BUITENLAND.
DE TWEE VRIENDEN.
BINNENLAND.
4e Jaargang.
No. 1005.
5)e £eidódie Qowwm
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
latere. Telefoon 935. Postbus 6.
)IT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN
DE ABONNEMENTSPRIIS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1 30 per kwartaal. Franco
post /1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2Vs cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Maandag
Januari
1013.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent,
ingebonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 20 cent. met gratis
bewijsnummer. Bij coniract aanzienlijke korting. Groote letters naar "plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur, koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
ALGEMEEN OVERZICHT.
Vandaag zal waarschijnlijk het ant-
iroord der nieuwe Turksche regeering
ip de nota der mogendheden, waarover
Saterdag door den ministerraad! verga-
lerd is, afkomen. Dit antwoord, hetwelk
het
program van het comité
kunnen noemen, zal hierop neer
tomen. Adrianopel en de eilanden moe-
behouden worden. Men wil niet on
middellijk oorlog, maar als de kwestie
jan Adrianopel en Ivan de eilanden niet
ip diplomatieke wijze in orde kan ge
tracht worden, dan is, de oorlog onver-
nijdelïjk.
De Sultan, 4e prinsen en jVLaenmoed
Ijefket pasja zullen dan naar hèt front
(aan. jn verband daarmee is, reeds een
ationale garde gevormd.
Het nieuwe kabinet verspreidt pro-
lamaties, onder het volk, waarin hej;
ijn politiek uiteenzet. In deze vlug
schriften heet hqt, dat het Comité den
iultan bevrijd heeft en den boozen gees.t
[ie de positie van den Chalief wllide aan-
asten, onschadelijk heeft gemaakt.
Het s.chijnt dat het kabinet de vre
desonderhandelingen weer zal opvatten
onder tus.schenkomst der mogendheden.
Tot oorlogvoeren is, men toch' feitelijk
iet in s.taat. De staatskas is volslagen
edig. De credieten zijn uitgeput en in
e laats,te dagen is ook de rest van een
eening, die door de Dette Publique ver
eend was, ten bedrage van tienduizendl
jond, opgebruikt. De helft daarvan is,
oor het Tsjataldzja-leger gebruikt, ter*
vijl de andere helft voor betalingen is.
jebruifct, die niet meer uitgesteld kon-
lën worden. Laats,tel ijk zijn den amb-
enaren de salarissen niet rneer uitbe-
aald, en evenmin particuliere s.cnuld-
iis.chers. Nergens bestaat de mogelijk-
leid om geld te krijgen.
Voortzetting van den oorlog Zou dus.
lechts mogelijk zijn hij een staatsban
ket.
Door de groote mogendheden worden
ntus.schen. om op alle mogelijkheden
rcorbereid te zijn -weer oorlogsschepen
laar de Turksche wateren gezonden.
De Balkanstaten
:ijn van zins de onderhandelingen af te
>reken. Een comité is uit .de Londen-
i,che gedelegeerden gevormd om een nö-
op te stellen, waarin de beslissing der
'erbondenen wordt medegedeeld. Deze
iota zal zeggen dat de vredesconferentie
f gebroken werd, aangezien Turkije
weigerde de aan djt land.gedane voor-
feilen te aanvaarden. Het .ontwerp der
iota zal aan een nieuwe bijeenkomst der
;edelegeerden worden voorgelegd;; als,-
lan zal ook het juis.te tijdstip voor haar
>verhandbging worden vastgesteld. Men
veet echter nog niet, of de s.inds drie
veken geschorste onderhandelingen met
iet overhandigen dezer nota zullen ein-
ligeu, of dat nog een korte tijd, alvo
rens de breuk definitief is, zal verloopen.
FEUILLETON.
f9)
Een groot bed, dat aan een rijken bur
ner moest hebben toebehoord of inis-
-cliien wel aan een of. anderen ci-devant
net klinkenden titel, vormde het voor-
laamste stuk van dit vrijgezellen-meu-
lilair.
Naast het bed stond een waschtafel
net spiegel en op de was|ch!tafel wa-
'en de waterkan en karaf gevtild.
Een goed voorziene linnjenkast vol
tooide het ameublement
i de schouw vond de bewoner een
)riefje van den volgenden inhoud:
„Mijh vriend
„Ik heb zoo goed mogelijk gedaan
vat gij mij verzocht hadt. Nu ben ik
leen kantwerkster meer. Wanneer gij
Parijs terugkomt en ge mij wilt'
veerzien, ga dan naar de rue de Suïes-
ies, Hotel Lange, en vraag haar
„Uw toegenegen
Jeanne LEGNER."
De graaf las met ontroering het korte
jriefje, dat hem zulk een vreeselijken
in het geheugen riep en mompelde
Al deze detailkwesties zulten morgen
geregeld worden.
Naar de meening der bontfgenooten
worden de onderhandelingen niet door
hen afgebroken. De verantwoordelijk
heid der breuk blijft op de Turken rus
ten, daar de kabinetsverwisseling en de
Turksche proclamatie 4u*delij khebben
te kennen gegeven, dat het antwoord
aan de mogendheden weigerend) zal zijn.
Over de kwes.tie tusschen
Roemenië en Bulgarije
wordt nog het volgende medegedeeld.
De Roeraeens.che ministerraad heeft Za
terdag vergaderd ond.er voorzitterschap
des Konings en in tegenwoordigheid van
den Kroonprins, De ministers zijn het
eens geworden ever de te volgen ge
dragslijn, waardoor de onderhandelingen
met Bulgarije binnen zeer korten tijd
tot een goed einde kunnen komen!.
Zooals, bekend moet Bulgarije in een
igrens,wijziging hebben toegestemd, die
echter de Roemeens,die openbare mee
rling niet bevredigt
Rusland heeft echter Bulgarije ver
zekerd, dat het in geen geval een actie
van .Roemenië in Bulgarije z&l dulden^
indien (Bulgarije slechts, een kleine grens
wijziging toes.taat. B,ij het sluiten van
den vrede zal bovendien Rusland 'niet
alleen zorg dragen voor den 'afs.tand Van
Adrianopel, doch tevens, Koor dien van
het eiland Thas.os.
GEMENGD.
De staking der confectiewer-
kers, te New York heeft .Zaterdag
tot een kloppartij tus.schen politie en
stakers, die een fabriek bestormden, ge
leid. Er werden revolvers,choten op de
politie gelos.t, die toen een charge uit
voerde en de s,takers op de vlucht joeg1.
Een staker is gedood, vele ^aderen, ook
politieagenten, gewond.
De stakende kellnerg te
New York hebben Zaterdag in verschil
lende restaurants de ruiten ingegooid
en zijn daarna met de politie s,laags ge
weest. Ook bij deze gevechten is ge
schoten en zijn tal van menschen ge
kwetst.
Te Fals.ct (in Catalonië) hebben
belastingambtenaren inderhaast de
vlucht moeten pemen, daar de bevolking
een zeer dreigende houding tegen hen
aannam. Toen zij tenslotte op een ha
gelbui van steenen werden onthaald,)
losten de ambtenaren revolverschoten op
hun (vervolgers. l.
De burgerwacht voerde charges uit.
Er zijn verscheidene gewonden.
- In de buurt van Arlon (Frank
rijk) is >5en steengroeve inge
stort. Twee-werklieden zijn bedolven.
De eerste is dood onder de ingestorte
massa vandaan gehaald, de ander leefde
nog, maar is kort daarna overleden.
Uit Santa Cruz op Tencriffe wordt
gemeld, dat door d.en aandrang van het
water een instorting plaats had aan de
kanaal werken, 5 werklieden wer
den bedolven. ]3e Ingenieurs zijn ver
rast door de hevigheid van het ongelukl
Het puin werd met kracht ver wegge
slingerd.
Ja, Jeanne, ik zal komen. MorgeA.
,De wederwaardigheden, de vermoei
nissen en de ontroeringen hadden den
eetlust aan deze twee jonge van. gezond
heid blalcer.de mensahen niet ontnomen.
Pierre vroeg; aan jijn vriend:
Hebt gij geen honger?
Of ik l
Laten vrij dan gaan eten.
In Bretagne gebruikte men het mid-
maal om 1 ujun
Jte Parijs begon men reeds, met het
's avonds te gebruiken.
Pierre Lasson nam dadelijk de Pa-
rijsche [gewoonte aan.
Nadat zij zich f.isch gewassjphen had
den, kleedden zij zich als welgesteld^
buitenmensdierj, met viithoedeni, voor
zien van de drie-kleurige cocarde, das
sen, die hun kin halverwege bedekten1,
rokken met iange panden, en stevige
stokken in de hand.
Zoo daalden zij de 3 ver$qping*n af.
Reeds was de brave portierster hun
vriendschappelijk gezind. a
De fooi van Pierre had haar eerbied
die nog toenam, toen zij henj Zoo goed
gekleed zag.
IWaar kunnen vrij hier ini de buurt
goed diner krijgen vroeg Pierre haa.
Het was niet moeilijk een gelegenhfeid
daarvoor ta vinden.
Koninklijke besluiten.
Bij Kon. beslaat is benoemd tot direc
teur van het post- en telegraafkantoor ie
Zevenbergen J. Lazonder, thans in ge
lijke betrekking te Waspik;
is aan A. Klimmer eervol ontslag ver
leend uit zijn betrekking van commissaris
van politic te Amsterdam;
is aan dr. van Dorssen eervol ont
slag verleend als leeraar aan de Rijks
!HL Sw te Zwolle.
De typografen staking.
Eenige Amsterdamsche firma's, die 14
dagen geleden haar personeelen het werk
tegen gisteren h ebben opgezegd, hebben
aan deze pcrsoneelen mededeeling go-
daan, dat het werk heden op de oude
voorwaarden kon 'worden hervat, indien
de werklieden bereid waren ook werk
te maken afkomstig van andere druk
kerijen.
Hoewel hierover nog Hoor de pereo-
neelen beraadslaagd zal worden, mag
men aamieimerL, dat dit neerkomt op het
stopzetten van deze drukkerijen, omdat
de werklieden deze voorwaarden wel niet
zullen aanvaarden.
Over hetgeen in de Zaterdag met de
patroons gehouden conferentie behandeld
werd, zullen de werklieden nader beraad
slagen. De beslissing hierover mogen we
dezer dagen verwachten.
Tegen de anti-papistische actie.
Onzen lezers is genoegzaam bekend,
hoe in sommige afdeelingen van den Pro
testantenbond onder di daartoe uiterst
bevoegde leiding van den rector-magiii-
ficus der Leidsche Jrioogeschooi, prof. dr,
iJEjerdmans, een camipagse stegen de Katho
lieken gevoerd wordt.
Tegen dezen hand- en" spandienst voor
'de liberalen vermogen de Katholieken
zelf wennig.
[Wiel de antirevolutionairen en christe
lijk-historisdien, in wier gelederen jwjst
de „protestantsóhe" ïjveraars propaganda
pogen te maken.
Met voldoening verneemt Jiet rHuis
gezin" thans, dat het provinciaal comité
van anti-revolutionaire kiesverenigingen
in Gelderland besloten heeft, een actie
te voeren tegen de campagne, in een
deel der Betuwe tegen de Katholieken
op touw gezet.
Zóó te handelen js bondgenoot-plicht
en tevens goede tactiek.
Onder Christelijk-Historischen.
Een „Abonrié" schrijft aan de „Ned.",
dat er onder de ch r.istelijk-histo ris chen
zijn, „die nog altijd oordeelen, dat coa
litie met Rome ons Land in gevaar brengt,
en coalitie met „de doleantie" een ge
vaar oplevert voor de Nederlandsen
Hervormde Kerk, die het een eisch vin
den van het chris tel jMiistoris ch beginsel
in het isolement zijn kracht te zoeken".
•Die er zoo over denken, wekt hij op,
toch vooral de vergadering der Chrislel.-
Historische Unie bij te wonen.
De sigarenmakersstakiag.
Door de besturen der vier werklieden-
Restaurants verrezen des(fi|d alsl pad
destoelen uit den grond.
De groote vermogens en hun bezit
ters waren in den maalstroom deïi Re
volutie meegesleept, doch andere wer
den daarentegen geVcrmd,
Evenwel onder de regeering YanJ den
Onomkoopbare en het Schrikbewind
wachtten zij, in wier handen] de nationale
goederen waren gevallen, de beursspe
culanten en legerleveranciers, kortom
allen die bezig waren rijk te worden,
er zich wel voor weelde ten toon te
s'preiden.
De keks, die daardoor zondfer betrek
king waren gekomen, hadden naar een
andere gelegenheid moeten omzien, om
hun talenten diehrtbaas te maken en
restaurants van allerlei aard in Parijs
gesticht.
Dit v/as ook een revolutie, minder
Verschrikkelijk dan de groote, die van
de keuken, waardoor deze ond,cr het
bereik werd gebracht van allen... die
geld hadden.
Gij hebt maar een paar stappen te
doen, burgers, zegde de «'portiersteir,
naast het paleis Egalité zult gij vinden
wat gij noodig hebt.
Zij verlieten het huis en, nadat zij
onder het gewelf, dat op de rue Vivien-
ne uitkomt, waren doorgegaan, berëik-
orgaenisaties in het sigareri/makersbedrijrf
is aan het Verbond van Yereenigingea
van Sigarenfabrikanten te Utrecht een
schrijven verzonden^ waaraan wij het
volgende ontleenen:
W|ij gaven er steeds de voorkeur aan
om zonder strijd tot de invoering van
het gemeenschappelijk program te ge
raken, doch nu ons door de vereeniguk-
gen van fabrikanten, aangesloten bij Uw
Verbond, loonregelingen zijrt aangeboden,
die in geen enkel opzicht aan de ver
wachtingen onzer leden kunnen voldoen,
zijn wij aan ons zelf en ook aan |de
Amsterdamsche patroons, die ons aan
nemelijke voorwaarden hebben aange
boden, verplicht door staking voor onze
billijke eis chen te strijden en te trachten
de patroons alsnog ervan te overtuigen,
(Ht het den werklieden inderdaad voile
ernst is om pief alle gepaste middelen
voor een beter levenslot te kampen. Gp
grond van deze overwegingen, besloten
wij eenstemmig de stakiqgen in Rotter
dam, Dordrecht en .Gorinohem niet op
te heffen. iWjij ^iiit echter tot eene be
spreking mejt uw bestuur elk oogeitblik
bereid.
Aftrek-toeslag.
„De. Roskam" bren-git onze driestar in
beeld, waarin we (tegenover elkaar stel
den: De drukte, welke tegen den kindier-
toeslag op de lagere tractemëntpn wordt
gemaakt, en de goedgeluimde kalmte,
waarmede sinds menschenheugenis de
kinderaftrek bij de belastingen genoten
wordt.
Wee de ëeous, indien hij dezen aftrek
vergeet, want dan reclameert men on
middellijk, zooals „De Roskam" dan pok
door een onderwijzer met vier spruiten
Jaat doen. Z'jjn afstammelingen heeft bij
als overtuigingsstukken meegebracht.
Ze willen niet.
Dat 4e zoo warm-bloedige vrijzinnige
concentratie nu al veel van haar enthou
siasme verloren heeft, kan blijken uit
de volgende bijna tragische geschiedenis
In een vergadering van vrijzinnig
democraten te Beverwijk werd besloten
tegenover den heer Passtoors een unie-
liberale candidatuur te steunen. De vrij
zinnig-democratische kiesvereeniging te
Schoten (district Beverwijk) besloot
daarentegen een eigen partijgenoot, jnr.
Roodenburg, candiaaat te stellen. Zij
wenscht aiieen hij herstemming een
ume-liberaal te steunen. In Beverwijk
krijgen we dus waarschijnlijk al min
stens twee vrijzinnige candi daturen
naast elkaar.
L>e hooge aanvoerders vari de vrijh
zinnige partijen hebben tot concentratie
besloten, maar de lagere bevelhebbers
en de gewone soldaten lu. steren er niet
naar. Ze willen niec.
Een misvatting.
Uit twee ingezonden stukken in de
„Msbd." blijkt, dat de beschuldiging,
geuit op de a!g. vergadering van R. K.
Kiesyereecigingeu iu Noord-HoIJand, als
zou de afgevaardigde Roodhuyzèn de
anti-revolutionairen in het district Haar
lemmermeer hebben opgezet om zelf eien
te zij het paleis Egalité, vroeger Pa-
lais-Royal geheeten en dat tegenwoor
dig weer dien naam draagt. I
iHet paleis was gebouwd rondom een
plein met parkaa.nleg en daaromheen'
loopt eer» winkelgalerij, die toen nog
straalde in den glans der nieuwheid.
Deze winkelgalerij was de verzamel
plaats van het Tout- Paris van die dagen.
Weelderig ingerichte winkels lokten
daar de koopers of althans de k]jkers\
en tevens werd er heel wat gebabbeld en
geïntrigeerd onder de bogen dier galerij.
Een schrijven uii dier» tijd heeft de
winkelgalerij van het paleis Egalité, de
eerste van Parijs, een broeikas^ van gift
planten genoemd, die van] daas uit overal
iheen verspreid werden.
De twee vrienden bleven aan' den in-
.Igang van de galeriï staan voor een! kel
derluik, waaruit de heerlijke geuren Van
i gekruide sausen opstegen,
f In de benedenverdieping van dat huis
bevonden zich vergulde salons, terwijl
voor. de glazen prachtige taarten en
schalen met sappige vruchten waren uit
gestald.
Boven de deur las men in gouden let
ters een naam, die al een zekere be
roemdheid had gekregen bij die lekker
bekken
Very.
candidaat te stellen, die d#n door dö
vrijzinnigen zou gesteund worden, be
rust op verkeerd begrepen gegieVens.
Wèl heeft de heer Roodhuyzen na 'n
vergadering te Haarlemmermeer een on
derhoud gehad met een Hoofdi een er B ij
zondere schooï, waarbij hij belangstel
lend informeerde naar de getalsterkte
der Katholieken en Anti-revolutionairen.
Groote Sociaie Cursus voor Voor
mannen der R,K. Vakbeweging,
Gelijk wij reeds vroeger mededeelden,
bestond bij het Centraal Bureau voor de
K. S. A, het voornemen, om in overleg,
met het R. K. Vakbureau een grooteu
specialen cursus van vier weken te ge/en
voor voormannen ,uit de R. K. vakbewe
ging. Wij kunnen thans daaraan toevoe
gen, dat de voorbereiding is geëindigd.
Besloten is dezen cursus te verdeelen
in twee hoofddeelen, elk van twee we
ken. Het eerste hoofddeel wordt gege
ven te Leiden, van 14 tot 26 April
a.s., terwijl het tweede hoofddeel zal
gegeven worden waarschijnlijk in Ja
nuari «La.v.
Het programma voor de ochtend
uren is 'als volgt vastgesteld:
Eerste Week; Algerneene Inleiding.
Opening. Beteékenis van den Cursus.
Sociale Kwestie in verband met a. Ar
beidersvraagstuk. b. Middenstaridsvraag-
ctuJc. c. Landbouwvraagstuk. Liberalisme
a. Wijsgeerig. b. Economisch. Socialis
me. a. Wijsgeerig. b. Economisch.
Tweede Week. Arbeidscontract.
Arbeidsloon. Arbeidsduur. Vakorgani
satie: wezen en doel. Werkstaking en
uitsluiting. Collectief arbeidscontract en
Scheidsgerecht.
Derde Week. Sociale Wetgeving.
Kerk en Sociale Kwestie. Staat en|
Arbeidersvraagstuk. Wet op het Arbeids
contract. Vervolg. Arbeids- en Veilig
heidswet, Woning- en, Gezondheidswet.
Vierde Wede Sociaie Verzekering.
•Sociale verzekering. Ziekteverzekering
Ongevallenverzekering. Invaliditeits- en
Ouderdomsverzekering, Staatspensionee-
ring. Werkloosheid-Verzekering. Ge
meente en Arbeidersvraagstuk.
Dit programma omvat den hoofdcur
sus.
Deze onderwerpen worden uitslui
tend behandeld door Prof. Aengenent,
Mr. Aalbeise en Mr. Tepe. Inde avond
uren worden ze nóg eens, in 't kort,
behandeld, maar door een der deelne
mers aan den cursus, die daarvoor eiken
dag wordt aangewezen. Hij moet dan in
drie kwartier eer» overzicht van de 's
morgens gehouden voordracht geven. De
voordracht-gever van 's morgens is daar
bij tegenwoordig, om wenken en nadere
uitleggingen te geven, wanneer iets niet
goed begrepen schijnt te zijn. Ook de
andere deelnemers van den cursus kun
nen hun opmerkingen, dan maken.
Op deze wijze wordt eer. tweevoudig
doel bereikt: vooreerst het gehoerde
wordt nog een gerepeteerd en vervol
gens wordt er een oefening in hst spre
ken gehouden.
In de middaguren worden eenige
uiterst belangrijke apologetische, prac-
Pierre zegde tegen zijn metgezel:
Vandaag schijnt alles ons», te moe
iten meeioopen. W|ij kunnen ons voof
ditmaal wel eens een fijn diner ver
oorloven. Ik betaal.
Zij traden binnen.
Er waren verscheidene 'gasten, maar
daar onder trokken zij maar weinig de
aandacht.
Jean de Tfémazan wist Zijn Verdriet,
zijn vrees en zijn bezorgdheid zeer goed
ije verbergen.
Pierre Lasson wasj volkomen onbe
zorgd, opgewekt en begaafd met een
Belfviertrouwen, dat elk gevaar doet trot-
seeren, hetgeen doo.' twee omstandig
heden nog werd aangewakkerdten eer
ste, doordat hij flink van geld voor
zien was en ten tweede door zifni pasL
poort, dat ieen bijzondere waarde had-
gekregen door de kantteekening Van den
gemeente-secretaris te Vitré: „Zoon van
teen held der Bastille".
Twintig kaarsen in een' kristallen
kroon, die wellicht afkomstig was uit
het meubilair van een woning van één
of andere ci-devant, verlichtten de zaal,
die zij binnentraden].
(Wordt vervolgdl)
