a BUITENLAND. Liefde en Haat. BINNENLAND. 3e Nr>. 671. !$e Scidóclve ©oti/tcmt Bureau OUDE SINGEU 54, LEIDEN. latere. Telefoon 935. Postbus 6. DIT BLAD VERSCHIINT ELKEN DAG, UITGEZONDERD ZON- EN FEESTDAGEN. DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt met GRATIS POLIS Ongevallen-verzekering en het GEÏLLUSTREERD ZONDAGSBLAD voor Leiden 9 cent per week, f 1.10 per kwartaal; bij onze agenten 10 cent per week, 1.30 per kwartaal. Franco per post f 1-50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 21/, cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 5 cent. Dinsdag Januari 1912. De ADVERTENTIEPRIJS bedraagt van 15 regels f 0.75, elke regel meer 15 cent ingezonden mededeelingen van 15 regels 1.50, elke regel meer 30 cent, met gratis bewijsnummer. Bij contract aanzienlijke korting. Groote letters naar plaatsruimte. Kleine Advertentiëngevraagde betrekkingen, huur en verhuur koop en verkoop (geen handels-advertentiën) 1—5 regels 25 cent, iedere regel meer 5 cent; aangeboden betrekkingen 15 regels 50 cent, iedere regel meer 10 cent. V Godsdienst en beschaving. Indië moet gekerstend worden. Ook' in de Eerste Kamer heeft deze leuze weerklonken. Beschaving zonder godsdienst is niet 'denkbaar, betoogde dr. Bavinck terecht; ide cultuur is van de religie niet te 'scheiden'. jWat antwoordt het „Hbld." hierop? „Dat noch ons we tenisch appel ijk noch' ons artistiek leven tegenwoordig ook maar iets meer met liet christen dom hebben te maken, lat van het so^- ciale leven nagenoeg hetzelfde is te zeggen en dat alleen ons zedelijk le ven r:og steeds, doch meerendeels on bewust, door een Christel ijken grond slag wordt gedragen." In zijn algemeenheid ontkennen! Nvij de (Juistheid van deze bewering. Maar voor een deel der mensdhheid geldt zeer zeker, wat het „Hbld."1 fcdhrijft. In hun wetenschappelijke» arbeid sto ren velen zich niet meer aan het Chris tendom. Vandaar, dat de wetensdhap op !!de grootste en gewichtigste vragen des levens een twijfelend en onzeker ant woord geeft. Het artistieke leven, wordt niet beïn vloed door het Christendom. Vandaar dat de voortbrengselen der kunst niet meer dienen ter verheerlijking van den Schep- jper van het kunstenaarstalent, maar tot (prikkeling van 's menschen hartstoch ten. Bij het sociale werken stelt men het .Christendom ter zijde. Vandaar dat libe rale theoriën hoogtij vieren, ontevreden heid wordt gekweekt en patroon en ar beider steeds scherper tegenover elkaar staan, omdat rechtvaardigheid en naaste liefde vervangen zijn door eigenbelang en afgunst. Slechts in liet zedelijk leven volgen velen nog de christelijke moraal. Zij doen het echter „onbewust". Vandaar daf de zedelijkheid in verval komt, omdat de volheid van het Christendom de men schen n:et bezielt. Wij zien dan ook de genen, die door stand en positie een voor beeld voor hun medeburgers moesten we zen, in de ergerlijkste uitspattingen ver vallen. Dit is het resultaat van de door liet „Hbld." verdedigde levensbeschouwing. Wanneer wij met kracht opkomen voor Ide kerstening van Indië, geschiedt het ©ni de inlanders te bewaren voor zede lijke inzinking. Willen wij hun brengen de vruchten der Westersche beschaving, dan moe ten wij beginnen den Christel ijken gods dienst aan den inlander te geven. algemeen overzicht. Bij het begin .van liet nieuwe jaar moet ik met de lezers een klein afspraakje maken. Zooals men weet, is .er geregeld geharrewar in het .Turksche rijk, omdat daar de Jong-Turken steeds de eerste viool willen spelen en den anderen het FEUILLETON. ROMAN UIT WESTFALEN. 26) Trees werd bleek. Reeds eenige dagen vermoedde zij, hoe Plemping er voor stond. Zij had zich echter aan Karets beweringen gehouden en hechtte meer geloof aan zijn woorden dan aan het gepraat der menschen. Maar nu ging die verwachting Sn rook op. Karei dong naar haar hand omdèii wil van en in .overeenstemming met haar Vader. Hij huwde haar oin het geld, dat Zij ten huwelijk zou brengen. Zijn woor den .waren leugen ,en zijn daden waren bedrog. Hij loog gelijk zijn vader, die van een erfenis vertelde, welke hij ge kregen zou hebben, terwijl de jood slechts Wachtte op het geld van de dochter van h e e i boe r ,Tw eeh uis Haar hart kromp ineen; er brak wat in haar binnenste. „Hebt je alles wel duidelijk gehoord, Vroeg zij niet toonlooze stem. Hendrik bevestigde het met vuur. Al- Jecu, wat Karei over het dwingen van fTre.esvader zeide. had h.ij piet gojtsd ge leven zuur genoeg maken. Wjj kunnen niet steeds al ide kleinigheden meedeel en en moeten ons bepalen (ziehier ons af spraakje) tot het vermelden voor de zoo- veelste maal, zooals nu het geval is, van ,een Kabinets-crisis De Bultan heeft ide ontslag-aanvrage van jdit kabinet, dat ook niet tegen ide» stroom oproeien kan, aangenomen, en Said-Pasja weder verzocht het kabinet te reconstrueeren. Deze heeft cr echter geen zin in. Toch wordt .ambtelijk gemeld dat JSaid opnieuw bqnoemd is tot groot vizier en dat Nessib-effendi^ groot-kadi van Egypte tot s jeich del Islam js be noemd. Wat den oorlog fussclien Italië en Tur kije aangaat hebben dc laatste dagen weinig nieuws opgeleverd. Wel worden van Jtaliaanschen kant alle Turksche be richten tegengesproken, maar jets posi tiefs wordt er niet tegenover gesteld; wel komen de berichten pit Derna vertraagd aan, wat kan wijzen op de .vrees der Italianen, dat te .ved nederlagen zullen bekend worden. Hoe het nu staat met de onderhande lingen over den opstand in Chjna valt niet goed juit te maken. Terwijl het eene bericht melding maakt van het voort duren der vredesconferentie te Sjanghai, waar men hoopte tot een goede schik king te komen, wordt van anderen kant bericht, dat de wapenstilstand afgeloopen is en de republikeinen van ;Woetsjang het geweervuur openden tegen Hanjang. Een bericht van gisteren uit Peking meldt, dat eergisteren ongeveer 4000 re volutionairen Hankon aangevallen heb ben. Het gevecht js aan iden gang. De Keizerlijken verheugen zich over de ge legenheid om het resultaat der conventie te voorkomen, van .welke verwacht wordt dat zij ontwijfelbaar den republikeinen de overwinning zou bezorgen. De positie van Du Sun-jat-sen js .echter een zeer bijzondere. Sommigen beweren dat zijn verkiezing niet ernstig hoeft op genomen te worden, daar geen der af gevaardigden te Nangking een behoorlijk mandaat had. Echter meldt de Bjanghai- sche correspondent van de „New-York Herald", dat het presidentschap aan Joeansjikai blijft voorbehouden. Jn geval hij het presidentschap aanvaardt, zou Sun vice-presdient .wordne. Een eigenaardig geval waarover nog wel het een ien ander zal te doen komen, verhaalt de Brusseische „Gazet". In October 1Q11 verliet de stoomboot „Zeebrugge" (vroeger de „Arizona") onder Belgische vlag de haven van Antwerpen met een lading koop mansgoederen. De bestemming van het schip was Port Stanley (Falkland-eilan- den). ,Er liepen toen geruchten, dat het schip wapens aan boord had voor de Portugeesche royalisten. Een justitieel onderzoek werd ingesteld, (doch bleef zon der resultaat. Intusschen echter is de equipage van dc „Zeebrugge'' te Ant- hoord. Zij begreep alles ,en haar gezicht kleur de tot achter 'de ooren. Maar had zij dan niet vroeg genoeg vernomen, hoe Karei was? .Was zij niet vaak genoeg gewaar schuwd? Liefde was voor hem geen drijf veer, slechts hebzucht en angst, dat hij den met schuld beladen hof zou verlie zen. Trees zuchtte diep. Het leven had alle aantrekkelijkheid voor haar verloren en .een groote angst en neerslachtigheid beving haar.' Zij wilde niet alleen zijn. „Ga met me mee, Hendrik", vroeg zij; „want de avond valt?" Hendrik ging gaarne mede. Hij mocht Trees gaarne en hij meende haar van daag een uitstekenden dienst te hebben bewezen. Trees was minder spraakzaam dan an ders. Zij overwoog bij zich zelf wat te doen en kwam ten slotte tot de conclu sie, alles aan moeder te zeggen. Die zou wel raad en hulp verschaffen. Zij drukte Hendrik vooral op 't gemoed, aan geen mensch iets te zeggen. Zij werd blijmoediger gestemd. Leed en ontgoocheling moesten eerst haar deel zijn, alvorens haar hoogmoed gebro ken was.... En daar zij thans haar trots scheen te zullen overwinnen, zou zij ook deze dwaze genegenheid bedwingen. Als God haar hielp, zog .alles mogelijk; zjjn. werpen teruggekeerd. En ,uit de mede deelingen van deze zeelieden blijkt nu, dat de lading van de „Zeebrugge" wer kelijk zeer vreemdsoortig ,was. Het schip lil. nam te Lillo, even boven Antwerpen, 250 ton kruit in en tevens begaven zich hier vijf Spaansche en twee Engelsche passagiers aan boord. Toen men jn volle zee was gekomen, nam een der Bpaan- sche passagiers, Arricos geheeten, het gezag over het schip op zich. Onderweg nam men belangrijke hoeveelheden le- vensmidedleai en kolen jn. Daarna werd koers gezet naar Zuid-Amerika. De Belgen vernamen onderweg, dat het schip door de revolutionairen van Para guay was gehuurd Arricos was de zwa ger van den president Drie der passa giers waren Argentijnsche loodsen. De koopmansgoederen bleken te bestaan uit 4 groote mitrailleuses, 6000 geweren, uni formen enz. Het doel der expeditie was zich meester te maken van de in Para guay langs de Rio Plata gelegen steden. Toen men de £uid-Amerikaansche kust in zicht kreeg, werden de mitrailleuses op de bru? opgesteld, terwjjd het schip aan de monding van de Rio Plata de Braziliaaiische vlag heesch. Het vaartuig werd toen van den naam „Coimbra" voorzien. Dank zij een hevigen storm kon de „Coimbra" onopgemerkt langs Monte video ,en Buenos-Ayres varen. Verder de rivier op werd het schip wederom om gedoopt, thans heeft het den naam „Ascunsion". De Belgische zeelieden gehoorzaamden aan alle hun gegeven orders, daar zij met den revolver hiertoe door den gezag voerder v.'crdr::. -gedwongen. Nog .eenmaal kreeg bet schip een an deren naain, dien van „Constitucion". toen echter werd tevens toen men ter hoogte was gekomen, waar de Rio Plata de grens tusschen Argentinië en Paraguay vormt de bemanning van verderen dienst ontslagen. Arricos vroeg wel den Belgen In zijn dienst te treden als soldaten, maar slechts één stemde hierin toe. De anderen keerden terug en zijn nu voornemens wegens een Joon- geschil de Belgische feeders in rechten aaii te spreken. In de Belgische Kamer zal een afge vaardigde de regeering omtrent deze zaak interpelleeren. GEMENGD. De Koning van België beeft sedert twee of drie dagen koorts. Zijn stem is heesch en de aandoening vertoont alle verschijnselen van een aanval van griep. De Koning zal, om alle vermoeienis te vermijden, geen ontvangsten houden. Volgens de „Etoile Jïelge", boezemt de toestand van den Koning geenerlei ongerustheid in. Met enkele dagen rust zal hij wel geheel hersteld zijn. Uit Madrid wordt aan de „Deutsche Tageszeitung" geseind, dat men daar reeds rekening houdt met het aftreden van bet ministcrie-Canalejas, dat dan door een ministerie-Romanones jpf Weyler opgevolgd zal worden. De moeilijkheden met Frankrijk en de opstand fn het Rif VI. In de meeste landen heersclite nog steeds onrustde woelingen, die in Euro pa in 1848 haar hoogtepunt bereikten, waren wel verminderd, doch niet geheel uitgewoed, al was de grootste heftigheid bezworen. Men streed meer met de wa pens des geestes en van dezen oorlog, die geen bloed vroeg noch de zonen aan de huisgezinnen ontrukte, drong slechts nu en dan iets door tot dc eenzame dorpen van Munsterland. .Het plattelandsvolk had wel wat anders te doen als zich met regeeringsvraagstuk- ken te bemoeien en toen de oogst kwam en gelukkig niet tegenviel, dacht jn Ben gen niemand meer aan revolutie, 't .Was de eerste oogst in twee jaar tijds, die vrij goed uitviel. Voorverleden jaar was de Ems buiten haar oevers getre den en had al het omliggend land onder water gezetdaarna had het koren van het roest geleden, door welke planten ziekte de oogst mislukte, terwijl het ge mis aan regen 't vorig jaar veel schade toebracht. De roggeoogst was in vollen gang. Voor dag en dauw trokken knechten en boerenmeiden naar het veld en 's avonds hoorde men op alle hofsteden de schoon ste zomerpiuziekliet scherpen van blitv moeten ide positie van het ministerie zeer geschokt hebebn. De correspondent van het „Bed. Tageblatt" seint uit Ronstantinopel, dat frankrijk de Porte medegedeeld heeft, dat het na den oorlog en het herstel van de rust de oase van Dzjanet, die het bezet heeft, weer zal ontruimen. De verliezen der Spanjaarden jn het Rif hebben in ide gevechten der laatste zes dagen in het geheel ongeveer be dragen: 100 man gesneuveld en 500 ge wond. Dit Malaga zijn 3000 man Spaan sche troepen naar Melilla vertrokken; jsr worden te Malaga evenals te Almeria jen Algeciras troepen voor vertrek gereed gehouden. De oorzaak der geheimzinnige ver giftiging te Berlijn, waaraan thans 160 personen Jijden en reeds 70 overleden zijn, schijnt thans gevonden. Het onder zoek naar de vergiftiging onder de be zoekers van het asyl heeft uitgewezen, dat jenever, die in tapperijen aan hen is geleverd, methyl-alcohol bevat. De leve rancier van die jenever, de drogist Bchar- mach uit Charlottenburg, heeft erkend, dat hij den sterken drank uit twee deelen methyl-alcohol en een deel gewonen spi ritus bad bereid, en is in hechtenis ge nomen. Koninklijke besluiten. Bij Kon. besluit zijn benoemd: in de provincie Gelderlandtot heemraad van het polderdistrict Rijk van Nijmegen, G. w. Bloem, te .Winssenin de provin cie Noord-Hollandtot heemraad van het ambacht van West-Friesland, ge naamd Drechterland, voor de IWester- kogge H. Stam, te Oudendijk, voor de Zuiderkogge J. Schekkerman, te Hem, en voor de Middelkogge D. Brander Tz., te Hoogkarspeltot hoogheemraad van den Hondsbossdie en Duinen tot Pet ten, vanwege Drechterland, C. Haring- huizen, te Wijdenes, en vanwege Duin- Kavel, A. J. Peeck, te Scfhoorltot heem raad van den polder Assendelft, k.- de Boer Az. en S. Vrouwe, beiden te As sendelft, in het bestuur van het hoog heemraadschap der Uitvvaterende Slui zen in Kennemerland en West-Friesland tot dijkgraaf Jhr. mr. P. van Foreest, te Heilo, en tot hoogheemraad C. Schoorl te Lenigen burg. Is G. F. Snijders, commies ter griffie van de provincie Noordiholland, te Haar lem, benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau is benoemd tot officier in de orde van Oranje-Nassau H. C. Haacke, lid der commissie tot liet afnemen van de examens ter verkrijging van een diploma als stuurman aan boord van koopvaar dijschepen, en vast lid van den Raad voor de Scheepvaart, te Amsterdam. Bevordering vischverbruik. De Minister van Landbouw, Nijver heid en Handel acht het wen schel ijk in verband met hetgeen door de visscherij- inspectie zal worden verridht in het be lang van de bevordering van het visch- kende seizen. De tijd van rust was zeer krap toegemeten. Boer Tweehuis ging dikwijls naar het veld. Hij verrichte geen maaiwerk meer, omdat hij daarvoor niet meer geschikt was, doCh hij kon het in huis niet uit houden, omdat hij zelf wilde nagaan of de arbeid ordelijk en vlug geschiedde. De roggeschooven stonden in regel matige verdiepingen hoog opgestapeld en van den bovensten stapel schitterde als goud een kruis vanstroo. De boer liep naar den (lichtst bijzijn- den akker en schudde afkeurend 't hoofd. Hier was hij met den arbeid niet tevret- den. De schooven waren gekruld en in de war; zij stonden wanordelijk door elkaar en een stapel leg zelfs op desn grond. Dat kwam door lanterfanten en hij kon niet begrijpen, dat zijn zonen niet beter toezicht hielden. De stapel, die op den grond lag, wilde hij recht zetten. Toevallig pakte hij in de aren: zij waren alle zacht en loos. Hij uitte een kreet van verbazing en ging verder. Elke stapel nam hij beet; alles was leeg, loos. En op dit stuk had nog wel de mjooi- ste rogge gestaan die zijn trots, zijn hoop was. Nu was alles weg, vernietigd. Maar op welke wijze? Zouden dieven den oogst hebben .weggehaald? Hcele- niaal onmogelijk was het niet, daar de verbruik een onderzoek in te stellen naaf de bestaande gemeentelijke vischmarktert De Minister neeft daartoe de gemeente besturen uitgenoodigd, aan den hoofdrl inspecteur der visisdherijeii rechtstreek inlichtingen te verstrekken, o.a. omtrent de volgende punten1 in welke plaatsen gemeentelijke visdh- markten of afslagen zijn gevestigd ei* of de verkoop al of jiiet bij publieke» af slag geschiedt welke soorten als regel worden aan,-: gevoerd, de hoeveelheid daarvan en do opbrengst, en in welke hoeveelheid del verschillende visdisoorten worden veht kocht of ide consumenten zelve meest ko men koopen, dan wel de tussdienhande-f laren en tot welke klasse de consument ten eventueel meest behooren. 1 Reddingwezen. De Minister van Binnenlandsche Za^ ken heeft zijn medewerking verleend! voor een door den bond „Het Oranje-i kruis" te houden enquête inzake het red-i qdingswezen in Nederland en daartoe de burgemeesters der gemeente door tus-i schenkomst der commissarissen der Ko-< ningin uitgenoodigd een vragenlijst in to vullen. Deze vragenlijst heeft betrekking op! bestaande organisaties, inriChtirgen of regelingen op het gebied van het red-» dingwezen en eerste hulp bij ongeluk ken (aan de kust, aan de binnenwateren! bij de spoorwegen, de mijnen, eerstel hulp bij ongelukken in engeren zin.) Gedwongen winkelnering. Gelijk bekend is heeft de heer A. P. Staalman, oud-lid der Tweede Kamer, ir.' opdracht van den Minister van Land bouw een onderzoek ingesteld naar den omvang der gedwongen winkelnering o.a. te Kaatsheuvel, en daarover een rapj- port uitgebracht waarvan de conclusie allesbehalve ongunstig luidt voor de in die streek van Brabant bestaande toe standen. „Algemeen is de stelregel van den; fabrikant-winkelier, dat de arbeider, die niet bij hem koopt, het bewijs geeft, dat de goede verhouding tot den paIroon ont breekt", zoo lezen we in het rapport, en ofschoon er erkend wordt, dat art. 1637s van het B. W. wel eenige verbetering! heeft gebracht, is in het overgroote deel der plaatsen de nering in gewone win kelwaren weinig verminderd door denieu we wettelijke bepaling" zoo vinden wij vermeld, terwijl 't aantal arbeiders dat, bijv. te Kaatsheuvel, in de patroonswin kels koopt, op 200 wordt opgegeven. Door de Kamer van Koophandel te Kaatsheuvel is nu echter aan de Twee de Kamer een adres gezonden, waarin wordt opgekomen tegen verschillende onjuistheden in het rapport, en in het bijzonder tegen de partijdige wijze waar op het is samengesteld. Zoowel ten aan zien van de opgave van woninghuren ei( loonen, als van de beschrijving der pa troonswinkels wijst de K. v. K. zulke on juistheden aan. Het belangrijkst is wel! de mededeeling, dat van de 1264 arbei ders te Kaatsheuvel slechts 142 werkU benarde tijdsomstandigheden menigeen op den verkeerden weg braCliten. De boer werd rood van toorn en, slechts met groote moeite kon hij zich! beheerschen. Dirk en Clemens waren op' het aangrenzend veld aan den arbeid. Tweehuis riep ze en met toornig gelaat toonde hij hun de leege schooven. Dirk! liep onrustig over den akkerClemen# echter bleef rustig staan en leunde op den steel van zijn seis. „Wij moeten vannacht waken" raadde Clemens aan. Dirk stemde hiermede volkomen in. Hij brandde van verlangen om de die ven te pakken te krijgen. „Afgesproken,,- riep hij. „Wij zullen daarom nu 'n uurtje gaan slapen." Met deze woorden verwijderde hij zich haastig. Clemens volgde met vader. „Vader", zei Clemens koel, „ik heb' plan 'n kleine boerderij te koopen. Trouwen doe ik niet en dan is het voor den hof geen schade." I De boer was thans niet in een stem-- ming, om over zulke zaken na te deriL ken. „Mijnentwege doe het. Later zullen wij er nog wel eens over praten'....^ Svas zijn kort antwoord. (Wordt vervolgd,]?

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1912 | | pagina 1