BUITENLAND.
DE TWEE VRIENDEN.
BINNENLAND.
4e Jaargang.
No. 1018.
tiureau OUDE) SINGEL 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
dit blad verschijnt elken dag, uitgezonderd zon- en feestdagen
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1,50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2Va cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
14
Februari
1013.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—3 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 15 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Adve'rtentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
KAMEROVERZICHT.
TW EEDE KAMER.
Eenheid in ée uitk.eering. Wie
is invalide?
Gisteren is wederom in, stemming ge
komen een amendment van den 'heer
Treüh, diiie tegenover het stelsel van1 dien
minister een geheel ander wilde stellen,
al', dat ider eenheiidsirente. .Die steller vain
het amendement .wilde nl. meer eenheid
'brengen in die rente-uitkeering en deze
minder afhankelijk maken van de fllooni-
klasse en dien durnir der verzekering. Men
ziet r eeds blij een, oppervlakkige b eseho.u-
wing, dat ini dit stelsel zeer sterk naar
voren treedt idie staatszorg, en de prikkel
voor de verzekerden, om goed te zorgen
voor het betalen hunner premies, naar
achteren wordt gedrongen. Die heerTreulb
vond steun bij idle sociaal-demo era ten en
bij de aanwezige vrijzinnigen op twee Ina.
De laatsten waren niet in grooten getale
opgekomen'die er waren, moesten echter
tegen het stelsel van de regeering stem
men Zelifs, 'in Piatijn, Idie ais, lid van
de Commissie van Voorbereiding de aan-
neming van het amendement-Treub ha,dl...
ontraden
iDiaarna is1 men begonnen aan het 'be
langrijke artiikejl 60, waarvan wijl hier
den tekst laten volgen:
„Invalide is hij, die ten gevolge van
Ziekte of gebreken, buiten staat is om
met arbeid, idlie voor zijn krachten en
bekwaamheid is berekend en die niet
het oog op zijn opleiding en vroeger
beroep hem .jjji bililijkheid kan wordlen
opgedragen, [ter plaatse waar hij arbeiid
verricht of het laatst verricht heeft óf op
een naburige soortgelijke plaats een
derde te verdienen van hetgeen licha
melijk e'n geestelijk gezonde personen,
van ,de.zé'Jfide soort en van soortgelijke
opleiding, op zoodanige plaats met arlbeiid
gewoonlijk verdienen."
|Die heer Diuys, heeft op dit artikel, eeni-
ge amendementen ingediend, waarvan 't
belangrijkste ten doel heeft de gespatieerdlei
woorden te vervangen door „de helft".
Men is, echter in de behandeling van idit
artikel blijven steken. W|ij' zullen er mor
gen onze meaning"over zeggen.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Op het oorlogsterreki schijnt men, van
beide kanten nog niet veel verder ge
komen te zijn. Gisteren hebben de Bul
garen nog een stormaanval gedaan op
Adrianopeli, idle, niettegenstaande zijn
langen duur (21/2 uiur), tot geen resultaat
leidde,. Over dein
toestand ia Thracie
schrijft de „Times", idSat ongetwijfeld de
berichten van Turk&dhe overwinningen
evenzeer overdreven zijn als, die van Bui-
gaarsiohe overwinningen. Die toestand is
aldus: Die Bnlgaarschie troepen - hebben
zich van Tsjataldzja teruggetrokken en
slechts een kleine troepenmacht i;n hunime
FEUILLETON.
115)
Weliswaar dacht hij nog nu en dan
aan hem, maar als een spook, dat slechts
de droomen verontrust, maar bij het ont
waken verdwijnt.
Een oogenlbli'k had hij gemeend hem
op te merken in de menigte die de rue
Saint-Honoré vulde op den dag van be
terechtstelling zijner slachtoffers.
Dat was evenwel slechts een. vluchtige
indruk geweest, die bij kalm nadenken
weer terstond was uitgewischt.
Hoe zou die uitgewekene, die vogel
vrije, zoo vermetel zijn, zich in de on
middellijke nabijheid te wagen, van den
man, die hem met een enkelen wernlk
kon aanwijzen aan de gendarmen, die
de straat afzetten, ten einde den door
tocht vrij te laten voor de noodlottige
karren en die dan slechts de hand had
den uit ^'e steken gehad om hem te
grijpen.
Zeker, Jean de Trémazan zou voor
Hubert Nollan een geduchte vijand zijln,.
De dokter wist hoe sterk, hoe ver
metel, hoe vastberaden de jonge graaf was.
Nu echter was hij ndet meer te tvreezemi.
vroegere stellingen achtergelaten. In den
totdusver gevoenden strijd aan de Tsja-
talrizja-ilinie hebben idie Turken ongeveer
350 man verloren. (H;et is bewezen, dat d'e
Turksche troepen langzaam maar zéker
terrein winnen. Zij herstellen bijl bun
opmarach stuk voor stuk den spoorweg.
Ongeveer 50.000 man zijn van Tsjataldzja
naar 'Galülipoli ein andere punten aan die
kust vain de Zee van Marmora gezonden
en met de troepen uit Is mid en P'an-
derma vereemigdi. Na den strijd' van den
5en en 6en Febir. bij Xamiton, welken de
Turken verloren en waarbij zij 600 man
inboetten, hebben d'e Biulgaarsche troe
pen. aam terrein gewonnen. Die Biulgaar
sche troepen verloren 550 man. Dien
da ar opvolgenden dag wierpen d'e Turken
de Bulgaar&Che troepen weer in hunne
eerste stellingen terug.. In den strijd biiji
Sarkeui verloren de Turken 120, de BuiIf
garen 260 man. ,De Bulgaren hebben bij
Galfliiipoii ongeveer 100.000 man te hunner
beschikking.
Om bemiddeling
'hengelt de Ploirte weer bij Ide mogend
heden. Zij 'beeft toit haar ambassadeurs
een nota gericht, waarin zij, hun op
draagt de mogendheden te vragen, of Ide
Laatste antwoord-nota der Porte geschikt
zou «rijm orp een grondslag te vormen
voor verdere vredesonderhandelingen.
Deze nota is, opgesteld in iden .geest van
de jongste verklaringen van den groot
vizier. Die 'bedoeling yan de Plorte is, ide
madeideelingen, die de Turksohie ambas
sadeur den "Engel&dhen minister van
buitemiandsche zaken Sir Edward' Grey
in' opdracht van zijn regeering gedaan
heeft, békend te maken aan de ambassa-
deursiaonf,erende.
iQp grond van vertrouwbare inlichtin
gen Zijn de ambassadeurs ,te Londen 'nu
tot de slotsom gekomen, dat het ant
woord idler Porte op ide nota id'er mogend
heden geen aannemelijken grondslag
vormt voor ?thervatten der vredesonder
handelingen. Verscheidene regeeringan
hebben zich reeds in idien zin uitgespro
ken. .Hjet Laat zich aanzien, dat binnen
kort de zienswijze aan de Porte zal mee
gedeeld worden en, idie mogendheden dan
tevens 'hun raadgevingen, vervat in bun
nota, zullen herhalen.
De troebelen in Mexico
duren onverminderd voort. Een poging
tot bemiddeling, door de gezanten in
de Mexicaansche hoofdstad1 gedaan, is
zonder resultaat gebleven. President
•Madero had! nl. op ide vertoogen Id'er
diplomaten geantwoord, dat Diaz zich
onvoorwaardelijk* moest overgeven, ien (dat
daarom de strijd moest voortduren, zelfs
indien niet-sitrijldlers daarvan het slacht
offer zouden wordlen.
iDilaz schijnt echter aan die winnende
hand te zijn.
Men weet, dat Amerikaansiche oorlogs
schepen erheen gezonden zijn. Een voor
val te Acapuloa toont, dat dit niet zondier
reden is. Twee Amerikaansche zeeoffi
cieren toch werden daar op straat mis
handeld! én niet ernstig gewond.
Die krabben en andere zeedieren had
den zijn overblijfsel reeds verslonden.
Rose detTrémaziin djaarentegen leefde nog.
Zeker, voor het oogenblik was zij tot
machteloosheid gebracht.
Alleen en arm, zonder goéderen, zon
der vrienden, zonder beschermers, kon
men evengoed zeggen^ idhit zij niet bestond.
Nu.,., maar later?
Hubert Nollan hield zich op de hoogte
van alles wat er voorviel in de om
geving der Nationale Conventie en der
Commune, daardoor wist hij, dat het
schrikbewind wankelde, dat de val dezer
regeeringslichamen nog maar een kwestie
van tijd was en dat maakte hem on
gerust.
Wielke regeering zou er voor in d(e
plaats tredön?
Wianne&r de prinsen weer de 'miacht
in handen kregenwanneer een dictator
met één peinnestreek alle wetten en be
sluiten, door de Nationale Conventie ge
nomen, vernietigde, dan kon Rose de
Trémazan voor Hjubert Nollan wel eens
een gevaar worden, dat gelijktijdig zijn
leven en zijn fortuin bedreigde.
Elk berouw was vreemd aan de ban-
dietenziel van den afschuwelijk en dokter,
maar hij was begaafd met een helder
verstand, dat hem de toekomst deed
voorzien en de gevaren afmeten, die zij
hem kon brengen.
De houding der Italiaansche
katholieken
bij de verkiezingen is reeds dikwijls ter
sprake gekomen en bledk geen gemakke
lijke kwestie te zijln. Naar nu uit ver
schillende bekende verklaringen blijkt,
zullen de Italiaansche Katholieken bdj Idle
eerstkomende verkiezingen geen camdli-
daten stelfen, welke hun eigen verbegenr
woordigers zijn; maar in. die lichamen,
waar 'hun steun den. doorslag geeft, zullen,
zij die candidate^ steunen, idie den groot-
sten etn formeelsten waarborg geven in
de volgende punten: verdediging der con-
sititutioineele waarborgen betreffende ge
wetensvrijheid en vereenigingsrechtop
positie tegen alle nieuwe wetten, welke
ten doel hebben ide congregaties te ont
binden, den goidisldienstigen vrede te
storen, vrije scholen te verbieden, of die
rechten der huisvaders te 'besnoeien. Ver
der moeten zij eischen ernstig godsdien
stig onderwijs in ide gemeentescholen, ien
verdediging der gezinnen, door zich. te
'keeren tegen de .echtscheidingen, en er
kenning vragen van. alle economische ien
sociale organisaties. Ten sllotte moeten
zij aan de wetgevende maChit een. ontwerp'
voorleggen van geleidelijke en voortdu
rende verbetering van het belastingsys
teem en andere instellingen, volgens (d'e
'beginsélen der rechtvaardigheid in het
maats Chappelij.k verkeer,
GEMENGD.
In hofkringen te Sit. Pietersburg
loopt, voilgeins het .„Berl, Tagebh", het
gerucht, dat na den Balkanoorlog ide
verloving plaats zal vinden van Idie
beide oudste dochters v a ri d' e n
Tsaar, Olga en Tatjana, met den 'Bul
gaars c'h en en den Servisch en
tro on opvolg er.
'HJet O 0 's. t e in r ij k s c h-Hi ongaar-
sche marine-departementen heeft vijf
onderzo ebi'O 0 ten 'besteld 'bij Idle
GermanAa-werf' te Kiek die in 1909 ook
twee onderzeeërs, aan Oostenrijk-H;onga-
r)]t heeft geleverd. De nieuwe zullen aan
merkelijk grooter zijln dan laatstgenoemde!,
wier waterverplaatsing 300 ton bedroeg,
en wordeln voortbewogen door olie-
motoren.
Naar de „Matrn" verneemt, zal Idle
minister van oorlog luitenant-kolonel du
Paty de Clam voor een jaar zijn
rang ontnemen.
Die Belgisch e Kam er is de be
raadslaging over die l'egerhenvorming be
gonnen. Op verzoek yan den minister
president, waarnemend minister van oor
log, ging de Kamer in geheime zitting,
ten einde m e dl e d e e 1 i n g e n va n inter
nationalen aard; die een geheim ka
rakter drage|n, aan te hooren.
"D'e verklaringen van den minister-pre
sident konden echter niet in besloten
zitting worden afgelegd, omdat véle leden
weigerden zich geheimhouding te laten
opleggen, en ten, gevolge van het hierna
gevolgde tumult.
Daarom had hij het meisje, zoolang
het gevangen was, doen bespieden, en
bovendien nam hij kennis van alles wat
haar trof.
Hij had zijln vrienden op het regee-
ringsbureel, die bereid waren hem van
alles in te lichten, wat hij weten wi/.(de.
Toen hij vernam, dat de sclhoone too-
neelspieelster Annette Lange stappien üeeid
om de in vrijheid stelling der gevangene
te verkrijgen, ondersteunde hij die po
gingen en dank zij zijn invloed slaagden
de pogingen der kunstenares des te eer
der.
Zoo wist hij wanneer het schoone
meisje, dat hij reeds op La Guyonnière
getracht had voor zich te winnen, "bat
hem toen met weerzin en wantrouwen
had bejegenidl en trotsch had afgewezen
en dat hij nu wilde temmen en aan
zich onderwerpen, nadat zij was gebro
ken door het ongeluk en de ellende,
de gevangenis zou verlaten.
Het beste middel toch, om zich van
het ongestoord bezit der goederen van
de familie de Trémazan te verzekeren,
was, daarbij bezit te nemen van haar, Idie
bestemd w'as om deze goéderen te ervan.
'Om dit doel te bereiken moest hij
haar niet uit het oog verliezen, haar
zoodra zij de vrijheid herkreeg, van nabij
volgen en oppassen, dat zij niet in any
dere handen viel.
Koninklijke besluiten.
B:ij kon. besluit is benoemd tot lee-
raar aan de H. Bi. S. te Groningen, H.
Wi. Rutgers, thans leeraar aan de Ne-
derlandsche school voor Nijverheid! en
Handel, te Enschede;
is dr. M. J. yan Moen te Utrecht be
noemd tot leeraar aan de Rijks- hooge-
re-, land-, tuin- en boschbouwschool te
Wageningen
is H. H. Weitkamp benoemd tot bur
gemeester te Ambt-Hardenbeirg
is aan J. W,. Pipp[el eervol ontslag ver
leend als hoofdcommies bij d(e Algemeen
ne Rekenkamer;
is aan dr. H. U. M,eyboom' ontslag
yerleend als hoogleeraar in de facul
teit der godgeleerdheid aan de Rijks
universiteit te Groningen.
De uitsluiting in de sigarenindustrie.
Het juiste aantal leden van den Si-
garenmakersbond, dat Zaterdiag wordt
uitgesloten, bedraagt naar het Volk
meldt niet meer dan 1700. Gevoegd/ bij
de ongeveer 300 stakers, komen er dus
2000 leden dezer organisatie op straat.
De uitsluiting treft 600 Federatieledèn,
400 katholieken en 400 christelijken.
Aan de léden van ide vier organisaties
is een manifest verspreid, waarin 'de Ver
schillende besturen dier organisaties, aan
sporen voor heit wapen der uitsluiting
niet te bezwijken.
Verkiezingen te 's Gravenhage.
De uitslag van de gisteren te 's Gra
venhage gehouden verkiezingen voor
Staat en Raad is als volgt:"
(Vacature-dr. IWj, P. RuysCh, af tri. 1913)
Uitgebracht 15,946 geldige stemmen,
waarvan 9526 op dr. Bi A. P. van Dam
(vrijzinnige concentratie) en 6420 op
den heer A. Cl A. van Yuuren (R, K.) 'Die
heer Van D|am is dus gekozen.
Vacatur e-rnr. AE. baron M.ackay, aftr.
1916.) Uitgebracht 15,986 geldige stem-
lmen, waarvan 9486 op mr. J. J. Henny
(vrijzinnige concentratie) en 6500 op
mr. R. van Veen (C.-H.) zoodat de hger
Henny gekozen is.
De uitslag van de gisteren in disy
trict ii te 's Gravenhage'gehouden her
stemming voor den gemeenteraad (vac.
iMackay) was|a{ls(volgt: uiltlgebracht 5923
geldige stemmen. Daarvan verkreeg; de
heer G. Nijpels (vrijzinnige concentratie)
3177 en dr. Wi. C. baron van yred(en>-
burch (c.-h.) 2746 stemmen, zoodat de
heer G. Nijpels gekozen is.
Loonkiezers.
Een van de leden d^er Sociaal-Diemo-
eratische Kamerfractie heeft, blijkens een
bericht in „Het Volk" aan het minis
terie van binnenlandsche zaken meege
deeld, dat sommige burgemeesters be
zwaar maken formulieren te aanvaar
den van loonkiezers, die het dpor de
kieswet gevorderde loon verdiienen in
twee betrekkingen die ze sinds 1 Ja
nuari 1912 tegelijk vervullen. Aan het
ministerie ging men met de opvatting!
Niiets gemakkelijker.
Zijn bediende Pompeus, dezelfde, 'die
hem en zijn gasten, Lydie Manon en
Si card bediend had aan het ontbijt op
den dag der terechtstelling van de Bre-
tagners, was bij uitstek geschikt om hem
in deze behulpzaam te zijn,.
Hem had hij uitgezonden op den mor
gen, 'dat 'bijl wisiti, 'dat .Rose ide Trémazan,
uit de gevangenis zou ontsla'gen worden,
met de opdracht om haar te volgen,
haar, zoo dra de gelegenheid zich daartoe
voordeed, aan te spreken en haar een
onderkomen te verschaffen, waar zij bin
nen het bereik van den dokter zou zijn.
'Wij hebben gezien met hoeveel be
hendigheid de bediende zich van zijn
opdracht had gekweten.
Rose de Trémazan volgde haar gids
naar de rue Saint-Honoré, waar hij bleef
staan voor een huis op den hoek van |de
rue de la Sourdière.
Het benedengedeelte van dit huis werd
geheel ingenomen door een magazijn van
oude meubelen, aardewerk, schilderijen,
beelden, toiletartikelen, kleeren an kan
ten, en boven de deur van 'dit magazijn
hing een uithangbord, waarop met gou
den letters te lezen stond:
LAURETTE, UITDRAAGSTER.
VERHUURT GEMEUBELDE KAMERS
Pompeus opende de deur voor haar
en zegde:
akkoord, dat zij, dje in dit geval ver-
keeren, wel degelijk re;cht hebben als
loonkiezer o pde lijst geplaatst te won
den, waarvan aan de betrokken gemecn-
tesecretariën bericht is gedaan.
Verdraagzaamheid.
In de befaamde „Stemmen voor Waar
heid en Vrede" komt weer eien merk
waardig staaltje voor van de hoog-gle-
roemde verdraagzaamheidl We lézen
daar o.a.
„En als wij nu eens ten langen leste
gesteld worden voor dké keus tussLhen
een man der coalitie en een candjdfaat
der concentratie? Wiat dan? W&t, als
het, bijl gebrek aan candidjaten van an^-
deren geest ontbreekt?
Ziet, dan zal het ons zepr bange we
zen Op een coalitie-man stemmen wjj
echter nooit, wa.nit van al de vijanden,, idie
Gods Koninkrijk op aarde heeft, is er
geen slechter dan het farizeïsme, ien Idat
zien wij belichaamd in Rome en zijn
bondgenooten. Liever de vrijheid! met
al haar gevaren, dan het gee'stdiood.endei
iuk van den paus met zijn^priesters, dan
het régiime-Kuyper, dat reeds Zoo veel
verdorven heeft."
Liever Turksch dan paaplsch, had dje
beminnelijke chroniqueur kortheidshalve
kunnen schrijv.en,, merkt het „Centrum';
op.
In een liberaal orgaan het „Utr.
Dbl." vinden wij dez'e lieflijkhed;en
weer oyergenomen zonder 'een woord)
van protest.
O, men is heyig voor verdraagzaam^
heid natuurlijk.
S. van Velzen f
Te 's Gravenhage is overleden do heer
'S. van Velzen, oud-lid van óe Provinciale
Staten van Zuid-Holland voor het dis
trict Alphen, waar hij' vele jaren als
groot industrieel gevestigd was.
Nu een tiental jaren geleden de Stateln
van Zuid-Holland in meerderheid recht3
werden, kozen zij den heer v. Vel zén
tot lid van de Eerste Kamer. Eenige
jaren geleden had hjj1 echter zijn man*
.daat om gezondheidsredenen moeten
neerleggen. J
Die overledene was ridd,er in de ordo
van den Ned. Leeuw.
KORTE KRONIEK.
Naar ons bljjkt uit een toegezonden
Zeé'r keurig uiiitgievoerd 'boekje belooft Idle
nijveriieïds'tento ons telling „plan. 1913" te
Zwolle schitterend te warden. Op Idle
tentoonstelling, 'die van 30 Juli tot en
met 1 Sept. 1913 gehouden wond'L zal
te zien zijn wat Overijssel op het gebied
van nijverheid en, handle! in iden tegen-
woordiigen, tïfdl biefeelcent.
In de maand M,aart zullen, naar het
Hsgez. meldt, twee katholieke Kamer
leden hun zilveren feest als lid d)er
Tweede Kamer herdenkend,e heeren
B. R. F. v,an Vlijmen en L. Dl J. ,L. de
,Ram.
Het Haagsche raadslid d(e heer
Wiesseldng heeft, naar de „H. Ct." meldt;,
te 's Gravenhage de Katholieke Oind|en-
wijzers-Vereeniging, die hem als eiere-
Treed binnen, burgeres, hier zult
gij vinden, wat gij zoekt.
Een zwaarlijvige dame van omstreeks
40 jaren, met een frisch gelaat, waarop
nog eenige overblijfselen van. vroegere
schoonheid waarneembaar waren, zat in
een kantoortje, dat door een raam uit
zicht had in het magazijn en waarachter
zich een gang bevond met aan het einde
een trap, die naar de bovenverdiepimr
gen letidde.
Zoodra zij de bezoekers zag binnen
treden, kwam zij naar voren en heette
hen met een vriendelijk lachje welkom.
Zij scheen dèn knecht van dokter Nol
lan te kennen, Want zij wisselde zacht
eenige woorden met hem en wendde
zich daarna tot het meisje met de
woorden
Gij wenscht een kamer?
Ja, mevrouw.
Zeker, die heb ik voor u, maar dan
moet ge mij eerst toestaan eenige vra
gen te doen.
Tot uw dienst.
Van waar komt gij?
Uit l'Abbaye. i 1
Waart gij non?
- Neen, gevangene.
Ol
Gndanks dezen uitroep van verbazing
scheen de dame toch geen bezwaar te
maken. (Wordt yervolgd.J)