DE TWEE_VRlEiNDEN. BUITENLAND. BINNENLAND. 4e Jaargang. No. 1011. Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. dit blad verschijnt elken dag, uitgezonderd zon- en feestdagen de abonnementsprijs bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco per post ƒ1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2VS cent, met Geïllustreerd Zondagsb'ad 5 cent. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent, ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent. met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Vierkante politiek. De Regeering laat het waarlijk aan ar beid niet ontbreken. Immers: daar verscheen het ontwerp Grondwetsherziening ook al. Natuurlijk kan deze Tweede Kamer er niets meer mede beginnen, maar des niettemin valt de indiening te loven wjjl het land nu immers precies weet wat van deze Regeering 'te wachten is. Inzonderheid de kiesrechtregeling is hierbij punt van algemeene belangstel ling en zoo weten we nu dat ons toebe dacht wordt: gezinshoofdenkiesrecht. 't Is vierkante politiek, welke de Re geering op deze wijze voert, en kwalijk zal men haar kunnen verwijten, dat zij louter het oog gericht houdt op de stern- sus. Deed jjij dit laatste, zij ware gekomen mét algemeen kiesrecht voor jnannen en vrouwen, waarvoor immers zoo'n ver schrikkelijke aandrang heet te bestaan. Den Haag is er een paar middagen voor 2 in rep en roer geweest en links zwenken - steeds meerderen in die richting. De Regeering laat zich echter door dergelijke agitaties niet afleiden Van haar Dad. Rustig en doelbewust gaat zij voort, !Q met Vertrouwen den kiezers het oordeel latend. Zoo handelt zij ook ten aanzien van iet onderwijs. Wordt 't regeeringsvoor- ifel goedgekeurd, dan zal voortaan de jijzondere school regel, de openbare! chool aanvulling zijn, terwijl beide door Ie overheid op voet Van ^gelijkheid zul- en worden behandeld. Dit is mede een kloek trotseeren van [en 'inker storm, welke uit dien hoek zoo lang loeit Dat de Regeering zoo kalm en waar- lig voortschrijdt langs haar weg, moet lelfs de tegenstander sympathiek achten. KAMEROVERZICHT. TV\ eEDE KAMER. Risico-overdracht. Weerzinwekkend bedrijf. In een meesterlijk uren-lang betoog eeft minister Talma stuk voor stuk <ie ezvvaren ontwikkeld, die hij heeft tegen e risico-overdracht, zooals 'die door den eer Treub wordt voorgesteld. Alleen, wil ij aan de bestaande fondsen ide ri- ico overdragen, terwijl in het voorstel- 'reub de risico wordt overgedragen 'zoo vel aan nu 'bestaande als nog niet ;b|e* id taande fondsen, mits deze aan zekere, oor hem ^genoemde, voorwaarden vol- oen. De onvoldoendheid 'dier voorwaar jde rompslomp en de ambtenarij, die 'het gevolg van zouden zijn, toonde e minister aan met een klemmende .en vertuigende betoogtrant. De Vergadering van gisteren heeft zich chter gekenmerkt door iets zoo weer- - nwekkendsj als er zelden in de politiek aanschouwen is. De heer Roodh'uijzen /was Ihiet !natuiu>rlij(k Zooverre eens met den heer Treub, FEUILLETON. Ondanks haar draconische wetten, haar istrengheid, haar bedreigingen en bet joed, dat zij deed vloeien; in weerwil m haar almacht, werd zij openlijk aan ballen, werden haar grondslagen on- werd zij van alle kanten be- agd, waren geheime agenten, tegen haar s( in "het werk, zonder dat zij er achter >n komen, wie hun lastgevers waren. De samenzwering, waarin Jean'de Tré- azan en Pierre Lasson om zoo te zeg- 22 in bij toeval waren opgenomen, om- it zij door een der eedgenooten in het rtrouwen waren genomen, had een aam- er >erder, dien zij 'niet kenden, evenmin de hulpbronnen, waaruit hij putte, r die aanvoerder 'bestond. De markies de 'Chalay had 7|t verze gd zonder zijn 'naam te noemen., maar [es bleef in 'het verborgene. Hij roemde zijln werkzaamheid, zijin U acht, zijn verstand, zijn betrekkingen 6i 1 allerlei invloedrijke personen, tot vu- in ie Jacobijnen, die gereed waren om hun aai rtij te verraden, hetzij uit eigenbelang, eerzucht of uit haat tegen de dicta- dat er voorwaarden moeten gesteld wor den aan fondsen, maar zoo zeide hij de door den heer Treub gestelde voor waarden zijn geen waarborg, dat de fond sen van de LandbouwOniderlinge en de Tuinbouw-Onderlinge onder de wet val len. En daarom stelde hij een motie voor om deze vereenigingen op te nemen. Wat zou het gevolg zijn geweest van de aanneming dezer motie? Dat, waf de heeren vurig wenschten en nastreef den, en wat ieder doorzageen langdurig uitstel van de beraadslagingen om de motie te onderzoeken. De heer Nolens verklaarde dan ook zich. te ergeren over zulk een optreden en zich te schamen voor zijn medeleden. En den sociaal-democraten was het ook te bar, wat door den heer Troelstra in duidelijke woorden werdi verklaard/, 't WiaS volgens dien spreker al te mal, dat de Liberale Unie zich nu als redder van den boerenstand kwam opwerpen. Hij wist wel zoo zei hij! dat men te idoen had met „geïncarneerde oude politieke rotten", maar, verklaarde hij: „Ik laat me niet verlakken". Door al hetgeen de heer Borgesius en ook de heer Roodhuyzen ter toelich ting en verdediging verder nog spraken, werd de afschuwelijke streek dien Troel stra naar verdienste gegeeseld had, nog stootenden De motie leed dan ook een smadelijke nederlaag. Met 38 de geheele Rechter zijde en de socialisten tegen 22 stem men werd zij verworpen. Weer eens een bewijs, op welk laag peil van moraliteit de politiek kan af dalen. ALGEMEEN OVERZICHT. Het eenige wat uit de berichten over den hervatten strijd op den Balkan valt op te merken is dat men zich met kracht tegen Adrianopel gericht heeft en met verwaarloozing vrij wel der linie van Tsjataldsja, den weg naar Adrianopel tracht vrij te maken door een strijd bij Gallipoli. Bij Adrianopel dringen de Bulgaren met kracht op en moeten zelfs een suc ces behaald hebben, als ten minste waar is het bericht, dat 1000 man Turksche infanterie zich overgegeven hebben. Ook hebben zij een vliegtuig bovtén de stad uitgestuurd, waaruit proclamatiën wen den geworpen om de bevolking aan te manen zich over te geVen. över het succes van hun bombarde ment luidt een officieel Turksch be^ richt, dat de zaken wel wat zal verklei nen. dat de commandant Van Adrianopel heeft geseind, dat de vijand de stad opnieuw bombardeert Er zijn 138 houi- witserbommen en 11 granaat-kartetsen in de stad gevallen. Acht inwoners zijn gedood, tien ge kwetst en drieënvijftig huizen zijn in brand geschoten. tuur, die zij moede waren langer te verdragen. Jean de Trémazan 'begreep, dat die invloed voor hem en zijn metgezel zeer voordeelig zou kunnen zijn; dat in dit Parijs, waar hij geen steun had, hij zich gelukkig moest rekenen te kunnen staat maken op de hulp van den markies en zijn bondgenooten en dat het een goed gesternte was geweest dat hem en zijn vriend Pierre Lasson dien man had doen ontmoeten. De bereidwilligheid van den muscadïm en zijn openhartigheid 'hadden Jean de Trémazan terstond voor 'hem ingenomen. Zij voelden geestverwantschap met elkaar en dat had de aanvankelijke sym pathie in niet geringe mate aangewak kerd. In den loop van dien avond had hun gastheer trouwens met zooveel belang stelling gevraagd naar zijn plannen, naar zijn hulpmiddelen en naar de maatrege len, die hij voor zijn veiligheid daöht te nemen, dat het onmogelijk was geweest hem te weerstaan. .Wianneer de twee vrienden te Parijs wilden blijven wonen, dan hadden zij' een bewijs van burgerschap noodig1. iHet was moeilijk genoeg zich dit te verschaffen, ondanks1'de papieren, die zij te Vitré zoo gemakkelijk hadden verkre gen. Zij konden lastig gevallen worden met Bij Gallipoli moet volgens den cor respondent van de „Frankfurter Ztg." een hevige slag aan den gang zijn. Het gevecht begon met een aanv&l van twee Bulgaarsche regimenten .op de plaatsen Mereste en Kadikeui. Dié Bulgaren wer den met groote verliezen teruggeslagen. Verdere bizonderheden ontbreken. Een ander bericht uit Sofia echter meldt dat de Bulgaren de Turksche troe pen, die slechts weinig weerstand bo den, tien kilometer ver teruggedrongen hebben. Bij Tsjataldsja lijken de gevechten meer op schermutselingen om den schijn van strijd te behoudennaar gemeld wordt is echter uit Tsjorloe een ..geheele afdeeling naar Adrianopel gederigeerd. Dit een en ander versterkt wel dei'"mee ning dat de Bulgaren langs een anderen! kant Konstantinopel willen bespringen en trachten door hun aanval op Gallipoli de Dardanellen vrij te krijgen voor de Grieksche vloot Dat het plan inderdaad is een aanval op Konstantinopel te doen, heeft ook een hooggeplaatst Bulgaarsch diplomaat aan de „Daily Telegraph" verklaard. Als Turkije niet onmiddellijk toegeeft, zeide hij, zullen wij de vraag doen rij zen of de Sultan ook voortaan als on afhankelijk souverein te Konstantinopel zal verblijven. En de „Reichspost heeft uit Sofia betrouwbaré mededeelingen ont vangen, inhoudende dat de Bulgaren voornemens zijn Konstantinopel te ver overen en daarna met de mogendheden de quaestie van de zeeëngten te regelen. Wat den toestand te Konstantinopel aangaat tracht de re. ering de gezanten te overtuigen, dat de vreemdelingen geen gevaar loopen, en dat zij daarom liever geen toestemming geeft aan vreemde oorlogsschepen, om door de Dardanellen te varen. Negen groote oorlogsschepen van Vier groote mogendheden liggen thans in de Besika .baai. De opwinding in het Turksche leger is sedert de benoeming van Izzet pasja tot opperbevelhebber wat geluwd. Izzet is met zijn general en staf in het Turksche hoofdkwartier aangekomen. Men gelooft dat een soort van gewa pende vrede voor den Verderen duur van den oorlog is gesloten tusschen de par tijen in het officierskorps. Voor Dzjanina schijnt het den Grie ken ook voor den wind te gaan en voor bereidingen voor den aanval zijn daar gereed. Over de geheele linie wordt den Turk dus het vuur weer na aarï de schenen .gelegd, wat noodig is; In tien dagen immers, aldus hebben dé Bulgaren verklaard, moet deze nieuwe oorlog beëindigd zijn 1 We zien het nog niet! GEMENGD. Naar men in Belgische socialistische kringen verzekert, zal de algemeene staking, 'ter verkrijging van algemeen kiesrecht, op 31 Maart worden afgekon vragen en het zou zeer gevaarlijk zijin, wanneer daarbij geen bevredigende ant woorden werden gegeven. Toch was zulk een bewijs van burger schap onmisbaar. De markies gaf bun reeds den vol genden dag, toen zij hem bij Véry ont moetten, een eerste bewijs van zijin uit gebreide betrekkingen. Gij woont in de buurt van het paleis Egalité? vroeg hij hun. Ja. Dat is de 5e sectie. Wjend u namens mij tot den burger Delaunay, een der hoofdambtenaren in die sectie. Hij zal u geven wat gij hebben moet. De markies schreef eenige woorden op een stuk papier, waaraan hij nog een bijzonder herkenningsteeken gaf en ter wijl hij het aan Jean de Trémazan ter hand stelde, zegde hij met een glimlach: 1Dit is een talisman. Delaunay is een der invloedrijkste leden van de club der Jacobijnen. Zoodra gij hem dit papier zult hebben laten zien, staat gij onder zijn bescherming. ,Hij zal u raad geven, dien gij getrouw moet opvolgen. Ga morgenvroeg bijtijds naar zijln woning, rue Thérèse n. 6. Hij wees de beide vrienden op een 'bijna onmerkbaar kruisje, dat hij in het midden van het papier had aangebracht. De geheele inhoud van het papier be stond uit voor een oningewijde niet te digd. Een ander bericht noemt als da tum 22 April. De werklieden der wijnbouwers te Epernay, Dizy, Ay, Cumières en iHput- villiers hébben den arbeid gestaakt. Zij eischen meer loon. Er is groote kans dat de staking zich over 't geheele champagne-district zal uitbreiden. Te Foetschoe (China) is een bom aanslag gepleegd op den civielen gou verneur Tschang. Dertig personen wer den gewond of gedood, maar de gouver neur zelf bleef ongedeerd. Te Livorno is in tegenwoordigheid der burgerlijke overheid en van vele hoo- ge personen, waaronder vele anticlerica- len, den kloo ster zusters, zieken verpleegsters, van Cottolengo een kunst vol marmerstuk aangeboden. Hjerop staat gegraveerd, dat de zusters zich gedurende decholera-epüdemie van 1911 en den veld tocht in Tripolis bijzonder onderscheiden hebben door „wonderen van barm- hartigh eid en opoffering voor den naaste". De prëfect deelde nog mede, dat alle zusters aan de regeering voorgesteld wa ren voor een onderscheiding. Het nieuwe Engelsche kies wetvoorst el zal door den eersten mi nister waarschijnlijk in April weer wor den ingediend. Men hoopt dan met be hulp van de parliament act het voorstel nog tijdig tot wet te verheffen voor de volgende verkiezingen. Het Oostenrijksche marinebestuur heeft bij de werf Germania te Kiel vijf onderzeesche booten besteld. De France «Militaire "bericht, dat de president der Republiek China heeft besloten tot vorming een er luchtvloot De leiding zal worden opgedragen aan een Fransch officier. Die vliegtuigen zullen in vredestijd wor den gebruikt voor politiediensten te land en ter zee. Geheimraad baron v. Hammerstein heeft, als vertegenwoordiger van bet {Pjrui- sische ministerie van landbouw, in het openbaar medegedeeld, dat alle kamers van landbouw, op vier na, zich bereid hadden verklaard, de groote steden met behulp van de coöperatieve fokvereeni- gingen geregeld van varkens te voorzien. De vereenigingen dragen zelf het risico van de prijsstijging. De minister heeft deze pogingen met alle kracht ondersteund en hoopt zoo doende mede te werken aan een prij s- verlaging van het vleesch. De sneltrein, waarmede prins Eitel Friedrich uit Roemenië naar Berlijn terugkeerde, is in botsing ge komen met een goederentrein. De stoker en een reiziger zijn gedood, verscheiden reizigers zijn gewond en een aantal wagons beschadigd. De salonwagen van den prins is niet beschadigd. De prints! en zijn gevolg hielpen ijverig mede bij de zorg voor de gewonden. De reis ïs voortgezet, nadat de reizigers in andere wagons waren overgebracht ontcijferen woorden en teekens. Dien avond, toen zij zich ter ruste be gaven in hun gerieflijk ingerichte woning de een in het ledikant, de andere op een veldbed daarnaast, zegde Pierre tegen zijn vriend: Ziet ge wel dat het ons meeloopt Wiij beginnen ons hier zelfs vrij rustig te gevoelen, niet, mijn waarde Jean? Zoo was het ooik. De markies de Chalay had hun zeer duidelijk den weg beschreven, dien zij te volgen hadden en bovendien had hij hun de middelen verschaft om hun vei ligheid te verzekeren. Het verstandigste wat men in dien tijd te Parijs kon doen, was zoo min mogelijk de aandacht te trekken en niemands ijver zucht gaande te maken. Dat had de markies de Chalay aan zijn nieuwe bondgenooten gezegd, toen hij hun raadde, als kleine burgers te leven, die over bescheiden middelen te beschik ken hadden. Verder moesten er eenige maatregelen genomen worden om te voorkomen dat, voor het geval van een ontmoeting met dokter Nollan, deze Jean de Trémazan toch niet zou herkennen. Dat was niet zoo moeilijk. Er was destijds een groote verschei denheid van kleederdrachten en het cos- tuum der muscadins, waarbij de onder kant van het gelaat achter een das ver- Grondwetsherziening. Zooals gisteren medegedeeld, is bij de Tweede Kamer ingediend een wets ontwerp, waarbij worden v\porgesteld{ verschillende wijzigingen in de grondwet W|ij laten hier de voornaamste volgen. Het Kiesrecht. Kiesgerechtigd zijn die mannelijke Ne derlanders, die £en leeftijd van 25 u- ren bereikt hebben en aan het hc jfd Van een gezin staan, of /onder aau het hoofd van een gezin te §taan als zelf-» standige personen in de maatschappij optreden, een en ander nader te regelen bij de wet De wet bepaalt, in hoeverre de uit oefening van het kiesrecht wordt gé- schorst Voor de militairen geneden den rang van officier bij de zee- en de land macht voor den tijd, gedurende welken zij Zich onder de wapenen bevinden. Van de uitoefening van het kiesrecht zijn uitgesloten, zij wien dat recht bij rechterlijke uitspraak is ontze_gdzij die krachtens rechterlijke beschikking Van hunne vrijheid zijn beroofd; zij die bij rechterlijke uitspraak, wegens krankzin nigheid of zwakheid Van vermogens, de beschikking of het beheer ovjer hunne goederen hebben v)erloren, en zij die in het burgerlijk jaar, voorafgaande aan de vaststelling der kiezerslijsten, geduren de ten minste drie maanden, van een gemeentebestuur of andere niet kerke lijke instelling geldelijken .onderstand hebben genoten. Aan de toelichting van de regeering ontleenen wij net violgende: Vermits het gezin is de kern der. maatschappij moet in de eerste plaats aan de hoofden van gezinnen het kies recht worden toegekend. De leden Van het gezin verkeeren als regel in zooda nige afhankelijke positie, dat zij de maat schappelijke zelfstandigheid missen, wel ke voor de toekenning van het kiesrecht "Noodzakelijk is. Wie echter, ofschoon lid van een gezin, of geheel staande» buiten elk gezinsverband, in de maat schappij eene zelfstandige plaats in neemt, behoort in denzelfden gedachten- gang ook tot het kiesrecht te worden geroepen. Bij een en ander heeft de re geering alléén mannen, geen vrouwen! op het oog. Ook in de Staatscommissie was geene meerderheid voor vrouwenkiesrecht te vinden. De Eerste Kamer. De kring der verkiesbaren van de Eer ste Kamer is aanmerkelijk uitgebreid. Voor de Eerste Kamer zullen daarom Verkiesbaar zijn te verklaren dezelfde personen als voor het lidmaatschap der TWeede Kamer in aanmerking kunnen komen. Men behoeft dan niet meer te behoo- ren tot de hoogstaangeslagenen in de Rijks directe belastingen of eene .of meerdere bij de wet aangewezen hooge borgen werd en men ook een pruik kom, dragen, was bij uitstek geschikt om ie mand, die zich vroeger heel anders had gekleed, onherkenbaar te maken. Pierre Lasson was door zijn vader voldoende van geld voorzien en den graaf de Trémazan, nu Jean Rocher gewor den door de medewerking van vader Canteleu te Vitré, ontbrak het evenmin aan „de ziel van den oorlog". Hij had in zijn lederen gordel, dien hij steeds onder zijn kleederen droeg, nog een groot deel van de aanzienlijke som gelds, die zijn vader hem bij zijn vertrek naar Engeland had meegegeven. Die som bestond uit solide goudstuk ken, die niet |£an- waardevermindering onderhevig waren, zooals de assignaten. Toen zij 's morgens na hun tweede ontmoeting bij Véry met den markies de Chalay ontwaakten en zij op hun kamer hun eerste ontbijt gebruikt hadden, was hun eerste werk van kleeding te ver wisselen en .Voor de vermomming van Jean de Trémazan te zorgen. Pierre Lasson ging alleen uit om de noodige in'koo.pen te doen en binnen een. uur kwam hij terug met alles wat noodig was om de twee Bretagners van den vorigen dag in volslagen muscadins te veranderen, waarbij het zwarte haar van den graaf de Trémazan verborgen werd onder een blonde pruik. (Wordt vervolgdt)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1913 | | pagina 1