23
Liefde en Haat.
BUITENLAND.
3e Jaargang,
No. 72
Bureau OUDE SINGEL. 54, LEIDEN.
latere, Telefoon 93S. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAO, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco
per post 11.50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 21/, cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
Vrijdag
Februari
1912.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75» elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels f 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Oroote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent.
Aangenaam begin.
't Is nooit aangenaam, in gezelschap
ite moeten verschijnen met iemand, die
rijn fatsoen niet weet te houden. Dit
Ondervinden thans de nationaal-liberalen
in Duitschland.
Zij stelden mét de sociaal-democra
ten het praesidium van den Rijksdag sa
men, inaar och, wat breekt hen dat op.
Eerst verkoos de roode vice-president
Scheidemann niet mee te gaan naar den
keizer, waarop Z. M. zeer terecht zeide
natuurlijk in hoofsche termen dat
hij inet de twee andere heeren, vormen
de immers niet het presidium en daar
door feitelijk slechts een tweetal parti
culieren, niets te maken had.
't Schijnt dat de nationaal liberalen er
|al genoeg van hebben en bij de defini
tieve presidentskeuze 13 Maart
feestelijk voor de eer zullen bedanken
met zoo'n beleefd heer te moeten samen
werken. 't Kan echter ook wel een ande
ren kant uitloopen, nl. deze, dat de roo
de heeren water in hun wijn zullen doen.
inderdaad had de oude Bedel met
'de grijze haren komt de bezadigdheid
dit nu al venvacht en van te voren aan
meerdere Rijksdagleden verzekerd, dat 'n
roode vice-president zijn fatsoen wel
zou weten te houden. Om zijn.ver
gissing goed te praten, zegt hij thans,
Tinaar „voor de grap", te hebben on
dersteldWie lacht daar?
Hoe 't zij, de nieuwe meerderheid
in de Duitscbe volksvertegenwoordiging
wandelt niet op rozen en toont proef
ondervindelijk hoe 't na 1913 op het
JHaagsche Binnenhof zou kunnen gaan,
indien rechts den wagen niet in 't goede
[Spoor houdt.
Uit de Leidsche Vroedschap.
Moet de kermis weer worden inge
voerd? Ziedaar een vraag, welke gister
middag aan de aandacht van den Raad
.werd onderworpen.
Een aantal* belanghebbenden hadden
zich n.l. per adres tot het hoogste be
stuurscollege van de stad gewend en
verzochten, nu zij in hun bedrijf de
schade van de afschaffing hadden onder
vonden, de kermis weer in te voeren,
als 't niet anders kon „in gemoderni
seerde» vorm". Het gevallen besluit,
■waaraan leden van links en rechts me
dewerkten, was volgens adressanten een
partijzaak eu zij verklaarden niet als „ze
delijke proefkonijnen" te willen dienen.
TEs was bij de discussies hun inziens
druk „getokkeld op het klavier dei' ze
delijkheid", ofschoon adressanten nooit
veel gebleken is van zedeloosheid ge
durende de Leidsche kermis en althans is
deze zedeloosheid niet erger dan bij
andere gelegenheden.
Er scheen een zekere spanning in den
Raad te bestaan, wat B. en W. naar aan
leiding van het request zouden voorstel
len. Toen de twee adhesie-betuigingen
.waren voorgelezen, adviseerde de Voor
zitter namens B. en W. het adres voor
[kennisgeving aan te nemen en het voor.
!de raadsleden ter visie te leggen.
;UILLETON.
ROMAN UIT WESTFALEN.
70)
De zon stond lioog aan den hemel.
IVrede en zuivere lentelucht steeg van
1de aarde. Dirk had cr evenwel geen ge
voel voor. Hij had" op 't oogenblik
felechts een verlangen: een glas brande
wijn. Dat zou den inwendigen mensch
versterken en opbeuren. Doch, Plem-
jjiug's herberg uitgezonderd, was er in
den wijden omtrek geen enkel. Naar
[Plemping ging hij zeker niet.
Maar een keuterij s.ond aan den weg.
Voor het huis was een meisje In den tuin
bezig, een flinke krachtige meid, met
goed gespierde armen.
„Goeden dag, Cathrien", zeide Dirk
;en bleef in gedachten staan. De dorst
plaagde hem en hij moest althans een
dronk water hebben.
Cathrien keerde zich snel om. Haar
gelaat was smal en fijn en haar kleine
handen hielden den steel van een spade
▼*st.
»H.é, goeden dag, Dirk", riep. zij met
Wat is er tegen, informeerde mr. Fok
ker, dat B. en W. praeadvies uitbrengen?
Wel, antwoordde de burgemeester; de
meening van B. en W. is bekend en de
heeren behoeven slechts het praeadvies
van anderhalf jaar geleden te lezen om die
meening te kennen. Wordt het adres ter
visie gelegd, dan hebben de raadsleden
gelegenheid het te lezen en Te bestudee-
reu en vinden zij mogelijk in de aange
voerde argumenten grond een voorstel te
doen.
Daarna werd met algemeene stemmen
het adres voor kennisgeving aangenomen.
Het verzoekschrift van den rooden Be-
stuurdersbond over het laatste besluit in
zake de werkloozen-aanmelding bij de
arbeidsbeurs bracht 'trose raadslid Sijts-
ina in 't krijt. Waarom hebben B. en W.
de roode vakvereenigingen niet om advies
gevraagd, sprak hij op verwijtenden toon
Ze geven ons nu zulke kostelijke raadge
vingen! Och wat, beten mr. Briët en dr.
Zwiers terug, mijnheer Sijtsma praat weer
over zaken, waarvan hij niet voldoende af
weet. Hij heeft de klok hooren luiden
enz.... Alles, wat de roode bond vraagt
hebben wij vooraf reeds geregeld en het
zaakje zal best marcheeren.
Een derde verrassing bij de ingekomen
stukkeu was een voorstel van der Eist.
Indien de jaadsvergadering van gisteren
zou zijn bijgewoond door iemand, die
met de leden onbekend was, dan zou
die man bepaald weggegaan zijn met den
indruk dat mr. v. d. Eist een piepjong
raadslid v/as. Nog nooit, zelfs niet in een
plattelandsraad, hebben wij met zooveel
beminnelijke onnoozelheid een voorstel
zien doen, als gisteren de heer van der
Eist indiende. Verbeeldt U: de heer van
der Eist broeit op een reorganisatie van
het geneeskundig schooltoezicht eene
ingrijpende reorganisatie zelfs. Ofschoon
niemand er iets van af weet en de voor
stellen den Raad nog niet bereikten, wilde
mr. v. d. Eist de verordening op de school
artsen wijzigen met het uitsluitend doel,
als zijn in te dienen voorstel eens werd
aangenomen (wat volstrekt niet zeker is)
het vlugger te kynnen invoeren!
Slechts weinig leden in den Raad toon
den neiging om met den heer van der Eist
mede te gaan en bij de stemming werd
hij alleen geëscorteerd door zijn trouwe
vrienden Botermans en Fokker.
Direct daarop o speling van het
toeval werd mr. v. d. Eist benoemd
tot voorzitter van het stembureau om de
verkiezing van de beide schoolartsen te
constateeren.
De heer Botermans liet bij een ander
voorstel nu juist niet zijn humaniteit uit
komen. Het betrof de vermindering van
de pachtsom voor de schouw aan het
Galgewater. Waarom moet dit bedrag
verminderd worden? vroeg de heer Bo
termans. De huurder heeft nu eenmaal
ingeschreven, en- als hij zelf niet kan be
talen, kan men de borgen aanspreken.
Gelukkig was de voorzitter inenschlie-
vender en zette uiteen, dat het gebruik
maken van een recht vaak onrecht kan
zijn. De man had een „strop" gehaald aan
de verpachting en B. en W. wilden niet
zoo onbillijk zijn van hem „bloedgeld" te
eischen. De heer Botermans zag liet ijdele
luider stem, verwonderd uit. „Hoe maak
jij het".
„O, niet goed".
„Bij ons gaat het altijd slecht; wat
zullen wij arme menschen anders zeg
gen', scherts Ie Cathrein.
Dirk zette een bedenkelijk gezicht.
„Veel werk, groote zorgen, en niet an
ders. Ik weet, dat mijn broeder op de
heidewoning tevredener is dan ik".
Hij keek met ingenomenheid naar het
krachtige en goedgebouwd figuur van
het meisje. Trouw en vroolijkheid straal
den uit Cathrien's frissche verschijning.
Dat was er een, dacht Dirk, die op den
Schoutenhof paste en op wie ik ver
trouwen kan. Als ik ze als meid kon
krijgen. Deze gedachte liet hem niet los,
maar eerst moest hij wat drinken.
„Wil je mij een beetje water brengen,
ik heb zoo'n dorst", verzocht hij.
„O, met pleizier, maar ik zal je eerst
een glas brandewijn brengen", sprak zij
en liep in huis.
Dirk volgde haar en zette zich op de
bank voor het venster neer. Het huis zsg
er zindelijk uit, dat moest hij voluit er
kennen. In een hoek van de keuken,
waar een zwartgerookt Moeder Gods
beeld stond, was een blo "mentuiltje van
geraniums en fuchsia's. Moe aardig wa-
van verder tegenstribbelen in en legde
zich bij de beslissing neer.
Mr. Aalberse had gisteren zijn dag!
Met een succesvol speeehje heeft hij de
aanvallen afgeslagen, die de aarts-criticus
Fokker op het voorstel van Commissaris
sen der gasfabriek waagdêf De heer Fok
ker wenschte dat het technisch personeel
aan de gasfabriek door den Raad werd
benoemd, doch mr. Aalberse voerde zoo
veel argumenten aan, die het voorstel van
B. en W. ondersteunden, dat mr. Fokker
voor de zooveelste nraal een fiasco leed.
Hij was er echter niet wijzer op geworden
want tot nog tweemaal toe zou dit geach
te vroedschapsiid bot vangenZijn oppo
sitie tegen de salarisgrenzen van den adj.-
directeur zoowel als van den hoofdboek
houder sorteerde geea effect eii twee voor
stellen, die daarop betrekking hadden,
werden verworpen.
De salarisverhooging van den directeur
en den hoofdboekhouder der gasfabriek
ging er zonder slag of stoot door.
Het praeadvies van B. en W. op liet
verzoek van St. Gerardus Majella om
openbare aanbesteding der politieklee-
ding, vond algemeene instemming. De
heer Pera dankte er Burg. en Weth.
voor en wenschte, omdat een proef
tijd van één jaar wel wat kort is, die ter
mijn op twee jaar te stellen. Overigens
hield hij een betoog,over de prijzen van
enkele niet bij nameigenoerade artikelen,
doch ons ontging de "strekking ervan. Mr.
Aalberse, die eveneens met de plannen
van B. en W. was ingenomen, bepleitte
zoo mogelijk vaststelling van minimum
loon voor de kleermakers. De uniformen
worden gemaakt in die tak van industrie
waar de arbeider? het meest uitgebuit
worden en op de gemeente rust de taak
het sweating-systeem niet in de hand te
werken. Allicht zou openbare aanbeste
ding de positie van het personeel kunnen
verslechteren. Een andere zaak, waarop
mr. Aalberse B. en W. attendeerde, was
de collectieve inschrijvingen van eenever-
eeniging van kleermakers. Uit den aard
der zaak zullen Slechts groote patroons
kunnen mededingen naar de leverantie
der politiekleeding, omdat de kleinere niet
bij machte zijn het werk uit te voeren. In
dien echter eens eene vereeniging van
patroons inschreef, zou deze dan voor
gunning in aanmerking komen? De heer
Aalberse wees erop, dat deze zaak voor
ons land wel nieuw, doch in het buiten
land, speciaal Oostenrijk, reeds herhaal
delijk wordt toegepast.
De voorzitter beloofde al liet gesproke
ne in het college van B. en W. te zullen
overwegen. Z.i. bestond er niet direct be
zwaar aan eene vereeniging van kleerma
kers de leveranties op te dragen. Meer be
zwaren waren er tegen het opnemen van
minimum-loon, waarvoor de burgemees
ter niet veel voelde. Is een proef van een
jaar niet voldoende, dan zullen B. en W.
twee jaar nemen.
Zou in verband met het gesprokene
door mr. Aalberse en den voorzitter voor
de Hanze geen aanleiding bestaan om
gezamenlijke aanbesteding eens onder de
oogen te zien? Een arbeidsveld ligt hier
voor de Hanze open.
ren de bloempjes gerangschikt. De ven
stergordijnen waren sneeuwwit.
Cathrien kwam terug met de brande-
wijnflesch in de hand en schonk Dirk
een tinnen brandevvijnkopje in,. Dirk le
digde het met groote teugen.
„Drink er nog eentje".
Hij sloeg het niet graag af. De snaps
had hem goed gedaan en al de sombere
en droeve gedachten weggespoeld. Daar
om nam hij nog een tweede, doch
dronk het langzamer.
Cathrien keek bezorgd door het ven
ster. Zij was alleen thuis en had veel
dringend werk te doen. Hóe kon Twee
huis zoo lang blijven zitten. Zij was een
arm meisje en hij een gehuwd man en
'twras daarom meer gepast als hij spoe
dig ging. Het werd haar onbehaaglijk.
Ondanks de kortheid in toon, ging
de boer niet weg. Hij voelde zich opge
wekt de zorgen, die hem drukten, wa
ren verdwenen en hij meende hier een
meid te hebben, die op den Schoutenhof
op haar plaats zou blijken te zijn.
„Zeg eens, Cathrien, wil je op mijn
boerderij je als meid verhuren. Ik heb
iemand noodig, op wie ik staat kan ma
ken. Mijn vrouw is altijd ziek. Hoe
denkt je erover?"
pathrjen &tond verlegen. .Waarom zou
ALGEMEEN OVERZICHT.
Nog steeds blijft de groote kwestie
in China
die, waar de nieuwe hoofdstad zal wor
den gevestigd. Men denkt niet dat Joean-
sjikai er toe te krijgen zal zijn, Peking
op te geven. Maandag heeft hij een be
zoek ten paleize aifgelegd, om daar aan
den Troon mededeeling te doen van de
laatste besluiten.
Hoezeer de dictator nog moet vreezen
voor aanslagen, blijkt wel hieruit, dat
vóór zijn rit naar het paleis overal langs
den weg politie en soldaten geschaard
stondenechter volgde het rijtuig van
Joeansjikai een andere route, door stille,
leege bijstraten.
Wat de erkenning der mogendheden
aangaat, heeft de voorloopige Chineesche
regeering Dinsdag jl. aan al de mogend
heden met welke China verdragen heeft,
de bescheiden doen toekomen, welke
voor een erkenning van dat voorloopig
bewind door de buitenlandsche mogend
heden noodig zijn.
Over de houding der Mandsjoegrooten
zijn nog geen nadere bijzonderheden ont
vangen uit Moekden.
Het is echter in de Chineesche hoofd
stad bekend, dat deMantsjoe-grooten zich
met allerlei kuiperijen afgeven. Ook zijn
de pretenties en de eerzucht van de Ja
panners inzake Mantsjoerije, evenvele ge
varen die China bedreigen.
Japan treedt er steeds meer op alsof
cle drie provincies niet langer tot China
behooren. Zoo werd een Japansch gou
verneur in een Mantsjoersche provincie
benoemd.
Het bewind der Chineesche republikei
nen eischt nu, dat zoo spoedig mogelijk
te Peking zal worden uitgemaakt, hoe de
inleiding tot het Britsch-Japansch verdrag
waarin de contracteerende partijen de on
schendbaarheid van China waarborgen,
moet worden opgevat Tot dusver^ zoo
redeneert men in China,, waren de drie
provincies van Mantsjoerije in die on
schendbaarheid begrepen.
Den 19en dezer is Oerga tot hoofdstad
van Mongolië uitgeroepen. Door de Mon-
goolsche regeering wordt tol geheven van
Chineesche waren.
Een eigenaardig, nog niet nader beves
tigd of verduidelijkt bericht
uit Tripolis
weet de Tribuna te vermelden. Bij gene
raal Caneva zou nl. een Arabier zijn aan
gekomen met een brief van Nessad bei.
't Is wel wonder dat het Itaiiaansche blad
niet er bij weet te vermelden wat deze
brief inhield. Zou het soms een sommatie
tot overgave zijn Het zou best mogelijk
zijn, want het gaat den Turken in de laat
ste dagen blijkbaar weer naar den vleeze.
Kort geleden deelde een officieus Ita-
liaansch bericht mede, dat Tandsjoer door
de Italianen genomen was, na een gevecht
dat 5 uur duurde. Nu seint de oorlogs
correspondent de Félice echter uit Tripo
lis, dat het de Turksch-Arabische bezet
ting op Tandsjoer gelukt is zich via Sfax
zij geen geld verdienen Met Paschen
kwam Hanna, de jongste van school,
zoodat zij wel van huis kon. Of zij nu
hier of daar diende, bleef haar gelijk;
zij moest overal werken, en werken deed
zij graag. Dus, waarom niet?
„Ik moet eerst met vader en moeder
spreken, maar ik geloof niet, dat zij er
wat op tegen zullen hebben".
„Dat is goed. 'tVerheugt mij. En ik
wil je in ieder geval een giodspenning
geven".
Hij zocht in zijn zakken en vond een
thaler en eenige grosschen. De rest was
drinkgeld voor de brandewijn. Zij strib
belde eerst tegen, maar nam ten laatste
alles aan. Dirk gaf haar de hand en
toonde zooveel hartelijkheid en blijd
schap, als bij £ulke huurovereenkom
sten niet gebruikelijk waren.
Nauwelijks had de boer het huis ver
laten, of er kwam weer bezoek, ditmaal
van den tegenovergestelden kant, 'tWas
Karei PI cm ping. In zijn oogen was iets
duivelachtigs. Cathrien keek hem be
deesd aan en een onbehaaglijk gevoel
rilde door haar lichaam.
„Krijg ik ook 'n handje?" vroeg hij
en lachte hard en comisch. O, hij had
zijn oogen de kost gegeven.
Cathrien hield het geld nog in jde
en Gerba 5 kanonnen en 20 machinege
weren te verschaffen, zoodat de verwach
te aanval blijkbaar is dus het officieuse
bericht onjuist geweest waarschijnlijk
op krachtigen tegenstand zal stuiten.
Het Italiaansch Parlement
heeft zich ook een oogenblik met de Tri
poliskwestie bezig gehouden. Althans mi
nister-president Giolitti heeft aan alle af
gevaardigden een rondschrijven gericht,
waarin hij hen verzocht de Kamerzitting
van heden bij te wonen, waar de groote
belangen van het vaderland in behande
ling zouden komen. Het is de eerste
maal, dat men een dergelijken oproep tot
de afgevaardigden gericht heeft
Die groote belangen hebben, naar korte
telegrammen doen zien, bestaan in het
verrichten van vaderlandslieve betoogin
gen door begroetingen van leger en vloot
waarna het wetsontwerp werd ingediend
tot bekrachtiging van het besluit van 5
November, waarin de souvereiniteit van
Italië wordt afgekondigd over Tripoli en
Barka, welk voorstel naar een commissie
van 21 leden verwezen is.
Dit voorzoover het de Kamer betreft
In den Senaat dezelfde vaderlandsliefde,
waarna de. ministerpresident de beweeg
redenen, welke tot inlijving van Tripoli
en Barka geleid hadden, heeft uiteengezet
en gezegd, dat Italië niet zijn toevlucht
tot een oorlog genomen zou hebben, in
dien een andere oplossing mogelijk ware
geweest. De oorlog was gevoerd op een
wijze, dat internationale verwikkelingen
vermeden werden.
Gistermiddag heeft ingevolge de uitnoo-
diging van Asquith een samenkomst van
verschillende ministers plaats gehad met
de vertegenwoordigers der mijnwerkers.
Deze samenkomst werd gevolgd door 'n
tweede van dezelfde ministers met de
mijneigenaars. Het verhandelde was van
voorbereidenden aard.
Ambtelijk wordt daarvan bekend ge
maakt, dat op ingeving van Asquith de
mijneigenaars een commissie benoemd
hebben tot het houden van verdere bespre
kingen met de regeering. De vertegen
woordiger der mijnwerkers zal Dinsdag
opnieuw een samenkomst met den eersten
minister hebben.
Nog wordt bekend gemaakt dat het
internationale comité, dat gisteren voor
het eerst te Londen heeft vergaderd, tot
overeenstemming is gekomen over een in
ternationale actie in geval een staking zal
uitbreken. De inhoud van het overeenge-
komene is niet bekend gemaakt.
GEMENGD.
Het hoesten is bij den groot
hertog van Luxemburg vermin
derd. Onregelmatigheden in den polsslag
wijzen op telkens terugkeerende zwak
te van de werking van het hart: De
ademhaling is onregelmatig. De kanker
heeft nu de tong en de keel van den
lijder hevig aangetast. Hij neemt bijna
geen voedsel meer tot zich.
Canalejas heeft in den ministerraad
verklaard, dat de Fra n sch-S pa a n-
sche onderhandelingen een be
vredigend verloop bleven nemen.
De verkiezing voor den
R ij k s d a g in het district Siegburg-
hand en toen zij deze terug trok, ram
melde het.
Karei Plemping legde het doel vau
zijn komst bloof Hij had een meid noo»
dig. Zijn vrouw kon niet meer in da
herberg helpen, 't Moest een vroolijk, net
meisje zijn, die de gasten kon bedienen.
Op een taler meer óf minder loon kwam
het bij hem niet op aan, terwijl het
bovendien voor een meisje als Cathrien
wel prachtig in een herberg zou we
zen. Wat Karei zeide, stona haar niet
aan en zijn herberg scheen niet veel
bijzonders te zijn.
„Ik wil geen woord meer hooren, Ka-
rel. Boer Tweehuis heeft me zooeven
een godspenniug gegeven en ik wil lie
ver op een boerenhofstede van den
vroegen morgen tot den laten avond m«
in 't zweet werken, dan in jou herberg."-
Zijn oogen schitterden. Het antwoord
van het meisje ergerde hem.
„Nu, dan niet Cathrien. Ga dan maar
naar den Schoutenhof. Je zult daar jfl
pleizier wel aankunnen".
„Dat is mijn zaak".
Adjuus, Karei."
Adjuus, Cathrien."
(Wordt vervolgd.)