BUITENLAND. BINNENLAND. 4e Jaargang. No. 971, Bureau OUDE SISIGEL S4, LEIDEN. Interc. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCH!]NT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post ƒ1.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 2l/s cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Dinsdag IV December 1912. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15cem ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. Dit nummer bestaat uit TWEE bladen. Gevoel van onr-acht. Een staatsman van beteekenis zeide onlangs tot den heer Roodhuizen: als Heemskerk aan de concentratie niet veel aandacht wijdt, dan zijn jullie verkou- iwenDaarom dankte gisteren de afge vaardigde voor Brielle, den Minister uit (den grond van zijn hart, dat hij er twee Uur over gesproken heeft. De heer Roodhuizen had waarlijk geen jneer doorslaand bewijs kunnen geven yoor zijn weinig vertrouwen iri de kracht Ider concentratie. Reeds had de heer Bor- gesius een vorige maal dén minister toe gevoegd: „Als de concentratie een her senschim was, hadt gij er niet twee uur Over behoeven te spreken." En nu komt zoowaar ook de man van het blanco (artikel nog eens zeggenZie je wel wat 'rï geweldig ding onze samenwer king is, want zelfs van de regeeringstafel iwordt ze bestreden. De toestand is zoohet Concentratie ballonnetje ligt vast aan z'n zakken so cialistisch zand, terwijl de leiders in het Schuitje het er wel over eens zijn, dat ze omhoog willen, maar niet eensge zind weten, in welke luchtlaag ze bo- yen zullen blijven. De een voor den an- Ider is bang als ballast uitgeworpen te zullen worden. Intusschen blaast de iwind de ballon heen en weer en nu Keggen de aspirant-luchtschippers: „Als ons luchtschip niet wat beteekende, zou Ide wind er niet zoo aan schudden." (En over de critiseerende omstanders feeggen ze tot elkander: „Wc maken (toch zeker wel een mooi figuur, dat ze $oo blijven staan kijken." We zijn nieuwsgierig naar de vertoo- Hing als de reis zal aanvangen. Best (mogelijk, dat ten gevolge van het ang stig uitwerpen van geconcentreerden bal- Sast de socialistische zandzakken mee de hoogte in zullen gaan, wat groote con sternatie zal- geven, omdat die roode (Zakken immers juist niet zoo ten aan- schouwe van iedereen mee mogen. De teene commandant zal den aan het ven- tieltouw trekken, de tweede aan de jscheurbaan rukken, de derde zijn hoofd kwijt raken en plofdaar valt de Izaak, terwijl niemand verantwoordelijk ïwil blijven voor het ongeval. V Als de vos de passie preekt. I le. Aan de Tel. wordt uit Katwijk ge schreven Ondanks de verzekeringen, gegeven in (verschillende R'. K. bladen, dat er voors hands nog geen sprake van is, dat er plannen bestaan, om in 1913 in het kiesdistrict Katwijk met een Katholiek kandidaat uit te komen, tegenover den Christ.-Hist., baron van Wassenaer van Catwijck, wordt daarover in het district izelf heel anders gesproken. En een der voormannen van de R. K. in Sassenheim, waar de voorzitter van 5de Centrale Liberale kiesvereeniging iwoont, heeft reeds gepolst of de libera len niet genegen zouden zijn een even- Itueelen candidaat te willen steunen, (waar de Katholieken in Sassenheim voor 'de verkiezing van een lid van den ge meenteraad aldaar den liberalen candi- Sdaat steunen, tegenover den anti-rev. jcandidaat, die nu ongetwijfeld het on- (derspit zal moeten delven. 2e. Aan het H b 1 d. wordt uit Leiden gemeld: De geruchten clat de auti-revolutio- ïiairen in dit district het volgend jaar iniet bereid zullen zijn bij eerste stem ming met het aftredend lid Dr. de Vis ser uit te komen, houden steeds aan en het feit, dat het dit najaar opgerichte Christelijk Dagblad voor Leiden en om streken, dat eerst een algemeen christe lijk staiidount innam, zich thans heeft ontpopt als een zuiver anti-revolution- nair orgaan, wijst dien kant ook uit. Het iïs ook wel zonderling, dat de kleine [groep der Christ.-Historischen die hier niet meer dan 300 a 400 stemmen kan (uitbrengen, in de coalitie, te Leiden de teerste viool zou spelen. Trouwens voor vier jaar heeft 't reeds (gespannen en de anti-revOlutionnairen hebben toen alleen toegegeven op voor- iwaarde dat men in 1913 niet aan deze candidatuur zou gebonden zijn. Wat zou de linker concentratie gaar ne zien wat hierboven uit de districten Katwijk en Leiden wordt bericht. Hoe gaarne zou men in die districten een wig drijven in de coalitie. Maar, maar van het uit Katwijk vermelde is niets waar, geen onderhandelingen, geen af spraken, alles uit den duim gezogen, en wat Leiden betreft, dit is reeds zoo vaak tegen geschreven, dat het heusch niet weerlegd behoeft te worden. Toch geven deze berichten ons een wenk, en wel deze: laten wij toch voor al zorgen sterk en aaneengesloten te staan, want de linker concentratie zal geen enkele poging nalaten, om ver deeldheid te zaaien in de coalitie en la ten wij toch vooral vertrouwen hebben in onze voormannen en hun advies en niet dat der linker concentratie vol gen! ALGEMEEN OVERZICHT. Weer komt een ambtelijk Turksch be richt ons verrassen met de mededeeling, datKde Ottomansche vloot de Dardanel- len is uitgevaren en de Grieksche heeft aangevallen en tot wijken gebracht. Of het nu waar zal zijn? Intusschen zijn de afgevaardigden ten eerstemale bijeen gekomen in het St James-paleis voor de vredesonderhandelingen Minister Grey zat daarbij voor en hield een toespraak ter verwelkoming, welke door de afgevaardigden werd beant woord en waarna hij tot eerevoorzitter benoemd werd. De conferentie zou he denmorgen weer om 11 uur bijeenkomen. De gedelegeerden zjjn overeengeko men, dat het voorzitterschap beurtelings door de eerste gedelegeerden van de on derscheidene staten, in de alphabetische volgorde van de namen dier staten, zal worden bekleed. Wat de vredesmogelijkheden aangaat, blijkt uit onderscheidene gesprekken door de gedelegeerden onderling en met diplomaten in de laatste paar dagen ge houden, dat het verschil van meening tusschen de bondgenooten en Turkije grooter is geworden. Men denkt dat zich ernstige moeilijkheden zullen voor doen. De algemeene indruk is minder gunstig. Over de voorwaarden die Bulgarije zal stellen, heeft Danef nog in een inter view verklaard, dat er geen bijzondere geheimhouding voor noodig was. De eerste kwestie die op het tapijt gebracht zal worden, zeide hij, is die van onze grens met inbegrip van Adrianopel. Laat mij in dit verband opmerken, dat het in het belang van Turkije is, dat er een groot Bulgarije komt met natuurlijke grenzen. Turkije zal dan in de toekomst op Bulgarije kunnen rekenen bij de ver dediging van al zijn rechtmatige be langen, zoo in Europa als in Azië. Het is daarom in het belang van de Otto mansche regeering om zich niet te^en onze eischen te verzetten, indien Tur kije er zich tegen aankant, is er geen andere keus dan een voortzetting van den oorlog. De tweede kwestie is Albanië. Op het oogenblik zijn de grenzen van Alba nië niet duidelijk omschreven. De derde kwestie is die van de eilan den bij Klein-Azië en de Dardanelles De vierde kwestie is de oorlogsvergoe ding en het aandeel in de Turk- sche schuld, dat de Balkanstaten na het sluiten van den vrede moeten overnemen. De Oostenrijksch-Servische kwestie 'heeft een minder dreigenden vorm aan genomen doordat gebleken is dat de ge schiedenis met den Oostenrijkschen con sul te Prisren niets te beteekenen had. Toch blijft Oostenrijk zijn mobilisaties doorzetten. In een groot telegram geeft daarvan de Hongaarsche correspondent van de Journal belangwekkende bijzon derheden. Op koortsachtige wijze worden alle strijdkrachten gemobiliseerd. Alle brug gen en tunnels worden militair bewaakt en aan alle stations in Galicië worden zelfs de sneltreinen opgehouden om hon derden reccuten-transporten voorbij te laten trekken. De ló corpsen, waaruit het leger be staat, zijn in getalsterkte verdubbeld sommige zelfs verdrievoudigd. Bij de le gercorpsen aan de grens zijn 5 van de 6 lichtingen onder de wapenen geroepen Het leger is hedenavond bijna 800.000 man sterk. Een derde daarvan is afdee- lingsgewijs langs ,de grens getranspor teerd en bijna 200.000 h.an staan langs de Servische grens. Deze mobilisatie is in U/2 week ten uitvoer gebracht door persoonlijke op roepingen en zij wordt nog voortgezet. De mobilisatie is zoo volledig, dat en kele groote fabrieken in de nabijheid van Boedapest en Szegedin hebben moeten stop zetten wegens gebrek aan werklie den, terwijl ook in belangrijke kolenmij nen, zooals in die van Salgotarjan, de werkzaamheden voor gedeelte ge staakt zijn. De schaarscnheid aan steen kool laat zich reeds gevóelen. De mobilisatie van de vloot is gevolgd Een buitengewone bedrijvigheid heerscht sedert drie weken te Pola. De oorlog schepen hebben er kolen ingenomen. Alle verloven zijn ingetrokken. De verdediging van den Donau is ver zekerd door een klein eskader van 9 monitors, die tusschen Ujvidek en Sem- Iin liggen. Paarden zijn gerequireerd en de intendance heeft 8000 vrachtauto's besteld. Het eerste hospitaalschip voer gisteren bij klaarlichten dag den Donau af om zich bij de monitors te voegen. Men brengt nog een tweede in gereed heid. Een telegram uit Venetië meldt nog, dat de Oostenrijksche Lloyd van de re geering bevel heeft ontvangen, om den dienst tusschen Triest en Venetië te sha ken, vermoedelijk omdat de booten als transportschepen dienst moeten doen. In aansluiting met een bericht in ons nummer van Vrijdag j.l. kan gemeld, dat gister door de Christelijke mijnwerkers afgevaardigden in het Saar-district een samenspreking is geho':_len waarop met algemeene stemmen heb besluit werd ge nomen de staking in het Saar-bekken uit te roepen tegen 2 Januari, dus met inachtneming van den voorgeschreven opzegtermijn van 14 dagen. Deze afge vaardigden vertegenwoordigden 30.000 kolendragers. De grieven der mijnwerkers zijn de volgende In de eerste plaats hebben de werk gevers een verbetering van het reglement op de vereenigingen van mijnwerkers ten behoeve van ondersteuning bij ziekte enz. uit hiertoe opgerichte fondsen, afgewe zen. Hetzelfde gebeurde met een beleefd verzoek om een geringe loonsverhooging Maar de verbittering bereikte haar top punt, toen een nieuw reglement op het werk in de mijnen werd ingevoerd, dat met de wenschen van de comitc's uit c'e mijn'we kers vol r kt geen rekening hield. In de gehouden vergadering werden deze punten in den breede besproken. De leiders drongen er herhaaldelijk op aan om den wettelijk voorgeschreven op zeggingstermijn in acht te nemen, waar toe dan ook besloten werd ondanks hét feit, dat vele andere sprekers betoogden, dat de opwinding in het Saardistrict zoo groot was, dat een onmiddellijke staking niet meer te vermijden was. De leiders der vakvereenigingen ver klaarden daarop dat allen, die zich vóór de staking bij de vakvereenigingen aan sloten, aanspraak zouden hebben op vol le ondersteuning. Een groote staking is ook in Parijs begonnen als protest tegen den oorlog. Het eerst zijn er mee begonnen de koetsiers en de bestuurders van auto's. Nu is de staking ook op andere vérvoerarbeiders overgeslagen en o pandere vakken buiten Parijs, ofschoon met weinig succes. De werkzaamheden aan de „Metropoli- tam" en de „Nord Sud" zijn in het eerste, tiende en achttiende arrondissement ge staakt. Alle tramwagens loopen, behalve die van Westelijk Parijs alleen. De stakende electriciens behooren tot de particuliere industrie. In den omtrek van de arbeidsbeurzen is het zeer druk, maar geen enkel ernstig incident deed zich voor. In de provincie schijnt de be weging eveneens mislukt, vooral te Mar seille en te Bordeaux. ,Te Lyon staken arbeiders van de ertsindustrie. Meerdere gevallen van sabotage zijn bedreven. Een anarchiste is gearresteerd wegens het werpen van steenen in de Loire. 25 pet. der mijnwerkers en, 30 pet. der glasblazers zijn in staking. Van de stakingen in het departement Pas de Calais zijn alleen te vermelden die van Courrières en Do ur ges, waar respectievelijk 4000 ,en 1900 Jieden sjaken. L^e arbeid gaat bijna ge regeld door in andere mijnen. Geen enkel incident had plaats. In Parijs hadden hier en daar op stootjes plaats, waarbij enkele menschen _earresteerd werden. Voorts werd er gisteravond huiszoeking gedaan in de meeste vergaderlokalen der stakers. Pak ken vol kaarten, oproepingen aan de stakers, talrijke correspondenties en regis ters, werden in beslag genomen. Te Lyon hadden op de Place du Ponti en in enkele aangrenzende straten op stootjes plaats. De politie, de kurassiers en d,e gendarmen trachtten de dichte menschengroepen uiteen te drijven. Zon der het te willen werden hierbij personen gewond. Een gendarm en zeven politie agenten werden gewond, waarvan twee ernstig. Uit de rijen der manifestanten werden steenen geworpen. Hierbij werd één gendarm gewond. Alle winkels sloten haastig hun luiken en versterkingen wer den ia angevraagd. Er hadden een 20-tal arrestaties plaats. Eveneens braken er op stootjes uit op de Cours Liberté en de Rue Paul Bart. De lantaarns werden uit gedraaid. Er had een botsing plaats met troepen infanterie. Een onderofficier en een manifestant werden gewond. Er had den hier een vijftigtal arrestaties plaats. GEMENGD De Brusselsche „Etoile" deelt mede, dat koning Albert persoonlijk de begra fenis van den regent van Be ieren zal bijwonen, waar hij een ontmoeting zal hebben met den keizer. De Belgische minister van staat |Wi o e s t e is gisteravond door de tram aangereden. De geneesheeren consta teerden een sjoierverrekking aan den rech terarm en het rechterbeen. Woeste moest zich naar bed begeven. Te Paterson (New-Jersey) heeft, naar de „Times" meldt, een hevige brand gewoed, die naar schatting in de zakenwijk voor 500.000 dollar schade heeft aangericht. Je Weenen heeft Zaterdag en Zon dag een vreesdijke werv elstorm gewoed. De temperatuur steeg van 3 gr. onder tot 13 gr. boven het vriespunt. De storm wierp verscheidene personen tegen (den grond en bonsde er andere tegen muren. Enkelen liepen daarbij hersen schudding of schedelbreuk op. In het geheel zijn 20 menschen zwaar gewond. De sneltrein van Catania naar Messina is in het station Guardina-Nan- gano in botsing gek ome n met een goederentrein. Verscheidene wagons zijn verbrijzeld en er zijn 15 menschen ge dood en 30 gewond. Bij volksstemming isindenstaat Oregon van de Vereenigde Staten uit gemaakt, dat de doodstraf gehand haafd zal blijven en de executie van een viertal moordenaars moet worden vol trokken. Be vier bandieten werden dien tengevolge gisteren terechtgesteld. De gouverneur van Oregon was persoonlijk voor afschaffing van de doodstraf en maandenlang bleef de kwestie der vier moordenaars hangende. Ten slotte deed de gouverneur een beroep op de kiezers, welke zich met een meerderheid van 20.000 stemmen in bovengenoemden zin uitspraken. De gouverneur durfde geen gratie te verleenen en liet het gerecht nu zijn loop. Koninklijke Besluiten. i Bij Kon. besluit is benoemd tot direc teur van het postkantoor te Arnhem W. F. L Oudenhoven, thans in gelijke be trekking te Maastricht. is aan den generaal-majoor H. J. van den Broek, inspecteur der genie eer vol ontslag verleend is benoemd bij den staf der genie, tot inspecteur van het wapen, de kolonel J. Z. Stuten, van dien staf, hoofd der Ve afdeeling van het departement van Oorlog is J. C. van Eerde, referendaris bij het departement van Koloniën eervol ontslagen. Diocesaan comité der K.S.A. in het bisdom Haarlem. Te Rotterdam heeft bovengenoemd Comité zijn jaarvergadering gehouden onder voorzitterschap van den lieer mr. (E. van den Bogaert van Amsterdam. Aanwezig waren ook mr. P. J. M. Aal berse, algemeen secretaris-penningmees ter van de K. S. A. en rector P. Strioo- mer, geestelijk adviseur van het dio cesaan comité. Nadat de vergadering met den Chris tel ijken groet geopend was, heette de voorzitter allereerst de afgevaardigden welkom van de diocesane sociale ver eenigingen, die tot de K. S. A. zijn toegetreden en hier voor het eerst vol gens de nieuwe statuten tegenwoordig zijn, n.I. de R. K. Volksbond de Vereeni- ging tot bescherming van meisjes en den Maria-bond. De notulen werden voorgelezen, waar uit wij opmerkten dat 23.500 gulden namens de K. S. A. aan Mgr. Caliier op zijn 40-jarig priesterfeest overhandigd zijn geworden. In den centralen raad is ook besloten in 1913 geen sociale week te houden, maar wel als eersteling, een eerste, groo te algemeene Katholieke sociale verga dering vermoedelijk te Utrecht. De algemeene financiën der K. S. A. zijn over het algemeen treurig; wij staan voor een leege kas. De 21.000 gulden van het stichtings- kapitaal zijn ingeteerd, in het begin van het jaar waren er nog 2000 gulden over. Er moet thans een nieuw stichtingskapi taal gezocht worden. Daarom zal voornamelijk dit jaar groo- propaganda gemaakt worden. De toegevoegde leden van het dioce saan comité worden vermeerderd met den heer N. Dekkers te Spierdijk als voor zitter van den Boerenbond, die daartoe met algemeene stemmen gekozen werd. Mr. Aalberse hield hierna een korte, zeer opgewekte inleiding over het we zen der K. S. A. en gaf daarbij voorna melijk eenige practische wenken voor de aanstaande wintercampagne. De K. S. A. is nog veel te weinig) bekend. Langdurig weidde Mr. Aalber se uit over den critieken toestand der. financiën, en de manier, waarop het fi nancieel evenwicht wederom kan hersteld worden. Hieraan moet de wintercampagne be steed worden. De blijvende bijdragen zijn verminderd en daarom is noodig dat er nieuwe donateurs geworven wor den. Tal van wenken gaf Mr. Aalberse opl wat voor pakkende wijze dit nu moest gebeuren. Mr. Aalberse wees er verder op, hoe vruchtbaar de K. S. A. heeft gewerkt., Wij, katholieken worden gezegd altijd achteraan te komen, maar in de K. S. A. hebben wij nu reeds zeven jaren een in stituut, dat geen der andere partijen ons nog heeft kunnen nadoen. Oorspronkelijk was er gedacht dat wij van de 21.000 gulden jsrtichtingkapitaal voorloopig vijf jaren zouden kunnen be staan, wij hebben nu bijna acht jaren bestaan. In dien tijd hebben wij op ons Cen traal Bureau een bibliotheek gevormd van 4600 boekdeelen, wi» fiebben' knip,- sel-verzameling aangelegd over 125 ven- schillende' onderwerpen, die op aanvra ge ter inzage wordt gestuurd. Menige redevoering in Nederland gehouden, is opgebouwd uit gegevens door de K. S. A. verstrekt. Het Centraal Bureau verstrekte 1.800.000 vlugschriften, en gaf 3760 adj viezen. Verder is het Centraal Bureau bezig met het voorbereiden van cursussen voor de hoofdmannen in de vakbeweging, met de inrichting van een pers-informatiebUH reau, en een film-centrale. Zeven jaar lang gaf de K. S. A. reeds sociale weken. Mr. Aalberse noemde slechts deze punten, omdat anderen er propaganda' mee zouden maken. Afd. Hoorn meende dat deze voorge nomen propaganda zich wel zou bepa len tot de groote steden en centra, en' wenscht dat ook meer actie in kleinere plaatsen zou gemaakt worden, waar men veel succes mag verwachten. De voorzitter merkt op dat er voor de campagne ten plattelande een propa gandist, de heer Engels, is aangesteld. Daarna ging men over tot het bespre ken van het derde punt van de agenda, bestrijding van het bioscoop-gevaar, voor welk onderwerp Mr. Aalberse een korte inleiding hield. De Katholieke Pers. Zondag werd in alle kerken van Utrecht de volgende circulaire van den preekstoel afgelezen namens den deken en de pastoors van Utrecht. Naar aanleiding van den Vastenbrief van Z. D. H. den Aartsbisschop van Utrecht is aldaar den 30 September 191a

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1