3
BUITENLAND.
BINNENLAND.
4e Jaargang.
No. 983.
Bureau OUDE SINGEL. 54, LEIDEN.
interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzek ;ring
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
ƒ1.10 per kwartaalbij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Frtnco
per post 11.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/. cent. met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
Januari
1913.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 rebels t J.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeeiingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
De kindertoeslag.
Wat wordt er nu weer een drukte
gemaakt tegen dat wetje, om aan mindtr
- bezoldigde ambtenaren i.e. weer de
onderwijzers een toeslag te geven
als hun kindertal meer dan 3 bedraagt.
Een „fokpremie" wordt het zelfs zeer
onkiesch genoemd.
Dat zijn van die argumenten,
waarop men in een fatsoenlijke krant
niet nader kan ingaan.
Maar wel kunnen we naar aanleiding
daarvan er op wijzen, hoeveel reiner van
gedachten en dienSvolgens ook van da
den de menschen vroeger waren.
Sinds menschenheugenis en lang: r
toch hebben we bij de belastingen kin
deraftrek. Deze algemeen toegepas e
pondspondsgewijze vermindering werd
ingevoerd'in den tijd, toen inen nog al
gemeen normaal dacht over den kinder
zegen. We herinneren ons niet ergei s
vermeld te hebben gevonden, dat ock
daartegen onkiesch werd geargumen
teerd. Integendeel, dat instituut werd
volkomen logisch geacht; niemand had
er ooit bezwaar tegen dien aftrek, dank
baar te accepteeren en we durven wel
beweren, dat ook niemand zich er door
liet leiden bij zijn handelingen.
Welnu, wat is deze kinderaftrek fei
telijk anders dan een kindertoeslag? De
ze brengt wat in de .beurs, gene laat waf
in de beurs hetgeen beide *op het
zelfde neerkomt
Zeker er is onderscheid in bedrag cn
in toepassing. Maar in principe rusten
toeslag en aftrek op denzelfden groncJ-
slag, zoodat men niet tegen het eene
profijt moet f,u.lmineeren, waar men het
andere steeds zonder erg als iets ze< r
natuurlijks heeft aanvaard.
Algemeen belang en tooneel
Als inrichtingen, die publiek zijn, op
staats- of gemeentesubsidie willen reke
nen, moeten zij ook voor het geheele
publiek, zonder onderscheid van gods
dienstige of politieke richting, openstaan.
Is dat niet het geval, dan zijn 'zij niet
publiek, en mist men dus een van de
redenen, waarom het subsidie is ge
schonken.
Meermalen hebben wij beweerd, dat de
schouwburgen f e i t e 1 ij k in zeer vele
gevallen voor een Katholiek, die prijs stelt
op zijn Katholiciteit, geslote n zijn.
Behalve deze reden van moreel en aard,
waarom de sqhouwburg feitelijk niet pu
bliek is, niet van algemeen belang kan
geacht wórden, is er ook een van finan-
cieelen aard: de prijzen zijn dikwijls te
hoog. Terecht zegt dan ook deNeder-
lander van gisteravond
„Verdedigers van gemeentelijken
schouwburgbouw kan men herhaalde
lijk hooren beweren, dat het algemeen
'belang een schouwburg' eis.ch/t, en dat
daarom de gemeente verplicht Is voor
zulk een instelling van ajgemeen bd-
lang te zorgen.
Voert men daartegen aan, dat toch
sléchts een gering deel der gemeente-
naren, zoowel om re'denen van Ti-
nancieelen als van moreelen
FEUILLETON.
DE TWEEJ/RIENDEN.
80)
Deze mannen waren geen vreedzame
kolenbranders, want elk had een ge-
Weer in de hand en pistolen in den
gordel.
Onder de schouw, die van vastgetrap-
te aarde was gevormd, brandde een lus
tig vuurtje van dorre takken, dat een
aangename warmte verspreidde.
Bij dat vuur stond een man, wel een
hoofd grooter dan de andere, aan wiens
geheele houding het merkbaar was, dat
hij hier het bevel voerde.
Het wa9 Jean Cottereau, de smokke
laar, met wien wij al kennis hebben ge
maakt in de herberg De Gouden Leeuw
te Lamballe.
Zijn metgezellen zaten op blokken
hout of lagen op den grond. Zij waren
meerendeels jonge sterke boeren, ge
oefende stroopers, wb schot zelden
miste en 'die in deze 'geving wel ge
blinddoekt hun weg den kunnen vin
den.
Hun kleeding was gemaakt van gei-
tenvellen, hun hoofden gedekt met breed
aard, van den schouwburg gebruik
kunnen maken, dan is het antwoora,
dat dit aan hen zelf ligt, en dat men
de opvoedende kracht van „het too
neel" miskent"
En dan wijst het blad op de „tingel
tangel-rijmen", die in den Amsterdam-
schen Stadsschouwburg op Nieuwjaars
avond' als aanhangsel van de Bruiloft
van Kloris en Roosje werden voorge
dragen. 'n Platte bespotting van alles
wat rechtsch is en door de rechtsche re
geering is tot stand gebracht natuur
lijk niet te vej^eten de zedelijkheids-
wetten en een lof op de vrijzinnigheid!
En dan besluit het blad, zeer terecht:
„Zeg nu jiiet, dat dit alles niet het
„algemeen belang" dient. Natuurlijk
wel, het algemeen belang wordt
immers slechts door de vrijzinnigheid
gediend l
Intusschen mogen de voorstanders van
gemeentehulp aan schouwburgbouw
zich wel eens afvragen, op welken
grond zij nu eigenlijk van de rechts-dhe
groepen erkenning kunnen en mogen
verlangen van het algemeen belang,
dat door het tooneel van heden heet
gediend te worden.
Voor ons bevestigen voorbeelden als
het hier gegevene ons beginsel: geen
cent uit de gemeentekas behoort aan
schouwburgbouw te worden besteed.
Wie tponeel-opvoeding begeert, be-
tale ze zelf!"
I
ALGEMEEN OVERZICHT.
Meende men eerst, dat de toestand
door het eenigszins opschieten der
vredesonderhandelingen
op hoopgevende wijze verbeterd was, in
een interview deelde gisteren Danef mede
dat zulks niet zoozeer het geval was. Wiij
verwachten, zeide hij1, op de vergadering
van morgen een nieuwe kaart betref
fende Adrianopel. Indien wij morgen
zullen vinden, dat die kaart niet beant
woordt aan de voorwaarden van de
bondgenooten, zullen de onderhandelin
gen afgebroken worden. Wij- staan ook
op de voorwaarden, die wij nopens de
eilanden gesteld hebben..
Ook de andere g edelegeerden dieelen
deze meening. Zij verklaarden, dat er
geen sprake is van speciale Servische,
Grieksche, Montenegrijnsche of Bulgaar-
sche opvattingen, allen zijn volkomen
eenstemmig en vastbesloten niet af te
gaan van de gestelde eischen.
Weigeren de Turken toe te geven in
de kwestie Adrianopel, dan zullen de
Balkan-gedelegeerden de conferentie ver
laten.
iHet blijft dus draaien om de kwestie
Adrianopel
De gronden, waarop de Turken hun
afstandsweigering baseeren, tracht de
Bulgaarsche „Mir" te ontzenuwen:
(Het blad begint met er op te wijzen^
dat het Turkije onmogelijk is de ves
ting te ontzetten, wat aan alle bespre
kingen een eind zou maken.
gerande Bretonsche hoeden, waarop door i
een vrouwenhand een penning of een
!332jdeï herkeniiingsteekjen was genaaid.
Jean Cottereau had zijn tijd goed be
steed.
Van de Beneden-Maine tot in het hart
je van Bretagne* was het wachtwoord
verspreid.
Tot dusverre had de opstand daar nog
maar gesmeuld.
Dezen dag zou hij uitbreken en het-
woord zou nu zijn aan het wapenge
weld.
De terechtstelling der Bretagners te
Parijs had de verontwaardiging der ko-
ningsgezinden en der rustige burgers ten
toppunt doen stijgen.
Nu was de maat der gruwelen vol.
Anderzijds hadden de lauweren, door
Sicard en zijn trawanten met de aan
houding der samenzweerders geplukt, de
afgunst opgewekt bij de patriotten en
de overheidspersonen van district en de
partement.
Zij wilden zich op hun beurt onder
scheiden, lof en gunst verdienen van de
almachtige Nationale Conventie en om
dat doei te bereiken legden zij een heil -
loozen ijver aan den dag in het opspo
ren en aanhouden van „verdachten"
om hen over te leveren aan de revoluti-
onnaire rechtbanken, hetgeen bijna het-
De geschiedkundige gronden, zoo gaat
het bjad verder, zijn voor Turkije niet
gunstig, want voordat Adrianopel onder
Turksche heerschappij geraakte, was het
Bulgaars ch.
Dat zich in de stad de Selim-moskee
en de grafkelder van de voorvaderen
der Ottomaansche heerschers bevinden,
bewijst niets, want de christenen zouden
een dergelijken bewijsgrond kunnen aan
voeren om "Xonstantinopel op te eischen,
waar zich het heiligdom van de in de
geheele orthodoxe wereld vereerde hei
lige 'Sofia bevindt
Voorts kan op strategische overwegtin-
gen Bulgarije een vesting als Adriano
pel, die een voortdurende bedreiging
voor dat land zou zijn, niet in handen
van Turkije laten.
De toekomstige vriendschap van Bul
garije en Turkije eischt, dat Adrianopel
Bulgaarsch blijft Turkije heeft genoeg
aan de linie vón Tsjataldsja.
,Voor het overjge eischen de nationale
en economische belangen van de voor
het meerendeel christelijke bevolking van
het wilajet Adrianopel, dat deze stad,
de hoofdstad van Tfrratië, onder Bul
gaarsch bestuur komt, opdat het wilajet
zijn vroegere, door de Turken vernie
tigde welvaart, zal herkrijgen. Adrianopel
is Bulgaarsch, daaraan mag men niet
twijfelen.
Uit Konstantinope! verneemt de Frankf.
Zijg. nog, dat bij de geheime onderhan
delingen met Bulgarije bepaald zou zijn,
dat dit land Adrianopel niet zal op-
eischen, mits de vesting ontmanteld
wordt en Turkije tot Tsjorloe toe geen
nieuwe Verdediging:- -: rken meer zal aan
leggen.
In verband met bovenaangehaalde uit
latingen der Balkangedelegeerden is ech
ter dit bericht kwalijk te gelooven.
De ambassadeursconferentie
is eveneens gister weer bijteen gekomen,
doch resultaten zijn niet bekend gemaakt.
De „Berl. Lok. Anz." wist echter te
voren te melden, dat zijl zich dadelijk
zou bezig houden met de kwestie der
territoriale grenzen van Albanië.
Naar medegedeeld wordt, zou Rusland
van het standpunt uilgaan, dat geen stre
ken, door een Slavische bevolking be
woond, mogen behooren tot het aan
staande autonome Albaneesche rijk. Ver
ondersteld mag worden, dat dit geschiedt
in het belang van Servië en de Rissi-
sche regeering dus deze compensatie
zoekt, nu het Petersburgsche kabinet den
eisch van Servië om zich een eigen ha
ven aan de Adriatische kust toegewezen
te zien, verworpen heeft. Het standpunt
van Rusland in de Albaneesche kwestie
kan licht tot moeilijkheden leiden, wan
neer het niet gelukt een compromis te
vinden, waarmede Oostenrijk-Hongarije
zich kan vereenigen.
Men veronderstelt echter, dat te de
zer 'zake reeds voorstellen ingediend zijn
bij 'de Londensche conferentie en dat
deze er toe zullen bijdragen, dat een
gunstige uitweg gevonden wordt
Daar de kwestie van de grenzen van
Albanië een reeks van moeilijkheden op-
zelfde wilde zeggen als aan den beul.
Het zaad van de contra-revolutie, ge
zaaid door den markies de la Rouerie
en zijn opvolger baron Yves de Guern,
die beiden bij hun taak bezweken wareri,
had een vruchtbaren bodem gevonden
en schoot welig op.
Cottereau had van de omstandighe
den behendig partij getrokken en een
bende opstandelingen gevormd, die on
der den naam van de „Chouanen" ver
maard geworden is in de geschiedenis,
der Fransche revolutie.
Heden zou deze bende haar eerste
wapenfeit volvoeren.
Van zijn spionnen had Cottereau ver
nomen, dat de regeeringscommissaris van
Saint-Brieuc persoonlijk huiszoekingen
zou igaan doen in de omstreken van
Plaintel en l'Hermitière, op 3 of 4 kas-
teelen, 'bewoond door adellijke families,
die 'het land niet hadden willen verlaten
omdat zij zich in veiligheid waanden.
Dien regeeringscommissaris had hij
tot zijn eerste slachtoffer bestemd.
De groote eik zou de plaats van bij
eenkomst zijn voor zijn getrouwen, on
der wie hij eert keuze had gedaan.
Hij had slechts te bevelen.
Men was'de geweldenarijen en uit
tartingen moede van de vertegenwoor
digers 'der Nationale Conventie, die als
levert, bestaat er gegronde hoop, dat de
zes groote mogendheden zullen trachten
het zoo spoedig moge Lijk eens te worden
over een gemeenschappelijk middel, dat
alle bestaande moeilijkheden uit den w^g
ruimt. Men mag dus de verdere onder
handelingen van de ambassadeurs met
vertrouwen tegemoet zien.
In de „Daily Telegraph"-verluidt nog,
dat de gezanten in deze kwestie drie ont
werpen hebben te onderzoeken, n.l. van
Rusland en de Balkanstaten, die veel
op elkaar lijken en van Oostenrijk, dat
sterk van deze twee afwijkt.
GEMENGD
Env er-bei, de held uit den oor
log in Tripolis, is naar de linie van Tsja-
taldzja vertrokken om, naar men zegt,
het bevel over een divisie op zich te ne
men.
De Bedouinen van Zejana in Tri
polis hebben het vuur geopend op een
vooruitgeschoven Italiaanschen post aan
den -Noordelijken sector nabf.j de kust.
De Italiaansche troepen verstrooiden
de Bedouinen, die aanzienlijke verliezen
leden. Aan Italiaansche zijde werden 6
man igedood en 13 gewond. Na afloo'p
van het gevecht bombardeerde 't schip
Bausan de kust, in de buurt van Ze
jana.
De Westminster Gazette spreekt
gezaghebbende bron tegen dat Engeland»
binnenkort Egypte onder zijn souve-
reiniteit zal stellen. Het was een Itali-
aansch blad, dat het had beweerd.
Volgens de Engelsche bladen staat
het nu wel vast, dat er den 15den dezer
wanneer de geneeskundige dienst der
v erz'ek eri ngswe t begint te werken,
nagenoeg overal genoeg dokters voor
zullen zijn. In enkele plaatsen roepen
'de commissies sollicitanten op tegen
een bezoldiging van 500 pd. st. voor
een gedeeltelijken en van 700 pd. st.
voor een volledigen dienst.
In Londen is op Nieuwjaarsdag een
taxi-chauffeursstaking uitgebro
ken, waardoor ongeveer 6000 taxi
auto's minder ter beschikking zijn. Ook
te Liverpool is een dergelijke staking be
gonnen. De reden is dat de chauffeurs
niet de benzine willen bekostigen. De
eigenaars beweren echter dat dit van de
verdienste niet afkan.
De Times heeft een telegram uit
Peking, waarin er op gewezen wordt,
dat China het nieuwe jaar begint met
het niet-nakomen van zijn geldelijke ver
plichtingen. De vervallende termijnen
van de schadeloosstellingen uit den Bok
seropstand konden niet worden voldaan.
En nu is Rusland zoo seint de
Times-man niet bereid om met uitstel
genoegen te nemen. Het dreigt zelfs
zich schadeloos te zullen stellen door
beslag te leggen op de ten of andere
bron van inkomsten van China in Mant-
sjoerije.
De Times-correspondent acht het niet
geheel onmogelijk, dat de Chineesche
regeering mocht Rusland die bedrei
ging ook werkelijk ten uitvoer brengen
welke toch al zwak staat, daardoor
zou worden ten val gebracht.
Uit New-York wordt gemeld, dat
Castro de oud-president van Ve
nezuela besloten heeft a.s. Zaterdag
per America naar Europa terug te kee-
ren. De autoriteiten hebben aan Castro
doen weten, dat het besluit was geno-
hien, hem niet toe te laten, maar dat
'men hem de schande van te worden ge
deporteerd gaarne wilde besparen.
vogels op een pas bezaaiden koren-ak
ker, over het geheele land waren neer
gestreken; die de bevolking tyranniseer-
den, die te pas en te onpas huiszoekin
gen deden, welke meermalen tot voor
wendsel dienden voor roof en plunde
ring, die tot in de kleinste steden de
guillotine deden werken en die de regee
ring, welke zij vertegenwoordigden, nog
steeds hatelijker maakten.
Het geduld der menschen was uitge
put en de voortvluchtige priesters hiel
den in geheime samenkomsten predika
ties, waarin zij voor gretige toehoorders
opwekten tot'verzet tegen zulke regeer
ders.
De geschiedenis vermeldt de namen
van de wreedste der pro-consüls, die
naar de pnovincinë werden uitgezonden
waar zij allerlei gruweldaden verricht
ten: te Nantes was Carrier, die „revo
lutionaire huwelijken" sloot, welke hier
in bestonden, dat hij mannen en vrou
wen twee aan twee liet binden en zoo
verdrinken; Fouché hield te Toulon re
devoeringen op straat, teneinde 't volk
op te hitsen, de huizen der gegoede bur
gers te plunderen en ieder neer te slaan
die he-t in den weg trad; Collot d'Her-
bois liet te Lyon de verdachten op een
veld buiten de stad bijeenbrengen en
dan met'kanonnen beschieten; te Bor-
Koninklijke Besluiten.
"Bij kon. besluit zijn benoemd tot res
pectievelijk afdeelingschef en hoofdas-
fsistent. aan het Instituut voor verede
ling van Landbouw-gewassen, verbonden
aan Rijks Hoogere Land-, Tuin- en
Boschbouwschool te Wageningen, dr. K.
Zijlstra en O. Azings Venema, beiden al
daar, onder toekenning van eervol ont
slag uit die betrekkingen bij den dienst
der Rijksbouwproefstations
is P. A. Biermans, hoofd der open
bare lagere school te Aarle-Rixtel be
noemd tot ridder in de Orde van Dfran-
je-Nassau
is benoemd tot directeur van het post
en telegraafkantoor te Workum, P.
Schmidt, thans commies der posterijen
en.telegrafie 2e klasse;
is benoemd bij het wap;en der ar
tillerie, bij het korps pontonniers, tot
commandant van het korps, de luite
nant-kolonel C. J.M. Collette, van het
4e regiment vesting-artillerie
is^benoemd bij den grooten staf tot
ordonnance-officier van H. M. de Ko
ningin, de le luit. C. S. Sixma baron
van Heemstra, van het eskadron ordon
nansen.
Bakkerswet.
Naar het „Centrum" verneemt, is het
Voorloopig Verslag op het ontwerp Bak-
kerswet-Aalberse c. s. zeer spoedig, nog
in het begin van deze maand te wach/ten.
Pensioenen gemeente-ambtenaren.
Naar de „Nieuwe Ct." verneemt, zijn
de besturen van de drie jgïootste steden
des lands, nadat het wetsontwerp op de
regeling van de pensioenen der gem.-
ambtenarën verschenen was, aanstonds
met elkander in .overleg getreden, en
hoe wei uit den aard der zaak de tijd!
ontbroken heeft om van de regelingeen
diepgaande studie te maken, moet toch
reeds gebleken zijn, dat een ongewijzig
de vaststelling van het ontwerp voor de
gemeenten overgroote'lbezwaren tnet zich
zou brengen.
Onze Duinen.
Zooals bekend is, i9 door den heer
'Dolk met nog vijf andere leden van de
J&cc&i Kamer een motio ingediend die
als volgt luidde:
„De Kamer overwegend, dat het be
houd der duinen aan de zeekust moet
geacht worden van Rijksbelangen te zijn.
noodigt de Regeering uit een onder
zoek in te stellen omtrent de vraag of
het wenschelijk is door algemeene wet
telijke bepalingen het behoud der duinen
te verzekeren."
deaux woedde Tallien, totdat hij door
de sChoone Thérèse Cabarrus werd ge
temd, en tal van anderen, wier namen
vergeten zijn, volgens hun voorbeeld van
machtsmisbruik, plundering en moord.
Het gekat van den smokkelaar gloeide
van strijdlust. Hij had zijn plan goed
overwogen. Wanneer niet al zijn bereke
ningen faalden, zou hij nu eens op zijn
beurt een t erechtstelling houden, waarvan
men spreken zou.
Met vlanunenden blik liad hij 'opgezien
naar den ouden boom, wiens onderste
takken sterk genoeg waren om een cen-
tenaarslast te torsen en die, reeds be
kend in Iden geheelen omtrek, door het
geen èr nu gebeuren moest een ver
maardheid zou krijlgen.
De regeeringscommissaris van Saint-
Brieuc had zidh eerst sedert een paar
dagen in Lamballe gevestigd, vergezeld
van een escadron bereden gendarmen,
maar die korte tijd was al voldoende
geweest om daar zijin beestachtige wreed
heid te doen kennen.
Men vertelde bovendien van hem, dat
hij ziah verrijkte met de goederen van
zijn slachtoffers, wat trouwens geen bij
zonderheid was, want alle regeerings-4
commissarissen van dien tijid deden dal
(Wordt vervolgd.)
