No. 699.
Waarom Rechts stemmen?
BUITENLAND.
BINNENLAND.
*2 Jsarganjj
Bureau OUDB SINGEL 54. LEIDEN.
Interc. Telefoon 935. Postbus 6.
DIT BLAD VERSCHIJNT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN.
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering
tn het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week,
f 1.13 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, t 1.30 per kwartaal. Franco
per post t L50 per kwartaal.
Afzonderlijke nummers 2'/> cent met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent.
De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 13 regels 0.73, elke regel meer 15 cent
ingezonden mededeelingen van 1—5 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis
bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte.
Kleine Advertentiên: gevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop
(geen handels-advertentiSn) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden
betrekkingen 1—5 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent
Dii nummer bestaat uit TWEE
BLADEN en een GEÏLLUS
TREERD ZONDAGSBLAD.
'tls een vraag, welker beantwoording
«n ieder, die Katholiek is, klaar en dui
delijk moest ziin. Maar door de wegdoe-
zeTtng van de beginselen, tengevolge van
bewuste of onbewuste onverschilligheid,
Is bij meerderen verzwakt het plichts-
gevoe 1, dat zij bij de stemming voor
Tweede Kamer, Provincie of Gemeente
fisusi stem moeten uitbrengen op den
iCandidaat der rechtsche partijen.
Als het Katholiek beginsel stond hoog
«an den hemel van onze levens- en we
reldbeschouwing, als de zon op volle
«liddag-hoogte, hoe zou dan die koude
onverschilligheid omgeschapen worden
In een gloeiende begeestering!
Werkelijk, het gaat bij den stembus
strijd niet om dezen of dien persoon, niet
om A. of B, maar bet gaat er om, of in
bet regeerings.ichaam een persoon moet
gekozen worden, die erkent, dat ook in
et openbare leven rekening moet wor
den gehouden met den chris.e'.ijken gods
dienst, of een, die het gebied van de
Christus wil beperken tot de huiskamer.
Oac is de groote strijdEn hoe is het
mogelijk, ciat een Katholiek, die diep
doordrongen is van de waarheid en de
goedheid en de schoonheid van zijn Ka
tholiek beginsel, zich buiten dien strijd
kan houden. Hoe is het mogelijk? Door
yerdraag^aamhe d Verdraagzaamheid
i:- het verdraagzaam, als -een konings-
iJLtC McvJv i lui;vlv.i Z.1J1.
bespotten, is het verdraagzaam, als een
kind duldt, dat in een gezelschap zijn
moeder als een quantité negligeable
wordt beschouwd, als een, met wie geen
rekening wordt gehouden? 'I Is karak
terloos.
Maar is het dan wel verdraagzaam, als
men zich niet verzet tegen hen, die, be
wust of onbewust, de Majesteit van den
Koning der koningen, bespotten door
Diens souvereine Wet niet te erkennen
In het openbare leven, is het dan wel
verdraagzaam, als een Katholiek mede-
helpt om zijn land, gewest of gemeente
te laten besturen door hen, die aan de
eerste de beste secte van den eersten
den besten godsdienstpi ediker in het
op-ubare leven dezelfde rechten toeken
nen als aan den door Christus geopen-
baarden Godsdienst?'t Is geen verdraag
zaamheid, 't is karakterloosheid, begin
selloosheid.
De schakceringen in de liberale par
tijen doén alle mogelijke moeiten om
zich aaneen te sluiten, teneinde den stnjd
voor nun gezamenlijk beginsel te winnen.
En wat is dat beginsel De vrijheid, on
begrensde vrijhei-, niet gebonden door
de wetten van den Christetfijken gods
dienst, niet gebonden door de wetten,
die de wetge\er maakt om de maat-
schappelijk-zwakken te beschermen, de
vrijheid, die, naar het woord van den
Dominicaner pa.er Lacordaire onder
drukt: „Tusschen den rijke en den
arme, den sterke en den zwakke is hel
de vrijheid, cie. onderdrukt, de wetj die
bevrijdt."
Eu om in geen geval door Christelijke
wetgeving te worden gebonden, aarzelen;
*ij niet hun stem uit te brengen op de
candiJat.n van de sociaal-democratische
partij getuige b.v. de laatste verkie
zing in het Duitsclie Rijk.
Moet dit zelfs niec uen flauwste en
slapste bewegen om met vlammende
ov rtuigin met gloeiende begeestering
uit te komen voor z ij n beginselChris
tus met Zijn Goddelijke Leer, Zijn God
delijke Liefde moet worden erkend en
moet heerschen in het openbare leven
Wij zouden in een breede beschou
wing kunnen treden, hoe het Christelijk
beginsel in deze korte wetgevende pe
riode is doorgedrongen in de wetten
alléén dit: waar de stoere arbeid van dit
ministerie soms een woord van bewon
dering van den tegenstander ontlokt, sta
ren de onzen zich dikwijls blind op fou
ten, die aan alle menschelijk werk eigen
zijn. Wij zouden in den breede kunnen
beschouwen, Vvelk een invloed het Chris
telijk element heeft in de Provinciale
Staten vooral ook, omdat, zooals we
Weten, uit de Provinciale Staten de Eer
ste Kamer wordt gekozen en in de
IDemeente.
'4 U ons slcchu te doen ooi allen te
doordringen van den plicht om te stem
men op mannen, die ons christelijk be
ginsel eerbiedigen, want een Katholiek
moet de eerbiediging van zijn beginsel
eischen. Hij, die dat niet inziet, is een
mal. zonder overtuiging
En daarom bevelen wij den Leidschen
Kiezersin District II aan om op Dinsdag
30 Januari a.s. hun stem uit te brengen
QP
C. de Graaf
ed dringen wij bij kiezers uit het
district KatwijkLeiderdorp voor de
Provinciale Staten aan om op Woensdag
31 januari a.s. hun stem uit te brengen
op
R, Ouwehand
Beide Candida ten behooren tot de anti
revolutionaire partij. Ofschoon niet Ka
tholiek, hebben zij met ons gemeen de
erkenning van Christus als God, de er
kenning van Zijn souvereine Macht in
het openbare, maatschappelijke, sociale
leven.
Niemand onthoude zich dus van een
gang naar de Stembus om te stemmen
op ^ovengenoemde candidates
N»emand onthoude zich, omdat... het
te veel moeite is. 't Kan voor een man
van Katholieke overtuiging niet te veel
moeite zijn.
Ntemand onthoude zich, omdathet
toch niet op 'n paar stemmen aankomt.
Zoo vele malen is het gebleken, dat het
wel op-'n paar stemmen aankomt
ïrappanle voorbeelden daarvan loonen bv.
de laalsie verkiezingen in 't Duitsche Rijk.
En daarbijhet grootst mogelijk aantal
stemmen op den reclilschen candidaat, op-
worde, hoeve^erTèr nog zijn, die ons hoog
heilig Christelijk beginsel erkennen als't
eenig ware, Christus willen eeren als
Koning i n het"openbare leven.
Dus: Alle kiezers op hunnen post,
diep-bewust van den strengen plicht, die
zij te vervuilen hebben, als ware Ka
tholieken.
Een strenge plicht!
Voorbarig was 't.
De Kameroverzichtschrijver van het
Handelsblad zit er niets over in, dal
de Haagsche liberale concentratie schijn
baar mislukte.
„De gezindheid van de meerderheid
der beide uiterste fracties jegens elkaar,
vooral die van de vrijzinnig-democraten
jegens de vrij liberalen, is thans wel zóó
dat men ongeveer even goed kan pogen,
olie en water te vermengen als deze twee
fracties in goede verstandhouding samen
t£ doen werken", maar, aldus oordeelt
de corr., dat komt wel terecht:
„Men wachte nog een jaar. Hoe de
toestand vóór de stembus van 1913
wezen zal, is nog volstrekt niet te zeg
gen. Misschien drijft de nood van het
oogenblik de vrijliberalen en vrijzin
nig-democraten dan samen. Een. paar
maanden zu'lcn r.e d'caar dan wellicht
ook wel kunnen verdragen.
Maar nu reeds Een jaar vooraf
Het was wal al te veel gevergd.
De poging was ongetwijfeld goed
bedoeld, maar, voor 't oogenblik al
thans, niet erg verstandig.
Het is ia alle opzichten gelukkig
dat men er geen proef mee heeft ge
waagd.
Alle kansen voor 1913 waren dan
zeker verkeken."
Deze op iris i clie beschouwing komt,
zij 't dan in tegenovcrgestelden zin, vol
maakt overeen met de onze. Dat de po
ging nu mislukte was louter een schijn
beweging. Tegen 1913 heffen alle zoo
genaamd vrijzinnigen eenparig eenzelfde
„gejuich" aan. De Haagsche Unie-libe
ralen hebben den toon reeds aangege
ven.
\LUBMBBN OVBPZICHT.
Over den stand der onderhandelingen
over het
Fransch Itnliaansch incident
verneemt de „Libe/té" het volgende uit
Rome:
Het onderzoek der 29 Turken door
Italiaansche artsen heeft het volgende
resultaat gehad. Drie zijn artsen, een en
twintig zijn ziekenverplegers, de overi
gen zijn officieren van administratie bij
de Ro.:de Halve Mam. De besprekin
gen er een zijn nog gu&ude.
De moeilijkheid is o.a. gelegen in het vin
den van een formule voor de invrijheid
stelling der Turken, welke de openbare
meening in beide landen zal bevredigen.
Het meeningsverschil tusschen beide
partijen is trouwens ook te principieel,
dan dat cr zoo gemakkelijk een formule
zou te vinden zijn. Frankrijk had ge-
eischt de onvoorwaardelijke uitlevering
der Turken vóór alles en een instelling
van onderzoek naar de hoedanigheid der
Turken door Fransche overheden en op
Fransch gebied. Ita.ië heeft zich echter
het recht voorbehouden zelf een onder
zoek in te stellen en het heeft blijkbaar
van een onvoorwaardelijke invrijheid
stelling der gevangenen niet willen we
ten. Het gehcele geval is te meer ver
ward gemaakt door de vergissing, die
met het Fransche cijfertelegram door
de schuld van Fransche overlieden
heeft plaats geh^d.
Tot ernstige gevolgen zal de zaak niet
leiden, maar het is lastig een vergelijk te
vinden dat beide partijen en de open
bare meening voldoet
Intusschen is men tot een overeen
stemming gekomen en is door den Fran-
schen gezant en den Ilaliaanschen mi
nister van buitenlandsche zaken een no
ta opgesteld die door de Ila.iaansche
regeerrng bekend gemaakt zal worden en
die door de Fransche regeering bevre
digend is geacht. De Turksche onder
danen zullen aan den Franschen con
sul te Caglieri overgeleverd en daarna
naar Frioul gebracht worden, waar hun
hoedanigheid zal worden vastgesle.d. Al
le andere kwesties zullen aan het Haag
sche Hof voorgelegd worden.
Daarmede mag men dan die kwestie
weer een schip van dè Compagnie Mixte
de Tavignan aangehouden en met be
slas- belegd, en heeft dit weer veel op
winding onder de Fransche bevolking
van Tunis veroorzaakt De Fransche
regeering schijnt dan ook van meening,
dat de kweslie met Italië nog niet uit
is en ingevolge ministerieele beschikkin
gen heeft de dreadnought Vergniaud een*
volledigen voorraad munitie ingeladen en
houdt het schip zich gereed om zee te
kiezen.
In Tripolis.
blijft het intusschen braaf roerig. Uit
Gabcs wordt gemeldt, dat de Turken
behalve een aantal smokkelschepen ook
een Turksch galjoen hebben weten te
wapenen, dat in een kleine kreek op
3 K.M. van Tripolis zou liggen om van
daar uit de Italianen te be.token. Alle
Italiaansche pantserschepen zijn naar de
werven gezonden, omdat zij nuodig her
steld moesten worden. Zoodoende pa
trouilleeren nu Italiaansche torpedoboo
ten langs de kust.
Een telegram van Stefani van 25 dezer
uit Tripolis bevestigt het bericht van de
„Berl. Morgenpost", dat de Turken de
oase ten Oosten van Tripolis weer on
veilig maken. Ook bij Ga^ercsj zijn
schermutselingen geleverd.
Te Bengazi zouden de BeJ^e enen en
Turken in een „schermutse i.ig mei de
voorposten 150 dooden en gewonden
verloren hebben. Het klinkt allesbehalve
geloofwaardig.
Over de Duitsche verkiezingen
komt natuurlijk de pers los. Deliuksche
wil begrijpe.ijkerwijs niet toegeven, dat
ze zich zelf klop bezorgd heeft. Toch
wordt de onmogelijkheid van regeeren
met een dergelijk parlement al h Ider
ingezien cn wordt nu reeds over een
mogelijke ontbinding van den Rijkscag
gesproken.
De „Gerntania" geeft de schuld van
het gebeurde aan de regeering: „Twee
jaren lang beeft deze de stelselmatige
en met al.e verfijnd demagogische kunst
grepen uitgevoerde ophitsing van socia
listische en liberale zijde haar gang ia en
gaan, zonder er iets tegen te doen. tn
terwijl zij met een vergenoegden lach
het half milliard nieuwe b Jas ling, dat
de meerderheid in den Rijksdag haar
verschaft had, opstak, ontzegt zij zich
niet de liberale oppositie nog concessie
te doen met de wet op de lijkverbran
ding en met haar tegenstand tegen het
godsdienstonderwijs op de herhalings
scholen. De regce.ing heeft nu den Rijks
dag, dien zij verdiend h eft, maar nu
moet zij daar ook tenminste haar stand
punt tegenover kiezen en een vasten
koers, Ipe die ook zijn moge, inslaan
en openlijk bekend maken. Dat wordt
van alle kanlen verlangd en in he bij-
zouder door de parijen, die de flee
ring tot nu toe ondersteund hebben. Het
vele wankelen, dat de regeering nog
getoond heeft, is het christelijk-monar-
chistisch gezinde deel van het Duitsch
volk eindelijk en ten laatste, maar dan
ook zeer grondig, beu geworden."
De „Germania" verlangt dus, dat nu
de regeering zich op haar eigen stand
punt stelle, waardoor op een conflict en
dus ontbinding van den Rijksdag wordt
aangestuurd.
In China
is een edict des Keizers verschenen, niet
verkondigende zijn aftreden, maar een
ander besluit, vermeldende dat op de
jongste vergadering ten hove genomen
is. Dit besluit was, dat geen onmiddel
lijke afstand van den Keizer zal plaats
vinden, omdat eerst de daaromtrent te
nemen beslissing van de Nationale Con
ventie moet worden afgewacht, over
welke conventie nog onderhandeld wordt.
Het keizerlijk edict is in het algemeen
in verzoenenden zin gesteld en wordt
als een voor den vrede gunstig teeken
beschouwd.
Inmiddels is er een reactie ingetre
den, in voor Joeansjikai gunstigen zin.
De Mantsjoes veroord celen de houding
van Tieiiang. en zijn gekant tegen diens
terugkeer aan het bewind.
Joeansjikai schijnt weer bij de hof
kringen in de gunst te staan. Hij heeft
den titel van markies ontvangen.
De „Daily Telegraph" verneemt uit
Peking, dat de revolutionairen den
Hankouspoorweg hebben bezet tot K.M.
71ook hebben zij rollend materieel bij
eengebracht voor troepenvervoer.
Zoowel de opstandelingen als de re-
zoodra de vijandelijkheden hervat zullen
zijn.
Het bericht wordt bevestigd, datgene-
raal Tsjangsoen benoemd is tot onder
koning te Kanton. 20.000 man Mant-
sjoersche troepen zullen zich bij zijn
legermacht aansluiten.
Tsjangsoen heeft gezworen, dat hij eer
lang zijn bijnaam van „slachter van Nan
king" eer zal aandoen.
ÜEMBNÜD.
Nu het aan twee weverijen in Lan
cashire gelukt is om door staking 3 niet-
aangeslotenen, zij om wie de strijd is
aangekomen, er uit te werken, is men
aan tv:e andere fabrieken gevolgd. Ook
daar weigerden de arbeiders te werken
met niet-aangeslotenen. Ia het eene ge
val wilden zij niet werken met iemand,
die lid was van een Roomsche vakveree-
niging, die door de andere niet wordt
erkend.
Het Luxemburgsche blad Werk be
richt: „Italiaansche arbeiders van de
hoogovens aldaar, hadden een betooging
op touw gezet om te orotesteeren tegen
den loonaflrek voor de pas ingevoerde
ouderdomsverzekering. Met disselboo-
men stieten zij de deuren van de gebou
wen open en verwoestten daarop de ia
de nabijheid gelegen bureaux.
Toer uit de menigte op de gendarme
rie werd geschoten, vuurde deze met
scherpe patronen. Drie man werden ge
dood, waaronder één Franschman.
Er worden militairen uit Luxemburg
verwacht.
De staking der Portugeesche boe
renarbeiders is thans algemeen in 21
plaatsen. Het aantal stakers wordt op
50000 geschat. Fabrieken zijn eveneens
stopgezet. Te Evora zijn in verband met
staking nieuwe ongeregeldheden voor
gevallen. En bij een botsing met de mi
litairen zijn 12 menschen gewond, waar
van twee zwaar, een persoon is gedood,
het vooruitzicht is, dat er aigem-.ene sta
king zal komen. Berg-artillerie houd de
stad in bedwang.
Op het eiland Cephalonia zijn bij
jongste aardbevingen verscheidene dorpen
verwoest. Er zijn acht dooden en 2 ge
wonden. De aardschokken op Zante hou
den aan, doch zijn zwakker geworden.
De schrik op beide eilanden is groot
De Grleksche minister van binnealand-
sche zaken heeft zich naar de plaatsen
van het onheil begeven.
is aan P. J. H. Moors, eervol ontslag
verleend uit zijn betrekking van notaris
te Kerkrade;
is dr. H. Treub, hoogleeraar aan de
gemeentelijke universiteit te Amsterdam,
benoemd tot ridder in de Orde van dea
Nederlandschen Leeeuw
is benoemd tot burgemeester der ge
meente Heesch, A. M. A. Wolters;
is benoemd tot directeur van het post
en telegraafkantoor te Veghel B. J. E.
ten Brink
is aan den directeur van het postkan
toor te Dordrecht N. A. C. Hinlopeil
eervol ontslag verleend;
is benoemd tot directeur van het post
en'telegraafkantoor te Smilde, A. G.
Kastelein.
Het Motu-proprio over het
dagvaarden van geestelijken.
In het Voorloopig Verslag der Eerste
Kamer leest men het volgende:
Verschillende leden brachten de Ency
cliek „Motu proprio", betreffende de
vervolging van R. K. geestelijken buiten
toestemming van de bisschoppen, ter
sprake.
Zij wenschten aan den minister de
vraag te stellen, welke beteekenis hier te
lande aan die Encycliek, welke ook in
andere landen eenige beweging heeft ge
maakt, moet worden toegekend, inzon
derheid met het oog op onze rechterlijke
ambtenaren.
Van de beteekenis dezer „Encycliek"
schijnen de hier bedoelde leden inder-
daao een niet al te duidelijk besef te heb
ben, daar zij anders wel zouden begrij
pen, dat rechterlijke ambtenaren zeer ze
ker niet behooren tot degenen, Dgen wie
Koninklijke besluiten.
Bij kon. besluit is benoemd tot rech
ter in de arrondissements-rechtbank te
Zwolle mr. P. Peereboom, thans subst.-
offi i?r van Justitie bij de arr.-rechtbank
te Autsicidam
In „De Tijd" schrijft generaal van Vlij
men
Wij wenschen ons te scharen aan de
zijde van de voorstanders van een kera
van pantserschepen in Üost-Iodié, bewa
pend met het zwaarste geschut,' dat ten
huidigen dage op de slagschepen gebe-
zegJ wordt, en wel hoofdzakelijk om de
ze reden, dat zonder zwaar geschut, ge
heel up to date, geen enkel offensieve
handeling bij dag op zee mogelijk is en
dus de handhaving van onze neutrali
teit in O.-Indië onmogelijk zou worden.
Wij hopen dan ook, dat de beide Ka
mers der Staten-Generaal ten volk de
voordracht van den minister zullen goed
keuren. Ook al zouden er volksvertegen
woordigers zijn, die met ons grootere
schepen, dan het nu voorgesteiue, b v.
van 10.000 ton, zouden wenschen. aan te
bouwen."
Patrimonium en Sociale Wetgeving.
Het Nederl. Werkliedenverbond Patri
monium heeft, zoo meldt „De Stand.",
besloten, een actie t* voeren voor de
sociale wetgeving en voor de bescher
ming van den nationalen arbeid.
De voorzitter der Tweede Kamer.
Er is sprake van, dat ook mr. graaf
Van Bylandt, lid der Tweede Kamer voor
het district Apeldoorn, zich, wegens zijn
hoogen leeftijd, niet meer als zoodanig
herkiesbaar zal stellen.
Gezondheidstoestand der
plattelandsbevolking.
Op de nationale en internationale
landbouwtentoonstelling, welke ia 1913
door de Koninklijke Nederlandsche Land-
bouwvereeniging te 's-Gravenhage ge
houden zal worden, koint in afdeeling
XIX betreffende Maatregelen ter verbe
tering van den toestand tea pla:te lan
de, inzonderheid van den laodarbei Ier,
ook de gezondheidstoestand dei platte
landsbevolking ter sprakehierbij be
hoort o a. de voorziening in geneeskuo-
dige hulp en de ziekenverpleging.
De commissie van voorbereiding stpft
zich voor een overzicht te geven van de
ziekenhuizen ten platte lande en daarbij
te voegen afbeeldingen van het ia- en
uitwendige.
Ten einde in staat te zijn bedoelde
afbeeldingen te laten vervaardigen heeft
zij de gezondheidscojhrnisikn per circu
laire verzocht mede te willen deel en of
er binnen haar kring ziekenhuizen be
staan, en zoo ja, waar die gelegen zijn.
De „Zeven Provinciën" vastgeloopen
Blijkens een bij het departement van
Marine van den commandant der zee
macht in «Ned.-lndië ontvangen telegra
fisch bericht, is Hr. Ms. pantsersciiip
„De Zeven Provinciën" den 2!en dezef
aan den g»ond geloop en, op een. plaat%
