34
Armenzorg en Staat.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
3e Jaargang.
No. 721.
Bureau OUDE SINGEL 54, LEIDEN.
lnterc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 1.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Zaterdag
Februari
1912.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 1—5 regels 0.75, elke regel meer 15 cent
ingezonden inededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiên: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Dit nummer bestaat uit TWEE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
Armen zult gij altijd bij U hebben,
heeft Christus voorspeld en den rijke
legde Hij daarom de zware verplichting
iop van zijn aardsche goederen aan de
hulpbehoevenden mee te deelen. De ge
schiedenis der Kath. Kerk van Christus
tijden af is een aaneengesloten reeks fei
ten, die alle getuigen van waren lief
dadigheidszin, zich ontplooiend op elk
gebied en onder allerlei vormen. Tot
op huidigen dage heeft de Katholieke
Charitas een schitterende bewijsvoering
geleverd, dat het lot van den .noodlijden
den evenmensch in haar handen steeds
goed verzorgd was, omdat bij haar edeie
onbaatzuchtige motieven ten grondslag
liggen, die hun oorsprong en hun be
kroning niet hier beneden vinden.
Dit vooropsteiiend ligt liet voor de
hand, dat armenzorg als een uiting van
liefdadigheid het veiligst aan de Kerk kan
worden toevertrouwd.
Immers het doel der armenzorg
waaronder wij verstaan het complex van
maatregelen lot opheffing of leniging
van de armoede is niet alleèn 't bren
gen van stoffelijke hulp, maar ook en
allereerst het verleenen van zedelijken
steun.
Door het opwekken van zedelijke
kracht zal, waar net mogelijk is, de ar
me weer teruggebracht worden tot den
door God gewilden toestand van een on
afhankelijk bestaan, of hij zal kracht ont
vangen om den zwaren last van zijn droe
vig' lot geduldig te dragen, overtuigd
als hij is, dat de eindbestemming van
den inensch niet op dit aardsche tranen
dal, maar hierboven in den hemel is.
De naastenliefde vindt op het gebied
der ai nenverzorging een rijk en veelzij
dig arbeidsveld en in haar groote vin
dingrijkheid heeft zij alles aangewend, om
zich aan de haar toevertrouwde belangen
dienstbaar ie maken, al slaat de wereld
haar werkzaamheden slechts oppervlak
kig gade en kon het hierdoor geschie
den, dat als nieuw systeem wordt aan
geprezen, wat de Katholieke armenzorg
reeds jaren te voren met succes in toe
passing bracht.
De armenzorg is dus op de voornaam
ste plaats het werk der Kerk en 'der
particulieren. Dit wordt ook bewezen uit
den natuurlijken aandrang van den mensch
om hulp te bieden waar smart geleden
wordt een aandrang, zóó groot, dat
fecn wettelijke maatregel in staat zou
lijken te. beletten hem niet op te vol
gen.
De armenzorg is echter niet uitslui
tend blijven behooren tot de taak van
Kerk en particulieren. De Staat heeft
ten hare opzichte eveneens eene roeping
te vervullen en haar ingrijpen is onder
de tegenwoordige omstandigheden on
ontbeerlijk.
Doch zooals uit het voorgaande blijkt,
mag de taak van den Staat slechts aan
vullend zijn, hij mag zich van het
terrein der armenzorg niet meester ma
ken, zooals liberale schrijvers verde
digen en door de socialisten wordt ge-
wenscht doch moet het overlaten aan
de krachten van Kerk en particulieren.
Slechts voor zoover deze krachten te
kort schieten, mag hij handelend optre
den. Hij is in laatstbedoeld geval zelf
verplicht in té grijpen, omdat het alge
meen belang dit eischf.
Staatsonthouding op het gebied der
armenzorg is even verkeerd als staats-
jJmacht
De bestaande armenwet laat de onder
steuning van armen aan particuliere en
•kerkelijke instellingen van liefdadigheid
over (art. 20). In art. 21 komt het aan
vullend karakter dezer wet nog beter
wit. Volgens dit artikel mag geen bur
gerlijk armbestuur aan armen onderstand
verleenen, dan na zich, voor zooveel mo
gelijk, te hebben verzekerd, dat zij dien
niet van kerkelijke of bijzondere instel
lingen van liefdadigheid kunnen erlan
gen, en dan slechts bij volstrekte on
vermijdelijkheid.
De groote fout van de wet is evenwel
dat zij te veel aan de bemoeiingen van
het particulier initiatief overlaat en te
weinig steun verleent, terwijl zij belet
dat de arme uit zijn tocv.and van hulpbe-
böcvendjieid wordt opgericht, ti.are loc
passing heeft tot allerlei moeilijkheden
aanleiding gegeven en sinds lang wordt
aan verschillende bepalingen (o.a. aan
het geciteerde art. 21) de hand gelicht.
Om een nieuwe armenwet is reeds her
haaldelijk gevraagd, doch tot dusverre
bleef het bij wetsontwerpen, die niet in
het Staatsblad, doch in de departementa
le snippermand terecht kwamen. Maar
nu toch zal Dinsdag door de Tweede
Kaïner met de behandeling vaneen nieu
we armenwet worden begonnen.
Het ontwerp-Heemskerk stelt nadruk
kelijk het subsidiair karakter der over-
heids-armenzorg vast en bouwt op de be
ginselen der wet van 1854 voort. In de
afdeelingcn der Kamer stemde men vrij
algemeen hiermede in en was men van
oordeel, dat de burgerlijke besturen
eerst dan behooren hulp te verleenen,
wanneer gebleken is dat de kerkelijke
en bijzondere instellingen niet of niet
voldoende kunnen helpen.
Hoofdgedachten van het ontwerp zijn
le. de bevordering van samenwerking
tusschen de verschillende instellingen
van weldadigheid en 2e. de verbetering
van den arbeid der burgerlijke armbestu
ren.
Met deze grondgedachten kunnen wij
ons vcreenigen en wij bevinden ons daar
bij in het goed gezelschap van een vijf
tal personen, allen praciisch op het ge
bied der armenzorg werkzaam, die op
verzoek van het „Tijdschrift voor Ar
menzorg'' in 1907 prae-advies uitbrach
ten over.de eischen eener herziening van
onze armenwet. Ofschoon de prae-advi-
seurs van de meest uiteenloopenae richting
waren, bestond eenstemmigheid om
trent het aanvullend karakter der Staats
hulp. „Het Tijdschrift" resumeerde de
mecningen aldus: „De hulp der Kerke
lijke en particuliere liefdadigheid moet
onverkort blijven bestaan, en in de éér
ste plaats komen, dus vóór die der over
heid."
Ondanks die eenstemmigheid, geven
wij de voorkeur aan een nieuwe armen
wet van een Christelijk Kabinet, boven
die van een liberaal Ministerie. De wet
zal moeten zijn een compromis ius-
schen verschillende richtingen en nu
achten wij de waarborgen voor de vrije en
onbelemmerde ontwikkeling der particu
liere liefdadigheid veiliger in handen van
een Christelijk dan van een liberaal be
wind- In 't laatste geval loopt enen
steeds kans op draconische bepalingen.
Het ontwerp-Borgesius wilde bijv. bij
Koninklijk besluit voorschriften treffen
omtrent'de inrichting van gods- en zie
kenhuizen en werkhuizen. Zoo'n bepa-
ling gaat veel te ver, evenals de door som
mige penvoerders van de overzijde be
pleitte aanstelling van inspecteurs voor
het armwezen.
'In een volgend artikel gaan wij nader
op de bepalingen der nieuwe wet in.
De Bakkerswet.
Naar aanleiding van het feit, dat in de
Dinsdag gehouden vergadering van de
Tweede Kamer besloten is dc Bakkers
wet hoewel geheel achteraan op
de agenda te plaatsen, hield het bestuur
van het Bakkers-Comité gistermiddag te
's Gravenhage eene vergadering, ten ein
de de te nemen maairegelen te bespre
ken.
Besloten werd de actie tegen het wets
ontwerp op onvermoeide wijze voort te
zetten en propaganda te blijven maken
voor de regeling, welke door het Co
mité in zijne „Schets van een Bakkers
wet" is neergelegd. Verder werd beslo
ten een vervold op de „Bedenkingen"
gereed te maken, waarin verschillende
opmerkingen, door Minister Talma in zijn
Memorie van Antwoord gemaakt, zul
len worden weerlegd.
Uitstekend
We zeggen zulks niet, wijl we tegen
standers zouden zijn van de Bakkerswet.
Verre van dien.
Ons „uitstekend" geldt alleen deze
overweging, dat hoe meer de bezwaren
tegen het ontwerp worden gepubliceerd,
hoe beter ze onder het oog zullen wor
den gezien, zoodat ten slotte de wet het
resultaat zal zijn van diepgaand overleg
iets wat vooral bij sociale wetgeving,
ingrijpend in het maatschappelijk leven,
zakelijk is.
De moeilijke geboorte van de Bakkers
wet brengt ons intusschen in (herinne
ring hoe lang de afschaffing van den
nachtarbeid der bakkers al aan de or
de is. 't Is zeker meer dan 20 jaar gele
den, dal er door belanghebbenden £l fiver
vergaderd werd, dat vóór en tegen werd
overwogen, dat het vóór het tegen over
won.
Dat tegen was trouwens al weinig
krachtig: men kan even goed om 12 uur
als om 8 uur zijn versche kadetje eten.
En ziet: toch zijn we nog niet klaar
met die afschaffing. Oorzaak De moei
lijkheid der definitieve regeling. De theo
rie der afschaffiag'was makkelijk genoeg,
maar de practijk
Hóe 't zij, die practijk komt nu wel
goed in orde. Maar inmiddels moge het
voorbeeld der Bakkerswet hen tot geduld
stemmen, die nog jeremieeren over den
tragen gang der sociale wetgeving, hoe
wel we ook hiermede nu aardig opschie
ten.
Keulen en Aken..... Enfin, dat weet
men wel.
ALGEMEEN OVERZICHT.
Zooals te begrijpen was, diende de
oproep van minister Gioliit: om in groo-
ten getale de zitting van
de itaiiaansche kamer
bij te wonen en het kunstmatig opge
werkt enthousiasme er slechts voor om
het te doen schijnen alsof het volk in
al zijn lagen voor de voortzetting van
den oorlog is en ook wel om geen scham
pere opmerkingen te moeten liooren over
het iniijvingsbesluit; dat zooals GioHtti
bij de behandeling zeide, zich als een
noodzakelijkheid had opgedrongen om
te toonen dat het land toi eiken prijs be
sloten was, op dit punt niets toe te ge
ven. Dit moesten vrienden, bondgenoo-
ten en tegenstanders weten. Hij spoorde
ook de Kamer aan, het wetsontwerp
goed te keuren, als een vastbesloten ver
klaring van den wil der Kamer de ge
trouwe tolk te zijn van den eenstemmi-
gen wil van het land.
Men begrijpt dat dit in deze 'hoera-
stemming nogal gemakkelijk was. De com
missie van rapporteurs over de inlij-
vingswet heeft dan ook bij monde van
een barer leden laten verklaren, dat zij
het overbodig achtte, van de Kamer de
goedkeuring van den maatregel der regee
ring te verzoeken, welke maatregel naar
den onherroepelijken wil van het volk ge
schied was.
"Dc Kamer heeft die mededeeling met
levendige instemming ontvangen.
Daarop is met 431 tegen 33 stemmen
een motie Carcano aangenomen, welke
door de regeering aanvaard was en waar
in verklaard wordt, dat de Kamer, er
van verzekerd dat zij het algemeene ge
voelen van het land vertolkt, tot de be
raadslaging van het wetsontwerp over
gaat. Op dit oogenblik waren dus op zijn
minst 464 leden aanwezig, in de ope
ningsvergadering waren er 472, het groot
ste aantal dat nog ooit bijeen was ge
weest. De in het rondschrijven van mi
nister-president GioHtti vervat'.e oproep,
had dus wel zijn uitwerking gehad.
Ten slotte heeft de vergadering met
423 tegen 9 stemmen onder herhaalde
toejuichingen het wetsontwerp aangeno
men.
Het Ls niet te verwonderen, dat de
Itaiiaansche pers
meezingt in het vaderlandslievende koor
en wijst op de voor de volksstemming
groote beteekenis van deze eerste verga
dering van het parlement. Zoo schrijft
de Giornale d'Italia: De Senaat en de
Kamer hebben de geheele wereld hel be
wijs geleverd, dat alle politieke partijen
alle volksklassen, alle streken van Italië
op dit oogenblik even zoo goed als in
den aanvang van den oorlog het daarin
eens zijn, dat zij de eer en de belangen
van het vaderland beslist willen verdedi
gen door boven alle partijtwisten het
recht van Italië op de souvereiniteit in
Lybië te stellen.
Het licht ontvlambare Itaiiaansche volk
is door al dat vuurwerk mede aan het
gloeien gerakt. Duizenden personen heb
ben voor het gebouw der Kamer, het
Quirinaal en het ministerie van oorlog
betoogiijgen gehouden, waarbij de ko
ning en de koningin op het balkon ver
schenen en luide werden toegejuicht.
Van de anti-Turksche plannen voor
alsnog niets, tenzij het moest zijn dat men
het plan heeft nu eens voor goed
ia Albanië
den boel aan het roeren te brengen.
.Volgens berichten, die de Eorte juit
Skoetari ontvangen heeft, worden uit Ita
lië op groote schaal wapens in Albanië
binnengesmokkeld. Gisteren zijn in San
Giovanni di Medua 12 kisten met schiet
voorraad in beslag genomen.
Over den" algemeenen toestand wordt
uit Albanië aan de „National Zeitung"
geseind
De Albaneezen zijn blijkbaar reeds met
hun jaarlijkschen voorjaarsopstand be
gonnen en er hebben reeds aanvallen op
Turksche troepen plaats gevonden. Een
bende van 80 Albaneezen wifde een aan
val doen op den gouverneur van Ipek,
die met een vreedzame zending op weg
was. De gouverneur werd echter ge
waarschuwd en sloeg een anderen weg
in. De bende viel daarop een Turksche
troepenafdeeling bij jarkosj aan. In het
gevecht werden 15 Turksche soldaten ge
dood en gewond. De Turken kregen ver
scheidene gevangenen in handen en veel
geweren en schietvoorraad. De gouver
neur van Ipek, die met een andere af-
deeling troepen te hulp kwam, werd dooi
de Albaneezen met hevig geweervuur ont
vangen. Bij den strijd, die toen ontstond,
vielen aan beide zijden vele dooden en
gewonden. De bende aanvoerder Abdoel
is gevallen. De gouverneur nam 350 Al
baneezen gevangen.
Men verwacht nog meer bloedige ge
beurtenissen.
Weer zijn gister de vertegenwoordi
gers der
Engelsche mijnwerkers
en der mijneigenaars te Londen bijeen
gekomen, zonder echter tot eenig resul
taat te komen. Na afloop gingen de ver
tegenwoordigers der mijneigenaars naar
het ministerie van Buitenlandsche zaken
en hebben daar met de ministers beraad
slaagd. Het verluidt echter dat de mi
nisters geenszins opschieten in hun on
derhandelingen met mijneigenaars en
mijnwerkers. De vertegenwoordigers van
beide partijen hebben Londen verlaten
men zou meer dan ooit geen uitweg zien.
De voornaamste hinderpaal voor een be
vredigende regeling moet Zuid-Wales
bieden, daar de mijnwerkers van dat ge
bied hardnekkig weigeren de staking uit
te stellen, waartoe de andere districjten
bereid zouden zijn.
Een ernstig bericht komt nog uit Man
chester. Aldaar is op een bijeenkomst
van den bond van transportarbeiders be
sloten de mijnwerkers in geval van sta
king te steunen. Dit beteekenft, dat de
transportarbeiders zullen weigeren dien
sten te verleenen bij het vervoer van
buitenlandsche steenkool.
Gistermiddag heeft de koning Asquith
in particulier gehoor ontvangen. Er werd
verklaard, dat de Koning verlangd had
ingelicht te worden omtrent de vorderin
gen der onderhandelingen.
Deze schijnen Asquith hoofdbrekens
genoeg te Kosten, althans zoo mogen we
besluiten uit een bericht in de „Indép.",
dat na de derde samenspreking met de
vertegenwoordigers der mijnwerkers in
het ministerie van buitenlandsche zaken
de Engelsche minister-president, ver
moeid en in gedachten verzonken, (het
trottoir niet zag en zwaar op helt plavei
sel neer is geploft.
Hij werd door journalisten opgehol
pen en liet zich na de eerste verdooving
naar huis geleiden.
Dat is het eerste slachtoffer der sta
king, hopen we dat het daarbij blijft.
GEMENGD.
De koning van België heeft de
aanvrage om ontslag aanvaard van g e-
neraal Hcllebaut, den minister van
oorlog.-
Keizer Frans Jozef heeft he
denmiddag na verscheidene maanden de
eerste wandeling gemaakt. De Keizer
maakt het uitstekend.
In het vorstendom Schwarzburg-
Rudolstadt, waar de socialisten bij de
laatste verkiezing de meerderheid in
den Landdag gekregen hadden en
waar zij gister uit hun midden een voor
zitter en een ondervoorzitter gekozen
hebben, zullen de socialisten de regee
ring als antwoord op de troonrede, die
gisteren gehouden is, een ultimatum in
den yorm van een reeks socialistische
eischen stellen. Als deze eischen afge
wezen worden, zullen zij weigeren de
begrooting goed te keuren, en alle ver
dere onder .indelingen afbreken.
Het sociaal-democratischc partijbe
stuur in i-^garije heeft Donderdag be-
sloter v.i 4rten Maart als betooging
voor het algemeene en g c 1 jj k e
kiesrecht de algemeene staking van
alle georganiseerde arbeiders af te kon»
digen. De arbeiders bereiden voor den»
zelfden dag een optocht langs het par»
I em entsgebouw voor.
Volgens een mededeeling van hel
Russische ministerie van binnenland-'
sche zaken is tot het verleenen van
steun in de door misoogst getroffen
gouvernementen tot 14 Januari 84,4 mil»
lioen roebel uitgegeven.
In de laatste dagen heeft aan de
Atlantische kust van de Vereenigdq
Staten een buitengewoon hevige
storm gewoed. Een aantal personen zijn1
door neervallende schoorsteenen gewond
of door den orkaan ter neder geworpen.
Bij Norfolk in Virginia zijn 5 stoomsche»
pen gestrand, w. o. een Engelsch.
In het Panamakanaal zijn ween
groote aardstortingen voorgekomen. Dq
leider van de werken, kolonel Goethals,
heeft verklaard, dat het kanaal den Isten
Juni 1913 gereed zal zijn.
De „Lokal Anzeiger weet te mei»
den, dat in een vergadering te Bochuml
de vertegenwoordigers der drie m ij n-
w er kerssyndicaten van het
Ruhr gebied besloten hebben, aan
hun patroons een ultimatum te zenden,
dat op 5 Maart afloopt en waarin o.a.
gevraagd wordt een loonsverïiooging van
15 pet. en een acht-uren-werkdag. De
mijnwerkers van Opper-Silezië hebben
zich bij de beweging aangesloten en vra»
gen eveneens loonsverhooging van 15
procent en een werkdag van acht uur.
Volgens berichten uit Douay werd
in een zandgroeve bij Montigny een
kist gevonden met 600 dyam ietpa
tronen. De politie heeft twee perso
nen in hechtenis genomen, die verdacht
worden de kist tijdens het vervoer uit
een spoorwegwagon gestolen te hebben.
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit is aan dr. G. H. Leo
pold eervol ontslag verleend ais afdee»
lingschef bij den dienst der Rijksland-
bouvvproefstations
is de Oostindische ambtenaar met ver
lof P. de Roo de la Faille, laatstelijk in
specteur voor agrarische zaken in Ned.»
Indië, belast met de waarneming der be
trekking van administrateur bij het de
partement van Koloniën.
Rapporteurs wetsontwerpen.
De afdeelingen der Tweede Kamer heb
ben benoemd tot rapporteurs over de
wetsontwerpen tot:
le. Nieuwe regeling van het auteurs
recht; nadere wijziging van de wet op het
notarisambt de heerenDolk, v. Doorn,
v. d. Berch v. Heemstede, van Asch v.
Wijck en van Nispen (Nijmegen.)
2e. wijziging van de wet, iioudende
nadere bepalingen betrefrende mijnont-
ginning enz., de heeren: Nolens, Jansen,
('s Gravenhage), Bos, Thomson en v.
Vuuren
3e. voorloopige regeling van het ver
keer met vliegtuigen en iuchtschepen
(vlieg- en luchtvaartwet); onteigening
voor uitbreiding der visschershaven to
IJmuiden enz,, de heeren de Wijkerslooth
de Weerdesteijn, Passtoors, Hugenholtz
Ankerman en Elhorst; en
4e. de wijziging van de schepenwet;
nadere wijziging van de wet op de artse-
nijbereidkunst enz., de heeren Dujnstee,
Vliegen, Ter Laan, Rutgers en Roodhuy-
zen.
R. K. Internationale Vereeniging tot
Bescherming van Meisjes in
Nederland (Federatie;.
Op Donderdag 22 Februari is door het
dagelijksch bestuur van het permanent
comité der R. K. Internationale Vereeni-
ging tot Bescherming van Meis,es in Ne
derland (Federatie) te Utrecht geïnstal
leerd de commissie voor het stations-
werk in Nederland.
Leden dezer commissie zijnMevr.
Essinck-Van Berckel, te Öldenzaal, voor
het aartsbisdom Utrecht; mej. B. Klijn,
te Nijmegen, voor het bisdom 's Her
togenbosch; mej. A. de Ruytcr, te Bre
da, voor het bisdom Breda; mevr. v. Op-
pen-Dankelrnan, te Maastricht, voor het
bisdom Roermond; mevr. Ledcboer-Drie»
beek, te 's Gravenhage, voor het bis
dom Haarlem.
Mevr. Ledeboer heeft zich bereid ver
klaard, voorloopig de functie waar te ne
men van presidente; mej. B. Klijn van
secretaresse, en mej. A. de Ruyter van
penningmeesv,
