BUITENLAND.
DE TWEE VRIENDEN.
BINNENLAND.
4e Jaargang.
No. 1020.
Se £etdóe he &owïm\t
liureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
n het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1,10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post ƒ1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2VS cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
M 'andag
1^
Februari
1013.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
Ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
V Toekomstmuziek.
De vergadering we hebben er al
/an gewaagd waarin Te Amsterdam
de heeren Roodhuizen en Troelstra res
pectievelijk vroolijk en vinnig gedebeat-
teerd hebben, gaf onwillekeurig te hoo-
ren, hoe er in de Tweede Kamer zal
gesproken worden, als rechte in jie min
derheid mocht worden gebracht.
We zullen dit toelichten met een paar
citaten uit het verslag, door hetj.Hbld'"
m die samenkomst gegeven.
Laten we voor de aardigheid! eens
onderstellen, dat we krijgen minister-
resident Roodhuizen. Die zal dan hij
iet politieke debat voor zich zien een
linkerzijde, welke dit staat wel vast
zonder de socialisten geen meerder
heid is. Zuiks zal Z.Exc. gevoegelijk lei
den tot een herhaling zijner Amster-
damsche uiting:
„De sociaal-democraten moeten hun
verantwoordelijkheid wel bewust zijn.
Aansturen op de roode vjag zullen
wij niet. Willen zij ons helpen aan
het goede dat ook vplgens hen in ons
program voorkomt, dar. moeten zij dat
weten. Wij willen de kracht van gnze
natie in een goede wetgeving verhoo-
gen. Streeft de sociaal-democratie ons
daarin tegen, wenscht zij een regee
ring te versterker, en terug te röepen
die ook z,j verwerpelijk acht, dan
ook aan haar de verantwoordelijkheid
tegenover het volk."
Mogelijk zal de heer Roodhuyzen het
niet brengen tot minister-president, maar
dan zal hij toch als woordvoerder der
concentratie beslist hetzelfde kunnen
leggen.
En dan krijgt hij yan mr. Troelstra
deze herhaling v.an diens Amisterdamsiche
woorden te hooren
„Opgenomen in het ministerie, zou
den wij in uw macht zijndaarbuiten
zijt gij in de onze, want alleen wan
neer gij in onze richting stuurt zult
gij op onzen steun kunnen rekenen."
Wat dat 'n vroolijke gezichten ter
rechterzijde zal geven
Ook zal de heer Troelstra zijn linker
vrienden kunnen gerieven met deze Am-
Sterdamsche herinnering:
„De heeren zullen weer moeten aan
durven een vrijzinnig ministerie als
in 1905, dat zijn meerderheidl beur
telings construeert uit de linkerzijde,
beurtelings uit de rechterzijde."
Nu, de Jobsiade va^i het ministerie-De
jMeester kennen we nog. Als we van
zoo'n „zakenkabinet" moeten gaan ge-
jnieten, neen maar!
Kiezers, laten we toch het land behoe
den voor linker-avonturen en het een
flinke rechtsche meerderheid schenken.
ALüEME' N OVERZICHT.
De stand der zaken op den Balkan
heeft zich in de laatste dagen niet gewijd
(Er wordt wel melding gemaakt van
een nieuw gevecht op gister bij Boelair,
FEUILLETON.
117)
Zij hadden zich reeds vroegtijdig op
weg begeven, met hooge laarzen aan),
breedgerande hoeden op en in wijde
mantels gehuld, hetgeen niet overbodig
was, want de wegen buiten de stad
waren slecht en de lucht stond regen-
htig.
In het gehucht Charonne waren Zij een
herberg binnengetreden, die Chalay hun
had aangewezen, en daar hadden '^ij het
middagmaal! gebruikt. Zij lieven er tot
de avond viel; toen stonden Zij van
tafel o,p en betaalden de vertering aan
den waard, een sans-culotte, die hum'
vroeg:
'-Keert gij naar Parijs terug,burgers
Niet dadelijk.
De man was kort, ineengedrongen en-
had een vrij woest uiterlijk. Aande
woorden, 'die hij met zij'n klanten, meest
vrachtrijders, die hier kwamen aanleggen,
had gewisseld, zou men hem voor een
vurig aanhanger van, de Nationale Con
ventie hebben gehouden. Hij heette
Noël Roubaud. Die naam was ook ge
schilderd op zijn uithangbord.
doch de uitslag is, niet bekendj), maar
is, zooalsi uit verlerlei correspondenties
blijkt niet gunstig voor de Turken. Men
mag dus met te meer reden gaan geloo-
ven aan de geruchten die ervan spreken
dat de Turk gaarne d(e i
vredesonderhandelingen
zou willen hervatten. De reis van Hakki
bei zou er 'dan ook op gericht zijn nieuwe
voorstellen van Turkije aan de mogende
heden voor te leggen.
Dieze zouden daarin bestaan, d&t Tur
kije zijn grondgebied in Europa aan de
bondgenooten afstaat tot aan de lijn Mi-
,diaEnos. Adrianopel zou er echter
ibuiten vallen en een onafhankelijke mos-
(limsche gemeente vormen.
De ,>Echo de Paris'7 ncwejmt dit vioorsltel
zeer onpractisch, omdat het niet wel
mogelijk is de onafnankelijkheid een er
stad midden in Bulgaarsjch grondgebied
te handhaven.
Maar toch zullen meent het blad
Be mogendhedien er wel ooren naar heb
ben, omdat zij nog de voorkeur geven
(aan een spoedige oplossing, hoe ongel-
rijmd die d,an moge zijn, boven een,
voortduren van de vijandlelijkheden.
Echter is het de vraag of nieuwe voor
stellen den oneenigheid dier mogendhe
den nog niet grooter zal maken.
I>e gezan:enconferentie
zal hierdoor ook spoedig tot haar eind'e
'komen. 1
De „Reichspo^'t" verneemt van goed
ingelichte zijdeDe dagen van cjfe ge-
^antenconferentie te Londen zullenl spo&-
dig geteld zijn. Kunnen zij1 reeds in be
langrijke andere kwesties] bijna nooit tot
jbvereeristemming komen, dit zal nog
minder het geval zijn bij de behand]eling
van de Albaneesche kwes.tie. Die opvat
tingen van Oostenrijk en Rusland staan
fte ver van elkaar dan dat men op een
overeenkomst zou kunnen rekenen.
Omtrent de onderhandelingen tus-
'schen
Bulgarije en Roemenië
werd in het laatst der vorige week ge
meld dat d,e samenkomst der onderhan
delaars van beide partijen tot Zaterdjag
Was uitgesteld, blijkbaar omdat men van
Bulgaarsche zijde rijpelijk de eigchen
.van Roemenië wil overwegen, die zoo
wel van inhoud als vorm merkbaren in
druk maakten. In bevoegde kringen ver
klaart men, dat de onderhandelingen
zeer spoedig tot een beslissing zullen
leiden, hetzij in positieven, hetzij in ne
gatieven zin. Herhaaldelijk hebben pos-
tenrijk-Hongarije en andere groote mo
gendheden raad) gegeven, strekkende om
een vredelievende oplossing van het ge
schil fe vergemakkelijken.
Op de vergadering van Zaterdag, al
dus meent men in goed ingelichte krin-
!gen te Sofia, hebben de Bujgaarsche af
gevaardigden zich genei'gdfgetoond zer
kere eischen van Roemenië te aanvaar
den. Zij deden echter tegenvoorstellen,
idie aanmerkelwk verschilden van de de
siderata van Roemenië. Men zegt, dat
Bulgarije, ingeval men niet tot overeen
stemming geraakt, de tusschenkomst der
groote mogendheden zou aanvragen, om
Jiet geschil op vredelievende wijze weg
te nemen.
In Mexico
heeft zich de toestand weer ietwat ver
ergerd. Zooals men weet had Diaz g&-
eischt dat Madero zou aftredjen en 'deze
eisch later verspherpt in dier voege dat
hij het heele kabinet sommeerde heen
te gaan. Madero Verklaarde echter
'slechtste zullen aftreden zoo de senaat
het eischte. De Senaat heeft toen een
buitengewone vergadering gehouden na
afloop waaryan de meerderheidl der Se
natoren zich naar Madero begaf om hem
te verzoeken af te treden. Toen zij bij
het paleis kwamen, was Madero afwe
zig.
Op het gevechtsterrein spraken de se
natoren het volk toe en verklaarden dat
Madero verslagen wasj, en de Vereenig-
de Staten met tussphenkomst dreigden
ter bescherming van de vreemdelingen.
Een ander deputatie v,an senatoren
zocht D'iaz tot het sluiten van een wa
penstilstand te overreden, doch de leider
der opstandelingen weigerde, tenzij Ma
dero yooraf besloot af te treden.
De Senaat richt thans minifesTen tot
het volk, waarin wordt herhaald dfat de
Vereenigde Staten tuss.chenbeide zullen
komen indien de ord;e niet dadelijk her
steld wordt.
De kanonnade werd intussichen van
weerszijden met alle heftigheid voort
gezet Tal van granaten drongen in het
regeeringspaleis,.
Het aantal dooden <ep gewonden neemt
snel toe. Donderdag alleen moeten er
L3 000 dooden en 200ü':gewoiid,en zijn ge
weest, waarvan het 2/3 uit niet-sifrijders
bestond. De belangstelling der Mexi
canen in den burgeroorlog moet wel
groot zijn, als zij in zoo groote menig
te er hun leven voor wagen.
De correspondent van de ^Tribune"
vertelt, dat de stad, Mexico er uitziet .als
een puinhoop.
Volgens de laatste berichten is er Za
terdagnacht een wapenstilstand van vier
en twintig uur gesloten tusigchen Madero
en Diaz. Er moet heel wat gebeuren eer
Mexico weer een nieuwe president heeft.
De presidentwisseling in Frankrijk
heeft minder voeten in de aarcfe gehad
al is pr met woorden bijna even har\d
'om gevochten. Morgen is die critieke
termijn aangebroken en .Fallières heeft
Saterdag de laatste ministerraad: op het
Elysee bijgewoond. Zooals altijd: „van
de dooden niets dan goed", Briand heeft
hem de gevoelens van .diepe d,ankbaaiv
heid vertolkt welke het land voor hem
koestert, dat hij het lot van het landwet
,zoo verheven onpartijdigheid en zoo
nauwgezette zorg Vpor het belang van de
natie heeft geleid, en drukte hem dte4ge
negenheid en achting uit, die al zijn (me
dewerkers voor hem koesterde. Fallières
dankte bewogen met eenige woorden.
1 Poincaré zal morgenavond voor 't
'eerst den ministerraad op het Elysée
presideerenDonderdagmorgen zal opf-
Roubaud knipte veelbeteekenend met
de oogen en fluisterde:
Gaat gij misschien eerst nog een
bezoek brengen aan burgeres Grand-
ménil?
Waarom
Wanneer ge haar kent, zoudt ge
haar kunnen zeggen, dat er vandaag
eenige mannen hier in den omtrek zijiV
geweest, die naar haar gevraagd héb
ben, blijkbaar met kwade bedoelingen/
Laat zij haar maatregelen nemen.
Hij voegde er n.og pachter bijl, met
een teeken van, verstandhouding:
Ik heb aanj uw uiterlijk reeds ge-»
zien, dat gij tot de onzen behoort, maar
past op, de speurhonden van Fouquiier-
TLrwille en van Ghaumette hebben lont
geroken.
Tenj tweeden male knipoogde hij en
besloot:
Eeni goed verstaander heeft maar
een half woord noodig.
Begrepen.
De samenzwering breidde zich meer
ep meer uit. Noël Roubaud met zijn
carmagnole en zijn. roode muts behoorde
er ook toe. Wie zou het hem hebbcnl
aangezien?
De twee bezoekers verlieten, zijn her
berg, terwijl zij hem met de hand een
groet toewenkten.
De gelagkamer was met een paar
kaarsen, slechts spaarzaam verlicht, maar
daarbuiten was het pikdonker. Zoover
het oog reikte was de lucht met zwarte
wolken bedekt en de' twee vrienden
moesten tas te n'd hun weg zoeken, maar
weldra' gewenden hun oogen zi,ch aan
de duisternis en' konden zij hun naaste
omgeving een'igszins onderscheiden'.
Nadat zij een 'half uur geloopen had-'
den, zagen zij een donkere plek, die
zich onduidelijk tegen den nachtelijken
hemel afteekende. Dat waren de boornen'
van het park Bagnolet, een vroegere
bezitting van "den hertog van 'Orleans.
Hij had deze bezitting als bouwgrond
koop gesteld, toen de Revolutie van 1789
uitbrak, en deze was oorzaak geweest,
dat de hertog van Orleans, die zich als'
Filip Egalité terstond bij de revolutie
had aangesloten, zijn voorgenomen
grondspeculatie niet had durven voort
zetten, maar een gedeelte der bezitting*
was toen reeds in andere handen over
gegaan. Het was een jachthuis, met fan-»
tastische weelde ingeriaht, de zalen ver
sierd met kostbare wand- en plafond-»
schilderingei,-), s chitterend van goud met
kristallen lusters, meubelen met ivoor
ingelegd en met zijde gestoffeerd, glan
zende parketvloeren en tal van marmerert
en bronzen beelden.
De meeste edellieden in den tijd van:
het koningschap hadden zulke land- pf
nieuw een ministerraad worden gehou
den, in den loop waarvan Poincaré djen
tekst van de boods.chap, die hjj denzelf
den dag aan het Parlement zal richten,
zal mededeelen.
Daarnaar zal menigeen benieuwd ^ijn.
GEMENGD.
Het voorstel van het Centrum tot
afschaffing van de Jezuiete n-w e t zal
Woensdag in den Rijksdag aan de orde
komen. Die aanneming er van is, zoo goed
als bij vroegere gedegenheden, natuurlijk
verzekerd. Maar even zeker is, 'dat 'dé
Bondsraad het besluit van den Rijksdag
niet bekrachtigen zal. Anders zou hij
ook niet tegen de Beiersche verordening
op de uitvoering van de Jezuieten-wet
zijn veto uitgesproken 'hebben.
Een aantal Engelsche parlements
leden heeft besloten een nieuw wetsont
werp tot kiesrechthervorming in
te dienen, waarbij het kiesrecht wordt
toegekend le. aan vrouwen, gehuwd of
ongehuwd, die huurders zijn van een
huis of een deel 'van een 'huis; 2e. aan
vrouwen, wier echtgenooten huurders zijn
van een huis of een deel van een huis.
;Het ontwerp heeft alleen betrekking
op yrouwen van ten minste 25 'jaar.
Het Federale Hof van Amerika
heeft de beslissing van de immigratie-
commissie, die Castro, den voorma
lige president van Venezuela, den toegang
tot de Ver. Staten wilde ontzeggen, ver
nietigd. Castro kan dus komen en gaan
waar hij wil in de V. S.
De leiders der Amerikaan'sche
machinisten en stokers hebben
het voorstel van de spoorwegdirecties
om de geschillen te doen uitmaken door
een scheidsgerecht van zes ieden, ver
worpen.
Daardoor schijnt de mogelijkheid van
een vreedzame oplossing verijdeld.
Men meldt uit Barcelona, dat een
koninklijk decreet alle,geestelijken
behoorende tot religieuse instellingen,
onder de wapenen roept. Ddt be
sluit is zonder precedent in de geschie
denis van Spanje.
2000 dokwerkers te Grimsby
'hebben het 'werk gestaakt, teneinde
hooger loon te verkrijgen. Er zijd maat
regelen genomen, ,om de boterschepen
te lossen'. Die leider der staking verklaar
de om middernacht, dat de werklieden
te Goole en Huil weigeren goederen te
vervoeren, die hun kameraden in Grims
by in gevaar zouden brengen.
De machinisten en stokers
van de sleep bo oten op de Spree
en de Oder hebben hun reederijen 'ém
eisch van voldoende en geregelde nacht
rust gesteld. De reederijen verklaren dat
inwilliging onmogelijk is in verband miet
de scherpe concurrentie der sporen.
Die werklieden blijven echter bij hun
eisch en hebben reeds den dienst opge
zegd, zoodat een staking van het bedrijf
voor de deur staat.
In België maakt men zich ongerust
over de verdwijning van een kist met
dynamiet, die bestemd voor een in
dustrieel in de Borinage, daar niet is
aangekomen. Men vreest, in verband met
jachthuisjes in de omgeving van Parijn
en meermalen waren die huizen het*
tooneel van bachanaliën.
Het jachthuis van Bagnolet was ge
kocht door een tooneelspeeJster, mile.
Grandménil, die in de laatste jaren yan!
't koningschap tot de sterren van het'
Theatre Francais behoorde, maar die,
bij het bereiken van haar 40e jaar had
ingezien, dat het haar tijd werd om zich
van het tooneel terug te trekken, wilde
zij haar roem niet overleven. Zij kon
dat doen, want de hooge gunst, welke
zij van het hof genoot, had haar het
goud met breede stroom.en doen toe
vloeien en zij was zoo verstandig ^ge
weest steeds te denken aan den .tijd;
waarin haar schoonheid zou verwelken
en zij haar bevoorrechte plaats aan
anderen zou moeten afstaan. Bij het
uitbreken dei; revolutie had zij reeds
het tooneel vaarwel gezegd en leefde ?ij
rustig van haar rente op Bagnolet.
Het was omstreeks 10 uur toen Jean
de Trémazaji en* zijn vriend haar huis
naderden. De voorgevel van het huis was
grootendeels verscholen aohter zwaar igeJ
boointe, waar de lichten (van het huis
slechts zwak tusschendoor schemerden.
Een hek sloot den. tuin af van den
openbaren weg, en dit hek werd ge-'
upend, zoodat de twee vrienden er voor
Dieven staan.
de aanstaande algemeene staking, dat di
mijnwerkers er beslag op hebben gelegd
De Tweede Kamerverkiezingen.
Als candidaten voor den Kamerzetel
.Roermond, van mr. F. Bolsius, die we
gens drukke werkzaamheden zich niet
herkiesbaar stelt, worden naar De
Tijd bericht genoemd de heeren Ver
heggen, burgemeester van Bugigenum,
lid van cle Prov. Staten van 'Limburg,
en voorzitter van den Limb. Landbouw-
bond, en Bongaerts, ingenieur van den
Rijkswaterstaat in Zeeland, die onlangs
voor de Maasvereenigin'g te Roermond
een Tater in brochurevorm' verschenen
rede hield over de Maaskanalisatie. Bei
de heeren moeten verklaard hebben een
eventueele candidatuur zich te laten wel
gevallen. Als derde candidaat wordt nog
genoemd de heer C. D. Wesseling, uit
Den Haag.
Legerbezuiniging.
De Staatscommissie voor de legerbe
zuiniging heeft het eerste gedeelte van
haar taak volbracht door vaststelling
van haar rapport omtrent de voeding der
troepen.
Vrijzinnig-Democraten.
Mr. v. Houten, de oud-liberaal, heeft
het in zijn jongsten staatkundigen brief
over de vrijzinnig-democraten. En het
is niet erg vleiend, wat hij van ben
zegt. Wij laten er hier een gedeelte Van
Volgen/
9,Zij had geruimen tijld, invloedrijke
persorganen, die zij gaandeweg verloor
Land vyi Volk en Sociaal Weekblad wer
den opgehevenArnhemsche en. Middjel-
burgsche ontsloegen hun vjijzinnigKie-
mocratische hoofdredacteuren. Nu laat
de groep bij Talma's ontwerp haar pro
gram in den steek en .verlaten haar lei
ders Treub en Drucker het staatsftoo-
neel. Bos neemt te Groningen een candi
datuur aan, die van oudl- of vrij-liberale
zijde aan de vrijzinnig-democraten is op
gedrongen.
Troelstra sprak dual m. i. met volle
recht van de zieltogende vrijzinnig-de
mocratische partij.
Ik geloof daarom, dat de yraag mag
en moet gedaan worden, of haar nog
invloed toekomt op de candjidaturen. En
in elk geval, welken zin het toch heeft,
wanneer iemand zich nu nog vrijzinnig
democraat noemt en als zoodanig be
voorrechte aanspraken maakt opi kiesdis^
tricten als Groningen, Assen, Veendamen
misschien later nog op Winschoten."
Trillende verontwaardiging.
Door het hoofdbestuur der Vereeni-
[gingi voor Vrouwenkiesrecht is aan de
mannen, burgers van Nederland, ee,n stuk
gericht, waarin zij protesteeren tegen de
regeeringsplannen tot grond wetshetzie-
ning en zeggen „van verontwaardiging"
te „trillen" nu de regeering aan de
vrouwen het kiesrecht weigert.
Wij lezen o.a. in dat manifest:
„Maar Gij, 'kiezers van Nederland/Gij
Markies de Chalay wachtte op bert
en verwelkomde hen. met de woorden?
Treedt vlug binnen^ gij zijt ide
laatst en.
;Isi de aanvoerder er?
Ja, maar haast u. Men heeft ons
gewaarschuwd. :Het comité van openbaar
welzijn en de Commune houden zich met
ons bezig. Zij hebben onze schuilplaats
ontdekt.
Dat Wilde ik u juist zeggen.
Zoo, wist gij het?
Jean fluisterde den naam
Roubaud. -
De markies lachte.
Ja, zeide hij, Roël Roubaud is een
der oinzen, zooals. zoovee'l anderen. Wij
kunnen gerust zijn. Overal hebben wij
onze bondgenooten en wachters, .wij1
worden van alles, ingelicht. Gaat binnen.-
Hij sloot het hek achter dé nieuw4
aangekomenen en begaf zich met hert
door den tuin naar het huis, waarvan
de deur van binnen werd geopend toert
men hun voetstappen over het kiezel
zand van de oprijlaan hoorde kraken.
Chalay ging hen voor door twee zalen;
die slechts zwak verlicht waren, en bleef
staan voor een derde deur, waaraan hij"1
klopte.
Zjj werd geruischloos geopend.
(Wordt vervolgd.)