie handhaafde het
ontslag.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. besluit is aan Th. J. v. Dam
eervol ontsfl'ag verleend als burgemeester
van Ouder-Amstel;
zijn benoemd tot leden van den Ko
lonialen Raad der kolonie Curasao A.G.
Statius Muller, J. Sutherland en G. S.
Gorsira J. P. Ez.
Gouda-Bodegraven.
De „Ned." spreekt het bericht, dat
dr. Die Visser als candidaat genoemd
wordt voor Gouda, „onder mogelijke
overeenstemming met een aptirevolULion-
nairen Candida ait voor Bodegraven" tegen.
Verkiezing lid Eerste Kamer.
Eveneens wordt door de „Ned." te
gengesproken het bericht, dat mr. W.
K. F. P. graaf Van Bylandt door Üe
rechterzijde van de Prov. Staten van
Zuid-Holland gestemd zou worden voor
de vacature van een lid der Eerste Kamer.
Die verkiezing zal worden gehouden op
4 Maart en gekozen zal worden.j, een
ander, zegt het blad.
's Rijks Marinewerf.
Het „Centrum" meldt, dat het ontslag
van werklieden aan 's Rijks Marinewerf
nog geruim en tijd uitblijven kan, omdaf
er nog zooveel werk is.
iDie minister overweegt wel maatregelen
voor de opheffing, maar er zal niets ge
beuren, alvorens de minister met 't rap
port der Staatscommissie in de Kamer
is geweest.
Geld voor verkiezingen.
Dat men er in Indië veel geld Voor
overheeft, om aan de vrijzinnige partijen
de overwinning te bezorgen, is reeds
meerdere malen gebleken.
Naar het „Vad." meldt, is nu weer
dezer dagen van het Indisdh Comité tot
steun der vrijzinnige partijleri f 10.000
ontvangen als bijdrage voor de verkie
zingen, met de mededeeling, dat over
ongeveer een maand nog 8 a 10 mille
zouden volgen.
Men. ontziet geen geld* wat bij de In
dische vrijzinnigen zeer-te prijzen is. Die
eene dienst is immers de andere waard.
Politieke rede van Mr. Aalberse.
Voor een talrijke menigte heeft mr.
Aalberse gisteren te Amsterdam gespro
ken over het concentratieprogram. Spr.
behandelde de politieke beteekenis van
het concentratieprogram Ln het algemeen
en op de tweede plaats enkele voorname
punten van dat program. Spr. eindigde
zijn bespreking van het cencentratie-pro-
gram met er iets goeds van te zeggen, nl.
de erkenning in dat program, dat het
ntinisterie-jHeemskerk de antithese heefit
voortgezet en de scheidslijn van christe
lijke tegenover niet-christelijke beginse
len door de rechter partijen scherper
wordt getrokken. Diat aanvaarden wij ten
volle. Die noodzakelijkheid van de anti
these heeft men van de linkerzijde langen
tijd (trachten te ontkennen, en daarom
is het (ypor ons een winst dat zij die
scheiding thans heeft erkend.
Want die antithese bestaat; en daarom
moeten ,wij ons aansluiten bij allen, die,
hoezeer ook verschillend in kerkelijke op
vattingen, met ons de souvereiniteit Gods
in het Staatsbestuur erkennen. Die vrij
zinnigen 1 uiden den strijd in met de leus,
dat wij hen voor paginisten schelden,
maar dat is niet waar. Zóó heeft ook
Dr. Kuyper zijn uitdrukking paganistisdie
factoren pooit bedoeld. Wiij houden vast
aan de levende tegenstelling, dat libe
ralen en socialisten in het Staatsbesituur
willen handelen als bestond er geen God,
en wij erkennen, dat wij God niet alleen
in de binnenkamer, maar ook in het
openbaar leven belijden. Wie God stélt
buiten het Staatsbestuur, rooit hem een
deel van de hem toekomende eer. In
laatste instantie nu gaat het bij ide a.s.
verkiezingen niet om Staatspensioen of
algemeen kiesrecht, maar vóór of tegen
den Christus.
Daarom zullen wij met onze stem en
met vereende krachten al die mannen
steunen, die den Christus ook voor het
volk de eer willen jjeven, die hem toe
komt. i
In het begin zijner rede had de spr.
onder donderend applaus der vergade
ring als zijn overtuiging uitgesprokeni,
dat ondanks alle berichten in de bladen,
bij de a.s. verkiezingen de drie Chris
telijke partijen zullen samen-
De voorzitter, den spreker dankend,
wees er op hoe mr. Aalberse voorstaat
dat een tien-urige arbeidsdag de normale
is; anders gaat de intensiviteit van den
arbeid verloren. Mr,. Aalberse heeft echter
vaftdaag een schitterende uitzondering op
dezen regel geleverd, door na zijn werk
in de Kamer, hedenavond met zulk een
schitterend sucqes zooveel overwerk te
verrichten.
De Coalitie.
De Chr. Hjist. „Nederlander" geeft 'n
antwoord aan ds. Van Hoogenhuijze, die
de coalitie beschouwt als een gevaar voor
de Hervormde kerk. Wje ontleen en daar
aan het volgende, wat om verschillende
redenen onze volle aandacht verdient:
Al zijn wij! geen kerkelijke, doch een
politieke partij, toch kunnen (dit erken
nen wij volmondig) kerkelijke belangen
op politiek gebied den doorslag geven.
Indien werd aangetoond, dat door of
ten gevolge de Coalitie eenige kerk,
hetzij de Hervormde, hetzij eenige andere
werd bena- of wel bevoordeeld, dan
zou ditials in strijd met onze beginselen
en met de Grondwet, een punt van ern
stige bespreking moefen uitmaken. Maar
dan toone men het verband aan tusschen
de Coalitie en de benadeeling of bevoor
deeling der kerk.
Wij stellen ons, om gemakkelijker te
kunnen discussieeren, op het standpunt
van ds. Van Ho ogen hu y ze, die beweertj
dat Rome in ons land al meer invloed
krijgt; dat „men" wie bedoeld wordt
zegt de schrijver niet de Hervormde
kerk haat. j
Maar uit welke feiten blijkt, dat de
Roomsch-Katholieken in óns land meer
rechten genieten dan zij zonder de 'Coa
litie zouden hebben? Neemt de kracht
der RoomsCh-Katholieke kerk toe, zal
daarin dan eenige de minste verandering
komen, indien de liberalen aan het roer
komen? Zoo ja, welke? Hun Kamer
zetels veroveren de RoomsCh^Kathoilieken
door eigen kracht; niet door die der
Coalitij. Die Roomsch-Katholieken krij
gen nu meer betrekkingen dan voorheen.
Maar zou men willen dat iemand om
zijn geloof geweerd werd? Zoo ja, dan
spreke men di,t open uit,- en legge men
zich eerlijk toe op grondwetsverandering
op dit punt. Maar op 'dit oogenblik 'heb
ben alle burgers gelijke rechten. En ook
vergete men niet, dat, als de liberalen
weer aan het roer' komen, zij zich wel
zullen wachten weer zoo. openlijk zich
zelven te bevoordeelen boven anderen:
als zij vroeger hebben gedaan, doch dat-
de goede gevolgen van hun beterschap
niet zullen worden genoten door de or
thodoxe protestanten, maar door de
Roomsch-Katholieken
Welken stap doet ten onzent pp poli
tiële gebied, een Roomsch-Katholieke, ten
nadeele van eenige Protestantsche kerk
of individu?
LEIDEN, 26 Februari.
Ambachtsschool te Leideri.
De 'Ambachtsschool alhier heeft van
1 tot 15 Maart de inschrijving voor
nieuwe leerlingen geopend.
Op die school bestaat de gelegenheid
om jongelieden op te leiden tot bekwame
timmerlieden, meubelmakers, modelma
kers, huissmeden, m a chinebankw erkers,
construcliewerkers, vuurwerkers en huis
schilders.
Het onderwijs omvat: het lijn-, bouw
en werktuigkundig teekenen; het hand-
teekenen; de kennis van het stoomwerk
tuig; de kennis der materialen; het
timmeren en draaienhet meubeimaken,
boetseeren, houtsnijden, draaien en het
stoffeerenhet modelmaken en draaien;
het huissmedenhet machinébankwerlcen
het constructie weikenhet vuuirsmeden;
het verven, het schilderen van hout- en
marmersoorten en het penseelschrijven.
Voor aanstaande steenhouwers bestaat
gelegenheid het te eken on derwijs te .vol
gen, in hoofdzaak het ornament- en ijiet
letterteeikenen.
Aan onvermogende leerlingen worden
de benoodigde leermiddelen kosteloos
verstrekt; een modelkiel, de materialen )en
de gereedschappen voor de behandeling
daarvan worden allen leerlingen koste
loos ter beschikking gesteld.
De cursus duurt drie jaren.
Het schoolgeld bedraagt (naar de ^e-
