Maandag
2
BUITENLAND.
DE TWEE VRIENDEN.
BINNENLAND.
Jit Stad en Omgeving.
4e Jaargang:,
No. 958
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
In tere. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAQ, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
ƒ1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, f 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2lfa cent. met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
December
1912.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels f 0.75, elke regel meer 15 een
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geenhandels-advertentiën) 15 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
v* Openbare Aanbesteding.
B. en W. van Leiden hebben 'n be
paalde voorkeur voor onderhandsche
gunningen.
Telkens bereiken den gemeenteraad
voorstellen om leveranties onderhands
aan de een of andere firma op te dra
gen.
Zoo werd verleden week een voorstel
jianhangig gemaakt inzake het bagger-
iwerk.
En deze week is het weer het ge
meentelijk drukwerkj dat B. en W. on
derhands willen aanbesteden.
Wij gelooven, dat de gemeente hier
mede niet .op den goeden weg is.
Men ziet het aan de adressen, welke
den Raad bereiken.
Drie menschen reeds hebben gevraagd
voor het baggerwerk te mogen inschrij
ven.
En waarom zou den drukkers hier
'ter stede geen gelegenheid worden ge
geven naar een belangrijke gemeente
lijke leverantie mee te dingen?
De argumenten, die B. en W. voor
[continuatie van het bestaande drukkers
contract aanvoeren, snijden geen hout!
De tegenwoordige drukker is reeds in
•gunstiger conditie tegenover event, con
currenten, omdat hij' voor het gemeente
lijk drukwerk is ingericht.
En dat andere drukkers het werk niet
leven accuraat en netjes zullen afwerken
is een minder vriendelijke veronderstel
ling voor den Leidschen drukkerstand.
Evenals bij de politiekleeding is open
bare aanbesteding het eerlijkst en het
meest in het belang der gemeente-
B. e» W. zouden dan tevens kunnen
'^verwegen, of er termen bestonden loon-
£n arbeidsduurbepalingen in de bestek
ken op te nemen.
algemeen overzicht.
Nadat Zaterdag de Turksche minister
raad het protocol nopens den
Wapenstilstand
bad goedgekeurd, is deze gisteren door
jde onderhandelaars geteekend. Deze wa
penstilstand zal 15 dagen duren, gedu
rende welke de legers hun tegenwoor-
(dige stellingen zullen blijven bezetten.
JMen zal geen nieuwe verdedigingswerken
ïnogen aanleggen noch troepen ver-
Zenden. Adrianopel en Skoetari- zullen
gedurende den wapenstilstand van pro
viand worden voorzien.
Inmiddels zullen de onderhandelingen
pver den vrede voortgang hebben. Zooals
men weet, eischt de Porte behoud van
bet gebied, begrensd door de Maritza
en de Zwarte Zee, waarin dan ook Adria
nopel valt. De verbonden Balkanstaten
iwillen echter den Turk niet meer laten
jdau de Tsjataldsjalinie en wat daarachter
ligt.
Hoewel deze beide voorstellen aan
merkelijk verschillen, heeft inen goede
1 boop, tot een overeenkomst te geraken,
j pVleu kan aannemen, dat de bondgeiiooten
I in een verzoeningsgezinden geest de oor
spronkelijk door hen vastgestelde lijn
FEUILLETON.
55)
Over de leuning van het balcon ge
bogen, riep zij:
,Wat 'n menschen! Er waren er
liiet meer op den dag, dat de koningin
(Sverd terecht gesteld.
j[j En tot Sicard ging zij voort:
.Vergeef het mij maar, burger, maar
9k moet bekennen, dat die naam weduwe
Capet mij in de keel blijft steken.
Dat vergeef ik u gaarne.
Dus die brave Foucjuier-Tinviüe
heeft ons vandaag weer een schotel van
jrijn gerecht toegediend en een hoofd
schotel wel!
En wilt gij daar uw deel van heb
ben, burgeres?
J Ik beken het, want ik ben zeer
I nieuwsgierig, ofschoon niet wreed. Dat
fcijn van die plechtigheden, welke men
Imaar eens in zijn leven kan bijwonen.
jfTwaalf hoofden zullen achter elkaar vvor-
Jden afgehakt! Er zullen wel twee kar-
jpen noodig zijn om al die veroordeel
den te vervoeren. Dat is het einde van
liet menschelijk geslacht. En waarom
zullen wijzigen en eens grens zullen vast
stellen, die het midden houdt tusschen
beide voorstellen. De bondgenooten stel
len eveneens als vredesvoorwaarden de
overgave van de vestingen Adrianopel
en Skoetari.
De „Temps" weet nog mede tedeelen,
hoe men zich in Turkije de eindelijke
oplossing denkt. Griekenland zou Epirus
krijgen, Servië den Sandsjak en Oud-
Servië, Bulgarije zou Jhracië krijgen (be
halve het bovengenoemde stuk), Macedo
nië wordt autonoom, met Saloniki tot
hoofdstad. Albanië verkrijgt autonomie,
met uitzondering van een gedeelte, dat
aan Montenegro afgestaan wordt. Deze
beide autonome provincies worden onder
de souvereiniteit der Balkanstaten gesteld.
Als laatste voorwaarde wordt gesteld,
dat Turkije in den Balkan bond opgeno
men moet worden.
Bij dit laatste zal, naar men verwacht,
ook Roemenië zich aansluiten. Of echter
de bondgenooten den Turk in hun mid
den zullen willen hebben, staat nog zeer
te betwijfelen.
De troepen, die op Grieksche sche
pen uit Saloniki ter versterking der Tsja-
taldsja-troepen waren vertrokken zijn te
Dede-Agatsj aangekomen. Te gelijkertijd
waarschijnlijk ter bescherming dier on
derneming demonstreerden Grieksche oor
logsschepen voor de Dardanelles Naar
een radiotelegram van den kruiser Ave-
rof meldt, werden op de torpedoboot
Doxa, die bij Sedulbahr kruiste aan den
ingang der Dardanellen 4 kanonschoten
gelost, die echter niet troffen. De tor
pedoboot beantwoordde het vuren met
weg.
In Konstantinopel verspreid zich de
Cholera, zoo schrijft de correspondent
van de „Köln. Ztg.", met toenemende
hevigheid Daar er algemeen rust
heerscht en het onderhoud van de door
de mogendheden aan wal gezette troe
pen moeilijkheden oplevert, wordt een
derde gedeelte van die troepen weer in
gescheept. Kanonnen, wapenen en schiet
voorraad blijven echter aan wal. In een
oogenblik kynnen de troepen weer wor
den ontscheept.
De begrafenis van de gravin van
Vlaanderen,
had ondanks het regenweer Zaterdag een
ontzaglijke menigte getroffen. Aan den
weg, waarlangs de rouwstoet trok,
brandden de lantarens, omfloerst met
krip. Van het koninklijk paleis en van
het paleis der Gravin van Vlaanderen
woei de vlag halfstok. Aan vele particu
liere huizen waren rouw-draperieën aan
gebracht in zwart en zilver. Troepen
pen en burgerwacht bewijzen militaire
eer. Tegen half elf kwam de Koning
zeer bewogen aan het paleis van de
Gravin van Vlaanderen aan. Nadat de
lijkkist in tegenwoordigheid der geeste
lijkheid door onder-officieren naar den
lijkwagen gedragen was, die door acht
aan de hand geleide paarden getrokken
werd, zette de stoet zich om half elf
in beweging. De Koning volgdeaan
zijn rechterhand ging de Duitsche kroon
prins links prins Ruprecht van Beieren
heeft men hen veroordeeld, groote go
den! Omdat zij niet houden van de Na
tionale Conventie, van de Jacobijnen-
clubs, van de Commune en van de re
volutionaire rechtbank. Maar dan, voegde
zij er met een pruilend lipje bij, zou men
wel s/4 van de Parijzenaars mogen guil
lotineeren. Arme menschen! Het schijnt
dat er ook vrouwen bij zijn, schoone,
jonge vrouwen.
Wat kan men er aan doen, burgeres,
zegde .Sicard, zij zijn handlangers der
royalisten, onverbeterlijke samenzweer
ders.
De vrouwen ook?
Zeker, want men heeft haar ook
gevangen genomen en veroordeeld.
Men zal toch niet beletten, haar
te beklagen. Hoe laat komen zij voorbij?
Tegen 12 uur.
Aan tafel dan.
De bediende van den dokter, een forscli
gebouwde man van omstreeks 30 jaren,
opende -de dubbele deur der eetzaal van
den vrijgezel, waar de tafel stond ge
diend, die er inderdaad aanlokkelijk uit
zag.
Hubert Nollan geleidde de tooneel-
speelster naar haar plaats, naast hem
en tegenover Sicard.
Ik heb, zegde hik voor u besteld,
mijn koningin,,4
onmiddellijk daarop volgden prins Ka-
rel van Hohenzollern, de hertog van
Vendomc. de kroonprins van Roerneniëë
en dan kwamen al de andere buitenland-
landsche vorstelijke personen, de buiten-
landsche bijzondere missies. Overal, waar
de stoet langs kwam, ontblootte de me
nigte eerbiedig het hoofd.
Om elf uur kwam de stoet aan de St.
Goedelekerk aan, waar een godsdienst-
stige plechtigheid plaats had, gecele
breerd door den kardinaal-bisschop van
Mechelen. Vervolgens ging de stoet naar
de kerk te Laeken. Wegens het ongun
stige weer heeft de Koningin aan de
begrafenis-plechtigheid geen deel ge
nomen
In den Duitschen Rijksdag zijn de
debatten over
de Vleeschduurte
geëindigd met de behandeling van de
motie der sociaal-democraten, die ver
klaarde, dat de wijze, waarop de rijks
kanselier de kwestie behandelt, niet
strookt met de inzichten van den Rijks
dag. De motie was het gevolg van het
antwoord op de interpellaties, door den
Rijkskanselier gegeven.
,De regeering erkent volmondig, zeide
hij o. a., dat het onmogelijk is een einde
te maken aan de duurte der levens
middelen, die op internationale verschijn
selen berust, en zijis nog steeds van
meening, dat wtj ernaar moeten streven,
dat aan de behoefteii van het Duitsche
volk kan worden voldaan door de bin-
nenlandsche productie, zoowel in het be
lang van de politieke onafhankelijkheid
Diuts-chet maatregel, waardoor de Duit
sche landbouw in gevaar kan worden
gebracht, mag worden genomen."
Daar men de eerste motie der socia
listen in strijd vond met het reglement
van orde, dienden de socialisten nu een
nieuw voorstel in, waardoor verklaard
wordt, dat het antwoord van den rijks
kanselier niet in overeenstemming is met
de opvattingen van den Rijksdag.
Natuurlijk werd de motie niet aange
nomen, zoodat Duitschland zijn bescher
mende politiek blijft volgen.
GEMENGD
Volgens de „Koln. Volksz." heeft
de republiek San Domingo een eigen
aardig middel te baat genomen teneinde
aan het getwist der „generaals" om het
presidentschap een einde te maken. Ze
heef namelijk aartsbisschop Nouel
tot president gekozen. Of de bisschop
de benoeming aanneemt is een tweede.
In elk geval is het wel een bewijs, voor
het vertrouwen, dat men in hem stelt.
De bisschop is inlander en sinds 1906
in functie.
Zaterdag is in de Belgische Kamer
het wetsontwerp tot beperkin g van
den kinderarbeid ingevoerd.
Het Brusselsche „N. v. d. D." deelt
van het ontwerp het volgende mede:
„In de toelichting van het ontwerp
verklaart de minister, dat de regëering
van- plan is, de nieuwe schoolwet nog in
den tegenwoordigen zittij<3 neer te leg-
igen. Het ontwerp heeft voor doel de
Zie viel hem lachend in de rede:
O! burger!
Hij verbeterde:
Mijn godin. Ik heb voor u besteld,
bij Méot, een ontbijt, waarover gij te
vreden zult zijn: oesters van Caucale,
paling in gelei....
Uitmuntend!
Salade met gevogelte, augurken,
champignons, tomaten en wat er verder
bijbehoort en dan, iets waar deze mees-
ter-kok een specialiteit in is: een ge
braden patrijs, gëbak en vruchten. Is
het zoo goed?
Het kan niet beter.
Lydie Manon neuriede den eersten
regel van een liedje, dat toen zeer in
zwang was
Oublions, citoyens, les ennuis de
la vie....
Vervolgens proefde zij de oesters, die
zij als voortreffelijk prees, begoot ze met
wijn van Pouilly, welke destijds een zeer
veydiende reputatie genoot, en gedurende
eenige oogenblikken vergat zij, zooals
het liedje wilde, de zorgen des levens
de Nationale Conventie, de Jacobijnen,
de politie met honderd oogen en ontel
bare ooren, en gaf zich geheel over aan
de genoegens der tafel, zoo vurig be
zongen door Grimod de la Reynière, den
onveigetelijken lekkerbek, die, om aan
hinderpalen, die er voor het verplichtend
schoolbezoek bestaan, te doen verdwij
nen, en den weg te banen voor de in
richting van den vierden graad van het
lager onderwijs. Er wordt daarom voor
gesteld te verbieden, kinderen onder de
veertien jaar te laten arbeiden in werk
huizen of fabrieken. Mits zekere voor
waarden kan de koning den arbeid toela
ten van kinderen boven de dertien jaar
voor een zeker getal uren, zoodanig
nochtans, dat zij nog de lessen eener
lagere school of eener beroepsschool
kunnen volgen.
Het zal ook verboden zijn kinderen
onder de veertien jaar thuis te doen wer
ken voor rekening van een baas."
- Aan de Berliner Zeitung am Mittag
wordt uit New York geseind: Op de
middelste en zuidelijke F i 1 i p p ij n e n
heeft een orkaan gewoed. De goever-
neur Fores meldt, dat verscheidene groo
te steden op de eilanden in de laatste
dagen door den vreeselijken storm ver
woest zijn. Alleen op de eilanden in
de nabijheid van Manilla vonden 17.000
menschen den dood. De hoofdstad Ta-
koblou is geheel vernield en de hoofd
stad van het eiland Panay. Kapit is ook
geheel verwoest. Hierbij zijn ongeveer
5000 menschen omgekomen. De telegra
fische verbinding tusschen Manilla en
de zuidelijke provinciën is geheel afge
broken.
Koninklijke Besluiten.
Bij Kon. besluit is de Oost-Indische
Ublfttoc ItfïffSterijirrcfaCfb*nbtci mud? Hoog
gerechtshof van Ned.-Indiëv eervol ont
slagen
zijn benoemd tot vertegenwoordigers
der Regeering op het in October 1913
te Milaan te houden XlVe Internationale
Congres tegen het alcoholisme jhr. mr.
C. J. M. Ruys de Beerenbrouck, lid
van de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal te Maastricht, dr. W. P. Ruysch,
benoemd tot voorzitter van den Centralen
Gezondheidsraad, dr. J. R. Slotemaker
de Bruine, voorzitter van den Bond van
Protestantsche drankbestrijdersvereeni-
gingen Enkrateia te Utrecht.
Batavia vrij van cholera.
De correspondent van de Telegraaf"
te Batavia seint, dat de besmetverkla
ring wegens cholera van Batavia is op
geheven.
Tariefwet.
De te Groningen gehouden vergade
ring van afgevaardigden van den Pro
vincialen (Groningschen) Bond van Pa
trimonium heeft besloten de Tweede
Kamer te verzoeken het ontwerp-Tarief-
wet zoo spoedig mogelijk in behandeling
te nemen.
Beleediging.
De politie te Zaandam heeft ambts
halve proces-verbaal opgemaakt tegen den
heer J. E. W. Duys, lid van de Tweede
Kamer, naar aanleiding van eenige be-
leedigende uitlatingen van dezen omtrent
mr. C. A. Elias, burgemeester van Zaan
dam, in een Vrijdag aldaar gehouden
openbare vergadering.
KORTE KRONIEK.
De gewone audiënties van de Minis
ters van Oorlog en van Landbouw, Nij
verheid en Handel zullen deze week niet
plaats hebben.
de gevaren van het schrikbewind te ont
komen, met een kraam op de kermissen
in het Zuiden reisde. De geestige finan
cier was kermisreiziger geworden.
Men had de oesters gebruikt. De paling
in gelei, de salade met gevogelte, de
patrijs, het gebak en de vruchten onder
gingen hetzelfde lot, bespoeld met edele
wijnen, en ternauwernood herinnerde zich
de zwartgelokte tooneelspeelster nog het
doel van haar komst in de woning van
haar vriend aan de rue Saint-Honoré,
toen een gedruisch, eerst nog in de verte,
maar dat voortdurend nader kwam, haar
de eigenlijke reden van haar morgen-
bezoek in het geheugen terugriep.
Zij stond van tafel op, liet de perzik,
die zij uit de vruchtenschaal van Sak
sisch porselein genomen had en bezig
was van den fluweelen schil te ontdoen,
op haar bord liggen en snelde naar het
venster, dat op de rue Saint-Honoré uitzag.
De straat stond zoo vol met menschen.
als een dichte massa opeengepakt, dat
men zich afvroeg, hoe de karren met de
veroordeelden er doorheen zouden moe
ten komen. Half verborgen in de koets
poort van een huis, juist tegenover liet
balkon van dokter Nollan, stond een jonge
man, wiens gelaat ten deele bedekt was
door een das, ongeveer gelijk aan die
der mqscadins, welke eenige weken te
LEIDEN, 2 December.
Nederl. R. K. Volksbond.
Gistermiddag hield de afd. van den
Nederl. R. K. Volksbond een verplichte
vergadering, die slechts matig was be-*
zocht. Nadat bij ontstentenis van den
Voorzitter de vice-voorzitter de verga
dering had geopend en de notulen wa
ren vastgesteld, kwam als gebruikelijk!
aan de orde de installatie van verschil-*
lande nieuwe leden, hoofdzakelijk bak
kersgezellen. De voorzitter uitte daar
bij zijn vreugde, dat de leden niet al
leen tot den Bond waren toegetreden,
doch tevens toonden in te zien de nood
zakelijkheid van aansluiting bij de vakbe
weging.
Daarna verkreeg de heer W. de
Gooyer, voorzitter van St. Hubrecht het
woord, die in een korte toespraak, waar
in hij het goed recht van iedere onder*
afdeeling op een banier verdedigde^
een nieuw vaandel voor het bak-
kersgilde aanbood. De kosten hier
van waren gevonden uit vrijwillige bij
dragen en uit een deel van de opbrengst
der bakkerij-tentoonstelling. Met een
herinnering.aan hetee.en St. Hubrechtu»
de spr. dat het vaandel wèlverdiend was.
De W.Eerw. pater C. Zuidgeest wijd
de het vaandel, waarna de voorzitter het
namens het bestuur aanvaardde, verze
kerend zich bij voorbaat reeds te verheu
gen dat 't schoone vereenigingssymbool
Dij het a.s. encycliekfeest door Leiden's
straten zal trekken.
De heer van der Aar, secretaris van
St. Hubrecht, zette in een keurige rede
uiteen, dat het vaandel het kruis in top;
voert, met het insigne van den Volks
bond opgewerkt als herinnering aan
het devies van den Bond: voor Go'd*
en Kerk, Vorstin en Land. Het medail
lon geeft een voorstelling van het be
kende jachtavontuur van den H. Huber-
tus. Spr. deelt een en ander van het
leven van dezen heilige mede, alsmedel
hoe men er toe kwam hem tot patroon
der bakkers te verkiezen.
Ten slotte sprak de secretaris van het
bondsbestuur der Ned. R. K. Ver. van
Bakkersgezellen enz. de heer Lauret. Hij
betoogde, dat het zwaartepunt van den
arbeid der vakbeweging ligt in de ver
betering der arbeidsvoorwaarden. Spr.
die veel lof bracht aan St. Hubrecht en
aan haar bestuur voor de werkzaamheid
inzake de verbetering van arbeidstoestand
den en het organiseeren der vaktentoon
stelling, meende toch dat de kroon op
het werk werd gezet door de aansluiting
bij den nationalen R. K. Vakbond. Over
de beteckenis hiervan wijdde spr. breed
voerig uit, om te eindigen met een
voren in de mode waren gekomen en
wiens zwarte oogen, die 'gloeiden als
vurige kolen, overschaduwd werden door
den breedën rand van zijn hoed.
Zij merkte hem niet op.
Hij keek met buitengewone aandacht
naar de vensters der woning, waar zij
zich bevond, en toen hij haar gewaar
werd, maakte hij een onwillekeurige be
weging.
Daar woonde Hubert Nollan.
Hij wist het.
Was de dokter dan in vroolijk gezel
schap gedurende de afschuwelijke uren
voor hen, die hij zulk een bedriegelijke
genegenheid had betoond in hun land
Bretagne?
Het volksrumoer werd aldoor luider.
Óp een bevel van hun commandant
veegden de ruiters het middengedeelte
van de straat schoon, vormden daar een
dubbele haag, hielden de menigte met de
getrokken sabels in bedwang en dron
gen de nieuwsgierigen terug tegen de
muren der huizen.
In de verte zag men reeds den som
beren stoet naderen.
De tooneelspeelster keerde zich snel
om en riep:
Dokter!
Hij vertoonde zich achter haar.
(Wordt vervolgd.)
