14
Mgr. A. J. CALLIER.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
3e Jaargang,
No. 866.
e £eicbelic Sou/ta/nt
Bureau OUDE SINGEL, 54, LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Woensdag
Augustus
1912.
De ADVERTENTIEPRIJS b van 1—5 regels 0.75, elke'regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiën: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regelmeer 10 cent.
Morgen jubileert onze BisschopDe
grijze Herder van het Haarlemsche dio
cees herdenkt den dag waarop Hem veer
tig jaren geleden de heilige Priestervviji-
ding werd toegediend.
't Is voor ons, Zijne diocesanen, een
dag van dankbare vreugde, blijde dank
baarheid en jubelende trots. In Hem toch
erkennen wij den Man, in, Wiens handen
het door den Heiligen Geest bijgestane
Oppergezag in Christus' Kerk gelegd
heeft het bestuur van ons bisdomin
.Hem toch erkennen wij den Man, Wien,
te gehoorzamen en te volgen onze on
afwijsbare, Katholieke plicht is. Maar
ookIn onzen Bisschop, Monseigneur
Callier, erkennen wij die hooge persoon
lijkheid, Wien te gehoorzamen-een vreug
de is, Wien te volgen een trots. In
.Hem zien wij uitstralen die meer dan
gewone, boven-aardsche wijsheid en he-
mëlsche heiligheid, waarvan de God
delijke Zaligmaker gewaagde, als Hij
aan Zijne leerlingen beval, dat zij moes
ten zijn als een stad op een hoogen bergt
en als „het licht op de Kandelaar", en
waarvan uitgaat een onbedwingbare aan
trekkingskracht.
Zijn daden zijn de naar buiten uit
springende vlammen van het liefde-vuur,
dat brandt in zijn priester-hart. De
HoogepriesterZ ij n Hoogepriester
heeft gesproken „Misereor super tur-
bam, Ik heb medelijden met de schare".
■En wij erkennen het dezen dag met
groote dankbaarheid dat woord heeft
onze Bisschop tot het Zijne gemaakt.
Met dankbare jubel moeten wij getuigen
van Zijn ijveren voor de Katholieke op
voeding der jeugd, voor bijzondere scho
len en patronaten, voor de Katholieke or
ganisatie van den arbeidersstand, voor
de Katholieke organisatie van den mid
denstand. Onze Bisschop neemt het ini
tiatief voor of beschermt en moedigt
aan alle arbeid, dien in Zijn diocees
gewrocht wordt voor- het waarachtig
geestelijk en tijdelijk belang zijner dioce
sanen, en Hij ondersteunt dien, arbeid
door Zijn gebed. Verklaarde Monseig
neur nog niet onlangs bij de gdechtigje
viering van het eerste lustrum van den
R. K. Middenstandsorganisatie in Zijm
Bisdom dat Hij het werken van die or
ganisatie volgt met Zijn gebeden. En wij
wij, die kennen met onfeilbare zeker
heid de kracht van het gebed, wij
.weien ook met onfeilbare zekerheid,
dat het gebed van den priester, die
leeft in het allerinnigste verkeer met
Zijn God, van onschatbare waarde is.
Zij, die meerdere malen het voorrecht
hadden Monseigneur te hooren spreken,
bij een godsdienstige plechtigheid ofop
een vergadering moeten getuigen, dat zijn
woorden waren als de vrucht van een
onder Gods genade-zon gerijpte medi
tatie, als een in een pracht van weel
derige bloesem uitstralende innerlijke
overtuiging, dat die woorden met zich
droegen de aroma van heerlijke wijsheid
Jen hooge ernst, die ons toestroomt uit
de bladzijden van het heilig Evangelie.
Zijn woorden zijn genormd naar Chris
tus' wil en wet, zijn als beluisterd aan
het Goddelijk Hart. En daarom kunnen
wij het wij zouden haast zeggen zien
en hooren dat die woorden geschraagd
worden door een rotsvaste geloofsover
tuiging, ontsprongen zjjn aan een hart,
dat God en om God de zielen bemint,
met een liefde, welker hoogte en breedte
en diepte alleen verklaarbaar is uit en
door hoogere beginselen, uit en door het
kruis. In die hoogepriesterlijke woorden
ligt open, klaar en helder, een vergees
telijkt leven, een gemoeds-innerlijkheid,
die is een zoo zuivere en onbesmette
weerspiegeling van de eenigl-schoone
Roomsche beginselen, dat wij ons door
een wonderbare magnetische kracht gel-
trokken en gedrongen gevoelen de lessen
in die woorden vervat, op te volgen.
Maar ook zij, die het gesproken woord
van hunnen Bisschop niet of slechts een,
enkelen keer mochten hooren, hebben
Zijne vaderljjke wijsheid leeren kennen
door Zijn heerlijke Vastenmandementen,
waarin Hij telken jare in eenvoud en
ernst Zijne diocesanen herinnert aan hun
plicht als Katholieken, hen wil schud
den uit hunne halfheid en slapheid en
harnassen in het harnas van het Geloof.
„In fide nihil haesitans. In het ge
loof wankelt niets," is de banier, het de
vies van onzen Bisschop, zoo nauw ver
want aan dat van den op Petrus' Stoel
regeerenden Paus, „Omnia instaurare in
Christo. Alles herstellen in Christus".
Het e i o o i het ongerepte Katholieke
geloof, drengt het leven van onzen Bis
schop, in al zijn expansie, in al Zijn
innerlijkheid; het Geloof wil hij doen
doordringen dieper en dieper in de har
ten Zijner diocesanen, door beheerschen
het volle openbaar Katholiek leven in
Zijn diocees.
„In fide nihil haesitans". Die banier,
de banier van onzen Bisschop, willen, wij
al is het met minder waardige handen,
hoog houden boven de verflakking dezer
tijden. Dat devies, het devies van onzen
Bisschop, willen wij kiezen tot een schut-
se, waardoor wij ons beschutten en be
schermen tegen (Je besmeuring en be
smetting der ons allen omringelde we
reld.
«Ri fide nihil haesitans" is de adel-
spreuk van de Katholieken van het Haar
lemsche bisdom.
Maar als in het'geloof niets wankelt,
willen wij ons stalen en pterken, door
te zijn en te blijven, wat dat geloof*
welks fundament zooals onze Bis
schop eens zeide de nederigheid
is, ons gebiedttrouwe, gehoorzame kin
deren van onzen Bisschop
Dezen dag stijgt uit onze harten een
dringende, vurige smeekbede voor on-
zen jubileerenden Bisschop, een smeek
bede, voortkomend uit innige aanhankel
ijkheid, diepe vereering, ongeveinsde
liefde. Een smeekbede, dat God nog vele
jaren spare, sterke en steune den hoqgE
vereerden Kerkvorst, Wien te gehoorza
men is een vreugde, Wien te volgen een,
trots
Dit nummer bestaat uit
TWEE bladen.
Wegens den feestdag van O. L. Vr.
Hemelvaart zal „De Leidsche Cou
rant" morgen NIET verschijnen.
Conscience en Bouwmeester
Ze treffen pijnlijk samen: de blijde
berichten over de Conscience-feesten te
Antwerpen en de mededeeling, dat Louis
■Bouwmeester, op wien we immers in
artistieken zin ook groot heeten te'gaan,
in dienst van een bioscoopon,derneming
'door een gracht is gezwommen, aange
kleed en wel.
Ginds het waardig vieren van een kun
stenaar, hier het onwaardig uitbuiten van
insgelijks een kunstenaar voor wien, nog
niet lang geleden een huldeK>ptocht de
fileerde.
Dat Bouwmeester acteert voor een
film, het ligt in de lijn yan zijn beroep
en liet ware te wenschen, dat wat meer
kunstenaars meehielpen om de in bomr-
bast en smerigheid wegzinkende filmet-
rij in beter paden te leiden. Maar het
sjouwcrswerk moest men hem niet lat
ten verrichten. Afzakken van een, muur
langs een touw, zwemmen als een vagen
bond, waarlijk, dat moest men van een
7Q-jarige niet gedocgen. Dat kan een
gegrimeerde huurling evengoed verricht
ten.
Zoo weinig stuitends werd er intuse
schen in gevonden, dat men, deze din|-
gen in de krant zette, natuurlijk als re
clame voor de film, welke de lotgevallen
van een krankzinnige moet weergeven.
Ja, achteraf werd de publicatie toch min
of meer betreurd, want ze wordt nu
goedgepraat met de bewering, dat men
„geen ander doel had, dan het verheu
gend feit, van Bouwmeesters physieken
welstand te constateeren."
Hmi
Nu zal men misschien zeggen: de ver
gelijking tusschen Conscience en Bouw
meester gaat niet op, want de eerste is
overleden, terwijl onze landgenoot
Wat drommel, moet men dan waarlijk
eerst dood zijn alvorens men recht heeft
op de volle maat vlan roem en eer?
't Is wel het makkelijkst, want bij het
overlijden van een groot man, verdwe
nen ook diens wellicht mini-aange$a;ne
eigenaardigheden, waarmede immers
iedereen behept is.
Neen, laten we er maar geen doekjes
om winden. Dat Bouwmeesters bioscopif-
sche uitbuiting zoo kalmpjes in de krant
kon komen toont een keer te meer, hoe
weinig staat men maken kan op de beb
wondering der wereld. Wie zijn schaapt-
jes niet op 't drooge heeft, Iaat men
rustig zwemmen en klauteren, al had hij
op zijn ouden dag waarlijk wel wat be
ters verdiend om het talent, waarmede hij
ten genoege van honderden, en Öuizent-
den heeft gewoekerd.
Wie zijn heil van déze wereld ver
wacht, komt bedrogen uit.
ALGEMEEN OVERZICHT.
De eerste berichten zijn in deTurksche
hoofdstad binnengekomen van de naar
het centrum van het door
de aardbeving,
geteisterde gebied gezonden journalisten.
Zij melden bijzonderheden zoo ijselijk en
ellendig, dat de herinnering aan de aard
beving van Messina levendig wordt Ge-
heele families zijn onder de puinhoopen
bedolven. Overal dwalen ongelukkiger
rond, die naaf bloedverwanten zoeken.
Te Chora staan van de 12.000 huizen er
nog 15. Verschillende menschen zijn in
deze stad levend verbrand. Voortdurend
worden uit Konstantinopel geneesJheeren,
tenten, verbandmiddelen en levensmidde
len naar de geteisterde plaatsen gezon
den. Het aantal dooden bedraagt stellig
3000, het aantal dakloozen 50.000.
Qn.Hjj K- - van den profeet Eilac öelgic.
heeff zich een Jvtater gevormd, die |ava
uitwerpt.
Uit berichten, ingekomen*op het minis
terie van binnenlandsche zaken, blijkt,
dat in 14 steden en dorpen aan de Zee
van Marinora door de aardbeving 791
menschen zijn omgekomen en 3681 hui
zen verwoest.
Naar aanleiding van aangeboden bij
stand door de gezantschappen bij de
Turksche regeering heeft deze hier
voor bedankt, daar zij voldoende
maatregelen zou nemen om de slacht
offers der aardbeving te steunen.
Volgens een van Miriofito gekomen
reiziger is daar en in de omgeving: het
cijfer der dooden niet onder de 3000.
Sappeurs zijn van Rodorto naar Miriofito
vertrokken om te pogen lieden te red
den die sedert vier dagen onder het .puin
begraven zijn. De bevolking verkeert in
rampzaligen toestand, er is gebrek aan
alles en de honger leidt er al toe dat ge
wapenderhand diefstallen werden ge
pleegd.
De opwinding van Bulgarije
over de gebeurtenissen te Kotsjanaschijnt
nogal indruk gemaakt te hebben op de
officieele Turksche kringen. Uit de hoofd
stad van Bulgarije werd aan de „Voss.
Ztg." geseind, dat de Porte beloofd heeft
een onpartijdig onderzoek in te stellen,
de schuldigen te zullen straffen en den
benadeelden schadevergoeding te zullen
geven. De naar Kotsjana gezonden com
missie is daar aangekomen en reeds met
het onderzoek begonnen. De opwinding
is echter nog allerminst bedaard.
Sultan Moelay Hafid
heeft niet lang gewacht met zijn vertrek
uit het land na zijn afdanking. Deze is
nog niet den voike kenbaar gemaakt,
doch er zal mede gewacht worden tot
de uitroeping van den nieuwen Sultan,
waarvan de keuze nog niet gedaan is.
De overeenkomst, die door Moelay
Hafid gesloten is met Frankrijk, bevat
o. m. de volgende bepalingen.
Frankrijk heeft aan den Sultan een jaar
wedde uit te keeren van 375.000 francs.
Bovendien worden hem dadelijk 400.000
francs geschonken, die zullen dienen tot
dekking van de onkosten zijner reis naar
Frankrijk, waar hij herstel gaat zoeken
voor zijn geknakte gezondheid.
Moelay Hafid heeft het bedrag van zijn
jaarwedde zelf aangegeven en men heeft
zijn wenschen zonder meer ingewilligd.
Hij moet nog een schrijven aan den pre
sident der republiek richten, dat het offi
cieele afdankingsdocument zal uitmaken.
Daarin zal hij den wensch uitdrukken,
dat zijn broeder zijn opvolger wordt.
Daar de verlangens van den sultan zijn
nagekomen, is dit schrijven spoedig te
verwachten.
Men weet echter nog niet zeker, of
Mo.elay Hafid verlof zal krijgen bij zijn
terugkeer uit Frankrijk in Janger te
wonen.
Aan een vertegenwoordiger van de
„Matin" heeft de Sultan de redenen aan
gegeven voor zijn afdanking. „Mijn ver
trek", zoo zeide hij, „is het duidelijkste
bewijs van mijn oprechtheid en open
hartigheid. Ik blijf niet, omdat ik voel,
dat mijn t emperament ongetwijfeld inci
denten zal veroorzaken en juist omdat ik
dit wil vermijden, trek ik mij terug. Ik
koester den wensch en het is mij zelfs
een behoefte met Frankrijk in goe"de ver
standhouding te blijven. Mijn familie en
mijn vermogen bevinden zich in Marokko
in Frankrijks handen. Afgezien van zulke
overwegingen, is het dus mijn welbe
grepen belang Frankrijks vriend te
blijven.'^
Intusschen is de Sultan aan boord van
den kruiser Duchayla te Gibraltar aan
gekomen. Daar heeft men van een plech
tige ontvangst, die men den Sultan wilde
bereiden, afgezien. De eere-garde, die
Moelay Hafid zou moeten verwelkomen,
keerde naar de kazerne terug.
Als reden hiervoor wordt aangegeven,
dat de Sultan niet meer als regeerende
heerscher jn Gibraltar kwam, maar als
privaat persoon.
Van Gibraltar gaat hij verder op het
Engelsche stoomschip Macedonia naar
Marseille en vandaar naar de badplaats
Vichy.
In het Brusselsche ,,N. v. d. D." lezen
we onder het opschrift:
achter de roode vlag
een bericht, dat een eigenaardig licht
werpt op het doel der kartellisten in
,ln de provincie Luik uenken de socia
listen voorzeker, dat zij reeds volop
meester zijn. Te Herstal werden de leer
lingen der gemeentescholen naar de prijs-
uitdeeling geleid, met de roode vlag aan
't hoofd, en nog wel juist op het oogen-
blik, dat de jaarlijksche processie der pa
rochie uitging. Te Ans zal, naar het
schijnt, de prijsuitdeeling aan de leer
lingen der gemeentescholen plaats heb-
benn in het „Maison du Peuple".
Men ziet daaraan, wat er van de vrij
heid van het onderwijs zou geworden,
mochten de kartellisten ooit meester zijn
in ons land. Alleman zou, willens of niet,
achter de roode vlag moeten loopen."
GEMEN
De Italiaansche koning heeft de
wet gesanctioneerd krachtens welke aan
den Italiaanschen staat het mono pon
lie van levensverzekering wordt
toegekend. Een administratieve raad is
aangewezen om toezicht te houden op
de uitvoering van de wet.
Aan het „Berl. Tagebl." werd hei
den uit New-York geseind, dat de re
bellen in Nicaragua op bevel van
den oud-minister van oorlog Mena en,
den generaal Zeledon sedert Zondag
morgen vroeg de hoofdstad Managua
bombardeeren. Vele vrouwen en kinde
ren zijn gewond. Het eigendom van, de
vreemdelingen werd gespaard.
De klok van het klooster Solowetsk
te Archangel, die de Engelschen in 1854
hadden meegenomen, is dezer dagen
plechtig aan het klooster teruggegeven.
De gouverneur hield bij die gelegenheid
een rede op den Koning van, Engeland.
Het teruggeven van de klok, zeide hij,
legt getuigenis af van de wederzij;dsche
vriendschap van Engeland en, R u si-
land. Ten antwoord hield Grenfell, de
attaché van het Engelsche gezantschap
te St. Petersburg een rede op den Tsaar
van Rusland. Hij hoopte dat het te-
ruggeven van de klok een oude zonde
zou doen vergeten. Beide toespraken lok
ten luid hoezéegeroep uit. Vervolgens
werd het Russische en het Engelsche
Volkslied gespeeld.
Te Cebère op de Fransch-Spaan-
sche grens is bericht ontvangen, dat de
arbeidersvereenigingen te Saragiossa
gisterenochtend de algemeen e sta
le i n g hebben uitgeroepen en dat het
geheele verkeer stilstaat.
Verschillende compagniën militairen
zijn aangewezen om samen met de politie
te zorgen voor de handhaving der orde.
Uit Montreal wordt bericht dat
het stoomschip „Corsican" van de Allan
Line Shipping Company van Mon.treal
naar Liverpool, Maandagmiddag op een
ijsberg is geloopen. Naar 'tschijnt
heeft het schip echter slechts weinig
geleden. De stoomschepen „Lake Cham-
plain" en „Scandinavian," zijn onmiddel-
lijk vertrokken om hulp te bieden.
Een razende storm heeft het
departement Gironde geteisterd. De
schade is groot, vooral aan de kust.;
Te Accacho zijn ongeveer 150 visschers^
pinken vernield. Ook andere dorpen, zijni
getroffen.
Ook de laatste berichten van de.
Noordkust van Spanje zijn zeer verontw
rustend. De burgemeester van Benrice*
bevestigt dat verscheidene visschersboo*
ten zijn vergaan. I
In de ijzer en staalfabriek van
Hoesch te Dortmund zijn gisteren 2 0
werklui op een hoop metaalslakken
bedolven. Het ongeluk is gebeurdop.
den slakkenhoop bij cfe Kaiser-
stuhl II. Hier waren 22 man aan het
werk. Tengevolge van een ontploffing!
viel een deel der hoop in. Er zijn driel
of vier werklui gered. Men heeft twaalf
lijken gevonden. Enkele dooden, liggied
nog onder den verzakten hoop.
In heel het Westen van D u i t s ch-
land is het, voor den tijd van het jaar
ongemeen koud. Voor sommige stre
ken is de koude noodlottig. Uit het
Zwarte Woud wordt sneeuw gemeld,
uitloopers van fiat gebergte liggen, is!
in de plaatsen aan den Rijn, die aan de
de temperatuur tot bij het vriespunt ge
daald. Op sommige plaatsen staat het
vreemdelingenverkeer stil. Room- en
wijngaarden hebben van kou en, vocht
zwaar te lijden. i
In de buurt van Cuantla (Mexico)
is gisteren door volgelingen van Zapata
een trein overvallen. 35 soldaten en 20
passagiers werden gedood. Bijna niemand
ontkwam.
Volgens een telegram uit de hoofdstad
Meixco hebben de Zapatisten zich mees
ter gemaakt van Ixtapa. Het gefteele gar
nizoen, honderd man „rurales" werd in
de pan gehakt, ook werden een honderd
tal inwoners gedood. De Zapatisten ruk
ken nu op naar Toluca.
Officierspensioenen.
Onder overlegging van een indertijd
gepubliceerden, „open brief" aan de
Tweede Kamer, alsmede van eenige cita
ten uit de „Handelingen" dier Kamer,
hebben de gepensioneerde kapiteins van
de infanterie W. M. H. Anten en J. J..
F. Schmitz, te 's Gravenhage gisteren een.
adres aan de Eerste Kamer van de Sta»
ten-Generaal verzonden, de strekking
hebbende om aan te toonen
dat de categorie van vóór 1 April
gepensioneerde officieren ernstig teleur
gesteld werd door de aanneming op den
9den Juli j.l. van het wetsontwerp Her»
ziening van de pensioenen van de offi
cieren, waardoor zij van eenige lotsver
betering werd buitengesloten
dat men uit de Handelingen ontwaart
dat „willekeur" „toevalligheden", ja,
zelfs „onbillijkheid in hooge mate" niet
vreemd zijn aan het aangenomen, wets
ontwerp
dat, wanneer de Eerste Kamer het
wetsontwerp niet verwerpt, zij termen
zal vinden om der regeering te verzoe
ken, op grond van recht en billijkheid,
alle nog levende gepensioneerde offi
cieren door het verleenen van een. bijslag
pp het pensioen eenigszins schadeloos
te stellen, zooals reeds in andere rijken
is geschied.
De Conscience-feesten te Antwerpen,
De Nederlandsche missie is, naar Reu
ter meldt, gisteren te Antwerpen aan
gekomen. Generaal Sprong heeft den of
ficieren van de buitenlandsche oorlogs
schepen te Antwerpen een eeremaaltijd
aangeboden. Aan den maaltijd zaten 4
bevelhebbers van buitenlandsche oorlog
schepen, vier consuls en alle generaals
van het garnizoen aan.
Van Sprong dronk er op de gezond
heid van de bevelhebbers en de vier door
hen vertegenwoordigde volkeren.
Sir Herstlett dronk in antwoord op
de gezondheid van koning Albert en de
Belgische koninklijke familie.
De bevelhebber van de Heemskercki
antwoordde namens zijn ambtgenpoten.
R.K. Tooneelbond.
De R. K. Tooneelbond in het bisdom
Haarlem hield zijn zevende algemeene
vergadering te Haarlem.
De heer Diesfeldt uit Edam opende de
vergadering. Het financieel verslag van
j den penningmeester wees een nadeelig
saldo aan van f74,531/2- De voordrachten-
I wedstrijd te Krommenie h^d een na-